Werving scheidsrechters

Transcriptie

1 RICHTLIJNEN VOOR KORFBALVERENINGINGEN BIJ HET OPZETTEN VAN EEN VERENIGINGS - BELEIDSPLAN ARBITRAGE Werving scheidsrechters INHOUDSOPGAVE Inleiding 3 Stap 3 Werving scheidsrechters 3.1 Stap 3 A Profielschets verenigingsscheidsrechter 3.2 Stap 3 B Faciliteiten 3.3 Stap 3 C Doelgroepen 3.4 Stap 3 D Informatie ten behoeve van kandidaat scheidsrechters 3.5 Stap 3 E Benaderen kandidaat scheidsrechters 3.6 Stap 3 F Factoren die van invloed zijn op het resultaat van de werving 3.7 Rol van het KNKV Bijlagen Bijlage 1 Bijlage 2 Bijlage 3 Bijlage 4 Bijlage 5 Profielschets Jeugdscheidsrechter Profielschets Verenigingsscheidsrechter Profielschets KNKV - scheidsrechter Profielschets Verenigingsbegeleider Jeugdleden en vrijwilligerswerk INLEIDING In deze uitwerking is in chronologische volgorde aangegeven welke stappen een vereniging kan zetten om te komen tot beleid op het gebied van scheidsrechters (waar in dit document de term scheidsrechters wordt gebruikt wordt bedoeld alle scheidsrechters die als jeugd, KNKV -,en verenigings-scheidsrechters optreden en geldt natuurlijk ook voor beoordelaars/waarnemers). Het is ook mogelijk het al bestaande verenigingsbeleid te spiegelen aan wat is aangegeven en het vervolgens, daar waar nodig, bij te stellen. Bij iedere stap wordt in het kort vermeld waarom deze stap moet worden gezet en wat de kern van de stap is. Vervolgens volgt de uitwerking. 3 STAP 3: WERVING VERENIGINGS - SCHEIDSRECHTERS Als de organisatie binnen de vereniging is verankerd kan er verder worden gebouwd. Om uiteindelijk een zo goed mogelijk bouwwerk neer te kunnen zetten is het nadenken over de wijze, waarop de werving van verenigingsscheidsrechters binnen de vereniging ter hand genomen gaat worden, wellicht de meest belangrijke stap. Het is belangrijk alle elementen die van invloed zijn op de werving te benoemen en daarin zodanige keuzes te maken dat de kans op succes zo groot mogelijk wordt. Zie bijlage STAP 3 A: PROFIELSCHETS VERENIGINGS -SCHEIDSRECHTER. Een belangrijk gegeven met betrekking tot werving is de profielschets (datgene wat een verenigingsscheidsrechter op voorhand aan kenmerken/kwaliteiten zou moeten hebben) die door de vereniging wordt samengesteld. De profielschets is in hoge mate bepalend voor de werving. Afhankelijk van de eisen die via de profielschets aan de verenigingsscheidsrechters worden gesteld, wordt de groep kandidaat verenigingsscheidsrechters groter of kleiner. Daarmee zit men ook direct in de discussie ten aanzien van de kwaliteit die men zoekt. Profielschetsen kunnen daarbij een leidraad zijn. (Zie voor de volledige profielschetsen de bijlage 1, 2 en 3.) Nogmaals, om zijn functie met succes te kunnen vervullen is het voor hem en de club van belang om te weten wat er concreet wordt verwacht van de verenigingsscheidsrechter. Afhankelijk van de leeftijd, ervaring, opleiding, etc. komen genoemde punten in mindere of meerdere mate voor.

2 3.2 STAP 3 B: FACILITEITEN Naast nadenken over de taken en verantwoordelijkheden die gelden voor een verenigingsscheidsrechter moeten eventuele faciliteiten niet worden vergeten. Verenigingen wordt aanbevolen alle leden te stimuleren de mogelijkheden aan te reiken die ertoe bijdragen dat men zich zo goed mogelijk kan ontwikkelen. Als het gaat om jeugdige spelende leden en jeugdige kaderleden is die stimulering nog groter. Een deel van de eventuele faciliteiten die verenigingsscheidsrechters krijgen aangeboden, kan bijdragen aan de mogelijkheid tot optimale ontwikkeling. Het andere deel van de faciliteiten zou bedoeld kunnen zijn als een vorm van waardering, beloning, tegemoetkoming of iets dergelijks. Binnen een vereniging moet er over worden nagedacht of, en zo ja welke, faciliteiten verenigingsscheidsrechters krijgen aangeboden. Op het moment dat er ten aanzien van die faciliteiten duidelijkheid is, is het goed richting kandidaat-verenigingsscheidsrechters aan te geven, welke faciliteiten men aangeboden krijgt op het moment dat men daadwerkelijk verenigingsscheidsrechter wordt. Voorbeelden van mogelijke faciliteiten zijn: - beschikbaar stellen van notitieblokjes voor standen e.d. - beschikbaar stellen van een fluit; - beschikbaar stellen van een gele en rode kaart; - beschikbaar stellen (eventueel in bruikleen geven) van een scheidsrechtertenue (shirt, broekje, kousen); - beschikbaar stellen van een trainingspak; - korting op contributie; - korting op aanschaf sportkleding (in samenwerking met sportzaak); - gratis lidmaatschap NKSV; - vrijstelling van andere (verplichte) vrijwilligerstaken; - beschikbaar stellen van een aantal consumptiebonnen per te leiden wedstrijd; - aanbieden van gratis (bij)scholing; - bezoek KL-wedstrijd; - met alle jeugdleden die een vrijwilligerstaak vervullen regelmatig een wedstrijd van een KL bezoeken - met jeugdleden bijeenkomsten bezoeken (KNKV en NKSV) - vrijwilligersavonden dusdanig inrichten dat het leuk is voor jeugdleden. 3.3 STAP 3 C: DOELGROEPEN Het is van belang te bepalen wat de doelgroepen zijn als het gaat om het werven van verenigingsscheidsrechters. Uiteraard kan dit per vereniging verschillen. Een en ander kan namelijk samenhangen met de cultuur van de vereniging, de mate waarin jeugdleden al actief zijn binnen de vereniging, de opgedane ervaringen met jeugdleden in vrijwilligerstaken, de visie die men heeft ten aanzien van de leeftijd waarop jeugdleden als verenigingsscheidsrechter zouden kunnen beginnen, etc. Uit het voorgaande moet niet de conclusie worden getrokken dat men zich alleen op jeugdigen moet richten als het gaat om werving. Ook onder de volwassenen of senioren zijn vele potentiële verenigingsscheidsrechters te vinden. Iedere vereniging moet bepalen welke groepen men ziet als doelgroep voor het werven van kandidaat verenigingsscheidsrechters. Mogelijke doelgroepen: - Intern: - B - jeugdleden (jongens en meisjes) - A - jeugdleden (jongens en meisjes) - Senioren (mannen en vrouwen, spelend en niet-spelend) - Ouders - Extern: - Jeugdleden die gaan stoppen/gestopt zijn met korfballen - Broers - Zussen - Vrienden - Vriendinnen - Jongens/meisjes die een bepaalde studie volgen (bijvoorbeeld Sport en Bewegen) - Oud-leden

3 3.4 STAP 3 D: INFORMATIE TEN BEHOEVE VAN KANDIDAAT VERENIGINGS - SCHEIDSRECHTERS Op het moment dat een kandidaat-verenigingsscheidsrechter wordt benaderd, is het van het grootste belang hem of haar de informatie te verschaffen die noodzakelijk is om te komen tot een weloverwogen besluit. Informatie die van belang is voor de kandidaat-scheidsrechter zal in de meeste gevallen mondeling worden verstrekt. Het is echter goed de desbetreffende informatie ook op papier uit te reiken. De kandidaat verenigingsscheidsrechter kan de verkregen informatie dan immers nog eens rustig doorlezen en eventuele onduidelijkheden door middel van het stellen van vragen helder proberen te krijgen. De volgende informatie is voor de kandidaat-verenigingsscheidsrechter van belang: - opsomming van de positieve kanten van het vervullen van vrijwilligerstaken - de verenigingsorganisatie - taken en verantwoordelijkheden verenigingsscheidsrechter - beschikbaarheid / tijdsbesteding - introductie in de vereniging - basisinformatie voor beginnende verenigingsscheidsrechters - voorbereiding op eerste wedstrijd - begeleiding - (bij)scholingsmogelijkheden - faciliteiten. 3.5 STAP 3 E: BENADEREN KANDIDAAT VERENIGINGS - SCHEIDSRECHTERS Als besloten is de doelgroep(en) te gaan benaderen voor de functie van verenigingsscheidsrechter, is het zaak na te denken over een manier van benaderen die leidt tot een zo hoog mogelijk rendement. Factor één die daarbij een rol speelt is de situatie / het moment waarop bijvoorbeeld de doelgroep wordt benaderd. Hoewel er vele situaties zijn waarin mensen geïnformeerd/ benaderd kunnen worden voor een vrijwilligerstaak, zijn er een aantal mogelijkheden die de kans op succes groter maken: - Bijeenkomst voor de hele groep jeugdleden (beroep doen op groepsgevoel). - Individuele benadering waarvan men weet/denkt dat de junior een bepaalde taak kan/wil uitvoeren. - Bijeenkomst in plaats van of na een training: het kost de jeugdleden geen extra avond. - Bijeenkomst waarin informatie wordt verschaft, de belangstelling wordt gepeild en vervolgens individuele gesprekken plaatsvinden met belangstellenden. - Via clubblad. - Via website. - Individuele gesprekken - in de kantine - in de bestuurskamer - thuis bij de kandidaat Factor twee die een rol speelt is het voorkomen dat een vrijwilligerstaak volledig is dichtgetimmerd. Daarmee wordt bedoeld dat er geen enkele flexibiliteit meer zit in de invulling. De kans om vrijwilligerstaken in te laten vullen is groter als de vrijwilligerstaken zodanig geformuleerd zijn, dat er ruimte zit in de invulling. Daardoor kan de taak worden aangepast aan de vrijwilliger. In de praktijk betekent dit dat de presentatie van de verschillende taken dusdanig is, dat met de uiteindelijke invulling flexibel kan worden omgegaan. De derde factor die van belang is heeft te maken met de winstkansen die er zijn voor de kandidaat vrijwilligers op het moment dat zij een vrijwilligerstaak gaan uitvoeren. In het geval van jeugdleden dient te worden benadrukt dat het vervullen van vrijwilligerstaken tal van verdere ontplooiingsmogelijkheden biedt. Vanuit het oogpunt van de jeugdleden zijn die winstkansen de belangrijkste redenen om al dan niet een taak op zich te nemen. De winstkansen voor de vereniging zijn uiteraard ook van belang, maar komen op de tweede plaats. Vierde factor is het verschaffen van duidelijke informatie. (Zie 3.d. Informatie t.b.v. kandidaat verenigingsscheidsrechters.)

4 Factor vijf is een belangrijke factor, deze behelst het aspect veiligheid. Vrijwilligers en zeker als het jeugdleden betreffen, moeten van begin tot eind het gevoel hebben dat zij hun taak in een veilige omgeving kunnen uitoefenen. Ze moeten nooit het idee hebben het veld te worden opgestuurd, zonder dat er een begeleider aanwezig is. Constant moet er de mogelijkheid zijn op iemand terug te vallen. Bijvoorbeeld: de junior als verenigingsscheidsrechter die na de wedstrijd de begeleider scheidsrechters kan raadplegen. Ten aanzien van bepaalde vrijwilligerstaken dienen extra veiligheidsmaatregelen te worden genomen. De functie van verenigingsscheidsrechter is daarvan een duidelijk voorbeeld. Trainers, begeleiders en ouders van zowel het eigen team alsook van de gasten dienen op de hoogte te worden gebracht van het feit dat jeugdleden de rol van (beginnende) verenigingsscheidsrechter vervullen. Als er toch klachten zijn, kan men contact opnemen met de begeleider scheidsrechters of de scheidsrechtercoördinator. Een factor die eigenlijk enigszins los staat van voorgaande factoren, maar wellicht de allerbelangrijkste is, is de PR ten aanzien van vrijwilligers. Verenigingen waar naar buiten toe veel positieve aandacht is voor vrijwilligers, zijn gemakkelijker in staat nieuwe vrijwilligers te werven. Er kan dan binnen de vereniging een sfeer ontstaan van Er bij willen horen., Vrijwilligerswerk bij deze vereniging is leuk!, Het is normaal om vrijwilligerswerk te doen!, Vrijwilligerswerk, daar word je beter van!. De korfbalmaatschappij, dat ben jij!, etc. Op het moment dat vrijwilligers uitstralen en zelf uitspreken dat het als vrijwilliger leuk is binnen de vereniging, is de meest optimale vorm van PR bereikt. Naast de wijze van benaderen is het ook van belang na te denken over wie de kandidaat - verenigingsscheidsrechters benadert. Hoewel dit in dit stappenplan is omschreven als taak en verantwoordelijkheid van de scheidsrechterscoördinator, hoeft dit niet direct te betekenen dat hij/zij dit ook (alleen) doet. Ook hier geldt weer dat de werkwijze die het hoogste rendement oplevert de beste is. Als andere mensen daartoe een positieve bijdrage kunnen leveren, is dat zeker aan te raden. Het kan voor bijvoorbeeld jeugdleden namelijk nogal verschil maken als dat gebeurt door een voor de jeugdleden vreemde of iemand die dicht bij de jeugdleden staat en door de jeugdleden als maatje wordt gezien. Zo kan er dus een groepje mensen ontstaan dat, onder aanvoering van de scheidsrechterscoördinator, zich hiermee bezig gaat houden. Van die groep kunnen dan bijvoorbeeld de trainer en begeleider van de jeugdleden deel uitmaken. De volgende mensen zouden daarbij, naast de scheidsrechterscoördinator, een rol kunnen spelen: - Vrijwilligerscoördinator - Een ouder met kwaliteiten op dit gebied - Trainer - Begeleider - Coördinator van een bepaalde leeftijdsgroep - Jeugdcoördinator - Hoofdjeugdtrainer - Lid jeugdbestuur/-commissie - Lid verenigingsbestuur Voor verenigingen is het te overwegen het benaderen van verenigingsscheidsrechters onderdeel te laten zijn of worden van vrijwilligersbeleid. Ten aanzien van met name jeugdleden is het wellicht handig na te denken over het voorbereiden van jeugdleden op het eventueel gaan vervullen van een vrijwilligerstaak binnen de vereniging. Daartoe zou het doorlopen van de volgende fases kunnen helpen: 1. Jeugdleden betrekken bij de vereniging: binding verhogen. - mening vragen van jeugdleden - samen met jeugdleden het activiteitenpakket bespreken - samen met jeugdleden komen tot een profiel van de nieuwe trainer - jeugdleden betrekken bij de sollicitatieprocedure van de nieuwe trainer - jeugdleden mee laten denken over de inrichting van de accommodatie 2. Jeugdleden inschakelen bij incidentele taken. - meehelpen bij de uitvoering van de jaarlijkse pupillen dag - meehelpen bij het ontwikkelen van een affiche - fluiten van een welpen /pupillen/schoolkorfbal - toernooi

5 - kantinedienst draaien op de korfbaldag voor kleintjes in de herfstvakantie - de muziek verzorgen tijdens de pupillendisco - om de beurt speaker zijn bij wedstrijden van pupillen/jeugdleden op het hoofdveld 3. Jeugdleden warm maken voor meer structurele taken. Het voorafgaande is deels ook van toepassing op volwassenen (senioren). 3.6 STAP 3 F: FACTOREN DIE VAN INVLOED ZIJN OP HET RESULTAAT VAN DE WERVING De hiervoor genoemde aspecten zijn direct van invloed op het resultaat van de werving van verenigingsscheidsrechters. Er zijn echter ook een aantal factoren te bedenken die, hoewel niet direct, wel degelijk van invloed op het resultaat van de werving. Voorbeelden daarvan zijn: De betrokkenheid van (jeugd)leden bij de vereniging. Het is een belangrijk gegeven dat (jeugd)leden zich meer verantwoordelijk voelen voor de vereniging als ze het idee hebben dat die vereniging ook van hen is. Iedereen wil namelijk worden gewaardeerd en het gevoel hebben erbij te horen. Zolang (jeugd)leden alleen worden gezien als deelnemer van een (voor hen georganiseerde) activiteit en ze geacht worden tevreden te zijn met het bestaande aanbod, dan is een passieve houding een natuurlijk gevolg. Het is dus zaak (jeugd)leden te betrekken bij de vereniging. Daartoe zijn diverse mogelijkheden: - (Jeugd)leden vragen naar hun ervaringen binnen de vereniging. - (Jeugd)leden vragen naar hun ideeën. - (Jeugd)leden betrekken bij ontwikkel- en beleidszaken. - Samen met de groep spelers/ teams komen tot gezamenlijke doelstellingen, werkwijze en bijbehorende afspraken. Doel daarvan is de (jeugd)leden mede verantwoordelijk te maken voor het geheel. Belangrijk daarbij is gedurende het seizoen een aantal momenten stil te staan bij de oorspronkelijk vastgestelde doelstelling, gekozen werkwijze en bijbehorende afspraken teneinde de gekozen route te bewaken en/of bij te stellen. Met een groep omgaan binnen de club op een wijze die overeenkomt met hun leeftijd. Concreet betekent dit: - Jeugdleden niet kinderachtig benaderen. Het zijn oudere kinderen tot jonge volwassenen met eigen ideeën en meningen; - Op de hoogte zijn van hun ideeën en mening door te luisteren en, mogelijk en passend binnen het clubbeleid, dienovereenkomstig te handelen. Met en niet over de jeugd)leden; - Ze die verantwoordelijkheid geven die ze willen en aankunnen; - Duidelijk grenzen aangeven/ afspraken maken. (Jeugd)spelers willen graag duidelijkheid; - Jaarlijks evaluatiegesprek (knelpunten, wensen); - Jeugdhonk/-hoek in de kantine. - Naast de korfbalactiviteiten zorgen voor een zo aantrekkelijk mogelijk pakket aan nevenactiviteiten. Uiteraard dient dit afgestemd te zijn op de leeftijdsgroep en dient de groep zelf daarbij de nodige verantwoordelijkheid te worden gegeven / te nemen als het gaat om het aandragen van ideeën en het (mee) organiseren van de activiteiten. Flexibiliteit van de organisatie. Omdat kandidaat vereniging - scheidsrechters allemaal hun eigen bezigheden (trainen, studie, werk, gezinssituatie (thuis), andere hobby s, etc.) hebben, is het van belang binnen de organisatie ruimte te bieden die het voor (jeugd)leden mogelijk maakt ook nog verenigingsscheidsrechter te worden. Positieve ervaringen van / met verenigingsscheidsrechters. Om de beeldvorming ten aanzien van verenigingsscheidsrechters positief te beïnvloeden, is het goed positieve ervaringen van en/of met verenigingsscheidsrechter op te nemen in het clubblad. Naast het feit dat dit voor de desbetreffende verenigingsscheidsrechters leuk is, is het ook van belang voor kandidaat vereniging - scheidsrechters. PR Een club die beschikt over een goed beleid op het gebied van PR en op dergelijke wijze regelmatig positief naar buiten kan treden via de diverse media, kan er zeker van zijn dat een bepaalde groep

6 mensen wel bij een dergelijke club wil gaan behoren. Voor een groot deel kan dit door mensen vanuit de club worden beïnvloed. Vooral via de vele, goed gelezen, plaatselijke en regionale kranten/bladen die er momenteel zijn. Hierbij valt ook te denken aan de lokale omroepen. Daarnaast kunnen diverse groepen die zich binnen de club op enigerlei wijze verdienstelijk maken op dezelfde wijze in het zonnetje worden gezet. De kans is groot dat de betrokkenen dit positief waarderen en bij een dergelijke club willen blijven horen. Interviews in clubblad/vragen aan.hierbij een afwisseling van een scheidsrechter per uitgave. Verkiezing scheidsrechter van de maand; publiceren in clubblad: is positieve aandacht. Waardering In het bijzonder is het goed op gezette tijden waardering te uiten naar alle vrijwilligers. Dit kan bijvoorbeeld via het clubblad, tijdens bijeenkomsten, gewoon langs de lijn op een persoonlijke manier. Naar kandidaat vereniging - scheidsrechters (en andere kandidaat-vrijwilligers) wordt daarmee aangegeven hoezeer het uitvoeren van vrijwilligerstaken wordt gewaardeerd. Zie ook Bijlage 5 ZORG IN IEDER GEVAL VOOR POSITIEVE AANDACHT VOOR SCHEIDSRECHTERS 3.7 ROL VAN HET KNKV Tot dusver lag de bal bij de verenigingen, logisch, omdat de doelgroep (scheidsrechters) bestaat uit verenigingsleden en hun carrière als scheidsrechter binnen de vereniging beginnen. Toch kan het KNKV een rol spelen met betrekking tot scheidsrechters. Die rol zal echter vooral ondersteunend van aard zijn. Ondersteunend omdat de verenigingen een en ander uiteindelijk naar eigen inzicht moeten invullen en uitvoeren. Binnen de districten van het KNKV kan de District Werkgroep Arbitrage ondersteuning bieden.. Voorbeelden van ondersteuning zijn: - Bestand van scheidsrechters aanleggen ten behoeve van het regelmatig verschaffen van informatie aan scheidsrechters en het verkrijgen van statistische gegevens die gebruikt kunnen worden om ontwikkelingen te volgen (bijvoorbeeld: toename of afname); - Bestand verenigingsscheidsrechters jaarlijks actualiseren; - Bijscholingsavonden waarin besproken worden Spelregels; Spelregelwijzigingen; Bespreking wedstrijdsituaties; Aankondigen van activiteiten; Verstrekken van informatie over arbitrageopleidingen; - Nieuwsbrief met allerhande arbitrage informatie - Begeleiding bij het opzetten van beleid ten behoeve van verenigingsscheidsrechters; - Begeleiding bij het uitvoeren van vastgesteld beleid ten behoeve van verenigingsscheidsrechters; - Organiseren van arbitrage bijscholingen; - Organiseren van bijeenkomsten voor scheidsrechters coördinatoren; - Organiseren van opleidingen voor Begeleiders scheidsrechters; - Ondersteuning bieden bij organisatie van wervingsavonden voor (jeugd)leden; - Ondersteuning bieden bij het organiseren van spelregelavonden. - KNKV website kolom Arbitrage Het KNKV biedt een opleidingsstraat aan die competentiegericht is en modulair opgebouwd. Voor vragen over opleidingen en ondersteuning kunt u contact opnemen met uw Districts Werkgroep Arbitrage. Opleidingen Basisopleiding A Basisopleiding B Jeugdscheidsrechter EF/BCD Verenigingsscheidsrechter KNKV-scheidsrechter Verenigingsbegeleider KNKV - beoordelaar KNKV - waarnemer BIJLAGE 1.

7 Profielschets Jeugdscheidsrechter TYPERING KWALIFICATIEPROFIEL JEUGDSCHEIDSRECHTER EF / BCD De Jeugdscheidsrechter fluit wedstrijden in trainingsomgeving van medesporters op verzoek en onder de directe verantwoordelijkheid van aanwezig sportkader. De Jeugdscheidsrechter neemt zelf deel aan de spelactiviteiten van zijn vereniging. Indicatie opleidingsduur: Geheel binnen de eigen vereniging te organiseren en vast te stellen. Deelkwalificaties: Certificaat Basisopleiding A of B Diploma: Ja Instroomeisen: Doorstroomrechten: minimaal 15 jaar (EF) en 16 jaar (BCD) Jeugdscheidsrechter kan zich verder ontwikkelen tot KNKV- en/of verenigingsscheidsrechter. KERNOPGAVE De Jeugdscheidsrechter staat voor de opgave om wedstrijd- en partijvormen van medesporters tijdens trainingen te begeleiden. KERNTAAK. Past spelregels toe De Jeugdscheidsrechter let op het naleven van de spelregels bij wedstrijden in trainingsomgeving van medesporters. De Jeugdscheidsrechter vervult tijdens eigen trainingen de rol van spelbegeleider voor medesporters. De aanwezige korfbaltrainer en/of scheidsrechterofficial is verantwoordelijk voor de veiligheid en eventuele uitleg van de regels. De complexiteit schuilt in het begeleiden van medesporter die tijdens andere momenten van de training de eigen teamgenoten zijn. Naast de verantwoordelijke sportleider heeft de Jeugdscheidsrechter bij deze kerntaak te maken met de medesporters. De kwaliteitscriteria van deze kerntaak zijn: o de regels worden in toenemende mate correct en consequent toegepast o medesporters begrijpen beslissing van de jeugdscheidsrechter. Het dilemma dat zich bij deze kerntaak voordoet, zit in de relatiewisseling van medesporter in jeugdscheidsrechter en terug. Beroepscompetentie: Toepassen van spelregels. De Jeugdscheidsrechter is in toenemende mate in staat om op adequate wijze de spelregels tijdens wedstrijd- en partijvormen in de training toe te passen. Burgerschapscompetentie De Jeugdscheidsrechter is in staat op adequate wijze het goede voorbeeld te geven. Leert correct om te gaan met alle betrokkenen Leert wat voorbeeldgedrag is BIJLAGE 2. Profielschets verenigingsscheidsrechter TYPERING KWALIFICATIEPROFIEL VERENIGINGSSCHEIDSRECHTER De verenigingsscheidsrechter fluit in eigen vereniging onder begeleiding van de verenigingsbegeleider op laag en/of beginnend niveau in de breedtekorfbal. De verenigingsscheidsrechter fluit op aanwijzing van de eigen vereniging. Indicatie opleidingsduur: Uitgangspunt van de opleiding is maatwerk. Hierdoor kunnen individueel grote verschillen ontstaan. Deelkwalificaties: Certificaat Basisopleiding A of B Diploma: Verenigingsscheidsrechter Instroomeisen: Doorstroomrechten: Minimaal 16 jaar Verenigingsscheidsrechters kunnen zich verder ontwikkelen tot KNKVscheidsrechters.

8 KERNOPGAVE De verenigingsscheidsrechter staat voor de opgave om de wedstrijd sportief, veilig en eerlijk te laten verlopen. KERNTAAK 1. Bereidt zich voor op wedstrijden Complexiteit De verenigingsscheidsrechter is lid van de thuisspelende club. Het is mogelijk dat de begeleiders/coaches van de teams tegenstrijdige wensen hebben. De verenigingsscheidsrechter zorgt op de hoogte te zijn van het niveau van de wedstrijd en informeert bij medeverantwoordelijke naar eventuele aandachtspunten. De verenigingsscheidsrechter creëert randvoorwaarden voor een plezierige, veilige en eerlijke wedstrijd. De verenigingsscheidsrechter draagt samen met de aanvoerders/coaches van teams de verantwoordelijkheid over de spelers en fluit onder de verantwoordelijkheid van een verenigingsbegeleider. De verenigingsscheidsrechter heeft bij deze kerntaak te maken met de aanvoerders/coaches van de teams. Het kwaliteitscriteria van deze kerntaak is: Aanvoerders/coaches en verenigingsscheidsrechter hebben duidelijke afspraken over veiligheid. De keuze die zich bij deze kerntaak voor kan doen, is die tussen zelf spelen of voorbereiden op de wedstrijd. KERNTAAK 2. Begeleidt wedstrijden Complexiteit Bij deze wedstrijden kunnen er grote verschillen in een team bestaan wat betreft belevingswereld en spelniveau. De verenigingsscheidsrechter moet proberen de wedstrijd zo te begeleiden dat die voor alle spelers plezierig, veilig en leerzaam is. Bij wedstrijden spelen emoties altijd een rol, de verenigingsscheidsrechter moet dit in samenspraak met de aanvoerders/coaches in goede banen leiden. Daarbij moet ook worden gedacht aan het omgaan met soms overenthousiast chauvinistisch publiek. De verenigingsscheidsrechter let op de veiligheid en het naleven van de hoofdregels. Als die in gevaar komen onderbreekt de verenigingsscheidsrechter het spel. De verenigingsscheidsrechter ziet erop toe dat de spelers de bedoeling van het spel en de toepassing van de regels begrijpen. De verenigingsscheidsrechter leidt wedstrijden op laag en/of beginnend niveau in het Breedtekorfbal. De verenigingsscheidsrechter is samen met de aanvoerders/coaches verantwoordelijk voor het goede verloop van de wedstrijd. De aanvoerders/coaches kunnen met in achtneming van de regels spelers wisselen. De verenigingsscheidsrechter heeft bij deze kerntaak te maken met de spelers en aanvoerders/coaches. De kwaliteitscriteria van deze kerntaak zijn: - de wedstrijd is veilig - de spelers tonen respect voor elkaar, voor de coaches en voor scheidsrechter - emoties lopen niet te hoog op. De keuzes en dilemma s die zich bij deze kerntaak voordoet, is: - wel of niet onderbreken van het spel. KERNTAAK 3. Handelt wedstrijden af Complexiteit De verenigingsscheidsrechter kan in de nabespreking van de wedstrijd te maken krijgen met verschil van inzicht. Na de wedstrijd spreekt de verenigingsscheidsrechter met de aanvoerders/coaches de wedstrijd na. De verenigingsscheidsrechter is verantwoording verschuldigd aan de scheidsrechterscoördinator van de eigen club. Indien er zich ernstige incidenten hebben voorgedaan tijdens de wedstrijd dan rapporteert de verenigingsscheidsrechter die bij het KNKV. De verenigingsscheidsrechter heeft bij deze kerntaak te maken met de aanvoerders/coaches en de scheidsrechterscoördinator van de eigen club. De kwaliteitscriteria van deze kerntaak zijn: - wedstrijd is naar tevredenheid van alle partijen nabesproken

9 De keuzes en dilemma's die zich bij deze kerntaak voordoet is: - wel of niet rapporteren van incidenten aan de scheidsrechterscoördinator of het KNKV. Beroepscompetentie 1. Voorbereiden op wedstrijden De verenigingsscheidsrechter is in staat op adequate wijze zich voor te bereiden op wedstrijden Overlegt met begeleiders van de teams Is op tijd aanwezig Zorgt voor eigen scheidsrechterattributen Draagt voorgeschreven schoeisel/kleding Controleert veld en wedstrijdattributen Beroepscompetentie 2. Toepassen van spelregels De verenigingsscheidsrechter is in staat op adequate wijze de hoofdregels toe te passen. Start wedstrijd volgens de regels Onderbreekt het spel als spelregels worden overtreden Verduidelijkt beslissing met stem en signalen Straft bij overtredingen en wangedrag Noteert scores, kaarten en straf Beroepscompetentie 3. Begeleiden van wedstrijden De verenigingsscheidsrechter is in staat op adequate wijze het verloop van de wedstrijd te begeleiden. Kiest positie die waarneming mogelijk maakt Onderbreekt het spel als de veiligheid in geding is Communiceert door middel van fluit, stem en signalen Wedstrijdbegeleiding is gericht op veilig een sportief verloop Beroepscompetentie 4. Omgaan met spelers en coaches De verenigingsscheidsrechter is in staat op adequate wijze om te gaan met spelers en coaches. Verplaatst zich in belevingswereld spelers Biedt spelers gelegenheid tot het met elkaar kennismaken Legt desgewenst en op geschikt moment de reden van het fluiten uit Geeft aanwijzingen in verband met veiligheid Houdt korte nabespreking met de aanvoerders/coaches Beroepscompetentie 5. Afhandelen van formaliteiten De verenigingsscheidsrechter is in staat op adequate wijze formaliteiten van de wedstrijd af te handelen. Controleert of formulier juist is ingevuld Vermeldt de verwijderingen Plaatst handtekening onder volledig ingevuld formulier Levert aanvullende verklaring in geval van verwijdering speler(s) Rapporteert wangedrag Burgerschapscompetentie De verenigingsscheidsrechter is in staat op adequate wijze het goede voorbeeld te geven. Gaat correct om met alle betrokkenen en vertoont voorbeeldgedrag Leercompetentie De verenigingsscheidsrechter is in staat op adequate wijze te werken aan de eigen ontwikkeling als scheidsrechter. Reflecteert op eigen handelen Houdt zich op hoogte van ontwikkelingen en spelregelwijzingen Vraagt feedback en advies aan collega s en verenigingsbegeleider BIJLAGE 3. Profielschets KNKV - scheidsrechter TYPERING KWALIFICATIEPROFIEL KNKV SCHEIDSRECHTER De KNKV-scheidsrechter fluit bij andere verenigingen zelfstandig wedstrijden in de districts- en landelijke competitie. KNKV-scheidsrechter fluit op aanwijzing van (een geleding van) de bond. Kwalificatiestructuur Arbitrage Indicatie opleidingsduur: Uitgangspunt van de opleiding is maatwerk. Hierdoor kunnen individueel grote verschillen ontstaan. Deelkwalificaties: Certificaat Basisopleiding A of B

10 Diploma: Instroomeisen: Doorstoomrechten: KNKV-scheidsrechter Minimaal 16 jaar KNKV-scheidsrechters kunnen zich verder ontwikkelen tot landelijk scheidsrechter. KERNOPGAVE De KNKV-scheidsrechter staat voor de opgave om de regels tijdens de wedstrijd te handhaven. KERNTAAK 1. Bereidt zich voor op wedstrijden Complexiteit De KNKV-scheidsrechter kan zelf ook nog actief zijn als speler/ coach waardoor de voorbereiding wel eens onder druk kan komen te staan. De KNKV-scheidsrechter is verantwoordelijk voor de controle van het speelveld. De KNKV-scheidsrechter fluit op aanwijzing van (een geleding van) de bond De KNKV-scheidsrechter heeft bij deze kerntaak te maken met de D.W.A. van het KNKV. De kwaliteitscriteria van deze kerntaak zijn: - op tijd aanwezig - speelveld in orde voor wedstrijd; - gekleed conform de voorschriften. De keuzes en dilemma s die zich bij deze kerntaak voordoen, zijn: - wel/ niet afkeuren speelveld en speeluitrusting KERNTAAK 2. Begeleidt wedstrijden Complexiteit Voor KNKV-scheidsrechters spelen naast regels emoties een belangrijke rol. Dit geldt voor de spelers maar ook voor hun coaches en de toeschouwers. De KNKV-scheidsrechter toetst de gebeurtenissen in het veld aan de spelregels en grijpt in als de regels worden overtreden. De KNKV-scheidsrechter is verantwoordelijk voor het reglementaire verloop van de wedstrijd en draagt bij aan de kwaliteit van het spel. De KNKV-scheidsrechter heeft bij deze kerntaak te maken met spelers en coaches. De kwaliteitscriteria van deze kerntaak zijn: - de KNKV-scheidsrechter voelt de wedstrijd aan; - straalt autoriteit uit zonder autoritair te zijn. Het dilemma dat zich bij deze kerntaak voordoet is: - de interpretatiemogelijkheden van spelregels en reglementen. KERNTAAK 3. Handelt wedstrijden af Complexiteit De KNKV-scheidsrechter moet melding maken en aanvullende verklaring opstellen van verwijderingen/wangedrag van spelers. Keuzes en dilemma's Wel/niet opstellen van een aanvullende verklaring De KNKV-scheidsrechter ziet toe op correcte afhandeling van de formaliteiten. Dat wil zeggen dat de KNKV-scheidsrechter een handtekening onder een volledig en correct ingevuld wedstrijdformulier plaatst. De KNKV-scheidsrechter is verantwoordelijk voor het ondertekenen van het wedstrijdformulier. Een scheidsrechter mag nooit en blanco wedstrijdformulier tekenen. De KNKV-scheidsrechter heeft bij deze kerntaak te maken met de aanvoerders en de scheidsrechterscommissie. De kwaliteitscriteria van deze kerntaak zijn: - het wedstrijdformulier is correct ingevuld. Beroepscompetentie 1. Voorbereiden op wedstrijden De KNKV-scheidsrechter is in staat op adequate wijze zich voor te bereiden op het leiden van een wedstrijd. Zorgt voor toereikende conditie Oriënteert zich op de wedstrijd Is ruim voor aanvang van de wedstrijd aanwezig

11 Zorgt voor eigen scheidsrechterattributen Draagt voorgeschreven schoeisel/kleding Controleert veld en wedstrijdattributen Controleert uitrusting spelers Introduceert zichzelf bij de teambegeleiding Tost met de aanvoerders Beroepscompetentie 2. Toepassen van spelregels De scheidsrechter is in staat op adequate wijze spelregels binnen de context van het spel toe te passen. start wedstrijd volgens de regels past spelregels en reglementen toe hanteert de voor- en nadeelregel verduidelijkt beslissing met signalen straft bij overtredingen en wangedrag noteert (laat noteren) scores, kaarten en straf Beroepscompetentie 3. Begeleiden van wedstrijden De KNKV-scheidsrechter is in staat op adequate wijze wedstrijden te begeleiden kiest positie die waarneming optimaal mogelijk maakt neemt maatregelen bij geblesseerde/ bloedende speler houdt controle over de wedstrijd grijpt op juiste moment in communiceert door middel van fluit en signalen Beroepscompetentie 4. Omgaan met spelers en coaches De KNKV-scheidsrechter is in staat op adequate wijze met spelers en coaches om te gaan. Houdt gepaste afstand Legt desgewenst de reden van het fluiten uit Communiceert (non)-verbaal op passende wijze met spelers onthoudt zich van speeladviezen aan spelers Beroepscompetentie 5. Afhandelen van formaliteiten De KNKV-scheidsrechter is in staat op adequate wijze de wedstrijd af te handelen. Controleert of formulier juist is ingevuld Vermeldt de tijdelijke en definitieve verwijderingen Plaatst handtekening onder volledig ingevuld formulier Levert aanvullende verklaring in geval van verwijdering speler(s) Rapporteert wangedrag Houdt contact met de aanstellende instantie Burgerschapscompetentie De scheidsrechter is in staat om op adequate wijze het goede voorbeeld te geven. Gaat correct om met alle betrokkenen Vertoont voorbeeldgedrag Leercompetentie De KNKV-scheidsrechter is in staat om op adequate wijze te werken aan de eigen ontwikkeling als scheidsrechter. Reflecteert op eigen handelen Houdt zich op hoogte van ontwikkelingen en spelregelwijzingen Vraagt feedback en advies aan collega s BIJLAGE4. Profielschets verenigingsbegeleider KWALIFICATIEPROFIEL VERENIGINGSBEGELEIDER SPECIFIEKE INFORMATIE De verenigingsbegeleider werkt in opdracht van de leervereniging. De verenigingsbegeleider begeleidt een scheidsrechter in opleiding (verder cursist te noemen) bij het uitvoeren van opdrachten in de daadwerkelijke praktijksituatie. De opdrachten maken deel uit van een leertraject dat de cursist volgt gericht op het behalen van een de kwalificatie scheidsrechter niveau 2 (jeugd- verenigingsscheidsrechter). De verenigingsbegeleider bespreekt met de cursist de voortgang van het leerproces op basis van de wedstrijden die worden gefloten door de cursist. De verenigingsbegeleider

12 zorgt ervoor dat de praktijksituatie voldoet aan de eisen die het proces daaraan stelt. De verenigingsbegeleider is het eerste aanspreekpunt voor de cursist in de praktijksituatie. De begeleiding is afgestemd op de cursist en kan al naar gelang de opdracht en situatie verschillende vormen aannemen (aansturing, coaching, supervisie). Onderdeel van de begeleiding is altijd feedback op het handelen van de deelnemer. De verenigingsbegeleider is tevens aanspreekpunt voor de reeds gekwalificeerde jeugden verenigingsscheidsrechters en geeft gevraagd en ongevraagd uitleg en adviezen aan deze scheidsrechters. Toelatingseisen - Het certificaat Basisopleiding B dient te zijn behaald; - De minimumleeftijd voor deelname is 18 jaar als men jeugdscheidsrechters EF gaat begeleiden; - De minimumleeftijd voor deelname is 21 jaar als men overige scheidsrechters gaat begeleiden; - Ervaring is scheidsrechter is gewenst. Proeven van bekwaamheid (PVB 3.3). Diploma: er wordt een certificaat verenigingsbegeleider verstrekt Deelkwalificaties Begeleiden van scheidsrechters.. Kernopgave De verenigingsbegeleider staat voor de uitdaging om maatwerk te leveren. De begeleiding en de leersituatie moeten afgestemd zijn op de individuele ontwikkelingsmogelijkheden van de cursist. Wanneer de begeleiding en de leersituatie onvoldoende op maat zijn, kan dit negatieve gevolgen hebben op het leerproces en resultaat van de cursist. Kerntaken 1. Stuurt scheidsrechter in opleiding aan. 2. Bevordert competentieontwikkeling scheidsrechter in opleiding. Kerntaak 1. Stuurt verenigingsscheidsrechter in opleiding aan. (Hulp)middelen Handleiding voor verenigingsbegeleiders voor arbitraal kader. Complexiteit Complicerende factoren bij deze kerntaak kunnen zijn: - lang niet alle verenigingsscheidsrechters in opleiding hebben gevoel voor het fluiten: - vaak weinig gelegenheid voor het toelichten van en geven van feedback ter plekke. Keuzes en dilemma's De keuze die zich bij deze kerntaak voordoet, is: - wel/ niet ingrijpen op handelen van beginnend scheidsrechter. Deze kerntaak heeft betrekking op arrangeren van een goede leeromgeving voor de cursist. De verenigingsbegeleider geeft aan de beginnend scheidsrechter opdrachten, aanwijzingen en feedback. De verenigingsbegeleider is medeverantwoordelijk voor het functioneren van de beginnend scheidsrechter in opleiding. De verenigingsbegeleider heeft bij deze kerntaak te maken met de verenigingsscheidsrechter in opleiding, de spelers, de leiders/coaches van beide teams en mogelijk andere (vrijwillige) kaderleden. (Hulp)middelen Handleiding voor verenigingsbegeleiders voor arbitraal kader. Het kwaliteitscriterium van deze kerntaak is: - opdrachten zijn afgestemd op taken van beginnende scheidsrechters; - aanwijzingen zijn adequaat; - feedback is concreet en opbouwend. Kerntaak 2. Bevordert competentieontwikkeling verenigingsscheidsrechter in opleiding. (Hulp)middelen Begeleidingsformulier met daarin aangegeven wat de taken zijn van de scheidsrechter in opleiding. Complexiteit Complicerende factoren bij deze kerntaak kunnen zijn: - diversiteit aan individuele leerwensen en -stijlen van de scheidsrechters in opleiding: - begeleiding vraagt veel tijd terwijl de verenigingsbegeleider ook andere taken heeft. Keuzes en dilemma's

13 De keuzes en dilemma's die zich bij deze kerntaak voordoen, zijn: - wel/ niet tijd investeren in deelnemer die er weinig aan doen; - inhoud/ opdrachten van de opleidingen versus werkelijke praktijk. Deze kerntaak heeft betrekking op het werkproces arrangeren sportomgeving. De praktijkbegeleider begeleidt sportleiders in opleiding bij het uitvoeren van hun opdrachten in de daadwerkelijke context. De praktijkbegeleider is medeverantwoordelijk voor het opstellen en uitvoeren van het praktijk - begeleidingsplan. De verenigingsbegeleider heeft bij deze kerntaak te maken met verenigingsscheidsrechters in opleiding zijn. De kwaliteitscriteria van deze kerntaak zijn: - bereidheid kennis te delen en te creëren; - condities voor deskundigheidsbevordering en kennisoverdracht zijn optimaal; - deskundigheidsbevordering en kennisoverdracht levert het beoogde resultaat op. Beroepscompetenties 1. Aansturen verenigingsscheidsrechters in opleiding 2. Bevorderen competentieontwikkeling verenigingsscheidsrechters in opleiding Beroepscompetentie 1. Aansturen verenigingsscheidsrechters in opleiding De praktijkbegeleider is in staat op adequate wijze verenigingsscheidsrechters in opleiding aan te sturen. Informeert cursist over de inhoud van de opleiding Geeft de cursist opdrachten die bij zijn/haar taak passen Bespreekt met de cursist wat er goed ging en wat de verbeterpunten zijn Motiveert cursist Analyseert het handelen van de cursist en neemt op basis hiervan adequate maatregelen Ziet toe op de cursist bij het begeleiden van spelers Beroepscompetentie 2. Bevorderen competentieontwikkeling verenigingsscheidsrechters in opleiding. De verenigingsbegeleider is in staat op adequate wijze de cursist te begeleiden tijdens zijn/haar leren in de praktijk. Stelt praktijk - begeleidingsplan voor vereniging/organisatie op en stelt bij indien nodig Creëert een optimale leerwerkplek (juiste niveau wedstrijd met moeilijkheidsfactoren) voor de cursist Geeft scheidsrechter niveau 2 in opleiding feedback op de uitvoering van hun opdrachten Onderhoudt contact met opleiders van de opleiding Draagt relevante informatie voor de cursist binnen de vereniging / organisatie over Burgerschapscompetenties Gaat correct om met alle betrokkenen Komt afspraken na Houdt zich aan beroepscode Staat model voor correct gedrag op en rond de sport- en/of opleidingslocatie Gaat vertrouwelijk om met persoonlijke informatie Leercompetenties Reflecteert op het eigen handelen Vraagt feedback Verwoordt eigen leerbehoeften BIJLAGE 5 Jeugdleden en vrijwilligerswerk Jeugdparticipatie: luchtfietserij? De jeugd van tegenwoordig doet niets voor niets. Jongeren zijn dus ook niet bereid de handen uit de mouwen te steken voor hun korfbalvereniging, zo wordt nogal eens verondersteld door ouders. Jeugdparticipatie doen zij dan ook af als luchtfietserij. Onterecht, zo blijkt uit een enquête van onderzoeksbureau NIPO. Een ruime meerderheid van de jongeren lijkt het juist leuk om zich in te zetten voor hun vereniging. Op de vraag waarom ze dat dan niet doen, antwoordt het gros van de jongeren: Hoe pak je zoiets aan? en vooral De vereniging heeft het me nooit gevraagd. Jeugdleden zijn dus best te porren voor verenigingstaken. Maar ze hebben wel een duwtje in de rug nodig. Zolang jongeren alleen gezien worden als deelnemer van een (voor hen georganiseerde) activiteit, cursus of sportwedstrijd en ze geacht worden tevreden te zijn met het aanbod dat er is,

14 dan is een passieve houding een natuurlijk gevolg. Juist door bepaalde taken verantwoordelijkheden aan jongeren af te staan ontstaat er meer betrokkenheid, wat mogelijkheden biedt ten aanzien van jeugdparticipatie. Het is wel zaak dat jongeren die mogelijkheden krijgen aangereikt. Door bijvoorbeeld met activiteiten te komen die ze zouden kunnen organiseren, door budget beschikbaar te stellen om hun eigen wensen te realiseren, door ze in de kantine zelf een jeugdhoek in te laten richten, door de openingstijden aan te passen en door gewoon met hen te praten over hun eventuele wensen. Er zijn veel motieven van jongeren om vrijwilligerswerk te doen. Hierna volgt een opsomming van motieven die (in combinatie) kunnen verklaren wat jongeren beweegt om vrijwilligerstaken op zich te nemen. Daarbij maken we onderscheid tussen vijf categorieën. - Relationele motieven o Gezelligheid o Mensen ontmoeten o Vrienden maken o Leeftijdsgenoten ontmoeten met dezelfde interesses o Met anderen samenwerken - Zelfontplooiings-motieven o Eigen kwaliteiten en interesses ontdekken o Leerschool voor later: verantwoordelijkheid leren dragen, organiseren, communiceren, etc. o Opstapje naar betaald werk: CV-building - Ontspannings-motieven o Anders dan gewoon o Nieuwe ervaring o Nieuwsgierigheid o Vrijwilligerswerk als leuke en zinvolle vrijetijdsbesteding o Negatieve keus: verveling - Inhoudelijke motieven o De aard van de werkzaamheden spreekt aan (b.v. werken met kinderen blijkt onder jongeren heel populair) o Ideële motieven o Hobby (sport) wordt vrijwilligerswerk o Ligt in het verlengde van studie (eventueel voor studiepunten) - Externe/ expressieve motieven o Status: nuttig zijn, vrijwilligerswerk als manier om betekenis aan het leven te geven o Identiteit ontlenen o Laten zien wat je kunt: gewaardeerd worden, bevestiging krijgen o Sociale druk: je als het ware verplicht voelen iets voor de vereniging te doen We kunnen dus stellen dat er zeer uiteenlopende redenen denkbaar zijn op grond waarvan jongeren kunnen besluiten om vrijwilligerswerk te gaan of blijven doen. Hier dien je als vereniging op in te spelen. Zo moet je een jeugdlid, dat vooral uit gezelligheidsoverwegingen iets voor de vereniging wil doen, niet opzadelen met het thuis opstellen van de jaarbegroting voor de jeugdcommissie. Voor een HEAO- student, die het vrijwilligerswerk in de vereniging vooral ziet als een manier om ervaring op te doen, is zo n klus wellicht wel interessant. Jeugd betrekken bij de korfbalvereniging: waarom zou je? Jeugdparticipatie gaat niet vanzelf. Het kost tijd en moeite. Zo is er iemand nodig die het initiatief neemt. En mensen om de jonge vrijwilligers te ondersteunen. Alsof verenigingen niet nog meer te doen hebben Maar jeugdparticipatie is een investering die zichzelf terugverdient. Met wat goede wil en soms simpele ingrepen valt vaak al een hoop te bereiken. Enthousiaste jeugdleden bijvoorbeeld, die binding voelen met hun vereniging. Bovendien kunnen jongeren klussen uit handen nemen, nu en in de toekomst. Door jeugdleden te laten participeren, kunnen verschillende kaderfuncties binnen de vereniging worden ingevuld, wordt de kans vergroot dat er meer binding met de vereniging is en de jeugdleden voor de sport behouden blijven (niet afhaken). Bovendien kan jeugdparticipatie het antwoord vormen op diverse knelpunten waar veel korfbalverenigingen mee kampen:

15 Knelpunten binnen verenigingen Jeugdparticipatie als antwoord, want Veel uitvallers onder de jeugd vanaf 13/14 jaar Jongeren weten wat jongeren willen Sport- en nevenactiviteiten worden slecht bezocht Tekort aan vrijwilligers (korte termijn) Jongeren vormen nieuw vrijwilligerspotentieel Opvolging van huidige vrijwilligers (lange termijn) Jong geleerd is oud gedaan Het vrijwilligersbestand van de vereniging vergrijst, jongeren zijn nog onbevangen en hebben vaak frisse ideeën Tips: werving & behoud van jeugdkader! - Neem jongeren (zichtbaar) serieus In de eerste plaats moet er sprake zijn van gedragsverandering in de vereniging. In de zin dat de mening van jongeren gehoord én gerespecteerd gaat worden. Ook als die mening afwijkt van wat in de vereniging gebruikelijk is. Alleen op die manier kan een gevoel van betrokkenheid en daarmee een actieve verenigingsinstelling bij de jeugd worden gecreëerd. Concreet betekent dit: - Taken en verantwoordelijkheden aan jeugdleden (durven) afstaan. - Zichtbaar iets doen met hun ideeën (niet alleen luisteren). Het werkt voor jongeren heel motiverend als ze zien dat zij daadwerkelijk invloed op hun korfbalvereniging hebben. - Stel bijvoorbeeld jaarlijks een budget beschikbaar, waaraan een jeugdafvaardiging een bestemming mag geven. Werving van jongeren: meer dan een oproep in het verenigingsblaadje Op de één of andere manier dienen jongeren te gaan inzien dat vrijwilligerswerk in de vereniging een aantrekkelijk alternatief vormt voor andere vrijetijdsactiviteiten, zoals bijbaantjes, tv kijken, uitgaan, etc. Dat ze zo iets terug kunnen doen voor hun vereniging. Ten aanzien van de werving van jongeren voor verenigingstaken zijn de volgende randvoorwaarden van belang: - Benader jongeren persoonlijk, zodat kan worden ingespeeld op individuele mogelijkheden en wensen. Een algemene oproep in het clubblad werkt niet. Ten eerste wordt dit orgaan doorgaans slecht gelezen door de jeugd. Ten tweede is de drempel om zelf te reageren voor de meeste jongeren te hoog. - Geef inzicht in motieven om verenigingstaken op zich te nemen. Leg daarbij, afhankelijk van de persoon, het accent op relationele (samenwerken, mensen ontmoeten), zelfontplooiings- (leerschool voor later, goed voor CV), inhoudelijke (taak sluit aan op eigen interesse) en/ of ontspannings- (leuke en zinvolle vrijetijdsbesteding) motieven. - Zorg voor een duidelijke en concreet afgebakende taakomschrijving (in overleg), zodat de jongere weet waar hij/ zij aan begint. Vragen of men iets voor de vereniging wil doen kan afschrikken. - Jongeren hebben een voorkeur voor kortlopende, concrete activiteiten en willen zich liever niet op lange termijn vastleggen. Ook al omdat ze in een levensfase verkeren waarin periodes met veel en weinig tijd elkaar snel kunnen opvolgen. De activiteiten moeten in hun tijdschema kunnen worden ingepast. - Vraag jongeren met z n tweeën. Dat verlaagt de drempel. - Benader ook de jonge jeugd voor (passende) verenigingstaken, ook al kost dit wellicht veel begeleiding. Dit kan mede worden gezien als een investering voor de toekomst. Gebleken is namelijk dat een vroege kennismaking met vrijwilligerswerk een positieve invloed heeft op de bereidheid om op latere leeftijd taken te verrichten. - Zeg nooit: je moet. Communiceer echter wel dat de vereniging haar (voort)bestaan vooral dankt aan haar leden- voor -leden karakter. Hiervan zijn veel jongeren zich niet bewust. - Geef duidelijk aan dat je niet eeuwig aan de taken vastzit. Maar: vrijwillig is niet hetzelfde als vrijblijvend. Aan zowel de jeugdige vrijwilliger als de vereniging en begeleiders worden, na bijvoorbeeld een proefperiode, eisen gesteld. Afspraken scheppen duidelijkheid en binding. - Organiseer eens een omkeerdag, waarbij jongeren en kader van rol wisselen. Dat biedt een laagdrempelige mogelijkheid voor jongeren om eens te proeven aan het kaderwerk. De juiste taak bij de juiste jongere: ga uit van wensen en interesses Vanzelfsprekend moet de aard van de taken aansluiten bij de leefwereld, levensfase, interessesfeer, motieven en capaciteiten van

16 jongeren in het algemeen en van elk jeugdlid in het bijzonder. In principe is er voor ieder wat wils. Om jongeren aan te spreken is het dus de kunst om in eerste instantie van hun vraag uit te gaan en niet, zoals veelal gebruikelijk, vanuit de te verrichten taken en klussen). Concreet betekent dit: - Bied keuzemogelijkheden. Start met de vraag: Wat zou jij leuk vinden om te doen? - Participatie is ook een leerproces: de mate waarin en de wijze waarop jeugdigen (kunnen) participeren is afhankelijk van hun leeftijd en ontwikkelingsfase. - Het takenpakket moet aansluiten op individuele mogelijkheden en wensen. De ene jongere is de andere niet. - De voorkeur van het gros van de jongeren gaat uit naar praktische activiteiten met concrete producten en diensten. Het organiseren van een pupillentoernooi spreekt dus doorgaans meer aan dan het uitzetten van het verenigingsbeleid voor de lange termijn. - Zoals al eerder aangegeven: kortlopende activiteiten verdienen de voorkeur. Om die reden is het als vereniging nuttig om naast formele bestuurs- en verenigingsfuncties ook ruimte te bieden voor flexibele vormen van inzet. Dit kan in de vorm van commissies en werkgroepen (ten behoeve van een toernooi, feest, verenigingsuitje, etc.) of tijdelijke stageachtige taken ( assistent functies ). Maak het aantrekkelijk voor de jeugd om verenigingstaken te verrichten Veelal gaan jeugdleden met plezier naar de vereniging, ook buiten de wekelijkse trainingen en wedstrijden om. Wanneer een dergelijke binding tussen jongeren en verengingen eenmaal tot stand is gebracht, is er een goede basis aanwezig om jongeren te benaderen voor het verrichten van verenigingstaken. Bedenk daarbij echter wel dat het vrijwilligerswerk in de vereniging moet concurreren met andere vrijetijdsactiviteiten, die de jongeren ter beschikking staan. Er moet dan ook voor worden gezorgd dat het werk vooral leuk is. De volgende zaken kunnen daaraan bijdragen: - Uit alles moet blijken dat de vereniging ook van de jeugd is. Bied ruimte voor een jeugdhoek in de kantine (door de jeugd zelf in te richten), stem de openingstijden van de kantine en de sportaccommodatie af op het weekprogramma van de jeugd, stel speciale jeugdtarieven in voor consumpties en geef de jeugd de mogelijkheid op gezette tijden eigen muziek te draaien. - Houd voor ogen dat jongeren vooral gezelligheid in het vrijwilligerswerk zoeken. Kom daaraan als vereniging tegemoet door ook budget beschikbaar te stellen voor zaken als catering (tijdens de werkzaamheden) en uitjes (bijvoorbeeld naar Play off wedstrijden ). - Zorg voor een goede onkosten- en reisvergoeding. - Laat jongeren de taken bij voorkeur in koppels of in groepsverband doen. Enerzijds doet dat recht aan de sociale behoefte van jongeren, anderzijds kunnen de jongeren dan ook steun bij elkaar vinden (er niet alleen voor staan). Het biedt het de mogelijkheid om eens af te zeggen als het slecht uitkomt (huiswerk, verjaardag, etc.). Beloon jongeren voor hun inzet, bijvoorbeeld door het geven van een certificaat aan het eind van een project. Dat drukt niet alleen waardering uit, maar kan ook van pas komen bij het verkrijgen van stages, opleidingsplekken of banen (CV). Begeleiding: uitdagen, prikkelen, ondersteunen en waardering tonen Een vereniging die serieus werk maakt van jeugdparticipatie durft taken en verantwoordelijkheden uit handen te geven. Dat betekent echter niet dat jongeren daarbij volledig de vrije hand moet worden gegeven. Voor henzelf is het meestal ook prettiger om eerst enige begeleiding te krijgen, dan om direct in het diepe te worden gegooid. Beter is het dan ook om bij jeugdparticipatie te spreken over meedenken, meebeslissen en mede verantwoordelijkheid dragen. Het gaat om een samenspel tussen actieve jongeren en één of meer ervaren begeleiders of coördinatoren, die vooral in de voorwaardenscheppende sfeer (ruimte, geld, informatie) kunnen worden ingeschakeld. Ten aanzien van de begeleiding verdient het aanbeveling de volgende zaken in acht te nemen: - Zorg voor een duidelijk aanspreekpunt in de vereniging, waar de jonge vrijwilligers terecht kunnen met vragen en problemen. Vanzelfsprekend moet hier serieus werk van worden gemaakt door (zo mogelijk gezamenlijk) te komen tot oplossingen. - Het is zaak dat de begeleider/ coördinator naast en niet boven de jeugd gaat staan. Er moet sprake zijn van een gelijkwaardige relatie, die zich kenmerkt door samenwerking. Dus niet: als begeleider snel grijpen naar regels en in de controlerol schieten. - Zo n gelijkwaardige relatie wordt makkelijker bereikt door begeleiders, die letterlijk