LEVEN Kwartaaluitgave

Transcriptie

1 NEEM MEE VOOR 2,95 Groene Hart LEVEN Kwartaaluitgave nummer 16 zomer 2014 van Stichting Groene Hart VESTINGSTEDENROUTE MET VOETVEER Van Leerdam naar Heukelum en Asperen AANDACHT VOOR BEHOUD BEELDBEPALENDE PANDEN De peilstok in de polder LEVEN OP DE NULLIJN Generaties lang vechten om het hoofd boven water te houden TWEE KEER OUDAEN Kastelen aan de Vecht en aan de Oude Gracht Prijs: 2,95

2 Zoekt u een centrale vergaderruimte? Een rustige werkplek? Doe mee! Laat de zon voor u werken Amsterdam Solar Valley is een initiatief van een aantal bedrijven en instellingen uit de regio. Investeren in zonnepanelen geeft een hoge opbrengst. Het rendement is circa 10%. Veel meer dan op een spaarrekening bij de bank. Alle daken in de Utrechtse Waarden vol met zonnepanelen. Dat is het doel van Solar Valley. Wat is er leuker dan samen met de hele straat of buurt over te stappen op duurzame zonnestroom? Wilt u zelf zo n Samen kunnen we elk jaar kwh zonnestroom opwekken! collectief starten en gezamenlijk een offerte aanvragen? Uw initiatief kunt u op de website aanmelden. Leiden 31 min. Den Haag 39 min. 35 min. Rotterdam 42 min. 12 min. Woerden Utrecht Groene Hart Meeting P int in station Woerden, centraal in de Randstad Postbus DB Woerden Tel contact@groenehart.info Bent u al Vriend van het Groene Hart? Door de bezuinigingen van het kabinet is er minder geld voor natuur. Een aantal plannen om natuur- en recreatiegebieden aan te kopen zijn geschrapt. Het Groene Hart staat onder druk. Wilt u hier iets aan doen? Steun ons dan en word Vriend van het Groene Hart. Als Vriend van het Groene Hart ontvangt u vier keer paar jaar het schitterende kwar taalblad Groene Hart Leven en korting op onze boeken collectie. En verder wordt u uitgenodigd voor excursies en congressen. Daarnaast ontvangt u een van de onderstaande welkomstgeschenken naar keuze. Aanmelding Vriend van het Groene Hart Naam: Adres: Postcode/plaats: Geeft u aan welk welkomstgeschenk u wilt ontvangen: Koken uit het Hart Janny de Ruiter Koken met streekproducten (winkelwaarde 12,50) Telefoon: Luisterrijk Groen Bernt Feis en Jan van Es Stadsparken en landgoederen in het Groene Hart (winkelwaarde 14,50) Origineel groen cadeau? Geef uw vriend(in) of familielid een geschenkabonnement! U ontvangt de factuur à 15,00 en wij sturen Groene Hart Leven op naar: Naam: Adres: Postcode/plaats: Telefoon: Deze bon opsturen naar Stichting Groene Hart, Postbus 2074, 3440 DB Woerden. U kunt ook faxen of en, of het aanmeldings formulier op onze website invullen. U krijgt binnen een week uw welkomstgeschenk toegestuurd, plus de acceptgirokaart waarop u zelf uw bijdrage kunt invullen (minimum 15,00). U kunt uw donatie ook overmaken op rekeningnummer t.n.v. Stichting Groene Hart te Woerden. Postbus DB Woerden fax tel contact@groenehart.info

3 Colofon column Groene Hart Leven is een uitgave van de Stichting Groene Hart en verschijnt vier keer per jaar. De Sichting wil bewoners en bezoekers actief betrekken bij het duurzame behoud van het Groene Hart en activiteiten stimuleren die bijdragen aan het karakter van het Groene Hart. ADRES Groene Hart Leven Postbus 2074, 3440 DB Woerden T F UITGEVER Stichting Groene Hart REDACTIE Ans Baar, Bernt Feis, Ron Gast, Hannemaria, Jippe Hoekstra, Geri de Lange, Daniëlle Verweij, Helga Warmels FOTOGRAFIE Sjaak Loef, Bas de Lange, Geri de Lange, Maarten Schurink, Bob Strik,Daniëlle Verweij EINDREDACTIE: Bernt Feis en Daniëlle Verweij VORMGEVING Senz Grafische Media Woerden MANAGEMENT, MARKETING EN COMMUNICATIE Bernt Feis ADVERTENTIES Rijk Verwoert T of E verwoert.groenehart@gmail.com ABONNEMENT Vrienden van Stichting Groene Hart krijgen dit magazine minimaal twee maal per jaar gratis toegezonden. Vriend van het Groene Hart worden kan al voor een minimumbedrag van 15,- per jaar! Zie ook aanmeldingsbon op de achterzijde van dit magazine of TIPS VOOR DE REDACTIE De redactie is graag op de hoogte van activiteiten en ontwikkelingen in het Groene Hart. Nieuws of tips? Mail de redactie: contact@stgroenehart.nl ISSN Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt in enige vorm op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat deze uitgave op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld. Evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. Pieter Verhoeve burgemeester Oudewater Snoeien doet bloeien Weleens voor de aardigheid Groene Hart ingetypt bij Google? Behalve een toeristensite, komt de argeloze surfer een ziekenhuis, een radiostation, een stuurgroep en een archiefdienst tegen. Ieder met een eigen werkgebied en doel. Er is geen chocola van te maken. Er is potentie en goede wil genoeg. Een schitterend landschap, woongebied van 1,5 miljoen Nederlanders en de belangrijkste mainports binnen handbereik. De agrosector, belangrijke drager in het gebied, is volop in ontwikkeling. Het Groene Hart kan veel meer worden dan bunkerbegrip alleen. Ter overweging de volgende drie tips: 1. Breng overlegorganen bij elkaar Dit magazine wordt uitgebracht door Stichting Groene Hart. Deze doet nuttig werk. Dat geldt evenzeer voor de stichting Groene Hart, Kloppend Hart, alsmede voor Slow food Groene Hart. Kunnen dergelijke ideële stichtingen niet beter samenwerken, zo niet fuseren? Snoeien doet bloeien. In het Groene Hart liggen ongeveer vijftig gemeenten. Daarvan zijn er drie, Alphen aan den Rijn, Woerden en Gouda, aan het overleggen om te komen tot een procesconvenant. Dit gaat niet soepel. Voor de omliggende gemeenten is evenmin duidelijk waar dit bestuurlijke proces toe zal leiden. Laat staan voor de gemeenten onder de Lek. Molenwaard, Gorinchem en Vianen horen ook bij het Groene Hart. Kan het Woerdens Beraad geen onderdeel worden van de Stuurgroep Groene Hart? 2. Stuurgroep: stel een investeringsprogramma op Het voordeel van de Stuurgroep Groene Hart is dat de drie provincies, de waterschappen en de gemeenten daarin vertegenwoordigd zijn. Wanneer zowel bij het Rijk als bij de Provincies geld wordt vrijgespeeld, al dan niet gekoppeld aan LEADER, kan er een prachtige investeringsagenda worden gemaakt. Meekoppelkansen noemt de Deltacommissaris dat. Trouwens, kan er geen Groene-Hart commissaris komen die bijvoorbeeld het VNG-congres naar dit gebied haalt? 3. Zet in op ontwikkeling, in plaats van conservering Het Groene Hart is een leefgemeenschap. Geen openluchtmuseum. Laat er ruimte blijven voor innovatie, woningbouw en bedrijven. Rigide conservering via een planologische gouden kooi, beter bekend als de rode contour, lijkt achterhaald. Laat kwaliteit prevaleren boven kwantiteit in de woningbouwprogramma s. Oudewater viert vanaf oktober 2014 dat ze 750 jaar stadsrechten heeft. De oudste stad van het Groene Hart en haar prachtige ommeland, heten u hartelijk welkom dit mee te komen vieren. Op een vitale, samenwerkende en investerende regio. OPLAGE exemplaren waarvan in drukvorm en als digitale editie Het Leger van de Linie steekt per voetveer de Linge over van Leerdam naar Heukelum, ter gelegenheid van de opening van de OHWL-Vestingstedenroute op 1 mei 2014

4 Csabi Rietdekkersbedrijf is opgericht in Wij zijn al 10 jaar uw partner voor alle werkzaamheden aan uw rieten dak. Of het nu gaat om een kleine reparatie, een grote renovatie of het geheel vervangen van het dak. Ook voor het inzetten van een dakraam of dergelijke. Wij staan graag voor u klaar, van tuinhuis tot villa. Wij bieden op maat gemaakte onderhoudscontracten en impregneren desgewenst tegen mossen en algen. Neemt u gerust contact met ons op voor het maken van een persoonlijke afspraak, voor bezichtiging of een geheel vrijblijvende offerte. Kijk ook eens op onze website Csabi Rietdekkersbedrijf Csaba Béke en Ildikó Bogáthy Hoofdweg 177, 3474 JD Zegveld tel , mob Mrs. B Engels Antiek & Curiosa Voor mooie spiegels, karaffen, kandelaars, bestekjes, houten kistjes, oud glaswerk, leren koffers, verzilverde theeserviezen, lampen, en ander Engels (klein)antiek. Portengen EE Kockengen zaterdags open van verder op afspraak Welkom bij Schaapskooi Ottoland! Tweede Tweede Pinksterdag Pinksterdag Schaapscheerders- Schaapscheerdersfeest in in de de Schaapskooi Wij willen u het leven met de dieren en de natuur in de omgeving van onze schaapskooi laten beleven. Door het hele jaar heen groeien we met de lammetjes van de geboorte naar het volwassen schaap. Bij ons in de schaapskooi mag u tijdens de lammertijd de schaapherder helpen, en van mei tot en met september zijn er volop mogelijkheden om met de schaapherder op pad te gaan met de kudde naar het achterliggende polderlandschap. Tevens valt er te genieten van de alle activiteiten in en om de schaapskooi en haar bezoekerscentrum. Bed & Breakfast Onze bed & breakfast is het gehele jaar geopend, evenals de vakantie bungalow "de Hooiberg". Tevens geschikt voor groepsaccommodatie en familiereünie. U bent van harte welkom. Zakelijk Naast de ruimtes voor vergaderingen en zakelijke bijeenkomsten met of zonder catering, bieden wij clinics management en teambuilding aan. Recreatie Knapzaktocht. Educatieve en recreatieve activiteiten voor families en speciaal voor kinderen. Mee met de herder, Op zoek naar de kudde. Natuurexcursie. Bezoek aan de schaapherder. Workshops/activiteiten We hebben het gehele jaar een ruim aanbod aan workshops, b.v. wolvilten Ottoland. uit de vacht, wilgentwijgen vlechten, wol spinnen etc. Schaapskooi Ottoland VOF A 89, 2975 BD Ottoland T: M : info@schaapskooiottoland.nl

5 Inhoudsopgave De peilstok in de polder Martine van Eldik over Stichting Mooi Goudriaan 10 Leven op de nullijn Veehouder Nico Karssemeijer over leven onder zeeniveau 12 Rembrandt in zwart-wit Honderd unieke schetsen in Museum Gouda 14 Hits uit de tijd van Willem III Langs de Oude Hollandse Waterlinie 16 Twee keer Oudaen Kastelen aan de Vecht en aan de Oude Gracht Opening vestingstedenroute Leerdam-Heukeleum-Asperen 20 Luxe van nu, originele details van toen Kijkje binnen bij de Hendrikahoeve in Bergambacht 23 Uittips Van Regenboogevenement tot Vechtwalk Weesp 24 Duurzaam profiel bedrijfsterreinen In 27 gemeenten staat ruim 50 ha vloeroppervlakte leeg 16 zomer

6 TEKST en FOTOGRAFIE: Geri de Lange Achter de boerderij van Martine van Eldik staat naast de origineel gerenoveerde kippenschuur helaas een grote, moderne loods Aandacht voor behoud beeldbepalende panden De peilstok in de polder De Alblasserwaard heeft de bewoners veel te bieden aan landschappelijke en historische schoonheid, maar evenals in verstedelijkte gebieden, neemt ook hier de eenvormigheid toe. Nederland verandert en het platteland verandert mee, ook in de Alblasserwaard. Maar wat is acceptabel wanneer zeggen we Ho, dit moet zo blijven? Martine van Eldik van de Stichting Mooi Goudriaan heeft daar wel ideeën over. Rijden door de Alblasserwaard, op een zonnige zomerdag, is echt genieten. Bloeiende fruitbomen, grazig groen gras, oude boerderijen. Toch heeft de tijd ook hier niet stilgestaan. De huizenrijen die buiten de dorpskernen gebouwd zijn in de loop der jaren, zien er toch een stuk eenvormiger uit dan rond de oude kerk. Begrijpelijk, maar jammer. Er is nog genoeg moois, maar wat te doen als oude historische boerderijen staan te verkommeren en er stemmen opgaan om er een rij woningen neer te zetten? Beide opties kennen zowel voor- als tegenstanders.,,dan steken we de peilstok in de polder, zegt bestuurslid Martine van Eldik. 6 Groene Hart Leven

7 Vanwege dergelijke vragen en onvrede over het ruimtelijk beleid werd in 2010 Mooi Goudriaan opgericht. Doelstellingen zijn onder meer het landelijk karakter handhaven in overleg met de bewoners. Vóór herontwikkeling van boerderijen, tègen sloop. Van Eldik, in het dagelijks leven financieel interim manager, is één van de oprichters.,,ik hou van het polderland en voel me meer Alblasserwaarder dan Goudriaanse. Ze is dan ook niet in Goudriaan geboren, maar kwam er wel op 6-jarige leeftijd wonen. Haar ouders kochten er een boerderij. Ze woont nu in een zijvleugel daarvan.,,waar we nu zitten, liepen vroeger de varkens. De afbraak van beeldbepalende panden gaat haar aan het hart.,,mensen die in de jaren '70 een boerderij kochten of de oorspronkelijke bewoners overlijden. Hoe vind je tegenwoordig draagkrachtige opvolgers die met passie zo'n oude boerderij bewaren, zonder dat het een elitaire toestand wordt met hekken ervoor of een Dobberman als waakhond? Ook de agrarische schaalvergroting heeft negatieve invloed op de boerderijen. We hebben nieuwkomers nodig die de boerenhoeves op waarde kunnen schatten, het gemeenschappelijk gevoel ondersteunen en zich ook inzetten voor het dorp. Oud versus nieuw? Het gaat niet alleen om boerderijen. Andere beeldbepalende gebouwen zijn ook belangrijk om te bewaren. Van Eldik noemt de oude slagerswinkel die naast haar eigen woning staat en er inmiddels weer uitziet als vroeger. Zo ook het nabijgelegen diepvrieshuisje.,,het was en is nog steeds een soort gemeentelijke diepvries voor omwonenden. Er is er alleen in Hoog Blokland nog een. Zoiets moet toch bewaard blijven? Ook Mooi Goudriaan weet van voor-en tegenstanders, kosten die nodig zijn voor het instandhouden van het oude en de behoefte aan nieuwe panden. Daarom komt na een (anonieme) zorgmelding ten aanzien van de mogelijke afbraak van het historische gemeentehuis de peilstok eraan te pas, in de form van een flyeractie, bij de omwonenden. Het resultaat is bepalend voor de volgende stap. Oude boerderijen behouden en opknappen dus, maar Martine is tevens voorstander van het vertrek van grote bedrijven uit de dorpen. Waar moeten jonge mensen wonen en werken als er geen Vinex wijken bijkomen en werk verder weg gaat?,,in de nabije toekomst komt er zo veel ruimte vrij. Dat kan, passend bij het dorpsbeeld, worden bebouwd als geschikte woonplek voor starters en minder draagkrachtigen. Dan hoeven er geen extra woonwijken te ontstaan. Het argument van gemeenten, dat er geen ruimte is om bedrijven buiten de dorpen te plaatsen is oplosbaar, volgens Van Eldik.,,Want andere gemeenten boeken grond af op hun grondpositie omdat industrieterrein niet wordt verkocht. We hebben het dan over een fysieke afstand van tien kilometer of minder! Verder liggen er nog deels ongebruikte regionale industrieterreinen bij de grote uitvalswegen als de A12, A20, A15 en A27. Dit levert ook minder drukte op voor de dorpswegen. Sinds enige tijd is Van Eldik ook als bestuurslid betrokken bij de Stichting Groene Hart. Daar wil ze haar visie ten aanzien van historisch erfgoed en verdeling van (groene) ruimte mee delen. Haar devies:,,er liggen niet alleen hier, maar ook elders in het Groene Hart nog veel kansen. Stop met denken in grenzen en verzilver die kansen. Het fietsenrek met opschrift verwijst naar de Coöperatie Diepvriesvereniging zomer

8 Helga Warmels Modderdag column Omdat Oudste eind juni een dagje vrij had van school, bood ik aan er samen op uit te trekken; hij mocht kiezen waarnaartoe. Maar Oudste had geen flauw idee. De Grechtroute wandelen? Naar Montfoort kanoën? Een skeelertocht maken? Saai, saai, saai zeker als je vijftien jaar oud bent en je moeder meegaat. Helga Warmels is kinderboekenschrijver en den over een boswachter die met vrijwil- Op RTV Utrecht werd een item uitgezon- journalist. Met haar man en drie kinderen ligers reekalfjes probeerde te redden van woont ze in Woerden. een gruwelijke dood door maaimachines. Ik stuurde de boswachter een tweet. Wij zouden je vrijdag graag helpen. Heb je iets te doen voor ons? Zijn reactie kwam snel. De reekalfjes ging hij een andere keer redden; vrijdag was het Nationale Modderdag. Hij wist nog wel een Centrum voor Natuur en Milieu waar twee paar handen extra meer dan welkom waren. Of we ervoor voelden te komen helpen. Ik legde de vraag aan Oudste voor, die onmiddellijk enthousiast raakte van het hoge scoutinggehalte van het voorstel (hij zat bij de luchtverkenners) en zo waren we opeens vrijwilligers op de eerste Nationale Modderdag van Nederland, een uit het buitenland overgewaaid initiatief dat is bedoeld om kinderen in contact te brengen met de natuur en dat in ons land vooral wordt opgepakt door organisaties in de kinderopvang. Bij sommige kinderen bleek dat contact met de natuur nogal gevoelig te liggen, zeker toen ze geacht werden met hun blote handen balletjes op te diepen uit een cementbak vol blubber. Huilend: Ik mag niet vies worden van mijn moeder! Uiteindelijk schoven ze bijna allemaal op hun buik over de modderglijbaan. Vies worden is ook helemaal niet erg, zeker niet als je je daarna schoon kunt laten spuiten door een echte brandweerman. Bekaf en van top tot teen onder de opgedroogde modder reden we aan het begin van de avond terug naar huis. Dit uitje was verre van saai geweest, zelfs niet voor een 15-jarige jongen die met zijn moeder meeging. In het Groene Hart haakten er overigens nog niet eens tien vestigingen in de kinderopvang aan bij de Nationale Modderdag. Een gemiste kans. Hopelijk zijn het er dit jaar meer. AGA KOOKHUIS JANTRUS Naaierstraat NE Gouda tel.: Verkoop Aga Fornuizen Specialist in koken op de Aga Aga Kookdemonstraties Aga Workshops/Kooklessen Verkoop Aga Cookware Private Dining Restaurant Table d Hote Familiediners Catering Kookworkshops/Bedrijfsuitjes Verkoop San Mauro olijfolie Verkoop Kenwood producten Als Aga specialist geven wij optimale voorlichting over de Aga voordat men tot aankoop overgaat bij ons. Onze persoonlijke benadering, enthousiasme over dit gebruiksvriendelijke fornuis met levenslange degelijkheid brengen wij over doordat wij er ook daadwerkelijk mee werken. In ons Private Dining Restaurant verwelkomen wij onze gasten in een sfeervolle ambiance. Bij ons staan de gasten en puur en eerlijk eten voorop. Wij verzorgen op afspraak 3, 4 of 5 gangen Diners/Verrassingsmenu s.

9 30 augustus: Groots historisch feest in Schoonhoven Het leger langs de Linie, geassisteerd door de Amsterdamse schutterij, gaat op 30 augustus door Schoonhoven defileren. Op zaterdag 30 augustus viert Schoonhoven feest van s ochtends 9 uur tot s avonds uur. Waarom tot uur? Omdat dat het precies 692 minuten beslaat; hetzelfde aantal jaren dat Schoonhoven als zelfstandige gemeente heeft gefungeerd. Aan het eind van dit jaar gaat de vestingstad namelijk fuseren met een aantal omliggende gemeenten. Het feestprogramma begint al vorm te krijgen. Ridders te paard brengen een bezoek aan het stadhuis alwaar de stad in 1322 zijn bestuurlijke rechten verkreeg, de 17 de eeuwse schutters van de Oude Hollandse Waterlinie vuren kanonschoten af en geven vendelzwaai demonstraties en de manschappen van de Gele Rijders defileren door de stad. Daarbij wordt het een drukte van belang op het water. Olivier van Noort kennen we van het standbeeld dat bij de Veerpoort staat. Hij maakte in 1601 een reis om de wereld maar komt nu in levende lijve zeilend de haven binnen. Ook de besturen van de fusiegemeenten arriveren per schip en wel met de unieke salonradarboot Kapitein Kok. De activiteiten van de Rivierdag, zoals de zeemanskoren, worden dit jaar in het programma geïntegreerd en vinden dus ook op 30 augustus plaats. Een uitgebreid programma zal in het augustusnummer van Groene Hart Leven magazine komen te staan. actief Vestingstedentocht met Prins Willem III Op Monumentendag zaterdag 13 september kunt u met een old timer dubbeldekker bus een bezoek aan een serie vestingsteden brengen. De tocht wordt opgeluisterd door Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Willem III. De tocht begint in Woerden (ontvangst met koffie) en voert via Oudewater naar Schoonhoven en Nieuwpoort alwaar de lunch wordt gebruikt. Ook Gorkum en Leerdam worden aangedaan waarna we weer eindigen in Woerden. Kosten bedragen 22,50 (inclusief koffie en lunch). U kunt zich opgeven via contact@groenehart.info waarna u uitgebreide informatie ontvangt over de betalingswijze, route, tijden, programma etc Bezoek de Musea in Het Groene Hart Bleskensgraaf, Hist. Museum Het Voorhuis Boskoop, Boomkwekerij-museum Gouda, Museum Gouda Gorinchem, Gorcums Museum Haastrecht, Museum Bisdom van Vliet Hardinxveld-Giessendam, Museum de Koperen Knop Krimpen aan den IJssel, Streekmuseum Krimpenerwaard Leerdam, Nationaal Glasmuseum Maarssen, Vechtstreekmuseum Reeuwijk, Streekmuseum Oudheidkamer Schoonhoven, Zilvermuseum Tienhoven, Streekmuseum Vredegoed Vinkeveen, Museum De Ronde Venen Woerden, Stadsmuseum Woerden, NME-Centrum InBredius zomer

10 TEKST: Hannemaria FOTOGRAFIE: Maarten Schurink Leven op de nullijn Rebels en toch meegaand Noem ze rebels, flexibel, democraten, pioniers, liberaal, nuchter of realistisch. De inwoners ten westen van de lijn Goes- Groningen zijn de Nederlanders die generaties lang hebben moeten vechten om het hoofd letterlijk boven water te houden. Nico Karsemeijer, veehouder langs deze nullijn is hier het levende bewijs van. Er zijn twee Nederlanden. Het ene boven zeeniveau, het andere eronder. Ze verschillen als dag en nacht, ontdekte Sietse van der Hoek, auteur van het boek Langs de nullijn. In het westen van Nederland is de mentaliteit liberaal, ondernemend, vooruitstrevend maar vooral nuchter en realistisch. Terwijl men in het oosten meer hangt aan principes en idealen en oude tradities langer voortleven. Op zijn tocht langs de nullijn loopt de auteur 10 Groene Hart Leven

11 opeens Nico Karsemeijer tegen het lijf. Hoewel de voorouders van Karsemeijer generaties geleden vanuit Duitsland als seizoensarbeider naar Nederland zijn gekomen, heeft zijn familie zich in de loop der eeuwen aangepast tot Nederlanders levend onder zeeniveau. Minachting,,Er is wel degelijk een mentaliteitsverschil tussen de westerlingen en de oosterlingen, weet Nico Karsemeijer, woonachtig in een boerderij in Oukoop, nabij het dorpje Nieuwer ter Aa.,,De mensen zijn hier veel flexibeler, maar ook individualistischer. Ik kan me wel vinden in het standpunt van Sietse van der Hoek in zijn boek Langs de nullijn. Het vrijgevochten volk ten westen van de nullijn is rebelser en kritischer ten opzichte van bijvoorbeeld overheidsbemoeienissen. Noem nu de windmolens. De ogen van de 57-jarige veehouder worden fel.,,je kunt het accepteren, maar dat ga ik toch echt niet doen. Er was sprake dat er vier windmolens bij Nieuwer ter Aa zouden komen. Destijds is het Amsterdam-Rijnkanaal dwars door het gebied gegraven, daar hadden we op zich geen last van. Evenwijdig daaraan zijn later de spoorlijn en de A2 door de weilanden aangelegd. Ook daar hebben we niet eens zoveel last van. Verbazingwekkend genoeg horen we de voorbijrazende auto s van de A2 nauwelijks. Maar vier windmolens, vervolgt Karsemeijer zijn relaas,,,is echt horizonvervuiling en horizonversmalling. Een windmolen van 120 meter hoog verkleint de ruimte. Kijk hoe weids het uitzicht hier is. Ik vind dat overheden een bepaalde minachting tonen ten opzichte van de generaties boeren die hier in de polder leven. De overheid pint zich op zoiets vast en de burgers moeten volgzaam zijn. Ik ben blij dat we fel genoeg zijn geweest en de windmolens nu van de baan zijn. Middeleeuwen,,De Polder Oukoop is één van de oudste polders in Nederland, al bijna duizend jaar oud, weet deze vijfde generatie boer die behoorlijk wat kennis heeft van de geschiedenis van zijn geboortestreek.,,bijna duizend jaar geleden begonnen slootgravers vanaf de oever van het riviertje de Aa het land te ontwateren en geschikt te maken voor landbouw. Met pramen vol met koemest voer men door de polder om het land te verhogen en vruchtbaar te maken. Dit is van geweldig historisch belang. Zoiets moet je als overheid toch koesteren? Nu is er weer sprake van natuurontwikkeling. Waar is dat nu weer voor nodig? We hebben de polder vruchtbaar gemaakt en bewerkt, nu zouden we het land moeten afplaggen? Dit druist in tegen de principes van de boeren hier. Dat de boeren ingezet worden voor ander soort beheer, zoals weidevogelen oeverbescherming vind ik prima, als je maar de structuur van het landschap behoudt. Wees zuinig op het Groene Hart, maar behandel het ook niet als een museum. Een groepering van de Universiteit van Wageningen vindt dat de boeren meer zichtbaar moeten zijn voor de burgers. We moeten de burgers leren handmelken en slootjesgraven. Kortom terug naar de Middeleeuwen. Mijn 89-jarige vader die nu met mijn 84-jarige moeder aan de overkant woont, en ik zijn altijd vooruitstrevende boeren geweest. Ik kan amper een koe met de hand melken, lacht de boer. Volgende generatie,,de melkprijs is nu redelijk op peil, we kunnen er aardig van leven, zegt Karsemeijer wanneer hem wordt gevraagd of hij nevenactiviteiten ontwikkelt.,,mijn vrouw maakt kaas, genoeg om in de eigen winkel te verkopen. Nevenfuncties moeten ook bij je passen. Je moet ook niet allemaal een camping op het erf hebben. Er moeten mogelijkheden blijven om met melk je geld te verdienen. Met onze negentig melkkoeien is onze bedrijfsvoering modern, maar de koeien komen wel in de wei. Daar horen ze, vindt de veehouder. De appel valt niet ver van de boom. Zijn vier dochters volgen studies in landbouw of landschap of hebben deze inmiddels afgerond. De veehouder draagt zijn liefde voor de natuur en zijn Groene Hart over aan de volgende generatie.,,die schapen, zegt Karse-meijer, wijzend op een aantal prachtige schapen van het Zwitserse ras Walliser Schwarznasen,,,Die zijn van mijn dochter die aan de HAS in Den Bosch Dier- en veehouderij studeert. De boer hoopt dat een van zijn dochters later de boerderij overneemt.,,ik werk graag nog een aantal jaren door. Het zal leuk zijn als een van mijn dochters de boerderij als zesde generatie kan voortzetten. Maar ik verplicht ze tot niets, ze moeten doen waar ze zelf zin in hebben, besluit de rebelse boer. zomer

12 TEKST: Jippe Hoekstra Honderd originele etsen van Rembrandt zijn vanaf volgende maand te bewonderen in Museum Gouda. Voor de expositie is een resultaat van een samenwerking tussen vijf musea: Hoorn, Bergen op Zoom, Harlingen, Zutphen en Gouda. De deelnemende musea hebben elk een eigen thema gekozen. Museum Gouda laat de Bijbelse taferelen uit het werk van Rembrandt zien. Een particuliere verzamelaar stelde zijn mooiste etsen beschikbaar. Geertje in de martelkamer FOTO: Hermen Buurman Abraham en Isaac Honderd unieke etsen Rembrandt in zwart-wit Rembrandt, misschien wel de bekendste kunstenaar ter wereld, was ook zeer begaafd als tekenaar en als etser. Nog steeds worden zijn grafisch werk, tekeningen en etsen, bewonderd vanwege hun vaak informele stijl. Een stijl waarbij met enkele losse lijnen het wezen van het afgebeelde moeiteloos zichtbaar werd. Rembrandt gaf aan de etskunst een nieuwe richting: vrij en onafhankelijk. Geen techniek om louter kopieën van bestaande kunstwerken te maken. Ze waren ook bedoeld om nieuwe beeldende vormen te ontwikkelen, maar hadden ook tot doel om toekomstige opdrachtgevers van Rembrandt te laten zien wat de meester voor hen kon maken. Gouda en Rembrandt Gouda heeft een bijzondere, maar pijnlijke band met Rembrandt. De kunstenaar liet zijn voormalige geliefde Geertje Dircx in het Spinhuis, een strafinrichting voor vrouwen, in Gouda opsluiten. Zo werd de weg vrijgemaakt voor zijn nieuwe liefde, Hendrickje Stoffels. Er zijn geen afbeeldingen van Geertje bekend. Toch zal de kunstenaar zijn minnares wel hebben afgebeeld, maar om begrijpelijke redenen heeft hij haar naam nergens vermeld of misschien zelfs wel verwijderd. Speciaal voor deze tentoonstelling heeft fotograaf Hermen Buurman een foto gemaakt van Geertje, maar dat zal het mysterie niet echt oplossen. Het blijft gissen. De fotograaf zal zijn werk tijdens de looptijd van de tentoonstelling exposeren in het museum. Rembrandt komt naar je toe Het museum heeft veel gedaan om de etsen van Rembrandt voor een groot publiek toegankelijk te maken. Zo krijgt de bezoeker een tablet mee, waarop de verzamelaar en bruikleengever zelf de digitale gids is. Voor jonge bezoekers is een app ontwikkeld die helpt om het werk van Rembrandt te ontdekken. Bij de tentoonstelling verschijnt ook een glossy magazine: het Rembrandt magazine. 12 Groene Hart Leven

13 De vlucht naar Egypte 1 juli oktober 2014 Rembrandt in Zwart-Wit, 100 etsen van dé meester in MuseumGouda Rembrandt Geertje Dircx Geertje Dircx was een jonge weduwe uit Hoorn. Saskia van Uijlenburg, de eerste vrouw van Rembrandt en de moeder van zijn zoon Titus, overleed jong. Geertje kwam als kindermeisje in de Jodenbreestraat wonen. Het kleine mollige vrouwtje deelde al spoedig het bed met de kunstenaar. Ze trouwden niet, maar zeven jaar na de dood van Saskia moest Rembrandt verschijnen voor de commissarissen van Huwelijkse Zaken op beschuldiging van het verbreken van de huwelijksbelofte. Rembrandt had sieraden van Saskia aan Geertje gegeven en dat legde ze waarschijnlijk anders uit. Geertje Dircx had gezegd dat Rembrandt haar had verteld dat hij met haar wilde trouwen. Rembrandt was volgens haar zijn belofte niet nagekomen. Een schikking lukte niet en uiteindelijk besloten de commissarissen dat het niet gepast was een man als Rembrandt te laten trouwen met Geertje. Ze werd afgekocht met een bedrag van 200 gulden en Rembrandt moest ook de rest van haar leven elk jaar 200 gulden aan haar geven. De sieraden mocht ze houden op voorwaarde dat zij ze niet verpandde. Dit deed ze toch en dat maakte Rembrandt woedend en maakte er werk van. Geertje werd veroordeeld tot 12 jaar opsluiting in een inrichting voor hoeren en landlopers, het Spinhuis in Gouda. Geertje werd ziek in het Spinhuis. Rembrandt had de Goudse magistraat schriftelijk gesmeekt om haar niet vrij te laten, maar wegens haar slechte gezondheid kwam ze toch weer vrij. Zeven maanden later, in 1656, stierf ze op 46-jarige leeftijd. (bron: Gary Schartz) zomer

14 actief september 2014: Prinsenmaand Langs de Oude Hollandse Waterlinie Hits uit de tijd van Willem III Zou stadhouder Willem III naar Bach hebben geluisterd? Dat zou zomaar kunnen, qua tijd dan. En dat hij koning van Engeland en Schotland - Shakespeare kende als dichter/toneelschrijver is ook al niet uitgesloten. Of Jan Klaassen, trompetter in het leger van zijn opa Frederik Hendrik, die voortleeft in zijn poppenkast Kortom, de elementen waarmee de Prinsenmaand wordt versierd, zijn niet zomaar gekozen, dat zijn de hits uit die tijd. Net zomin als de locaties: allemaal vestingsteden langs de Oude Hollandse Waterlinie. <broodtekst> En die Waterlinie, dat was een al even radicale als geniale inval van de stadhouder, die daarmee verhinderde dat de troepen van de Franse Zonnekoning Louis XIV Amsterdam konden bereiken. Overigens wel ten koste van de mensen die aan de warme kant van deze natte barrière leefden: aan de frontlijn werd bloedig gevochten. Concerten, poppenkast en expositie De maand september van 2014 is uitgeroepen tot Prinsenmaand, om het leven en vechten van deze bijzondere Oranje te vieren. Dan klinkt bijvoorbeeld muziek van Johann Sebastian Bach uit Lutherse of Nederlands Hervormde kerkjes. Alexandrijnen van Shakespeare, de bouwstenen waarmee hij zijn sonnetten samenstelde, zijn opnieuw gebruikt om teksten voor een opera te maken. Diverse strijdtonelen uit de oorlog van de stadhouder worden nagespeeld. Scholen kunnen genieten van een poppenkastprogramma. En tenslotte komt er in de bibliotheek van Schoonhoven een tentoonstelling met als intrigerende titel Het Geheim van de Prins. Passie uit de barok en opera De muzikale bijdragen aan de Prinsenmaand bestaan uit Prinsenconcerten en de opera met materiaal van Shakespeare, uitgevoerd door het Rotterdamse gezelschap Intorno. De locaties zijn waarschijnlijk de veerboot van Annelies Prins Gorinchem naar Woudrichem (Shakespeare on the River), het Glasmuseum in Leerdam (Shakespeare in the Garden) en het Zilvermuseum in Schoonhoven (Shakespeare in Silver). Shakespeare/Intorno De Passie uit de Barok-concertenreeks wordt gegeven in oude kerkjes (Gorinchem, Woerden, Weesp, Oudewater) en een stadhuis (Nieuwpoort). Uitvoerenden zijn het Prinsenkwartet, speciaal voor de gelegenheid samengesteld uit leden van het ook al Rotterdamse orkest Continuo, met als soliste de internationaal vermaarde sopraan Annelies Prins. Zij vertolkt werk van voor Willem III eigentijdse componisten als Georg Friedrich Händel, die de Prins vast kende uit Engeland, Giovanni Batista Pergolesi (het prachtige Vidit Suum uit zijn wereldberoemde versie van Stabat Mater) en verder onder meer stukken van Vivaldi en Gluck. Bach-recital Claudine Carmen Roma, ondanks haar exotische naam een Nederlandse pianiste, brengt een Bach-recital op wat meer eigentijdse locaties in Weesp, Haastrecht, Woerden, Bodegraven en Gorinchem. Claudine s carrière omvat indrukwekkende momenten als het winnen van diverse concoursen, studeren bij gerenommeerde docenten als Evgeny Moguilevsky en Alan Weiss. Zij raakte bij een breder publiek bekend door als finaliste te eindigen in het tvprogramma Onder Wibi s Vleugels, bij Wibi Soerjadi. 14 Groene Hart Leven

15 TEKST: Niek van der Heijden Wie graag eens al die vestingsteden op een rij wil zien, kan zich opgeven voor een tocht per oud-engelse dubbeldekker langs alle vestingsteden, op 13 september. Weliswaar had Willem III geen flauwe notie van wat een dubbeldekker is, maar het is wel een leuke manier om dit historische landschap tot leven te brengen. poppen maakte hem onsterfelijk; zijn naam werd synoniem met de hoofdpersoon van de poppenkast. En ook in deze digitale tijden raken kinderen nog steeds onmiddellijk geboeid door dit bij uitstek interactieve minitheater. Een zeer passende vorm dus voor het aan de jeugd overdragen van kennis over Willem III. Claudine Carmen Roma Festivals en andere evenementen De Prinsenmaand trapt af op 30 augustus tijdens een festival in Schoonhoven. De Schutterij uit Amsterdam verleent zijn diensten voor het naspelen van gevechtssituaties uit de 17 e eeuw. Woerden viert op 27 september het Kerkplein Festival, waarbij ook de Amsterdamse Schutterij weer aantreedt. Speciaal voor het Kerkplein Festival komt er een speciale editie van De Trompetter van de Prins, waarover hieronder meer valt te lezen. Programma Prinsenmaand (september 2014) Za Schoonhoven Festival met Amsterdamse schutterij Vr. 5-9 Gorinchem Prinsenkwartet, Lutherse kerk uur Vr. 5-9 Weesp Bach-recital, City of Wesopa uur Za. 6-9 Nieuwersluis Prinsenkwartet, Fort Nieuwersluis 15 uur Za. 6-9 Woerden Prinsenkwartet, Lutherse Kerk uur Vr Haastrecht Bach-recital, Concordia uur Za Gorinchem Veerboot Gorinchem/Woudrichem uur Shakespeare on the River Za Woerden Prinsentocht, per oldtimerbus langs de Vestingsteden Zo Leerdam Glasmuseum uur Shakespeare in the Garden Di Woerden Bach-recital, Hofpoortziekenhuis uur Do.18-9 Bodegraven Bach-recital, Evertshuis uur Vr Weesp Prinsenkwartet, Van Houtenkerk uur Za Schoonhoven Zilvermuseum uur Shakespeare in Silver Vr Oudewater Prinsenkwartet, Oud-Katholieke Kerk uur Za Nieuwpoort Prinsenkwartet, Oude Stadhuis uur Za Haastrecht Prinsenkwartet, Ned.Herv. Kerk uur Za Woerden Festival met schutterij A dam en Trompetter van de Prins Zo Gorinchem Bach-recital, Gorcums Museum uur NH-kerk Haastrecht De Trompetter van de Prins Om ook de jeugd mee te kunnen laten delen in de bijzondere stukje vaderlandse geschiedenis, is er een educatief programma in de maak: de Trompetter van de Prins. Dat was dus Jan Klaassen, die naast zijn muzikale taken als appèl blazen en dergelijke, ook een soort 17 e eeuwse versie van Dit was het nieuws opvoerde. Dit straattheater en de vorm die hij er voor koos met Aan het programma kan wellicht nog wat worden aangepast, daarom is het nuttig om de site nl te volgen. Daar kunnen ook meteen de kaartjes voor de concerten en opera-uitvoeringen besteld worden. zomer

16 TEKST: Jippe Hoekstra FOTOGRAFIE: Sjaak Loef Twee keer Oudaen Aan de Vecht en aan de Oude Gracht Kasteel Oudaen aan de Vecht heeft vele verschillende eigenaren en bewoners gekend, te veel om hier op te sommen. Maar het echtpaar Maurice en Ineke Dukes-Greup heeft veel betekend voor het kasteel. Van 1974 tot 1984 vond onder hun regie een grondige restauratie plaats waarbij vele oorspronkelijke elementen weer tevoorschijn kwamen. Ineke Dukes heeft haar ervaringen en bevindingen eerst in een klein boekje beschreven en later is zij op de restauratie van kasteel Oudaen gepromoveerd aan de TU Delft. Het eerste boek heet Oudaen, t Huys met syn optreckende brugge en haar proefschrift Vecht en Veste. 16 Groene Hart Leven

17 De één staat in een groene oase langs de Vecht en de andere langs de Oude Gracht in hartje Utrecht. Ze hebben weinig met elkaar gemeen, behalve de naam: Oudaen. Langs de Vecht staan veel voorname huizen met prachtig aangelegde tuinen, eeuwenoude bomen en vaak een theekoepel aan de oever van de rivier. Het zijn woningen met een rijke geschiedenis. Velen zijn in de 17 e eeuw gebouwd, anderen in latere tijden. De afgelopen decennia zijn er ook enkele nieuwe voorname huizen gebouwd in een nieuw aangelegd landgoed. In 1976 kwam ik voor het eerst op kasteel Oudaen bij Breukelen, het oudste kasteel aan de Vecht. Het kasteel was toen sinds kort eigendom van de familie Dukes-Greup en het echtpaar had grote plannen met het verwaarloosde kasteel. Het stadskasteel Oudaen aan de Oude Gracht werd in de jaren zeventig gebruikt als studentensociëteit. Het kolossale gebouw was daarvoor lang in gebruik geweest als bejaardentehuis. De studenten konden hun gang gaan en dat was ook te zien aan de vele beschadigingen van het interieur. De gemeente Utrecht was eigenaar van het Rijksmonument, maar ze hadden geen geld om het pand grondig te restaureren en een andere, meer gepaste bestemming te geven. Toen kwam in 1984 de Ridderlijke Duitse Orde, een orde van edelen uit de tijd van de Kruistochten en al jaren gehuisvest in Utrecht, heel onverwacht met het voorstel om Oudaen over te nemen en het te restaureren. Zo gezegd, zo gedaan en nu is het stadskasteel een fraaie horecavoorziening met een theatertje en een bierbrouwerij in de kelder. Ontstaansgeschiedenis Kasteel Oudaen is één van de vele Middeleeuwse woontorens die ooit in het bisdom Utrecht als versterkt huis voor de plattelandsadel werden gebouwd. Dat was rond het jaar Vaak met een gracht om het gespuis tegen te houden. Veel van deze gebouwen zijn in de loop van de geschiedenis gesloopt, maar soms ook uitgebouwd tot een echt kasteel. Tussen Utrecht en Vleuten, vlak bij de oude spoorwegovergang, is nog een restant van een woontoren in de vorm van een ronde vijver met een eilandje waarop de woontoren eens stond: de Hamtoren. Kasteel Oudaen werd na 1450 uitgebreid door een tweede woontoren tegen de eerste aan te bouwen. Ook kwamen er bijgebouwen: bouwhuizen, een poortgebouw en een boerderij. Kasteel Oudaen ligt op de oostelijke oever van de Vecht, dicht tegen de rivier aan. De Middeleeuwse tuinaanleg is nagenoeg ongewijzigd, waardoor het complex een zeer oorspronkelijke indruk maakt. Het huis toont de ontstaansgeschiedenis met delen uit verschillende perioden. Het uiterlijk laat nog altijd de Middeleeuwse situatie zien van twee gebouwen met kelders, drie bouwlagen en een kapverdieping. De westgevels zijn uitgevoerd als trapgevels. De oostgevels met tuitgevels. Aan alle gevels zijn diverse bouwsporen te zien van wijzigingen die in de loop van de tijd hebben plaatsgevonden. Het stadskasteel Oudaen is een horecavoorziening en daarom alleen al toegankelijk voor het publiek. Kasteel Oudaen aan de Vecht is een particuliere woning en niet toegankelijk voor het publiek. De huidige bewoners stellen het op prijs dat hun privacy wordt gerespecteerd. Stadskasteel Oudaen dateert ook uit de 13 e eeuw. Gebouwd door de familie Zoudenbalch als een versterkt huis aan de Rijn die toen door de stad Utrecht stroomde. Nu is het de Oude Gracht. In 1395 werd Dirc Taets (Houdaen) eigenaar van het kasteel. Hij bezat al het kasteel aan de Vecht. Later, rond 1500 werd de vesting aan de Oude Gracht omgebouwd tot een meer comfortabel woonhuis met grotere ramen. Maar toen de Spanjaarden in 1576 kasteel Vredenburg belegerden en Vredenburg met kanonnen beschoten, werd ook Oudaen flink beschadigd. In twee jaar tijd waren beschadigingen weer gerepareerd. zomer

18 actief Wethouder Wim van der Leij (Leerdam) en de Trompetter van de Prins met klaroen openen het waterliniebord Wethouders openen Vestingstedenroute Het is dus ook een Twee-Provinciën-route. De drie steden lagen vroeger in het grensgebied tussen het graafschap Holland en het hertogdom Gelre en hadden veel te lijden van oorlogen. In het Rampjaar 1672 kregen ze het zwaar te verduren door de invallen van het Franse leger. Zo werden kasteel de Merckenburg bij Heukelum en kasteel Waddenstein in Asperen door de Fransen verwoest. In de 18e eeuw werd het gebied met de nabijgelegen Diefdijk opgenomen in de Oude Hollandse Waterlinie, later de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Wethouder Wim van der Leij van Leerdam en wethouder Griedo Bel van Lingewaal openden op donderdag 1 mei de Vestingstedenroute. Ruim dertig belangstellenden o.a. van Slot Loevestein, Hofje van Aerden en Glasmuseum waren naar de Lingehoeve gekomen waar voorzitter Ron Gast de nieuwe route overhandigde aan beide wethouders. Daarna toog het gezelschap naar het voetveer van Heukelum, voorafgegaan door het Leger langs de linie. Aan beide kanten van de Linge werden twee kantelborden onthuld, onder begeleiding van saluutschoten en klaroengeschal. De afsluiting vond plaats in café De Zwaan in Heukelum, een ouderwets bruine stamkroeg waar witte wijn met Hollandse haring werd geserveerd. De route De route voert vanaf station Leerdam door het centrum van Leerdam (Glasmuseum, Hofje van mevrouw Van Aerden) en vervolgens via de Lingedijk naar het voetveer van Heukelum. Vandaar langs kasteel De Merckenburg en het oude stoomgemaal naar Asperen, en vandaar weer terug naar Leerdam. In totaal zijn 6 informatiepanelen geplaatst in de vorm van kantelborden. Het project is in 2014 gerealiseerd door Projectbureau OHWL van de Stichting Groene Hart en maakt deel uit van het programma Erfgoedlijnen van de provincie Zuid-Holland. Met ondersteuning van: Europese Unie, Provincie Zuid-Holland, gemeente Leerdam, gemeente Lingewaal, KNHM, Prins Bernhard Cultuurfonds Gelderland en Rabobank Vijfheerenlanden. De Vestingstedenroute De lange vestingstadroute verbindt de Zuid-Hollandse vestingstad Leerdam met de bastidestadjes Heukelum en Asperen, beide in de Gelderse gemeente Lingewaal. Op 5 juni onthult Gedeputeerde Han Weber de nieuwe OHWL-borden langs de A 12: hierop staan o.m. een arsenaal, een vestingstad, Fort Wierickerschans en de inundatie verbeeld. Bord met afd. Leerdam (1 van de 6 borden) 18 Groene Hart Leven

19 Industrieel erfgoedexcursie in Kaasrepubliek Bodegraven Vergane glorie: inmiddels gesloopte hijskraan in Alblasserdam. Kranen: kunstproject in de Waterdriehoek Hoge kranen zijn een vertrouwd gezicht in het meest zuidelijke gebied van het Groene Hart - de regio van de scheepsbouw- en baggerindustrie. Langs de rivieren de Noord en Merwede, van Kinderdijk tot Hardinxveld, eisen deze giganten de skyline voor zich op. Nu nog wel, maar door sluiting van werven en modernisering zijn ze stilaan aan het verdwijnen. Herbestemmen, dus een nieuwe functie aan de kranen geven als deze overbodig raken, is een lastige opgave. Wie wil de kosten voor onderhoud op zich nemen als het object zelf geen geld meer oplevert? Zo zijn de kranen op de oude Verolme scheepswerf en op het Zuiderstek in Alblasserdam de prooi van de sloophamer geworden. Jammer, want ze waren zeer kenmerkend voor de bedrijfsgeschiedenis van de regio. Natuurlijk kunnen niet alle overbodige kranen tot monument worden verklaard en behouden blijven en daarom is de Stichting Groene Hart een kranen(kunst)project gestart: delen van een in onbruik geraakte kraan worden verwerkt in een driedimensionaal kunstwerk. Kunstenaars, meest uit de regio, worden gevraagd ontwerpen in te dienen en van deze ontwerpen wordt een tentoonstelling gemaakt die langs de dijkdorpen gaat reizen. Bewoners kunnen hun voorkeur uitspreken voor een ontwerp. Mocht een kraan in de toekomst worden gesloopt, dan behoudt die kraan op een alternatieve wijze toch zijn plaats in de gemeenschap! In het Groene Hart liggen veel schilderachtige stadjes waar nog iets te proeven is van de bedrijvigheid van vroeger. Die bedrijvigheid speelde zich vaak af langs het water. Nog steeds zijn langs de oude waterlopen oude werkplaatsen en industriële overblijfselen te vinden. Erfgoedvereniging Heemschut en de Stichting Groene Hart organiseren dit jaar een serie wandelexcursies rond het thema industrieel en ambachtelijk erfgoed. Wandel mee en beleef het Groene Hart in bedrijf! De eerste wandeling in 2014 vindt plaats in Bodegraven op zondagmiddag 22 juni, aanvang uur. Bodegraven is gelegen aan de Oude Rijn en vooral bekend als centrum van de kaashandel; het profileert zichzelf zelfs als de Kaasrepubliek. Hier zijn dan ook veel voorbeelden van te zien. Prachtig is ook o.a. het herbestemde pand van de voormalige Andrelonfabriek, kaaspakhuizen, watertoren, oude bakkerijen, zaadhandel en directeurswoningen. Het excursie-arrangement omvat een wandeling van circa 2 uur onder leiding van een ervaren gids, een consumptie (drankje met iets lekkers) in de prachtige oude molen De Arkduif, bij mooi weer op het terras en een gratis exemplaar van het magazine Groene Hart Leven. Kosten bedragen 15,- per persoon. Aanmelden via contact@groenehart.info onder vermelding Groene Hart in Bedrijf wandeling Bodegraven. Het bedrag kunt u overmaken op rekening NL23 INGB ten name van St. Groene Hart. Na ontvangst van de betaling ontvangt u bevestiging van uw deelname en uitgebreide informatie over vertrekpunt etc. Meer informatie op De Andrelon-fabriek in Bodegraven heeft een nieuwe woonbestemming gekregen: goed voorbeeld van hergebruik. zomer

20 TEKST: Hannemaria FOTOGRAFIE: Maarten Schurink Boerderijen Beeld IN Luxe van nu, originele details van toen Zomer 2013: Riek Veerman met kleindochter Adelheid, kleinzoons Hidde, Joppe en Menke en boxer Joep Magazines maken reportages vaak meerdere seizoenen vooruit, zo ook deze Boerderij in Beeld van de Hendrikahoeve in Bergambacht. Wetende dat de monumentale boerderij te koop stond, togen Hannemaria en fotograaf Maarten Schurink vorig jaar zomer naar de Benedenberg. Het goede nieuws is, dat de boerderij inmiddels een nieuwe eigenaar heeft. Een terugblik op het bezoek aan de familie Veerman. De boerderij staat een behoorlijk stuk van de weg af en oogt met zijn in 1850 aangebouwde dwarshuis, de hoge stoep en grote voordeur statig. De prachtig aangelegde tuin met buxushagen past volledig bij de statige uitstraling. Oud-eigenaresse Riek Veerman:,,De boerderij is waarschijnlijk een veebedrijf geweest, van een rijke boer, gezien het statige voorhuis dat hij later aan heeft laten bouwen. Wat nu schuur is was een koeienstal en er stond vee in het achterhuis. Hier en daar vonden we nog drinkgoten. De latrine (toilet) hing bij de schuur boven de sloot. Perfectie Joop en Riek Veerman kochten de dwarshuisboerderij in 1996.,,We zijn anderhalf jaar bezig geweest met renoveren. De boerderij was zo verwaarloosd, je keek door de scheuren naar buiten. Om de muren weer goed op te kunnen bouwen moest het huis deels van binnenuit onderheid worden. De boerderij staat op een donk. Dit is een soort natuurlijke terp, gevormd door de weers-, en waterinvloeden uit de tijden van weleer. De bodem is vrij nat en dat was ook terug te zien in de kelder, die was heel erg nat. IJsselsteentjes Tijdens het opbouwen van de muren zag Joop Veerman dat er iets mis was met de gebruikte ijsselsteentjes.,,mijn man is erg kritisch en ziet ook alles. Wat bleek, een deel van de oostmuur is ooit gerenoveerd en men heeft toen nieuwe fabrieksmatig geproduceerde ijsselsteentjes gebruikt. Deze steentjes werden bij de renovatie weer herge- 20 Groene Hart Leven

21 bruikt en tussen de oude steentjes in de muur geplaatst. Een doorn in het oog vond mijn man. Uiteindelijk hebben we nog ergens een lading oude IJsselsteentjes op de kop kunnen tikken en de muur werd opnieuw opgebouwd met alleen oude steentjes. Originele details,,gedurende de verbouwing hebben we geprobeerd om de originele details en indeling van het woonhuis in tact te laten. Zo hebben we de muur in de keuken, betegeld met oude witjes laten staat evenals het tegeltableau boven de schouw. Hierop is een voorstelling van de stadspoort te zien. De achtermuur van het deel van het huis, dat vroeger stal was, zag er lelijk uit. Aan het wolfseind, het schuine vlak aan de korte zijde van het dak, konden we zien dat er een muur voor geplaatst was. Nu heeft het huis weer zijn originele lengte en wat vroeger stal was is voorzien van oude deuren en stalramen inclusief luiken aan de binnenkant. De stal is nu woonkamer waarvan het plafond van lange planken weggeschoven kan worden, zodat er een vide ontstaat en men vanuit de voormalige oude stal weer de nok in kan kijken. Mooi detail is de bibliotheek op de vide die vanuit de woonkamer te zien is. Sauna De deur aan de westgevel die nu als achterdeur gebruikt wordt gaf vroeger toegang tot het huis, de gang leidde naar de keuken, kaasmakerij en de stal. Aankomend aan de oostgevel leidde de deur naar het bakhuis en wringhok. Veerman toont deze aan op een zwart/wit foto.,,helaas waren deze gebouwtjes al weg toen wij hier kwamen. In de voorkamer zijn diepe kasten te vinden die vroeger als bedstee gefungeerd kunnen hebben. De marmeren schouwen in de beide woonvertrekken behoren ook tot de originele details. De voormalige kaasmakerij waar ook nog originele tegels aan de muur te vinden zijn, is nu sauna en badruimte. Sauna, solarium groot bad, hemeldouche en dompelbad laten zien dat de familie weet wat jezelf verwennen is. Buiten achter de schuur, naast het zomerverblijf, uit het zich van de straat is een verwarmd zwembad gesitueerd. De familie Veerman besloot de bijzondere boerderij te verkopen.,,het werd ons te groot. We hebben er een heerlijke tijd gehad, ook met de kleinkinderen die hier allemaal een eigen slaapkamer hadden. Het echtpaar besloot wel in de buurt te blijven en kocht een perceel een stukje verderop om een kleiner huis op te bouwen. zomer

22 Groene Hart, onder meer met de weters en pomphouders. Hart Winkel de grens wat ruimer: wij n brouwerij verkopen producten die wel op eenverkopen producten die wel op een reldberoemde biertjes van brouwerij n en de honing Plofkippen en kiloknallers ambachtelijke manier in het Groene De Molen uit Bodegraven en de honing Plofkippen en kiloknallers ambachtelijke manier in het Groene feesten en partijen ideale locatie voor uw it Vinkeveen. Waarom zijn streekproducten zijn bereid, maar waarvan de Hart zijn bereid, maar waarvan de Waarom Hart zijn streekproducten van imkerij De Koning uit Vinkeveen. fietsverhuur, ook schoolkampen en webwinkel nkel gestart grondstoffen perse allemaal het toenemend populair?gestart Allereerst omdat toenemend populair? niet Allereerst omdat uitgrondstoffen In 2011 werd een niet perse allemaal uit het voor groepen werkweken, familiereünies, ng lopen dat Groene Hart hoeven te komen, aldus de consument steeds kritischer kijkt de consument steeds kritischer kijkt die al snel aan zo goed ging lopen dat Groene Hart hoeven te komen, aldus clubverenigingsweekenden n echte Groene naar producten waarvan de herkomst Feis. Voorbeelden de biologische naar producten waarvan dezijn herkomst werden besloten om ook een echte Groene Feis. Voorbeelden zijn de biologische en trainingsdagen. Deze winkel of bereidingswijze onduidelijk bierbrouwerij De Leckere onduidelijk is. uit de Meern, Hart Winkel op te zetten. Deze winkel is. of bereidingswijze bierbrouwerij De Leckere uit de Meern, van Woerden, zijnvan de Woerden, plofkippen, Voorbeelden Schulp en Vruchtensappen in Breukelen en zijnvruchtensappen de plofkippen, in Breukelen kwam invoorbeelden de bibliotheek Schulp GROEPSACCOMMODATIE Leeghwaterstraat 1, 2811 DT Reeuwijk, Tel. (0182) stisch InforMolen Windhond en bespoten fruit. kiloknallers en De bespoten fruit.in Woerden. Molen De Windhond in Woerden. waar ookkiloknallers het TIP (Toeristisch InforEN In de bibliodaarentegen zijninstreekproducten Daarentegen zijn streekproducten matie Punt) is gevestigd. de biblio00 bezoekers duidelijk en hebben duidelijkgewone mensen, normale prijzen herkenbaar en hebben theek komen bijnaherkenbaar bezoekers Gewone mensen, normale prijzen Streekproducten hebben nog wel een wat el hiervan per weet een korte aanvoerlijn, korte aanvoerlijn, jaar, ze envaak een groot deel hiervan weet ze vaak een Streekproducten hebben nog wel een wat elitair imago; ze zijn erg Hart Winkel zoalsdebijvoorbeeld boerenkaas boerenkaas ofduur. Daarom de weg naar Groene Hart Winkel of zoals bijvoorbeeld elitair imago; ze zijn erg duur. Daarom wil debereide Groenehoning. Hart Winkel graag gewone. Maar deinmiddels ambachtelijk bereide honing. Het beste Hogedijk A ambachtelijk Het beste goed te vinden. Maar dea Noorden wil de Groene Hart Winkel graag gewone Veerweg 6 mensen bereiken. Streekproducten ber 2012, toen zijn de gecertifi ceerde streekproducten tel e mail info@kampeerhoevekoole.nl zijn de gecertificeerde streekproducten doorbraak kwam in oktober 2012, toen mensen bereiken. Streekproducten 2957 CP Nieuw-Lekkerland Tel veevoederindustrie moetenhart, gewoon de schappen vanmoeten gewoon in de schappen n de Woerdense uit het Groene Hart, die worden uit het Groene die in worden de Stichting deelnam aan de Woerdense van supermarkten komen, liefst ook de supermarkten komen, liefst ook wartier werverkocht GroenewerHart verkochtde door de Groene Hart Beursvloer.,,Al nadoor een de kwartier tegen een schappelijke prijs. Daarom is een schappelijke prijs. Daarom is or de bedrijfscoöperatie. door de bedrijfscoöperatie. den wij aangesproken tegen de Groene Hartdat Winkel op zoek naar mbo-vestiging Een is echter dat het Groene Een probleem is echter het Groene leider van de probleem nieuwe Jumbo-vestiging de Groene Hart Winkel op zoek naar producenten tegen redelijke prijzen d, die graag HartTournoysveld, bijna uitsluitend Hart bijna uitsluitenddie veeteeltbedrijven in Woerden die veeteeltbedrijven graag producenten die tegen redelijke prijzen zoals een lekker likeurtje, n verkopen. En kent; duswil melk en verkopen. kaas in overvloed. melk leveren: en kaas in overvloed. streekproducten gaan En kent; duswillen willen leveren: zoals een lekker likeurtje, mosterd jam uit het en, vertelt,,maar waargeboren, haalt Abraham,,Maar waar haaltofabraham de Groene mosterdhart.mosterd of jam uit het Groene Hart. een goede deal was vertelt de mosterd aan? e leveren weof,,we bier?leveren Of meel? In dezevandaan?wie Of durft bier? de Of uitdaging meel? In deze directeurvandaan? Bernt Feis. wewie durft de uitdaging aan? CAMPING GEPERST IN BREUKELEN Kies voor (h)eerlijke streekproducten! Kies voor (h)eerlijke streekproducten! emmen - 100% sap van vers fruit - 0% toevoegingen Imkerij de Koning Heulweg HD Vinkeveen Tel: (0297) Mob: Info@honingvandekoning.nl Imkerij de Koning Heulweg HD Vinkeveen Tel: (0297) Mob: Info@honingvandekoning.nl r door, doe je in: De Bellefleur Fruitteeltbedrijf Lies en Teun van Weverwijk Diefdijk 44a, 4143 MG Leerdam / Bezoek onze winkel langs de Vecht in Breukelen (op zaterdag geopend van 9.00 tot uur) Meer informatie? Bel of mail naar: of info@schulp.nl Kijk ook eens op: Kies voor (h)eerlijke streekproducten! GEPERST IN BREUKELEN - 100% sap van vers fruit - 0% toevoegingen Imkerij de Koning Heulweg HD Vinkeveen Tel: (0297) Mob: Info@honingvandekoning.nl - Exclusief assortiment 2421 CV Nieuwkoop uur) w.schulp.nl - Exclusief assortiment Bezoek onze winkel langs de Vecht in Breukelen (op zaterdag geopend van 9.00 tot uur) Meer informatie? Bel of mail naar: of info@schulp.nl Kijk ook eens op: Bestel uw uw telefoonkosten geschenkenpakketjes bij sparen? GHL Binnenwerk 13.indd 13 Verwoert ideale locatie voor uw schoolkampen en werkweken, familiereünies, club- en verenigingsweekenden en trainingsdagen feesten en partijen fietsverhuur, ook voor groepen : :31 GrOePsACCOMOdATIe of EN Onze kortingen uwde aanbieder van mobiele telefonie! al uw telefoonaccessoires. kunnen oplop en tot meer dan 35% CAMPING 100% seizoen 95% lokaaltel. Hogedijk A A Noorden e - mail info@kampeerhoevekoole.nl Kom Ryckelijk genieten bij Kameryck Catering met producten van de boer k, ook in de avonduren en op zaterdag bereikbaar! Voor catering op maat; thuis of op locatie. Onze gerechten worden bereid met seizoensproducten uit het Groene Hart. Bel Luite de Jager: Restaurant met vergaderzalen Evenementenlocatie Pitch & Putt golf (18 holes) Terras aan het water Kortom, Kameryck is een inspirerende omgeving voor tal van bijeenkomsten. Wij verwelkomen u graag. Voor al uw streekproducten en luxeen gastvrij logeren op de boerderij Oortjespad 3, Kamerik (0348) info@kameryck.nl sfeervolle groepsruimtes. De groepsruim-

23 Uit SAMENSTELLING: Ans Baar 1-6 juli Nationaal Regenboogevenement Museum De Bommelzolder In dit museum in Zoeterwoude is een grote collectie te zien van het werk van Marten Toonder, zoals de Bommelsaga, die van 1941 tot 1986 in verschillende dagbladen is verschenen. Daarnaast is een grote hoeveelheid Bommelaria' te bezichtigen. Ook zijn er interviews met Toonder te zien. Originele trekschuit de Krommerijnder De trekschuit vaart tot half oktober elke zaterdag en zondag om uur van Wijk bij Duurstede naar Cothen en terug over de Kromme Rijn om, weer of geen weer (de schuit heeft een overkapping), maximaal 12 personen, gedurende twee uur de prachtige natuur en cultuur langs de oevers van de Kromme Rijn te laten zien. Het Nationaal Regenboogevenement is dé zeilsensatie van het Groene Hart. Vijftien Regenboogboten, vijf Hollandse en Utrechtse plassen, vijftien gemeenten en lokale bedrijven vormen de hoofdingrediënten van het evenement. Naast de spectaculaire races op het water is er van alles te doen aan de wal juni Vechtwalk Weesp Ontdek wandelend het geheime verdedigingswapen van Weesp: de waterlinie. Met de informatieve routebeschrijving kan iedereen de waterlinie beleven, genietend van het fraaie Vechtlandschap. De wandeling wordt georganiseerd als onderdeel van het hardloopevenement de Vechtloop. 1 juli 31 augustus Met de fiets de Vecht op! Stap met de fiets op de Fietsboot en vaar mee over de Vecht. De Fietsboot van rederij Vonk start in Nieuwersluis en vaart via Loenen, Vreeland, Breukelen, Maarssen en Oud-Zuilen en vice versa. In totaal zijn er vier vaste opstapplaatsen tussen Vreeland en Oud-Zuilen. Op pad in Historisch Gouda Ontdek Gouda en laat u verrassen! De gidsen van het Goudse Gidsen Gilde staan klaar om u, met een grote of kleine groep, de mooiste plekjes van de stad te laten zien. Een perfecte manier om kennis te maken met het rijke verleden van Gouda. De verschillende stadswandelingen zijn te vinden op Vaartocht met uniek Romeins vrachtschip Vrijwilligers verzorgen tot september elke zaterdag cultuurhistorische excursies met een vaartocht over de singels van Woerden. Daarnaast zijn er diverse groepsarrangementen op alle dagen van de week mogelijk. De excursies starten bij het Stadsmuseum Woerden. Aangeraden wordt vooraf te reserveren via zomer

24 actief TEKST: Esther van den Bor Verduurzaming en revitalisering van bestaande bedrijventerreinen. In de visie van de Stichting Groene Hart dé manier om te zorgen dat geen nieuwe stukken open landschap worden omgezet in nog meer kantoren en bedrijven. Er is al zoveel leegstand en inefficiënt ruimtegebruik. In het rapport Leegstand van kantoren in het Groene Hart (oktober 2013) toonde de Stichting aan: in 27 gemeenten staat ruim 50 ha vloeroppervlak leeg. Maar is intussen wel 270 ha gereserveerd voor de ontwikkeling van nieuwe bedrijventerreinen en kantorenparken! Intechnium, kenniscentrum voor technisch onderwijs Een duurzaam profiel voor bedrijfsterreinen Middelland (maakt zich) Sterk Veel leegstand concentreert zich op het kantorenpark Middelland in Woerden. Vorig jaar is een initiatiefgroep van lokale ondernemers, de gemeente en de Green Business Club gestart om Middelland weer nieuwe impulsen te geven. Eigenaren en gebruikers van panden zijn nu twee keer bij elkaar gekomen: en niet geheel toevallig in een leegstand kantoorpand.. Er wordt nu gezocht naar een duidelijke structuur waarin projectvoorstellen worden doorgerekend en geanalyseerd op haalbaarheid. Bijvoorbeeld herinrichting van leegstaande kantoorgebouwen met woonwerkpanden en zorgwoningen. Domotica in opmars Zo presenteerde Erica van Strien van Kenteq het Intechnium: een kenniscentrum voor technisch onderwijs rond CV ketels, hydraulische systemen en andere techniek. Verbinding ontstaat van de praktijklessen met de theorie en de ervaring van deskundigen. Een driehoek van ICT, zorg en techniek ontstaat waar bijvoorbeeld veel wordt gedaan aan domotica en onderhoud van klimaatsystemen. Andere voorstellen gaan over slim omgaan met energie en afval, groenere omgeving en het clusteren van soorten bedrijven. Het ziet er naar uit dat de ondernemers van Middelland steeds meer willen samenwerken aan een duurzaam bedrijventerrein. Duurzaamheidsprofiel In samenwerking met de provincie Zuid Holland krijgt het project Winst uit Milieu een vervolg door in diverse gemeenten een traject tot duurzame kwaliteitsverbetering versneld op gang te brengen. Dit kan door een nulmeting van het duurzaamheidsprofiel van bedrijventerreinen te houden (in vaktaal een DPL-BT op basis van 18 indicatoren die verdeeld zijn over alle aspecten van People, Planet en Profit). De resultaten van die nulmeting worden met de belanghebbende ondernemers en gemeenten besproken en in een concrete shortlist van de belangrijkste en meest effectieve maatregelen neergezet. Zij kunnen daarna een plan van uitvoering opstellen en de revitalisering op gang brengen. SGH werkt in dit project samen met Grontmij en IVAM, een instituut van de Universiteit van Amsterdam. Kantorenpark Middelland in Woerden 24 Groene Hart Leven

25 Facelift voor Monitorkaart Groene Hart Al ruim 5 jaar hanteert de SGH de Monitorkaart Groene Hart. Een kaart waarop de stichting en haar achterban de actuele ontwikkelingen bijhoudt op ruimtelijk gebied. Kansen en bedreigingen, aangegeven op de kaart met icoontjes als een groene duim, een autootje, een bruine lijn, een paars vlak, laten zien dat daar iets bijzonders aan de hand is. Een klik verder en een document geeft verdere informatie welke die lokale ontwikkelingen zijn. Voor de geïnteresseerden TEKST: Frank ter Beek Aan de vooravond van de gemeenteraadsverkiezingen organiseerde de Stichting een Groene Hart Beraad met vijf lijsttrekkers. biedt zo n document verdere toegang tot structuurvisies, bestemmingsplannen en andere overheidsrapporten. Maar ook verwijzingen of links naar de betrokken instanties en lokale groepen zoals burgerinitiatieven en milieuclubs. Aan de kaart hangen inmiddels 100 documenten/monitorkaarten. Soms boze reacties Dat de kaart steeds actueel en levend is, is te zien aan de publiciteit rondom de Monitorkaart. Wekelijks wordt een onderwerp van de kaart in de Groene Flits gepubliceerd. Daar blijft het niet onopgemerkt gezien de reacties die de redactie binnen krijgt. Die variëren van het aanmelden van een nieuw onderwerp tot boze reacties van een gemeente omdat deze vindt dat ze onheus wordt aangepakt. De boodschap is dan ook niet altijd even leuk, bv. als de ruimtelijke plannen te weinig rekening houden met de landschappelijke en natuurwaarden van het gebied. De Monitorkaart die de SGH hanteert is daarmee wel het instrument dat werkt en wordt gebruikt. Kwaliteitsatlas Zowel provincies als gemeenten zoeken nu meer samenwerking met de Stichting om het monitorinstrument in te zetten voor gezamenlijk gebruik. Ook wordt voorgesteld om daarbij de Kwaliteitsatlas van de Stuurgroep Groene Hart te benutten. De Stichting Groene Hart vindt dit een goede zaak: mits de kwaliteitsbeschrijving van de verschillende regio s niet vrijblijvend is maar wordt gekoppeld aan actuele ontwikkelingen: de structuurvisies, bestemmingsplannen en andere plannen van provincies en gemeenten. De discussie over plannen en uitvoering krijgt een aparte plek op de Monitorkaart nieuwe stijl. Zowel bewoners en lokale groepen als gemeenten zullen worden uitgedaagd om hier aan bij te dragen. Zo kan een breed gedragen publiek debat ontstaan over de ruimtelijke ontwikkeling van het Groene Hart. De Stichting Groene Hart werkt samen met tientallen regionale behoudsorganisaties die zich inzetten voor het behoud van het Groene Hart. KNNV GOUDA E.O. DE GROENE BUFFER STICHTS-HOLLANDSE-POLDERLAND VERENIGING HART VOOR HET GROENE VENSTER BERAAD STADSRAND GOUDA KRIMPENERWAARD VRIENDEN VAN DE GOUDSE HOUT NATUUR- EN VOGELWACHT DE ALBLASSERWAARD NATUUR- EN LANDSCHAPS- VERENIGING ALBLASSERWAARD & VIJFHEERENLANDEN VERENIGING TOT BEHOUD VAN HET OPEN LANDSCHAP VAN KAAG EN BRAASSEM E.O. NATUUR- EN VOGELWACHT DE VIJFHERENLANDEN MOORDRECHTSE MILIEUVERENIGING DE ZUIDPLASPOLDER VERENIGING MAAK HET HART NIET HARD STICHTING GROTE POLDER GROENE HART VRIENDEN VAN HET GOOI zomer

26 column actief Groene Hart thee in winkel Woerden 26 Poldergroen De Stichting Groene Hart bestaat al meer dan 15 jaar. In die tijd hebben we mooie projecten gerealiseerd en flinke successen geboekt. De Oude Hollandse Waterlinie heeft na 1672 nog nooit zoveel aandacht gekregen als in dit millennium. Na ons project Krimp en Klimaat is het langzamerhand tot iedereen doorgedrongen: de bevolkingsgroei neemt af; vooral op het platteland (dus in het Groene Hart) zodat minder woningbouw en minder bedrijfsterreinen nodig zijn. Onze activistische rol is in de komende jaren minder noodzakelijk nu de overheid zichzelf steeda meer corrigeert. De stichting gaat nu samen met de overheid aan de slag om de doelstellingen voor het Nationaal Landschap Groene Hart te realiseren. Samen met de besturen van provincies, waterschappen en gemeenten, verenigd in de Stuurgroep Groene Hart. Dat is een uitdaging voor álle partijen; ook voor ons. Wij gaan die uitdaging aan in de hoop op goede resultaten. Alertheid blijft natuurlijk geboden. Donateurs en verenigingen blijven als ogen en oren plaatselijk en in de regio noodzakelijk. Wij gaan signaleren en registreren via onze monitorkaart naar een Groene Hart kwaliteitsbewaking. In gesprek, in debat en in discussie over de toekomst van ons aller Groene Hart. Polderen maar!! Wij zijn er klaar voor. Ron Gast, voorzitter Stichting Groene Hart Groene Hart Leven De Groene Hart Winkel in Woerden heeft weer nieuwe producten in het assortiment. Zo kunt u nu ook thee kopen; in zakjes, in glazen potjes, of als pakketje samen met een theeknijper en een uitlekbakje. Er is Geluksthee, Oma s thee, Opa s thee en natuurlijk Groene Hart thee: met korenbloemetjes, citroengras en rozenblaadjes. Leuk voor Vaderdag of een verjaardag! Ook heeft de winkel bier uit Woerden in de verkoop: het eerste bier van de jonge brouwerij De BorrelNoot. Een pittig bier, maar heerlijk fris door de toevoeging van een vleugje sinaasappel. Een prima cadeau voor Vaderdag! Natuurlijk heeft de winkel nog tientallen andere producten uit de streek, en als u er zelf niet uitkomt kunt u altijd nog de Groene Hart Winkel Cadeaubon kopen, voor een door uzelf te bepalen bedrag. U bent van harte welkom in de winkel aan de Meulmansweg 27. De Groene Hart Winkel is onderdeel van de Stichting Groene Hart, die het (cultuur)landschap en erfgoed in het Groene Hart onder de aandacht wil brengen, behouden en beschermen. Met de verkoop van streekproducten ondersteunt de Stichting de boeren en producenten uit het Groene Hart. Naast Groene Hart thee zijn in de Groene Hart winkel o.m. ook zuivelproducten te vinden; en Brutaal Blondje, een nieuw Woerdens bier. Groene Hart Vrienden, bedankt! De afgelopen maanden hebben veel vrienden van het Groene Hart een extra bijdrage overgemaakt. Hiervoor onze hartelijke dank! Mw. A. Vuijk- de Vink (Boskoop) 25,00, Mw. C.C. van Veen- Veeter (Woerden) 25,00, J.J.M. Veraart (Woubrugge) 25,00, R.O. Schlingemann (Baambrugge) 25,00, A.J. de Ridder (Snelrewaard) 30,00, J.C. Hoogenraad (Gouda) 60,00, J. Hoekstra (Rouveen) 30,00, P.R. den Boer (Woerden) 35,00, J.M. van Veen Handelskwekerij (Boskoop) 50,00, J. Spierenburg (Woerden) 50,00, Mw. G.P. van der Ark- Versteeg (Waddinxveen) 25,00, NM Veevoeders BV (Zwammerdam) 45,00, J.A.H. v.d. Does (Weesp) 25,00, G. de Kuijper (Woerden) 50,00, Van der Helm Bedrijven (Berkel en Rodenrijs) 45,00, A.J. Husen (Zoetermeer) 50,00, A.L. van Veen Glasspecials (Woerden) 45,00, Fort Wierickerschans (Bodegraven) 45,00, Groene Hart Cruises (Leiderdorp) 45,00, Esox Consultancy (Woerden) 50,00, Adviesbureau Pronk (Gouda) 45,00, Schulp Vruchtensappen BV (Breukelen) 55,00, G. van der Kooi (Schoonhoven) 25,00, J. de Zeeuw (Ter Aar) 25,00, NVO Verzekeringen (Capelle a/d IJssel) 45,00, W.J. Vis (Boskoop) 25,00, Rabobank Rijnstreek (Alphen a/d Rijn) 45,00, Mw. N.S. Wedman- Mulder (Leidschendam) 25,00, Rabobank Merwestroom (Hardinxveld-Giessendam) 45,00. Mw. J. Hilgersom (Stolwijk) 25,00, Servicedienst Reeuwijk (Reeuwijk) 45,00, W.B. Pouw (Woerden) 25,00, Ch. Beun (Bussum) 25,00, J.C.A.M. van Kessel (Abcoude) 30,00, M. Splinter (Moerkapelle) 25,00, Keukencentrum Schoonhoven (Schoonhoven) 45,00, J.C. Mondt (Leiden) 30,00, Th.G. Blom (Waddinxveen) 25,00, FBA Advies (Bodegraven) 45,00, H.J.G. Gathier (Gouda) 25,00, A.E. Hijdra (Woerden 25,00. W.J. Rijlaarsdam (Nieuwkoop) 45,00, CLV De Samenwerking (Haastrecht) 50,00, W.H. Molenkamp (Harmelen) 25,00, J.P. Meijer (Bodegraven) 25,00, A. Dorrestein (Koudekerk a/d Rijn) 25,00, F. Popp (Leiderdorp) 25,00, J.H. Jonkers (IJsselstein) 25,00. M. Brouwer (Maarssen) 40,00, L.C. Versteeg (De Meern) 25,00, P. Nijhof (Lelystad) 25,00, L.C.J. van den Hoek (De Hoef) 25,00, Gemeente Alblasserdam 250,00, Montageservice Alblasserdam 25,00, C & C Design (Zegveld) 25,00, H.M. Zaalberg (Koudekerk a/d Rijn) 25,00, J.H. de Leeuw (Reeuwijk) 25,00, St Vrienden van de Goudse Hout (Gouda) 50,00, L.A. van Duijlk (Moordrecht) 25,00, J.A. van Walsum (Krimpen a/d IJssel) 25,00, Ver. Landelijk gebied Otter-Maten (Maarssen) 25,00, H. Jansen (Amersfoort) 25,00. Gegevens verwerkt t/m 31 maart 2014 Giften aan goede doelen of Algemeen Nut Beogende Instellingen (ANBI s) - en daarmee ook uw donateursbijdrage aan Stichting Groene Hart zijn deels aftrekbaar van de belastingen. Als u ervoor kiest uw bijdrage gedurende vijf jaar te laten vastleggen is zelfs het gehele bedrag aftrekbaar. Hiervoor is de tussenkomst van een notaris niet meer nodig. Wij lichten u graag voor via contact@groenehart.info

27 Hartelijk gefotografeerd In deze fotorubriek staan activiteiten van de Stichting Groene Hart centraal. Foto s: Bernt Feis en Sjaak Loef Streekproducten tussen de koeien, tijdens de open dag van de familie Niesing, Boskoop/Bodegraven Koningsdag in Woerden: Hilbert van Krieken verkoopt Brutaal Blondje, het nieuwe Woerdense bier Donateursexcursie van de Stichting Groene Hart op zaterdag 10 mei: op bevlogen manier vertelt Jan Ooms wat er allemaal over de Tweede Wereldoorlog te zien is in zijn huismuseum De Vrijheid in Lekkerkerk Het Leger langs de Linie marcheert vanuit Leerdam naar het voetveer van Heukelum, bij de opening Vestingstedenroute Op 10 mei nam Janny Knoop na 11 jaar(!) - afscheid als secretaris; uit handen van voorzitter Ron Gast kreeg zij de oorkonde van ere-ambassadeur van de Stichting Groene Hart uitgereikt

28