Programmaplan Onderzoek in Onderwijs

Transcriptie

1 Programmaplan Onderzoek in Onderwijs Inleiding uit Instellingsplan: Het praktijkgerichte onderzoek wordt binnen de HvA stevig ingebed in de organisatie. Hoger beroepsonderwijs is immers onlosmakelijk verbonden met onderzoek. Van hbo-professionals wordt verwacht dat ze zich bewust zijn van het feit dat de wereld om hen heen constant verandert en dat ze in staat zijn hun vakkennis op peil te houden en hun handelen aan te passen aan nieuwe kennis en veranderende inzichten. Dit betekent dat ze in de context van hun beroep keuzes kunnen maken die gebaseerd zijn op actuele, internationale wetenschappelijke kennis en inzichten. Om deze attitude aan de studenten mee te geven worden opleidingen binnen de HvA verzorgd in de context van praktijkgericht onderzoek. 1. Portefeuillehouder: Jean Tillie 2. Doelstelling: Het programma Onderzoek in Onderwijs werkt de doelstellingen van het Strategisch Onderzoeksbeleid (door CvB vastegesteld d.d. 20 januari 2015, uit voor dit onderwerp, te weten: 1. Elke opleiding heeft een gefundeerde visie op onderzoek in beroep en opleiding De HvA biedt uitdagende bachelor-opleidingen met een herkenbare leerlijn onderzoek 2020 en integrale aandacht voor evidence-based handelen. 3. Programma-organisatie: In de eerste fase ( ) zal een HvA-breed team het deelplan van het Programma Uitvoering Strategisch Onderzoeksbeleid (d.d.16 juni, zie bijlage) uitwerken, bestaande uit: Jean Tillie (voorzitter) Margo van Hartingsveldt (DG, lector en opleidingsmanager) Frits Rovers (DOO, opleidingsmanager), vervanger: Alessandra Corda (DOO) Hafid Ballafkih (DEM, docent) Eric de Wilde (DT) Wilfred Diekmann (DMR, Masters, Graduate School) Vacature DBSV Vacature DMCI Margreet Schriemer (senior-beleidsmedewerker P&O) Peter Dekker (HvA academie) Margo van Rotterdam (beleidsadviseur O2 K&A) Dymph van Outersterp (teamleider onderzoek O2, projectleider) Eldrid Bringmann (directeur O2, wnm. directeur P&O) Periodiek zal het projectteam onderwerpen ter bespreking voorleggen aan de gezamenlijke onderwijsraad en onderzoeksraad. 4. Onderliggende projecten (met een bijbehorende vraagstelling en opdracht, een tijdspad, deliverables en een projectinrichting) a. Operationaliseren onderzoekend vermogen in elke fase van het curriculum, opleidingsonafhankelijk b. Rondje langs management teams om domeinspecifieke kenmerken op te halen en de sense of urgency van opleidingsmanagers (leiderschap) januari 2016

2 c. Inventarisatie wat onderzoek in curriculum is: voor elke opleiding uit de studiegids extraheren wat voor modules, onderdelen, integrale onderwijsblokken worden aangeboden die vallen onder de noemer van onderzoekend vermogen d. Masterclass Mick Healy: een voor hogeschoolhoofddocenten en een voor een onderwijsteam dat concreet aan de slag (video live stream voor rest van de organisatie) oktober december dec Er bestaat een nauwe relatie met: het Programma Professionalisering Docenten (portefeuillehouder Gerard van Haarlem); groei in professionele ontwikkeling van onderzoekend vermogen en evidence-based handelen is onderdeel van individuele en teamprofessionaliseringsplannen; systematisch scholingsaanbod waarmee docenten onderzoeksgerelateerde expertise op niveau kunnen brengen en houden; het Programma Financiering Onderzoek (portefeuillehouder Jacomine Ravensberger). De portefeuillehouders praten elkaar periodiek bij. 5. Communicatieplan (waarin is opgenomen op welke wijze de organisatie wordt betrokken wordt bij het programma en wordt geïnformeerd over de voortgang) Nader te bepalen. 6. Begroting: PM studentassistent of trainee die inventarisatie kan maken genoemd onder 4.c; PM: werkbezoek Mick Healy (16 december 2015); De decaan bewaakt de realisatie van de doelstellingen en monitort de tijdsplanning, de efficiency en de begroting. Hij/zij informeert de organisatie over de resultaten en zorgt voor acceptatie van de voorgenomen plannen. Daarnaast werkt(en) de decaan en/of de projectleiders nauw samen met andere organisatieonderdelen uit de faculteiten, de staven en de diensten. Niet alleen omdat de projectmedewerkers (en leiders) afkomstig zijn uit deze onderdelen, maar ook om te zorgen voor inbedding, afstemming en draagvlak van de voorgenomen veranderingen binnen de staande organisatie. Aansturing en verantwoording Na vaststelling van het programmaplan legt iedere decaan twee keer per jaar verantwoording af aan het CBO/CvB over de voortgang en de resultaten van het programma. De uit de programma s voortvloeiende beleidsbesluiten worden door het CvB genomen. De onderlinge coördinatie van de programma's ligt bij het CvB. Aansluitend op de coördinatie van de programma's zal de rector HvA een professionaliseringsprogramma voor het CBO opstellen. Dit professionaliseringsprogramma heeft leiderschap in een professionele organisatie als thema en bestaat uit tenminste twee 'masterclasses' per jaar.

3 Deelproject Onderzoek in Onderwijs (hoofdstuk 3) Doelstelling van het project Opleidingen met een herkenbare leerlijn onderzoek en integrale aandacht voor evidence-based handelen. Projectleider: Projectteam: Vacatures: Dymph van Outersterp Margo van Hartingsveldt (lector/opleidingsm. DG), Margot van Rotterdam (O&O), Margreet Schriemer (P&O), Peter Dekker (HvA academie), Frits Rovers (opleidingsmanager, DOO), Hafid Balafkih (docent-onderzoeker, DEM) Student Resultaten en planning Afstudeeronderzoek in onderzoeksprogramma's + % Master studenten dat participeert in onderzoeksprogramma 100% Alle opleidingen hebben gefundeerde visie op onderzoek in beroep en opleiding 100% % Leerlijn onderzoek en aandacht voor evidence-based handelen in de Bachelor opleidingen 100% Participatie studenten in onderzoeksprogramma's 20% Professionele Ma-opl --> AAA partners beperkt # Activiteiten en fasering In de tabel hierna een gedetailleerde weergave van de geplande activiteiten binnen het project onderzoek in onderwijs. Voor fasering zie project professionalisering docenten op onderzoek.

4 Doel (notitie strategisch onderzoeksbeleid) 2017: elke opleiding heeft een gefundeerde visie op onderzoek in beroep en opleiding 2020: de HvA biedt uitdagende bacheloropleidingen met een herkenbare leerlijn onderzoek en integrale aandacht voor evidence-based handelen Huidige situatie Gewenste situatie Actiepunten IST SOLL Alle HvA opleidingen hebben een onderzoeksleerlijn vormgegeven. De onderzoeksleerlijn in de opleiding komt niet altijd (expliciet) voort uit een gefundeerde visie op onderzoek in het beroep. Het is onduidelijk of opleidingen principes van evidence-based handelen hebben doorgevoerd in de curricula. Het is onduidelijk of in de curricula evidence-based handelen en de onderzoeksleerlijn (onderzoekend vermogen) in samenhang met elkaar zijn vormgegeven, o.a. doordat er in de auditbeoordelingskaders geen expliciete aandacht voor is. Niet elk opleidingsteam heeft voldoende docenten met voldoende expertise in huis om een curriculum o.b.v. evidence-based handelen en onderzoekend vermogen te kunnen uitvoeren. Niet elke opleiding heeft voldoende (massa aan) expertise in huis om een curriculum bestaande uit evidence-based handelen en onderzoekend vermogen te ontwikkelen. Trainingsaanbod voor opleidingsteams is in dit kader veelal (te) beperkt. Het gebrek aan betekenisgeving van evidence-based handelen en onderzoekend vermogen voor de toekomstige professional werkt niet motiverend voor studenten en docenten om onderzoekscompetenties te ontwikkelen. Uit de auditbeoordelingskaders is op te maken: Standaard 1: beoogde eindkwalificaties De opleiding kan t.a.v. het eigen beroepsprofiel laten zien: a) Welke vormen van bewijs (evidence) als belangrijk worden gezien; b) Welke disciplines hiervoor de basis vormen; c) Hoe onderzoek wordt uitgevoerd (methoden) en door wie; d) Hoe uitkomsten uit onderzoek worden gebruikt in de beroepsuitoefening; e) Welke eisen t.a.v. onderzoekend vermogen van de beroepsbeoefenaar herkenbaar zijn in de eindkwalificaties van de opleiding. Standaard 2: leeromgeving De opleiding kan laten zien: a) Hoe de interactie tussen evidence-based handelen en onderzoekend vermogen in het curriculum zal leiden tot de beoogde eindkwalificaties b) Dat alle docenten aantoonbare kwaliteiten hebben om evidence-based handelen te scholen c) Dat voldoende docenten aantoonbare kwaliteiten hebben om onderzoekend vermogen te scholen en onderzoek door studenten te begeleiden. Standaard 3: toetsing Waar dit nog niet het geval is, worden door O&O de genoemde onderdelen toegevoegd aan de kaders voor accreditatie en interne audit, waarmee het onderdeel wordt van de zelfrapportages en auditgesprekken. Deze aanwezigheid wordt door O&O K&A gemonitord. Afgerond: 1 januari 2017 O&O informeert opleidingsmanagers over de opdracht aan Landelijk Overleg Opleidingen (LOO) t.a.v. evidence-based handelen en onderzoekend vermogen. Afgerond: 1 juni De opleidingsteams worden waar gewenst door de HvA Academie getraind in: - Het bepalen van een visie op onderzoek in het beroep; - Het leidend laten zijn van de visie op onderzoek in het beroep in het curriculum; - Principes van curriculumopbouw; - De relatie tussen evidence-based handelen en onderzoekend vermogen in de curricula. Aanbod: vanaf 1 september Waar gewenst adviseert O&O de opleidingsteams en domeinen beleidsmatig. O&O formuleert een werkplan om te komen tot een generiek en betekenisvol HvA-kader voor: - visie op onderzoekend vermogen in de beroepen; - evidence-based handelen en onderzoekend vermogen in de curricula, en

5 2020: de HvA biedt in afstemming met de AAA partners een beperkt aantal masteropleidingen aan die een stevige basis in het praktijkgerichte onderzoek hebben 2015: Alle masterstudenten participeren in een onderzoeksprogram ma 2020: 20% van de studenten participeert op het Daardoor is er geen expliciete, betekenisvolle HvA verwachting t.a.v. visie op onderzoek in het beroep, evidencebased handelen en onderzoekend vermogen in de curricula. Daardoor is ook de HvA-maat voor eindniveau op onderzoekend vermogen wel instrumenteel bepaald, maar is niet voldoende betekenisvol voor het opleiden van evidence-based handelende professionals. Alle studenten doen onderzoek in de afstudeerfase en soms eerder in de opleiding. Het is onduidelijk welk deel hiervan gekoppeld is aan onderzoek in de kenniscentra en hoe vaak deze koppeling gemaakt wordt. De financiële- en juridische verantwoordelijkheid voor de participatie d) Uit de toetsing blijkt dat er gedurende de opleiding een toename in complexiteit en e) zelfstandigheid is in evidence-based handelen en onderzoekend vermogen Standaard 4: gerealiseerde eindkwalificatie f) Uit het werk van studenten in de afstudeerfase blijkt dat voldaan is aan alle eindkwalificaties op evidence-based werken en onderzoekend vermogen. De HvA heeft een meer generiek kader (domein- en opleidingsoverstijgend) beschreven en vastgesteld op de visie op onderzoekend vermogen in de beroepen, evidence-based handelen in de curricula en de samenhang van beide met onderzoekend vermogen. De HvA-maat voor eindniveau wordt betekenisvol beschreven. 2015: Alle masterstudenten participeren in een onderzoeksprogramma 2020: 20% van de studenten participeert op het terrein van geprogrammeerd onderzoek het eindniveau van de evidence-based handelende professional op bachelor en masterniveau. Planfase afgerond: 1 maart Opleidingen en kenniscentra ontwikkelen samen vormen en plannen waarmee studenten betrokken kunnen worden bij onderzoek in de kenniscentra, binnen het opleidingsprogramma en/of extracurriculair. Planfase per domein afgerond: 1 september 2015 De gezamenlijke staven van de HvA (O&O, FP&C, P&F en JZ) bieden kaders op juridisch, financieel en onderwijskundig gebied (w.o. verantwoordelijkheid

6 terrein van geprogrammeerd onderzoek van studenten in de kenniscentra is niet volledig duidelijk. Best-practices t.a.v. het betrekken van studenten bij onderzoek in de kenniscentra wordt onvoldoende gedeeld. t.a.v. eindniveau) om de participatie van studenten in de kenniscentra mogelijk te maken. Planfase afgerond: 1 maart 2015 De HvA Academie creëert een platform/kennisruimte waarbij best-practices t.a.v. het betrekken van studenten bij onderzoek in de kenniscentra actief gedeeld worden. Aanloopfase afgerond: 1 maart 2015 De HvA Academie biedt training & consultancy om de kennis over het betrekken van studenten bij onderzoek te vergroten. Aanbod: vanaf 1 maart 2015 De bibliotheek zorgt ervoor dat de publicaties van de HvA onderzoekers beschikbaar zijn voor studenten en docenten.

7 Deelproject Professionalisering docenten op onderzoek (hoofdstuk 4.1) Doelstelling van het project Voldoende docenten met onderzoekscapaciteiten. Projectleider: Projectteam: Vacatures: Dymph van Outersterp Peter Dekker (HvA academie), Margreet Schriemer (P&O), Harrie van der Meer (bibliotheek), Maaike Verbree (O&O), Hafid Ballafkih (Docentonderzoeker, DEM) Lector, opleidingsmanager Resultaten en planning Afspraken met UvA over HvA fellows + Leergang aankomend promovendi + Systematisch scholingsaanbod docenten onderzoeksgerelateerde expertise en vaardigheden op peil houden. ontwikkeling vanaf 1 januari Professionele ontwikkeling op onderzoekend vermogen en evidence-based handelen in + teamprofessionaliseringsplannen HvA docenten Ma en/of PhD opgeleid > 85% Lectoraat methodologie praktijkgericht ozk. + Projectbegroting Structurele extra inzet (0,2 fte) is nodig bij de HvA academie voor het ontwikkelen/coördineren van een scholingsaanbod voor de professionalisering van docenten op onderzoek. Activiteiten en fasering In de tabel hierna een gedetailleerde weergave van de geplande activiteiten en fasering binnen het project professionalisering docenten op onderzoek..

8 Doel (notitie strategisch onderzoeksbeleid) Voorjaar 2015: lectoraat methodologie van praktijkgericht onderzoek wordt ingesteld binnen DOO, met o.a. professionalisering van docenten op onderzoek als onderzoeksobject. 2020: 85% van de HvA docenten is master of PhD opgeleid en met die achtergrond gekwalificeerd om studenten op te leiden tot evidence-based professional én zelf te participeren in onderzoek Groei in professionele ontwikkeling op het gebied van onderzoekend vermogen en evidence-based handelen is onderdeel van individuele- en (onderwijs) teamprofessionaliseringsplann en, die wordt overeengekomen met opleidingsmanagers. Onderzoek dat docenten in het kader van een masteropleiding doen, valt zo veel als mogelijk binnen een kenniscentrum en is gekoppeld aan een onderzoeksprogramma Huidige situatie Gewenste situatie Actiepunten IST SOLL 67% van de docenten heeft in 2014 een master- of PhD opleiding afgerond. Er is geen betekenisvol, vastgesteld HvAkader voor docentcompetenties t.a.v. evidence-based handelen en onderzoekend vermogen. Mede hierdoor: - Wordt het verhogen van het opleidingsniveau soms als instrumenteel ervaren; - Is het voor docenten niet altijd duidelijk wanneer ze voldoen aan het gewenste competentieniveau; - Is het onduidelijk hoe de formele opleidingen (MA/PhD) samenhangen met informele opleidingen (trainingen, masterclasses) Docenten doen veelal hun masteropleiding inhoudelijk losgekoppeld van hun werk op de HvA. Dit biedt de docent geen verbinding met de HvA, terwijl de masteropleiding wel (vaak) gevolgd wordt in werktijd. Ook is dit 85% van de docenten heeft in 2014 een master- of PhD opleiding afgerond. Er is een betekenisvol kader voor de benodigde docentcompetenties t.a.v. evidence-based handelen en onderzoekend vermogen vastgesteld. Dit kader wordt gehanteerd bij: - F&B gesprekken met docent-onderzoekers, o.a. ter stimulering van het volgen van een masteropleiding of PhD traject; - Als context voor het niveau van trainingen; In de HvA Academie en de kenniscentra; Groei in professionele ontwikkeling op onderzoekscompetenties van individuele docent en team worden vastgelegd in het teamprofessionaliseringsplan Waar mogelijk en relevant voert de docent onderzoek als onderdeel van een masteropleiding uit in de context van het kenniscentrum en gekoppeld aan het onderzoeksprogramma. O&O en P&O formuleren samen een werkplan om te komen tot een generiek en betekenisvol HvA-kader voor de benodigde docentcompetenties t.a.v. evidence-based handelen en onderzoekend vermogen. Planfase afgerond: 1 maart 2015 P&O centraal voegt informatie over het HvA kader docentcompetenties/kwalificaties t.a.v. onderzoek toe aan het HR-instrumentarium (o.a. aan loopbaanpaden/jaargesprekken. Afgerond: 1 januari 2017 (zie ook deelproject P&O) P&O in domeinen adviseert over en monitort de aandacht voor onderzoekscompetenties in teamprofessionaliseringsplannen van opleidingen. Vanaf najaar 2015 rapporteren de domeinen hierover in de PBO s. Opleidingen en kenniscentra ontwikkelen samen vormen waarmee docenten die masteropleidingen volgen, voor hun onderzoekswerk betrokken worden bij onderzoek in de kenniscentra. Ten bate van deze inbedding worden waar nodig afspraken

9 (soms) een gemiste kans in de vorm van onderzoeksmassa. gemaakt met relevante masteropleidingen over de inhoudelijke vormgeving. Planfase per domein afgerond: 1 september 2015 Doel (notitie strategisch onderzoeksbeleid) V.a. 1/1/2015: de HvA ontwikkelt een systematisch scholingsaanbod waarmee docenten hun onderzoeksgerelateerde expertise op niveau kunnen brengen en houden. V.a. 2015: de HvA Academie biedt vanaf 2015 een leergang voor aankomend promovendi, eerstejaars promovendi en promovendi jaar 2-4. Huidige situatie Gewenste situatie Actiepunten IST SOLL Er worden vanuit de HvA Academie en in (sommige) kenniscentra cursussen en trainingen op onderzoeksgebied aangeboden. Deze losse onderdelen horen niet in een gebalanceerd scholingsaanbod, aanvullend op masteropleidingen en PhD trajecten. Er is geen systematische ondersteuning vanuit de HvA voor promovendi. Tegelijk is de uitval gedurende het promotietraject relatief groot. Er is bij de promovendi een eerder inventarisatie gedaan naar wensen voor leergangen. De HvA heeft een systematisch scholingsaanbod voor onderzoeksgerelateerde expertise, gedragen en uitgevoerd door o.a. de kenniscentra en de HvA Academie. Voor de HvA promovendi is een leergang voorzien (van oriëntatie op promotie t/m carrière na afloop van traject), ten bate van het goed laten verlopen van het promotietraject. De opleidingen (onderwijsraad), kenniscentra (onderzoeksraad), HvA Academie,Bibliotheek, O&O, P&O en lectoraat methodologie van praktijkgericht onderzoek formuleren samen een systematisch scholingsaanbod waarmee docenten hun onderzoeksgerelateerde expertise op niveau kunnen brengen en houden. Algemeen aanbod: vanaf 1 september Maatwerk eerder op verzoek. De kenniscentra (onderzoeksraad), HvA promovendinetwerk, HvA Academie, O&O, P&O en lectoraat methodologie van praktijkgericht onderzoek formuleren samen een gefaseerde leergang voor promovendi, passend op de behoefte van promovendi. Aanloopfase afgerond: 1 september 2015 Voor lectoren wordt groei in professionele ontwikkeling gestimuleerd. Het is onduidelijk in hoeverre de professionele ontwikkeling van lectoren onderwerp van gesprek is tijdens de F&B gesprekken. Professionele ontwikkeling is vast onderdeel van de F&B gesprekken van lectoren. P&O in domeinen monitoren en adviseren i.s.m. DV/lectoren P&O centraal ontwikkelt een rapportage waarin per organisatorische eenheid gemonitord kan worden of lectoren (en andere medewerkers) wel/niet voldoen aan eisen van scholing in het afgelopen jaar (o.b.v. registratie info op nieuw voorblad van verslag jaargesprek) Afgerond: 1 juni 2015