Jaarverslag 2013 Openbaar Primair Onderwijs Menterwolde, Stadskanaal en Veendam

Transcriptie

1 rverslag 2013 Openbaar Primair Onderwijs Menterwolde, Stadskanaal en Veendam Hoogveen 1, 9501 XK Stadskanaal Postbus 310, 9500 AH Stadskanaal (0599)

2 VOORWOORD Met dit jaarverslag legt Scholengroep OPRON verantwoording af over de ontwikkelingen en de behaalde resultaten in het jaar Het verslag geeft een overzicht van de belangrijkste onderwerpen die in het verslagjaar aan de orde zijn geweest. Tegelijkertijd dient dit verslag als sociaal jaarverslag. Naast de kwaliteit van het onderwijs waren de ontwikkelingen rondom de bestuurlijke inrichting een belangrijk thema voor Scholengroep OPRON. Dit heeft geresulteerd in de formalisering van het bestuursmodel Raad van Toezicht en College van Bestuur. De invoering van Passend onderwijs per 1 augustus 2014 vergt de nodige voorbereidingen. Niet meer de beperking, maar de onderwijsbehoefte van het kind komt centraal te staan. Nieuwe samenwerkingsverbanden, waarin we dit met elkaar moeten realiseren, zijn gevormd. Als Scholengroep OPRON participeren we actief in zowel het samenwerkingsverband voor het primair onderwijs als het samenwerkingsverband voor het voortgezet onderwijs. Dit laatste vanwege het feit dat de Margaretha Hardenbergschool een vso afdeling kent. Een ander belangrijk aandachtspunt in ons beleid is de daling van het aantal leerlingen als gevolg van de demografische ontwikkelingen. Samen met andere besturen van zowel openbare als bijzondere scholen zijn verkennende gesprekken gevoerd over hoe hierop een antwoord te geven. In dit kader zijn de gesprekken met het openbaar onderwijs Slochteren over een eventuele fusie in 2013 voortgezet. Met een mogelijke fusie beogen we ook in de komende jaren een stevige en stabiele organisatie neer te kunnen zetten. Een organisatie die de juiste antwoorden kan blijven geven op de toenemende bestuurlijke verantwoordelijkheden. Kwaliteit, krimp, passend onderwijs, het zijn maar enkele van de aspecten en terreinen die van ons de nodige aandacht hebben gevraagd en ook de komende tijd nog zullen vragen. Dit jaarverslag biedt u een overzicht. Werken aan al deze punten en de ontwikkeling van het onderwijs op onze scholen is een continu proces waaraan velen en ieder op zijn eigen wijze, binnen Scholengroep OPRON hebben bijgedragen. De Raad van Toezicht en het College van Bestuur zijn erkentelijk voor de inzet en de wijze waarop onze medewerkers, ouders en anderen zich sterk hebben gemaakt voor de kwaliteit van het onderwijs, het welzijn en een goede ontwikkeling van de aan ons toevertrouwde leerlingen. Daar doen we het voor. Namens de Raad van Toezicht Namens het College van Bestuur G. Mulder H.E. Oosterwijk 1

3 INHOUD VOORWOORD... 1 INHOUD... 2 INLEIDING... 4 Kernwaarden, missie en visie... 4 ORGANISATIE... 5 Strategische partners... 7 VAN BESTUUR NAAR RVT; VERSLAG VAN DE RAAD VAN TOEZICHT... 8 Code Goed Bestuur... 9 BESTUURLIJKE ONTWIKKELINGEN Kwaliteitszorg Koersplan ; doelstellingen en resultaten Fusie OPRON - OPOS Bestuurlijk onderzoek Krimp en samenwerking met andere besturen Klachten ONDERWIJS Opbrengsten Kwaliteitszorg en interne audit Passend onderwijs PERSONEEL Personeelbestand Bestuursformatieplan Functiemix Invulling vacatures schooldirecties Arbo en ziekteverzuim Risico Inventarisatie en Evaluatie Professionalisering Flankerend beleid HUISVESTING EN FACILITAIRE ZAKEN Onderhoud Asbestsaneringen Schades als gevolg van inbraak, vandalisme en diefstal Verschillen gebouwafhankelijke baten en lasten Capaciteit en ruimtebehoefte scholen Nieuwbouw o.b.s. Inspecteur Amerikaschool Vervanging meubilair (nog aanpassen) FINANCIËN Exploitatierekening Analyse verschillen begroting jaarrekening Balans Kengetallen per balansdatum Treasury CONTINUITEITSPARAGRAAF Ontwikkelingen Risico

4 Meerjaren exploitatiebegroting...37 Meerjarenbalans...37 Kengetallen BIJLAGE 1. Scholen en aantal leerlingen BIJLAGE 2. Jaarverslag AOS-PO Noord-Nederland

5 INLEIDING Scholengroep OPRON verzorgt het openbaar primair onderwijs in de gemeenten Menterwolde, Stadskanaal en Veendam. Tot Scholengroep OPRON behoren 20 openbare basisscholen in deze gemeenten, de speciale basisschool Wim Monnereau te Veendam en de school voor (voortgezet) speciaal onderwijs Margaretha Hardenberg te Veendam. Kernwaarden, missie en visie Op onze openbare scholen is ieder kind welkom, ongeacht zijn of haar sociale, culturele of levensbeschouwelijke achtergrond. De openbare school leert kinderen van jongs af aan respect te hebben voor elkaars mening of overtuiging. Er wordt actief aandacht besteed aan de overeenkomsten en verschillen tussen kinderen, zonder voorkeur voor één bepaalde opvatting. De openbare school heeft aandacht voor én biedt ruimte aan ieder kind. Voor Scholengroep OPRON hebben we drie kernwaarden geformuleerd die de basis van ons handelen vormen. Verbinding Als openbaar onderwijs staan we midden in de samenleving en verbinden we ons aan de maatschappelijke omgeving. Verbinding is er ook in al onze doelstellingen. Uiteindelijk gaat het om de kwaliteit van het onderwijs. Doelbewust betrekken we alle belanghebbenden bij ons uiteindelijke doel, het zorgen voor kwalitatief goed onderwijs. Betrokkenheid en verantwoordelijkheid Veiligheid, vertrouwen, waardering, herkenning en erkenning zorgen voor betrokkenheid van ouders, leerkrachten en ondersteunend personeel, directies en bestuur. Het geven van verantwoordelijkheid voor je eigen werk leidt tot verhoogde betrokkenheid bij je eigen werk. Betrokkenheid en verantwoordelijkheid versterken elkaar en geven voldoening in het dagelijks werk. Resultaatgericht Als scholengroep hebben we hoge ambities en hoge verwachtingen, maar met oog voor de eigenheid van elk kind. We willen elk kind bieden wat het nodig heeft om zijn talenten te ontplooien, zodat het zo optimaal mogelijk voorbereid is op zijn toekomst. Onze missie: het beste uit elk kind De kernwaarden en onze missie vormen het fundament van onze visie. Belangrijke aspecten daarbij zijn: Hoge ambities Elk kind hoort erbij Respect en waardering Ouderbetrokkenheid Eenheid en verscheidenheid De school als middelpunt in de buurt OPRON-scholen willen het maximale uit elk kind halen. Elk kind heeft recht op goed onderwijs. OPRON-scholen zijn ontmoetingsplaatsen voor kinderen en leerkrachten waarin we samen leren in een sfeer van veiligheid en geborgenheid. OPRON-scholen bieden leerlingen structuur. We hanteren duidelijke regels en afspraken. Pestgedrag wordt niet geaccepteerd. OPRON-scholen betrekken ouders nauw bij het onderwijs. Een goed contact tussen ouders en school is goed voor de leerlingen. OPRON-scholen vullen kwalitatief goed onderwijs op eigen wijze in, passend bij het pedagogisch en onderwijskundig concept. OPRON-scholen zijn een belangrijk onderdeel van de wijk, de buurt of het dorp. Onze kernwaarden, missie en visie zijn uitgewerkt in het koersplan

6 ORGANISATIE De juridische structuur van Scholengroep OPRON is de stichtingsvorm. De structuur van de organisatie is in 2013 aangepast door de invoering van het model Raad van Toezicht College van Bestuur. Daarmee is de scheiding van Bestuur en intern toezicht geformaliseerd. gmr College van Bestuur Raad van Toezicht werkgroepen stafbureau directieberaad directie directie directie directie mr mr mr mr mr team team team team directie team Figuur 1. Organogram Scholengroep OPRON Raad van Toezicht Vanaf 2008 heeft het bestuur van Scholengroep OPRON gefunctioneerd als een toezichthoudend bestuur. In de Wet op primair onderwijs is vastgelegd dat er een vorm van scheiding intern toezicht bestuur moet zijn. In 2012 is door het toenmalige bestuur aan de gemeenten voorgesteld in dit kader het model Raad van Toezicht College van Bestuur in toe voeren. De keuze voor dit model was gebaseerd op het gegeven dat dit model het beste aansloot bij de bestaande situatie. Eind september 2013 was de besluitvormingsprocedure in alle drie de gemeenten afgerond door in te stemmen met de gewijzigde statuten en de benoeming van de leden van de Raad van Toezicht. De akte met daarin opgenomen de gewijzigde statuten is in december 2013 gepasseerd bij de notaris. Het functioneren en de werkzaamheden van de Raad van Toezicht zijn vastgelegd in het Reglement Raad van Toezicht. College van Bestuur Met de invoering van het model Raad van Toezicht College van Bestuur in 2013 is de algemene directie omgevormd tot het College van Bestuur. Het College van Bestuur is daarmee het bevoegd gezag en eindverantwoordelijk voor de organisatie. In de statuten zijn de taken en verantwoordelijkheden van het College van Bestuur vastgelegd. Het College van Bestuur bestaat uit 2 personen die gezamenlijk verantwoordelijk zijn. De taken zijn als volgt verdeeld: H.E. Oosterwijk, voorzitter College van Bestuur personele zaken/personeelsbeleid, huisvesting en onderhoud drs. H. Poppen, lid College van Bestuur onderwijskundig beleid, financiën Het College van Bestuur voert het overleg met de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad. Het functioneren en de werkzaamheden van het College van Bestuur zijn vastgelegd in het Reglement College van Bestuur. 5

7 Directies van de scholen De directeur van de school is belast met de algehele leiding van de school en legt verantwoording af aan het College van Bestuur. De taken en verantwoordelijkheden van de directies van de scholen zijn vastgelegd in het managementstatuut. Het managementstatuut is op alle scholen aanwezig. De directie wordt, afhankelijk van de schoolorganisatie en schoolgrootte, bij de uitvoering van de taken ondersteund door een adjunct, een managementteam of een interne begeleider. De directies zijn betrokken bij de ontwikkeling van het algemeen beleid. De directies adviseren de medezeggenschapsraden en voeren namens het bestuur het overleg met de medezeggenschapsraad van de school. Directieberaad Alle directeuren van de scholen maken deel uit van het directieberaad. Het directieberaad komt ongeveer één keer per zes weken bijeen. Deze vergaderingen worden geleid door een lid van het College van Bestuur. Het directieberaad adviseert het College van Bestuur over onderwijskundige, personele, financiële en beheersmatige zaken. Het directieberaad kan ook initiatieven nemen voor beleidsontwikkeling op het niveau van Scholengroep OPRON. Voorstellen worden uitgewerkt in werkgroepen. Werkgroepen Werkgroepen werken onderdelen van het strategisch beleid uit, bereiden beleidsnotities voor of zorgen voor de opzet, uitwerking en invoering van verbetertrajecten op OPRON niveau. De werkgroepen kunnen in aantal en samenstelling variëren. De werkgroepen zijn verantwoordelijk voor de terugkoppeling naar het directieberaad en het College van Bestuur. personeelsbeleid 1 fte Stafbureau formatie en rechtspositie 1 fte Het College van Bestuur en de schooldirecties worden financiën en huisvesting 1 fte ondersteund door het stafbureau, waarin het secretariaat en specialistische taken rondom personele, financiële en administratieve ondersteuning 1,5 fte huisvestingstaken zijn ondergebracht. Op het stafbureau zijn vijf medewerkers (4,5 fte) werkzaam. Het stafbureau is indertijd gestart met een omvang van 7 fte. De financiële, personele en salarisadministratie zijn uitbesteed aan de Onderwijs Service Groep (OSG) in Assen. OSG stelt drie keer per jaar een financiële managementrapportage op. Geconstateerd moet worden dat de huidige beperkte omvang van de ondersteuning knelt, mede onder druk van de toenemende bestuurlijke verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van het onderwijs. Gemeenschappelijke medezeggenschapsraad Oudergeleding Personeelsgeleding De Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR) is de Dhr. E. Hut (vz) Dhr. H. Lubben (penningm.) bovenschoolse variant van de Vacature (secr.) Dhr. E. Klunder Medezeggenschapsraad die verbonden is aan Dhr. M. Assink Dhr. B. Lutgert elke school. De GMR buigt zich over Dhr. R. Stuivenberg Mevr. A. Hulshof aangelegenheden die gelden voor alle scholen Mevr. C. Eling Dhr. F de Jager die onder Scholengroep OPRON vallen en beslist mee over belangrijke zaken op Mevr. J. Beikes Mevr. J. Harkema Leden GMR per schooloverstijgend niveau, zoals het bestuursformatieplan, personeelsbeleidsplan, strategisch beleidsplan. In 2013 zijn o.a. de volgende onderwerpen aan de orde geweest: vakantierooster , bestuursformatieplan , zorgplannen van de samenwerkingsverbanden Weer samen naar school, afvloeiingslijst, strategisch beleid , jaarrekening 2012, samenwerking/fusie OPRON-OPOS, passend onderwijs. Daarnaast heeft de GMR recht van advies ten aanzien van bijvoorbeeld de begroting, het vakantierooster, duurzame samenwerking met een andere instelling, etc. De bevoegdheden van de (G)MR zijn opgenomen in het medezeggenschapsreglement. Het reglement is aangepast op 1 januari 2012 als gevolg van wijzigingen in de Wet op de medezeggenschap. De GMR bestaat uit 12 personen: 6 ouders en 6 personeelsleden. De GMR vergadert in principe elke maand. De vergaderingen zijn in beginsel openbaar. Het College van Bestuur is de gesprekspartner van de GMR. Een lid van het College van Bestuur is bij de vergadering aanwezig. 6

8 We streven er naar de GMR niet alleen in de fase van advies en/of instemming te betrekken, maar ook bij de ontwikkeling van beleid.omdat niet elke MR vertegenwoordigd is in de GMR organiseert de GMR één of twee keer per jaar een gezamenlijke avond met de medezeggenschapsraden.ook nodigt de GMR één keer per jaar de Raad van Toezicht uit voor een overleg. Strategische partners Scholengroep OPRON neemt deel aan diverse netwerken in de gemeenten, de regio, de provincie of op landelijk niveau. Met de gemeenten vindt jaarlijks het overleg plaats in het LEA (Lokaal Educatieve Agenda). Onderwerpen van overleg zijn het lokaal onderwijs en jeugdbeleid. Daarnaast is er het OOGO (Op Overeenstemming Gericht Overleg). In dit overleg komen de zaken met betrekking tot de huisvesting aan de orde. In 2013 heeft het College van Bestuur van Scholengroep OPRON actief geparticipeerd in het Bovenschools Directie Overleg Groningen (BDOG), het overleg over het kwaliteitsakkoord provincie Groningen,de samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs Groningen voor zowel het primair onderwijs als voor het voortgezet onderwijs en de arbeidsvoorwaardencommissie van de PO-raad. Partners voor- en vroegschoolse educatie Als scholengroep zijn we proactief in de samenwerking met de voorschoolse voorzieningen. Met de organisaties voor peuterspeelzaalwerk in de drie gemeenten zijn convenanten afgesloten om deze samenwerking structureel vorm te geven. Twee zaken vinden we daarbij van belang voor een goede ontwikkeling van de kinderen: een goede overdracht en de inhoudelijke afstemming. In de gemeente Stadskanaal zijn we actief betrokken bij een werkgroep die zich met de overdracht en de inhoudelijke afstemming bezig houdt. In deze werkgroep zitten vertegenwoordigers van de peuterspeelzaal, de basisscholen en een organisatie voor kinderopvang. Ook de gemeente Stadskanaal is hierbij betrokken. In de gemeente Veendam was het gemeentelijk beleid rondom de voor- en vroegschoolse periode nogal in beweging. Inmiddels is er een breed overleg opgestart om te komen tot een goede samenwerking. Aan dit overleg nemen meerdere OPRON-scholen deel. In de gemeente Menterwolde zijn er op schoolniveau goede contacten met de organisaties voor peuterspeelzaalwerk en kinderopvang. Samenwerkingsverbanden Weer Samen naar School Scholengroep OPRON maakt deel uit van het WSNS samenwerkingsverband Stadskanaal e.o. en het WSNS samenwerkingsverband Veendam. Scholengroep OPRON wordt in het bestuur van beide samenwerkingsverbanden vertegenwoordigd door een lid van het College van Bestuur. Regionaal Expertise Centrum De bij Scholengroep OPRON behorende school voor speciaal onderwijs Margaretha Hardenberg maakt deel uit van het Regionaal Expertise Centrum (REC). Het REC is een federatief verband van alle scholen voor speciaal onderwijs van zogenaamde cluster drie scholen (scholen voor lichamelijk en verstandelijk gehandicapte leerlingen). Het OPRON-bestuur is in het federatief bestuur vertegenwoordigd door een lid van het College van Bestuur. Picto Een aantal schoolbesturen in onze regio heeft de krachten gebundeld op het gebied van ICT (beheer en beleid). Hiervoor zijn we samen met de deelnemende besturen een overeenkomst kosten voor gemene rekening aangegaan onder de naam Picto (Platform Informatie en Communicatietechnologie). Doelstelling is het gezamenlijk uitvoeren van het systeembeheer en het stimuleren van het gebruik van ICT. Het OPRON bestuur is in het bestuur van Picto vertegenwoordigd door een lid van het College van Bestuur. Academische Opleidingsschool Noord Nederland O.b.s Westerschool te Wildervank participeert in de Academische Opleidingsschool Noord Nederland. In dit verband werken een aantal basisscholen in Groningen en Drenthe samen met de Hanzehogeschool (PABO) en het Universitair Opleidingscentrum Groningen aan de opleiding van studenten. Deze toekomstige collega s worden niet alleen opgeleid tot leerkracht basisonderwijs, maar leren ook praktijkgericht onderzoek te doen en dragen daarmee bij aan de schoolontwikkeling. Scholengroep OPRON is penvoerder van de Academische Opleidingsschool Noord Nederland. Meer inhoudelijke informatie is te vinden in bijlage 2. 7

9 VAN BESTUUR NAAR RVT; VERSLAG VAN DE RAAD VAN TOEZICHT In 2013 is de verplichte scheiding bestuur intern toezicht gerealiseerd. Daarmee is de werkwijze zoals die vanaf 2008 al was toegepast geformaliseerd. In 2012 had het toenmalige bestuur een voorstel voor invoering van het model Raad van Toezicht College van Bestuur en gewijzigde statuten ingediend bij de drie gemeenten. In september 2013 was de besluitvorming binnen de gemeenten uiteindelijk afgerond. Gelijktijdig met de instemming van de gemeenteraden met de gewijzigde statuten zijn de huidige zes leden van de Raad van Toezicht benoemd. De akte met daarin opgenomen de gewijzigde statuten is Dhr. G. Mulder (voorzitter) begin december 2013 bij de notaris gepasseerd. Mevr. H. G. Schuringa (secretaris) De Raad van Toezicht heeft daarop conform de nieuwe Dhr. J. Blaauw (penningmeester) statuten de leden van het algemeen management Dhr. W.H. Stokroos benoemd tot College van Bestuur. De Raad van Toezicht Dhr. J.H.L. de Vreede vervult formeel het werkgeverschap van het College van Bestuur. Dhr. H. de Weerd Leden Raad van Toezicht per 31 december 2013 Het rapport van de onderwijsinspectie ten aanzien van het onderzoek naar het bestuurlijk handelen was voor het bestuur / de Raad van Toezicht aanleiding om de daarin genoemde verbeterpunten en aandachtspunten met verve aan te pakken. Meerdere van de genoemde punten waren al opgenomen in het in 2012 ontwikkelde en begin 2013 vastgestelde strategisch beleidsplan. In dit jaarverslag zijn de doelen zoals die zijn opgenomen in het strategisch beleidsplan en de bereikte resultaten bij de verschillende hoofdstukken vermeld. In november 2013 heeft de inspectie een afsluitend onderzoek uitgevoerd. De algemene conclusie van de inspectie was dat Raad van Toezicht en College van Bestuur overtuigend hebben laten zien dat gewerkt is aan de drie door de inspectie genoemde verbeterpunten, een conclusie waar we tevreden over kunnen zijn. Het zou de onderwijsinspectie niet zijn om ondanks deze conclusie alsnog een aantal aanbevelingen te doen. In 2014 zullen we deze aandachtspunten verder bij het door ons te ontwikkelen beleid betrekken. De Raad van Toezicht en het College van Bestuur hebben in gezamenlijkheid in keer vergaderd. Agendapunten waren o.a.: o begroting en jaarrekening o jaarverslag 2012 o benoeming CvB o integrale managementrapportages o tussentijdse en eindresultaten o cao primair onderwijs en bestuurders o onderzoek fusie OPRON - OPOS o verzuimcijfers en verzuimbeleid o scheiding bestuur en toezicht o strategisch beleidsplan 2013 o bestuursformatieplan o krimp en huisvesting 2015 o treasury statuut o contract accountant o klachtenregeling o verkennend onderzoek Oost o flankerend beleid o exploitatielasten per school Groningen o schoolbezoeken Het bestuur / de Raad van Toezicht heeft in de tweede helft van 2013 zijn eigen functioneren geëvalueerd. Punten die daarbij aan de orde zijn gekomen zijn o.a. De balans tussen afstand houden en betrokken zijn. Is de informatie die de Raad van Toezicht ontvangt en verkrijgt voldoende? Kan in de huidige samenstelling de Raad van Toezicht voldoen aan haar taken en verantwoordelijkheden? Het samenspel van de RvT en het CvB en de wederzijdse verwachtingen. De Raad van Toezicht is tevreden over het samenspel met het College van Bestuur en is van mening dat de informatie die zij krijgt vanuit het CvB voldoende en adequaat is. De leden van de RvT voldoen aan het profiel zoals dat is opgesteld. De RvT bestaat uit leden met ervaring en deskundigheid op het bestuurlijk vlak en inhoudelijke aspecten. Het blijft de kunst om voortdurend het evenwicht te vinden tussen afstand houden om het intern toezicht op een verantwoorde wijze uit te voeren en betrokkenheid te laten zien. Afgesproken is dat het jaarlijks contact met de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad nieuw leven in moet worden geblazen en dat de leden van de Raad van Toezicht jaarlijks een aantal scholen bezoeken, enerzijds om betrokkenheid te laten zien, anderzijds om via deze weg op de hoogte te blijven van het reilen en zeilen op de scholen. Daarmee is in 2013 een hernieuwde start gemaakt. De Raad van Toezicht heeft in kleine groepen het 8

10 merendeel van de scholen bezocht en gesproken met de directies van de scholen. De bevindingen zijn begin 2014 besproken in een vergadering van de Raad van Toezicht. De leden van de Raad van Toezicht het bestuur krijgen jaarlijks een beperkte onkostenvergoeding, variërend van 650 voor de leden van de Raad van Toezicht en 850 voor de voorzitter van de Raad van Toezicht. De inzet van de leden van de Raad van Toezicht is weliswaar vrijwillig, maar niet vrijblijvend. Het vraagt een serieuze tijdsinspanning. Bovendien maken de leden onkosten voor het voorbereiden en bijwonen van de vergaderingen en andere overleggen. Code Goed Bestuur Uitgangspunt voor de bestuurlijke vormgeving van Scholengroep OPRON zijn de principes van good governance zoals die zijn vastgelegd in de Code Goed Bestuur in het primair onderwijs (versie 2012). Scholengroep OPRON is lid van de PO-raad. Als zodanig onderschrijven we deze code. In deze code zijn de basisprincipes vastgelegd omtrent het professioneel handelen van bestuur en intern toezicht. In dit jaarverslag leggen we in de verschillende hoofdstukken verantwoording af over de wijze waarop invulling is gegeven aan de uitgangspunten en bepalingen in deze code. Periodiek evalueren Raad van Toezicht en het bestuur het bestuurlijk handelen aan de uitgangspunten en bepalingen. In 2013 is in het bestuurlijk handelen niet afgeweken van de uitgangspunten en bepalingen. 9

11 BESTUURLIJKE ONTWIKKELINGEN Kwaliteitszorg Basis van onze kwaliteitszorg op zowel het bestuurs- als schoolniveau zijn het INK-model (Instituut Nederlandse Kwaliteit) en de PDCA-cyclus (Plan-Do-Check-Act). In het strategisch beleidsplan zijn de verbeterplannen voor de organisatiegebieden visie, beleid en strategie, personeel, leiderschap cultuur en klimaat, management van onderwijs en ondersteunende processen vastgelegd. De resultaten van deze verbeteracties meten we aan de hand van onze opbrengsten, maar ook door te kijken naar de waardering van het personeel, de ouders en de maatschappij. Dit laatste doen we door bijvoorbeeld te kijken naar de bevindingen van de onderwijsinspectie. Het strategisch beleid op bestuursniveau vormt tevens het kader voor het schoolspecifieke beleid. Dit is vastgelegd in het schoolplan en uitgewerkt in het jaarlijks op te stellen schooljaarplan. Het schooljaarplan is een integraal document op schoolniveau. In dit jaarlijkse document zijn opgenomen de resultaten en analyse van ons onderwijs en de verbeterprocessen, eventuele veranderingen in de context en de verbeteracties voor het volgende schooljaar. Met dit schooljaarplan legt de school zowel horizontaal (medezeggenschapsraad, ouders, ketenpartners) als verticaal (bestuur, inspectie) verantwoording af. Tevens fungeert het schooljaarplan als een managementcontract en is het een middel voor het monitoren van de onderwijsresultaten door het bestuur en leidraad voor gesprekken tussen het bestuur en de school over de kwaliteit van het onderwijs op de school in al zijn facetten en de voortgang van de verbeteracties. In onderstaande figuur zijn de relaties tussen de verschillende documenten weergegeven. b e s t u u r jaarplan strategisch beleidsplan jaarverslag uitvoeringsdocumenten s c h o o l jaarplan schoolplan schooljaarplan jaarverslag uitvoeringsdocumenten Figuur 2. Relatie tussen de verschillende documenten in het kader van de kwaliteitszorg Koersplan ; doelstellingen en resultaten In 2012 is het strategisch beleid voor de periode opgesteld in samenwerking met de directies van de scholen. Het strategisch beleid is op hoofdlijnen geformuleerd en geeft de koers aan voor de komende jaren. De gemeenschappelijke medezeggenschapsraad heeft ingestemd met het koersplan en vervolgens is het in het begin van 2013 vastgesteld. Centraal in ons strategisch beleid staat de kwaliteit van het onderwijs. Alle andere doelen zijn daarvan afgeleid of dienen bij te dragen aan de kwaliteit van ons onderwijs. 10

12 Bestuur Samen- werking ICT Kwaliteit Financiën en huisvesting Professionalisering Passend Onderwijs Figuur 3. Overzicht onderwerpen koersplan Jaarlijks wordt het beleid uitgewerkt in een plan van aanpak voor dat jaar met concrete doelen en acties. In onderstaande tabel geven we de doelstellingen en bereikte resultaten voor 2013 weer. In dit en de volgende hoofdstukken gaan we nog wat dieper in op een aantal aspecten. Doelstelling (Plan) Over een periode van drie jaar liggen de eindresultaten van elke school gemiddeld ten minste één punt boven de ondergrens van de inspectie en het gemiddelde van alle scholen tenminste op het landelijk niveau. De tussentijdse opbrengsten voldoen aan de normen van de inspectie. Het vergelijken van de eindresultaten en tussentijdse resultaten met landelijke/provinciale gegevens (benchmark). Het in kaart brengen en vergelijken van de beoordeling van de inspectie op de indicatoren uit het toezichtkader. Jaarlijks een bestuurlijk jaarplan opstellen (uitwerking koersplan ) Jaarlijks opstellen jaarverslag, waarin verantwoording wordt afgelegd over: de uitwerking van het koersplan, de wijze waarop Resultaat (Check) De resultaten op de Cito-eindtoets en de tussentijdse resultaten (midden en eind) zijn op bestuursniveau in kaart gebracht. De gemiddelde score van de scholen: 2012: 1,2 punt boven ondergrens 2013: 1,8 punt boven ondergrens. De gemiddelde LG score alle scholen: 2012: 534,9 (land. gem. 535,1) 2013: 535,2 (land. gem. 534,8) Het gemiddelde van de eindresultaten laten de afgelopen jaren een stijging zien De resultaten op de tussentijdse toetsen (midden en eind) voldoen op resp. 18 en 17 van de 20 basisscholen aan de norm van de inspectie. Trendanalyse eindresultaten opgesteld. Resultaten laten de laatste jaren een stijgende lijn zien. Tussenresultaten op 90% van de scholen voldoende. De scores op Rekenen en Wiskunde (RW) en Begrijpend Lezen (BL) vanaf groep 6 naar verhouding lager dan in voorgaande groepen. Resultaten RW en BL liggen nog onder het gewenste niveau. Is uitgevoerd voor In het algemeen zijn de beoordelingen voldoende, maar met name indicatoren voor zorg en begeleiding behoeven nog verbetering. Is uitgevoerd. Vastgelegd door bestuur in januari Het koersplan is in maart 2013 ter informatie gestuurd naar de gemeenten. Jaarverslag en jaarrekening 2012 opgesteld door alg. dir. Voorlopig vastgesteld door bestuur in de vergadering van april 2013 na goedkeuring door 11

13 invulling wordt gegeven aan de interne verantwoording en de horizontale dialoog de resultaten en kwaliteit van het onderwijs analyse van de kwaliteit en de resultaten op OPRON niveau Voorafgaande aan het schooljaar opstellen van het schooljaarplan door de schoolleider. De gesprekkencyclus wordt uitgevoerd conform vastgesteld beleid De Code Goed Bestuur in het primair onderwijs hanteren als leidraad voor goed bestuur en intern toezicht. Jaarlijkse interne evaluatie functioneren RvT - CvB accountant. Managementletter opgesteld door de accountant. Het jaarverslag geeft een heldere inhoudelijke toelichting op de ontwikkelingen in de exploitatie 2012 en het jaarverslag is voldoende informatief. Aangegeven wordt dat er geen constateringen zijn gedaan of signalen zijn gekregen dat de interne beheersing niet op orde zou zijn. Hoewel OPRON een kapitalisatiefactor heeft van 48 % adviseert de accountant het risicoprofiel (m.n. als gevolg van krimp) te blijven verbinden met de te verwachten financiële verplichtingen en vast te stellen of het eigen vermogen en de bufferfunctie toereikend is. De drie gemeenteraden hebben hun goedkeuring verleend aan de jaarrekening. Geen opmerkingen t.a.v. jaarverslag. Er is een nieuw format ontwikkeld. Hierin zaten nog een aantal technische onvolkomenheden, waardoor het opstellen van het schooljaarplan niet op alle scholen voorafgaand aan het schooljaar kon worden gerealiseerd en ingeleverd bij het College van Bestuur. Dit is wel gebeurd direct na de zomervakantie. Kwaliteit schooljaarplannen was wisselend. Verbeterpunten zijn met name: Analyse van resultaten en verbeteracties Concreter formuleren doelstellingen met te bereiken resultaten en achtereenvolgende activiteiten. Terugkoppeling gegeven in directieoverleg en in individuele gesprekken. Gespreksronde sept./okt. schooljaarplan uitgevoerd. Functioneringsgesprekken 2013 uitgevoerd. Uitgevoerd. Geen opmerkingen of wijzigingen / verbeteracties. Het bestuur/de RvT heeft in december 2013 het eigen functioneren geëvalueerd. Verbetering van de informatievoorziening Door beperkte menskracht op bestuursniveau niet structureel uitgevoerd. Besluit genomen om uit de eigen organisatie iemand tijd te geven deze taak uit te voeren. Het laatste is gerealiseerd (start januari 2014). Het zorgen voor een adequate informatievoorziening In de periode januari juli 2013 zijn 3 nieuwsbrieven uitgegaan met informatie over de fusie. Structurele invoering nieuwsbrieven voor directies m.i.v. augustus Vier nieuwsbrieven in de periode aug.-dec Specifieke doelstellingen en resultaten 2013 Doelstelling (Plan) Scheiding intern toezicht is gerealiseerd door invoering model RvT - CvB Resultaat (Check) Scheiding bestuur intern toezicht is gerealiseerd. Gewijzigde statuten zijn gepasseerd bij de notaris in dec na goedkeuring door de gemeenteraden. 12

14 Eind 2013 is er een toezichtkader RvT vastgesteld en model rapportage. Eind 2013 zijn er door RvT afspraken gemaakt over de wijze waarop de RvT informatie inwint. Het managementstatuut ligt ter inzage op elke school. Het managementstatuut is aangepast aan het model RvT - CvB Onderzoek mogelijkheden fusie OPRON - OPOS In 2013 is er een integriteitscode vastgesteld De kwaliteitszorg op de OPRON-scholen is vastgelegd in een handboek kwaliteitszorg. Alle schoolleiders en de algemene directie hebben de cursus interne audit afgerond en hebben een interne audit uitgevoerd Opstellen en invoeren van een zgn. escalatieladder voor het geval de opbrengsten naar beneden gaan. Op OPRON-niveau opstellen van kwaliteitscriteria m.b.t. de analyse van de toetsen lvs (op leerling-, groeps- en schoolniveau) en de eindtoets basisonderwijs. De analyses opgesteld door de scholen voldoen aan deze criteria. Verbetering van de kwaliteit en effectiviteit van de interne zorg(structuur). Vastleggen van afspraken met betrekking tot het gebruik van kijkwijzers didactische vaardigheden en leerkrachtgedrag. In december zijn de leden van de alg. dir. benoemd tot CvB. Eerste versie toezichtkader opgesteld. In periode november december raadpleging leden RvT en verdere uitwerking. De schoolbezoeken door bestuursleden zijn uitgevoerd. Bevindingen zijn besproken in de Raad van Toezicht. Uitgevoerd. Concept versie herzien managementstatuut opgesteld. Ter instemming voorgelegd aan GMR. De eerste versie van de fusie-effectrapportage is ter bespreking voorgelegd aan de directies en de gmr. De opmerkingen/aanvullingen zijn verwerkt in het tweede concept. Uit onderzoek (bij PO-raad en VOS/ABB) is gebleken dat er geen model integriteitscode voor het PO is. Ook op internet geen model voor PO gevonden. In uitvoering Alle directies hebben de cursus interne audit gevolgd. De interne begeleiders een verkorte cursus gericht op zorg en begeleiding/afstemming. De schoolleiders hebben op de eigen school een audit uitgevoerd. Verdere invoering op OPRON niveau in afstemming met provinciaal beleid. Twee OPRON-directeuren volgen provinciale opleiding. Interventieschema vastgesteld na bespreking in directieoverleg. De analyses van resultaten op de tussentijdse toetsen zijn opgenomen in het schooljaarplan. Deze analyses zijn op meerdere scholen nog te vaag/algemeen, alhoewel op meerdere scholen wel meer uitgewerkte analyses opgesteld zijn. Nog niet uitgevoerd. Wordt meegenomen in het kader van de invoering van Passend Onderwijs binnen Scholengroep OPRON. Tijdens de opleiding interne audit model kijkwijzer uitgereikt. Door meerdere directeuren gebruikt bij uitvoeren interne audit en klassenbezoeken. Het in kaart brengen van de didactische vaardigheden en de kwaliteit van het onderwijsleerproces op school- en OPRON niveau. Het invoeren van een (herziene) competentielijst voor Nog niet uitgevoerd leerkrachten. Het in kaart brengen van de kwaliteit van de leerkrachten. Tabel 1. Doelstellingen en resultaten strategisch beleid

15 Fusie OPRON - OPOS Aan het eind van 2011 heeft de Stichting Openbaar Onderwijs Slochteren (OPOS) Scholengroep OPRON benaderd met de vraag of OPRON bereid was om samen met OPOS de mogelijkheden te verkennen te komen tot vergaande samenwerking, c.q. fusie van beide organisaties. Scholengroep OPRON en Stichting OPOS zijn beide organisaties, werkzaam in een gebied waar als gevolg van demografische ontwikkelingen het aantal leerlingen daalt of zal dalen. Daarbij komt dat de verantwoording voor de kwaliteit van het onderwijs nadrukkelijk is neergelegd bij de besturen. Van besturen wordt steeds meer verwacht m.b.t.de sturings- en verantwoordingsplicht. Besturen moeten de kwaliteit van het onderwijs op de scholen monitoren en bewaken en sturing geven aan verbeterprocessen. De financiële baten nemen echter af en het wordt steeds lastiger om het bestuursbureau in de huidige vorm en omvang in stand te houden. Door een bestuurlijke fusie kunnen de krachten worden gebundeld en kan een antwoord worden gegeven op deze ontwikkeling en een adequate bestuurlijke inrichting gerealiseerd worden. Na een eerste verkennend onderzoek hebben de besturen van beide organisaties in mei 2012 de intentie uitgesproken: Nader onderzoek te verrichten naar de consequenties van een bestuurlijke fusie en voorstellen hiertoe uit te werken; Na te gaan welke bestuursvorm en bestuurssamenstelling de best passende zijn; Bij positieve bevindingen vervolgens het besluit tot bestuurlijke fusie te nemen. Met het nader onderzoek is in de tweede helft van 2012 begonnen. Een eerste concept fusie-effectrapportage is eind 2012 / begin 2013 ter bespreking voorgelegd aan de directies van de scholen en de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad. De gemeenschappelijke medezeggenschapsraad heeft een bijeenkomst belegd waarvoor vertegenwoordigers van de medezeggenschapsraden waren uitgenodigd en met hen gesproken over het eerste concept van de fusie-effect rapportage. De uitkomsten van de bespreking met de directies en de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad zijn meegenomen in de verdere besprekingen van de projectgroep. Dit heeft geresulteerd in een tweede versie van de fusie effectrapportage dat in december 2013 is voorgelegd aan het bestuur van OPOS en de Raad van Toezicht van OPRON. Besluitvorming is nu voorzien in de loop van Bestuurlijk onderzoek In november 2012 heeft de onderwijsinspectie een onderzoek uitgevoerd naar de voorwaarden en de uitvoering van het bestuurlijk handelen. De voorwaarden voor bestuurlijk handelen zijn grotendeels op orde. De inspectie heeft een drietal verbeterpunten aangegeven en een aantal aandachtspunten. De verbeterpunten hebben betrekking op de scheiding bestuur en toezicht, de gesprekkencyclus algemene directie schooldirecties en het beter zicht krijgen op de kwaliteit van de scholen. Het bestuur monitort de tussentijdse en eindresultaten en stuurt hier ook op, maar zou meer zicht moeten krijgen op de kwaliteit van het onderwijsleerproces. De genoemde verbeterpunten en de aandachtspunten zijn voor zover niet reeds opgenomen in het koersplan, daaraan toegevoegd. Na een tussentijds vervolggesprek halverwege 2013, heeft de inspectie in november 2013 een afsluitend onderzoek uitgevoerd. In het verslag van de Raad van Toezicht in dit jaarverslag is reeds vermeld dat de conclusie van de inspectie was dat we overtuigend hebben laten zien dat er gewerkt is aan de genoemde verbeterpunten en dat de doelen zijn gehaald. Krimp en samenwerking met andere besturen Als gevolg van demografische ontwikkelingen hebben we al enkele jaren te maken met daling van het aantal leerlingen. In een eerder stadium hadden we in een aparte notitie al onze beleidsvoornemens geformuleerd. Eén van deze beleidsuitgangspunten was: daar waar mogelijk een samenwerking met andere schoolbesturen. In het kader van het Regionaal Woon- en Leefbaarheidsplan zijn in eerste instantie drie schoolbesturen en in een later stadium vijf schoolbesturen in Oost-Groningen verkennende besprekingen opgestart om te onderzoeken of er de bereidheid is met elkaar te onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om nader met elkaar samen te werken en in gezamenlijkheid kwalitatief goed onderwijs in de regio te behouden en als zodanig een bijdrage te leveren aan het behoud van de leefbaarheid in de dorpen in ons gebied. Door de vijf schoolbesturen is een intentieverklaring ondertekend, waarin is vastgelegd dat men dit wil onderzoeken. Daarbij worden twee sporen bewandeld. In de eerste plaats het onderzoeken van de bestuurlijk/juridische aspecten en ten tweede een onderzoek naar scholen/dorpen waar samenwerking op korte en middellange termijn wenselijk dan wel noodzakelijk is. Dit onderzoek wordt in de eerste helft van 2014 uitgevoerd. 14

16 Klachten Artikel 14 van de Wet op het primair onderwijs bepaalt dat schoolorganisaties een regeling voor de afhandeling van klachten moeten hebben. Het klachtrecht heeft een belangrijke signaalfunctie met betrekking tot de kwaliteit van het onderwijs. Door de klachtenregeling ontvangen het bevoegd gezag en de school signalen die hen kunnen ondersteunen bij het verbeteren van het onderwijs en de goede gang van zaken op school. Veruit de meeste klachten over de dagelijkse gang van zaken in de school zullen in onderling overleg tussen ouders, leerlingen, personeel en schoolleiding op een juiste wijze worden afgehandeld. Indien dat echter, gelet op de aard van de klacht, niet mogelijk is of indien de afhandeling niet naar tevredenheid heeft plaatsgevonden, kan men een beroep doen op de klachtenregeling. Men kan dan een klacht indienen bij het bestuur of de landelijke klachtencommissie voor onderwijs. Onze klachtenregeling is opgenomen in de schoolgids van elke school. Kern van deze procedure is de klacht op te lossen op het niveau waarop deze is ontstaan. In 2013 zijn bij het bestuur vier klachten binnengekomen. Deze hadden betrekking op grensoverschrijdend gedrag van een aantal leerlingen buiten de school, schorsing van een leerling na gedragsproblematiek, het beleid van een school met betrekking tot gezonde tussendoortjes en het onderwijs aan een individuele leerling. Deze klachten zijn door het algemeen management in en na overleg met de ouders en de school afgehandeld. Er zijn geen klachten ingediend bij de landelijke klachtencommissie onderwijs. 15

17 score Jaa ONDERWIJS In het strategisch beleid zijn op bestuursniveau de doelen en ambities vastgesteld. Centraal en hoog op de agenda staat de onderwijskwaliteit. De wet Goed Onderwijs-Goed Bestuur bepaalt dat het bestuur verantwoordelijk is voor de kwaliteit van het onderwijs. Scholengroep OPRON is al enkele jaren bezig een opbrengstgerichte werkwijze en cultuur te realiseren. Dat dit zijn vruchten heeft afgeworpen is te zien aan de gemiddelde schoolscores op de Cito-eindtoets. Opbrengsten Bij de beoordeling of eindopbrengsten van een school voldoende waren, ging de inspectie tot 2012 uit van de schoolscore gecorrigeerd voor leerlingengewicht (LG score). Vanaf 2012 geldt een nieuwe systematiek. De inspectie maakt vanaf dat jaar voor alle scholen gebruik van de ongecorrigeerde schoolscore. De ondergrens is afhankelijk van het percentage gewogen leerlingen op de hele school. Om toch een trend te kunnen vaststellen over meerdere jaren passen we voor 2012 en 2013 nog de oude systematiek toe. We kunnen constateren dat de gemiddelde score van alle OPRON basisscholen de afgelopen jaren een stijgende lijn laat zien. In 2013 lag de landelijk gemiddelde schoolscore correctie LG op 534,8. De gemiddelde score van onze basisscholen lag daar dus 0,4 boven (zie tabel 2). Omdat in de nieuwe systematiek van de inspectie de ondergrens afhankelijk is van het percentage gewichtenleerlingen en dit percentage per jaar kan verschillen, hebben we voor al onze basisscholen het verschil berekend tussen de ongecorrigeerde schoolscore en de voor de school vastgestelde ondergrens en vervolgens het gemiddelde verschil voor alle scholen berekend. We zien dan dat het gemiddelde verschil in ,2 punt boven de ondergrens van de inspectie lag en in ,8 punt. Ook in dit geval is een stijgende lijn te constateren. We kunnen constateren dat onze doelstelling dat het norm inspectie gemiddelde OPRONscholen gemiddelde van de schoolscores in 2012 boven de ondergrens van de inspectie moest liggen hebben gehaald. In ons koersplan is als doelstelling geformuleerd dat de gemiddelde score van al onze scholen tenminste 1 punt boven de ondergrens moeten liggen. verschil ,7 533,3-0, ,8 533,7-0, ,8 534,2 +0, ,8 534,6 + 0, ,8 534,9 + 1, ,8 535,2 + 1,4 Tabel 2 Gemiddelde LG score Cito-eindtoets OPRON 535,5 Gemiddelde schoolscores (LG) , , ,5 norm inspectie gemiddelde OPRONscholen Grafiek 1. Scores Cito eindtoets In de bovenstaande gegevens zijn de eindresultaten van de Europaschool, de Wim Monnererauschool en de Marg. Hardenbergschool niet meegenomen. Op de Europaschool wordt niet de Cito eindtoets gebruikt, maar het Schooleindonderzoek. De eindresultaten van deze school zijn voldoende. Voor de scholen voor speciaal (basis)onderwijs is de inspectie een andere werkwijze om de eindresultaten te beoordelen aan het ontwikkelen. De kwaliteit van het onderwijs op beide scholen voldoet ruimschoots aan de criteria. 16

18 Tussentijdse toetsen (midden) Tussentijdse toetsen (eind) Resultaten eindtoets 2013 Resultaten eindtoets (3 jr) Jaa Naast de eindopbrengsten worden op bestuursniveau ook de resultaten op de tussentijdse toetsen gevolgd. Dit betreft de toetsen technisch lezen groep 3 en 4, rekenen/wiskunde groep 4 en 6 en begrijpend lezen groep 6. De toetsen worden twee keer per jaar afgenomen, behalve de toets begrijpend lezen. Deze toets wordt één keer per jaar afgenomen. Voor kleine scholen (één van de groepen 3, 4, of 6 heeft minder dan 10 leerlingen) kijkt de inspectie tevens naar de resultaten op de toetsen rekenen/wiskunde en begrijpend lezen groep 5. De inspectie beoordeelt de tussentijdse resultaten als voldoende als de resultaten voor meer dan de helft van de toetsen boven de norm liggen. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de resultaten op de tussentijdse toetsen 2013, de eindtoets 2013 en de eindresultaten over een periode van drie jaar ( ). De Mieden Insp. Amerikaschool Burg. Verkruisenschool Europaschool De Tandem De Viermaster De Butte De Braskörf Noorderbreedte Hagenhofschool Parkwijkschool Westerschool (W v) De Sleutel Meester Neuteboomschool De Oleander onvoldoende 2x onvold. In 3 jr. voldoende De Badde De Musselhorst t Zonnedal Tabel 3. Kwaliteitsprofiel : scores toetsen lvs en eindtoets Begrijpend lezen Zowel de eindopbrengsten als de tussenopbrengsten van de scholen worden tijdens het directieberaad met elkaar besproken. Uit de jaarlijkse analyse van de tussenopbrengsten op bestuursniveau is gebleken dat de resultaten op het onderdeel begrijpend lezen op meerdere scholen achterblijven bij de andere leergebieden. In overleg met de gezamenlijke directies is besloten dat we een tweetal verbetertrajecten uitzetten. Bij beide trajecten werkt een aantal scholen samen onder leiding van een externe deskundige. Onderdelen van deze verbetertrajecten zijn o.a. deskundigheidsbevordering van leerkrachten op het gebied van begrijpend lezen, de didactische vaardigheden m.b.t. het lesgeven en het toepassen van de strategieën bij andere vakgebieden. 17

19 Als de inspectie oordeelt dat de kwaliteit van het onderwijs op orde is, wordt een basisarrangement toegekend. Zijn er in de onderwijskwaliteit tekortkomingen dan is het arrangement zwak of zeer zwak. Tabel 5 geeft een overzicht van de arrangementen in de afgelopen vijf jaar. Uit dit overzicht blijkt dat eind 2012 er door de inspectie één OPRON school als zeer zwak is gewaardeerd. Het aantal scholen dat in 2008 nog als risicovol of zwak werd beoordeeld is in de periode 2008 t/m 2012 teruggelopen van 13 naar 0. Jaar basisarrangement Risicovol/ zwak zeer zwak Tabel 4. Toegekende toezichtarrangementen OPRON-scholen De inspectie voert in ieder geval één keer per vier jaar op elke school een zogenaamd vierjaarlijks onderzoek uit. Tijdens een dergelijk onderzoek beoordeelt de inspectie een beperkt aantal indicatoren uit het inspectiekader. Dit betreft met name indicatoren rondom de zorg en begeleiding en de kwaliteitszorg. Verbeterpunten zijn met name: o de afstemming van de verwerking van de leerstof op de verschillen tussen de leerlingen o bepaling van de aard van de onderwijsbehoeften van de leerlingen o planmatige uitvoering van de onderwijsondersteuning o jaarlijkse evaluatie van het onderwijsleerproces als onderdeel van de kwaliteitszorg. Indicatoren die de afgelopen jaren zijn verbeterd en over het algemeen nu als voldoende worden gewaardeerd zijn o.a.: o afstemming leerinhouden o het volgen van de ontwikkeling van de leerlingen o planmatig werken aan verbeteractiviteiten o evaluatie van de resultaten Kwaliteitszorg en interne audit In het schooljaar zijn we gestart met de invoering van een interne audit. Bedoeling hiervan is dat we (wisselende) teams van directeuren samenstellen die jaarlijks een aantal scholen bezoeken en daar een interne audit afnemen. Elke school komt dan tenminste één keer per vier jaar aan de beurt. De te bezoeken school kan zelf aangeven op welke aspecten van het onderwijs de audit met name gericht moet zijn. Door wisselende teams samen te stellen vergroten we het leereffect op directieniveau (professionele leergemeenschap). Het scholingstraject is in 2013 afgerond. Elke schoolleider heeft bij wijze van het opdoen van eerste ervaringen een audit gedaan op de eigen school of dit samen gedaan met een collega van een andere school. De interne begeleiders zijn in dit kader geschoold in de aspecten die te maken hebben met de interne begeleiding en de zorg en begeleiding van de leerlingen op de school. In de tweede helft van 2013 is er met steun van de provincie Groningen het initiatief genomen om te komen tot een provinciaal auditteam. Als Scholengroep OPRON hebben we actief meegewerkt aan de uitwerking van dit initiatief. Twee OPRON-schoolleiders volgen dit traject. Om tot een goede aansluiting tussen beide trajecten te komen, hebben we besloten de verdere ontwikkeling van ons eigen traject even op te schorten totdat het provinciale initiatief is afgerond (voorjaar 2014). Het is de bedoeling dat de OPRON-schoolleiders die het provinciale traject volgen een centrale rol zullen krijgen in ons eigen traject en de kennis en ervaring die ze in het provinciale traject hebben opgedaan en opdoen, ten dienste stellen aan het OPRON-traject. Passend onderwijs Alle scholen voor primair en voortgezet onderwijs in Nederland zullen vanaf 1 augustus 2014 deel uitmaken van een samenwerkingsverband Passend Onderwijs. In 2012 is door het ministerie de regio-indeling vastgelegd. De basisscholen van Scholengroep OPRON, de speciale basisschool Wim Monnereau en de soafdeling van de Margaretha Hardenbergschool zullen deel gaan uitmaken van het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs provincie Groningen en de gemeente Noordenveld (swv 20.01). Scholengroep OPRON maakt ook deel uit van het samenwerkingsverband voor voortgezet onderwijs, omdat de Margaretha Hardenbergschool een VSO-afdeling heeft. 18

20 In 2013 is de aandacht met name uitgegaan naar de uitgangspunten die ten grondslag zullen liggen aan het toekomstig beleid en de visie van het nieuwe samenwerkingsverband. Op basis hiervan is vorm gegeven aan de bestuurlijke inrichting. Beide samenwerkingsverbanden hebben gekozen voor de stichting als juridische vorm met een dagelijks bestuur en een algemeen bestuur. Het algemeen bestuur is tevens de interne toezichthouder. In beide samenwerkingsverbanden zijn werkgroepen aan de slag gegaan met inhoudelijke onderwerpen als basisondersteuning, extra ondersteuning, de toeleiding naar de nog in te richten Commissie van Advies. Deze commissie moet vanaf augustus 2014 de toelaatbaarheidsverklaringen voor het speciaal basisonderwijs en het (voortgezet) speciaal onderwijs afgeven. Verder is gewerkt aan het vormgeven van het verplichte overleg met de gemeenten en de samenstelling van de ondersteuningsplanraad. Daar waar mogelijk zoeken de drie samenwerkingsverbanden in de provincie Groningen naar mogelijkheden verschillende taken gezamenlijk uit te voeren. Beide samenwerkingsverbanden zijn er in geslaagd de bestuurlijke inrichting voor 1 november 2013 geregeld te hebben en de statuten voor deze datum te laten passeren bij de notaris. Het samenwerkingsverband voor het primair onderwijs wordt onderverdeeld in vier subregio s. Scholengroep OPRON maakt deel uit van de sub-regio Zuidoost. In de subregio s moet, binnen de kaders van het provinciale samenwerkingsverband, de inhoudelijke uitwerking plaatsvinden. Geconstateerd moet worden dat wat betreft de inhoudelijke vormgeving er nog het nodige moet gebeuren en er afstemming moet plaatsvinden met de andere schoolbesturen in onze regio. Op een drietal studiedagen voor de directies van onze scholen is voorlichting gegeven over de ontwikkelingen met betrekking tot passend onderwijs en de wijze waarop we als scholengroep vorm willen geven aan passend onderwijs, de plaats van onze scholen voor speciaal onderwijs en de relatie van deze twee scholen met de basisscholen. In onze visie zullen er voorzieningen voor speciaal (basis)onderwijs blijven voor leerlingen die daarop zijn aangewezen. Dit zou in de toekomst ook in een al of niet geïntegreerd expertise- of onderwijszorgcentrum kunnen zijn. Een dergelijk centrum kan ook zijn expertise inbrengen in de ondersteuning van leerlingen in het regulier basisonderwijs. In 2013 zijn er plannen ontwikkeld om de so-afdeling van de Margaretha Hardenbergschool onder te brengen in de Wim Monnereauschool als eerste stap in de ontwikkeling naar een expertisecentrum. Eind 2013 is in dit kader een aanvraag ingediend bij de gemeente Veendam voor een beperkte aanpassing/verbouwing van de Wim Monnereauschool. 19