Hoe smart is t Stad?

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Hoe smart is t Stad?"

Heidi van der Berg
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Hoe smart is t Stad? Dat internet, computers en vele andere technologieën een belangrijke invloed hebben op onze samenleving is onweerlegbaar. Ook steden zijn steeds meer bezig met het toepassen van technologie. Steden die op een intelligente manier omgaan met technologie om zo een duurzame leefomgeving te creëren voor hun inwoners, worden 'smart cities' genoemd. In deze masterscriptie werd nagegaan wat een smart city nu exact is en of de stad Antwerpen het 'smart' label verdient. De laatste jaren valt de term smart cities meer en meer in de stedelijke context, zonder dat er een duidelijk begrip heerst over wat een smart city exact is. Deze masterscriptie definieert smart cities aan de hand van hoofdrolspelers, de krachten die spelen en het ultieme doel. De vier hoofdrolspelers in smart cities zijn de (stedelijke) overheid, de burgers, de bedrijven en de kennisinstellingen. Tussen hen ontstaan specifieke manieren van samenwerking die vorm geven aan de smart city. Zo publiceerde de stad Antwerpen verschillende open datasets waarmee geïnteresseerde burgers applicaties kunnen ontwikkelen. Om deze open datasets in de kijker te zetten, werd op 8 december 2012 het evenement Apps for Antwerp georganiseerd. Hier ontstond bijvoorbeeld de applicatie Antwerpen Antwoordt, waarbij een virtuele ambtenaar automatisch alle vragen beantwoordt over stadsdiensten. In de verschillende samenwerkingsvormen kan men opmerken dat de overheid evolueert van een dominerende instelling, naar een meer flexibele inrichting, die tevens het belang van de intelligentie van haar burgers inziet.

Steden die op een intelligente manier omgaan met technologie om zo een duurzame leefomgeving te creëren voor hun inwoners, worden 'smart cities' genoemd.

2 De twee krachten die spelen, zijn enerzijds technologie en anderzijds open innovatie. Smart cities en technologie zijn onafscheidelijk. Zo heeft een stad een robuuste ICT-infrastructuur nodig, maar ook verschillende nieuwe technologieën, concepten en applicaties zijn van belang. Hierbij gaat het onder andere om 'future internet', 'crowdsourcing' en sociale media opportuniteiten. Deze technologieën creëren mogelijkheden om de bestaande stedelijke dienstverlening te verbeteren, maar ook om nieuwe vormen van dienstverlening aan te bieden. Verder worden smart cities gekarakteriseerd door het gebruik van open innovatie. Hierdoor krijgt de burger een centrale plaats in de smart city ontwikkeling. De ontwikkelde toepassingen komen dus niet enkel van de overheid, maar ook de burger zal expliciet bijdragen. Deze twee krachten samen leiden tot de ontwikkeling van internetapplicaties en nieuwe stedelijke diensten gedreven door technologie, waarbij zowel de overheid als de burger haar bijdrage levert. Het geheel aan internetapplicaties en nieuwe stedelijke diensten wordt het smart city landschap genoemd. Dit bestaat uit alle slimme toepassingen die ontwikkeld worden in, door of voor de stad. Bekende voorbeelden hier zijn de verschillende mobiele applicaties die aangeboden worden door steden, waaronder Parkeren 4411 en Velo Antwerpen. Parkeren 4411 laat toe om via een mobiele applicatie te betalen voor een parkeerplaats. Deze applicatie bestaat reeds op verschillende plaatsen in Vlaanderen. Velo Antwerpen is een applicatie specifiek voor de Velo-fietsen in Antwerpen. De applicatie geeft onder andere weer waar de verschillende Velo-stations zich bevinden en waar nog fietsen beschikbaar zijn. Een ander voorbeeld uit het smart city landschap is de zogenaamde smart card. Een smart card biedt de burger toegang tot verschillende diensten en bijhorende applicaties. Hoewel Antwerpen nog geen smart card heeft, biedt de stad wel de A- kaart aan. De A-kaart is de spaar- en voordeelkaart van de stad Antwerpen, waarop de Antwerpenaar punten kan verzamelen op verschillende publieke locaties, zoals musea, cultuurcentra en bibliotheken. De gespaarde punten zijn om te ruilen voor allerlei voordelen, waaronder bijvoorbeeld gratis zwembeurten. De A-kaart kan een perfecte aanzet zet naar een smart card. Op langere termijn leiden deze toepassingen naar het ultieme doel, namelijk duurzame stedelijke ontwikkeling. Het smart city landschap moet bijdragen aan een evenwichtige economische groei ( profit ), sociale cohesie ( people ) en ecologische kwaliteit ( planet ).

Hierbij gaat het onder andere om 'future internet', 'crowdsourcing' en sociale media opportuniteiten.

3 Ook in deze categorieën kunnen vanuit het Antwerpse smart city landschap heel wat voorbeelden aangehaald worden. De eerder vernoemde mobiele applicatie Velo Antwerpen stimuleert het gebruik van fietsen in plaats van wagens, wat duidelijk leidt tot ecologische voordelen voor de stad, aangezien minder wagens zich zullen begeven in de stadskern. Een volgend voorbeeld van hoe technologie toegepast wordt om tot ecologische duurzaamheid te komen, is het gebruik van digitale loketten. Via de website van de stad kunnen bewoners 171 formulieren downloaden, invullen en terugbezorgen. Dit is een aanzienlijk aantal, waardoor het Antwerpse e-loket de eerste plaats krijgt in België volgens een recente peiling van Agoria. Door deze digitale loketten wordt het voor de Antwerpenaar mogelijk om een aantal aktes volledig online op te vragen, wat een enorme inkrimping van de papiermolen tot gevolg heeft. Ook dient men zich niet meer fysiek naar het loket te begeven, wat opnieuw leidt tot ecologische voordelen. De sociale cohesie wordt onder andere bevorderd door de applicatie Kloppend hart van Antwerpen. Deze applicatie verzamelt interessante plekken in de stad, aan de hand van sociale netwerken en zoekopdrachten. Het doel is om weer te geven waar je op dat moment moet zijn, met andere woorden, waar het hart van de stad op dat moment klopt. Als vervolgens gekeken wordt naar economische groei, betreden we een bredere categorie. Eén van de gevolgen van een smart city is de versterking van het stedelijk concurrentievermogen. Zo kan Antwerpen zich als studentenstad bijvoorbeeld differentiëren van andere Vlaamse studentensteden,

zullen begeven in de stadskern. Een volgend voorbeeld van hoe technologie toegepast wordt om tot ecologische duurzaamheid te komen, is het gebruik van digitale loketten.

4 door het bestaan van verschillende mobiele applicaties voor studenten. Zo bestaat de applicatie Student Guide Antwerp, maar ook de Universiteit Antwerpen heeft haar eigen applicatie voor studenten, namelijk de applicatie UAntwerpen. Aangezien smart cities over een robuuste ICT-infrastructuur beschikken, kunnen ze ook leiden tot het aantrekken van technologische industrietakken. Ook hierdoor zal de stedelijke economische groei gestimuleerd worden. Ten slotte is het belangrijk om op te merken dat enkel verbeteringen en resultaten zullen ontstaan, daar waar effectief applicaties en toepassingen ontwikkeld zullen worden om deze verbeteringen mogelijk te maken. Als de verschillende Antwerpse smart projecten bekeken worden, kan opgemerkt worden dat de meeste eerder los staan van elkaar. Hoewel de stad dus al zeker een aantal belangrijke initiatieven kent, is er absoluut nog ruimte voor groei. De belangrijkste tip die aan de stad Antwerpen kan meegegeven worden hier, is om te starten met het opstellen van één smart city beleidsvisie, om vervolgens van hieruit verschillende initiatieven op te starten of verder te zetten. Thesis ingeleverd op 31/05/2013 door Noémie Renaerts, onder begeleiding van prof. Dr. Ann Verhetsel.

Aangezien smart cities over een robuuste ICT-infrastructuur beschikken, kunnen ze ook leiden tot het aantrekken van technologische industrietakken.

5 Voor meer informatie over de besproken applicaties en toepassingen: Antwerpen Antwoordt: Parkeren 4411: Velo Antwerpen: Digitale loketten: Kloppend Hart Antwerpen: Student Guide Antwerp:

tu5ftk9usunjqvm%3d&nq%3d%3d&mjqz Digitale loketten: http://www.antwerpen.be/smartsite.dws?

6 Fig. 1 Conceptueel kader Fig. 2 Velo Antwerpen Bron: Schermafdruk van de Velo Antwerpen applicatie, (2013).

7 Fig. 3 Kloppend Hart van Antwerpen Bron: Kloppend hart van Antwerpen, (2012).

Vergelijkbare documenten

Goesting in t stad! Het verhaal van de A-kaart. vrijetijdsparticipatie een aantal gegevens. Geïnformeerd zijn over culturele en sportactiviteiten

Goesting in t stad! Het verhaal van de A-kaart vrijetijdsparticipatie een aantal gegevens Geïnformeerd zijn over culturele en sportactiviteiten Geïnformeerd zijn over... Golf 1 tot 7 100 90 13% 11% 100