Opleidingengids voor burgemeesters

Transcriptie

1 Opleidingengids voor burgemeesters 2016 Opleidingengids voor burgemeesters

2 Inhoudsopgave Voorwoord Jaarkalender Uw professionalisering Nieuw in het ambt Het programma in één oogopslag: de competenties De opleidingen in Inspiratie Reflectie Veiligheid en handhaving Voor de alledaagse praktijk Rollen en rolopvattingen Meerdaagse en Top-programma s Algemene informatie Nederlands Genootschap van Burgemeesters

3 Voorwoord In 2003 is het Professionaliseringsfonds burgemeesters van start gegaan. Dat bleek een schot in de roos. De jaren ervoor waren er wel wat cursussen voor burgemeesters maar van een gestructureerd programma was nog geen sprake. Groot voordeel van het fonds is dat burgmeesters niet meer binnen hun gemeente middelen moeten verkrijgen om te kunnen deelnemen. In de 13 jaar dat het fonds nu bestaat, heeft het zich kunnen ontwikkelen tot een waardevolle voorziening, waar bijna alle burgemeesters gebruik van maken. Dit najaar heeft een evaluatie van het professionaliseringsfonds plaatsgevonden behorende bij de afronding van de financieringsperiode Uit de enquête die in dit kader aan alle burgemeesters is toegezonden, kwam weer naar voren dat het fonds in een grote behoefte voorziet. Het Professionaliseringsfonds stelt het Nederlands Genootschap van Burgemeesters in staat om elk jaar een opleidingenprogramma voor de burgemeesters te organiseren. U waardeert het programma met een gemiddeld rapportcijfer 8,1. Met een dergelijk rapportcijfer ga je natuurlijk altijd over. Het Genootschap gaat dan ook vol vertrouwen met het Professionaliseringsfonds over naar een nieuwe subsidieperiode. Doorgaan op de ingeslagen weg maar met oog voor actuele ontwikkelingen in en rondom het burgemeestersvak. Het opleidingenprogramma 2016 vindt u in deze opleidingengids die ik u namens de commissie professionalisering en het bestuur van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters mag aanbieden. De gids staat weer vol waardevolle trainingen en cursussen waarmee u zich verder kunt bekwamen in het burgemeestersvak. Het burgemeestersambt kenmerkt zich door een grote veelzijdigheid en dat vindt u ook terug in de diversiteit aan thema s die in de opleidingen aan bod komen. Ten slotte vraag ik graag uw aandacht voor twee punten. Het eerste punt betreft de verwachting dat u zich weer massaal zult inschrijven. We proberen de beschikbare plaatsen zo eerlijk mogelijk te verdelen. Dat betekent dat burgemeesters die zich voor heel veel opleidingen aanmelden vaak op de reservelijst komen. Geef daarom bij uw inschrijving uw eerste voorkeur door. Daar wordt echt rekening mee gehouden. Het tweede punt betreft de afzeggingen die we krijgen, soms vlak voor de cursusdag. We hebben in dat geval een incomplete deelnemersgroep en dat heeft zijn effect op de cursus zelf. Bovendien dupeert u uw collega s die op de reservelijst staan. Natuurlijk kunnen er omstandigheden zijn waardoor u beslist verhinderd bent. Maar laten we allemaal nadrukkelijk proberen om afzeggingen tot een minimum te beperken en onze afspraak om aan een opleiding deel te nemen nakomen. We zien uw aanmeldingen graag tegemoet. Renate Westerlaken, Voorzitter NGB-Commissie professionalisering. Opleidingengids voor burgemeesters

4 Jaarkalender 2016 Januari januari Lochemconferentie januari Lochemconferentie Februari 2-4 februari Lochemconferentie februari Lochemconferentie februari Lochemconferentie Maart 1-3 maart Lochemconferentie 17 maart Raad en uw rol als stabiliserende factor 18 maart Informatiebijeenkomst Mediationskills 21 maart Contact met getroffenen na crisis of schokkend incident: anders of gewoon? 23 maart Jaarvergadering NGB 23 maart De actuele tafel 30 maart De kracht van de voorzittershamer 31 maart 360 graden feedback April 4 april Mr. Burgemeester 6 april Protocol en etiquette 13 april Nieuws maken 14 april Van kleine gebeurtenissen tot grote incidenten 18 april Mr. Burgemeester 20 april Startbijeenkomst In de keuken van een collega 20 april De actuele tafel Mei 9 mei Dominante krachten en het voorkomen van crisis mei Mediationskills voor burgemeesters 13 mei Coachen 18 mei De actuele tafel mei Conflictmanager met NLP 25 mei Wachten op goede raad? 27 mei Onzichtbaar leiderschap 6 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

5 Juni 1-2 juni Mediationskills voor burgemeesters 3 juni Coachen 7-8 juni VNG-congres juni Mediationskills voor burgemeesters 22 juni 360 graden feedback 24 juni Wachten op goede raad? 27 juni Start Vakateliers 29 juni De actuele tafel 30 juni De kracht van de voorzittershamer September 1 september De frisse burgemeester 5 september Van wie is de crisis? 7 september De actuele tafel 14 september College en uw rol als voorzitter 15 september De frisse burgemeester 21 september Zorgen voor een vitaal brein 22 september Bestuurlijk handhaven 29 september Onzichtbaar leiderschap Oktober 6 oktober NGB-najaarscongres ( s-hertogenbosch) 12 oktober De frisse burgemeester oktober Effectief communiceren in de doe-democratie 19 oktober De burgemeester in het sociaal domein 26 oktober De actuele tafel November 2 november Samenwerkende gemeente/burgemeester 9 november Burgemeester in de rol van toezichthouder 10 november Omgaan met conflictsituaties in uw gemeente 23 november Omgaan met conflictsituaties in uw gemeente 28 november Slotdag Vakateliers 30 november Samenwerkende gemeente/burgemeester December 7 december De actuele tafel 8 december Praktische psychologie Opleidingengids voor burgemeesters

6 Uw professionalisering Het Professionaliseringsfonds Burgemeesters biedt u een unieke gelegenheid om u in het burgemeestersvak te ontwikkelen en om uw bestuurscompetenties te versterken. Geen andere beroepsgroep van politieke ambtsdragers heeft een dergelijke voorziening en de afgelopen jaren is gebleken dat het fonds en het opleidingenprogramma voor de burgemeesters van grote betekenis is. Dit hoofdstuk schetst u: De Commissie professionalisering De mogelijkheden tot inschrijving Nieuwe opleidingen in 2016 De ontwikkeling van het fonds De actualiteit en toekomst van het fonds Samenloop met andere activiteiten van het Genootschap Commissie professionalisering Binnen het Nederlands Genootschap van Burgemeesters is de Commissie professionalisering nauw betrokken bij de ontwikkeling van het opleidingenprogramma. De commissie adviseert het bestuur over allerlei zaken rond het professionaliseringsfonds en organiseert elk jaar de Lochemconferenties. De commissie heeft de volgende samenstelling: Voorzitter: Renate Westerlaken, burgemeester van Lopik Leden: Anny Attema, burgemeester van Ridderkerk Maarten Divendal, burgemeester van De Ronde Venen Henny van Kooten, burgemeester van Maasdriel Berry Link, burgemeester van Geldrop-Mierlo Niek Meijer, burgemeester van Zandvoort Harry Oosterman, burgemeester van Ooststellingwerf Ryan Palmen, burgemeester van Hilvarenbeek Henk Robben, burgemeester van Wierden Miranda de Vries, burgemeester van Geldermalsen De mogelijkheden tot inschrijving De aanmelding voor de opleidingen verloopt via Schrijf u svp voor 31 januari 2016 in. U moet daarvoor uw persoonlijke inlogcode gebruiken, die bestaat uit een gebruikersnaam en een wachtwoord. Groot voordeel voor u is dat u daarmee een overzicht opbouwt van de opleidingen die u over de jaren heen heeft gevolgd. Dat overzicht is uitsluitend voor u toegankelijk 8 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

7 en kan u in volgende jaren helpen om uw keuze uit te volgen opleidingen te maken. Ook kan het mogelijk van nut zijn voor periodieke gesprekken met de raad en met de commissaris of voor eventuele sollicitaties. Op vindt u een digitaal inschrijfformulier. U heeft uw persoonlijke inlogcode nodig, die bestaat uit een gebruikersnaam en een wachtwoord. Uw gebruikersnaam is opgenomen in de aanbiedingsbrief bij deze gids. Het wachtwoord is u eerder verstrekt. Als u uw wachtwoord niet meer weet, dan kunt u een willekeurig wachtwoord invullen. Dan verschijnt op uw beeldscherm de boodschap Wachtwoord vergeten?. Volg daarna de instructies en u krijgt binnen enkele minuten per mail een nieuw wachtwoord toegestuurd, dat u kunt veranderen in een code die u zelf gemakkelijk kunt onthouden. Voorkeur, voorrang en doelgroepen U kunt bij de aanmelding uw eerste voorkeur voor een opleiding aangeven. Bij de verwerking van de inschrijvingen zal daar zoveel mogelijk rekening mee gehouden worden. Van nieuwe burgemeesters wordt verwacht dat zij als eerste Het Initiatief volgen. Daarna kunnen burgemeesters zich voor alle opleidingen inschrijven. Op basis van de aantallen inschrijvingen wordt de selectie van de deelnemers gemaakt. Op de reservelijst komen de burgemeesters, die zich voor de meeste opleidingen hebben aangemeld. Op deze wijze probeert het NGB zoveel mogelijk burgemeesters aan het opleidingenprogramma te laten deelnemen en ook rekening te houden met uw voorkeuren. Het afgelopen jaar varieerde het aantal inschrijvingen per burgemeester van een enkele workshop tot meer dan tien opleidingen. De burgemeesters die aan heel veel opleidingen willen deelnemen, komen dan bij veel opleidingen op de reservelijst. Om dat te voorkomen raadt de Commissie professionalisering u aan om kritisch naar uw eigen wensen te kijken en uw inschrijving te beperken tot ca. vijf opleidingen. Ook dan zult u niet alles gehonoreerd krijgen, maar het voorkomt grotere teleurstelling. Bestuurscompetenties centraal In opdracht van het ministerie van BZK zijn in 2007 de bestuurscompetenties van de burgemeesters vastgesteld. In totaal zijn er nu 30 bestuursstijlen, vaardigheden en basiscondities geïdentificeerd, die voor de vervulling van de burgemeestersfunctie van betekenis kunnen zijn. Veel gemeenten maken gebruik van de bestuurscompetenties in de profielschets en in de selectiegesprekken die vertrouwenscommissies met kandidaten voeren. Tevens maken gemeenten gebruik van de competenties om gericht met de burgemeesters functioneringsgesprekken te kunnen voeren. De bestuurscompetenties zijn ook goed toepasbaar als sleutel tussen vraag naar en aanbod van opleidingen. In deze gids is bij alle opleidingen vermeld aan welke competenties aandacht besteed wordt. Opleidingengids voor burgemeesters

8 In de loop van 2016 zal het ministerie van BZK een nieuwe Handreiking benoeming, functioneringsgesprekken en herbenoeming burgemeesters uitbrengen. Deze bevat een nieuwe beschrijving van de bestuurscompetenties, die de huidige moet vervangen. Voor een deel betreft het een actualisering van de bestuursvaardigheden, maar voor een ander deel is gekozen voor een nieuwe, gewijzigde opzet. Zo zijn de bekende bestuursstijlen (verbinder, netwerker, aanjager, procesregisseur) losgelaten, omdat die in de benoemingsprocedure hun onderscheidende betekenis hebben verloren. In deze opleidingengids is de vernieuwing nog niet doorgevoerd. Door de bomen het bos zien Deze opleidingengids bevat bijna 40 cursussen, trainingen en programma s. Door het brede aanbod is het soms lastig om tot een keuze te komen. Daarom een paar praktische tips om u behulpzaam te zijn: Tip 1: Doe de competentietest op Tip 2: Kijk of de resultaten u een kritische maar herkenbare spiegel opleveren. Tip 3: Vraag eens aan derden waar zij vinden dat u nog sterker kunt functioneren. Bespreek desgewenst uw resultaten van de competentietest. Mogelijk heeft u onlangs een (functionerings)gesprek met de raad of de commissaris achter de rug. Tip 4: Bepaal hoeveel dagen en dagdelen u komend jaar daadwerkelijk kunt en wenst te besteden aan uw professionalisering en uw loopbaan. Tip 5: Het opleidingenprogramma kent een indeling in hoofdstukken, herkenbaar aan de tabbladen in de gids. Zorg voor een goede mix en spreiding van uw aanmeldingen over de hoofdstukken. Tip 6: Wees kritisch in uw eigen opleidingswensen. Het inschrijfformulier is geen verlanglijstje. Tip 7: Bepaal bewust uw eerste voorkeur. Bij de verdeling van de beschikbare plaatsen houdt het NGB-bureau daar echt rekening mee. Tip 8: Neem contact op met NGB-directeur Ruud van Bennekom als u vragen heeft of er niet uitkomt. Nieuwe opleidingen in 2016 Het opleidingenprogramma 2016 is een combinatie van bekende en beproefde opleidingen en cursussen die nieuw zijn. Vanzelfsprekend zijn de bestaande opleidingen - waar mogelijk - aan de actualiteit aangepast en is rekening gehouden met de uitkomsten van de evaluaties van die opleidingen. Het programma 2016 is daarmee wederom een rijk geschakeerd programma met uiteenlopende onderwerpen en cursussen in diverse vormen. Voor de uitvoering ervan zijn diverse (opleidings)instituten in de arm genomen: De Beuk, Consort, Essenburgh, Impact, De Presentatie Groep/The Leadership Group, PBLQ, en The Lime Tree. Daarnaast participeren diverse individuele docenten en begeleiders in de cursussen en trainingen. Nieuw in het programma 2016 zijn de volgende opleidingen: Contact met getroffenen na crisis of schokkend incident: anders of gewoon? (blz. 31); De burgemeester in het sociaal domein (blz. 38); Van kleine gebeurtenissen tot grote incidenten (blz. 32); Van wie is de crisis? (blz. 33); Wachten op goede raad (blz. 46). 10 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

9 De ontwikkeling van het professionaliseringsfonds tot nu toe In 2003 startte het Professionaliseringsfonds burgemeesters. In de jaren ervoor verzorgde het Nederlands Genootschap van Burgemeesters al diverse cursussen en trainingen in het zogenoemde Boegbeeld-programma, maar de deelname was destijds nog beperkt. Met de komst van het fonds werd een belangrijk knelpunt voor participatie weggenomen: tot dan toe moesten de burgemeesters die op cursus wilden bij de gemeente(raad) zelf de deelnemersbijdrage vragen. Met het fonds ontstond er een landelijk budget voor de opleidingsactiviteiten van de burgemeesters. In de eerste jaren (ca. tot 2006) maakte het opleidingenprogramma een enorme groei door, zowel aan de vraag- als aan de aanbodzijde. Het aantal burgemeesters dat deelneemt aan activiteiten is sterk gestegen en het aanbod is in de jaren sterk uitgebreid. In 2003 waren er naast de traditionele Lochemconferenties en Het Initiatief een stuk of acht trainingen en cursussen die door een vaste trainersgroep verzorgd werden. Nieuw waren toen meerdaagse opleidingen. De jaren daarna werd een brede waaier aan opleidingen ontwikkeld van 30 à 40 opleidingen, waarin tientallen begeleiders en docenten optreden. Het fonds heeft in de jaren vier subsidieperioden gehad. De eerste fase ( ) was die van het pionieren. Daarna werd de voorzichtige doorstart ( ) ingezet, vooral vanwege de onzekerheid over de mogelijke introductie van de gekozen burgemeester. Toen dat dossier gesloten was, werd een structureler weg ingeslagen en stemde de minister van BZK in met continuering vierjarige perioden: en De actualiteit van het professionaliseringsfonds Het professionaliseringsfonds en het opleidingenprogramma dat het Nederlands Genootschap van Burgemeesters voor de burgemeesters organiseert, blijkt in een grote behoefte te voorzien en burgemeesters hebben grote waardering voor de activiteiten. Daarom wil het NGB e.e.a. in de komende jaren continueren en verder ontwikkelen. In de eerste plaats wil het Genootschap de deelname, de kwaliteit en de waardering bij burgemeesters op hetzelfde niveau houden. Dat lijkt een defensieve ambitie, maar niets is minder waar. Bij voortduring ijkt het NGB het programma aan de behoefte van de burgemeesters. Inhoudelijk komen de thema s in de opleidingen aan de orde, die burgemeesters bezig houden. De werkvormen, het trainersaanbod en de locaties vragen om afwisseling. Om op hetzelfde peil te blijven moet het programma continu geactualiseerd worden, anders dreigt sleetsheid en vindt afvlakking van de resultaten plaats. Een breed opleidingenprogramma Het professionaliseringsfonds stelt het NGB in staat om jaarlijks een opleidingenprogramma te verzorgen waar de burgemeesters zich voor kunnen aanmelden. Dat gebeurt via de uitnodiging voor de Lochemconferenties en de Opleidingengids voor burgemeesters. Daarnaast zijn er voor Het Initiatief en losse activiteiten aparte uitnodigingen. Al vele jaren biedt de Opleidingengids voor burgemeesters voor elck wat wils. Gelet op de grote verscheidenheid in opleidingsbehoeften bij de burgemeesters kiest het NGB om de huidige opzet voort te zetten, waarbij elk jaar een Opleidingengids voor burgemeesters

10 deel van de opleidingen vernieuwd en ververst wordt. Voorlopig blijft het Genootschap de Opleidingengids in gedrukte vorm uitgeven. Vrijblijvendheid Nadrukkelijk mag van burgemeesters zelf verwacht worden dat zij hun persoonlijke professionaliteit op peil houden. Het is de eigen verantwoordelijkheid van een burgemeester om deel te nemen aan de professionaliseringsactiviteiten van het Genootschap, maar een burgemeester moet er ook op aangesproken kunnen worden. Het NGB verwacht van de minister en van de commissarissen van de Koning dat zij burgemeesters hiervan doordringen. In het eerste jaar moet het door iedereen als een must gezien worden om aan Het Initiatief deel te nemen. Burgemeesters die Het Initiatief hebben gevolgd krijgen een professionaliseringsscan aangeboden, waarmee zij zicht kunnen krijgen op hun persoonlijke professionaliseringsagenda. Kernwaarden De grote kracht van het professionaliseringsprogramma is dat de burgemeesters in een vertrouwde en vertrouwelijke setting met vakgenoten ervaringen kunnen delen. Deelnemers bespreken dilemma s uit de bestuurspraktijk en reflecteren onder leiding van deskundige begeleiders op elkaars handelen. Nadrukkelijk verwacht het NGB dat deelnemende burgemeesters niet alleen halen, maar ook bereid zijn om te brengen. Iedere burgemeester heeft inzichten en ervaringen die van betekenis kunnen zijn voor de collega s. Een goede opleiding is altijd een coproductie door de deelnemers en de begeleiders. Voorts brengen de begeleiders en/ of gastdocenten externe inzichten en kennis in. Op die wijze kunnen de burgemeesters hun professionaliteit ontwikkelen en onderhouden en wil het NGB de bestuurlijke expertise in de beroepsgroep borgen. Samenwerking Sinds enkele jaren kunnen voorzitters van waterschappen ook deelnemen aan de opleidingen. De dijkgraven maken hier ook gebruik van. Het NGB zal dit komende jaren voortzetten en nagaan of er met meer beroepsgroepen verbindingen gelegd worden. Zo participeert het NGB met de verenigingen van raadsleden, wethouders, gemeentesecretarissen en griffiers in het programma Samenspel/Lokale Democratie in Beweging en vinden in het kader van dit programma diverse gezamenlijke activiteiten plaats. Digitale leeromgeving Burgemeesters geven nog in beperkte mate aan dat zij behoefte aan E-learning hebben. De afgelopen periode is op al wel de infrastructuur ontwikkeld om burgemeesters via digitale kanalen mogelijkheden tot professionalisering te geven. Vanaf 2016 zal het Genootschap de digitale leeromgeving inzetten als ondersteuning voor o.a. de Lochemconferenties, Het Initiatief en enkele individuele opleidingen. Aan de hand van die ervaringen zal de digitale leeromgeving in de jaren erna verder ontwikkeld worden. 12 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

11 Samenloop met andere activiteiten van het NGB Het opleidingenprogramma van het Professionaliseringsfonds heeft raakvlakken met andere activiteiten/producten van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters. Zo participeert het NGB in het programma Samenspel/Lokale democratie in beweging met Raadslid.nu, de Wethoudersvereniging, de Vereniging van Gemeentesecretarissen, de Vereniging van Griffiers, het ministerie van BZK en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Ook zijn het NGB- Najaarscongres, de bijeenkomsten in het kader van de crisisbeheersing, de website en publicaties als het Burgemeestersblad in dit verband te noemen. Waar mogelijk zijn deze op elkaar afgestemd. Loopbaanoriëntatie Voor burgemeesters is het vaak lastig om zich te oriënteren op de eigen loopbaan. Zo vraagt de de waan van de dag vaak alle aandacht en ontbreekt eenvoudigweg de rust voor een goede reflectie op de eigen functie en de loopbaan. Ook speelt mee dat burgemeesters wel vaak voor de gemeente en het gemeentebestuur op pad zijn, maar veel minder voor zichzelf. En velen zijn al zeer lang werkzaam in het openbaar bestuur en het burgemeestersvak, waardoor de (huidige) burgemeestersfunctie wel haast een vanzelfsprekendheid is. En tenslotte is soms het beeld van een elders solliciterende burgemeester bij anderen niet goed. Het ontbreken van de reflectie op de eigen loopbaan brengt risico s met zich mee. Mooie vacatures komen vaak maar één keer langs... Bovendien wordt de afstand tot andere functies groter als men zich te veel concentreert op de huidige functie. En dan zijn de risico s daar als anderen zien dat de burgemeester te lang op zijn plek zit. Tegen deze achtergrond verzorgt het Nederlands Genootschap van Burgemeesters in samenwerking met het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een Loopbaanoriëntatieprogramma. Dit programma wordt weliswaar bijzonder sterk gewaardeerd door de deelnemers, maar het aantal inschrijvingen blijkt de laatste jaren beperkt. In 2016 zal het daarom het loopbaanoriëntatieprogramma herzien worden. Het NGB zal het programma 2016 in de loop van het voorjaar aan de burgemeesters aanbieden. Crisisbeheersing Met financiële steun van het ministerie van Veiligheid en Justitie biedt het Genootschap aan burgemeesters ondersteuning bij hun taken in de crisisbeheersing. Kern van de ondersteuning is dat het NGB de kennis en ervaringen van burgemeesters verzamelt en deze aan andere burgemeesters beschikbaar stelt. Voor burgemeesters en locoburgemeesters die te maken hebben met een crisis, is er de ondersteuningslijn ( ), die 24 uur per dag en 7 dagen per week in de lucht is. Daarnaast zijn er publicaties en organiseert het Genootschap bijeenkomsten en opleidingen over crisisgerelateerde onderwerpen (zie voor de opleidingen blz. 29). Alle informatie vindt u op Opleidingengids voor burgemeesters

12 Nieuw in het ambt Burgemeester word je door het te zijn. Er is in Nederland geen opleiding vóórdat je burgemeester kunt worden. De kneepjes van het burgemeestersvak leer je pas als je in functie bent. Dan pas openbaren zich alle velden waarop een burgemeester schaakt. Daar komt nog eens bij dat gemeenten sterk verschillen. Niet alleen variëren gemeenten bijvoorbeeld qua grootte, sociale samenstelling en economische potentie, maar ook de politieke en bestuurscultuur is lokaal bepaald. Dat maakt het voor de burgemeester - die over het algemeen van buiten komt - nog belangrijker om een intensieve oriëntatiefase te hebben en een optimale uitgangspositie te creëren. De eerste start Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, het ministerie van Veiligheid en Justitie en het Nederlands Genootschap van Burgemeesters verzorgen een eerste kennismakingsprogramma voor de periode rond het aantreden van burgemeesters. In dit programma maakt de kersverse burgemeester kennis met een aantal gebieden, waarop een burgemeester acteert: crisisbeheersing, integriteit, openbare orde en veiligheid, etc. Zo mogelijk lopen de nieuw burgemeesters dit programma (deels) al voor de daadwerkelijke beëdiging in de functie, want vanaf dag één kun je al voor ingewikkelde vraagstukken komen te staan. Het Initiatief Al vele jaren bestaat Het Initiatief voor beginnende burgemeesters. De beginnende burgemeesters zijn duidelijk als groep te omschrijven. Ze zitten allemaal in het zelfde schuitje. Daarom is voor deze groep het uitwisselen van ervaringen een essentieel onderdeel van Het Initiatief. In Het Initiatief komen voor de deelnemers kennis en ervaringen van anderen beschikbaar en is er ruimte voor discussie en informatie over actuele thema s die de burgemeester raken. De eerstvolgende editie van Het Initiatief start in januari Afhankelijk van het aantal nieuw benoemde burgemeesters zal de volgende uitvoering in het najaar van 2016 of begin 2017 zijn. Het Initiatief bestaat uit vier cursusblokken van twee dagen. In het eerste blok gaat het om de persoonlijke vervulling van het ambt en de sociaal psychologische aspecten die daarbij een rol spelen. In de volgende blokken is er een ruime introductie in de OOV-portefeuille. Tenslotte komen eigen keuzes van de deelnemers aan de orde, wordt gekeken naar de persoonlijke ontwikkelplannen en maakt de groep mogelijke samenwerkingsafspraken voor de nabije toekomst. 14 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

13 Voor nieuwe burgemeesters is Het Initiatief een must. De minister van BZK verwacht dat alle nieuwe burgemeesters deelnemen aan de opleiding. Nieuw benoemde burgemeesters ontvangen een separate uitnodiging via het secretariaat van het NGB. Deelname aan Het Initiatief is verplicht om aanspraak te kunnen maken op deelname aan andere activiteiten uit het professionaliseringsprogramma. Opleidingengids voor burgemeesters

14 Het programma in één oogopslag: de competenties Bindend vermogen Integriteit Onafhankelijkheid Stressbestendigheid Verbinder Netwerker Procesregisseur Aanjager Inlevingsvermogen Sociabel Communicatief 360 graden feedback Bestuurlijk handhaven Burgemeester als toezichthouder Coachen College en uw rol als voorzitter Conflictmanagement met NLP Contact met getroffenen De burg. in het sociaal domein De frisse burgemeester De integriteitsgame De kracht van de voorzittershamer Dominante krachten Effectief communiceren in de Doe-democratie In de keuken van een collega Intervisie Mediationskills voor burgemeesters Mr. Burgemeester Nieuws maken Omgaan met conflictsituaties Onzichtbaar leiderschap Praktische psychologie Protocol en etiquette Raad en uw rol als stabilisator Samenwerkende gemeente Vakateliers Van kleine gebeurtenissen... Wachten op goede raad? Van wie is de Crisis? Zorgen voor een vitaal brein 16 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

15 Coaching Probleemverduidelijking Doorzettingsvermogen Daadkracht Besluitvaardigheid Bestuurlijke gevoeligheid Omgevingsbewustzijn Beïnvloedingsvermogen Achtergrondoriëntatie Adaptief vermogen Oordeelsvorming Vasthoudendheid Voortgangsbewaking Doelgerichtheid Organisatiegevoeligheid Opleidingengids voor burgemeesters

16 De opleidingen in 2016 Inspiratie De burgemeestersfunctie is voortdurend in ontwikkeling; niet alleen door interne veranderingen in het lokaal bestuur, maar ook door brede maatschappelijke tendensen. Voor burgemeesters is het van groot belang zicht te houden op deze ontwikkelingen en op de betekenis ervan voor het eigen functioneren. Daarom biedt het opleidingenprogramma een aantal inspirerende programma s met verkenningen van maatschappelijke ontwikkelingen, waar u met collega s kunt reflecteren op de gevolgen ervan voor de burgemeesters. Zo organiseert het NGB sinds jaar en dag - vanaf 1982 om precies te zijn - in de wintermaanden de Lochemconferenties. Vaste waarde is ook de serie actualiteitencolleges die onder de naam De actuele tafel plaatsvinden. Aanbod in 2016: Lochemconferenties De actuele tafel 18 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

17 Lochemprogramma 2016 De burgemeester 4.0 Burgemeesters opereren in een steeds meer veranderende maatschappelijke context. Deze context heeft impact op wat er van hen verwacht wordt en wat ze zelf nodig hebben om hun ambt zo goed mogelijk uit te kunnen oefenen. Ontwikkelingen die invloed hebben op de kwaliteit van het openbaar bestuur, de weerbare overheid, het lokale het lokale democratische proces én dus ook op de positie nu en in de toekomst van de burgemeester zijn divers. Van de razendsnelle ontwikkeling van sociale media, bestuurlijke verantwoordelijkheid voor integriteit, de toegenomen noodzaak tot gemeentelijke samenwerkingsvormen tot aan het verbrede takenpakket van de burgemeester op het terrein van openbare orde en veiligheid. Dit tegen de achtergrond van ondermijning van de lokale democratie, terreurdreiging, radicalisering en het enorme vluchtelingenvraagstuk. Vraagt dit om een herijking van de burgemeestersfunctie? Met andere woorden, moeten we ons afvragen naar welk democratisch bestel we koersen en welke functionaris daarbij het beste past: De burgemeester 4.0? Wat? In de Lochemconferenties maakt u kennis met actuele wetenschappelijke inzichten in maatschappelijke ontwikkelingen en hun betekenis voor gemeenten en voor uw. Met uw collega s gaat u op zoek naar passend leiderschap in diverse rollen en posities. Deelvragen die tijdens de Lochemconferentie aan bod kunnen komen zijn: Welke ontwikkelingen nemen we waar? Binnen en buiten het gemeentehuis en hoe kunnen we die bij elkaar brengen? Hoe staan we in de huidige participatiemaatschappij en wat kunnen we nog leren? Hoe ziet de burgemeester 4.0 eruit? Hoe kunnen we bouwen aan de toekomst? Wat hebben we daarvoor nodig? En hoe blijft u zelf bij? Hoe? De zes Lochemconferenties openen op de dinsdagavond met een diner-pensant. Vervolgens is de woensdag de centrale conferentiedag met externe inleiders en interactieve workshops. De donderdagochtend staat in het teken van een actueel onderwerp uit uw burgemeesterspraktijk en wordt afgesloten met een lunch. Resultaat U heeft verkend hoe u de publieke waarde van de gemeente kunt versterken. U heeft weer eens enkele tientallen collega s uit het land gesproken. U weet wat u vanuit uw verschillende posities in de gemeente kunt bijdragen aan de ontwikkeling van het gemeentebestuur. Opleidingengids voor burgemeesters

18 Competenties Netwerker, verbinder, procesregisseur en aanjager Achtergrondoriëntatie Adaptief vermogen Omgevingsbewustzijn Praktisch Duur: 5 aaneengesloten dagdelen (met 2 overnachtingen) Begeleiding: NGB-Commissie professionalisering Maximum aantal deelnemers: 35 burgemeesters per conferentie Data: januari, januari, 2-4 februari, februari, februari en 1-3 maart 2016 Locatie: Hotel t Hof van Gelre te Lochem De burgemeesters ontvingen in november 2015 een aparte uitnodiging om zich voor de Lochemconferenties in te schrijven. 20 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

19 De actuele tafel Actualiteitencolleges voor burgemeesters die bij willen blijven De actuele tafel is een jaartje weg geweest, maar in 2016 krijgt De actuele tafel een vervolg met een aantal bijeenkomsten. Evenals voorgaande jaren zijn ook de bijeenkomsten rond crisisgerelateerde onderwerpen in de formule - voor de file komen, na de file weg - ondergebracht. Wat? Het doel van de bijeenkomsten is om met collega-burgemeesters van gedachten te wisselen, te discussiëren, best practices te delen en kennis te nemen van wetenschappelijke inzichten over het thema actuele en over crisisgerelateerde onderwerpen. De actuele tafel-bijeenkomsten behandelen elke keer een ander onderwerp. Aan een deel van de bijeenkomsten is een werkbezoek gekoppeld zoals in 2015 de AIVD en de Koningin Maximakazerne van de Kmar bezocht werden. Hoe? De actuele tafel is een combinatie van kenniscolleges waarin nieuwste wetenschappelijke inzichten en discussies worden gepresenteerd door een vooraanstaande wetenschapper of deskundige, gevolgd door een co-referaat door een of twee burgemeesters die reageren op de inleider en teven praktijkcases uit de eigen gemeente presenteren. De nadruk ligt op best practicevoorbeelden en kritische succesfactoren voor handelswijzen. Praktisch Duur: Van tot uur (inclusief diner) Maximum aantal deelnemers: 30 burgemeesters Data: 23 maart, 20 april, 18 mei, 29 juni, 7 september, 26 oktober, 7 december 2016 Alle burgemeesters ontvangen in het eerste kwartaal van 2016 een uitnodiging voor de serie. Dan zijn de onderwerpen en sprekers van de afzonderlijke bijeenkomsten bekend. Voor een van de Actuele tafel-bijeenkomsten kunt u zich nu al aanmelden. Het betreft die op 20 april over juridische kwaliteitszorg. (zie blz. 22) Opleidingengids voor burgemeesters

20 Actuele tafel: Juridisch op orde? Woensdag 20 april 2016 Op allerlei terreinen is sprake van juridisering. Steeds vaker worden gemeenten in rechte aangesproken door particulieren, bedrijven of instellingen. Gemeenten zien zich geconfronteerd met vele ontwikkelingen op het terrein van het bestuursrecht en het privaatrecht. In dit verband zij bijvoorbeeld verwezen naar het aanbestedingsrecht, de Wet openbaarheid van bestuur, het milieurecht en contractenrecht of de nieuwe zaaks behandeling. Daarom moet de juridische kwaliteitszorg in uw gemeente op orde zijn. De burgemeester moet daarvan op aan kunnen. Hoe staat het met de inhoudelijke deskundigheid van uw gemeentejuristen? Wat is hun positie in de organisatie en het beleidsproces? Hoe kunt u zich verzekeren van voldoende juridische kwaliteit in de gemeentelijke organisatie? Inleiders: Prof. dr. Heinrich Winter, hoogleraar Bestuurskunde bij de vakgroep Bestuursrecht en Bestuurskunde van de Rijksuniversiteit Groningen M.m.v. Wim Hillenaar (burgemeester van Cuijk) en Aat de Jonge (burgemeester van Dronten); beiden zijn bestuurslid van de Stichting Beroepsopleiding Gemeentejuristen. Praktisch Duur: Van tot uur (inclusief diner) Maximum aantal deelnemers: 30 burgemeesters Datum: 20 april Nederlands Genootschap van Burgemeesters

21 Reflectie Intervisie is een vast onderdeel in het opleidingenprogramma. Het biedt burgemeesters de gelegenheid om in kleine groepen intensief te reflecteren op zaken waar de deelnemers in hun praktijk tegenaan lopen. De ervaring van de afgelopen jaren leert dat intervisie zeer waardevol is. Al langere tijd blijkt er bij burgemeesters behoefte aan opleidingstrajecten waarin met een kleine groep van burgemeesters, gedurende een langere periode intensief gewerkt wordt aan professionaliseringsthema s. Daarom is het NGB drie jaar geleden gestart met een vorm van thematische intervisie: de vakateliers. Ook in 2016 is de mogelijkheid om bij een collega mee te lopen. U krijgt dat een kijkje in de keuken van een gemeente buiten uw eigen regio. Aanbod in 2016: In de keuken van een collega Intervisie Vakateliers Opleidingengids voor burgemeesters

22 In de keuken van een collega Meelopen met een collega Iedere burgemeester kent de bestuurspraktijk in de gemeente op zijn duimpje. Tegelijk verschilt die praktijk van gemeente tot gemeente. Om te verkennen dat het elders anders gaat is er de mogelijkheid om met een collega-burgemeester mee te lopen. Vele burgemeesters organiseren al meeloopdagen, stages, gast van de burgemeester, etc voor mensen die geïnteresseerd zijn in het burgemeestersvak. Maar ook voor burgemeesters zelf kan het heel leerzaam zijn om te kijken hoe collega s het doen. In ruil daarvoor krijgt u van die collega de nodige feedback als hij met u meeloopt. U zult merken dat vanzelfsprekendheden niet zo vanzelfsprekend zijn Wat? In dit programma loopt u enkele dagdelen mee met een burgemeester in een gemeente buiten uw regio. Het geeft u een frisse inkijk in hoe het buiten uw eigen gemeente gaat en hoe een collega zijn functie in de dagelijkse praktijk inhoud geeft. Deze collega loopt ook een dag met u mee. Daarmee krijgt u de mogelijkheid om op elkaars functioneren te reflecteren. Als duo reikt u elkaar ervaringen en een spiegel aan en vergroot u elkaars handelingsrepertoire. Dat maakt u bewust en scherp, want anderen doen en zien wat u zelf niet meer waarneemt. Hoe? Na aanmelding volgt een digitale intake. Daarna zorgt het NGB voor een match met een collega van u buiten uw regio of provincie. Aan de hand van een praktische handreiking maakt u vervolgens afspraken met uw partner in dit programma. U spreekt samen de intensiteit van de meeloopdagen af en de wijze waarop u onderling de resultaten wilt bespreken. Resultaat U krijgt een kijkje in de bestuurspraktijk van een collega in een andere gemeente. Een collega geeft reflectie op de bestuurspraktijk in uw gemeente. U heeft een scherper zelfbeeld van uw eigen handelen en uw handelingsrepertoire is vergroot. Competenties Signaalgevoeligheid Coaching Oordeelsvorming Aanjager, netwerker, procesregisseur, verbinder Communicatief Praktisch Duur: 4 à 6 dagdelen gedurende ca. zes maanden Begeleiding: Mary Looman en NGB-bureau Data: De startbijeenkomst is op 20 april 2016 ( uur). De ontmoetingen daarna bepaalt u in onderling overleg. 24 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

23 Intervisie Tijd voor reflectie en feedback Intervisie biedt u de kans om met collega's in een sfeer van vertrouwen afstand te nemen van de dagelijkse praktijk en te reflecteren op uw functioneren als burgemeester. In voor de samenleving en gezagsdragers hectische tijden extra scherpte te krijgen in je eigen handelen: bewuste en onbewuste keuzes. Het bespreken van elkaars casuïstiek geeft inzicht in de eigen vooronderstellingen en oplossingsstrategieën. Biedt de mogelijkheid om nieuwe keuzes uit te proberen en daar respectvolle feedback op te krijgen. Door gedurende het jaar regelmatig bij elkaar te komen ontstaat een prettig soort vertrouwelijkheid en een toenemend inzicht in elkaars situatie. Er is ruimte voor verdieping en twijfel, maar ook voor relativering en humor. Intervisie is juist ook belangrijk voor burgemeesters die al wat langer bezig zijn. Zij blijken behoefte te hebben aan stil staan bij het eigen functioneren en bij de vraag "wie ben ik ook alweer, behalve burgemeester?" Eerlijke feedback op de burgemeester is immers vaak een schaars goed in uw eigen gemeente. Wat? Deelname aan een intervisiegroep is geen vrijblijvende aangelegenheid. Het vraagt van de deelnemers de bereidheid voor een open opstelling ten aanzien van zichzelf en anderen. Het vraagt om investering van tijd en energie. Het succes van de groep staat of valt met de discipline, die de groepsleden voor elkaar opbrengen door hun aanwezigheid en hun inzet. Hoe? Een intervisiegroep bestaat uit 6 à 7 deelnemers. Aan de hand van de inschrijvingen worden de groepen gevormd rekening houdend met regionale spreiding. Iedere groep krijgt een professionele begeleider. Deze heeft voorafgaand aan het traject een persoonlijk intake-gesprek met de deelnemers. Daarin formuleren de deelnemers zelf hun leerdoelen. De groep zelf bepaalt de frequentie van de samenkomsten gespreid over de periode van een jaar. In dit jaar wordt een netwerk opgebouwd, dat ook na afloop van het traject zijn waarde heeft. De ervaring leert, dat de intervisiegroepen na het jaar contact met elkaar blijven houden. Resultaat Uw resultaat is afhankelijk van de leerdoelen die u zelf voor de intervisie stelt. U heeft met collega-burgemeesters intensief gereflecteerd op een aantal thema s. U heeft uw kennis en ervaring aan collega s beschikbaar gesteld en die van hen ontvangen. Opleidingengids voor burgemeesters

24 Competenties Verbinder, netwerker, procesregisseur en aanjager Coaching Adaptief vermogen Signaalgevoeligheid Praktisch Duur: 6 à 8 dagdelen gedurende een jaar Begeleiding: Hans Bekkers, Piet Jeuken, Henriëtte Koomans, Sip Kruze en André Mooij. Maximum aantal deelnemers: 6 à 7 burgemeesters per groep 26 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

25 Vakateliers Voorgaan in tijden van maatschappelijke turbulentie Al langere tijd bestond bij burgemeesters behoefte aan een opleidingstraject waarin men met een kleine groep van burgemeesters, gedurende een langere periode intensief werkt aan professionaliseringsthema s. In 2013 zijn de eerste (positieve) ervaringen opgedaan met deze vakateliers. In de vakateliers combineert u leiderschapsontwikkeling met de expertise van collega s rond een bepaald onderwerp. Het is een vorm van thematische intervisie. De onderwerpen hebben betrekking op zowel inhoud en proceskracht als uw persoonlijk interventierepertoire. Wat? In 2016 start het NGB voor de vierde maal met de vakateliers. In de vakateliers combineert u leiderschapsontwikkeling met ervaringen van collega s rond specifieke thema s. De thema s hebben betrekking op zowel inhoud en proces, als op persoonlijk interventierepertoires. In elk vakatelier komt in beginsel, één nader te bepalen thema aan de orde. Er kunnen meerdere vakateliers worden gevormd. De vakateliers zullen worden gevormd rond kleine groepen deelnemers die gedurende een periode van circa zes maanden periodiek met elkaar werken aan onderwerpen en invalshoeken die de kern van de burgemeesterfunctie raken. Die thema s hangen samen met de verschillende rollen van de burgemeester in zijn ambt, of zijn verdiepingen daarvan. Voor 2016 is het overkoepelende thema Voorgaan in maatschappelijke turbulentie, De samenleving wordt geconfronteerd met indringende gebeurtenissen. De maatschappelijke ontwikkelingen zijn ingrijpend en onvoorspelbaar. Wat er zich op mondiale schaal voltrekt is lokaal voelbaar. Van de burgemeester wordt verwacht dat hij/zij duiding en richting kan geven aan wat zich voltrekt. Zonder het stuur in handen te hebben komt het aan op inzicht, overzicht en de vaardigheid van navigeren. Binnen dit overkoepelende thema kan voor de vakateliers gedacht worden aan de volgende verbijzonderingen: de samenleving bijeenhouden in tijden van maatschappelijke turbulentie; de wereld binnen het gemeentehuis (raad, college, ambtelijke organisatie) aangesloten houden bij maatschappelijke ontwikkelingen; duiden, richting geven en navigeren zonder een stuur in handen. Het vakatelier stelt de deelnemers in staat om zich intensief te verdiepen in de problematiek van het gekozen thema in de eigen werkpraktijk. Er wordt geleerd door de inbreng van kennis en ervaring van de deelnemers en de begeleider. Intervisie staat daarbij centraal, dat wil zeggen dat de deelnemers eigen casuïstiek inbrengen en gestructureerd met elkaar bespreken. Opleidingengids voor burgemeesters

26 Hoe? Na inschrijving inventariseert het NGB bij de deelnemende burgemeesters voor welke thema s zij belangstelling hebben. Vervolgens is er een gezamenlijke startbijeenkomst van alle deelnemers aan de vakateliers waarin u de breedte en diepgang van het vakatelier met elkaar bespreekt en de thema s verkent. Daarna is er een periode van circa zes maanden waarin de afzonderlijke vakateliers van 5 à 8 deelnemers drie maal een dagdeel bijeen om intensief het thema van uw vakatelier verder te verdiepen. De vakateliers sluiten af met een gezamenlijke bijeenkomst van twee dagdelen, waarin de deelnemers leerervaringen delen en ook een advies aan het NGB uitbrengen. Het NGB draagt zorg voor ervaren facilitatoren die de programmering en de intervisie professioneel kunnen begeleiden. Competenties Verbinder, netwerker, aanjager, procesregisseur Onafhankelijkheid Bindend vermogen Identificatie inlevingsvermogen communicatief omgevingsbewustzijn Praktisch Wilt u deelnemen aan een vakatelier? Maak dan uw interesse kenbaar via het digitale inschrijfformulier voor de opleidingen ( Op de startdag verkent u met de andere deelnemende burgemeesters de thema s en bepaalt u onderling de samenstelling van de afzonderlijke vakateliers. Deelname impliceert dat in beginsel het gehele vakatelier wordt doorlopen. Datum: De startdag is op 27 juni 2016 ( uur). De drie tussentijdse bijeenkomsten van een dagdeel zijn vervolgens tot en met november. De slotbijeenkomst is op 28 november 2016 ( uur). Begeleiding: Dick van Ginkel, Hanneke Möhring. 28 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

27 Veiligheid en handhaving Handhaving en de openbare orde en veiligheid zijn dé werkvelden van de burgemeester. Hier moet hij qua vakmanschap een echte meester zijn. Dat wil zeggen durf tonen, weten hoe te acteren, verantwoordelijkheid nemen en vooral beslagen ten ijs komen. Het programma 2016 heeft een aantal opleidingen die u daarbij kunnen ondersteunen om uw kennis op peil te brengen en om uw handelingsrepertoire aan te scherpen. Opleidingen 2016: Bestuurlijk handhaven Contact met getroffenen na crisis of schokkend incident: anders of gewoon? Van kleine gebeurtenissen tot grote incidenten Van wie is de crisis? Opleidingengids voor burgemeesters

28 Bestuurlijk handhaven De nieuwste ontwikkelingen op een rij Een eendaagse interactieve cursus over de recente en toekomstige ontwikkelingen op het gebied van bestuurlijke handhaving en de betekenis ervan voor de rol van de burgemeester. Tegenwoordig zijn alle ogen gericht op de burgemeester als het gaat om de aanpak van overlast en andere ordeverstoringen. De bevoegdheden die de burgemeester ter beschikking staan zijn de laatste jaren gestaag uitgebreid. De burgemeester ontwikkelt zich van burgervader tot rechtshandhaver. Wat speelt er precies? Hoe gaat u deze bevoegdheden toepassen en hoe stuurt u dan uw ambtelijke organisatie en de politie aan? Hoe dekt u de risico s af? Wat? De cursus omvat drie delen: Het wettelijk en beleidskader in vogelvlucht Reflectie op recente ontwikkelingen De praktijk: de onderlinge bespreking van realistische casus uit de handhavingspraktijk. Hoe? Ervaren en deskundige sprekers belichten de materie vanuit de theorie en praktijk. Er is ruimschoots de gelegenheid om uw standpunten en ervaringen actief uit te wisselen met uw collega s. Resultaat U bent op de hoogte van recente en toekomstige ontwikkelingen op het gebied van bestuurlijke handhaving. U realiseert zich wat deze ontwikkelingen betekenen voor uw positie en rol als burgemeester. Competenties Aanjager Daadkracht Organisatiegevoeligheid Voortgangsbewaking Praktisch Duur: 1 dag Begeleiding: mr. dr. Rian de Jong en gastspreker Maximum aantal deelnemers: 15 Datum: 22 september 2016 ( uur) 30 Nederlands Genootschap van Burgemeesters

29 Contact met getroffenen na crisis of schokkend incident: anders of gewoon? Normale reacties op bijzondere gebeurtenissen Burgemeesters krijgen in hun professionele leven te maken met getroffenen en nabestaanden van crises en incidenten. In deze cursus staan we stil bij wat er gebeurt met individuen en met een gemeenschap bij ernstige gebeurtenissen. Wat? Wat zijn de processen die getroffenen en nabestaanden doormaken na crises en incidenten? Welke psychosociale dynamieken kom je tegen en wat vraagt dat van een leider? Welke rol spelen symboliek en betekenisgeving in deze processen? Wat doet dat met de burgemeester zelf en hoe ga je daarmee om? Hoe? We maken kennis met leefwereld van direct betrokkenen die na een ingrijpende gebeurtenis hun leven weer proberen op te pakken. Wat maakt hen veerkrachtig, wat hebben zij nodig, en welke lessen hebben wij geleerd als professional, als burgervader of -moeder, als bestuur, en hoe kunnen we hen hierbij ondersteunen? Maar we staan ook stil bij wat vooral niet behulpzaam bleek. Aan de hand van (ingebrachte) casussen bekijken we met welke dilemma s we geconfronteerd worden, en welke aandachtspunten hierbij behulpzaam kunnen zijn. Wat is helpend en wat is niet helpend? Resultaat U heeft inzicht in de dynamiek die direct betrokkenen doormaken na een crisis of incident. U heeft inzicht in complexe rouwverwerking. Competenties Bindend vermogen Stressbestendigheid Verbinder Inlevingsvermogen Sociabel Omgevingsbewustzijn Praktisch Duur: 1 dag (twee dagdelen) Begeleiding: Wouter Jong (NGB), Josée Netten (Stichting Impact/Arq Psychotrauma Expert Groep) en prof. dr. Ruard Ganzevoort, hoogleraar praktische theologie en opleider geestelijke verzorging aan de Vrije Universiteit. Met medewerking van (waar mogelijk) een ervaringsdeskundige. Aantal deelnemers: 15 burgemeesters Datum: 21 maart 2016 ( uur) Opleidingengids voor burgemeesters

30 Van kleine gebeurtenissen tot grote incidenten Ervaringen met crisiscommunicatie van collega-burgemeesters Crises zijn het moment waarop de burgemeester centraal staat als boegbeeld van de lokale samenleving. In de ochtend wordt na de kennismaking ingezoomd op crisiservaringen uit het land. De focus ligt daarbij op de crisiscommunicatie. Welke afwegingen maakten burgemeesters na grote en kleine incidenten? Wat? Wat zijn de opgedane lessen en inzichten waar we collegiaal van kunnen leren? Wat komt voort uit onderzoeksrapporten van de afgelopen jaren? Hoe doen we daar in de toekomst ons voordeel mee? Hoe? De opleiding biedt voldoende mogelijkheid om eigen casuïstiek in te brengen. Naast het doornemen van diverse crises staan we ook stil bij twee grotere analyses. We bespreken de rol van burgemeesters bij MH17 en de geruchtenvorming tijdens de gijzeling bij NOS in januari In de middag wordt ook een bijdrage geleverd door de Hogeschool Utrecht. Het NGB participeert in het project NextLevel van de Hogeschool Utrecht. In dit tweejarige onderzoeksproject doet de Hogeschool Utrecht onderzoek naar crisiscommunicatie en veiligheid. Een of meer onderzoekers of lectoren uit het project zullen een tussenstand van de onderzoeksresultaten geven en ingaan op de relevantie voor de burgemeesters in de rol als 'geadviseerde'. Met de deelnemende burgemeesters bespiegelen we de onderzoeksresultaten aan de burgemeesterspraktijk. Resultaat U heeft inzicht in recente crisislessen van collega's uit het land. U heeft inzicht in de ontwikkelingen van crisiscommunicatie. U heeft inzicht in de rol van sociale media bij crises en de mogelijkheden die dit biedt voor de crisisorganisatie Competenties Stressbestendigheid Verbinder, netwerker Vasthoudendheid Doelgerichtheid Praktisch Duur: 1 dag (twee dagdelen) Begeleiding: Wouter Jong (NGB) met bijdragen van lectoren/onderzoekers Hogeschool Utrecht Aantal deelnemers: 12 à 30 burgemeesters Datum: 14 april 2016 ( uur) 32 Nederlands Genootschap van Burgemeesters