Inhoudsopgave 1. Voorwoord 3 2. Oriëntatie 4 3. Inspiratie 6 4. Gebruiksomgeving 7 5. Concept 8 6. Productie Evaluatie 11 8.

Transcriptie

1 1

2 Inhoudsopgave 1. Voorwoord 3 2. Oriëntatie 4 3. Inspiratie 6 4. Gebruiksomgeving 7 5. Concept 8 6. Productie Evaluatie Kostprijsberekening Bronnen 18 2

3 1. Voorwoord Tijdens het 2e semester van industrieel product ontwerp aan de Fontys Hogeschool in Venlo, krijgen de studenten de keuze uit twee opdrachten: meedoen aan de HEMA ontwerp wedstrijd of een notenkraker ontwerpen. Voor beide opdrachten moet een werkend prototype ontworpen worden. De HEMA ontwerp wedstrijd vond ik een zeer interessante opdracht. Het ontwerp moest gerelateerd zijn aan eten. Maar door gebrek aan tijd heb ik gekozen om voor de notenkrakeropdracht te gaan, omdat ik hier een goed idee voor had en anders in tijdnood zou komen. 3

4 2. Oriëntatie Bij het ontwerp van de notenkraker is een vereiste dat hij met de hand bediend kan worden. Dus goed functioneren zonder gebruik van een externe energiebron. De doelgroep werd vrij gelaten; hierin moesten we zelf een keuze maken. Het zichtbaar zijn van de mechanica van de notenkraker, wordt een extra waarde gehecht. 4

5 5

6 3. Inspiratie Dit semester is de inspiratie gekomen van het merk Alessi. Dit merk slaagt er in aan een ontwerp humor toe te voegen, waardoor het geinig oogt. Hierdoor is de doelgroep breed en wordt het product ook echt een hebbedingetje, een eyecatcher, een conversation piece. Het zal aandacht trekken van veel mensen en ook goed verkocht worden aan een breed publiek. 6

7 4. Gebruiksomgeving Verschillende typen notenkrakers en het gebruik er van zijn bestudeerd. Een praktische notenkraker is er een die hanteerbaar is en in de hand gebruikt kan worden. Dus niet een die is vastgemonteerd aan een voetstuk of een schaal bijvoorbeeld. Indien hij één geheel vormt met een schaal, moet hij op een tafel blijven staan en is daardoor moeilijker bruikbaar. Goed hanteerbaar verhoogt het gebruiksgemak van de notenkraker. Als de notenkraker niet gebruikt wordt, ligt hij vaak in een lade. De notenkraker moet daar dus in passen. Bij het ontwerpen van de notenkraker heb ik me vooral gericht op het kraken van walnoten. Dit is gedaan omdat deze van de vele notensoorten veruit het meest verkocht worden. De walnoot behoort tot het standaars assortiment van de meeste supermarkten. Hier vind je bijvoorbeeld geen hazelnoten, paranoten en amandelen. 7

8 5. Concept Nadat ik het besluit had genomen, dat ik niet mee ging doen aan de HEMA ontwerp wedstrijd maar een notenkraker ging ontwerpen, was het niet veel tijd om veel verschillende ideeën uit te gaan werken. De resterende tijd zat vooral in het uitwerken van een concept notenkraker in de vorm van een eekhoorn. De tijd van het uitwerken is vooral besteed in het bedenken hoe door de beweging van de staart, de noot kan worden gekraakt door de poten en de kop naar elkaar toe te laten komen. In het naar tegelijkertijd elkaar toebewegen van de poten EN het hoofd, zitten drie nadelen. 1. Het is moeilijker te produceren omdat er meerdere bewegende delen zijn, die ook weer uit losse onderdelen zijn opgebouwd. 2. Een bewegend onderdeel is minder sterk als een vast onderdeel. Er moet veel kracht op de verschillende onderdelen worden uitgeoefend, om een noot te kraken. 3. De volledig mechanische eekhoorn bestaat dan uit zo veel onderdelen, die het geheel zo zwaar zullen maken dat hij niet meer hanteerbaar is. Daarom is er voor gekozen om alleen de poten OF de kop te laten bewegen. Er gekozen om de poten te laten bewegen. Binnen de gemaakte schets van de eekhoorn, kwam het bewegen van de poten het beste uit. 8

9 Ook moet er nog een besluit genomen worden of de bewegingen door tandwielen wordt overgebracht of door een stangetje dat de staart met de poot verbindt. Het voordeel van tandwielen is dat daarmee de kracht goed van een lichte kracht naar een grote kracht wordt overgezet. Indien tandwielen worden toegepast moeten de twee delen die het lichaam van de eekhoorn vormen, verder uit elkaar worden gemonteerd. Dit veroorzaakt dan voor twee problemen. Op de eerste plaats is dat je daardoor makkelijker klem komt te zitten tussen de tandwielen met verwondingen tot gevolg. Punt twee is, dat het ontwerp minder goed in de hand past waardoor je hem niet meer goed dicht kunt knijpen. Daarom heb ik gekozen om de poten te laten bewegen door middel van een stangetje. De rest van de ontwerppunten zijn verder gefine-tuned tijdens het produceren van het kartonnen prototype. 9

10 6. Productie De productietijd van het prototype is slechts 3 lesblokken geweest. Door het gebruik van de CNC-lasersnijder voor de meeste onderdelen van de notenkraker, is de productietijd zeer beperkt gebleven. Vóórdat het ontwerp in roestvast staal (RVS) van 3 mm dikte, is een model gemaakt van grijs karton van dezelfde dikte. Het kartonnen model is vervolgens nog op enkele kleine punten gewijzigd. Zo is de vorm van de staart van de eekhoorn aangepast waardoor de staart als het ware om je hand valt. De kop van de eekhoorn is ook verder naar beneden gebracht zodat de noot beter past tussen de kop en de poten. De onderdelen die gewijzigd moesten worden zijn overgetrokken op papier en daarop zijn wijzigingen ingetekend. Daarna is het ingescand waardoor het kan worden overgetrokken in het programma Solid Works. Toen is er een 2 e model van karton gemaakt en gecontroleerd of alles klopte voordat het uit RVS gelazerd wordt. Uit het kartonnen blijkt dat de onderdelen zeer soepel te opzichte van elkaar moeten kunnen bewegen. Dit is bereikt door het gebruik van nylon busjes. Het ontwerp was nu zover dat het gelazerd kon worden uit RVS-plaat (productietijd ± 5 minuten). Aan de zijde van de lazersnijder waren de randen van de onderdelen heel mooi en strak. Aan de andere zijde ontstaat een soort smeltbraam. Dit is een gevolg van de beperking van de lazersnijder; die kan namelijk slechts maximaal 3 mm. dik RVS-plaatwerk verwerken. Met de bandschuurmachine zijn alle bramen verwijderd. De Lazersnijder heeft verschillende centerpunten van de gaten, gemarkeerd. Vervolgens zijn die gaten in twee verschillende maten geboord. Een maat voor de gebruikte patentbouten die verzonken liggen. Een ruimere maat voor het plaatsen van de nylon busjes. De verschillende gaten zijn door middel van letters K (klein) en G (groot) op het kartonnen model aangegeven. Hierdoor is de kans op fouten bij de productie zo klein mogelijk. De patentbouten en de nylon busjes moeten zo precies in de gaten passen dat er geen speling tussen de verschillende onderdelen ontstaat. Indien er speling is, werkt de notenkraker niet. Het assembleren van de notenkraker komt zeer precies op de tiende millimeter nauwkeurig. Hiervoor heb ik de boutjes en de busjes op de exacte lengte gemaakt (gezaagd of geschuurd). Alle RVS onderdelen zijn gezandstraald, waardoor het RVS mat van kleur wordt en minder besmettelijk is. 10

11 7. Evaluatie Bij dit project heb ik een moeilijke beslissing moeten nemen om niet verder te gaan met de HEMA opdracht, maar om voor de notenkraker te gaan. Dit heb ik gedaan omdat het te veel tijd innam voordat ik een goed idee had voor HEMA, waar ik tevreden over kon zijn. Het idee van de eekhoorn had ik al bedacht en ik vond dit een beter ontwerp dan mijn ideeën voor HEMA. Als ik nu terugkijk op mijn keuze, ben ik daar heel tevreden over. Het was de juiste keuze op het juiste moment, zodat ik nog net genoeg tijd had om de notenkraker uit te werken en te produceren. Binnen dit project heb ik een punt erg onderschat. En dat is dat een ander materiaal het ontwerp kan maken of breken. Ik was er van overtuigd dat RVS de juiste keuze was voor een notenkraker omdat het tegen een stootje kan en goed te reinigen is. Andere eigenschappen van RVS heb ik onderschat. Zoals het gewicht en hoe het materiaal aanvoelt. Het kartonnen prototype was licht en voelde zacht en zeer prettig aan en ligt fijner in de hand. Dus, als ik nog iets over zou kunnen doen, zou ik voor een ander materiaal kiezen. Over de vorm van de eekhoorn ben ik heel positief en mijn doel om een geinig ontwerp te maken vind ik goed gelukt. Mede door de vorm is het wel echt een eye catcher geworden. 11

12 8. Kostprijsberekening product afmeting aantal inkoopprijs koster per lamp koste per RVS 3mm 1 kg 1 8,4 8, rvs buis 12ᴓ*1,5[mm] 0,02 10,76 0, patentbout M4 9 0,3925 3, totaal 12,

13 Cnc lasermachine Elektriciteitsverbruik v.d. machine 59,5 (kwh) Prijs elektriciteit: 0,17 (euro/kwh) Onderhoudskosten 4,9 (euro/h) Offerte prijs machine: (euro) Afschrijving v.d. machine over: 120 (maanden) Leasing percentage: 10 (%) De machine werkt: 8 (h/dag) Één manuur 48 (euro/h) Totaalprijs incl. manuren 74,73375 (euro/h) 0, uren gewerkt aan de machine 4, ,5 (euro) 13

14 Bandschuurmachine Elektriciteitsverbruik v.d. machine 2,5 (kwh) Prijs elektriciteit: 0,17 (euro/kwh) Onderhoudskosten 2 (euro/h) Offerte prijs machine: 1000 (euro) Afschrijving v.d. machine over: 120 (maanden) Leasing percentage: 10 (%) De machine werkt: 8 (h/dag) Één manuur 48 (euro/h) Totaalprijs incl. manuren 50, (euro/h) 0, uren gewerkt aan de machine 4, ,9 (euro) 14

15 Kolomboormachine Elektriciteitsverbruik v.d. machine 1,1 (kwh) Prijs elektriciteit: 0,17 (euro/kwh) Onderhoudskosten 2 (euro/h) Offerte prijs machine: 5000 (euro) Afschrijving v.d. machine over: 120 (maanden) Leasing percentage: 10 (%) De machine werkt: 8 (h/dag) Één manuur 48 (euro/h) Totaalprijs incl. manuren 50, (euro/h) 0, uren gewerkt aan de machine 1, ,13 (euro) 15

16 Straalcabine Elektriciteitsverbruik v.d. machine 1,8 (kwh) Prijs elektriciteit: 0,17 (euro/kwh) Onderhoudskosten 2 (euro/h) Offerte prijs machine: 3000 (euro) Afschrijving v.d. machine over: 120 (maanden) Leasing percentage: 10 (%) De machine werkt: 8 (h/dag) Één manuur 48 (euro/h) Totaalprijs incl. manuren 50, (euro/h) 0, uren gewerkt aan de machine 1, ,54 (euro) 16

17 Asamblage Één manuur 48 (euro/h) Totaalprijs incl. manuren 48 (euro/h) 0, uren gewerkt aan de machine 0, (euro) transport aantal koste per container /st. /10000 st. fabriek in nederland naar winkel , kraker krakers kost prijs 25, ,1 (euro) verkoopprijs 76, ,2 (euro) 3* kostprijs 17

18 9. Bronnen