Uitwerking Stappenplan Arbitrage. Koninklijke Nederlandse Voetbalbond

Transcriptie

1 Koninklijke Nederlandse Voetbalbond Uitwerking Stappenplan Arbitrage // VOETBAL IS ONS LEVEN // VOETBAL IS ONS LEVEN // VOETBAL IS ONS LEVEN // VOETBAL IS ONS LEVEN // Januari 2006

2

3 Uitwerking Stappenplan Arbitrage Inleiding 2 1. Structuur 3 1a. Organogram 4 1b. Profielschetsen 6 2. Werving verenigingsscheidsrechters 11 2a. Profielschets verenigingsscheidsrechter 11 2b. Faciliteiten 12 2c. Doelgroepen 13 2d. Informatie ten behoeve van kandidaat-verenigingsscheidsrechters 14 2e. Benaderen kandidaat-verenigingsscheidsrechters 14 2f. Factoren die van invloed zijn op het resultaat van de werving Nieuwe verenigingsscheidsrechters op weg naar de eerste wedstrijd 18 3a. Introductie in de vereniging 18 3b. Basisinformatie voor nieuwe verenigingsscheidsrechters 18 3c. Voorbereiding op de eerste wedstrijd Organisatie 20 4a. Aanstellen verenigingsscheidsrechters 20 4b. Aanstellen praktijkbegeleiders scheidsrechters 20 4c. Communicatie aanstelling 21 4d. Afmelden verenigingsscheidsrechters 22 4e. Heraanstellen verenigingsscheidsrechters 22 4f. Organisatie rond wedstrijden Deskundigheidsbevordering / opleiding 24 5a. Intern 24 5b. Extern Carrièremogelijkheden 30 6a. Van F-pupillen tot 31 6b. Van verenigingsscheidsrechter tot KNVB-scheidsrechter Rol van de KNVB Rol van de COVS Bijlagen 38 Bijlage 1 Junioren en vrijwilligerswerk 39 Bijlage 2 Organisatie 45 Bijlage 3 Richtlijnen 4 tegen 4 en 7 tegen 7 48 Bijlage 4 Begeleidingsrapport F- en E-pupillen 52 Begeleidingsrapport D-pupillen en C-junioren 54 Begeleidingsrapport B-junioren en A-junioren 56 Bijlage 5 Praktijkerslag verenigingsscheidsrechter 58 Bijlage 6 Opleidingen 59 Bijlage 7 Adressen KNVB 63 Bijlage 8 Adressen COVS 63 Uitwerking Stappenplan Arbitrage // 1

4 Inleiding In de uitwerking van het stappenplan arbitrage is in chronologische volgorde aangegeven welke stappen een vereniging kan zetten te komen tot beleid inzake verenigingsscheidsrechters. Het is ook mogelijk het reeds bestaande verenigingsbeleid te spiegelen aan hetgeen is aangegeven en het vervolgens, daar waar nodig, bij te stellen. Bij iedere stap wordt in het kort vermeld waarom deze stap moet worden gezet en wat de kern van de stap is. Vervolgens volgt de uitwerking. Ook vindt u formulieren die, al dan niet aangepast aan uw situatie, te gebruiken zijn om de stappen in de praktijk uit te voeren. Naast dit document bestaat er ook een brondocument, welke in bedrukte vorm binnen uw organisatie aanwezig dient te zijn. Dit document heeft de naam: Aandacht voor verenigingsscheidsrechters 2\\ Uitwerking Stappenplan Arbitrage

5 Stap 1 Structuur Binnen een vereniging zijn allerlei individuele, maar ook groepjes mensen druk bezig de zaak draaiende te houden. Per week dienen tal van (kleinere en grotere) zaken te worden geregeld. Eén van de zaken die elke week weer geregeld moet worden, is het aanstellen van verenigingsscheidsrechters bij wedstrijden waarvoor de KNVB geen scheidsrechters aanstelt. Zo gesteld lijkt dit een relatief eenvoudige opgave. Nader beschouwt zit er echter nogal het een en ander aan vast als je dit goed wilt doen. Voordat er verenigingsscheidsrechters kunnen worden aangesteld, moeten er bijvoorbeeld eerst verenigingsscheidsrechters worden geworven en vervolgens opgeleid. Nagedacht moet worden over de wijze waarop de verenigingsscheidsrechters worden voorbereid op hun eerste wedstrijd, wie hun aanspreekpunt (begeleiding) is, waar en op welke wijze men zich kan afmelden, etc. Met wat hiervoor is genoemd, is hopelijk duidelijk geworden dat het aanstellen van verenigingsscheidsrechters nogal het een en ander vraagt van verenigingen die dit onderwerp serieus nemen. De vraag welke iedere vereniging die echt met verenigingsscheidsrechters aan de slag wil zich moet stellen is, of men dit onderdeel van de verenigingsorganisatie gaat bouwen op een fundering van drijfzand of van beton. Wij raden een fundering van beton aan. Een betonnen fundering (de basis) kenmerkt zich namelijk door: een duidelijke plaats in de totale verenigingsorganisatie, een goed doordachte organisatie, een breed draagvlak, duidelijkheid voor alle betrokkenen, schriftelijk vastgelegde taken en verantwoordelijkheden, afspraken en procedures én, niet in het minst door, duurzaamheid. Elementen van die betonnen fundering zijn: een goed organogram (schematisch overzicht organisatie), profielschetsen van alle in het organogram genoemde functies en duidelijk omschreven taken en verantwoordelijkheden van alle betrokkenen. Daarnaast dient er een heldere visie te zijn op arbitrage binnen de vereniging. Om tot deze visie te komen kunnen een aantal vragen vooraf worden gesteld zoals: - Wat is de huidige situatie rondom arbitrage binnen onze vereniging - Wat is de plaats van arbitrage binnen onze vereniging - Welke faciliteiten/financiële middelen stellen wij beschikbaar voor arbitrage - Waar willen wij ons in de toekomst op gaan richten met arbitrage en wat zijn daarbij de doelstellingen - Wat willen we onze verenigingsscheidsrechters bieden Met deze (hulp)vragen kan de visie op papier worden gezet. Het voordeel van een visie is, dat het voor een ieder duidelijk is wat het startpunt is en waar men als vereniging naar toe wil werken. Met andere woorden: de herkenning en erkenning voor arbitrage binnen de vereniging. Uitwerking Stappenplan Arbitrage // 3

6 1a. Organogram Een organogram is een schematische weergave van de organisatie van een vereniging. Het maakt in één oogopslag een aantal zaken duidelijk. Daarbij kan onder meer worden gedacht aan: de omvang van de organisatie, de positie van alle betrokkenen binnen de organisatie, de verantwoordelijkheden ten opzichte van elkaar en de communicatielijnen. Verenigingen die serieus werk willen maken van verenigingsscheidsrechters doen er goed aan te beginnen met het samenstellen van een organogram van dit deel van de verenigingsorganisatie ( organogram verenigingsscheidsrechters ). Uiteraard moet dit wel worden ingepast in het organogram van de totale vereniging. Om tot een goed organogram verenigingsscheidsrechters te komen zijn de volgende stappen noodzakelijk: 1. Bepalen welke functies nodig zijn om tot een goed functionerende organisatie te komen. Naar ons idee gaat het daarbij om de volgende functies: a. Verenigingsscheidsrechters b. Praktijkbegeleiders scheidsrechters c. Scheidsrechterscoördinator 2. Bepalen welke positie de verschillende functies ten opzichte van elkaar innemen binnen het organogram verenigingsscheidsrechters. Doel daarvan is duidelijkheid te verschaffen ten aanzien van de volgende vragen: wie is aanspreekpunt voor wie?, wie is verantwoordelijk voor wie? en: hoe moet er gecommuniceerd gaan worden? Bijvoorbeeld: Scheidsrechterscoördinator Praktijkbegeleider(s) scheidsrechters Verenigingsscheidsrechters 4\\ Uitwerking Stappenplan Arbitrage

7 3. Bepalen op welke plaats het organogram verenigingsscheidsrechters in de totale verenigingsorganisatie moet worden ingepast. Daarmee wordt ook meteen duidelijk onder wiens verantwoordelijkheid de totale organisatie rond de verenigingsscheidsrechter valt. Bijvoorbeeld: Hoofdbestuur Wedstrijdsecretaris senioren Koppeling aan verenigingsorganogram Scheidsrechterscoördinator Praktijkbegeleider(s) scheidsrechters Verenigingsscheidsrechters Organogram verenigingsscheidsrechters Opmerking: Het verenigingsorganogram ziet er per vereniging waarschijnlijk net iets anders uit. Iedere vereniging kan het organogram verenigingsscheidsrechters dus naar eigen inzicht koppelen aan het verenigingsorganogram. Uitwerking Stappenplan Arbitrage // 5

8 1b. Profielschetsen Op het moment dat duidelijk is hoe de organisatie er uit komt te zien en welke functies noodzakelijk zijn om de organisatie te laten draaien, kan worden begonnen met het samenstellen van de profielschetsen van de benodigde functies. Middels het samenstellen van profielschetsen kan duidelijk worden gemaakt welke kenmerken/kwaliteiten men van belang acht voor de verschillende functies. In de profielschetsen worden de taken en verantwoordelijkheden van alle betrokkenen omschreven. Vervolgens kunnen deze profielschetsen een hulpmiddel zijn bij het werven van de meest geschikte personen voor deze functies. Wellicht is het in dit stadium verstandig eerst de functies van scheidsrechterscoördinator en praktijkbegeleider(s) scheidsrechters arbitrage in te vullen, alvorens de profielschets voor de verenigingsscheidsrechters samen te stellen. Hierdoor ontstaat de mogelijkheid om de direct bij de verenigingsscheidsrechters betrokkenen mee te laten praten over de profielschets van de verenigingsscheidsrechter. Voordelen daarvan zijn: betrokkenheid, draagvlak en inbreng van de aanwezige deskundigheid. Als voorbeeld zijn hierna profielschetsen van genoemde functies weergegeven. 1. Scheidsrechterscoördinator Functieomschrijving Het werkveld van de scheidsrechterscoördinator is de arbitrage van een voetbalvereniging. De scheidsrechterscoördinator werkt (afhankelijk van de gekozen organisatie) in overleg met de jeugdcommissie, de seniorencommissie en het hoofdbestuur. Vanuit deze functie is het mogelijk dat de scheidsrechterscoördinator de portefeuille scheidsrechterszaken in het bestuur onder zijn hoede heeft. De scheidsrechterscoördinator stuurt de verenigingsscheidsrechters en Praktijkbegeleiders scheidsrechters aan (regelt onder andere de aanstellingen). Rol en verantwoordelijkheden De scheidsrechterscoördinator is verantwoordelijk voor de uitvoering van het arbitragebeleid van de vereniging. Hij vervult een belangrijke rol als kwaliteitbewaker van de arbitrage-activiteiten van de vereniging. De scheidsrechterscoördinator onderhoudt een relatie met de KNVB op het gebied van arbitrage. De scheidsrechterscoördinator staat voor de uitdaging de kwaliteit van de arbitrage van de vereniging (verder) te ontwikkelen en te bewaken. Typerende houding De scheidsrechterscoördinator is gericht op de verdere ontwikkeling van arbitrage in de vereniging en heeft oog voor de belangen van arbitragekader en die van de vereniging. Taken - Uitdragen van arbitragebeleid/visie; - Informeren van arbitragekader; - Begeleiden van arbitragekader; - Stimuleren tot het volgen van (bij)scholingen. Concreet betekent dit dat de scheidsrechterscoördinator: - verenigingsscheidsrechters en Praktijkbegeleiders scheidsrechters informeert over hun taken - arbitrage-activiteiten evalueert met betrokkenen (scheidsrechters, Praktijkbegeleiders en de verschillende commissies) - vrijwillig kader (verenigingsscheidsrechters, Praktijkbegeleiders scheidsrechters etc.) stimuleert tot het volgen van (bij)scholingen - (bij)scholingen organiseert voor vrijwillig kader (verenigingsscheidsrechters, Praktijkbegeleiders 6\\ Uitwerking Stappenplan Arbitrage

9 scheidsrechters, etc.) - verenigingsscheidsrechters en praktijkbegeleiders scheidsrechters zoekt - overlegt met de commissies en rapporteert aan het hoofdbestuur - de belangen van het arbitragekader in de vereniging behartigt - het arbitragebeleid uitdraagt - de kwaliteit van de arbitrage bewaakt - contact onderhoudt met de KNVB - een voorbeeldfunctie vervult. Met name personen met de volgende kenmerken komen in aanmerking voor de functie van scheidsrechterscoördinator: - onderschrijft de doelstelling van de vereniging - heeft organisatorische kwaliteiten - is bereid de verantwoordelijkheid te dragen voor de kwaliteit en de organisatie van de arbitrage van de vereniging - kan goed omgaan met de doelgroepen - beschikt over goede communicatieve vaardigheden - is bereid regelmatig overleg te plegen met betrokkenen. Mensen die in aanmerking komen voor de functie van scheidsrechterscoördinator kunnen uit diverse geledingen van de vereniging komen. Voorbeelden daarvan zijn: - (Oud-)KNVB- scheidsrechters - (Oud-)Verenigingsscheidsrechters - Ouders - Leden zonder kaderfunctie - Leden met kaderfunctie. Om te voorkomen dat mensen teveel taken op hun bordje krijgen, verdient het de voorkeur nieuwe mensen voor deze functie te interesseren. 2. Praktijkbegeleider scheidsrechters Functieomschrijving De praktijkbegeleider begeleidt verenigingsscheidsrechters die niet zijn opgeleid, scheidsrechters die in opleiding zijn en gekwalificeerde scheidsrechters. De begeleiding kan structureel plaatsvinden en op verzoek. Ook kan een scheidsrechter worden begeleid als daar, om wat voor een reden dan ook, aanleiding voor is. De praktijkbegeleider kan voor de eigen vereniging en voor het district werken. Rol en verantwoordelijkheden De praktijkbegeleider is bevoegd tot het begeleiden van: de club assistent-scheidsrechter, pupillenscheidsrechter, juniorscheidsrechter en verenigingsscheidsrechters (BOS). De begeleiding bestaat uit het voeren van begeleidingsgesprekken, waarin feedback (terugkoppeling) een belangrijke rol speelt, en het geven van adviezen. De praktijkbegeleider vervult een voorbeeldfunctie. De praktijkbegeleider staat voor de uitdaging scheidsrechters (in opleiding) te stimuleren, te motiveren en de feedback te geven die bijdraagt tot een (verdere) verbetering van het prestatieniveau. Typerende houding De praktijkbegeleider tracht door te luisteren, het stellen van (open) vragen en doorvragen de scheidsrechter terug te laten kijken op het eigen handelen. Uitwerking Stappenplan Arbitrage // 7

10 Taken - informeren, adviseren en ondersteunen van de scheidsrechter; - observeren en analyseren van de scheidsrechter; - coachen en begeleiden voor, tijdens en na de wedstrijd; - communiceren op passende wijze; - voeren van kennismakingsgesprek; - voeren van begeleidingsgesprekken; - vragen, ontvangen en geven van feedback; - stimuleren van zelfstandigheid; - opstellen van begeleidingsrapport. Concreet betekent dit dat de praktijkbegeleider scheidsrechters: - al dan niet opgeleide verenigingsscheidsrechters begeleidt.; - kennismakingsgesprekken voert; - begeleidingsgesprekken op basis van observaties voert; - feedback vraagt, ontvangt en geeft; - scheidsrechters informeert, adviseert en ondersteunt; - scheidsrechters van verschillende leeftijden begeleidt en coacht; - open staat voor vragen; - een voorbeeldfunctie vervult voor scheidsrechters en (andere) praktijkbegeleiders; - een begeleidingsrapport opstelt; - contact onderhoudt met de scheidsrechterscoördinator; - terugkijkt op eigen handelen. Vooral personen met de volgende kenmerken komen in aanmerking voor de functie van praktijkbegeleider: - gekwalificeerd (BOS-, SO II- of verenigings)scheidsrechter is, en; - minimaal 25 jaar bij aanvang van de opleiding is, en; - goede schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid heeft, en; - gemotiveerd en beschikbaar is, en; - bereid is de cursus Praktijkbegeleider scheidsrechters veldvoetbal te volgen. Daarnaast kunnen ook de volgende punten worden meegenomen in de zoektocht naar praktijkbegeleiders: - onderschrijft de doelstelling van de vereniging; - heeft fair play hoog in het vaandel staan; - kan goed omgaan met de doelgroepen; - is bereid regelmatig overleg te plegen met de scheidsrechterscoördinator en, indien nodig, de scheidsrechterscoördinator te assisteren en/of te vervangen. Zoals uit de profielschets blijkt, verdient het de voorkeur kandidaat-praktijkbegeleiders scheidsrechters te werven onder de volgende groepen mensen: - (Oud-)KNVB-scheidsrechters - (Oud-)Verenigingsscheidsrechters - Mensen die vanuit een andere discipline hiervoor vaardigheden hebben. Afhankelijk van de grootte van de vereniging én het aantal verenigingsscheidsrechters kunnen meerdere Praktijkbegeleiders scheidsrechters nodig zijn. In dat geval is het handig iedere Praktijkbegeleider scheidsrechters een aantal vaste verenigingsscheidsrechters te laten begeleiden. Hierdoor wordt voorkomen dat een verenigingsscheidsrechter steeds door een andere Praktijkbegeleider scheidsrechters wordt begeleid. 8\\ Uitwerking Stappenplan Arbitrage

11 3. Verenigingsscheidsrechter Functieomschrijving De verenigingsscheidsrechter treedt op als scheidsrechter bij de jeugd (pupillenscheidsrechter, juniorscheidsrechter) en/of scheidsrechter bij de senioren. Rol en verantwoordelijkheden De verenigingsscheidsrechter is verantwoordelijk voor het handhaven van de regels. De verenigingsscheidsrechter heeft een beslissende rol als het om uitleg gaat en werkt samen met de assistentscheidsrechters. De verenigingsscheidsrechter staat voor de taak om wedstrijden op een zodanige manier te leiden dat de spelers het spel met plezier spelen, beleven en leren (het laatste geldt met name voor de jeugd). De verenigingsscheidsrechter heeft vier taken: - volgen van het spel en toepassen van de spelregels; - optreden bij beslismomenten; - communiceren met spelers; - afhandelen formaliteiten (administratie). Om deze taken goed te kunnen uitvoeren moet de verenigingsscheidsrechter in staat zijn om op juiste wijze: - waar te nemen, te interpreteren, spelregels toe te passen en te beslissen; - een bijdrage aan de sportieve sfeer te leveren; - formaliteiten van wedstrijden af te handelen. Wat betekent het voorafgaande nu voor de verenigingsscheidsrechter? De volgende vijf onderdelen zijn uitgewerkt in handelingen van de verenigingsscheidsrechter. I Leiding - zich voorbereidt op wedstrijd - beslissingen non-verbaal verduidelijkt (middels gebaren en gezichtsuitdrukkingen) - samenwerkt met assistent-scheidsrechters - zich correct kleedt. II Spelregels - spel waarneemt, waarneming interpreteert en beslist - de diagonaal functioneel toepast - het spel niet hindert - anticipeert op de richting waarin het spel zich beweegt - de regels en reglementen correct toepast. III Formaliteiten - het speelveld met toebehoren controleert - de administratie tijdens wedstrijd bijhoudt - het wedstrijdformulier invult, controleert en aftekent - indien nodig, het strafrapportformulier invult. Uitwerking Stappenplan Arbitrage // 9

12 IV Sportieve sfeer - waarden en normen respecteert - optreedt bij incorrect gedrag - voorbeeldgedrag vertoont - op correcte wijze met betrokkenen communiceert. V Ontwikkeling - eigen handelen evalueert - zich op hoogte houdt van spelregelwijzigingen - open staat voor begeleiding. Afhankelijk van leeftijd, ervaring, opleiding, etc. komen deze punten in mindere of meerdere mate voor. Het is duidelijk dat een scheidsrechtersopleiding hieraan een grote bijdrage kan leveren. Tijdens de opleiding wordt er gericht gewerkt aan de ontwikkeling van genoemde onderdelen. De volgende punten kunnen worden meegenomen in de zoektocht naar verenigingsscheidsrechters: - is bereid zich de spelregels eigen te maken; - is bereid de cursus pupillenscheidsrechter / juniorscheidsrechter /BOS (basisopleiding scheidsrechter) te volgen; - is beschikbaar om regelmatig een wedstrijd te fluiten; - heeft een positieve instelling en voelt zich betrokken bij het wel en wee van de vereniging; - heeft fair play hoog in het vaandel staan; - staat open voor begeleiding door een Praktijkbegeleider scheidsrechters. Voor alle duidelijkheid: iedere vereniging bepaalt zelf welke van de hier genoemde vaardigheden/kwaliteiten men wel of niet opneemt in de desbetreffende profielschets. 10 \\ Uitwerking Stappenplan Arbitrage

13 Stap 2 Werving verenigingsscheidsrechters Als de betonnen fundering (de basis) voldoende is uitgehard kan er verder worden gebouwd. Om uiteindelijk een zo goed mogelijk bouwwerk neer te kunnen zetten is het nadenken over de wijze, waarop de werving van verenigingsscheidsrechters binnen de vereniging ter hand genomen gaat worden, wellicht de meest belangrijke stap. Het is belangrijk alle elementen die van invloed zijn op de werving te benoemen en daarin zodanige keuzes te maken dat de kans op succes zo groot mogelijk wordt. 2a.Profielschets verenigingsscheidsrechter Een belangrijk gegeven met betrekking tot werving is de profielschets (datgene wat een verenigingsscheidsrechter op voorhand aan kenmerken/kwaliteiten zou moeten hebben) die door de vereniging wordt samengesteld. De profielschets is in hoge mate bepalend voor de werving. Afhankelijk van de eisen die via de profielschets aan de verenigingsscheidsrechters worden gesteld, wordt de groep kandidaatverenigingsscheidsrechters groter of kleiner. Daarmee zit men ook direct in de discussie ten aanzien van de kwaliteit die men zoekt. Profielschetsen kunnen daarbij een leidraad zijn. Voor de volledigheid is hier nog een keer een profielschets van een (beginnende) verenigingsscheidsrechter opgenomen: - is bereid de spelregels te leren en op de hoogte te blijven van nieuwe ontwikkelingen - is bereid de cursus Pupillenscheidsrechter / Juniorscheidsrechter / BOS (Basisopleiding Scheidsrechter) te volgen - is beschikbaar om regelmatig een wedstrijd te fluiten - is bereid mee te draaien in het aanstellingsbeleid van de club. - heeft een positieve instelling en voelt zich betrokken bij het wel en wee van de vereniging - heeft fair play (waarden en normen) hoog in het vaandel staan. - staat open voor begeleiding door een Praktijkbegeleider scheidsrechters. Iedereen die wordt benaderd voor de functie van verenigingsscheidsrechter wil op de eerste plaats weten wat er van hem/haar wordt verwacht. De vastgestelde taken en verantwoordelijkheden bieden daartoe duidelijkheid. De verenigingsscheidsrechter heeft vier taken: - volgen van het spel en toepassen van de spelregels; - optreden bij beslismomenten; - communiceren met spelers; - afhandelen formaliteiten (administratie). Om deze taken goed te kunnen uitvoeren moet de verenigingsscheidsrechter in staat zijn om op adequate wijze: - waar te nemen, te interpreteren, spelregels toe te passen en te beslissen; - een bijdrage aan de sportieve sfeer te leveren; - formaliteiten van wedstrijden af te handelen; - hulp/begeleiding te vragen. Wat betekent het voorafgaande nu voor de verenigingsscheidsrechter? De volgende vijf onderdelen zijn uitgewerkt in handelingen van de verenigingsscheidsrechter. Uitwerking Stappenplan Arbitrage // 11

14 I Leiding - zich voorbereidt op wedstrijd - beslissingen non-verbaal verduidelijkt (middels gebaren en gezichtsuitdrukkingen) - samenwerkt met assistent-scheidsrechters - zich correct kleedt. II Spelregels - spel waarneemt, waarneming interpreteert en beslist - de diagonaal functioneel toepast - het spel niet hindert - anticipeert op de richting waarin het spel zich beweegt - de regels en reglementen correct toepast. III Formaliteiten - het speelveld met toebehoren controleert - de administratie tijdens wedstrijd bijhoudt - het wedstrijdformulier invult, controleert en aftekent - indien nodig, het strafrapportformulier invult. IV Sportieve sfeer - waarden en normen respecteren - optreedt bij incorrect gedrag - voorbeeldgedrag vertoont - op correcte wijze met betrokkenen communiceert. V Ontwikkeling - eigen handelen evalueert - zich op hoogte houdt van spelregelwijzigingen - open staat voor begeleiding. Nogmaals, om zijn functie met succes te kunnen vervullen is het voor hem en de club van belang om te weten wat er concreet wordt verwacht van de verenigingsscheidsrechter. Afhankelijk van de leeftijd, ervaring, opleiding, etc. komen genoemde punten in mindere of meerdere mate voor. 2b. Faciliteiten Naast nadenken over de taken en verantwoordelijkheden die gelden voor een verenigingsscheidsrechter moeten eventuele faciliteiten niet worden vergeten. Verenigingen wordt aanbevolen alle leden te stimuleren (zowel spelende leden als kaderleden) de mogelijkheden aan te reiken die ertoe bijdragen dat men zich zo goed mogelijk kan ontwikkelen. Als het gaat om jeugdige spelende leden en jeugdige kaderleden is die stimulering nog groter. Een deel van de eventuele faciliteiten die verenigingsscheidsrechters krijgen aangeboden, kan bijdragen aan de mogelijkheid tot optimale ontwikkeling. Het andere deel van de faciliteiten zou bedoeld kunnen zijn als een vorm van waardering, beloning, tegemoetkoming of iets dergelijks. Binnen een vereniging moet er over worden nagedacht of, en zo ja welke, faciliteiten verenigingsscheidsrechters krijgen aangeboden. Op het moment dat er ten aanzien van die faciliteiten duidelijkheid is, is het goed richting kandidaat-verenigingsscheidsrechters aan te geven, welke faciliteiten men aangeboden krijgt op het moment dat men daadwerkelijk verenigingsscheidsrechter wordt. 12 \\ Uitwerking Stappenplan Arbitrage

15 Voorbeelden van mogelijke faciliteiten zijn: - beschikbaar stellen van notitieblokjes voor standen e.d. (verkrijgbaar bij KNVB); - beschikbaar stellen van een fluit; - beschikbaar stellen van een gele en rode kaart; - beschikbaar stellen (eventueel in bruikleen geven) van een scheidsrechtertenue (shirt, broekje, kousen); - beschikbaar stellen van een trainingspak; - korting op contributie; - korting op aanschaf sportkleding (in samenwerking met sportzaak); - vrijstelling van andere (verplichte) vrijwilligerstaken; - beschikbaar stellen van een aantal consumptiebonnen per te leiden wedstrijd; - aanbieden van gratis (bij)scholing; - bezoek BVO-wedstrijd; - waardering in de zin van: - met alle junioren die een vrijwilligerstaak vervullen regelmatig een wedstrijd van een BVO bezoeken - met junioren bijeenkomsten bezoeken (KNVB, VVON en COVS) - vrijwilligersavonden dusdanig inrichten dat het leuk is voor junioren. 2c. Doelgroepen Het is van belang te bepalen wat de doelgroepen zijn als het gaat om het werven van verenigingsscheidsrechters. Uiteraard kan dit per vereniging verschillen. Een en ander kan namelijk samenhangen met de cultuur van de vereniging, de mate waarin junioren al actief zijn binnen de vereniging, de opgedane ervaringen met junioren in vrijwilligerstaken, de visie die men heeft ten aanzien van de leeftijd waarop junioren als verenigingsscheidsrechter zouden kunnen beginnen, etc. Uit het voorgaande moet niet de conclusie worden getrokken dat men zich alleen op jeugdigen moet richten als het gaat om werving. Ook onder de volwassenen of senioren zijn vele potentiële verenigingsscheidsrechters te vinden. Iedere vereniging moet bepalen welke groepen men ziet als doelgroep voor het werven van kandidaat verenigingsscheidsrechters. Mogelijke doelgroepen: - Intern: - C-junioren (jongens en meisjes) - B-junioren (jongens en meisjes) - A-junioren (jongens en meisjes) - Senioren (mannen en vrouwen, spelend en niet-spelend) - Ouders - Extern: - Junioren die gaan stoppen/gestopt zijn met voetballen - Broers - Zussen - Vrienden - Vriendinnen - Jongens/meisjes die een bepaalde studie volgen (bijvoorbeeld Sport en Bewegen) - Oud-leden Uitwerking Stappenplan Arbitrage // 13

16 2d. Informatie ten behoeve van kandidaat-verenigingsscheidsrechters Op het moment dat een kandidaat-verenigingsscheidsrechter wordt benaderd, is het van het grootste belang hem of haar de informatie te verschaffen die noodzakelijk is om te komen tot een weloverwogen besluit. Informatie die van belang is voor de kandidaat-scheidsrechter zal in de meeste gevallen mondeling worden verstrekt. Het is echter goed de desbetreffende informatie ook op papier uit te reiken. De kandidaatverenigingsscheidsrechter kan de verkregen informatie dan immers nog eens rustig doorlezen en eventuele onduidelijkheden door middel van het stellen van vragen helder proberen te krijgen. De volgende informatie is voor de kandidaat-verenigingsscheidsrechter van belang: - opsomming van de positieve kanten van het vervullen van vrijwilligerstaken - organisatie - taken en verantwoordelijkheden verenigingsscheidsrechter - beschikbaarheid / tijdsbesteding - introductie in de vereniging - basisinformatie voor beginnende verenigingsscheidsrechters - voorbereiding op eerste wedstrijd - begeleiding - (bij)scholingsmogelijkheden - faciliteiten. 2e. Benaderen kandidaat-verenigingsscheidsrechters Als besloten is de doelgroep(en) te gaan benaderen voor de functie van verenigingsscheidsrechter, is het zaak na te denken over een manier van benaderen die leidt tot een zo hoog mogelijk rendement. Eén factor die daarbij een rol speelt is de situatie / het moment waarop bijvoorbeeld de doelgroep wordt benaderd. Hoewel er vele situaties zijn waarin mensen geïnformeerd/ benaderd kunnen worden voor een vrijwilligerstaak, zijn er een aantal mogelijkheden die de kans op succes groter maken: - Bijeenkomst voor de hele groep junioren - beroep doen op groepsgevoel. - Individuele benadering waarvan men weet/ denkt dat de junior een bepaalde taak kan/wil uitvoeren. - Bijeenkomst in plaats van of na een training - het kost de junioren geen extra avond. - Bijeenkomst waarin informatie wordt verschaft, de belangstelling wordt gepeild en vervolgens individuele gesprekken plaatsvinden met belangstellenden. - Via clubblad. - Via website. - Individuele gesprekken - in de kantine - in de bestuurskamer - thuis Daarnaast moet worden voorkomen dat een vrijwilligerstaak volledig is dichtgetimmerd. Daarmee wordt bedoeld dat er geen enkele flexibiliteit meer zit in de invulling. De kans om vrijwilligerstaken in te laten vullen is groter als de vrijwilligerstaken zodanig geformuleerd zijn, dat er ruimte zit in de invulling. Daardoor kan de taak worden aangepast aan de vrijwilliger. In de praktijk betekent dit dat de presentatie van de verschillende taken dusdanig is, dat met de uiteindelijke invulling flexibel kan worden omgegaan. De derde factor die van belang is heeft te maken met de winstkansen die er zijn voor de kandidaat-vrijwilligers op het moment dat zij een vrijwilligerstaak gaan uitvoeren. In het geval van junioren dient te worden benadrukt dat het vervullen van vrijwilligerstaken tal van verdere ontplooiingsmogelijkheden biedt. Zie hiervoor ook de bijlage Junioren en vrijwilligerswerk. Vanuit het oogpunt van de junioren zijn die winstkansen de belangrijkste redenen om al dan niet een taak op zich te nemen. De winstkansen voor de vereniging zijn uiteraard ook van belang, maar komen op de tweede plaats. 14 \\ Uitwerking Stappenplan Arbitrage

17 Vierde factor is het verschaffen van duidelijke informatie. Zie 2.d. Informatie t.b.v. kandidaatverenigingsscheidsrechters. Als vijfde is ook veiligheid een belangrijke factor. Vrijwilligers, en zeker als het junioren betreft, moeten van begin tot eind het gevoel hebben dat zij hun taak in een veilige omgeving kunnen uitoefenen. Ze moeten nooit het idee hebben het veld te worden opgestuurd, zonder dat er een Praktijkbegeleider aanwezig is. Constant moet er de mogelijkheid zijn op iemand terug te vallen. Bijvoorbeeld: de junior als verenigingsscheidsrechter die na de wedstrijd de Praktijkbegeleider scheidsrechters kan raadplegen. Ten aanzien van bepaalde vrijwilligerstaken dienen extra veiligheidsmaatregelen te worden genomen. De functie van verenigingsscheidsrechter is daarvan een duidelijk voorbeeld. Trainers, begeleiders en ouders van zowel het eigen team alsook van de gasten dienen op de hoogte te worden gebracht van het feit dat junioren de rol van (beginnende) verenigingsscheidsrechter vervullen. Als er toch klachten zijn, kan men contact opnemen met de Praktijkbegeleider Scheidsrechters of de scheidsrechtercoördinator. Een factor die eigenlijk enigszins los staat van voorgaande factoren, maar wellicht de allerbelangrijkste is, is de PR ten aanzien van vrijwilligers. Verenigingen waar naar buiten toe veel positieve aandacht is voor vrijwilligers, zijn gemakkelijker in staat nieuwe vrijwilligers te werven. Er kan dan binnen de vereniging een sfeer ontstaan van Er bij willen horen., Vrijwilligerswerk bij deze vereniging is leuk!, Het is normaal om vrijwilligerswerk te doen!, Vrijwilligerswerk, daar word je beter van!. De voetbalmaatschappij, dat ben jij!, etc. Op het moment dat vrijwilligers uitstralen en zelf uitspreken dat het als vrijwilliger leuk is binnen de vereniging, is de meest optimale vorm van PR bereikt. Naast de wijze van benaderen is het ook van belang na te denken over wie de kandidaatverenigingsscheidsrechters benadert. Hoewel dit in dit stappenplan is omschreven als taak en verantwoordelijkheid van de scheidsrechterscoördinator, hoeft dit niet direct te betekenen dat hij/zij dit ook (alleen) doet. Ook hier geldt weer dat de werkwijze die het hoogste rendement oplevert de beste is. Als andere mensen daartoe een positieve bijdrage kunnen leveren, is dat zeker aan te raden. Het kan voor bijvoorbeeld junioren namelijk nogal verschil maken als dat gebeurt door een voor de junioren vreemde of iemand die dicht bij de junioren staat en door de junioren als maatje wordt gezien. Zo kan er dus een groepje mensen ontstaan dat, onder aanvoering van de scheidsrechterscoördinator, zich hiermee bezig gaat houden. Van die groep kunnen dan bijvoorbeeld de trainer en begeleider van de junioren deel uitmaken. De volgende mensen zouden daarbij, naast de scheidsrechterscoördinator, een rol kunnen spelen: - Vrijwilligerscoördinator - Een ouder met kwaliteiten op dit gebied - Trainer - Begeleider - Coördinator van een bepaalde leeftijdsgroep - Jeugdcoördinator - Hoofdjeugdtrainer - Lid jeugdbestuur/-commissie - Lid hoofdbestuur - Regiocoaches KNVB Voor verenigingen is het te overwegen het benaderen van verenigingsscheidsrechters onderdeel te laten zijn of worden van vrijwilligersbeleid. Ten aanzien (van) van jeugdleden en met name junioren is het wellicht handig na te denken over het voorbereiden van junioren op het eventueel gaan vervullen van een vrijwilligerstaak binnen de vereniging. Daartoe zou het doorlopen van de volgende fases kunnen helpen: Uitwerking Stappenplan Arbitrage // 15

18 1. Junioren betrekken bij de vereniging: binding verhogen. - mening vragen van junioren - samen met junioren het activiteitenpakket bespreken - samen met junioren komen tot een profiel van de nieuwe trainer - junioren betrekken bij de sollicitatieprocedure - junioren mee laten denken over de inrichting van de accommodatie 2. Junioren inschakelen bij incidentele taken. - meehelpen bij de uitvoering van de jaarlijkse pupillendag - meehelpen bij het ontwikkelen van een affiche - fluiten van een F-toernooi - kantinedienst draaien op de voetbaldag voor effies in de herfstvakantie - de muziek verzorgen tijdens de jaarlijkse pupillendisco - om de beurt speaker zijn bij wedstrijden van pupillen/junioren op het hoofdveld 3. Junioren warm maken voor meer structurele taken. Het voorafgaande is deels ook van toepassing op volwassenen (senioren). 2f. Factoren die van invloed zijn op het resultaat van de werving De hiervoor genoemde aspecten zijn direct van invloed op het resultaat van de werving van verenigingsscheidsrechters. Er zijn echter ook een aantal factoren te bedenken die, hoewel niet direct, wel degelijk van invloed op het resultaat van de werving. Voorbeelden daarvan zijn: - De betrokkenheid van (jeugd)leden bij de vereniging. Het is een belangrijk gegeven dat (jeugd)leden zich meer verantwoordelijk voelen voor de vereniging als ze het idee hebben dat die vereniging ook van hen is. Iedereen wil namelijk worden gewaardeerd en het gevoel hebben erbij te horen. Zolang (jeugd)leden alleen worden gezien als deelnemer van een (voor hen georganiseerde) activiteit en ze geacht worden tevreden te zijn met het bestaande aanbod, dan is een passieve houding een natuurlijk gevolg. - Het is dus zaak (jeugd)leden te betrekken bij de vereniging. Daartoe zijn diverse mogelijkheden: - (Jeugd)leden vragen naar hun ervaringen binnen de vereniging. - (Jeugd)leden vragen naar hun ideeën. - (Jeugd)leden betrekken bij ontwikkel- en beleidszaken. - Samen met de groep spelers/ teams komen tot gezamenlijke doelstellingen, werkwijze en bijbehorende afspraken. Doel daarvan is de (jeugd)leden mede verantwoordelijk te maken voor het geheel. Belangrijk daarbij is gedurende het seizoen een aantal momenten stil te staan bij de oorspronkelijk vastgestelde doelstelling, gekozen werkwijze en bijbehorende afspraken teneinde de gekozen route te bewaken en/of bij te stellen. - Met een groep omgaan binnen de club op een wijze die overeenkomt met hun leeftijd. Concreet betekent dit: - Junioren niet kinderachtig benaderen. Het zijn oudere kinderen tot jonge volwassenen met eigen ideeën en meningen; - Op de hoogte zijn van hun ideeën en mening door te luisteren en, indien mogelijk en passend binnen het clubbeleid, dienovereenkomstig te handelen. Met en niet over de (jeugd)leden; - ze die verantwoordelijkheid geven die ze willen en aankunnen; - duidelijk grenzen aangeven/ afspraken maken. (Jeugd)spelers willen graag duidelijkheid; - jaarlijks evaluatiegesprek (knelpunten, wensen); 16 \\ Uitwerking Stappenplan Arbitrage

19 - jeugdhonk/-hoek in de kantine. - Naast de voetbalactiviteiten zorgen voor een zo aantrekkelijk mogelijk pakket aan nevenactiviteiten. Uiteraard dient dit afgestemd te zijn op de leeftijdsgroep en dient de groep zelf daarbij de nodige verantwoordelijkheid te worden gegeven / te nemen als het gaat om het aandragen van ideeën en het (mee) organiseren van de activiteiten. - Flexibiliteit van de organisatie. - Omdat kandidaat-verenigingsscheidsrechters allemaal hun eigen bezigheden (trainen, studie, werk, gezinssituatie (thuis), andere hobby s, etc.) hebben, is het van belang binnen de organisatie ruimte te bieden die het voor (jeugd)leden mogelijk maakt ook nog verenigingsscheidsrechter te worden. - Positieve ervaringen van/met verenigingsscheidsrechters. - Om de beeldvorming ten aanzien van verenigingsscheidsrechters positief te beïnvloeden, is het goed positieve ervaringen van en/of met verenigingsscheidsrechter op te nemen in het clubblad. Naast het feit dat dit voor de desbetreffende verenigingsscheidsrechters leuk is, is het ook van belang voor kandidaatverenigingsscheidsrechters. - PR - Een club die beschikt over een goed beleid op het gebied van PR en op dergelijke wijze regelmatig positief naar buiten kan treden via de diverse media, kan er zeker van zijn dat een bepaalde groep mensen wel bij een dergelijke club wil gaan behoren. Voor een groot deel kan dit door mensen vanuit de club worden beïnvloed. Vooral via de vele, goed gelezen, plaatselijke en regionale kranten/bladen die er momenteel zijn. Hierbij valt ook te denken aan de lokale omroepen. - Daarnaast kunnen diverse groepen die zich binnen de club op enigerlei wijze verdienstelijk maken op dezelfde wijze in het zonnetje worden gezet. De kans is groot dat de betrokkenen dit positief waarderen en bij een dergelijke club willen blijven horen. - Interviews in clubblad/vragen aan.hierbij een afwisseling van scheidsrechter per uitgave. - Verkiezing scheidsrechter van de maand; publiceren in clubblad. Is positieve aandacht. - Waardering - In het bijzonder is het goed op gezette tijden waardering te uiten naar alle vrijwilligers. Dit kan bijvoorbeeld via het clubblad, tijdens bijeenkomsten, gewoon langs de lijn op een persoonlijke manier. Naar kandidaatverenigingsscheidsrechters (en andere kandidaat-vrijwilligers) wordt daarmee aangegeven hoezeer het uitvoeren van vrijwilligerstaken wordt gewaardeerd. ZORG IN IEDER GEVAL VOOR POSITIEVE AANDACHT VOOR SCHEIDSRECHTERS! Uitwerking Stappenplan Arbitrage // 17

20 Stap 3 Nieuwe verenigingsscheidsrechters op weg naar de eerste wedstrijd Als de werving succes heeft gehad begint een nieuwe fase. De kandidaat-verenigingsscheidsrechters zijn verenigingsscheidsrechter geworden. Uiteraard wil dit niet zeggen dat zij er dan ook direct klaar voor zijn. Er zal het nodige moeten gebeuren om er voor te zorgen dat zij zo goed mogelijk aan hun eerste wedstrijd kunnen beginnen. 3a.Introductie in de vereniging Iedere nieuwe vrijwilliger, dus ook de verenigingsscheidsrechter, dient op een goede wijze binnen de vereniging te worden geïntroduceerd. Enerzijds gaat het er daarbij om dat bekend wordt wie de nieuwe verenigingsscheidsrechters zijn. Anderzijds is het goed dat de nieuwe verenigingsscheidsrechter wordt voorgesteld aan de direct-betrokkenen zoals scheidsrechterscoördinator, praktijkbegeleiders scheidsrechters en collega-verenigingsscheidsrechters. Mogelijkheden om verenigingsscheidsrechters in de vereniging te introduceren zijn: - Via het clubblad. - Via de site van de vereniging. - Introductie tijdens bijeenkomst met verenigingsscheidsrechters. - Kennismakingsgesprekje met scheidsrechterscoördinator, praktijkbegeleiders scheidsrechters en eventueel collega-verenigingsscheidsrechters. 3b. Basisinformatie voor nieuwe verenigingsscheidsrechters Omdat een goed begin nog steeds het halve werk is, is het de verantwoordelijkheid van de vereniging de verenigingsscheidsrechter van informatie te voorzien die noodzakelijk is om de rol van verenigingsscheidsrechter goed te kunnen vervullen. Dit betekent dat de verenigingsscheidsrechter minimaal de volgende basisinformatie moet hebben: - Organisatie met betrekking tot verenigingsscheidsrechters - Namen, adressen, telefoonnummers, adressen van de betrokkenen (Praktijkbegeleiders scheidsrechters en scheidsrechterscoördinator) - Spelregels 7 tegen 7/ 11 tegen 11 - Fluit, tossmunt, notitieblokje, kaarten en schrijfgerei - Kleding - Draaiboekje van de gang van zaken rond wedstrijden Voor voorbeelden van genoemde informatie wordt verwezen naar de diverse bijlagen. 3c.Voorbereiding op en begeleiding tijdens de eerste wedstrijd Een goed begin is het halve werk. Een verenigingsscheidsrechter die binnenkort de eerste wedstrijd gaat fluiten dient een zodanige begeleiding te krijgen, dat met een goed gevoel aan de wedstrijd kan worden begonnen. In de praktijk betekent dit dat er vanuit de scheidsrechterscoördinator, de Praktijkbegeleiders scheidsrechters en de collega-scheidsrechters moet worden gestreefd naar een optimale voorbereiding. Daarbij valt te denken aan zaken als: - Eén of meerdere wedstrijden meelopen (over de schouder meekijken) met een ervaren verenigingsscheidsrechter om de gehele gang van zaken rond wedstrijden een keer mee te beleven en daar waar nodig vragen te stellen. 18 \\ Uitwerking Stappenplan Arbitrage

21 - Begeleiding voor, tijdens en na de eerste wedstrijd(en) door de Praktijkbegeleider scheidsrechters en/of een meer ervaren verenigingsscheidsrechter. - Informeren van de teambegeleiders van de eigen vereniging (en bezoekende vereniging) omtrent het gegeven dat de aangestelde scheidsrechter de eerste wedstrijd gaat fluiten. Resultaat van het voorgaande moet zijn dat de beginnende verenigingsscheidsrechter na afloop van de wedstrijd met een goed gevoel terugkijkt op de eerste wedstrijd. Het is goed de afspraken die er ten aanzien van de voorbereiding op en de begeleiding tijdens de eerste wedstrijd worden gemaakt schriftelijk vast te leggen. Daarmee wordt bereikt dat niet iedere keer, wanneer een nieuwe verenigingsscheidsrechter z n eerste wedstrijd gaat fluiten, moet worden nagedacht over de te nemen stappen. Met betrekking tot de begeleiding speelt de praktijkbegeleider een cruciale rol. Vooral voor deze persoon wordt dan ook extra aandacht gevraagd. Elke vereniging moet er naar streven om één of meerdere gekwalificeerde praktijkbegeleiders te hebben. Dit is afhankelijk van de grootte van de vereniging. Zie voor de opleiding Praktijkbegeleider Scheidsrechters het hoofdstuk deskundigheidsbevordering. Uitwerking Stappenplan Arbitrage // 19

22 Stap 4 Organisatie De stappen 1, 2 en 3 hadden betrekking op de structuur, de werving van nieuwe verenigings-scheidsrechters en de voorbereiding van verenigingsscheidsrechters op hun eerste wedstrijd. Stap 4 gaat over de organisatie die moet worden neergezet om alles goed te laten verlopen tussen het moment dat de wedstrijdkalenders/-programma s bekend zijn en het moment dat de taak van de verenigingsscheidsrechters op zaterdag of zondag er op zit. 4a. Aanstellen verenigingsscheidsrechters Voordat de verenigingsscheidsrechters kunnen worden aangesteld zijn de volgende gegevens bekend: - Wedstrijdprogramma: - Voor de lange termijn. Dit kan met behulp van de speeldagenkalender, zoals die aan het begin van het seizoen door de KNVB wordt verspreid. - Voor de korte termijn. Dit naar aanleiding van het wedstrijdprogramma, zoals in de Officiële Mededelingen is aangegeven. - Aantal wedstrijden waarvoor verenigingsscheidsrechters moeten worden aangesteld. - Aanvangstijden wedstrijden, waarvoor verenigingsscheidsrechters moeten worden aangesteld. - Soort wedstrijden (leeftijdsgroepen, niveau, etc.) waarvoor verenigingsscheidsrechters moeten worden aangesteld. - Aantal beschikbare verenigingsscheidsrechters. - Wedstrijdpakketten verenigingsscheidsrechters. Voor degene die de scheidsrechters aanstelt, is het van belang te weten welke wedstrijden (leeftijdsgroep en niveau in die leeftijdsgroep) door wie gefloten kunnen worden. - (Voetbal)activiteiten verenigingsscheidsrechters (eigen wedstrijden inclusief vertrektijden en voorbereidingstijd, werk, etc.). - Aantal wedstrijden dat men reeds heeft gefloten. Op basis van voorgaande gegevens kan de scheidsrechtercoördinator een jaarplanning en een weekplanning (één tot twee weken vooruit) maken. 4b. Aanstellen Praktijkbegeleider scheidsrechters Om de Praktijkbegeleider scheidsrechters te kunnen aanstellen beschikt de scheidsrechtercoördinator onder meer over de volgende gegevens: - Wedstrijdprogramma: - Voor de lange termijn. Dit kan met behulp van de speeldagenkalender, zoals die aan het begin van het seizoen door de KNVB wordt verspreid. - Voor de korte termijn. Dit naar aanleiding van het wedstrijdprogramma, zoals in de Officiële Mededelingen is aangegeven. - Aantal keren dat verenigingsscheidsrechters moeten worden begeleid. - Aantal beschikbare Praktijkbegeleider scheidsrechters. - Voorkeur van de Praktijkbegeleider scheidsrechters voor een bepaalde leeftijdsgroep. - Keuzes maken ten aanzien van: - Verenigingsscheidsrechters laten begeleiden door vaste Praktijkbegeleiders scheidsrechters, of - Verenigingsscheidsrechters laten begeleiden door meerdere praktijkbegeleiders. - Momenten waarop de Praktijkbegeleider scheidsrechters beschikbaar zijn. - Overzicht van de inzet van alle Praktijkbegeleider scheidsrechters. Dit om tot een goede verdeling van de inzet van de Praktijkbegeleider scheidsrechters te komen. Op basis van voorgaande gegevens kan de scheidsrechtercoördinator een jaarplanning en een weekplanning (bijvoorbeeld één tot twee weken vooruit, afhankelijk van de frequentie waarmee het clubblad uitkomt) maken. 20 \\ Uitwerking Stappenplan Arbitrage

23 4c.Communicatie aanstelling Nadat de planning is gemaakt, moet dit tijdig met alle betrokkenen worden gecommuniceerd. Daarbij is het van belang na te denken over de volgende vragen: - Wie zijn de betrokkenen? - Op welke wijze kan er worden gecommuniceerd? - Op welk moment dient te worden gecommuniceerd? Betrokkenen: Op de verzendlijst zouden bijvoorbeeld de volgende groepen mensen kunnen worden vermeld: - Alle verenigingsscheidsrechters. - Alle Praktijkbegeleider scheidsrechters. - Alle wedstrijdsecretarissen. - Alle begeleiders van de thuisspelende teams. - Het bestuurslid van dienst. - De redactie van het clubblad. Communicatie: Met betrokkenen kan onder meer op de volgende manieren worden gecommuniceerd: - Via . - Via de website van de club. - Via het clubblad. - Via de teletekstpagina s van de club. - Via de post. - Via de telefoon. Door gebruik te maken van verschillende manieren van communiceren wordt de arbitrage enerzijds breed onder de aandacht gebracht en anderzijds worden betrokkenen op meerdere manieren geïnformeerd. Moment van communiceren: Binnen de vereniging dient voor alle betrokkenen duidelijk te zijn op welke momenten er over het aanstellen van scheidsrechters wordt gecommuniceerd. De volgende momenten zouden daartoe kunnen worden gekozen: - Begin van het seizoen. Op het moment dat de speeldagenkalender voor het komende seizoen vanuit de KNVB bekend is, kan een jaarplanning per verenigingsscheidsrechter worden gemaakt. Daarbij dienen uiteraard alle benodigde gegevens, zoals bij 4b. aangegeven, te worden betrokken. Voor de scheidsrechters die reeksen fluiten kan de jaarplanning worden beperkt tot een najaarsplanning, terwijl voor scheidsrechters die teams fluiten met een complete competitie een jaarplanning kan worden gemaakt. Daarnaast dient rekening te worden gehouden met oefenwedstrijden en toernooien aan het begin van het seizoen. - Na ontvangst Officiële Mededelingen. Op het moment dat de scheidsrechtercoördinator de Officiële Mededelingen heeft ontvangen, kan hij de aanstellingen voor de in die Officiële Mededelingen genoemde wedstrijden gereedmaken en verspreiden. - Tegelijk met plaatsing wedstrijdprogramma in clubblad. Iedere vereniging kent een eigen schema als het gaat om het verschijnen van het clubblad. In het clubblad wordt ook regelmatig het wedstrijdprogramma vermeld. Veelal wordt een wedstrijdprogramma wel twee keer vermeld. De eerste keer als een soort van vooraankondiging en de tweede keer als definitieve aankondiging waarbij dan ook de noodzakelijke gegevens worden vermeld zoals: aanvangstijd, vertrektijd, tijdstip waarop Uitwerking Stappenplan Arbitrage // 21

24 men aanwezig moet zijn, uitgenodigde spelers, begeleiding, etc. Dan kunnen ook de aangestelde verenigingsscheidsrechters worden meegenomen. Dit kan via het clubblad én rechtstreeks naar alle betrokkenen worden gecommuniceerd. - Begin van de futsalcompetitie/-toernooien. In diverse districten van de KNVB worden futsalcompetities/-toernooien georganiseerd, waarbij wedstrijden door verenigingsscheidsrechters moeten worden geleid. Op het moment dat het wedstrijdprogramma bekend is, kan de scheidsrechtercoördinator ook voor deze competities/toernooien een planning maken en verspreiden onder alle betrokkenen. - Begin van de voorjaarsreeks. Scheidsrechters die wedstrijden in reeksen fluiten, kunnen aan het begin van de voorjaarsreeks een nieuwe voorjaarsplanning ontvangen. Dit is van belang omdat er veranderingen (kunnen) zijn voor wat betreft het aantal teams (er kunnen extra teams in een bepaalde leeftijdsgroep bijgekomen zijn), aanvangstijden en de poule-indeling kunnen wijzigen, alsook het aantal verenigingsscheidsrechters, etc. Ook toernooien die de vereniging zelf organiseert en waarvoor dus scheidsrechters moeten worden aangesteld dienen in deze planning te worden opgenomen. 4d. Afmelden verenigingsscheidsrechters Indien een verenigingsscheidsrechter niet in staat is een bepaalde wedstrijd te leiden, is het van belang dat hij dit zo snel mogelijk doorgeeft aan de scheidsrechtercoördinator. Deze kan dan op een zo kort mogelijke termijn een vervanger aanstellen. Aan betrokken verenigingsscheidsrechters dient dus goed duidelijk te worden gemaakt welke verantwoordelijkheid men heeft. Het vervangen van aangestelde scheidsrechters valt of staat uiteraard met de discipline om, in voorkomende gevallen, zich tijdig af te melden. De afspraken hieromtrent moeten voor iedereen duidelijk zijn. Het jaarlijks invullen door de verenigingsscheidsrechter van een jaarkalender met verhinderingen (verjaardagen, jubilea, uitjes, etc.) voorkomt veel onnodig werk. In de praktijk kan daarvoor een soort van afsprakenlijst worden opgesteld, zodat het duidelijk is wat ieders verantwoordelijkheid is en welke stappen dienen te worden genomen. Daarnaast staan ook alle daartoe benodigde telefoonnummer en adressen op de afsprakenlijst. Deze afsprakenlijst kan bij elke nieuwe start (najaarsreeks, futsalcompetitie, voorjaarsreeks) worden uitgereikt. 4e. Heraanstellen verenigingsscheidsrechters Als de scheidsrechtercoördinator een nieuwe scheidsrechter heeft aangesteld voor een bepaalde wedstrijd is het belangrijk dat alle betrokkenen hiervan op de hoogte worden gesteld. In die gevallen waarbij de heraanstelling vroegtijdig heeft plaatsgevonden, kan de verzendlijst zoals die is vastgesteld, worden gehanteerd en de afgesproken communicatiemogelijkheden worden gebruikt. Iedereen ontvangt dan eigenlijk een soort van update van de oorspronkelijke aanstelling. Op het moment dat de heraanstelling op het laatste moment plaatsvindt, dient de scheidsrechtercoördinator alleen de direct bij die wedstrijd betrokkenen te informeren. In de praktijk zijn dat de volgende personen: - Praktijkbegeleider scheidsrechters. - Begeleider(s) van het thuisspelende team. - Desbetreffende wedstrijdsecretaris. - Het bestuurslid van dienst. Als communicatiemiddel zal in dergelijke gevallen vaak voor de telefoon worden gekozen. Voor de penningmeester kan eventueel worden gekozen voor , omdat de penningmeester op die manier toch weer een volledig overzicht heeft van scheidsrechters die op die bewuste dag een wedstrijd hebben gefloten. 22 \\ Uitwerking Stappenplan Arbitrage