ACCENT OP TALENT AUTISME WERKT

Transcriptie

1 ACCENT OP TALENT AUTISME WERKT

2 MENSEN, AUTISME EN WERK 9% werkt halftijds 15% werkt full-time PREVALENTIE ASS 1 OP 150 Minstens Vlamingen hebben autisme. En toch bestaan er nog heel wat misverstanden over. 60% is financieel afhankelijk Uit internationaal onderzoek blijkt dat veel mensen met autisme niet de kans krijgen om hun talenten in te zetten op de arbeidsmarkt. Er wordt over autisme immers nog te vaak in beperkingen en te weinig in competenties gedacht. Mensen met autisme beschikken echter over veel sterktes die bedrijven en organisaties net goed kunnen gebruiken. Bron NAS (The National Autistic Society) 79% van mensen met autisme zonder werk wil werken De talenten van mensen met autisme: een must-have op het werk!

3 AUTISME: TALENT OP HET WERK Naar een samenleving met wederzijds begrip Vlaamse Vereniging Autisme moedigt onze samenleving aan om meer te doen met de kwaliteiten van mensen met autisme. Ze hebben het werkveld heel wat te bieden, dankzij professionele talenten als: logisch denken & probleemanalyse kwaliteiten en sterke kanten van mensen met autisme oog voor detail & nauwkeurigheid concentratie leergierigheid & geheugen betrouwbaarheid & loyaliteit specifieke vaktechnische vaardigheden en kennis werkmotivatie resultaatgerichtheid & verantwoordelijkheidszin oprechtheid routines en vasthoudendheid creativiteit

4 DIVERSITEIT OP DE WERKVLOER Naar een werkomgeving met maximale ontplooiingskansen Diversiteit op de werkvloer is goed voor elke organisatie of bedrijf. Wat kan je doen als werkgever? 7 tips om een persoon met autisme te ondersteunen 1. Sta open voor diversiteit op de werkvloer Hanteer een open, flexibele en ondersteunende houding zodat iedereen kan werken zoals die wil en eigen kwaliteiten ten volle kan inzetten. Geen enkele persoon werkt of leert op dezelfde manier. 2. Leer autisme kennen maar vergeet niet dat iedereen uniek is Geen twee mensen met autisme zijn hetzelfde. Leer de persoon zelf kennen, bevraag de persoon zelf. Wat zijn kwaliteiten en noden? Wat motiveert? Wat lokt angst, verwarring en frustratie uit? Hoe best communiceren? Wat kan je doen om te ondersteunen, de sterktes en kwaliteiten in te zetten en te versterken? 3. Geef duidelijkheid en accepteer dat er andere communicatiestijlen bestaan Wees duidelijk, direct en beknopt in jouw communicatie en instructies. Wanneer mondelinge instructies niet werken, probeer dan schriftelijke communicatie en afbeeldingen. Ga na of alles correct begrepen is. Communiceer op een duidelijke en open manier over verwachtingen. Bespreek op regelmatige basis de verwachtingen en beoordeel of eraan wordt voldaan. 4. Maak gebruik van iemands capaciteiten Onderschat de persoon niet, maar wees tegelijkertijd ook geduldig en ondersteunend wanneer men met nieuwe uitdagingen geconfronteerd wordt. Vertrek steeds vanuit de sterktes en de kwaliteiten. 5. Verstrek structuur, vaste punten en routines Verandering en overgangen kunnen zeer uitdagend zijn voor iemand met autisme. Zorg voor heldere info, wees geduldig en ondersteunend. Neem je tijd voor de persoon, geef regelmatige en consistente feedback en maak moeilijkheden, angsten en frustraties bespreekbaar. 6. Kleine aanpassingen maken het verschil Besef dat kleine aanpassingen aan het wervingsproces en de werkomgeving het verschil kunnen maken. Bovendien worden dergelijke kleine aanpassingen vaak door alle collega's gewaardeerd. 7. Verdien het vertrouwen en wees proactief, niet reactief Als je weet dat er iets - zoals een verandering op het werk - een probleem kan veroorzaken, bespreek dit en neem preventieve maatregelen vooraleer het een echt probleem wordt. Luister aandachtig, blijf openminded en trek niet te snel conclusies. Zorg voor een sfeer van aanvaarding en begrip onder collega's. Een positieve en respectvolle werkplek werkt voor iedereen!

5 "Ik heb ongeloofijk veel geleerd van mijn zoon. We moeten stoppen met denken dat autisme een ziekte is, of iets dat afwijkt van ons normale gedrag. Autisme is een ander soort gedrag, waar wij ons aan moeten aanpassen. Ook voor mij als CEO was dit een heel dankbare les: het leerde mij om anders te kijken naar mijn medewerkers en te focussen op hun kwaliteiten. Ik stond er namelijk ook niet altijd bij stil dat niet iedereen op dezelfde manier functioneert in een bepaalde omgeving, omkadering of tijdsindeling. En dat niet iedereen houdt van een directieve aanpak of strakke deadlines." Saskia Van Uffelen, CEO Ericsson Belux "Als werkgever van een persoon met autisme, evalueer ik steeds mijn eigen manier van leidinggeven. Ik denk nu na over hoe ik communiceer met mensen en hoe ik hen ondersteun. Ik probeer te begrijpen wat werkt voor hen en wat niet. Een werknemer met autisme mag zeker niet gezien worden als een last. Het geeft je net de kans om de zaken vanuit een ander perspectief te bekijken." Sean Gilroy, Financieel manager BBC DIVERSITEIT IN JOBS VAN MENSEN MET AUTISME verzekeringswezen software-ontwikkelaar bejaardenzorg beschutte werkplaats koster documentalist electro-technisch installateur politiek video-verhuur universitair onderzoek beeldend kunstenaar fabrieksarbeider bakker beroepsmilitair assistent-klusjesman Landbouwer moreel consulent bijzondere jeugdzorg onthaalmoeder Bron: bevraging VVA respondenten ict-afdeling ambtenaar groendienst leerkracht bewaking

6 REDELIJKE AANPASSINGEN AAN HET WERVINGSPROCES EN DE WERKOMGEVING Er bestaan veel kleine aanpassingen die organisaties en bedrijven kunnen doen. Deze kunnen het voor personen met autisme eenvoudiger maken om te solliciteren, hun vaardigheden en kwaliteiten te demonstreren en hun jobs te behouden. Veel aanpassingen zijn eenvoudig in te voeren en komen vaak ook andere collega's en de algemene efficiëntie ten goede. Welke aanpassingen nodig zijn, is afhankelijk van persoon tot persoon. Enkele voorbeelden van mogelijke aanpassingen Werving Rekruteringsprocedures zijn vaak onbedoeld drempels voor mensen met autisme. Redelijke aanpassingen voorzien tijdens de procedure is essentieel om kandidaten met autisme toe te laten hun kwaliteiten en vaardigheden voor te stellen. Rekrutering z Duidelijke functieomschrijving over wat de functie effectief vereist. Vermeld geen kwaliteiten als die niet noodzakelijk zijn bv. sterke communicatievaardigheden. Mensen met autisme zijn vaak erg perfectionistisch en gaan niet in op een vacature indien ze menen niet te voldoen. z Duidelijke richtlijnen welke informatie bij de sollicitatiebrief moet gevoegd worden. Sollicitatiegesprek z Duidelijke informatie vooraf bezorgen over wie aanwezig zal zijn tijdens het gesprek, waar het gesprek plaatsvindt, wat verwacht wordt tijdens het gesprek of procedure en wat de kandidaat moet meebrengen. De kandidaat kan zich zo beter voorbereiden en het stressniveau kan dalen. z Een bezoek aan de werkomgeving voor het sollicitatiegesprek toelaten. z Een aangepast sollicitatiegesprek waarbij eerder 'gesloten' vragen gesteld worden en gepeild wordt naar vroegere ervaring in plaats van 'open' algemene en hypothetische vragen. Mensen met autisme vinden het moeilijk om het moment aan te grijpen om 'zichzelf te verkopen'. Ze zijn eerder geneigd om feiten te vertellen zonder daarbij hun eigen rol en sterktes te benadrukken. z Een proefperiode in plaats van het traditionele sollicitatiegesprek of -procedure voorstellen. Tewerkstelling Zintuigelijke aanpassingen z Een bureaulamp gebruiken in plaats van TL-verlichting z Kleurschema op computerscherm veranderen naar wit op zwart Aanpassingen aan de werkomgeving z Een bureau verplaatsen zodat de persoon niet met zijn rug naar de deur zit z Een stille ruimte waar men even tot rust kan komen Organisatie van de werkomgeving z De agenda van een vergadering op voorhand bezorgen en volgen z Verwachtingen over bv. informele werkaangelegenheden, kledingvoorschriften, overuren concreet en duidelijk communiceren

7 PRAAT MAAR RAAK 10 Communicatietips Mensen met autisme zijn uiteraard volwaardige gesprekspartners, maar met een aantal zaken hou je toch beter rekening. Zo hebben ze het vaak moeilijk met het interpreteren van non-verbale signalen intonatie- of volumeverandering in de stem, gezichtsexpressies en gebaren en nemen ze beeldspraak heel vaak letterlijk. Deze tips kunnen daarom een handige leidraad vormen: Enkele Tips 1 Gebruik korte, directe en eenduidige zinnen Herhaal gerust je zin als je dat nodig acht, het zal niet als beledigend worden ervaren. Verwoord de boodschap positief: vertel wat wél, niet wat niét gebeurt. Laat gerust wat stilte vallen tussen je zinnen en vragen. Dankzij die ademruimte zal je gesprekspartner de informatie vlot(ter) verwerken. Wees zo expliciet mogelijk in je tijdsaanduidingen: vermijd dus zo meteen en ga voor binnen vijf minuten. Ondersteun de boodschap met visuele informatie. Stem je verbale en niet-verbale boodschap op elkaar af, zodat ze elkaar niet tegenspreken. Kies indien mogelijk een prikkelarme omgeving als gespreksdecor, zodat je gesprekspartner zich beter kan concentreren. Vermijd aanrakingen - mensen met autisme zijn vaak over- of ondergevoelig voor zintuiglijke prikkels. Zeg wat je doet en doe wat je zegt. Maar dat geldt uiteraard voor iedereen.

8 diversiteit als meerwaarde kwaliteiten begrip respect ervaring iedereen is uniek en waardevol verbondenheid Vlaamse Vereniging Autisme (VVA) brengt mensen met autisme, hun ouders, familie en sociaal netwerk samen. VVA wil onze samenleving motiveren en activeren zodat mensen met autisme en hun omgeving zichzelf kunnen zijn, vertrekkend vanuit hun kwaliteiten en rekening houdend met hun specifieke noden. Ons ideaal is een samenleving die open staat voor alle facetten van autisme en waar diversiteit als een meerwaarde wordt ervaren. Groot Begijnhof Gent Autismetelefoon 078/