Opleidingengids voor burgemeesters

Transcriptie

1 Opleidingengids voor burgemeesters 2014 Opleidingengids voor burgemeesters

2 Inhoudsopgave Voorwoord Jaarkalender Uw professionalisering Nieuw in het ambt Het programma in één oogopslag: de competenties De opleidingen in Inspiratie Reflectie Veiligheid en handhaving Voor de alledaagse praktijk Rollen en rolopvattingen Meerdaagse en Top-programma s Loopbaanoriëntatie Algemene informatie Nederlands Genootschap van Burgemeesters

3 Voorwoord Namens de commissie professionalisering en het bestuur van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters mag ik u hierbij - met gepaste trots - de opleidingengids voor 2014 aanbieden. In 2003 startte het Professionaliseringsfonds voor burgemeesters en sindsdien is het programma dat we voor u hebben mogen samenstellen enorm gegroeid. De opleidingengids die nu voor u ligt biedt weer een grote verscheidenheid aan opleidingen is voor het lokaal bestuur een belangrijk jaar. We vragen de kiezers hun stem uit te brengen voor de gemeenteraad, die op zijn beurt een nieuw college mag samenstellen. Dat college heeft een majeure opgave in het vorm en inhoud geven aan de taken die naar de gemeenten gedecentraliseerd worden. En dat in een tijd waarin er ook ingrijpende bezuinigingsoperaties zijn. Deze bestuurlijke ontwikkelingen zullen zeker ook het nodige van de burgemeesters vragen. In de opleidingen in deze gids is er dan ook ruim aandacht voor, net zoals voor veel maatschappelijke tendensen waar een burgemeester mee te maken heeft. Voor een burgemeester die actueel wil blijven en zich professioneel wil blijven ontwikkelen is deelname bijna vanzelfsprekend. Gelukkig hoeven we die boodschap niet meer te onderstrepen, want u weet massaal de weg naar onze opleidingen te vinden. Ten slotte vraag ik opnieuw uw aandacht voor het volgende. Keer op keer merken we dat burgemeesters hun deelname annuleren. Soms vlak voor de cursusdag. Dan hebben we een incomplete deelnemersgroep en dat heeft zijn effect op de cursus zelf. En u dupeert uw collega s die op de reservelijst staan. Natuurlijk kunnen er omstandigheden zijn die uw aanwezigheid in de gemeente eisen, maar het is ook een kwestie van prioriteiten en goed agendabeheer. Laten we het commitment naar elkaar opbrengen en gewoon onze afspraak om aan een opleiding deel te nemen nakomen. We zien uw aanmeldingen graag tegemoet. Heleen van Rijnbach-de Groot, Voorzitter NGB-Commissie Professionalisering. PS De Wethoudersvereniging komt in februari met een opleidingengids voor hun beroepsgroep. Misschien is het een goed idee om vooral uw nieuwe wethouders daar op te wijzen. Opleidingengids voor burgemeesters

4 Jaarkalender 2014 Januari januari Lochemconferentie januari Lochemconferentie januari Lochemconferentie Februari februari Lochemconferentie februari Lochemconferentie februari Lochemconferentie Maart 12 maart Jaarvergadering NGB 12 maart De Burgemeesterslezing 19 maart Gemeenteraadsverkiezingen 21 maart Informatiebijeenkomst Mediationskills 31 maart Mr. Burgemeester April 14 april Mr. Burgemeester 23 april Boegbeeld zonder valse beloften Mei 7 mei Coachen 7-8 mei Mediationskills voor burgemeesters 9 mei Startbijeenkomst Portfolio 12 mei Raad en uw rol als stabiliserende factor mei Nieuwe bestuurstafel 19 mei Startdag Vakateliers 21 en 22 mei Mediationskills voor burgemeesters 23 mei Onzichtbaar leiderschap Juni 6 juni Coachen 11 juni 3D en de veranderende rol van gemeenten juni Mediationskills voor burgemeesters 13 juni Startbijeenkomst Portfolio juni VNG-congres 19 juni Integriteit: van ideaal naar werkbaar concept 23 juni Nieuwe bestuurstafel 26 juni College en uw rol als teamcaptain 27 juni De informele aanpak voor de burgemeester 6 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

5 September 4 september De frisse burgemeester 5-6 september LoopbaanPlus 8 september Bestuurlijke regie op veilige evenementen september Signalerend en reflecterend vermogen 15 september Crisis! 17 september Bestuurscrisis en uw positie 18 september De frisse burgemeester 19 september Burgemeester gaat undercover 25 september Bestuurlijk handhaven 26 september De informele aanpak voor de burgemeester 29 september Mens- en contextgedreven organiseren (Kennismaker) Oktober 2 oktober NGB-najaarscongres 6 oktober Zorgen voor een vitaal brein 8 oktober Functionerings- en voortgangsgesprekken 15 oktober Meer resultaat door slim gebruik van social media oktober Effectief communiceren in de doe-democratie 22 oktober De gemeente in een veranderende maatschappij 27 oktober Burgemeester gaat undercover 29 oktober Mens- en contextgedreven organiseren (Kennismaker) 31-1 oktober/ LoopbaanPlus november November 5 november Samenwerkende gemeente/burgemeester 12 november Burgemeester in de rol van toezichthouder 13 november De frisse burgemeester 26 november Van burgervader naar hulpsheriff? november Conflictmanagement met NLP December 1 december Slotdag vakateliers 3 december Samenwerkende gemeente/burgemeester 8 december Mens- en contextgedreven organiseren (Verdieper) Opleidingengids voor burgemeesters

6 Uw professionalisering Het Professionaliseringsfonds Burgemeesters biedt u een unieke gelegenheid om u in het burgemeestersvak te ontwikkelen en om uw bestuurscompetenties te versterken. Geen andere beroepsgroep van politieke ambtsdragers heeft een dergelijke voorziening en de afgelopen jaren is gebleken dat het fonds en het opleidingenprogramma voor de burgemeesters van grote betekenis is. Dit hoofdstuk schetst u: De ontwikkeling van het fonds De actualiteit van het fonds Samenloop met andere activiteiten van het Genootschap Nieuwe opleidingen in 2014 De mogelijkheden tot inschrijving De ontwikkeling van het professionaliseringsfonds In 2003 startte het Professionaliseringsfonds burgemeesters. In de jaren ervoor verzorgde het Nederlands Genootschap van Burgemeesters al diverse cursussen en trainingen in het zogenoemde Boegbeeld-programma, maar de deelname was nog erg beperkt. Met de komst van het fonds werd een belangrijk knelpunt voor participatie weggenomen: tot dan toe moesten de burgemeesters die op cursus wilden bij de gemeente(raad) zelf de deelnemersbijdrage vragen. Met het fonds ontstond er een landelijk budget voor de opleidingsactiviteiten van de burgemeesters. In de eerste jaren (ca. tot 2006) maakte het opleidingenprogramma een enorme groei door, zowel aan de vraag- als aan de aanbodzijde. Het aantal burgemeesters dat deelneemt aan activiteiten is sterk gestegen. Het aanbod is in de jaren ook sterk uitgebreid. In 2003 waren er naast de traditionele Lochemconferenties en Het Initiatief een stuk of acht trainingen en cursussen die door een vaste trainersgroep verzorgd werden. Nieuw waren toen meerdaagse opleidingen. De jaren daarna werd een brede waaier aan opleidingen ontwikkeld van 30 à 40 opleidingen, waarin tientallen begeleiders en docenten optreden. Het fonds heeft in de voorbije jaren drie subsidieperioden gehad. De eerste fase ( ) was die van het pionieren. Daarna werd de voorzichtige doorstart ( ) ingezet, vooral vanwege de onzekerheid over de mogelijke introductie van de gekozen burgemeester. Toen dat dossier gesloten was, werd een structureler weg ingeslagen en stemde de minister van BZK in met continuering voor een vierjarige periode: Nederlands Genootschap van Burgemeesters

7 De actualiteit van het professionaliseringsfonds Voor de huidige financieringsperiode ( ) heeft het Nederlands Genootschap van Burgemeesters een beleidsplan opgesteld om de professionalisering nieuwe impulsen te geven. In de eerste plaats wil het Genootschap de deelname, de kwaliteit en de waardering bij burgemeesters op hetzelfde niveau houden. Dat lijkt een defensieve ambitie, maar niets is minder waar. Bij voortduring zal het NGB het programma moeten ijken aan de behoefte van burgemeesters. Inhoudelijk moeten de thema s in de opleidingen aan de orde komen, die burgemeesters bezig houden. De werkvormen, het trainersaanbod en de locaties vragen om afwisseling. Om op hetzelfde peil te blijven zal het programma continu vernieuwd moeten worden, anders wordt het sleets en vindt afvlakking van de resultaten plaats. Binnen het opleidingenprogramma wil het Nederlands Genootschap van Burgemeesters komen tot structurering, focus, minder vrijblijvendheid en kwaliteitsverbetering. Op dit moment biedt het professionaliseringsfonds een breed scala aan opleidingsactiviteiten. Er zijn 30 à 40 opleidingen, variërend van middagbijeenkomsten tot uitgebreide meerdaagse leergangen. Voordeel is dat er voor elck wat wils is en mede daardoor er een hoge graad van deelname is. Focus Binnen het professionaliseringsaanbod wil het Genootschap focus aanbrengen. Het is onmogelijk om met de beschikbare middelen en vanuit de beroepsvereniging te voorzien in alle professionaliseringswensen van de burgemeesters. De focus is nu gericht op: een gedegen introductie in het ambt gedurende het eerste jaar dat burgemeesters in functie zijn. Het gaat dan vooral om de kernrollen en -taken van de burgemeester: OOV-taken, goed bestuur, integriteit, raadsvoorzitterschap, relatie met de ambtelijke organisatie, etc. na het eerste jaar kunnen burgemeesters deelnemen aan een aanbod op gebied van: reflectie: intervisie, extravisie, vakateliers, waarbij u in kleine groepen reflecteert op uw vak en op uw eigen handelen. vaardighedentrainingen gericht op de kernvaardigheden van de burgemeester. jaarlijkse bijspijkercolleges over ontwikkelingen in bijv. bevoegdheden, bestuurlijke veranderingen, etc. inspiratie: expertise uit andere sectoren en wetenschap ontsluiten voor de burgemeesters. loopbaanoriëntatietrajecten; gericht op de verdere ontwikkeling van betrokkene, zowel in de huidige gemeente, als oriëntatie naar een vervolgstap in de burgemeestersloopbaan of naar buiten het ambt. Opleidingengids voor burgemeesters

8 Kernwaarden De grote kracht van het professionaliseringsprogramma is dat de burgemeesters in een vertrouwde en vertrouwelijke setting met vakgenoten ervaringen kunnen delen. Deelnemers bespreken dilemma s uit de bestuurspraktijk en reflecteren onder leiding van deskundige begeleiders op elkaars handelen. Nadrukkelijk verwacht het NGB dat deelnemende burgemeesters niet alleen halen, maar ook bereid zijn om te brengen. Een goede opleiding is altijd een coproductie door de deelnemers en de begeleiders. Voorts brengen de begeleiders en/ of gastdocenten externe inzichten en kennis in. Op die wijze kunnen de burgemeesters hun professionaliteit ontwikkelen en onderhouden en wil het NGB de bestuurlijke expertise in de beroepsgroep borgen. Vrijblijvendheid Nadrukkelijk mag van burgemeesters verwacht worden dat zij hun persoonlijke professionaliteit op peil houden. Het is de eigen verantwoordelijkheid van een burgemeester om deel te nemen aan de professionaliseringsactiviteiten van het Genootschap, maar hij moet er ook op aangesproken kunnen worden. Het NGB verwacht van de minister en van de Commissarissen van de Koning dat zij burgemeesters hiervan doordringen. Het eerste jaar moet door iedereen als een must gezien worden om in Het Initiatief te participeren. Niet alleen om professionalisering te halen, maar ook om expertise met collega-burgemeesters te delen. Aan het einde van het eerste jaar ontvangen alle burgemeesters een certificaat van deelname. Samenloop met andere activiteiten van het Genootschap Het opleidingenprogramma van het Professionaliseringsfonds heeft raakvlakken met andere activiteiten/producten van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters. Het Najaarscongres, de bijeenkomsten in het kader van de crisisbeheersing, de loopbaanoriëntatie, de website en publicaties als het Burgemeestersblad zijn in dit verband te noemen. Waar mogelijk zijn deze op elkaar afgestemd. Vanaf 2009 biedt het NGB ook aan de voorzitters van de Waterschappen de mogelijkheid om deel te nemen aan een aantal algemene opleidingen uit het fonds. De deelnemende dijkgraven betalen in die gevallen een individuele bijdrage voor de opleidingen waaraan zij deelnemen. Loopbaanoriëntatie Voor burgemeesters is het vaak lastig om zich te oriënteren op de eigen loopbaan. Zo vraagt de de waan van de dag vaak alle aandacht en ontbreekt eenvoudigweg de rust voor een goede reflectie op de eigen functie en de loopbaan. Ook speelt mee dat burgemeesters wel vaak voor de gemeente en het gemeentebestuur op pad zijn, maar veel minder voor zichzelf. En velen zijn al zeer lang werkzaam in het openbaar bestuur en het burgemeestersvak, waardoor de (huidige) burgemeestersfunctie wel haast een vanzelfsprekendheid is. En tenslotte is soms het beeld van een elders solliciterende burgemeester bij anderen niet goed. Het ontbreken van de reflectie op de eigen loopbaan brengt risico s met zich mee. Mooie vacatures komen vaak maar één keer langs... Bovendien wordt de afstand tot andere functies vaak groter als men zich te veel concentreert op de huidige functie. En dan zijn ook de risico s daar als anderen zien dat de burgemeester te lang op zijn plek zit. 10 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

9 Tegen deze achtergrond verzorgt het Nederlands Genootschap van Burgemeesters in samenwerking met het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een Loopbaanoriëntatieprogramma. Het programma bestaat uit diverse trajecten waarin u uw persoonlijke loopbaanontwikkeling kunt verkennen en in concrete actie kunt omzetten. U vindt deze op blz. 67 van deze opleidingengids. Crisisbeheersing Met financiële steun van het ministerie van Veiligheid en Justitie biedt het Genootschap aan burgemeesters ondersteuning bij hun taken in de crisisbeheersing. Kern van de ondersteuning is dat het NGB de kennis en ervaringen van burgemeesters verzamelt en deze aan andere burgemeesters beschikbaar stelt. Voor burgemeesters en locoburgemeesters die te maken hebben met een crisis, is er de ondersteuningslijn ( ), die 24 uur per dag en 7 dagen per week in de lucht is. Daarnaast verschijnen in het Burgemeestersblad regelmatig interviews met burgemeesters die een crisis hebben meegemaakt, zijn er publicaties en organiseert het Genootschap bijeenkomsten over crisisgerelateerde onderwerpen. Alle informatie vindt u op Digitale ondersteuning In 2013 is geheel vernieuwd. Komend jaar zal de site verder uitgebreid worden met informatie die u kunt gebruiken in het kader van uw professionalisering en loopbaanontwikkeling. Onder andere is nu een eerste start gemaakt met uw eigen persoonlijke ontwikkelplan. U heeft de mogelijkheid om aan de hand van een competentietest te bepalen welke competenties u bij uzelf nog niet optimaal ontwikkeld vindt. Nieuwe opleidingen in 2014 Het opleidingenprogramma 2014 is een combinatie van bekende en beproefde opleidingen en cursussen die nieuw zijn. Vanzelfsprekend zijn de bestaande opleidingen - waar mogelijk - aan de actualiteit aangepast en is rekening gehouden met de uitkomsten van de evaluaties van die opleidingen. Het programma 2014 is daarmee wederom een rijk geschakeerd programma met uiteenlopende onderwerpen en cursussen in diverse vormen. Voor de uitvoering ervan zijn diverse (opleidings)instituten in de arm genomen: Berenschot, BHRM/NieuwBestuur, De Beuk, Consort, Essenburgh, GITP, INTENS, KCEV, De Presentatie Groep/ The Leadership Group, ROI, Sezen-academy en The Lime Tree. Via deze organisaties heeft het NGB enkele tientallen docenten/begeleiders van de opleidingen op de been weten te brengen. Opleidingengids voor burgemeesters

10 Nieuw in het programma 2014 zijn de volgende opleidingen: 3D en de veranderende rol van gemeenten Boegbeeld zonder valse beloften Burgemeester gaat undercover Effectief communiceren in de doe-democratie Functionerings- en voortgangsgesprekken Invisible leadership Mr. Burgemeester Meer resultaat door slim gebruik van social media Praktische psychologie De mogelijkheden tot inschrijving In aanmelding voor de opleidingen verloopt via U moet daarvoor uw persoonlijke inlogcode gebruiken, die bestaat uit een gebruikersnaam en een wachtwoord. Groot voordeel voor u is dat u daarmee een overzicht opbouwt van de opleidingen die u over de jaren heen heeft gevolgd. Dat overzicht is uitsluitend voor u toegankelijk en kan u in volgende jaren helpen om uw keuze uit te volgen opleidingen te maken. Ook kan het mogelijk van nut zijn voor periodieke gesprekken met de raad en met de Commissaris of voor eventuele sollicitaties. Op vindt u een digitaal inschrijfformulier. U heeft uw persoonlijke inlogcode nodig, die bestaat uit een gebruikersnaam en een wachtwoord. Uw gebruikersnaam is opgenomen in de aanbiedingsbrief bij deze gids. Het wachtwoord is u eerder verstrekt. Als u dat niet meer weet, dan kunt u een willekeurig wachtwoord invullen. Dan verschijnt op uw beeldscherm de boodschap Wachtwoord vergeten?. Als u vervolgens de instructies volgt, dan krijgt u binnen enkele minuten per mail een nieuw wachtwoord toegestuurd, dat u daarna kunt veranderen in een code die u zelf gemakkelijk kunt onthouden. Voorkeur, voorrang en doelgroepen U kunt bij de aanmelding ook uw eerste voorkeur voor een opleiding aangeven. Bij de verwerking van de inschrijvingen zal daar zoveel mogelijk rekening mee gehouden worden. Van nieuwe burgemeesters wordt verwacht dat zij als eerste Het Initiatief volgen. Daarna kunnen burgemeesters zich voor alle opleidingen inschrijven. Op basis van de aantallen inschrijvingen wordt de selectie van de deelnemers gemaakt. Op de reservelijst komen de burgemeesters, die zich voor de meeste opleidingen hebben aangemeld. Op deze wijze probeert het NGB zoveel mogelijk burgemeesters aan het opleidingenprogramma te laten deelnemen en ook rekening te houden met uw voorkeuren. 12 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

11 Bestuurscompetenties centraal In opdracht van het ministerie van BZK zijn in 2007 de bestuurscompetenties van de burgemeesters vastgesteld. In totaal zijn er nu 30 bestuursstijlen, vaardigheden en basiscondities geïdentificeerd, die voor de vervulling van de burgemeestersfunctie van betekenis kunnen zijn. Veel gemeenten maken gebruik van de bestuurscompetenties in de profielschets, zoals die bij vacatures nodig is. Tevens maken gemeenten gebruik van de competenties om gericht met de burgemeesters functioneringsgesprekken te kunnen voeren. De bestuurscompetenties zijn ook goed toepasbaar als sleutel tussen vraag naar en aanbod van opleidingen. In deze gids is bij alle opleidingen vermeld aan welke competenties aandacht besteed wordt. Door de bomen het bos zien Deze opleidingengids bevat bijna 40 cursussen, trainingen en programma s. Door het brede aanbod is het soms lastig om tot een keuze te komen. Daarom een paar praktische tips om u behulpzaam te zijn: Tip 1: Doe de competentietest op Tip 2: Kijk of de resultaten u een kritische maar herkenbare spiegel opleveren. Tip 3: Vraag eens aan derden waar zij vinden dat u nog sterker kunt functioneren. Bespreek desgewenst uw resultaten van de competentietest. Mogelijk heeft u onlangs een (functionerings) gesprek met de raad of de Commissaris achter de rug. Tip 4: Bepaal hoeveel dagen en dagdelen u komend jaar daadwerkelijk kunt en wenst te besteden aan uw professionalisering en uw loopbaan. Tip 5: Het opleidingenprogramma kent een indeling in hoofdstukken, herkenbaar aan de tabbladen in de gids. Zorg voor een goede mix en spreiding van uw aanmeldingen over de hoofdstukken. Tip 6: Bepaal bewust uw eerste voorkeur. Bij de verdeling van de beschikbare plaatsen houdt het NGB-bureau daar echt rekening mee. Tip 7: Neem contact op met NGB-directeur Ruud van Bennekom als u er niet uitkomt. Commissie Professionalisering De Commissie Professionalisering van het NGB heeft de volgende samenstelling: Voorzitter: Heleen van Rijnbach, burgemeester van Etten-Leur Leden: Anny Attema, burgemeester van Ridderkerk Maarten Divendal, burgemeester van De Ronde Venen Henny van Kooten, burgemeester van Noord-Beveland Berry Link, burgemeester van Schinnen Niek Meijer, burgemeester van Zandvoort Harry Oosterman, burgemeester van Ooststellingwerf Ryan Palmen, burgemeester van Hilvarenbeek Henk Robben, burgemeester van Wierden Miranda de Vries, burgemeester van Geldermalsen Opleidingengids voor burgemeesters

12 Nieuw in het ambt Burgemeester word je door het te zijn. Er is in Nederland geen opleiding vóórdat je burgemeester kunt worden. De kneepjes van het burgemeestersvak leer je pas als je al geïnstalleerd bent. Dan pas openbaren zich alle velden waarop een burgemeester schaakt. Daar komt nog eens bij dat gemeenten sterk verschillen. Niet alleen variëren gemeenten bijvoorbeeld qua grootte, sociale samenstelling en economische potentie, maar ook de politieke en bestuurscultuur is lokaal bepaald. Dat maakt het voor de burgemeester - die over het algemeen van buiten komt - nog belangrijker om een intensieve oriëntatiefase te hebben en een optimale uitgangspositie te creëren. De eerste start Met het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en het ministerie van Veiligheid en Justitie werkt het Genootschap aan een kort programma voor de periode rond het aantreden van burgemeesters. Voor deze groep start een twee- of driedaags programma, waarin de kersverse burgemeester kennismaakt met een aantal gebieden, waarop een burgemeester acteert: crisisbeheersing, communicatie, integriteit, openbare orde en veiligheid, etc. Zo mogelijk lopen de nieuw burgemeesters dit programma al voor de daadwerkelijke beëdiging in de functie, want vanaf dag één kun je al voor ingewikkelde vraagstukken komen te staan. Het Initiatief Al vele jaren bestaat Het Initiatief als brede introductiecursus voor beginnende burgemeesters. De beginnende burgemeesters zijn duidelijk als groep te omschrijven. Ze zitten allemaal in het zelfde schuitje. Daarom is voor deze groep het uitwisselen van ervaringen een essentieel onderdeel van Het Initiatief. Voorts komen voor de deelnemers ook kennis en ervaringen van anderen beschikbaar en is er ruimte voor discussie en informatie over actuele thema s die de burgemeester raken. Het Initiatief bestaat uit vier cursusblokken van twee dagen. In het eerste blok gaat het om de persoonlijke vervulling van het ambt en de sociaal psychologische aspecten die daarbij een rol spelen. In de volgende blokken is er een ruime introductie in de OOV-portefeuille. Tenslotte komen eigen keuzes van de deelnemers aan de orde, wordt gekeken naar de persoonlijke ontwikkelplannen en maakt de groep mogelijke samenwerkingsafspraken voor de nabije toekomst. 14 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

13 Voor nieuwe burgemeesters is Het Initiatief een must. De minister van BZK verwacht dat alle nieuwe burgemeesters deelnemen aan de opleiding. Nieuw benoemde burgemeesters ontvangen een separate uitnodiging via het secretariaat van het NGB. Afhankelijk van het aantal benoemingen van nieuwe burgemeesters start er iedere 6 à 9 maanden een nieuwe groep. Deelname aan Het Initiatief is verplicht om aanspraak te kunnen maken op deelname aan andere activiteiten uit het professionaliseringsprogramma. Opleidingengids voor burgemeesters

14 Het programma in één oogopslag: de competenties Identificatie Bindend vermogen Integriteit Onafhankelijkheid Stressbestendigheid Signaalgevoeligheid Verbinder Netwerker Procesregisseur Aanjager Inlevingsvermogen Sociabel 3D en de veranderende rol gem. Bestuurlijk handhaven Best. regie op veilige evenementen Bestuurscrisis en uw positie Boegbeeld zonder valse beloften Burgemeester als toezichthouder Burgemeester gaat undercover Coachen College en uw rol als teamcaptain Collegiale audit Conflictmanagement met NLP Crisis! De frisse burgemeester De gemeente in veranderende tijden De informele aanpak Eff. comm. in de Doe-democratie Extravisie Functionerings- voortgangsgesprekken Integriteit: ideaal - werkbaar concept Intervisie Mediationskills voor burgemeesters Meer resultaat social media Mens- en contextgedreven werken Mr. Burgemeester Nieuwe bestuurstafel burgemeesters Onzichtbaar leiderschap Praktische psychologie Raad en uw rol als stabilisator Samenwerkende gemeente Signalerend en reflecterend verm. Vakateliers Van burgervader naar hulpsherriff? Zorgen voor een vitaal brein 16 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

15 Communicatief Coaching Probleemverduidelijking Doorzettingsvermogen Daadkracht Besluitvaardigheid Onderhandelingsvaardig Bestuurl. gevoeligheid Omgevingsbewustzijn Beïnvloedingsvermogen Achtergrondoriëntatie Vernieuwingskracht Adaptief vermogen Oordeelsvorming Vasthoudendheid Voortgangsbewaking Doelgerichtheid Organisatiegevoeligheid Opleidingengids voor burgemeesters

16 De opleidingen in 2013 Inspiratie De burgemeestersfunctie is voortdurend in ontwikkeling; niet alleen door interne veranderingen in het lokaal bestuur, maar ook door brede maatschappelijke tendensen. Voor burgemeesters is het van groot belang zicht te houden op deze ontwikkelingen en op de betekenis ervan voor het eigen functioneren. Daarom biedt het opleidingenprogramma een aantal inspirerende programma s met verkenningen van maatschappelijke ontwikkelingen, waar u met collega s kunt reflecteren op de gevolgen ervan voor de burgemeesters. Zo organiseert het NGB sinds jaar en dag - vanaf 1982 om precies te zijn - in de wintermaanden de Lochemconferenties. Vaste waarde is ook de serie actualiteitencolleges die onder de naam De actuele tafel plaatsvinden. Aanbod in 2014: Lochemconferenties De actuele tafel 18 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

17 Lochemprogramma 2014 De toekomstbestendige burgemeester! Er spelen allerlei ontwikkelingen die de positie en functie van de gemeente doen veranderen: de netwerksamenleving, decentralisaties, bezuinigingen, ICT-ontwikkeling, etc. De gemeente zal veel meer een regisserende en faciliterende organisatie worden. Tijdens de conferenties 2014 verkennen we de veranderingen naar de gemeente van morgen en bespreken we hoe toekomstbestendig de burgemeester daarin is. De gemeentebesturen zullen sturingsvisies moeten ontwikkelen, die van betekenis zijn voor de burgemeester vanuit zijn rol als voorzitter van de raad en van het college en vanuit zijn openbare orde en veiligheidsportefeuille. Daarom bespreken we in Lochem vragen als: Hoe brengen we de gemeenteraad en de raadsleden in de juiste rol en positie? Hoe kunnen we met een bestuurskrachtig college aan de slag? Welk leiderschap past de burgemeester (bestuurlijk management-nieuwe stijl)? Hoe grijpen de decentralisaties in op de OOV-portefeuille van de burgemeester en vice versa? Wat? In de Lochemconfernties maakt u kennis met actuele wetenschappelijke inzichten in de ontwikkeling van de gemeentelijke bestuurslaag. Met uw collega s gaat u op zoek naar passend leiderschap in diverse rollen en posities. Hoe? De zes Lochemconferenties openen op de dinsdagavond met een diner-pensant. Vervolgens is de woensdag de centrale conferentiedag met externe inleiders en interactieve workshops. De donderdagochtend staat in het teken van een actueel onderwerp uit uw burgemeesterspraktijk en wordt afgesloten met een lunch. Resultaat U heeft uw toekomstbestendigheid in de gemeente van morgen verkend. U heeft weer eens enkele tientallen collega s uit het land gesproken. U weet wat u vanuit uw verschillende posities in de gemeente kunt bijdragen aan de ontwikkeling van het gemeentebestuur. Competenties Netwerker, verbinder, procesregisseur en aanjager Achtergrondoriëntatie Adaptief vermogen Omgevingsbewustzijn Opleidingengids voor burgemeesters

18 Praktisch Duur: 5 aaneengesloten dagdelen (met 2 overnachtingen) Begeleiding: NGB-commissie professionalisering Maximum aantal deelnemers: 35 burgemeesters per conferentie Data: januari, januari, januari, februari, februari, februari 2014 Locatie: Hotel t Hof van Gelre te Lochem De burgemeesters ontvingen in november 2013 een aparte uitnodiging om zich voor de Lochemconferenties in te schrijven. 20 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

19 De actuele tafel Een serie actualiteitencolleges voor burgemeesters die bij willen blijven Ook in 2014 krijgt De actuele tafel een vervolg met een aantal bijeenkomsten. Evenals vorig jaar zijn ook de bijeenkomsten rond crisisgerelateerde onderwerpen in de formule - voor de file komen, na de file weg - ondergebracht. Wat? Het doel van de bijeenkomsten is om met collega-burgemeesters van gedachten te wisselen, te discussiëren, best practices te delen en kennis te nemen van wetenschappelijke inzichten over het thema actuele en over crisisgerelateerde onderwerpen. De actuele tafel-bijeenkomsten behandelen elke keer een ander onderwerp. In ieder geval is er een actuele tafel in de vorm van een werkbezoek aan de AIVD. Hoe? De actuele tafel is een combinatie van kenniscolleges waarin nieuwste wetenschappelijke inzichten en discussies worden gepresenteerd door een vooraanstaande wetenschapper of deskundige, gevolgd door een co-referaat door een of twee burgemeesters die reageren op de inleider en tevens praktijkcases uit de eigen gemeente presenteren. De nadruk ligt op best practice-voorbeelden en kritische succesfactoren voor handelswijzen. Praktisch Duur: Van tot uur (inclusief diner) Maximum aantal deelnemers: 30 burgemeesters Data: de data zijn nog niet bekend. Alle burgemeesters ontvangen in het eerste kwartaal van 2014 een uitnodiging voor de serie. Dan zijn de onderwerpen en sprekers van de afzonderlijke bijeenkomsten bekend. Opleidingengids voor burgemeesters

20 Reflectie Intervisie is een vast onderdeel in het opleidingenprogramma. Het biedt burgemeesters de gelegenheid om in kleine groepen intensief te reflecteren op zaken waar de deelnemers in hun praktijk tegenaan lopen. De ervaring van de afgelopen jaren leeft dat intervisie zeer waardevol is. Daarom wil het Genootschap nieuwe impulsen aan intervisie geven. Al langere tijd blijkt er bij burgemeesters behoefte aan opleidingstrajecten waarin met een kleine groep van burgemeesters, gedurende een langere periode intensief gewerkt wordt aan professionaliseringsthema s. In 2013 startte het NGB daarom naast intervisie en de vorig jaar geïntroduceerde vakateliers met een nieuwe activiteit: de collegiale audit. In deze audit trekt u een half jaar op met een of twee collega s en reflecteert u op elkaars handelen. Aanbod in 2014: Collegiale audit Extravisie Intervisie Vakateliers 22 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

21 Collegiale audit Spiegel uw handelen aan collega s Iedere burgemeester weet dat reflectie op het eigen handelen van grote betekenis is. Toch komt het er vaak niet van om jezelf eens goed onder de loep te nemen. Het gevaar is dan dat je in de vaste gedragspatronen doorgaat en je minder scherp wordt over de achtergronden en impact van je eigen optreden. En als de omgeving dan geen signalen geeft of je weet die niet op te vangen, dan ligt het script voor een nieuwe uitvoering van De nieuwe kleren van de keizer op de loer. Wat? In dit programma spiegelt u met een of twee collega s op elkaars functioneren. Dat vraagt om een diep vertrouwelijke omgang met elkaar en een groot commitment naar de collega s. Als u dat kunt opbrengen, dan krijgt u er veel voor terug. Als duo of trio reikt u elkaar een spiegel aan en vergroot u elkaars handelingsrepertoire. Dat maakt u bewust en scherp, want anderen zien wat u zelf niet meer waarneemt. Hoe? Na aanmelding volgt een digitale intake. Daarin geeft u aan op welke onderdelen van uw functioneren u een collegiale spiegel voorgehouden wilt hebben. Dat kunnen bijvoorbeeld punten zijn die in een functioneringsgesprek naar voren zijn gekomen of onderwerpen waar u uzelf nog eens tegen het licht gehouden wilt hebben. Ook geeft u in de intake aan waar u omgekeerd als spiegel voor een collega zou kunnen dienen. Daarna zorgt het NGB voor een match met één of twee collega s van u buiten uw regio of provincie. Aan de hand van een praktische handreiking gaat u vervolgens circa zes maanden met die collega( s) aan de slag. U spreekt samen de intensiteit van de audit af. De duo s of trio s bezoeken elkaar enkele malen en u reflecteert op ieders handelen. Resultaat U krijgt een kijkje in de bestuurspraktijk van een collega in een andere gemeente. Een of twee collega s hebben u een spiegel over uw bestuurlijk optreden gegeven. U heeft een scherper zelfbeeld van uw eigen handelen en uw handelingsrepertoire is vergroot. Competenties Signaalgevoeligheid Coaching Oordeelsvorming Verbinder en netwerker Communicatief Praktisch Duur: 6 à 8 dagdelen gedurende ca. zes maanden Begeleiding: NGB-bureau Data: U bepaalt deze in onderling overleg Opleidingengids voor burgemeesters

22 Extravisie Met een buitenspiegel zie je zoveel meer Iedereen zal het er over eens zijn dat het voor een burgemeester van eminent belang is om reflectie te krijgen op het eigen handelen. Er zijn voldoende mogelijkheden in het opleidingenprogramma om dit te organiseren met collega-burgemeesters en onder deskundige leiding. Maar soms is het ook goed om leiderschap uit andere sectoren te betrekken bij je eigen functioneren. Wat en hoe? Doel van de extravisie is u een aantal leiderschapservaringen uit andere sectoren aan te reiken die u kunt gebruiken in het handelingsrepertoire dat u gebruikt in de bestuurlijke constellatie van uw gemeente. Na aanmelding volgt een intakegesprek, waarbij we uw leervraag formuleren. Vervolgens proberen we een match te vinden met een ervaren bestuurder of manager uit een andere sector. Dat kan het bedrijfsleven, de semipublieke sector of de overheid zijn. Daarna volgt een aantal bilaterale gesprekken, die een absoluut vertrouwelijk karakter hebben. Resultaat Uw resultaat is afhankelijk van de leerdoelen die u zelf voor de intervisie stelt. U heeft met eindverantwoordelijken uit andere sectoren intensief gereflecteerd op een aantal thema s. Competenties Verbinder, netwerker, procesregisseur en aanjager Bestuurlijke gevoeligheid Adaptief vermogen Signaalgevoeligheid Praktisch Duur: een aantal dagdelen gedurende een jaar Maximum aantal deelnemers: 6 à 7 burgemeesters Data: u bepaalt deze zelf 24 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

23 Intervisie Intensieve reflectie met collega s op uw en hun functioneren Druk en eenzaam, dat is een beeld dat met regelmaat naar voren komt over burgemeesters. Tegen deze achtergrond is het voor burgemeesters lastig om een spiegel voor het eigen functioneren te ontwerpen en de rust en setting te vinden om verbeterpunten voor zichzelf te ontdekken. Intervisie met een groep collega-burgemeesters kan dan nuttig zijn. Intervisie past in een bewuste loopbaanontwikkeling. Wat? Deelname aan een intervisiegroep is geen vrijblijvende aangelegenheid, integendeel. Het vraagt van de deelnemers de bereidheid voor een open opstelling ten aanzien van zichzelf en anderen. Het vraagt om investering van tijd en energie. Het succes van de groep staat of valt met de discipline, die de groepsleden voor elkaar opbrengen door hun aanwezigheid en hun inzet. Het verdient aanbeveling om - alvorens deel te nemen aan een intervisiegroep - enkele andere onderdelen van het opleidingsprogramma te volgen om de juiste leerattitude te ontwikkelen. Hoe? Een intervisiegroep bestaat uit zes deelnemers. Aan de hand van de inschrijvingen worden de groepen gevormd rekening houdend met regionale spreiding. Iedere groep krijgt een professionele begeleider. Deze heeft voorafgaand aan het traject een persoonlijk intake-gesprek met de deelnemers. Daarin formuleren de deelnemers zelf hun leerdoelen. De groep zelf bepaalt de frequentie van de samenkomsten gespreid over de periode van een jaar. In dit jaar wordt een netwerk opgebouwd, dat ook na afloop van het traject zijn waarde heeft. De ervaring leert, dat de intervisiegroepen na het jaar contact met elkaar blijven houden. Voor het eerst willen we in 2014 starten met gemengde intervisie, waarbij u een intervisietraject volgt, waarbij een deel van de deelnemers uit andere sectoren afkomstig is. U moet dan denken aan bestuurders en andere professionals op eindverantwoordelijke functies in de publieke sector. Zo zal de Kring van voorzitters van waterschappen de dijkgraven uitnodigen om hieraan deel te nemen. Resultaat Uw resultaat is afhankelijk van de leerdoelen die u zelf voor de intervisie stelt. U heeft met collega-burgemeesters intensief gereflecteerd op een aantal thema s. U heeft uw kennis en ervaring aan collega s beschikbaar gesteld en die van hen ontvangen. Competenties Verbinder, netwerker, procesregisseur en aanjager Coaching Adaptief vermogen Signaalgevoeligheid Opleidingengids voor burgemeesters

24 Praktisch Duur: 6 à 8 dagdelen gedurende een jaar Begeleiding: drs. Hans Bekkers, drs. Piet Jeuken MA, drs. Henriëtte Koomans, Sip Kruze, en drs. André Mooij. Maximum aantal deelnemers: 6 à 7 burgemeesters per groep Doelgroep: Voorrang voor burgemeesters in 4e-6e jaar benoemingstermijn Data: een intervisiegroep bepaalt deze zelf 26 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

25 Vakateliers De legitimiteit van de gemeente in tijden van maatschappelijke verandering Al langere tijd bestaat bij burgemeesters behoefte aan een opleidingstraject waarin men met een kleine groep van burgemeesters, gedurende een langere periode intensief werkt aan professionaliseringsthema s. In 2012 zijn de eerste (positieve) ervaringen opgedaan met deze vakateliers. In de vakateliers combineert u leiderschapsontwikkeling met expertise van collega s rond een bepaald onderwerp. Het is een vorm van thematische intervisie. De onderwerpen hebben betrekking op zowel inhoud en proceskracht als uw persoonlijk interventierepertoire. Wat? In 2014 gaat het NGB voor de derde maal starten met het Vakatelier. In de vakateliers combineert u leiderschapsontwikkeling met ervaringen van collega s rond specifieke thema s. De thema s hebben betrekking op zowel inhoud en proces, als op persoonlijk interventierepertoires. In elk vakatelier komt in beginsel, één nader te bepalen thema aan de orde. Er kunnen meerdere vakateliers worden gevormd. De vakateliers zullen worden gevormd rond kleine groepen deelnemers die gedurende een periode van circa zes maanden periodiek met elkaar werken aan onderwerpen en invalshoeken die de kern van de burgemeesterfunctie raken. Die thema s hangen samen met de verschillende rollen van de burgemeester in zijn ambt, of zijn verdiepingen daarvan. Voor 2014 is het overkoepelende thema De legitimiteit van de gemeente in tijden van maatschappelijke verandering, waarbinnen aan de volgende verbijzonderingen voor vakateliers kan worden gedacht: Goed, deugdelijk en integer besturen De gemeentelijke overheid als regisseur en/of partij Maatschappelijke vernieuwing en overheidsparticipatie Het vakatelier stelt de deelnemers in staat om zich intensief te verdiepen in de problematiek van het gekozen thema in de eigen werkpraktijk. Er wordt geleerd door de inbreng van kennis en ervaring van de deelnemers en de begeleider. Intervisie staat daarbij centraal, dat wil zeggen dat de deelnemers eigen casuïstiek inbrengen en gestructureerd met elkaar bespreken. Hoe? Bij inschrijving geeft u aan welk vakatelier uw eerste en tweede voorkeur heeft. Op basis daarvan formeert het NGB de samenstelling van de vakateliers. Vervolgens is er een gezamenlijke startbijeenkomst van alle deelnemers aan de vakateliers waarin u de breedte en diepgang van het vakatelier met elkaar bespreekt en het vervolgprogramma invult. Daarna is er een periode van circa zes maanden waarin de afzonderlijke vakateliers van 5 á 8 deelnemers drie maal een dagdeel bijeen om intensief het onderwerp van het vakatelier te verkennen. Opleidingengids voor burgemeesters

26 De vakateliers sluiten af met een gezamenlijke bijeenkomst van twee dagdelen, waarin de deelnemers leerervaringen delen en ook een advies aan het NGB uitbrengen. Het NGB draagt zorg voor ervaren facilitatoren die de programmering en de intervisie professioneel kunnen begeleiden. Competenties Verbinder, Netwerker, Aanjager, Procesregisseur Onafhankelijkheid Bindend vermogen Identificatie Integriteit Stressbestendigheid Signaalgevoeligheid Praktisch Wilt u deelnemen aan een vakatelier? Maak dat uw interesse kenbaar met een vermelding van uw mogelijke themakeuze(s). Het NGB zal vervolgens de groepen voor de vakateliers samenstellen. Deelname impliceert dat in beginsel het gehele vakatelier wordt doorlopen. Begeleidng: drs. Dick van Ginkel, drs. Leike van Oss, drs. Jan Steefkerk De startdag is op 19 mei 2014 ( uur) De drie tussentijdse bijeenkomsten van een dagdeel zijn vervolgens tot en met november. De slotbijeenkomst is op 1 december 2014 ( uur). 28 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

27 Veiligheid en handhaving Handhaving en de openbare orde en veiligheid zijn dé werkvelden van de burgemeester. Hier moet hij qua vakmanschap een echte meester zijn. Dat wil zeggen durf tonen, weten hoe te acteren, verantwoordelijkheid nemen en vooral beslagen ten ijs komen. Het programma 2014 heeft een aantal opleidingen die u daarbij kunnen ondersteunen om uw kennis op peil te brengen en om uw handelingsrepertoire aan te scherpen. Opleidingen 2014: Bestuurlijk handhaven Bestuurlijke regie op veilige evenementen Boegbeeld zonder valse beloften Burgemeester gaat Undercover Crisis! Van burgervader naar hulpsherriff? Opleidingengids voor burgemeesters

28 Bestuurlijk handhaven De nieuwste ontwikkelingen op een rij Een eendaagse interactieve cursus over de recente en toekomstige ontwikkelingen op het gebied van bestuurlijke handhaving en de betekenis ervan voor de rol van de burgemeester. Tegenwoordig zijn alle ogen gericht op de burgemeester als het gaat om de aanpak van overlast en andere ordeverstoringen. De bevoegdheden die de burgemeester ter beschikking staan zijn de laatste jaren gestaag uitgebreid. De burgemeester ontwikkelt zich van burgervader tot rechtshandhaver. Wat speelt er precies? Hoe gaat u deze bevoegdheden toepassen en hoe stuurt u dan uw ambtelijke organisatie en de politie aan? Hoe dekt u de risico s af? Wat? De cursus omvat drie delen: Het wettelijk en beleidskader in vogelvlucht Reflectie op recente ontwikkelingen door een hoogleraar De praktijk: de onderlinge bespreking van realistische casus uit de handhavingspraktijk Hoe? Ervaren en deskundige sprekers belichten de materie vanuit de theorie en praktijk. Er is ruimschoots de gelegenheid om uw standpunten en ervaringen actief uit te wisselen met uw collega s. Resultaat U bent op de hoogte van recente en toekomstige ontwikkelingen op het gebied van bestuurlijke handhaving; U realiseert zich wat deze ontwikkelingen betekenen voor uw positie en rol als burgemeester. Competenties Aanjager Daadkracht Organisatiegevoeligheid Voortgangsbewaking Praktisch Duur: 1 dag Begeleiding: prof. dr. Lodewijk Rogier en mr. Jessica Roon Maximum aantal deelnemers: 15 Datum: 25 september 2014 ( uur) 30 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

29 Bestuurlijke regie op veilige evenementen De cursus geeft de burgemeester het nodige houvast in het uitvoeren van zijn/ haar taak op het gebied van veiligheid bij evenementen. De cursus behandelt de vergunningverlening, de voorbereiding, de uitvoering en de respons op incidenten. De handreiking evenementenveiligheid biedt hierbij het organisatorische, procesmatige en juridische kader. Wat? Het wettelijk en beleidskader in vogelvlucht. Inzicht in het krachtenveld van uiteenlopende belangen en in kritieke beslissingen in de vergunningverlening en voorbereiding van een evenement. Omgaan met ambtelijke advisering vanuit de gemeente en de hulpdiensten. Keuzes maken in het risicobeleid en restrisico bij evenementen. Afstemming in de beveiliging en toezicht (particulieren, politie, gemeente). Rol van de politie bij evenementen (politiesterkte, operationele afspraken, politiekosten). Omgaan met dreigingen en potentiële crises op evenementen. Evalueren en leren van evenementen. Hoe? Aan de hand van theorie en praktijkervaringen wordt inzicht geboden. Lessen van diverse bekende casus en geanonimiseerde ervaringen uit verschillende gemeenten/ regio s worden besproken. Hierna volgt een interactieve sessie waarin inzicht wordt geboden in de dynamiek van het nemen van kritieke beslissingen bij evenementen. Aan de hand van enkele oefencasus wordt op verschillende momenten in het proces ingezoomd op kritieke beslissingen. Plenair worden de consequenties van beslissingen besproken aan de hand van werkelijke situaties. Ter afsluiting worden adviezen meegegeven over evalueren, leren en verbeteren. Resultaat U kunt uw positie in het spelersveld bij evenementen duiden. U maakt bewust keuzes ten aanzien van risico s bij evenementen. U herkent welke kritieke beslissingen er nodig kunnen voor, tijdens en na een evenement. U leert inhoudelijk de consequenties van besluiten te doorzien en mee te wegen. Competenties Besluitvaardigheid Procesregisseur Signaalgevoeligheid Omgevingsbewustzijn Praktisch Duur: 1 dag Begeleiding: drs. Syan Schaap Maximum aantal deelnemers: 15 Datum: 8 september 2014 ( uur) Opleidingengids voor burgemeesters

30 Boegbeeld zonder valse beloften Schiet niet in de kramp van de risicoregelreflex Na een incident en het bekend worden van een risicovolle situatie wordt er vanuit de risicomijdende samenleving gekeken naar het openbaar bestuur en met name naar de burgemeester. Welke burgemeester heeft niet ervaren dat media en raad hem dan het vuur na aan de schenen leggen. De overheid heeft een taak om burgers te beschermen tegen risico s waar ze zich zelf niet tegen kunnen beschermen. Maar steeds meer verantwoordelijkheid is bij de overheid komen te liggen. De overheid streeft naar een kleinere rol en wil burgerkracht benutten, maar de veronderstelling leeft ook dat de overheid fysieke en andere risico s verdergaand moet afdekken. Na elk incident is er de valkuil van te snelle, te drastische interventie met disproportionele ingrepen die moeilijk terug te draaien zijn. Wat? We maken u bewust van factoren die een rol kunnen spelen in het omgaan met risico s en onveilige situaties en de verschillende perspectieven waarvan uit u deze kunt benaderen. Doel is uw handelingsrepertoire te verbreden om daarmee tot een maatschappelijk aanvaardbare reactie te komen. De inhoud van de workshop is gebaseerd op opbrengsten uit het programma Risico s en Verantwoordelijkheden van het Ministerie van BZK. Hoe? De compacte workshop biedt u een mix van theorie en praktijkvoorbeelden met ruimte voor interactie. U leert scenario s toe te passen bij een tweetal casus op fysiek terrein (incident) en op sociaal gebied (jeugdzorg). Vervolgens bespreekt u de bevindingen en conclusies en stelt u de vraag: helpt dit nu? Resultaat U heeft inzicht in factoren en perspectieven die spelen rond risico s en onveilige situaties. U weet in risicovolle situaties meer verantwoordelijkheid bij burgers te leggen. U heeft uw handelingsmogelijkheden praktisch verkend. Competenties Procesregisseur, verbinder, netwerker Communicatief Stressbestendigheid Achtergrondoriëntatie Praktisch Duur: één dagdeel Begeleiding: prof. dr. Ira Helsloot, dr. Michel van Eeten en Jan van Tol. Maximum aantal deelnemers: 15 Datum: 23 april 2014 ( uur, inclusief inlooplunch) Meer informatie over het Programma Risico s en Verantwoordelijkheden kunt u vinden op: 32 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

31 Burgemeester gaat undercover Ervaar aan den lijve de context en effecten van uw beleid Lokale veiligheid kenmerkt zich vaak door complexe vraagstukken, die direct invloed hebben op het gevoel van veiligheid van burgers. De onderliggende problematiek - waarbij veiligheidsvraagstukken vanuit verschillende invalshoeken bekeken worden - speelt een prominente rol in de lokale politieke debatten. De plaatselijke verwachtingen en de politieke betrokkenheid zijn torenhoog. Ga daar als burgemeester maar eens aan staan bij de ontwikkeling van lokaal veiligheidsbeleid, dat zich inmiddels kenmerkt door een enorm aantal spelers vanuit verschillende domeinen en die met elkaar samenwerken en informatie moeten uitwisselen. De gemeente voert de regie over deze spelers en de burgemeester speelt hierin een cruciale, verbindende en verantwoordelijke rol. De burgemeester wordt steeds meer een vertaler van kennis, informatie en kunde tussen de verschillende veiligheidslagen, inclusief de tacit knowledge van de straat. Er lijken echter nog onvoldoende handvatten en handelingsperspectieven te bestaan. Bovendien ontbreken er nog te veel bruggen tussen kennis en lokale praktijk voor burgemeesters om de nieuwe functie te bekleden en om te gaan met alle informatie die op hen af komt en de lokale dynamiek op het raakvlak van het sociale domein en het veiligheidsdomein beter kunnen verbinden en interpreteren. Wat? Het Undercoverprogramma stelt burgemeesters beter in staat om te reageren en te reflecteren op soms ingrijpende gebeurtenissen in het lokale veiligheidsdomein en biedt een kans om verbindingen te leggen met bijvoorbeeld het sociale domein en de breedte van het veiligheidsdomein te ervaren. Om praktijk te verbinden aan bewezen aanpakken (kennisontwikkeling, evidence based beleid) is gekozen voor een werkend leren vorm. U krijgt inzichten in de andere kant van veiligheid en hoe organisaties in de stad zich - direct of indirect - bezig houden met veiligheid. Zeker in het verlengde van de decentralisaties in het sociale domein is deze ervaring van groot belang omdat de link hiervan met het veiligheidsdomein vaak onderbelicht is. Hoe? U start de Undercoverdag met een vroege ontbijtbespreking bij de burgemeester van Amersfoort. Daar krijgt u een briefing over hoe de dag gaat volgen en hoort u bij welke organisatie u de dag te gast bent. De medewerkers, cliënten, gasten, etc. zijn niet op de hoogte van uw achtergrond als burgemeester. Daarmee kunt u vrij ervaren hoe het werkveld van de organisatie en de mensen eromheen eruitziet. Aan het einde van de middag is er een debriefing, waarin u de opgedane ervaringen deelt met de andere deelnemende burgemeesters. Opleidingengids voor burgemeesters