Rapport van het inspectiebezoek aan Stichting BPM Zorg Nij Barrahûs te Wolvega op 1 december Thematoezicht Fertiliteitsklinieken

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Rapport van het inspectiebezoek aan Stichting BPM Zorg Nij Barrahûs te Wolvega op 1 december Thematoezicht Fertiliteitsklinieken"

Transcriptie

1 Rapport van het inspectiebezoek aan Stichting BPM Zorg Nij Barrahûs te Wolvega Thematoezicht Fertiliteitsklinieken Utrecht, 9 mei 2016

2 Inhoudsopgave 1 Aanleiding Wetgevend kader en relevante richtlijnen Methode Resultaten inspectiebezoek Inleiding Algemene informatie/instelling specifieke informatie Samenwerkingspartners IVF kliniek ~ transport- /satellietkliniek Selectie en screening donor Traceerbaarheid donor Transport en traceerbaarheid gameten De ontvanger Registratie in SDKB Kwaliteitssysteem en organisatie van zorg Overige besproken onderwerpen Conclusie en te nemen maatregelen Bijlage 1: Algemene toelichting scorekwalificaties Bijlage 2: Toetsingskader Pagina 2 van 25

3 1 Aanleiding In het kader van haar toezichthoudende taak bezoekt de Inspectie voor de Gezondheidszorg (hierna: de inspectie) eind 2015/begin 2016 alle fertiliteitsinstellingen die werken met donorgameten. De scope van dit thematoezichtonderzoek betreft de gehele keten van aanmelding donor bij de instelling tot en met de, met behulp van donorgameten gerealiseerde, zwangerschap en de registratie daarvan in het register van de Stichting Donorgegevens Kunstmatige Bevruchting (SDKB). In het inspectiebezoek lag de focus op de volgende punten: 1. Het functioneren van de keten die doorlopen wordt bij een zwangerschap die tot stand komt met behulp van donorgameten. 2. De verantwoordelijkheidsverdeling in deze keten met betrekking tot de screening, traceerbaarheid en registratie van donor, ontvanger en kind. 3. De registratiesystematiek in de instelling. 4. De registratiesystematiek in individuele dossiers en de doorlevering aan het register van de SDKB. 1.1 Wetgevend kader en relevante richtlijnen De inspectie stelde aan de hand van de geldende wetgeving een toetsingskader op, waarin ook de relevante bijbehorende richtlijnen en normen zijn opgenomen. Het gaat om de volgende wetten: Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting (WDKB) Embryowet Wet Bijzondere Medische Verrichtingen (i.c. Planningsbesluit IVF) Wet Veiligheid en Kwaliteit Lichaamsmateriaal (WVKL) Kwaliteitswet Zorginstellingen 1 (Kwzi) / Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) 2 Wet op de Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (Wet BIG) 1 Bijlage 2 geeft het toetsingskader weer, met de wet- en regelgeving waarop de te toetsen normen gebaseerd zijn. 1.2 Methode In alle instellingen voert het inspectieteam gesprekken met relevante personen uit de gehele keten van laboratorium tot gynaecologische zorgverlening. Vervolgens toetst ze het besprokene in de registratiesystemen en in een steekproef van dossiers van donoren en ontvangers. De bevindingen van de bezoeken legt de inspectie vast in een geaggregeerde rapportage. Deze zal worden gepubliceerd op de website van de inspectie. Tegelijkertijd zullen dan ook de rapportages van de bezoeken aan de individuele 1 Voor zover van toepassing op de fertiliteitszorg 2 Wet kwaliteit, klachten en geschillen in de zorg (Wkkgz) is sinds 1 januari 2016 van kracht en heeft de Kwaliteitswet Zorginstellingen (Kwzi) vervangen. Voor het in bijlage 2 weergegeven toetsingskader heeft dit niet tot inhoudelijke wijzingen geleid. Pagina 3 van 25

4 instellingen worden gepubliceerd, conform het openbaarmakingsbeleid van de inspectie. Op 1 december 2015 heeft de inspectie een bezoek gebracht aan de Stichting BPM Zorg Nij Barrahûs te Wolvega. Dit rapport beschrijft de resultaten van het onderzoek. Pagina 4 van 25

5 2 Resultaten inspectiebezoek 2.1 Inleiding Dit hoofdstuk beschrijft hoe het Centrum voor Vruchtbaarheid, op grond van de resultaten van het inspectiebezoek, scoort op de normen zoals omschreven in het toetsingskader in bijlage 2. De scores zijn weergegeven op een driepuntsschaal: onvoldoende, matig, voldoende. De omschrijving van deze scores staat in bijlage 1. Onder de tabellen staat, waar van toepassing, een toelichting op de scores. Besproken onderwerpen die niet binnen het toetsingskader vallen, staan in paragraaf De scores zijn gebaseerd op: Gesprekken met: o de Verantwoordelijk Persoon van de weefselinstelling o een gynaecoloog o de directeur o fertiliteitsassistenten; Onderzoek van registratiesystematiek; Onderzoek van (geanonimiseerde) dossiers van donoren en ontvangers; Documenten ingezien tijdens het bezoek. 2.2 Algemene informatie/instelling specifieke informatie De Stichting Nij Barrahûs Centrum voor Vruchtbaarheid (verder: het centrum) is onderdeel van de Stichting BPM Zorg (Stichting Beter Patiëntenmanagement). Het centrum is in 2012 van start gegaan als fertiliteitskliniek. Het centrum heeft een erkenning als orgaanbank. De laatste versie is door Farmatec verleend op 24 september 2013 onder registernummer 5310 L/EO (zie tabel 1). Het centrum werkte ten tijde van het inspectiebezoek alleen met eigen semendonoren of met semen van buitenlandse banken. Het centrum is bezig met het vormen van een semendonorbank, onder meer omdat het semen van buitenlandse banken erg duur is. Deze bevatte ten tijde van het inspectiebezoek semen van één donor (nog in quarantaine). Het centrum is voornemens een aanvraag voor distributie te doen, ten behoeve van patiënten die in het centrum onder behandeling zijn en voor IVF/ICSI naar de Isalaklinieken in Zwolle moeten worden verwezen (in de Isala Klinieken is geen donorsemenbank). Een distributievergunning zou ook nodig zijn bij embryodonatie (één patiënte overwoog dit ten tijde van het inspectiebezoek) omdat het centrum hiervoor naar Medisch Centrum Kinderwens zou verwijzen. De wachttijd na aanmelding is maximaal twee à drie weken. Ook in het laboratorium in Duitsland (zie hoofdstuk 2.3) is geen wachtlijst. Pagina 5 van 25

6 Tabel 1. Meest recente WVKL-erkenning als orgaanbank Nij Barrahûs, Centrum voor Vruchtbaarheid, 24 september Samenwerkingspartners IVF kliniek ~ transport- /satellietkliniek Onvoldoende Matig Voldoende Samenwerkingsovereenkomst Overleg structuur Verslaglegging en IVF registratie Toelichting Samenwerkingsovereenkomst Het centrum is een Transportkliniek van het Isala Fertiliteitcentrum te Zwolle (sinds 16 januari 2014) en het Kinderwunschzentrum Ostfriesland te Leer (Duitsland): de voorbehandelingen en de punctie vinden plaats in het centrum; de IVF/ICSI en de terugplaatsing in Zwolle respectievelijk Leer, de nazorg in het centrum. Het centrum is een satellietkliniek van het MVZ Interdisziplinäres Kinderwunschzentrum te Düsseldorf: hier vindt ook de punctie plaats. Het centrum heeft deze verschillende opties om vrouwen een keuze te geven. De ervaring leert dat veel vrouwen voor een Duitse kliniek kiezen omdat de punctie daar onder narcose plaatsvindt. In Düsseldorf worden geen alleenstaande vrouwen of vrouwenparen behandeld. Met de Duitse klinieken wordt jaarlijks een nieuw contract afgesloten. Het centrum gebruikt donorsemen van Reprogen uit Duitsland en van Cryos en de European Sperm Bank (ESB) uit Denemarken. Er zijn samenwerkingsovereenkomsten met Reprogen en Cryos. Pagina 6 van 25

7 Overleg structuur In het contract met het Isala Fertiliteitcentrum te Zwolle is vastgelegd dat er twee keer per jaar een structureel overleg zal zijn. Dit overleg wordt genotuleerd en een presentielijst wordt bijgehouden. Eenmaal per jaar hebben een gynaecoloog en embryoloog/hoofd van het laboratorium een afspraak om over de inhoudelijke zaken van de samenwerkingsovereenkomst te spreken. Ook is frequent informeel contact tussen de analisten van beide instellingen. Met het Kinderwünschzentrum Ostfriesland te Leer vindt ook eens per jaar overleg plaats ter evaluatie van de samenwerking. Met Düsseldorf vindt geen structureel overleg plaats, maar wel veel onderling overleg tussen de gynaecologen. Er zijn geen specifieke knelpunten. Het laboratorium participeert in het Noordelijk Fertiliteitsoverleg (georganiseerd vanuit het UMCG) dat ieder kwartaal plaatsvindt. Verslaglegging en IVF registratie De resultaten die worden geboekt in samenwerking met het Fertiliteitscentrum Zwolle worden door Zwolle doorgegeven aan de IVF-registratie van de NVOG. Het centrum verzamelt ook alle benodigde gegevens voor de behandelingen die ze in samenwerking met de klinieken in Duitsland uitvoert. Omdat de NVOG alleen de data van de 13 IVF-klinieken registreert, vallen deze resultaten buiten de Nederlandse registratie. Het centrum ervaart dit als een ongewenste zaak. Het centrum rapporteert deze gegevens in zijn jaarverslag. 2.4 Selectie en screening donor Onvoldoende Matig Voldoende Identificatie donor Voorlichting donor Selectie donor Screening algemene semendonor Screening eiceldonor niet van toepassing Bewaartermijn gameten Toelichting Sinds kort is het centrum begonnen met een semenbank voor algemene donoren. Donoren worden geworven via de website. Het centrum denkt over een campagne om in de toekomst Poolse algemene donoren te werven. Daarnaast werkt het centrum met eigen donoren. Pagina 7 van 25

8 Identificatie donor De potentiële donor identificeert zich met zijn paspoort. Selectie en screening algemene donor Een potentiële donor vult na aanmelding een anamnese formulier in van zichzelf en zijn familie (tot drie generaties terug) dat als eerste screening geldt (hiervoor wordt het formulier van Zwolle gebruikt). De eerste afspraak is een gesprek met een arts, waarbij de anamnese wordt afgenomen aan de hand van het screeningsformulier. Tevens worden semen, bloed en urine getest (PCR voor chlamydia). Screening op serologie, urine en genetische afwijkingen vindt plaats conform de Europese Richtlijn 2006/17, Bijlage III. Bij behandeling in Zwolle wordt tevens een genetische test uitgevoerd op Cystic Fibrosis (CF). Het centrum overweegt dit bij alle donoren te gaan doen. In de tweede afspraak bespreekt de arts de uitslagen met de donor en volgt een gesprek met de maatschappelijk werker over de motivatie. De donor krijgt een contract mee naar huis ter bestudering. Binnen drie maanden volgt een nieuw gesprek met de donor en wordt het contract getekend. In het contract kan de donor zijn wensen met betrekking tot het aantal nakomelingen kenbaar maken en aangeven wat er met het semen moet gebeuren na zijn overlijden. Hij ondertekent dat hij zal doorgeven als in zijn familie aangeboren afwijkingen gezien worden. Eénmaal per twee weken vindt een geagendeerd multidisciplinair overleg plaats tussen de psychosociaal werker en de artsen. Alle (aspirant) spermadonoren worden in dit overleg besproken. Het overleg beslist over wel/niet toelaten van de donor voor de eigen bank van het centrum. Selectie en screening eigen donor Het centrum verwijst eigen donoren door naar de psychosociaal medewerker op indicatie. Ontvangers worden altijd gezien door de psychosociaal medewerker. Partners van eigen donoren zijn niet verplicht om bij het bezoek aanwezig te zijn. Het screeningsbeleid rond eigen donoren is afhankelijk van de situatie. Wanneer een patiënte met een eigen donor komt, vindt er geen screening op genetische afwijkingen plaats en ook de semenkwaliteit is geen criterium voor al dan niet acceptatie. Bij vrouwen die met de eigen donor ook thuis al pogingen met KID hebben ondernomen, hanteert het centrum het recent uitgebrachte Standpunt Geassisteerde Voortplanting en Infecties van NVOG, KLEM en NVMM (2015) en gebruikt het vers semen. De motivatie is dat ontvanger en donor door hun KID pogingen hetzelfde risico lopen als stellen die onder de definitie van partnerdonatie vallen. Bij gebruik van vers semen van een bekende donor voor IUI of IVF behandeling is de screening op bloed en urine niet volgens de Europese Richtlijn 2006/17, Bijlage III. De ontvanger en haar donor worden hierover ingelicht; zij tekenen een speciaal contract bijzondere familiebanden. Dit betekent niet dat het centrum de eigen donor als een familierelatie beschouwt. In het informed consent overeenkomst voor het gebruik van sperma van eigen spermadonoren staan de beide mogelijkheden over screenen benoemd en zowel de ontvanger als donor ondertekenen dit. Pagina 8 van 25

9 Bekende donoren die aangeven thuis geen KID pogingen te hebben ondernomen worden gescreend conform de screeningsprocedure voor algemene semendonoren. Ook bij bekende donoren die worden doorgestuurd naar Duitsland wordt de serologie uitgevoerd conform de Europese Richtlijn. De inspectie constateert dat over de wijze van screening van een eigen donor een discrepantie bestaat tussen de Europese wetgeving en het recente Standpunt van de betrokken beroepsgroepen. Uit het inspectie onderzoek blijkt dat de centra, beargumenteerd, verschillend omgaan met deze discrepantie. Dit vraagt om overleg op landelijk niveau binnen en tussen de betrokken beroepsgroepen. Selectie en screening buitenlandse semendonoren De selectie van een semendonor uit het buitenland kan op twee manieren: de vrouw kiest zelf een donor uit de beschikbare donorpool van de twee spermabanken uit Denemarken of de vrouw geeft haar voorkeur voor kenmerken van een donor door aan het centrum. Het centrum maakt vervolgens een match bij Reprogen. Indien een semendonor afkomstig is uit Denemarken dan controleert het laboratorium van het centrum dat deze donor volledig voldoet aan de in Nederland vigerende wet- en regelgeving. Bewaartermijn gameten De donor mag zelf aangeven hoe lang hij zijn semen wil laten bewaren. Dit is in principe eindeloos. Het centrum vindt het nodeloos lastig om een einddatum af te spreken, ook met het oog op reserveringen. Dit geldt ook voor de eigen donoren, alleen geldt daar de leeftijdsgrens van de betrokken vrouw. In de praktijk worden nooit gameten vernietigd. De donor blijft te allen tijde eigenaar van zijn semen en mag zich terugtrekken. Hij kan ook het verdere gebruik van zijn semen verbieden. Door het ontbreken van afspraken over een bewaartermijn voldoet het centrum niet aan de Embryowet en is de score matig. 2.5 Traceerbaarheid donor Onvoldoende Matig Voldoende Identificatiecode Registratie met identificatiecode Bewaren gegevens Maximum aantal kinderen Pagina 9 van 25

10 Toelichting Identificatiecode Het centrum geeft de algemene semendonoren als identificatiecode de eerste letter van de voornaam, eerste letter van de achternaam en een cijfercode op basis van het aantal donoren dat zich bij het centrum heeft aangemeld. Daarmee is het voor het centrum een unieke code. TRIP heeft voorstellen gedaan voor een landelijk uniek coderingssysteem. De eigen donor heeft een eigen status in het LSFD en wordt als donor elektronisch gekoppeld aan de ontvangster. De donor heeft een eigen donornummer en een LSFD nummer, tezamen een unieke identificatiecode. Registratie met identificatiecode Bij het gebruik van semen van de buitenlandse semenbanken neemt het centrum de identificatiecode van hen over. Donorsemen vanuit een andere semenbank is eventueel mogelijk, op voorwaarde dat alle gegevens worden meegenomen, inclusief donorpaspoort en serologiebepalingen. Het laboratorium controleert dan of de donor voldoet aan de vigerende wet- en regelgeving. De identificatiecode wordt in het dossier opgenomen. Bewaren gegevens Het centrum is op de hoogte van de bewaartermijn van 80 jaar. Het ziet het register van de SDKB als een goede backup voor de donorgegevens. Volgens protocol krijgen de patiënten in geval van bedrijfsbeëindiging bericht en kunnen zij kiezen voor het ontvangen van de geprinte versie van de elektronische status, of overdracht van gegevens aan Nij Geertgen te Elsendorp of Medisch Centrum Kinderwens te Leiderdorp. Hiertoe heeft een centrum een contract respectievelijk een mondelinge afspraak met deze instellingen. Maximum aantal kinderen Met gebruik van eigen donoren is het aantal kinderen per donor in principe beperkt. Het centrum vraagt aan een potentiële eigen donor of hij ook elders doneert. In dat geval wijst het centrum de donor af. De algemene donor kan in het contract zijn wens aangeven van aantal kinderen (maximaal 25) of aantal gezinnen (maximaal 17 gezinnen en maximaal 25 kinderen). Indien semen afkomstig is uit Denemarken of Duitsland geeft het centrum een zwangerschap (en later de geboorte) door aan de betreffende bank, om deze in staat te stellen te registreren hoeveel nakomelingen de betreffende donor heeft. Pagina 10 van 25

11 2.6 Transport en traceerbaarheid gameten Onvoldoende Matig Voldoende Traceerbaarheid gameten Veiligheid en kwaliteit Protocol en registratie Ontvangen uit buitenland Distributie/uitgifte Toelichting Traceerbaarheid gameten Het centrum maakt gebruik van het LSFD (Landelijk Specialistisch Fertiliteit Dossier). Daarnaast vinden registraties plaats in meerdere Excel bestanden. Alle gegevens zijn traceerbaar, van donor tot ontvanger en vice versa, maar zijn omslachtig geregistreerd waardoor veel verschillende documenten geopend moeten worden om het hele proces in kaart te brengen. De Excel bestanden zijn niet beveiligd waardoor ongeautoriseerd en per abuis veranderingen kunnen worden aangebracht. Back-ups van de bestanden worden automatisch om de dag gemaakt, waarbij de gegevens maximaal een week worden bewaard voordat deze worden overschreven. Eventuele fouten die na deze week worden ontdekt kunnen dan niet meer hersteld worden. Daarom is de score matig. In de reactie op het conceptrapport gaf het centrum aan vanaf 4 februari 2016 te zijn overgestapt naar het Vatmanagement module van het LSFD. Dit systeem bewaart de historie van de opslag. Veiligheid en kwaliteit De Nederlandse en buitenlandse instellingen waar het centrum mee samenwerkt hebben een licentie conform de Europese Richtlijn 2004/23. Deze werken volgens de Europese regelgeving. Het materiaal is voorzien van de noodzakelijke gegevens om de kwaliteit en veiligheid te kunnen bepalen. Protocol en registratie Het centrum houdt een registratie bij van welke weefselinstellingen semen afkomstig is. Een kopie van de licentie van de bevoegde autoriteiten is aanwezig. Ontvangen uit buitenland Van de donor tot de ontvanger en omgekeerd zijn de gegevens volledig traceerbaar. Distributie/Uitgifte Het centrum geeft in een enkel geval ingevroren donorsemen mee indien de vrouw elders haar behandeling zal ondergaan. Zwolle accepteert alleen semen afkomstig van Cryos, indien opgeslagen in het centrum en voor onmiddellijk gebruik (niet voor opslag). Doorgaans wordt daarom gevraagd één rietje, voor IVF/ICSI rechtstreeks vanuit Cryos naar Zwolle te leveren op naam van de te behandelen ontvangers. Pagina 11 van 25

12 Het centrum zal een uitbreiding van de WVKL erkenning aanvragen voor de activiteit distributie. In dat geval kan het ingevroren semen al eerder naar de betreffende kliniek worden verstuurd en hoeft de man alleen nog maar het aspiraat naar de kliniek te brengen. In een enkel geval ontvangt het centrum het verzoek om semen mee naar huis te nemen om er op gepaste wijze afscheid van te kunnen nemen. In dergelijke gevallen wordt het semen 24 uur van te voren ontdooid om zeker te zijn dat het semen geïnactiveerd is. 2.7 De ontvanger Onvoldoende Matig Voldoende Voorlichting aan de ontvanger Beleid reserveringen Registratie Bewaren gegevens Toelichting Voorlichting aan de ontvanger Verwijzing naar de psychosociaal werker vindt plaats bij alle verzoeken tot gameetdonatie. Bespreking vindt plaats bij een niet-pluis gevoel en bij mogelijke contra-indicaties. Criteria ontvanger (inventariserend) Vrouwen tot 43 jaar worden in behandeling genomen; deze behandelingen worden door de zorgverzekeraar vergoed. Het centrum kijkt ook naar de cyclusleeftijd (en de achtergronden van de behandeling) waarbij een behandeling tot de leeftijd van 45 kan doorlopen als de vrouw hier goed voorgelicht toe besluit. Voor het BMI geldt een maximum van 35. Vrouwen met een hoog BMI (vanaf 33) worden verwezen naar Weightwatchers (met een kortingsbon) en hierin begeleid. Beleid reserveringen Vrouwen die gebruik maken van een algemene semendonor kunnen van te voren rietjes reserveren. Dit kan ook bij de buitenlandse semenbank. Reservering geschiedt door het feitelijk kopen van het gewenste aantal rietjes en financiële bijdrage voor de opslag. De hoge prijs van de buitenlandse rietjes maakt het op voorraad kopen niet voor iedereen mogelijk, met de kans dat er geen rietjes meer beschikbaar zijn als de vrouw later een kind van dezelfde donor wenst. Hierin ziet het centrum een knelpunt. Registratie In het LSFD vindt volledige registratie van de ontvanger plaats, waarbij de behandelingen worden geregistreerd en de donorcode wordt gekoppeld. De Pagina 12 van 25

13 gegevens achter deze donorcode zijn wel in te zien voor de zorgverleners, maar afgeschermd voor de patiënt. Sinds 1 januari 2015 heeft het centrum geen papieren dossiers meer en werkt alleen met het LSFD. In het LSFD zijn data van ontvangster en donor gescheiden dossiers; op de achtergrond wel digitaal gekoppeld. Het is niet gebruikelijk dat ontvangsters het open blad op het scherm van hun dossier inzien. Op dat open blad moet men de koppeling kennen wil met achter de code van de donor komen. Voor de eigen donorbank is protocollair vastgelegd dat zowel de donor als ontvangster geen kennis krijgen over de donorcode. Het is een feit dat ontvangsters van Deense banken deze donorcode kennen vanwege hun (eigen) bestelling. 2.8 Registratie in SDKB Onvoldoende Matig Voldoende Aanlevering SDKB Aanlevering SDKB bij gedeeltelijke uitvoering elders Registratie eigen donor Donoren voor 2004 Niet van toepassing Toelichting Aanlevering SDKB Indien een vrouw zwanger is geworden met donorsemen vindt, ongeacht of dit afkomstig is van een algemene donor, eigen donor of donorsemen uit het buitenland, registratie plaatst bij de SDKB. Aanleveren van de gegevens vindt zo snel mogelijk plaats bij een geconstateerde doorgaande zwangerschap, meestal bij weken. Vrouwen krijgen een invulbriefje mee om na de geboorte van het kind de resultaatgegevens aan te leveren. Als dit niet gebeurt, wat redelijk vaak voorkomt, doet het centrum telefonisch navraag. Er is tot heden een 100% registratie van zwangerschappen en het is niet voorgekomen dat een vrouw na een behandeling met donorsemen opeens niet meer op te sporen was. Het centrum heeft het beleid dat alle zwangerschappen worden geregistreerd. In het theoretisch voorkomende geval dat een met donorsemen behandelde vrouw niet meer op te sporen is, zal wel registratie bij de SKDB plaatsvinden, zij het zonder de uiteindelijke gegevens over het kind. Aanlevering SDKB bij gedeeltelijke uitvoering elders Registratie bij de SDKB vindt plaats onder de verantwoordelijkheid van de medisch directeur (de gynaecoloog) en wordt in de praktijk uitgevoerd door twee fertiliteitsassistenten. Er is onduidelijkheid over de registratie van zwangerschappen als de IVF/ICSI in Zwolle heeft plaatsgevonden. Volgens de directie worden deze zwangerschappen geregistreerd door het centrum. Volgens de fertiliteitsassistenten Pagina 13 van 25

14 ligt deze verantwoordelijkheid bij het Isala Fertiliteitcentrum. Er zijn hierover geen afspraken vastgelegd in de samenwerkingsovereenkomst. Daarom is de score matig. In de reactie op het conceptrapport heeft het centrum aangegeven inmiddels duidelijke afspraken te hebben met Zwolle. De verantwoordelijkheid voor melding van zwangerschap en geboorte van patiënten die via IVF/ICSI in samenwerking met het Isala Fertiliteitscentrum zwanger worden ligt volledig bij de Isala klinieken. Bij de samenwerkingen met Leer of Düsseldorf is het centrum verantwoordelijk. 2.9 Kwaliteitssysteem en organisatie van zorg Onvoldoende Matig Voldoende Kwaliteitsfunctionaris Kwaliteitsinstrumenten Visitaties Calamiteiten en meldingen Jaarverslag Toelichting Kwaliteitsfunctionaris en overige personele bezetting Het centrum beschikt over een kwaliteitsfunctionaris, die ook algemeen directeur is. Een aantal taken, zoals het op orde houden van documenten, doen van meldingen en analyse daarvan, zijn een gedeelde verantwoordelijkheid van de medewerkers op de werkvloer. In reactie op het conceptrapport gaf het centrum aan in 2016 een nieuwe kwaliteitsfunctionaris aan te gaan stellen. Ter opvolging van de huidige gynaecoloog wordt momenteel een nieuwe gynaecoloog ingewerkt. Dit is niet het geval voor het hoofd van het Laboratorium. De twee (intern opgeleide) fertiliteitsassistenten hebben een goed overzicht van de werkzaamheden en registraties. Dit is echter een eigen systeem dat omslachtig is vormgegeven en gedragen wordt door de ervaring en kennis van deze medewerkers. Er is geen borging voor als een van deze functionarissen onverwachts wegvalt. Kwaliteitsinstrumenten Het centrum is ZKN geaccrediteerd. De ISO is volgens het centrum vooral gericht op het laboratorium en te zwaar voor de werkzaamheden die in het huidige laboratorium verricht worden. Ook de CCKL wordt als niet doelmatig (kosten/baten) gezien door de directie gezien de omvang van het laboratorium. Het centrum is voornemens op den duur over te gaan op CareBase. Hierin kunnen meldingen, incidenten en PRI s beter worden geregistreerd. Pagina 14 van 25

15 Het centrum maakt nu gebruik van het documentbeheersysteem Sharepoint waarin alle procedures en formulieren voor iedere medewerker vindbaar zijn. Visitaties Op uitnodiging van het centrum heeft de NVOG een visitatie uitgevoerd; het rapport is opgeleverd in april 2014 (niet ingezien). Er schijnt een lange wachtlijst te zijn voor de aanvraag van een visitatie. Daarnaast zou het centrum graag gevisiteerd willen worden door de KLEM. De KLEM voert volgens het centrum echter alleen audits uit bij IVF centra (en delegeert dit naar de CCKL). Het centrum ervaart dit als een knelpunt. In het kader van de ZKN-accreditatie is het centrum twee weken voor het inspectiebezoek gevisiteerd. Het centrum voert ook interne audits uit. Calamiteiten en incidenten Het centrum beschikt over een procedure voor calamiteiten. In totaal zijn er 16 MIP meldingen geweest. Ongeveer vijf zijn doorgemeld aan TRIP. In het jaarverslag komen de meldingen aan de orde. Eén van de semenbanken uit Denemarken maakt af en toe melding van een mogelijke genetische afwijking bij een semendonor. Daarbij wordt het verzoek gedaan om semen vooralsnog niet verder te gebruiken en behandelingen te stoppen totdat meer bekend is over de genetische afwijking. Het centrum ontvangt dergelijke meldingen van deze semenbank. Twee van deze meldingen zijn bekeken (J en K). J is een semendonor die via Denemarken on hold moest worden gezet, maar inmiddels weer is vrijgegeven voor verder gebruik. K dient nog in quarantaine te staan. In beide gevallen worden patiënten die zwanger zijn of al bevallen zijn van een kind op de hoogte gebracht, behandelingen worden gestopt en het semen wordt in quarantaine gezet. Het centrum registreert niet de opvolgende acties zoals het informeren van de desbetreffende vrouwen, noch is de reden van de blokkering van de donor geregistreerd in het LSFD. In een Excel bestand wordt aangegeven dat de donoren on hold staan. Bij het dossieronderzoek blijkt dat in een Excel bestand niet bij alle patiënten die met semen van donor J worden behandeld staat dat deze donor weer vrijgegeven kan worden. Bij donor K is niet in het LSFD geregistreerd dat de donor geblokkeerd moest worden. Omdat de systematiek voor het omgaan met meldingen voor on hold zetten van donoren niet sluitend is, is de score onvoldoende. In reactie op het conceptrapport geeft het centrum aan dat op basis van de beschreven voorvallen een SOP gemaakt is. Ook zal dit met de implementatie van de vatmodule in het LSFD aangepakt worden en worden Excel bestanden niet meer gebruikt. Jaarverslag Het centrum heeft een jaarverslag waarin naast de productiecijfers en resultaten onder meer de scholing en de MIP-meldingen staan. Pagina 15 van 25

16 2.10 Overige besproken onderwerpen Samenwerking binnen Nederland: Het centrum neemt deel aan de Special Interest Group (SIG) van de NVOG. Deze is open voor iedereen op persoonlijke titel (dus niet alleen voor medewerkers van de IVF centra). De KLEM laat alleen een klinisch embryoloog toe tot zijn register als deze in dienst is van een IVF-laboratorium. De klinisch embryoloog die in het centrum werkt is daarom uitgeschreven uit het KLEM-register (maar werd, toen hij tijdelijk elders de embryoloog in een Nederlands IVF-centrum verving, deze situatie gedoogd. Semen in het centrum: Er heeft sinds 2012 in het centrum een semenvat gestaan van het voormalig Barrahus, waarvan de dossiers niet volledig waren en de herkomst onduidelijk was. Op het moment van het inspectiebezoek was al het semen, op één na, vernietigd, nadat de eigenaren op de hoogte waren gesteld. Eén echtpaar wilde het semen nog laten bewaren. Het betreft geen donorsemen. Serologie is afgenomen en nadat alle gegevens zijn gecontroleerd en goedgekeurd is deze donor in de algemene opslag teruggeplaatst. Het centrum heeft geen gebruik gemaakt van semen dat afkomstig was van MC Bijdorp en heeft ook geen semen van dit centrum in opslag. Onderzoek: De klinisch embryoloog van het centrum ervaart een knelpunt in het aanmeldproces van een onderzoeksprotocol bij het CCMO. Door de bureaucratische procedure, met inconsistenties, duurt het erg lang voordat gestart kan worden met een onderzoek. 25 kinderen norm: Volgens het centrum letten de Deense banken goed op de aantallen nakomelingen per donor. De Deense donoren mogen zelf ook aangeven hoeveel nakomelingen zij wensen (vaak: maximaal zes). ESB vraagt bij levering van semen aan particulieren om een handtekening van de huisarts, waarin hij zich verplicht om een doorgaande zwangerschap na thuisinseminatie te melden bij de ESB. Bij de Nederlandse donoren wordt, bij het berekenen van de 25 kinderen, het aantal kinderen dat de donor in zijn eigen gezin heeft niet meegeteld. Pagina 16 van 25

17 3 Conclusie en te nemen maatregelen De inspectie heeft in uw centrum de keten onderzocht die doorlopen wordt bij de totstandkoming van een zwangerschap met donoreicel of donorzaad. De conclusie van het inspectiebezoek is dat uw centrum op de meeste onderdelen voldoet aan de getoetste normen. De inspectie stelt vast dat over de wijze van screening van een eigen donor een discrepantie bestaat tussen de Europese wetgeving en het Standpunt Geassisteerde voortplanting en infecties van de betrokken beroepsgroepen 3. Uit het - landelijk uitgevoerde - inspectieonderzoek blijkt dat de centra, beargumenteerd, verschillend omgaan met deze discrepantie. De inspectie zal dit onderwerp adresseren bij de betrokken beroepsgroepen. Ze geeft in dit rapport geen score voor dit onderdeel van de getoetste normen. Op een aantal onderdelen voldeed uw centrum op het moment van het inspectiebezoek niet aan de normen. Dit betreft Afspraken over de bewaartermijn van gameten (hoofdstuk 2.4) De beveiliging van de registratiebestanden (hoofdstuk 2.6). Afspraken met de IVF-kliniek over de verantwoordelijkheid voor de aanlevering van de gegevens aan het register van de SDKB (hoofdstuk 2.8) Kwaliteitsfunctionaris en overige personele bezetting (hoofdstuk 2.9) Registratiesystematiek bij meldingen over on hold zetten van donoren (hoofdstuk 2.9). Maatregelen In uw reactie op het conceptrapport heeft u aangegeven dat de werkwijze in uw centrum op onderdelen reeds is aangepast. De inspectie verwacht dat u op de overige onderdelen waar uw centrum niet voldeed aan de normen, voor 1 augustus 2016 verbetermaatregelen heeft genomen en dat u de effectiviteit van alle verbetermaatregelen evalueert. Op twee onderdelen dient u ter evaluatie een audit uit te voeren en hierover te rapporteren. Dit betreft: 1. De beveiliging van de registratiebestanden. 2. De systematiek bij meldingen over donoren die het on hold zetten van de donor nodig maken. De audit bevat ten minste een evaluatie van de in dit rapport beschreven casus J en K, de vraag of het semen van K is uitgegeven tijdens de on hold periode, en of met de huidige registratiesystematiek het voorkomen van herhaling gewaarborgd is. De inspectie ontvangt de resultaten van de audits uiterlijk 1 september KLEM, NVMM, NVOG. Standpunt Geassisteerde Voortplanting en Infecties. Utrecht, 14 juli 2015 Pagina 17 van 25

18 Bijlage 1: Algemene toelichting scorekwalificaties Onvoldoende De norm wordt niet nageleefd. Matig Voldoende De norm is niet bij ieder bekend en/of de norm wordt niet consequent nageleefd en/of het naleven van de norm is niet terug te vinden in de dossiers. De norm is operationeel en wordt consequent nageleefd; dit is terug te vinden in de dossiers. Pagina 18 van 25

19 Bijlage 2: Toetsingskader Onderwerp Norm Bron Samenwerking IVF kliniek ~ transport- /satellietkliniek Samenwerkings overeenkomst De transport- of satelliet-ivf kliniek sluit een samenwerkingsovereenkomst met het IVF-centrum, ondertekend door de directies van de instellingen en de eindverantwoordelijken van de betreffende afdelingen. Minimaal wordt vastgelegd: NVOG-kwaliteitsnorm In Vitro Fertilisatie dat de transport-ivf of satelliet-ivf instelling zich zal houden aan het reglement van het IVF-centrum dat de transport-ivf instelling niet mee zal werken aan drietrapsconstructies op welke wijze wederzijdse overdracht van gegevens en materiaal van patiënten is geregeld. Overlegstructuur Het IVF-centrum dient te zorgen voor een geformaliseerde overlegstructuur tussen het behandelteam van het IVF-centrum enerzijds en de behandelteams van de transport-ivf en satelliet-ivf instellingen anderzijds, minimaal 2 maal per jaar. NVOG-kwaliteitsnorm In Vitro Fertilisatie Verslaglegging en IVF-registratie Het IVF-centrum en de transport-ivf / satelliet IVF instelling dienen te zorgen voor een goede en voldoende verslaglegging van het gehele IVF-proces. De instellingen dienen medewerking te verlenen aan de landelijke IVF-registratie. Het centrum is verantwoordelijk voor de aanlevering van alle cycli, ook die van transport en satellietklinieken. Registratie van complicaties verdient hierbij bijzondere aandacht. NVOG-kwaliteitsnorm In Vitro Fertilisatie Identificatie donor Voorlichting en selectie donor Voordat met de verkrijging van cellen wordt begonnen, moet een daartoe bevoegde persoon bevestigen en vastleggen hoe en door wie de donor op betrouwbare wijze is geïdentificeerd. Richtlijn EU/2006/17, Bijlage III en IV Voorlichting donor De terbeschikkingstelling van geslachtscellen kan slechts schriftelijk en om niet worden gedaan. De betrokkene kan voor zover de geslachtscellen nog niet zijn gebruikt, de terbeschikkingstelling te allen tijde, zonder opgaaf van redenen, herroepen. Indien voor het verkrijgen van geslachtscellen een invasieve ingreep bij de betrokkene noodzakelijk is, wordt deze door degene die de ingreep verricht, tevens ingelicht over de risico's en bezwaren daarvan. Er dient een protocol te zijn waarin de werving en intake van donoren wordt beschreven, waarin o.m. doel, voorwaarden, wederzijdse rechten en plichten; belang van opspoorbaarheid en bericht bij overlijden; postume voortplanting in geval van overlijden; wet 'Donorgegevens Kunstmatige Bevruchting'. Embryowet; Landelijke richtlijn voor de semenbank Pagina 19 van 25

20 Selectie donor Selectie van donor van geslachtscellen op basis van gestandaardiseerde anamnese - leeftijd, gezondheid en medische anamnese - gesprek met een bevoegde, daartoe opgeleide gezondheidswerker. Doel: Beoordeling van factoren die kunnen bijdragen tot het identificeren en uitselecteren van personen wier donatie gevaarlijk zou kunnen zijn voor de gezondheid van anderen of voor de eigen gezondheid Richtlijn EU/2006/17 Bijlage III en IV Landelijke richtlijn voor de semenbank Screening semendonor - Negatieve reactie op tests op HIV 1 en 2, HCV, HBV en syfilis op een serum- of plasma monster; Chlamydia (NATtest) - Genetische screening op autosomaal recessieve genen waarvan bekend is dat zij in de etnische achtergrond van de donor voorkomen - Beoordeling risico op overdracht van erfelijke aandoeningen waarvan bekend is dat zij in de familie voorkomen Richtlijn EU/2006/17 Bijlage III en IV Landelijke richtlijn voor de semenbank Screening eiceldonor Bij elke eerste eiceldonatieprocedure moet een medische en psychologische counseling plaatsvinden van donor, acceptor en hun partners: door de gynaecoloog betreffende de medische aspecten en psychosociale aspecten van de behandeling. De eindverantwoordelijkheid voor de behandeling ligt bij de gynaecoloog. Modelreglement Embryowet Screening eigen donor volgens Europese wetgeving Donatie door een ander dan de partner; gebruik van geslachtscellen voor andere doeleinden dan partnerdonatie: - screening op HIV 1 en 2, HCV, HBV en syfilis op een serum- of plasmamonster; NAT-test op Chlamydia voor spermadonoren Richtlijn EU/2006/17 Bijlage III Screening eigen donor volgens Standpunt NVOG/KLEM/NVMM 2015 Expositie geweest met vers semen van de eigen donor en vrouw accepteert hetzelfde risiconiveau op transmissie van infecties als bij zelfinseminatie: screening tenminste gelijk aan die van een partner. bij ICSI: screening op HBV, HCV, HIV en HTLV (op indicatie). bij invriezen gameten of embryo s en gebruik van open systeem en opslag in vloeibare stikstof: screening op HIV, HBV, HCV en HTLV (op indicatie) verplicht. bij gebruik van separate opslag, gesloten systeem of gasfase opslagsysteem, screening in het kader van kruisbesmetting overbodig. Standpunt Geassisteerde Voortplanting en infecties Geen expositie geweest met vers semen van de eigen donor en/of vrouw wil gebruik maken van ingevroren sperma vanwege risicoreductie: sperma van de eigen donor wordt ingevroren en screening is gelijk aan die van de algemene donor. Pagina 20 van 25

21 Afspraken donorbewaarder ~ bewaartermijn gameten/embryo s Bij de terbeschikkingstelling wordt vastgelegd voor welke doeleinden de geslachtscellen mogen worden gebruikt en gedurende welke termijn zij daarvoor zullen worden bewaard. Degene die de geslachtscellen bewaart en degene die ze ter beschikking heeft gesteld kunnen gezamenlijk de doeleinden wijzigen en de termijn verlengen. De geslachtscellen worden in ieder geval vernietigd indien zij niet voor andere doeleinden ter beschikking worden gesteld, na het verstrijken van de termijn waarvoor zij ter beschikking zijn gesteld, en na herroeping van de terbeschikkingstelling. De geslachtscellen worden voorts vernietigd nadat bij degene die ze bewaart, bekend is geworden dat de betrokkene is overleden, tenzij deze uitdrukkelijk schriftelijk toestemming heeft gegeven voor gebruik na zijn overlijden. Embryowet Identificatiecode Traceerbaarheid donor Tijdens de verkrijging wordt aan de donor en de gedoneerde cellen een eenduidige identificatiecode toegekend, zodat de donor naar behoren geïdentificeerd is en al het gedoneerde materiaal traceerbaar is. De gecodeerde gegevens worden in een daartoe bijgehouden register opgenomen. Richtlijn EU/2006/17 art 2.11 Eisenbesluit Lichaamsmateriaal 2006 Registratie met identificatiecode De administratie is zo ingericht dat met behulp van de identificatiecode de benodigde gegevens kunnen worden achterhaald. Eisenbesluit Lichaamsmateriaal 2006 Bewaren gegevens De weefselinstelling bewaart de (in het Eisenbesluit gespecificeerde) gegevens tenminste 30 jaar na het laatste gebruik van het betrokken materiaal. Van iedere donor c.q. patiënt dient een dossier bijgehouden te worden (met in het landelijk protocol gespecificeerde gegevens). Het dossier kent een bewaartermijn van 80 jaar. Eisenbesluit Lichaamsmateriaal 2006 Landelijke richtlijn voor de semenbank Maximum aantal kinderen Maximaal aantal kinderen Landelijk is een aantal van maximaal 25 kinderen per donor vastgesteld. Gezondheidsraad 2013 CBO 1992 Traceerbaarheid gameten Transport en traceerbaarheid gameten Er is een sluitend administratief systeem waarmee ieder semenmonster volledig traceerbaar is wat betreft locatie en tijdstip van opslag, uitgifte en gebruik Landelijke richtlijn voor de semenbank Pagina 21 van 25

22 Veiligheid en kwaliteit Semen afkomstig van andere instellingen dient niet eerder te worden geaccepteerd dan nadat de semenbank zich heeft vergewist van de veiligheid en kwaliteit van het aangeleverde materiaal. Aangeleverd gecryopreserveerd semen afkomstig van elders wordt vergezeld van een door de aanleverende instelling of semenbank ondertekende schriftelijke verklaring waarin (onder veel meer): het type ingevroren semen, zoals homoloog semen, anoniem donorsemen, traceerbaar donorsemen, eigen donorsemen de eenduidig identificerende gegevens (kleur vials c.q. rietjes, codes of naam, geboortedatum en woonplaats) betreffende het aangeleverde semen de datum van verkrijging semen datum en plaats van verzending van het semen. Landelijke richtlijn voor de semenbank Protocol en registratie De semenbank dient een register bij te houden van de instellingen waar semen van afgenomen wordt. Deze instellingen moeten erkend zijn als orgaanbank voor semen. Landelijke richtlijn voor de semenbank Ontvangen van uit het buitenland Het vanuit een andere lidstaat van de Europese Unie op Nederlands grondgebied brengen van lichaamsmateriaal dat geen andere bewerking heeft ondergaan dan gericht op de bewaring ervan, is slechts toegestaan aan weefselinstellingen die daarvoor door Onze Minister zijn aangewezen. Het in- of uitvoeren van lichaamsmateriaal uit respectievelijk naar andere staten dan lidstaten van de Europese Unie is slechts toegestaan aan weefselinstellingen die daarvoor door Onze Minister zijn aangewezen. WVKL art 7.1 en 7.2 Uitgifte In een protocol ligt vast onder welke voorwaarden een aanvraag tot uitgifte van het ingevroren en opgeslagen semen gedaan kan worden. Landelijke richtlijn voor de semenbank De ontvanger Voorlichting aan ontvanger Het lokale patiëntenvoorlichtingsmateriaal behoort de volgende items te beschrijven: wettelijke regelingen, succespercentages, complicaties en risico s, de werving, selectie en screening van donoren en hoe het met donorsemen wordt omgegaan. Ook wordt aangegeven of van dezelfde donor een volgend kind kan worden verkregen. Richtlijn Behandeling met donorzaad (KID richtlijn) Beleid rond reserveringen Er wordt naar gestreefd een volgend kind binnen een relatie van dezelfde donor te laten zijn. Richtlijn Behandeling met donorzaad (KID richtlijn) Pagina 22 van 25

23 Registratie De instelling waar lichaamsmateriaal is toegepast op de mens, legt (onder meer) vast: de identificatiecode van de donor; de soort van het materiaal; de herkomst van het materiaal; de persoonsgegevens van de persoon op wie het materiaal is toegepast; de datum en het tijdstip van de toepassing. Eisenbesluit Lichaamsmateriaal 2006 Bewaren gegevens De weefselinstelling bewaart de (in het Eisenbesluit gespecificeerde) gegevens tenminste 30 jaar na het laatste gebruik van het betrokken materiaal. Van iedere donor c.q. patiënt dient een dossier bijgehouden te worden (met in het landelijk protocol gespecificeerde gegevens). Het dossier kent een bewaartermijn van 80 jaar. Eisenbesluit Lichaamsmateriaal 2006 Landelijke richtlijn voor de semenbank Aanlevering aan SDKB Registratie SDKB De natuurlijke persoon of rechtspersoon die de kunstmatige donorbevruchting beroeps- of bedrijfsmatig heeft verricht of heeft doen verrichten, is verplicht gegevens van een donor en van de vrouw bij wie kunstmatige donorbevruchting heeft plaatsgevonden aan de SDKB ter beschikking te stellen. Uiterlijk 24 weken nadat kunstmatige donorbevruchting heeft plaatsgevonden dient verrichter de volgende gegevens aan de Stichting te verstrekken: a. de persoonsidentificerende gegevens van de vrouw bij wie de kunstmatige donorbevruchting heeft plaatsgevonden; b. de datum waarop de kunstmatige donorbevruchting heeft plaatsgevonden; c. de medische, fysieke en sociale alsmede de persoonsidentificerende gegevens van de donor. WDKB Reglement SDBK De verplichting tot aanleveren van gegevens bij de SDKB geldt niet of vervalt indien de bevruchting niet tot de geboorte van een kind heeft geleid. De verrichter verwijdert de gegevens uit het centrale digitale registratiesysteem van de Stichting als vaststaat dat de kunstmatige donorbevruchting niet tot de geboorte van een levend kind heeft geleid. De invoervelden van het centrale digitale registratiesysteem worden door het SDKB bestuur vastgesteld. Aanlevering aan SDKB- bij gedeeltelijke uitvoering elders Een Nederlandse instelling verstrekt de gegevens aan de Stichting DKB als het sperma of de eicellen die gebruikt zijn bij de kunstmatige donorbevruchting afkomstig zijn van een buitenlandse sperma- of eicelbank. In de samenwerkingsovereenkomst is minimaal vastgelegd wie verantwoordelijk is voor de verplichtingen die voortvloeien uit de wet donorgegevens kunstmatige bevruchting in het geval dat van donorgameten gebruik wordt gemaakt. Reglement SDBK NVOG-kwaliteitsnorm In Vitro Fertilisatie Pagina 23 van 25

24 Registratie bij Eigen donor Bekendheid van de moeder met de identiteit van de donor en eventuele afspraken tussen de moeder en de donor over de betrokkenheid van de donor bij de verzorging en opvoeding van het kind ontslaan de verrichter niet van de verplichting de gegevens aan de Stichting te verstrekken. Reglement SDKB Donoren van vóór 2004 De op 1 juni 2004 al aanwezige gegevens worden door de verrichter aan de Stichting verstrekt, in ieder geval op het moment dat er een verzoek om deze gegevens van een verzoeker door de Stichting is ontvangen en de Stichting dit heeft medegedeeld aan de verrichter. Reglement SDKB Donoren van vóór 2004 Behandelingen met anoniem donorzaad van voor 1 juni 2004 zijn alleen nog acceptabel als dit zaad wordt aangewend voor een volgend kind van dezelfde donor in één gezin. Richtlijn Behandeling met donorzaad (KID richtlijn) Kwaliteits functionaris Kwaliteitssysteem en organisatie van zorg De semenbank dient te beschikken over minimaal één functionaris die zich verantwoordelijk weet voor het op peil houden van het kwaliteitssysteem. Landelijke richtlijn voor de semenbank Kwaliteits instrumenten Voor toetsing van het handelen heeft de laboratoriumleiding een aantal mogelijkheden tot zijn beschikking welke opgenomen dienen te worden in een kwaliteitsbeoordelingssysteem; interne audits externe audits intercollegiale toetsing (visitatie) interne en externe kwaliteitscontroles (rondzendingen) Landelijke richtlijn voor de semenbank Visitaties Naleving van de kwaliteitsnormen wordt getoetst bij de visitaties, verricht door de NVOG alsmede Kwaliteitsaudits van het laboratorium en visitaties van de KLEM Kwaliteitsnorm In Vitro Fertilisatie Calamiteiten en meldingen Het VPG laboratorium dient duidelijke afspraken te maken met haar gebruikers (artsen) over het melden van ernstige ongewenste voorvallen en bijwerkingen. Het VPG laboratorium dient een procedure te hebben voor meldingen van ernstige ongewenste voorvallen en bijwerkingen aan TRIP Ernstige afwijkingen en bijwerkingen moeten door de gebruiker/verrichter aan de weefselinstelling teruggekoppeld worden. De weefselinstelling meldt aan TRIP/IGZ. In het geval van een calamiteit meldt de raad van bestuur dit aan IGZ. Richtlijn EU 2006/86/EG; WVKL Richtlijn Melden van ernstige voorvallen, bijwerkingen en calamiteiten KLEM Pagina 24 van 25

25 Jaarverslag semenbank De semenbank dient te beschikken over een jaarverslag met ondermeer: aantal donoren en patiënten, onderverdeeld in homologe cryopreservatie, anonieme donoren, traceerbare donoren en eigen donoren aantal opgeslagen semenmonsters per categorie de met deze semenmonsters verkregen zwangerschappen (klinisch en doorgaand zwanger) en het meerlingpercentage de instellingen waarmee de semenbank samenwerkt een overzicht van de geregistreerde klachten en afwijkingen, waaronder vigilantiemeldingen aan TRIP. Landelijke richtlijn voor de semenbank Referenties Wetten Eisenbesluit Lichaamsmateriaal 2006, Staatscourant 28 maart 2007 Embryowet, Staatscourant 20 juni 2002 (herzien 2013) Publicatieblad van de Europese Unie, Richtlijn EU/2006/17, Bijlage III en IV, 8 februari 2006 Publicatieblad van de Europese Unie, Richtlijn EU/2006/17 Bijlage III, 8 februari 2006 Publicatieblad van de Europese Unie, Richtlijn EU/2006/17 art 2.11, 8 februari 2006 Publicatieblad van de Europese Unie, Richtlijn EU 2006/86/EG. 24 oktober 2006 Wet veiligheid en kwaliteit lichaamsmateriaal (WVKL), art 7.1 en 7.2, Staatscourant 6 februari 2003 (herzien 2015) Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting (WDKB); Staatscourant 25 april 2002 (herzien 2014) Richtlijnen en veldnormen Gezondheidsraad. Maximum aantal kinderen per spermadonor. Evaluatie van de huidige richtlijn, Den Haag: Gezondheidsraad, KLEM/ NVMM/ NVOG. Standpunt Geassisteerde Voortplanting en infecties, 2015 Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO. Medisch-Technische Aspecten van Kunstmatige Donorinseminatie, 1992 Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO. Modelreglement Embryowet, 2003 Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie. NVOGkwaliteitsnorm In Vitro Fertilisatie, 19 december 2010 NVKC/KLEM. Landelijke richtlijn voor de semenbank, specifieke kwaliteitseisen voor het laboratoriumdeel. Versie 2, 1 februari 2010 Richtlijn Behandeling met donorzaad (KID richtlijn). 28 april 2009 Stichting Donorgegevens Kunstmatige Bevruchting. Reglement SDBK, Staatscourant, 19 juli 2011 Vereniging voor Klinische Embryologie (KLEM). Richtlijn Melden van ernstige voorvallen, bijwerkingen en calamiteiten, 25 november 2011 Pagina 25 van 25

Rapport van het inspectiebezoek aan Medisch Centrum Kinderwens op 8 december 2015 te Leiderdorp. Thematoezicht Fertiliteitsklinieken

Rapport van het inspectiebezoek aan Medisch Centrum Kinderwens op 8 december 2015 te Leiderdorp. Thematoezicht Fertiliteitsklinieken Rapport van het inspectiebezoek aan Medisch Centrum Kinderwens op 8 december 2015 te Leiderdorp Thematoezicht Fertiliteitsklinieken Utrecht, 9 mei 2016 Inhoudsopgave 1 Aanleiding... 3 1.1 Wetgevend kader

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan de afdeling Voortplantingsgeneeskunde van het Radboudumc op 17 november 2015 te Nijmegen

Rapport van het inspectiebezoek aan de afdeling Voortplantingsgeneeskunde van het Radboudumc op 17 november 2015 te Nijmegen Rapport van het inspectiebezoek aan de afdeling Voortplantingsgeneeskunde van het Radboudumc op te Nijmegen Thematoezicht Fertiliteitsklinieken Utrecht, 9 mei 2015 Inhoudsopgave 1 Aanleiding... 3 1.1 Wetgevend

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan het Voortplantingscentrum van het Universitair Medisch Centrum Utrecht op 10 november 2015 te Utrecht

Rapport van het inspectiebezoek aan het Voortplantingscentrum van het Universitair Medisch Centrum Utrecht op 10 november 2015 te Utrecht Rapport van het inspectiebezoek aan het Voortplantingscentrum van het Universitair Medisch Centrum Utrecht op 10 november 2015 te Utrecht Thematoezicht Fertiliteitsklinieken Utrecht, 9 mei 2016 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan het Fertiliteitscentrum van de Reinier de Graaf Groep te Voorburg op 12 januari 2016

Rapport van het inspectiebezoek aan het Fertiliteitscentrum van de Reinier de Graaf Groep te Voorburg op 12 januari 2016 Rapport van het inspectiebezoek aan het Fertiliteitscentrum van de Reinier de Graaf Groep te Voorburg op 12 januari 2016 Thematoezicht Fertiliteitsklinieken Utrecht, 19 mei 2016 Inhoudsopgave 1 Aanleiding...

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan het IVF centrum van het Catharina Ziekenhuis op 21 oktober 2015 te Eindhoven. Thematoezicht Fertiliteitsklinieken

Rapport van het inspectiebezoek aan het IVF centrum van het Catharina Ziekenhuis op 21 oktober 2015 te Eindhoven. Thematoezicht Fertiliteitsklinieken Rapport van het inspectiebezoek aan het IVF centrum van het Catharina Ziekenhuis op 21 oktober 2015 te Eindhoven Thematoezicht Fertiliteitsklinieken Utrecht, 9 mei 2016 Inhoudsopgave 1 Aanleiding... 3

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan het Centrum voor Voortplantingsgeneeskunde van het Academisch Medisch Centrum te Amsterdam op 19 november 2015

Rapport van het inspectiebezoek aan het Centrum voor Voortplantingsgeneeskunde van het Academisch Medisch Centrum te Amsterdam op 19 november 2015 Rapport van het inspectiebezoek aan het Centrum voor Voortplantingsgeneeskunde van het Academisch Medisch Centrum te Amsterdam op 19 november Thematoezicht Fertiliteitsklinieken Utrecht, 9 mei 2016 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Thematoezicht Fertiliteitsklinieken

Thematoezicht Fertiliteitsklinieken Rapport van het inspectiebezoek aan de afdeling Voortplantings Endocrinologie en Vruchtbaarheidsonderzoek en de afdeling Hematologisch Klinisch en Chemisch Laboratorium van de Stichting OLVG te Amsterdam

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan het Isala Fertiliteitscentrum op 12 november 2015 te Zwolle. Thematoezicht Fertiliteitsklinieken

Rapport van het inspectiebezoek aan het Isala Fertiliteitscentrum op 12 november 2015 te Zwolle. Thematoezicht Fertiliteitsklinieken Rapport van het inspectiebezoek aan het Isala Fertiliteitscentrum op 12 november 2015 te Zwolle Thematoezicht Fertiliteitsklinieken Utrecht, 9 mei 2016 Inhoudsopgave 1 Aanleiding... 3 1.1 Wetgevend kader

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan de subafdeling Voortplantingsgeneeskunde van het Erasmus MC op 24 november 2015 te Rotterdam

Rapport van het inspectiebezoek aan de subafdeling Voortplantingsgeneeskunde van het Erasmus MC op 24 november 2015 te Rotterdam Rapport van het inspectiebezoek aan de subafdeling Voortplantingsgeneeskunde van het Erasmus MC op 24 november 2015 te Rotterdam Thematoezicht Fertiliteitsklinieken Utrecht, 9 mei 2016 Centrum Rotterdam

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan het Centrum voor Voortplantingsgeneeskunde van het Maastricht Universitair Medisch Centrum op 3 november 2015

Rapport van het inspectiebezoek aan het Centrum voor Voortplantingsgeneeskunde van het Maastricht Universitair Medisch Centrum op 3 november 2015 Rapport van het inspectiebezoek aan het Centrum voor Voortplantingsgeneeskunde van het Maastricht Universitair Medisch Centrum op 3 november 2015 Thematoezicht Fertiliteitsklinieken Utrecht, 9 mei 2016

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan de Stichting Fertiliteitszorg Zuid Nederland (Nij Geertgen) te Elsendorp, op 7 januari 2016

Rapport van het inspectiebezoek aan de Stichting Fertiliteitszorg Zuid Nederland (Nij Geertgen) te Elsendorp, op 7 januari 2016 Rapport van het inspectiebezoek aan de Stichting Fertiliteitszorg Zuid Nederland (Nij Geertgen) te Elsendorp, op 7 januari 2016 Thematoezicht Fertiliteitsklinieken Utrecht, 19 mei 2016 Rapport inspectiebezoek

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan het Centrum Voortplantingsgeneeskunde Brabant te Tilburg op 22 december Thematoezicht Fertiliteitsklinieken

Rapport van het inspectiebezoek aan het Centrum Voortplantingsgeneeskunde Brabant te Tilburg op 22 december Thematoezicht Fertiliteitsklinieken Rapport van het inspectiebezoek aan het Centrum Voortplantingsgeneeskunde Brabant te Tilburg Thematoezicht Fertiliteitsklinieken Utrecht, 9 mei 2016 Inhoudsopgave 1 Aanleiding... 3 1.1 Wetgevend kader

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan het IVF Centrum van het Leids Universitair Medisch Centrum te Leiden op 27 januari 2015

Rapport van het inspectiebezoek aan het IVF Centrum van het Leids Universitair Medisch Centrum te Leiden op 27 januari 2015 Rapport van het inspectiebezoek aan het IVF Centrum van het Leids Universitair Medisch Centrum te Leiden op 27 januari 2015 Thematoezicht Fertiliteitsklinieken Utrecht, 9 mei 2016 Inhoudsopgave 1 Aanleiding...

Nadere informatie

Thematoezicht Fertiliteitsklinieken. Utrecht, 9 mei 2016

Thematoezicht Fertiliteitsklinieken. Utrecht, 9 mei 2016 Rapport van het inspectiebezoek aan het IVF Centrum behorende tot de afdeling Verloskunde en Gynaecologie van het VU medisch centrum te Amsterdam op 14 december 2015 Thematoezicht Fertiliteitsklinieken

Nadere informatie

Rapport van het inspectiebezoek aan de afdeling Voortplantingsgeneeskunde en de semenbank van het Rijnstate ziekenhuis op 13 januari 2016 te Arnhem

Rapport van het inspectiebezoek aan de afdeling Voortplantingsgeneeskunde en de semenbank van het Rijnstate ziekenhuis op 13 januari 2016 te Arnhem Rapport van het inspectiebezoek aan de afdeling Voortplantingsgeneeskunde en de semenbank van het Rijnstate ziekenhuis op 13 januari 2016 te Arnhem Thematoezicht Fertiliteitsklinieken Utrecht, 9 mei 2016

Nadere informatie

Tarief Intra uteriene inseminatie (IUI) ( exclusief intake)

Tarief Intra uteriene inseminatie (IUI) ( exclusief intake) Tarieven per 1 januari 2018 (op basis van de landelijk geldende NZa- tarieven) Als man en vrouw zich aanmelden voor een intakegesprek, dan wordt er voor beiden een DBC geopend. Op het moment dat een behandeling

Nadere informatie

Tarief Intra uteriene inseminatie (IUI) ( exclusief intake)

Tarief Intra uteriene inseminatie (IUI) ( exclusief intake) Tarieven per 1 januari 2018 (op basis van de landelijk geldende NZa- tarieven) Als man en vrouw zich aanmelden voor een intakegesprek, dan wordt er voor beiden een DBC geopend. Op het moment dat een behandeling

Nadere informatie

Intake vrouw eenmalig consult/ second opinion. Intake vrouw + meer dan één consult(cyclusanalyse en bloedonderzoek)

Intake vrouw eenmalig consult/ second opinion. Intake vrouw + meer dan één consult(cyclusanalyse en bloedonderzoek) Tarieven per 1 januari 2019 (op basis van de landelijk geldende NZa- tarieven) Als man en vrouw zich aanmelden voor een intakegesprek, dan wordt er voor beiden een DBC geopend. Op het moment dat een behandeling

Nadere informatie

J.C.M. Dumoulin Hoofd Laboratorium voor Voortplantingsgeneeskunde Maastricht Universitair Medisch Centrum

J.C.M. Dumoulin Hoofd Laboratorium voor Voortplantingsgeneeskunde Maastricht Universitair Medisch Centrum Het melden van ernstige voorvallen, bijwerkingen en calamiteiten bij de toepassing van gameten en/of embryo s tijdens de laboratoriumfase van geassisteerde voortplanting J.C.M. Dumoulin Hoofd Laboratorium

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 14290 2 augustus 2011 Besluit van de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie en de Minister van Volksgezondheid, Welzijn

Nadere informatie

Embryodonatie: Informatie voor wensouders

Embryodonatie: Informatie voor wensouders Blad: 1 /5 Embryodonatie: Informatie voor wensouders Blad: 2 /5 Inleiding U heeft contact opgenomen met Medisch Centrum Kinderwens omdat u in aanmerking wilt komen voor een behandeling waarbij u een embryo

Nadere informatie

Obstetrie & Gynaecologie. Het bewaren van embryo s

Obstetrie & Gynaecologie. Het bewaren van embryo s Obstetrie & Gynaecologie Het bewaren van embryo s Obstetrie & Gynaecologie Inleiding U kreeg te horen dat het waarschijnlijk mogelijk is om embryo s in te vriezen en te bewaren. Een aantal belangrijke

Nadere informatie

Patiënteninformatie: vitrificeren (invriezen) van eicellen

Patiënteninformatie: vitrificeren (invriezen) van eicellen Patiënteninformatie: vitrificeren (invriezen) van eicellen Hierbij ontvangt u informatie over het vitrificeren van eicellen. Vitrificatie van eicellen vindt plaats in het kader van een fertiliteitsbehandeling

Nadere informatie

Van donor tot donorkind: ketenzorg en registratiesystematiek in de huidige Nederlandse fertiliteitsklinieken op orde

Van donor tot donorkind: ketenzorg en registratiesystematiek in de huidige Nederlandse fertiliteitsklinieken op orde Van donor tot donorkind: ketenzorg en registratiesystematiek in de huidige Nederlandse fertiliteitsklinieken op orde Eindrapport van het inspectieonderzoek naar de ketenzorg in fertiliteitsklinieken bij

Nadere informatie

Spermabank. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk

Spermabank. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk Spermabank T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont Stalenstraat

Nadere informatie

Stichting BPM Zorg Nij Barrahûs, Centrum voor vruchtbaarheid T.a.v. Heerenveenseweg ZA Wolvega

Stichting BPM Zorg Nij Barrahûs, Centrum voor vruchtbaarheid T.a.v. Heerenveenseweg ZA Wolvega > Retouradres Postbus 2680 Stichting BPM Zorg Nij Barrahûs, Centrum voor vruchtbaarheid T.a.v. Heerenveenseweg 99 8471 ZA Wolvega Geneesmiddelen En Medische Technologie St. Jacobsstraat 16 3511 BS Utrecht

Nadere informatie

2.1 Gameten, embryo s en gonadaal weefsel

2.1 Gameten, embryo s en gonadaal weefsel 2. Gameten, embryo s en gonadaal weefsel 2.. Achtergrond Om een kinderwens te vervullen kan het soms noodzakelijk zijn gebruik te moeten maken van geassisteerde voortplantingstechnieken. De drie meest

Nadere informatie

Jaarverslag 2016 Weefselinstelling, Semenbank en Intra-uteriene inseminatie

Jaarverslag 2016 Weefselinstelling, Semenbank en Intra-uteriene inseminatie Jaarverslag 2016 Weefselinstelling, Semenbank en Intra-uteriene inseminatie AKL Catharina Ziekenhuis Eindhoven Versie : 1 Datum : 14-02-2017 Inhoudsopgave 1. Voorwoord 2. Organogram, Organisatie of Bestuurlijke

Nadere informatie

1. Geïnspecteerde orgaanbank Voortplantingslaboratorium Divisie Vrouw & Baby Universitair Medisch Centrum Utrecht Heidelberglaan CX Utrecht

1. Geïnspecteerde orgaanbank Voortplantingslaboratorium Divisie Vrouw & Baby Universitair Medisch Centrum Utrecht Heidelberglaan CX Utrecht Definitief rapport naar aanleiding van het toezichtbezoek aan het Voortplantingslaboratorium, Divisie Vrouw & Baby van het Universitair Medisch Centrum Utrecht op 29 maart 2016 te Utrecht Utrecht, 24 mei

Nadere informatie

JAARVERSLAG. Beter. Zichtbaar. ZorgSaam. Weefselinstelling. Trombosedienst & Klinisch Chemisch Laboratorium

JAARVERSLAG. Beter. Zichtbaar. ZorgSaam. Weefselinstelling. Trombosedienst & Klinisch Chemisch Laboratorium ZorgSaam Zichtbaar Beter JAARVERSLAG Weefselinstelling 2016 Trombosedienst & Jaarverslag 2016 weefselinstelling Klinisch i Klinisch Chemisch Laboratorium Jaarverslag 2016 weefselinstelling Klinisch Chemisch

Nadere informatie

JAARVERSLAG. Beter. Zichtbaar. ZorgSaam. Weefselinstelling. Trombosedienst & Klinisch Chemisch Laboratorium

JAARVERSLAG. Beter. Zichtbaar. ZorgSaam. Weefselinstelling. Trombosedienst & Klinisch Chemisch Laboratorium ZorgSaam Zichtbaar Beter JAARVERSLAG Weefselinstelling 2018 Trombosedienst & Jaarverslag 2018 weefselinstelling Klinisch i Klinisch Chemisch Laboratorium Jaarverslag 2018 weefselinstelling Klinisch Chemisch

Nadere informatie

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Arib (PvdA) over onoorbare praktijken van de IVF-kliniek Geertgen (2011Z23737).

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Arib (PvdA) over onoorbare praktijken van de IVF-kliniek Geertgen (2011Z23737). > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 25 VX DEN HAAG T 070 340 79 F 070 340 78 34

Nadere informatie

Wet veiligheid en kwaliteit lichaamsmateriaal. Meldingen

Wet veiligheid en kwaliteit lichaamsmateriaal. Meldingen Wet veiligheid en kwaliteit lichaamsmateriaal & Meldingen Jeroen van Baare, inspecteur IGZ, Bloed & Weefsels Programma 8 Geneesmiddelen en Medische Technologie TRIP Minisymposium Weefselvigilantie 10 juni

Nadere informatie

Patiënten-informatie Donorinseminatie (KID)

Patiënten-informatie Donorinseminatie (KID) Patiënten-informatie Donorinseminatie (KID) Bij donorinseminatie of KID (= Kunstmatige Inseminatie met Donorzaad) wordt gebruik gemaakt van het zaad van een spermadonor. Dit kan een voor u onbekende donor

Nadere informatie

Zaaddonatie Radboud universitair medisch centrum

Zaaddonatie Radboud universitair medisch centrum Zaaddonatie Zaaddonatie is het afstaan van zaadcellen door een man (donor) met als doel bij een vrouw, de wensmoeder (acceptor), een zwangerschap mogelijk te maken. Deze zaadcellen kunnen via verschillende

Nadere informatie

STBZ-NL-004 Handleiding KID Module LSFDv6

STBZ-NL-004 Handleiding KID Module LSFDv6 STBZ-NL-004 Handleiding KID Module LSFDv6 STBZ-NL-004 Handleiding KID Module LSFDv6, wijzigingen voorbehouden. 1 Inhoudsopgave 1. Invoeren van een Donor... 3 1.1 Donor aanmaken... 3 1.2 Donor scherm...

Nadere informatie

Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, enz. enz. enz.

Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, enz. enz. enz. (Tekst geldend op: 11-02-2013) Wet van 6 februari 2003, houdende regels inzake de veiligheid en kwaliteit van lichaamsmateriaal dat kan worden gebruikt bij een geneeskundige behandeling (Wet veiligheid

Nadere informatie

Landelijke richtlijn laboratoriumfase intra-uteriene inseminatie. Ingangsdatum: 1 Augustus 2010 Revisiedatum: 1 Augustus 2015. Status: Definitief

Landelijke richtlijn laboratoriumfase intra-uteriene inseminatie. Ingangsdatum: 1 Augustus 2010 Revisiedatum: 1 Augustus 2015. Status: Definitief Versie 3.0 Landelijke richtlijn laboratoriumfase intra-uteriene inseminatie Ingangsdatum: 1 Augustus 2010 Revisiedatum: 1 Augustus 2015 Status: Definitief 1 Inhoudsopgave Paragraaf Titel Pagina Inhoudsopgave

Nadere informatie

Patiënteninformatie en informed consent: invriezen van semen

Patiënteninformatie en informed consent: invriezen van semen Patiënteninformatie en informed consent: invriezen van semen Hierbij ontvangt u informatie over het invriezen van semen. Het invriezen van semen gebeurt in het kader van een vruchtbaarheidsbehandeling

Nadere informatie

Inleiding Geachte heer/mevrouw,

Inleiding Geachte heer/mevrouw, Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek De werking van het afweersysteem bij eiceldonatie zwangerschappen DONatie van Oocyten in Reproductie (DONOR); klinische en immunologische

Nadere informatie

Binnen onze specialistische hulp, met onze professionele begeleiding verwerkt Vitaalpunt je gegevens ten behoeve goede zorg en hulpverlening.

Binnen onze specialistische hulp, met onze professionele begeleiding verwerkt Vitaalpunt je gegevens ten behoeve goede zorg en hulpverlening. Privacyverklaring Vitaalpunt Binnen onze specialistische hulp, met onze professionele begeleiding verwerkt Vitaalpunt je gegevens ten behoeve goede zorg en hulpverlening. Vitaalpunt vindt het van het uiterste

Nadere informatie

Utrecht, 7 januari 2016

Utrecht, 7 januari 2016 Definitief rapport naar aanleiding van het toezichtbezoek aan het klinisch chemisch hematologisch laboratorium (IUI en semenbank) van de Stichting Rijnstate op 6 oktober 2015 te Arnhem Utrecht, 7 januari

Nadere informatie

LANDELIJKE RICHTLIJN VOOR DE SEMENBANK

LANDELIJKE RICHTLIJN VOOR DE SEMENBANK Versie 2.0 LANDELIJKE RICHTLIJN VOOR DE SEMENBANK Specifieke kwaliteitseisen voor het laboratoriumdeel Ingangsdatum: 1 feb 2010 Revisiedatum: 1 feb 2012 Status: Definitief Pagina 1 van 13 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Weefselcodering in Nederland

Weefselcodering in Nederland Weefselcodering in Nederland Frank J.M. van Linden Ministerie van VWS Den Haag fj.v.linden@minvws.nl Inhoud 1. Weefselcodering in het kort (doel, middelen) 2. Wetgeving 3. Actoren 4. Weefselcodering in

Nadere informatie

Jaarverslag Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting 2007

Jaarverslag Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting 2007 Jaarverslag Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting 2007 1. Inleiding Het jaar 2007 was een lastig jaar voor de Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting. Eind 2006 heeft een aantal bestuursleden

Nadere informatie

Stichting Fertiliteitszorg Zuid Nederland (Nij Geertgen) T.a.v. directeur Nij Geertgen Ripseweg SM Elsendorp

Stichting Fertiliteitszorg Zuid Nederland (Nij Geertgen) T.a.v. directeur Nij Geertgen Ripseweg SM Elsendorp > Retouradres Postbus 2680 Stichting Fertiliteitszorg Zuid Nederland (Nij Geertgen) T.a.v. directeur Nij Geertgen Ripseweg 9 5424 SM Elsendorp Geneesmiddelen En Medische Technologie St. Jacobsstraat 16

Nadere informatie

Weefselcodering in Nederland - update

Weefselcodering in Nederland - update Weefselcodering in Nederland - update Frank J.M. van Linden Ministerie van VWS Den Haag fj.v.linden@minvws.nl Inhoud Wetgeving Actoren Weefselcodering in NL Informatie Waarom een uniforme Europese codering

Nadere informatie

Patiënteninformatie en informed consent: invriezen van embryo s

Patiënteninformatie en informed consent: invriezen van embryo s Patiënteninformatie en informed consent: invriezen van embryo s Hierbij ontvangt u informatie over het invriezen van embryo s. Het invriezen van embryo s gebeurt in het kader van een fertiliteitsbehandeling

Nadere informatie

Definitief rapport naar aanleiding van het toezichtbezoek aan het IVF Laboratorium van Stichting VU-VUmc op 18 augustus 2015 te Amsterdam

Definitief rapport naar aanleiding van het toezichtbezoek aan het IVF Laboratorium van Stichting VU-VUmc op 18 augustus 2015 te Amsterdam Definitief rapport naar aanleiding van het toezichtbezoek aan het IVF Laboratorium van Stichting VU-VUmc op 18 augustus 2015 te Amsterdam Utrecht, 3 september 2015 Inspectierapport 1. Geïnspecteerde orgaanbank

Nadere informatie

Privacyverklaring Stichting Zorgcentra Rivierenland (SZR)

Privacyverklaring Stichting Zorgcentra Rivierenland (SZR) Privacyverklaring Stichting Zorgcentra Rivierenland (SZR) In deze privacyverklaring informeert SZR u over de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) en de wijze waarop SZR met uw persoonsgegevens

Nadere informatie

Uw medisch dossier. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Uw medisch dossier. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Uw medisch dossier Voor een goede medische behandeling is het noodzakelijk dat uw behandelend arts een dossier bijhoudt. Dit dossier bevat aantekeningen over uw gezondheidstoestand en gegevens over de

Nadere informatie

Reglement bescherming persoonsgegevens Nieuwegein

Reglement bescherming persoonsgegevens Nieuwegein CVDR Officiële uitgave van Nieuwegein. Nr. CVDR339387_1 22 mei 2018 Reglement bescherming persoonsgegevens Nieuwegein Het college van de gemeente Nieuwegein; Gelet op de Wet bescherming persoonsgegevens

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 33598 28 juni 2016 Regeling van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 27 juni 2016, kenmerk 926933-146877-CZ,

Nadere informatie

Privacy policy: Uw persoonsgegevens en uw privacy in onze praktijk Bureau VIER-V

Privacy policy: Uw persoonsgegevens en uw privacy in onze praktijk Bureau VIER-V Privacy policy: Uw persoonsgegevens en uw privacy in onze praktijk Bureau VIER-V Inleiding Bureau VIER-V hecht veel waarde aan de bescherming van uw persoonsgegevens. In deze privacy policy willen we heldere

Nadere informatie

Centrum voor Voortplantingsgeneeskunde. Informatie voor een anonieme zaaddonor

Centrum voor Voortplantingsgeneeskunde. Informatie voor een anonieme zaaddonor Centrum voor Voortplantingsgeneeskunde Informatie voor een anonieme zaaddonor Inhoud Inleiding 1 Onderwerpen die we van tevoren met de donor bespreken 1 Uw leeftijd 1 Uw gezondheid 1 Uw erfelijke eigenschappen

Nadere informatie

Melden. aan de IGZ. Jeroen van Baare Senior inspecteur IGZ

Melden. aan de IGZ. Jeroen van Baare Senior inspecteur IGZ Melden aan de IGZ Jeroen van Baare Senior inspecteur IGZ Wanneer moet je melden? Wie moet melden? Wat moet melden? Wat gebeurt er na de melding? 2 Alle ernstige ongewenste voorvallen en ernstige ongewenste

Nadere informatie

Definitief rapport naar aanleiding van het toezichtbezoek aan Stichting Fertiliteitszorg Zuid Nederland (Nij Geertgen) op 28 juli 2015 te Elsendorp

Definitief rapport naar aanleiding van het toezichtbezoek aan Stichting Fertiliteitszorg Zuid Nederland (Nij Geertgen) op 28 juli 2015 te Elsendorp Definitief rapport naar aanleiding van het toezichtbezoek aan Stichting Fertiliteitszorg Zuid Nederland (Nij Geertgen) op 28 juli 2015 te Elsendorp Utrecht, 8 oktober 2015 Inspectierapport 1. Geïnspecteerde

Nadere informatie

Jaarverslag 2018 Weefselinstelling

Jaarverslag 2018 Weefselinstelling Jaarverslag 2018 Weefselinstelling Inhoudsopgave (vetgedrukt de verplichte onderwerpen volgens Richtlijn 2004/23/EG artikel 10 en 28) 1. Inleiding of voorwoord 2. Organogram, Organisatie of Bestuurlijke

Nadere informatie

Reglement Stichting donorgegevens kunstmatige

Reglement Stichting donorgegevens kunstmatige STICHTING DONORGEGEVENS KUNSTMATIGE BEVRUCHTING Reglement Stichting donor kunstmatige bevruchting Het bestuur van de Stichting donor kunstmatige bevruchting, als bedoeld artikel 1, onder b, van de Wet

Nadere informatie

LANDELIJK PROTOCOL VOOR DE SEMENBANK

LANDELIJK PROTOCOL VOOR DE SEMENBANK LANDELIJK PROTOCOL VOOR DE SEMENBANK Specifieke kwaliteitseisen voor het laboratoriumdeel protocol als aanvaard door de plenaire vergaderingen van de de Nederlands-Belgische Vereniging voor Kunstmatige

Nadere informatie

Naar aanleiding van de bevindingen beschreven in dit rapport verwachten wij uiterlijk 22 september 2014 een plan van aanpak van u.

Naar aanleiding van de bevindingen beschreven in dit rapport verwachten wij uiterlijk 22 september 2014 een plan van aanpak van u. > Retouradres Postbus 90460 2509 LL Den Haag Maastricht UMC+ T.a.v. Directeur-bestuurder RVE Patiënt & Zorg Postbus 5800 6202 AZ Maastricht Datum 24 juli 2014 Onderwerp Inspectierapport Geneesmiddelen

Nadere informatie

Centrum voor Voortplantingsgeneeskunde. Informatie voor een eigen zaaddonor

Centrum voor Voortplantingsgeneeskunde. Informatie voor een eigen zaaddonor Centrum voor Voortplantingsgeneeskunde Informatie voor een eigen zaaddonor Centrum voor Voortplantingsgeneeskunde Inhoud Inleiding 3 Onderwerpen die we van tevoren met iedere donor bespreken 3 Uw leeftijd

Nadere informatie

Informatie voor een anonieme zaaddonor

Informatie voor een anonieme zaaddonor Informatie voor een anonieme zaaddonor Centrum voor Voortplantingsgeneeskunde Inleiding U heeft zich als zaaddonor bij het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) aangemeld. Naast de mondelinge informatie

Nadere informatie

Informatie eicelbank ontvangster

Informatie eicelbank ontvangster Informatie eicelbank ontvangster Inleiding U heeft contact opgenomen met het Medisch Centrum Kinderwens omdat u in aanmerking wilt komen voor een behandeling waarbij u eicellen ontvangt van een voor u

Nadere informatie

Wijziging Wvkl en Eisenbesluit Lichaamsmateriaal; De theorie

Wijziging Wvkl en Eisenbesluit Lichaamsmateriaal; De theorie Wijziging Wvkl en Eisenbesluit Lichaamsmateriaal; De theorie Frank J.M. van Linden Ministerie van VWS Den Haag fj.v.linden@minvws.nl Inhoud Wijziging van wet- en regelgeving - Algemeen - Uniforme Europese

Nadere informatie

Welkom. Versie 21 april 2015 1/10 PIF01 Informatiefolder Nij Barrahûs

Welkom. Versie 21 april 2015 1/10 PIF01 Informatiefolder Nij Barrahûs Welkom Van harte welkom bij Nij Barrahûs, centrum voor vruchtbaarheid te Wolvega. Door middel van deze folder willen wij u informeren over onze kliniek, wat wij u te bieden hebben en u wijzen op uw rechten

Nadere informatie

Patiënten-informatie Donorinseminatie (KID)

Patiënten-informatie Donorinseminatie (KID) Patiënten-informatie Donorinseminatie (KID) Bij donorinseminatie of KID (= Kunstmatige Inseminatie met Donorsperma) wordt gebruik gemaakt van het sperma van een spermadonor. Dit kan een voor u onbekende

Nadere informatie

Privacyreglement Bureau Streefkerk B.V.

Privacyreglement Bureau Streefkerk B.V. Privacyreglement Bureau Streefkerk B.V. Inleiding Van alle personen die door Bureau Streefkerk worden begeleid, dat wil zeggen geadviseerd en ondersteund bij het zoeken, verkrijgen en behouden van een

Nadere informatie

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING Officiële uitgave van de gemeenschappelijke regeling Werk en Inkomen Lekstroom Nr. 539 18 september 2017 Reglement Bescherming persoonsgegevens Werk en Inkomen Lekstroom

Nadere informatie

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Van Gerven (SP) over de praktijken van privékliniek Geertgen uit Elsendorp (2011Z18923).

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Van Gerven (SP) over de praktijken van privékliniek Geertgen uit Elsendorp (2011Z18923). > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX DEN HAAG T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Privacyverklaring U-center

Privacyverklaring U-center Privacyverklaring U-center Binnen onze specialistische hulp, met onze professionele begeleiding verwerkt U-center uw gegevens ten behoeve van begeleiding van meervoudige psychische problematiek. U-center

Nadere informatie

Voor de bovenstaande doelstelling(en) kan Fysiotherapie Boekhout B.V. de volgende persoonsgegevens van u vragen:

Voor de bovenstaande doelstelling(en) kan Fysiotherapie Boekhout B.V. de volgende persoonsgegevens van u vragen: Privacy Policy Boekhout Fysiotherapie BV verwerkt persoonsgegevens over u doordat u gebruik maakt van onze diensten. Wij hechten veel waarde aan de bescherming van uw persoonsgegevens. In deze Privacy

Nadere informatie

Informatiefolder donorbank

Informatiefolder donorbank Informatiefolder donorbank Inleiding Deze folder is voor mannen die overwegen om spermadonor te worden en voor vrouwen of paren die willen begrijpen wat het inhoudt om zaaddonor te worden en te zijn. In

Nadere informatie

Rapportage van het inspectiebezoek aan De Hoogstraat op 31 maart 2015 te Utrecht

Rapportage van het inspectiebezoek aan De Hoogstraat op 31 maart 2015 te Utrecht Rapportage van het inspectiebezoek aan De Hoogstraat op 31 maart 2015 te Utrecht Utrecht, juli 2015 Inhoudsopgave 1 Aanleiding inspectiebezoek... 3 2 Resultaten inspectiebezoek... 5 2.1 Inleiding... 5

Nadere informatie

Privacy Policy Fysio Quality

Privacy Policy Fysio Quality Privacy Policy Fysio Quality Fysio Quality hecht veel waarde aan de bescherming van uw persoonsgegevens. In deze Privacy Policy willen we heldere en transparante informatie geven over hoe wij omgaan met

Nadere informatie

Het CBP voldoet hierbij aan dit verzoek. Kader

Het CBP voldoet hierbij aan dit verzoek. Kader POSTADRES Postbus 93374, 2509 AJ Den Haag BEZOEKADRES Prins Clauslaan 20 TEL 070-381 13 00 FAX 070-381 13 01 E-MAIL info@cbpweb.nl INTERNET www.cbpweb.nl AAN Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en

Nadere informatie

Privacyreglement Persoonsgegevens Vincentiusvereniging Maastricht

Privacyreglement Persoonsgegevens Vincentiusvereniging Maastricht Privacyreglement Persoonsgegevens Vincentiusvereniging Maastricht Artikel 1: Aanhef Vincentiusvereniging Maastricht ( hierna te noemen VVM) heeft als doel om gezinnen en alleenstaanden, met minimale financiële

Nadere informatie

Doc Overa 1O.2.e. Inspectie voor de. Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Doc Overa 1O.2.e. Inspectie voor de. Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Doc. 1.0 Overa 1O.2.e Inspectie voor de Gezondheidszorg Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport > Retouradres Postbus 2680, 3500 GR Utrecht Erasmus Medisch Centrum IVF-Iaboratorium T.a.v. de Raad

Nadere informatie

Jaarverslag Weefselinstelling, intra-uteriene inseminatie. Klinisch Chemisch Laboratorium Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis

Jaarverslag Weefselinstelling, intra-uteriene inseminatie. Klinisch Chemisch Laboratorium Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis Jaarverslag 2017 Weefselinstelling, intra-uteriene inseminatie Klinisch Chemisch Laboratorium Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis Versie: 1 Datum: 24-5-2018 Inhoudsopgave 1. Voorwoord... 3 2. Organogram, Organisatie,

Nadere informatie

Weten van wie je afstamt

Weten van wie je afstamt Weten van wie je afstamt Nieuwe afspraken rond het beheer van donorgegevens bij kunstmatige bevruchting Informatie voor (toekomstige) donoren Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Directie Innovatie,

Nadere informatie

Rapportage van het inspectiebezoek aan Reade (locatie Overtoom) op 20 april 2015 te Amsterdam

Rapportage van het inspectiebezoek aan Reade (locatie Overtoom) op 20 april 2015 te Amsterdam Rapportage van het inspectiebezoek aan Reade (locatie Overtoom) op 20 april 2015 te Amsterdam Utrecht, juli 2015 Inhoudsopgave 1 Aanleiding inspectiebezoek... 3 2 Resultaten inspectiebezoek... 5 2.1 Inleiding...

Nadere informatie

Welkom. Versie 4 april 2016 1/11 PIF01 Informatiefolder Nij Barrahûs

Welkom. Versie 4 april 2016 1/11 PIF01 Informatiefolder Nij Barrahûs Welkom Van harte welkom bij Nij Barrahûs, centrum voor vruchtbaarheid te Wolvega. Door middel van deze folder willen wij u informeren over onze kliniek, wat wij u te bieden hebben en u wijzen op uw rechten

Nadere informatie

JAARVERSLAG WEEFSELINSTELLING 2018

JAARVERSLAG WEEFSELINSTELLING 2018 JAARVERSLAG WEEFSELINSTELLING 2018 Versie 3.0 Marieke Emmen, Hemo- en Biovigilantie medewerker Inhoud 1. Voorwoord... 3 2. Organogram, Organisatie, Beschrijving bestuurlijke organisatie... 3 3. Identiteit

Nadere informatie

GAMEETDONATIE IN EEN SYSTEEM VAN FAIRE WEDERKERIGHEID. Versie 1.0

GAMEETDONATIE IN EEN SYSTEEM VAN FAIRE WEDERKERIGHEID. Versie 1.0 GAMEETDONATIE IN EEN SYSTEEM VAN FAIRE WEDERKERIGHEID Versie 1.0 Datum Goedkeuring 14-10-2011 Methodiek Consensus based Discipline Verantwoording Monodisciplinair NVOG Achtergrond In Nederland overtreft

Nadere informatie

Privacyreglement Bureau Streefkerk B.V.

Privacyreglement Bureau Streefkerk B.V. Privacyreglement Bureau Streefkerk B.V. Inleiding Van alle personen die door Bureau Streefkerk worden begeleid, dat wil zeggen geadviseerd en ondersteund bij het zoeken, verkrijgen en behouden van een

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2005 2006 30 338 Aanpassing van de Wet veiligheid en kwaliteit lichaamsmateriaal en enkele andere wetten aan richtlijn 2004/23/EG van het Europees Parlement

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2003 320 Besluit van 11 augustus 2003, houdende bepaling van de gegevens en bescheiden als bedoeld in artikel 2, eerste lid, onderscheidenlijk artikel

Nadere informatie

Informatie voor een eigen zaaddonor

Informatie voor een eigen zaaddonor Informatie voor een eigen zaaddonor Centrum voor Voortplantingsgeneeskunde Inhoud Inleiding 1 Onderwerpen die we bespreken 1 Het zaad 2 Afspraken 4 Juridische aspecten 5 Einde van het donorschap 6 Aansprakelijkheid

Nadere informatie

Gebruik van uw medische gegevens en lichaamsmateriaal voor wetenschappelijk onderzoek en onderwijs

Gebruik van uw medische gegevens en lichaamsmateriaal voor wetenschappelijk onderzoek en onderwijs Gebruik van uw medische gegevens en lichaamsmateriaal voor wetenschappelijk onderzoek en onderwijs Geen bezwaar? Inleiding U bezoekt Medisch Spectrum Twente (MST) voor onderzoek en / of behandeling. In

Nadere informatie

TRIP Nationaal bureau voor hemo- en biovigilantie

TRIP Nationaal bureau voor hemo- en biovigilantie TRIP Nationaal bureau voor hemo- en biovigilantie Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld

Nadere informatie

JAARVERSLAG WEEFSELINSTELLING 2018

JAARVERSLAG WEEFSELINSTELLING 2018 JAARVERSLAG WEEFSELINSTELLING 2018 Versie 1.4 Marieke Emmen, Hemo- en Biovigilantie medewerker Inhoud 1. Voorwoord... 3 2. Organogram, Organisatie, Beschrijving bestuurlijke organisatie... 3 3. Identiteit

Nadere informatie

Voortplantingsgeneeskunde. Het invriezen en in bewaring geven van zaad

Voortplantingsgeneeskunde. Het invriezen en in bewaring geven van zaad Voortplantingsgeneeskunde Het invriezen en in bewaring geven van zaad Voortplantingsgeneeskunde Inleiding U heeft met een arts gesproken over de mogelijkheid om uw zaad (sperma) te laten invriezen en

Nadere informatie

Privacy Policy Fysio Focus

Privacy Policy Fysio Focus Privacy Policy Fysio Focus Fysio Focus hecht veel waarde aan de bescherming van uw persoonsgegevens. In deze Privacy policy willen we heldere en transparante informatie geven over hoe wij omgaan met persoonsgegevens.

Nadere informatie

In de bijlage heb ik de tekortkomingen en de correcties daarop puntsgewijs beschreven.

In de bijlage heb ik de tekortkomingen en de correcties daarop puntsgewijs beschreven. Academisch Ziekenhuis Maastricht t.a.v. Raad van Bestuur Postbus 5800 6202 AZ MAASTRICHT Betreft bezoek afdeling Urologie Geneesmiddelen En Medische Technologie Wilh. van Pruisenweg 52 Den Haag Postbus

Nadere informatie

Admiraal de Ruyter Ziekenhuis Klinisch Chemisch Laboratorium t.a.v. Raad van Bestuur s-gravenpolderseweg RA Goes

Admiraal de Ruyter Ziekenhuis Klinisch Chemisch Laboratorium t.a.v. Raad van Bestuur s-gravenpolderseweg RA Goes > Retouradres Postbus 2518 6401 DA Heerlen Admiraal de Ruyter Ziekenhuis Klinisch Chemisch Laboratorium t.a.v. Raad van Bestuur s-gravenpolderseweg 114 4462 RA Goes Stadsplateau 1 3521 AZ Utrecht Postbus

Nadere informatie

TOESTEMMING VOOR INVRIEZEN VAN EMBRYO'S

TOESTEMMING VOOR INVRIEZEN VAN EMBRYO'S TOESTEMMING VOOR INVRIEZEN VAN EMBRYO'S Tussen: Universitair Ziekenhuis Gent met zetel te 9000 Gent aan de De Pintelaan 185, hierna genoemd UZ Gent enerzijds, en Mevrouw/ Dhr. geboren te op wonende te

Nadere informatie

Jaarverslag Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting 2008

Jaarverslag Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting 2008 Jaarverslag Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting 2008 1 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Wettelijk kader en werkzaamheden van de Stichting 4 3 Overzicht van bij de Stichting geregistreerde instellingen,

Nadere informatie

Aanname, behandeling en afgifte semen t.b.v. IUI versie 8 15 april 2014

Aanname, behandeling en afgifte semen t.b.v. IUI versie 8 15 april 2014 Procedure Aanname, behandeling en afgifte semen t.b.v. IUI versie 8 15 april 2014 wijziging t.a.v. versie 7 algemeen 6 enkele tekstuele aanpassingen aangepast: literatuurlijst 22-5-2014 Provisorische wijziging

Nadere informatie

Addendum Privacy Policy voor patiënten

Addendum Privacy Policy voor patiënten Addendum Privacy Policy voor patiënten Algemeen De AVG is de nieuwe wet ter bescherming van privacy en persoonsgegevens. Op grond van deze wet heeft een organisatie die met persoonsgegevens werkt bepaalde

Nadere informatie

Informatiebrief Hersenonderzoek.nl Biobank: bloeddonatie

Informatiebrief Hersenonderzoek.nl Biobank: bloeddonatie Informatiebrief Hersenonderzoek.nl Biobank: bloeddonatie Geachte heer/mevrouw, U ontvangt deze brief omdat u staat ingeschreven bij Hersenonderzoek.nl. In deze brief vragen we u of u bloed wilt doneren

Nadere informatie