Magno-vogel. Notities voor de leerkracht. Wetenschap Eigenschappen van magneten Eigenschappen van materialen Krachten Wetenschappelijk onderzoek

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Magno-vogel. Notities voor de leerkracht. Wetenschap Eigenschappen van magneten Eigenschappen van materialen Krachten Wetenschappelijk onderzoek"

Transcriptie

1 Notities voor de leerkracht Magno-vogel Wetenschap Eigenschappen van magneten Eigenschappen van materialen Krachten Wetenschappelijk onderzoek Design en technologie Mechanismen gebruiken hefbomen, nokken Spelletjes ontwerpen Materialen combineren Eigenschappen van materialen Woordenschat Hefboom Draaipunt Magneet Metaal Niet-metaal Aantrekking Coördineren Zoeken naar metaal Andere benodigde materialen Een vel dun karton of stevig papier Liniaal Schaar Viltstiften Modelleermassa Diverse kleine metalen en plastic voorwerpen, inclusief paperclips Optioneel: klok of tijdmeter voor spelletjes 80

2 Verbinden Jan en Jannie zijn op bezoek bij oma en vragen of ze in haar fotoalbums mogen kijken. Ze vinden het leuk om oude foto s van hun moeder als baby te zien! Oma kijkt in een ander album en ontdekt dat sommige van de foto s eruit vallen. Ze heeft geen lijm in huis, dus besluit ze de foto s met paperclips weer vast te zetten. Hector de hond wil ook graag naar de foto s kijken. Als hij op zijn achterpoten gaat staan om over de schouder van Jan te kijken, gooit hij per ongeluk de doos met paperclips om. De hele vloer is bezaaid met paperclips en dat vindt oma erg vervelend, maar Jan en Jannie verzinnen meteen een oplossing. Wat zou dat kunnen zijn? Kunnen Jan en Jannie een stuk speelgoed dat vooruit geduwd moet worden, combineren met magneten om een handige paperclip-vinder te maken die oma een handje kan helpen? Dat gaan we uitzoeken! 81

3 Construeren Bouw de Magno-vogel (Alles uit boekje 11A, en boekje 11B tot bladzijde 12, stap 11). Zorg ervoor dat de Magno-vogel op en neer beweegt en met zijn snavel pikt terwijl hij rolt. Verzeker je ervan dat de magneet in de neus vrij kan ronddraaien. Plaats een aantal metalen en niet-metalen voorwerpen op tafel, waaronder een paperclip, een andere magneet, een gewone LEGO steen en de LEGO gewichtssteen A

4 Contempleren Hoe sterk is de magnetische? Probeer het model rond te bewegen om voorwerpen op te pikken. Wat neem je waar? Idee Deze beweging zou gebruikt kunnen worden om regelmatige witte strepen op een weg te maken of om een naad in een lap stof te stikken. Vraag de klas om met suggesties te komen en maak een lijst. Plastic voorwerpen worden niet opgepikt. De gewichtssteen kan nét opgetild worden. Er zitten stalen plaatjes in, maar daar kan de magneet niet direct bijkomen. De stalen (ijzeren) paperclips zijn makkelijk op te pakken. Maar op de tweede magneet werkt de grootste kracht: hij springt bijna naar de vogel toe! Geen Sterke Sterkere Zeer sterke Waardoor beweegt de Magno-vogel op en neer? Duw het model vooruit en volg de energie van de wielen naar de grote hefboom (het lijf van de vogel). Hefboomarm De eivormige nokken werken als een soort krukas. Ze zetten een cirkelvormige beweging (van de wielen) om in een heen-en-weergaande beweging. Een balk voert de krachten (de prestatie) naar de hefboomarm. Hierdoor beweegt de hefboomarm op en neer. Als er een last aan de magneet hangt, werkt de arm als een hefboom van de eerste soort. Steunpunt of draaipunt Prestatie Krukas-nokken Een baan maken voor een wedstrijd Het doel is om in één keer zoveel mogelijk paperclips op te rapen - en zo snel mogelijk! Leg flink wat paperclips in een baan over de tafel Probeer ze allemaal op te rapen met één lange duw tegen de vogel. Wat gebeurt er? De vogel beweegt op en neer in een regelmatig ritme: ongeveer om de 10 cm. Het gaat dan ook het best als alle paperclips ongeveer 10 cm uit elkaar liggen. Optioneel: verzin zelf een puntentelling Wat gebeurt er als je een extra magneet op je Magno-vogel zet? Krijgt hij daardoor meer kracht, zodat hij meer paperclips kan oppakken? Hoeveel punten krijg je als de vogel de gewichtssteen oppakt? 83

5 Continueren Het bodemschattenspel: oefenen Verbouw de vogel tot het handbediende zoekervliegtuig voor bodemschatten (boekje 11B tot bladzijde 14, stap 1. Laat je bouwpartner een aantal magneten in rotsblokken van modelleermassa verstoppen. Maak ook een paar lege (niet-magnetische) rotsen. Vlieg er overheen zonder ze aan te raken. Kijk naar wat de sensor magneet in de neus doet. Kun je hieraan zien wat er in de rotsblokken zit? Als er een magneet in de rots zit kan de sensormagneet helemaal rondgedraaid worden. Bij metalen voorwerpen beweegt hij een beetje. Niet-magnetische rotsblokken hebben geen effect. Het bodemschattenspel: nog realistischer Teken een raster of een kaart op een stuk karton, zoals hier getoond. Verstop er magneten, paperclips en gewichtsstenen of andere metalen voorwerpen onder. Bedek de kaart met het plastic deksel. Vlieg dan een aantal keren over de kaart en noteer de COÖRDINATEN van de plaatsen waar magnetiet- en ijzererts voorkomen. Wist je dit? Geologen in helikopters gebruiken instrumenten die magnetometers heten, om te zien waar ijzer onder het aardoppervlak voorkomt! Vliegende bodemschatten-jager Hang het vliegtuig op aan draadjes. Kijk hoe het duikt als het over magnetiet heenvliegt! 84

Een grote vis vangen. Notities voor de leerkracht

Een grote vis vangen. Notities voor de leerkracht Notities voor de leerkracht Een grote vis vangen Wetenschap Krachten Machines die werk gemakkelijker maken Eigenschappen van materialen en magneten Wetenschappelijk onderzoek Design en technologie Mechanismen

Nadere informatie

Rollend meetwiel. Notities voor de leerkracht. Wetenschap Afstanden meten Schaalverdelingen kalibreren Wetenschappelijk onderzoek

Rollend meetwiel. Notities voor de leerkracht. Wetenschap Afstanden meten Schaalverdelingen kalibreren Wetenschappelijk onderzoek Notities voor de leerkracht Rollend meetwiel Wetenschap Afstanden meten Schaalverdelingen kalibreren Wetenschappelijk onderzoek Design en technologie Mechanismen gebruiken overbrengingsverhouding, vertragende

Nadere informatie

Briefweger. Notities voor de leerkracht. Wetenschap Gewicht meten Schaalverdelingen kalibreren Wetenschappelijk onderzoek

Briefweger. Notities voor de leerkracht. Wetenschap Gewicht meten Schaalverdelingen kalibreren Wetenschappelijk onderzoek Notities voor de leerkracht Briefweger Wetenschap Gewicht meten Schaalverdelingen kalibreren Wetenschappelijk onderzoek Design en technologie Mechanismen gebruiken hefbomen en tandwielen Materialen en

Nadere informatie

Windmolen. Notities voor de leerkracht

Windmolen. Notities voor de leerkracht Notities voor de leerkracht Windmolen Wetenschap Krachten en beweging Duurzame energie Gewicht meten Tijd meten Kracht Oppervlakte Eerlijk testen Invangen, opslaan en gebruiken van energie Wetenschappelijk

Nadere informatie

voorbeeld Veegmachine Aantekeningen voor de leerkracht

voorbeeld Veegmachine Aantekeningen voor de leerkracht Design en technologie Mechanismen gebruiken kegelwielen, versnellende overbrenging, katrollen Testen, alvorens verbeteringen aan te brengen Veiligheidssystemen Wetenschap Afstanden meten Wrijving Wetenschappelijk

Nadere informatie

Freewheelen. Notities voor de leerkracht

Freewheelen. Notities voor de leerkracht Notities voor de leerkracht Freewheelen Wetenschap Afstanden meten Aflezen en kalibreren van schaalschijven Krachten Bewegingsenergie Energie van positie (potentiële energie) Wrijving en luchtweerstand

Nadere informatie

Veegmachine. Notities voor de leerkracht. Wetenschap Afstanden meten Wrijving Wetenschappelijk onderzoek

Veegmachine. Notities voor de leerkracht. Wetenschap Afstanden meten Wrijving Wetenschappelijk onderzoek Notities voor de leerkracht Veegmachine Wetenschap Afstanden meten Wrijving Wetenschappelijk onderzoek Design en technologie Mechanismen gebruiken kegelwielen, versnellende overbrenging, katrollen Testen,

Nadere informatie

Archeologen logboek Namen:....

Archeologen logboek Namen:.... Archeologen logboek Namen:... Bladzijde 1 De antwoorden op deze vragen kun je vinden bij de internetsites die bij opdracht 1 op de WebQuest staan. Vul de antwoorden in de piramide in. De letters in de

Nadere informatie

voorbeeld Zonnewagen Aantekeningen voor de leerkracht

voorbeeld Zonnewagen Aantekeningen voor de leerkracht Wetenschap Energie omzetting Energie overbrenging Krachten en beweging Wetenschappelijk onderzoek Design en technologie Verbeteringen door technisch design Onderdelen aan elkaar monteren Evalueren Mechanismen

Nadere informatie

HANDIG SPELEN MET EEN HOND

HANDIG SPELEN MET EEN HOND l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG SPELEN MET EEN HOND OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER SPELEN MET EEN HOND. JE

Nadere informatie

OntdekZelf - magnetisme

OntdekZelf - magnetisme Werkwijze Alle OntdekZelf experimenten zijn bedoeld voor de leerling om zelf te ontdekken. Laat de leerling vanaf het begin werken met zijn materialen en ontdekken hoe hij tot een antwoord of een werkende

Nadere informatie

K 1 Symmetrische figuren

K 1 Symmetrische figuren K Symmetrische figuren * Spiegel Plaats de spiegel zó, dat je twee gelijke figuren ziet. Plaats de spiegel nu zó op het plaatje, dat je dezelfde figuur precies éénmaal ziet. Lukt dat bij alle plaatjes?

Nadere informatie

Minikoptertjes Minikoptertjes Als je een heel licht papiertje laat vallen komt het lekker langzaam naar beneden. Blaadjes aan bomen schommelen soms lang in de lucht voor ze de grond raken. De Oleanderbloem

Nadere informatie

krukas of as) waar de kracht de machine ingaat.

krukas of as) waar de kracht de machine ingaat. We hebben geprobeerd om de woordenlijst zo begrijpelijk mogelijk te maken zonder ingewikkelde vergelijkingen en lange verklaringen. Voor een gedetailleerder beeld van ingewikkelde begrippen als Kracht,

Nadere informatie

Suggesties voor demo s krachten

Suggesties voor demo s krachten Suggesties voor demo s krachten Paragraaf 1 Demo kracht verschuiven langs werklijn Neem een houten schijf die om het draaipunt kan roteren. Op de schijf zitten schroefjes waar gewichtjes aan kunnen hangen.

Nadere informatie

Educatiemateriaal Hotel Perdu

Educatiemateriaal Hotel Perdu Educatiemateriaal Hotel Perdu Het materiaal bestaat uit zes onderdelen Voor de voorstelling 1 meenemen van voorwerp huiswerkopdracht 2 eerste pagina's paspoort invullen 15 minuten 3 het spel spelen 30/60

Nadere informatie

LESBRIEF DAN LIEVER DE LUCHT IN

LESBRIEF DAN LIEVER DE LUCHT IN LESBRIEF DAN LIEVER DE LUCHT IN In dit hoofdstuk over bionica in de luchtvaart ga je zelf een propellervliegtuig bouwen en als het mag van je docent er misschien zelf wel een ontwerpen. Maar eerst verdiep

Nadere informatie

lesdoelen De leerling: oefent zijn motoriek kan iets nabouwen kan activiteiten benoemen die hij dagelijks doet weet waaruit een dorp is opgebouwd

lesdoelen De leerling: oefent zijn motoriek kan iets nabouwen kan activiteiten benoemen die hij dagelijks doet weet waaruit een dorp is opgebouwd Q Waar woon jij? Wonen groep 1-2 05 tijdsduur 50 minuten kerndoelen 1, 44, 50, 51, 54 en 55 lesdoelen De leerling: oefent zijn motoriek kan iets nabouwen kan activiteiten benoemen die hij dagelijks doet

Nadere informatie

* Een borstelbot maken *

* Een borstelbot maken * * Een borstelbot maken * Benodigdheden Voor 1 robotje: een motor en een klemmetje een borsteltje een batterij en batterijhouder een stukje elektriciteitsdraad twee paperclips een stukje foam, een knoop

Nadere informatie

LEESTIP. Speel- & Leerbrief JULI 2015 1. Marja Baeten. Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar SPELEN MET WATER! JULI 2015.

LEESTIP. Speel- & Leerbrief JULI 2015 1. Marja Baeten. Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar SPELEN MET WATER! JULI 2015. Pedagogisch werken met plezier s Speel- & Leerbrief JULI 2015 SPELEN MET WATER! Water: het kost bijna niets, het is bijna overal en het is zo heerlijk verfrissend in de zomer! Kortom, een prima speelmateriaal

Nadere informatie

inhoud 1. Ontdek 2. Insecten 3. Een hart klopt 4. Het spoor 5. De magneet 6. Zie ik dat wel goed 7. Filmpje Pluskaarten Bronnen en foto s

inhoud 1. Ontdek 2. Insecten 3. Een hart klopt 4. Het spoor 5. De magneet 6. Zie ik dat wel goed 7. Filmpje Pluskaarten Bronnen en foto s Ik ontdek inhoud 1. Ontdek 3 2. Insecten 4 3. Een hart klopt 6 4. Het spoor 8 5. De magneet 10 6. Zie ik dat wel goed 12 7. Filmpje 14 Pluskaarten 15 Bronnen en foto s 17 Colofon en voorwaarden 18 1. Ontdek

Nadere informatie

Thema 4 Techniek om je heen

Thema 4 Techniek om je heen Naut samenvatting groep 7 Mijn Malmberg Thema 4 Techniek om je heen Samenvatting Achtbanen Een achtbaan is een constructie: een bouwwerk waarbij de verschillende onderdelen een geheel vormen. Ook de manier

Nadere informatie

lesbrieven water verzamelen avonturenpakket de uitvinders en de verdronken rivier leerlingen werkblad Lesbrief 1:

lesbrieven water verzamelen avonturenpakket de uitvinders en de verdronken rivier leerlingen werkblad Lesbrief 1: lesbrieven leerlingen werkblad Lesbrief 1: water verzamelen Verhaal: De Uitvinders en De Verdronken Rivier Opdracht 1: Opdracht 2: Opdracht 3: Opdracht 4: Brainstorm over water Bouw een water-takel-kraan

Nadere informatie

Huppel de pup. Zaag 40 cm rondhout af. Gebruik een verstekbak en een toffelzaag.

Huppel de pup. Zaag 40 cm rondhout af. Gebruik een verstekbak en een toffelzaag. Dit heb je nodig: rondhout 6mm, handboor + 6mm boortje, plankje 10x10 cm, ijzerdraad 1,2 mm, houtlijm, kniptang, kurk, chenilledraad, push-pins, stiften, materialen om de kruk te versieren Beweging/Mechanica

Nadere informatie

Ontdekdoos Magneten. voor groep 1 en 2. docentenhandleiding

Ontdekdoos Magneten. voor groep 1 en 2. docentenhandleiding Ontdekdoos Magneten voor groep 1 en 2 docentenhandleiding Uitgave: Amsterdams NME Centrum Ontdekdoos Magneten Docentenhandleiding Het lesmateriaal mag vrij gekopieerd worden voor gebruik op school en is

Nadere informatie

Op een vliegdekschip moeten straaljagers over een zeer korte afstand tot stilstand komen.

Op een vliegdekschip moeten straaljagers over een zeer korte afstand tot stilstand komen. Examen 2016 1 ste tijdvak Vliegensvlug landen Op een vliegdekschip moeten straaljagers over een zeer korte afstand tot stilstand komen. Bij het landen haakt de straaljager zich vast aan een kabel en remt

Nadere informatie

Ontdekdoos Magneten. voor groep 3 en 4. docentenhandleiding

Ontdekdoos Magneten. voor groep 3 en 4. docentenhandleiding Ontdekdoos Magneten voor groep 3 en 4 docentenhandleiding Uitgave: Amsterdams NME Centrum Ontdekdoos Magneten Docentenhandleiding Het lesmateriaal mag vrij gekopieerd worden voor gebruik op school en is

Nadere informatie

Zelf papier maken!? Hoe doe je dat?

Zelf papier maken!? Hoe doe je dat? Zelf papier maken!? Hoe doe je dat? Hoe belangrijk is papier? Wat voor heb je papier nodig? Met papier kan je bijvoorbeeld: schrijven, tekenen of boeken maken. Van oud papier zoals kranten, kun je zelf

Nadere informatie

Krachtpatsers. Primair Onderwijs. Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam tel 0900 91 91 200 ( 0,10 p/min.) info www.e-nemo.nl e-mail info@e-nemo.

Krachtpatsers. Primair Onderwijs. Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam tel 0900 91 91 200 ( 0,10 p/min.) info www.e-nemo.nl e-mail info@e-nemo. Krachtpatsers Primair Onderwijs ontdekkingsreis tussen fantasie en werkelijkheid Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam tel 0900 91 91 200 ( 0,10 p/min.) info www.e-nemo.nl e-mail info@e-nemo.nl LESMATERIAAL KRACHTPATSERS

Nadere informatie

Toets Wetenschap en Techniek groep 8 SAM

Toets Wetenschap en Techniek groep 8 SAM Toets Wetenschap en Techniek groep 8 SAM Magnetisme 1. magneten trekken de volgende stoffen aan (zet een cirkel om de goede antwoorden): A. hout B. ijzer C. plastic D.kurk E.staal F. koper G. porselein

Nadere informatie

LESBRIEF BIJ VOORSTELLING WOLFJE VAN THEATERGROEP ARTHUR GROEP 3-4-5

LESBRIEF BIJ VOORSTELLING WOLFJE VAN THEATERGROEP ARTHUR GROEP 3-4-5 LESBRIEF BIJ VOORSTELLING WOLFJE VAN THEATERGROEP ARTHUR GROEP 3-4-5 Wolfje is voorbestemd om een SprookjesWolf te worden. Hij is namelijk de oudste zoon van de oudste zoon in de oudstezonenfamilielijn.

Nadere informatie

Lesbrief Techniek. Een schone vijver

Lesbrief Techniek. Een schone vijver Lesbrief Techniek Een schone vijver Doelgroep leerlingen van groep 6-7 - 8 Leergebied Inhoud Werkvormen Lesduur Nodig techniekonderwijs ontwerpen van een apparaat waarmee een vervuilde vijver kan worden

Nadere informatie

Naut. Natuur en techniek WERKBOEK

Naut. Natuur en techniek WERKBOEK 7 Naut Natuur en techniek WERKBOEK 7 Naut Natuur en techniek THEMA 4 WERKBOEK Leerlijnen: Ruud Emous Auteurs: Rianne van Boxtel, Erik Horn Eindredacteur: Marijke van Ooijen Verhalen: Sjoerd en Margje

Nadere informatie

Wijzer Techniekkit Overbrengingen

Wijzer Techniekkit Overbrengingen 1. Inhoud Techniekkit Overbrengingen De onderdelen voor de Techniekkit Overbrenging zijn te bestellen bij Opitec (www.opitec.nl). Onderdeel Artikelnr. Aantal Eigenschappen Katrollen 601.113 7 Ø 60 mm,

Nadere informatie

Techniekkit: Oost Nederland. Domein: Overbrengingen. Competentie: Ontwerpen Toepassen Reflectie. Leergebied: Aardrijkskunde

Techniekkit: Oost Nederland. Domein: Overbrengingen. Competentie: Ontwerpen Toepassen Reflectie. Leergebied: Aardrijkskunde Techniekkit: Oost Nederland Domein: Overbrengingen Competentie: Ontwerpen Toepassen Reflectie Leergebied: Aardrijkskunde 1. Mensen zijn vaak onderweg. Naar school, het werk, de sportclub, opa en oma of

Nadere informatie

getallenfeest 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, je hebt alle getallen gezien. 11 en 12 er ook nog bij zij sluiten de rij.

getallenfeest 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, je hebt alle getallen gezien. 11 en 12 er ook nog bij zij sluiten de rij. getallenfeest 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, je hebt alle getallen gezien. 11 en 12 er ook nog bij zij sluiten de rij. Tijd voor een getallenfeest! Doen jullie mee? Zoek de getallen en speel bij elk getal

Nadere informatie

Elastiek voertuig. Janne Rijpma. HLR 2bwe. Crea-science. Mevr. Plomp

Elastiek voertuig. Janne Rijpma. HLR 2bwe. Crea-science. Mevr. Plomp Elastiek voertuig Janne Rijpma HLR 2bwe Crea-science Mevr. Plomp De opdracht: De opdracht is om een voertuig te maken dat zich vooruit beweegt op elastiekjes. Mijn verwachting: Toen ik de opdracht voor

Nadere informatie

Magneet & kompas. Inlage

Magneet & kompas. Inlage Inlage Proef 1 De grote materialentest - Werkblad 1-1 Magneet (nr. 8 of nr. 9) - 1 Doosje met materialen (nr. 25) - Pen Welke materialen trekt de magneet aan en welke niet? Kijk eerst naar de materialen

Nadere informatie

Het brein. Jouw werkbladen. In de klas. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Het brein Groep 7-8 Leerlingen In de klas versie 04-2014 1

Het brein. Jouw werkbladen. In de klas. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Het brein Groep 7-8 Leerlingen In de klas versie 04-2014 1 Het brein Jouw werkbladen In de klas Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Het brein Groep 7-8 Leerlingen In de klas versie 04-2014 1 Het brein Hersenen zijn ontzettend

Nadere informatie

Magneten en zo. 1 Heb je al een idee waardoor een kompas altijd naar het noorden wijst? ...

Magneten en zo. 1 Heb je al een idee waardoor een kompas altijd naar het noorden wijst? ... Hiernaast is een groot stuk magnetisch gesteente te zien. Dit gesteente heet magnetiet, het is een soort ijzerets. Omstreeks 400 v. Chr. was dit al in Griekenland bekend. De eerste kompassen weren hiervan

Nadere informatie

Inlage. Balans & evenwicht

Inlage. Balans & evenwicht Inlage Balans & evenwicht Proef 1 De weegschaal - Werkblad 1 - Pen Waar kom je eigenlijk weegschalen tegen? Maak werkblad 1. Proef 2 In de winkel - Werkblad 2 - Lege verpakkingen - Pen In de winkel zijn

Nadere informatie

http://www.kidzlab.nl/index2.php?option=com_content&task=vi...

http://www.kidzlab.nl/index2.php?option=com_content&task=vi... Veelvlakken De perfecte vorm Plato was een grote denker in de tijd van de Oude Grieken. Hij was een van de eerste die de regelmatige veelvlakken heel bijzonder vond. Hij hield ervan omdat ze zulke mooie,

Nadere informatie

LEESTIP. Speel- & Leerbrief MEI 2015 1. Marja Baeten. Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar ZE KOMEN VOOR DE VRIENDJES! MEI 2015.

LEESTIP. Speel- & Leerbrief MEI 2015 1. Marja Baeten. Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar ZE KOMEN VOOR DE VRIENDJES! MEI 2015. Pedagogisch werken met plezier s Speel- & Leerbrief MEI 2015 ZE KOMEN VOOR DE VRIENDJES! Als je aan kinderen in de kinderopvang vraagt wat ze er leuk vinden, klinkt het steevast: de andere kinderen. De

Nadere informatie

lesbrieven werkbladen Lesbrief 3: avonturenpakket de uitvinders en het

lesbrieven werkbladen Lesbrief 3: avonturenpakket de uitvinders en het lesbrieven werkbladen Lesbrief 3: GELUIDSGOLVEN avonturenpakket de uitvinders en het VERBORGEN OOG Copyright De Uitvinders Uitgave 2014 Versie 3.0 geluidsgolven Geluid Proef 1 Geluid door je vingers en

Nadere informatie

Heb je een vraag over Meet the Professor? Stuur ook dan even een bericht naar Eline.

Heb je een vraag over Meet the Professor? Stuur ook dan even een bericht naar Eline. Beste leerkracht, Leuk dat jouw klas meedoet aan Meet the Professor 2018! Op woensdag 28 maart 2018 komt tussen 11:00 12:00 uur een professor op bezoek bij jou in de klas. In deze gouden envelop vind je:

Nadere informatie

SUPER-MAGNETEN-SET D108993#1

SUPER-MAGNETEN-SET D108993#1 101.072 SUPER-MAGNETEN-SET 1 D1: Magnetische en niet-magnetische experimenten Informatie Alleen metaal kan worden aangetrokken door magneten. Sommige granen zijn verstevigd met ijzer en kunnen dus worden

Nadere informatie

AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS

AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS LESBRIEVEN LEERLINGEN WERKBLAD LESBRIEF 3: VLIEGEN Verhaal: De Uitvinders en De Verdronken Rivier (deel 3) Vliegen Opdracht 1: Opdracht 2: Opdracht 3: Ontwerp een vliegmachine Proefvliegen: drijven op

Nadere informatie

Zelf aan de slag. Lesbrief Wetenschap & Techniek-lessen voor kinderen in groep 1 t/m 3 van het basisonderwijs

Zelf aan de slag. Lesbrief Wetenschap & Techniek-lessen voor kinderen in groep 1 t/m 3 van het basisonderwijs Zelf aan de slag Lesbrief Wetenschap & Techniek-lessen voor kinderen in groep 1 t/m 3 van het basisonderwijs kennismaking met Wetenschap & Techniek. Inleiding In deze lesbrief staan suggesties voor een

Nadere informatie

Natraject Toelichting voor de leerkracht Een Talentkrachtige les

Natraject Toelichting voor de leerkracht Een Talentkrachtige les Natraject Toelichting voor de leerkracht Ter afsluiting van het bezoek aan de Magneet zijn er twee lessen waaruit gekozen kan worden: Een korte les van 1 uur of een lesmiddag van 2 uur. Een Talentkrachtige

Nadere informatie

S C I E N C E C E N T E R

S C I E N C E C E N T E R WELKOM! Een bezoeker die een science center binnenkomt, moet gelijk in de stemming komen om van alles te ontdekken. Dat kan doordat er iets verrassends gebeurt. Daar gaan jullie op een heel speciale manier

Nadere informatie

We gaan een auto bouwen waar ook wedstrijden mee gehouden worden! Wil jij weten hoe? Kijk maar snel!

We gaan een auto bouwen waar ook wedstrijden mee gehouden worden! Wil jij weten hoe? Kijk maar snel! We gaan een auto bouwen waar ook wedstrijden mee gehouden worden! Wil jij weten hoe? Kijk maar snel! We gaan de auto maken met een muizenval als aandrijving! Zo ziet die van mij eruit: Als we zelf zo n

Nadere informatie

Samenvatting NaSk 1 Natuurkrachten

Samenvatting NaSk 1 Natuurkrachten Samenvatting NaSk 1 Natuurkrachten Samenvatting door F. 1363 woorden 30 januari 2016 4,1 5 keer beoordeeld Vak NaSk 1 Krachten Op een voorwerp kunnen krachten werken: Het voorwerp kan een snelheid krijgen

Nadere informatie

Haal de bliksem in huis!

Haal de bliksem in huis! Hiernaast zie je gravure van een bolbliksem, één van de vijf soorten bliksem die er zijn. Lange tijd dachten wetenschappers dat het een bestaan van de bolbliksem een fabeltje was maar tegenwoordig denkt

Nadere informatie

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG ALS EEN HOND DREIGT OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER HONDEN DIE DREIGEN. JE KUNT

Nadere informatie

Werkboekje 2010. Boerderijles Groep 5/6. Naam..

Werkboekje 2010. Boerderijles Groep 5/6. Naam.. Werkboekje 2010 Boerderijles Groep 5/6 Naam.. 1 Inhoudsopgave 1 KIPPEN 3 1.1 SOORTEN VEREN. 3 1.2 VERENONDERZOEK. 4 1.3 HET GEDRAG VAN KIPPEN 4 1.4 WAT KIPPEN ETEN. 4 1.5 KAN EEN KIP KNIPOGEN? 4 2 SCHAPEN

Nadere informatie

les 5.8 A - inbraakalarm of spiegelverlichting lampje en/of zoemer fitting schroevendraaier schaar

les 5.8 A - inbraakalarm of spiegelverlichting lampje en/of zoemer fitting schroevendraaier schaar stroomkring A inbraakalarm of spiegelverlichting dik karton A3 aluminiumfolie batterij van 4,5 volt drie draden lampje en/of zoemer fitting schroevendraaier schaar liniaal plakband twee paperclips Voor

Nadere informatie

Wat heb je nodig? Wat gebeurt er?

Wat heb je nodig? Wat gebeurt er? 1) 1 liter halfvolle melk 2) Pan met pollepel 3) Kookpit 4) Schoonmaakazijn 5) Eetlepel 6) Zeef 7) Kom 8) Zand- of taartvormpje Let op: Met volle melk werkt deze proef soms iets minder goed. Als we zuur

Nadere informatie

4,5. Spreekbeurt door een scholier 1460 woorden 8 juni keer beoordeeld. Inleiding

4,5. Spreekbeurt door een scholier 1460 woorden 8 juni keer beoordeeld. Inleiding Spreekbeurt door een scholier 1460 woorden 8 juni 2011 4,5 32 keer beoordeeld Vak Anders Inleiding Ik ben op dit onderwerp gekomen omdat ik alle onderwerpen waar over ik mijn spreekbeurt kon houden op

Nadere informatie

Onderbouw: De dierentuin

Onderbouw: De dierentuin Onderbouw: De dierentuin Wij gaan naar de dierentuin, wie gaat er met ons mee? We nemen voor de apen een zakje pinda's mee. We nemen voor de beren een potje honing mee. We nemen voor de vogels een zakje

Nadere informatie

M i. deborah van de leijgraaf

M i. deborah van de leijgraaf M i deborah van de leijgraaf Ik ga logeren! Thema : Familie Leeftijd : 2+ 3+ 2-4 jaar Ontwikkelingsgebied : Sociaal emotioneel Soort activiteit : Rollenspel Samen Emoties Duur :

Nadere informatie

Doelstelling: Bijsturing van de opvattingen van de leerlingen met betrekking tot magnetische eigenschappen

Doelstelling: Bijsturing van de opvattingen van de leerlingen met betrekking tot magnetische eigenschappen 6-8 jaar Wetenschappelijk inhoud: Natuurkunde Beoogde concepten: Magnetische eigenschappen van verschillende voorwerpen, intensiteit van een magnetisch vel. Beoogde leeftijdsgroep: Leerlingen van 8 jaar

Nadere informatie

Concept. Todo: Plaatjes verkleinen, wellicht nummeren Teksten verbeteren Opmaak verbeteren Firmware opzetten handleiding. Concept

Concept. Todo: Plaatjes verkleinen, wellicht nummeren Teksten verbeteren Opmaak verbeteren Firmware opzetten handleiding. Concept Todo: Plaatjes verkleinen, wellicht nummeren Teksten verbeteren Opmaak verbeteren Firmware opzetten handleiding Handleiding in tekst: Solderen van de LED's De afstand tussen de LED's is zo dat je geen

Nadere informatie

Opdracht 1 Nodig: kleurpotloden of stiften, poster Maak je huis mooi.

Opdracht 1 Nodig: kleurpotloden of stiften, poster Maak je huis mooi. Opdracht 1 Nodig: kleurpotloden of stiften, poster Maak je huis mooi. Hoe ziet de woonkamer in jouw huis eruit? Hebben jullie behang met bloemen, zijn de muren in een mooie kleur geverfd of hebben jullie

Nadere informatie

Doel: De kinderen kunnen de verschillende kleine beestjes benoemen en kunnen aangeven hoe deze dieren leven.

Doel: De kinderen kunnen de verschillende kleine beestjes benoemen en kunnen aangeven hoe deze dieren leven. Doel: De kinderen kunnen de verschillende kleine beestjes benoemen en kunnen aangeven hoe deze dieren leven. Achtergrondinformatie: Insecten hebben altijd 6 poten en een lijf wat is opgebouwd uit 3 delen:

Nadere informatie

Hoekenwerk sector Metaal en technologie opdracht 1

Hoekenwerk sector Metaal en technologie opdracht 1 Hoekenwerk sector Metaal en technologie opdracht 1 Opdracht 1: metaalbewerker (voor de leerkracht) Omschrijving van het beroep Geen fraaie voetbalstadions en sportcomplexen meer, geen mooie bedrijfspanden

Nadere informatie

De inrichting van de speelleeromgeving bij Geen troep op de stoep.

De inrichting van de speelleeromgeving bij Geen troep op de stoep. De inrichting van de speelleeromgeving bij Geen troep op de stoep. Een rijke speelleeromgeving biedt kinderen volop kansen om zich spelenderwijs te ontwikkelen. Het werken met thema s is een aanleiding

Nadere informatie

Creatief aftellen tot kerst De Vier Windstreken

Creatief aftellen tot kerst De Vier Windstreken Ho ho ho! Maak een knikkende kerstman van 8 cm om samen met jou Kerstmis te vieren. Tel op een heel bijzondere manier de dagen af tot Kerstmis! Creatief aftellen tot kerst is een adventskalender en activiteitenboek

Nadere informatie

Verbouw een gebouw in samenwerking Expertisecentrum W&T Zuid-Holland

Verbouw een gebouw in samenwerking Expertisecentrum W&T Zuid-Holland Verbouw een gebouw in samenwerking Expertisecentrum W&T Zuid-Holland Leerlingen bedenken een nieuwe bestemming voor een gebouw. Ze houden rekening met de wensen van bewoners. bovenbouw leerkracht focus

Nadere informatie

Les ontwerpend leren Sterker dan sterk!

Les ontwerpend leren Sterker dan sterk! Les ontwerpend leren Sterker dan sterk! Handleiding voor de leerkracht Link naar de digibordles en de werkbladen: c3.nl/ontdekchemie/lessen/sterker-dan-sterk Kinderen maken in deze les kennis met het onderzoek

Nadere informatie

Geluid. 1 Wat zie gebeuren met het stipje van de laser? ... 2 Leg uit waardoor dat komt. ...

Geluid. 1 Wat zie gebeuren met het stipje van de laser? ... 2 Leg uit waardoor dat komt. ... Hiernaast is het dier te zien dat waarschijnlijk het allerhardste geluid maakt in de dierenwereld. Het is de Coqui, een boomkikker van Puerto Rico. Zijn roep bestaat uit twee korte toontjes. Hoewel hij

Nadere informatie

Brug van papier. Lesblad voor de leerling. Materiaal dat nodig is 200 velletjes papier (A4, 80 grams) Plakband Meetlat of meetlint

Brug van papier. Lesblad voor de leerling. Materiaal dat nodig is 200 velletjes papier (A4, 80 grams) Plakband Meetlat of meetlint Groep 3 en 4 Brug van papier 2 tot 4 kinderen Lesblad voor de leerling Materiaal dat nodig is 200 velletjes papier (A4, 80 grams) Plakband Meetlat of meetlint En verder nog Plaatjes met voorbeelden van

Nadere informatie

Licht. Tip. De leerlingen maken in deze les allemaal een eigen periscoop. 10 min. 60 minuten

Licht. Tip. De leerlingen maken in deze les allemaal een eigen periscoop. 10 min. 60 minuten Licht GROEP 5-6 49 60 minuten 1, 32, 45 en 54 Tip. De leerlingen maken in deze les allemaal een eigen periscoop. U kunt ze dit ook in tweetallen of in groepjes laten doen. De leerling: weet dat licht altijd

Nadere informatie

!!"#$%"&#'((&)"*%'+",-../!

!!#$%&#'((&)*%'+,-../! "#$%"&#'((&)"*%'+",-../ In 2004 vertaalde ik het in het Nederlands: Saskia Beverloo, muziekcentrum Harlekijntje saskia@harlekijntje.nl www.harlekijntje.nl illustraties en kleurplaten: Tineke Vlaming Inleiding

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding...1. Benodigde gereedschappen Mechanische onderdelen Plastic onderdelen... 3

Inhoud. Inleiding...1. Benodigde gereedschappen Mechanische onderdelen Plastic onderdelen... 3 Montagehandleiding Inhoud Inleiding...1 Benodigde gereedschappen... 1 Mechanische onderdelen... 2 Plastic onderdelen... 3 Montage Montage grijper... 6 Montage voet & besturingseenheid... 7 Montage hoofdeenheid...

Nadere informatie

Uitgeverij Schoolsupport

Uitgeverij Schoolsupport [62] Oriëntatie, 2001, Niveau *, Vouwen Een blaadje is in vieren gevouwen. Daarna is er een stukje uitgeknipt. Hoe ziet het opengevouwen blaadje eruit? TIP: Vouw (in gedachten) het blaadje twee keer terug.

Nadere informatie

HANDIG VOERSPELLETJES VOOR KONIJNEN EN KNAAGDIEREN

HANDIG VOERSPELLETJES VOOR KONIJNEN EN KNAAGDIEREN HANDIG VOERSPELLETJES VOOR KONIJNEN EN KNAAGDIEREN l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER

Nadere informatie

een eigen lamp op veel manieren*

een eigen lamp op veel manieren* let op: al het klooien is op eigen risico! ;) Lekker samen klooien! Klooikoffer voor ouders & kinderen die samen aan de slag willen een eigen lamp op veel manieren* klooikoffer #1: de striptang! * bijvoorbeeld

Nadere informatie

Voorbereiding post 4. Met de wind mee Groep 4-5

Voorbereiding post 4. Met de wind mee Groep 4-5 Voorbereiding post 4 Met de wind mee Groep 4-5 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 4: Met de wind mee, voor groep 4 en 5. Inhoud: Algemeen Bord Spel Werkbladen Opruimen

Nadere informatie

De Melkweg groep 3-4. Lesbeschrijving De Melkweg. Inleiding 15 minuten. 1 Bron: www.ruimtevaartindeklas.nl

De Melkweg groep 3-4. Lesbeschrijving De Melkweg. Inleiding 15 minuten. 1 Bron: www.ruimtevaartindeklas.nl De Melkweg groep 3-4 Als je naar de sterren kijkt, komen als vanzelf veel vragen op. Hoeveel sterren zijn er? Waar bestaan al die sterren uit? Hoe ver weg zijn ze? De sterren die wij vanaf de aarde zien,

Nadere informatie

Lesmateriaal Geluid. Tijdsduur: 50 minuten

Lesmateriaal Geluid. Tijdsduur: 50 minuten Lesmateriaal Geluid Welke voorkennis hebben de leerlingen nodig? Deze les maakt deel uit van een lessenserie over In de les voor de onderbouw stonden de volgende doelen centraal: Vakinhoudelijk doel: Leerlingen

Nadere informatie

Schoolbrede start (15 min) Zie hoofdstuk Schoolbrede start.

Schoolbrede start (15 min) Zie hoofdstuk Schoolbrede start. EERLIJK DELEN EN OPRUIMEN In dit hoofdstuk zijn de activiteiten voor beschreven. Voor begint de Grote Rekendag met een gesprek over de meubels en materialen die in iedere kleutergroep te vinden zijn. Iedere

Nadere informatie

Waardoor vliegt een vliegtuig?

Waardoor vliegt een vliegtuig? Hiernaast zie je de Gossamer Albatross. Dit vliegtuig wordt met spierkracht (fietsen) aangedreven. De vleugels zijn bespannen met doorzichtig plastic. Het vliegtuig is ontwikkeld door NASA, de Amerikaanse

Nadere informatie

Voorbereiding post 1. Werken voor de hei Groep 1-2-3

Voorbereiding post 1. Werken voor de hei Groep 1-2-3 Voorbereiding post 1 Werken voor de hei Groep 1-2-3 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de Powerpointserie als voorbereiding op post 1: Werken voor de hei, voor groep 1, 2 en 3. Inhoud: Algemeen

Nadere informatie

De Techniek en de praktijk

De Techniek en de praktijk De Techniek en de praktijk De inhoud van dit werkboek komt LETTERLIJK van de geweldige site: http://www.ballonfigurensite.nl/ (Op die site staan nog tientallen andere voorbeelden! Neem maar eens een kijkje.)

Nadere informatie

Wat is evenwicht? Kan dat een bewegend kunstwerk zijn? Wat is een mobile?

Wat is evenwicht? Kan dat een bewegend kunstwerk zijn? Wat is een mobile? TITEL: Kunst wip-wap voorbereidende les Leerjaar PO groep 5 / 6. Type les Een voorbereidende les in aansluiting op: Kunst wip-wap, workshop. Lesduur 45 minuten. Omschrijving van de les Een les waarin de

Nadere informatie

Schaken op de basisschool Werkboek 1, les 1: de beginstelling, de Toren en de Loper

Schaken op de basisschool Werkboek 1, les 1: de beginstelling, de Toren en de Loper Schaken op de basisschool Werkboek 1, les 1: de beginstelling, de Toren en de Loper Extra spullen - Stickers met de namen van de kinderen. - Voldoende kopieën van het uitdeelvel Loop van de stukken ; 1

Nadere informatie

groep 5/6 Thema: Water groep 1/2 groep 3/4 groep 7/8

groep 5/6 Thema: Water groep 1/2 groep 3/4 groep 7/8 groep 5/6 Thema: Water groep 1/2 groep 3/4 groep 7/8 LEERKRACHTENKAART 1 thema: Water Wie ontwerpt de mooiste brug? OMSCHRIJVING: De leerlingen ontwerpen en bouwen een beweegbare brug over water voor voetgangers

Nadere informatie

TENTAMEN NATUURKUNDE

TENTAMEN NATUURKUNDE CENTRALE COMMISSIE VOORTENTAMEN NATUURKUNDE TENTAMEN NATUURKUNDE datum : dinsdag 27 juli 2010 tijd : 14.00 tot 17.00 uur aantal opgaven : 6 aantal antwoordbladen : 1 (bij opgave 2) Iedere opgave dient

Nadere informatie

AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS

AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS LESBRIEVEN LEERLINGENBESTAND LESBRIEF 1: WATER VERZAMELEN Verhaal: De Uitvinders en De Verdronken Rivier Opdracht 1: Opdracht 2: Opdracht 3: Opdracht 4: Brainstorm over water Bouw een water-takel-kraan

Nadere informatie

Klooikoffer tapenen! tekenen? let op: al het klooien is op eigen risico! ;) Speel spannende spelletjes. Hoe groot kun jij

Klooikoffer tapenen! tekenen? let op: al het klooien is op eigen risico! ;) Speel spannende spelletjes. Hoe groot kun jij let op: al het klooien is op eigen risico! ;) lekker samen klooien! Klooikoffer tapenen! Speel spannende spelletjes Hoe groot kun jij tekenen? Kun je van het bos een relaxte hangplek maken? Hoe snel gaat

Nadere informatie

INTRODUCTIE WEARABLES

INTRODUCTIE WEARABLES Inhoudsopgave 2 3 4 5 6 7 8 Over deze serie Configuratie Een circuit maken Een switch maken Onderdelen naaien Een wearable circuit compleet maken Meer LEDs toevoegen Afneembare onderdelen maken..2.3.4.5.6.7.8

Nadere informatie

monsters & ander speelgoed! *

monsters & ander speelgoed! * let op: al het klooien is op eigen risico! ;) Lekker samen klooien! Klooikoffer voor ouders & kinderen die samen aan de slag willen monsters & ander speelgoed! * klooikoffer #2: het lijmpistool! * bijvoorbeeld

Nadere informatie

Oefentoets krachten 3V

Oefentoets krachten 3V (2p) Welke drie effecten kunnen krachten hebben op voorwerpen? Verandering van richting, vorm en snelheid. 2 (3p) Ans trekt met een kracht van 50 N aan de kist. Welke drie krachten spelen hier een rol?

Nadere informatie

S C I E N C E C E N T E R

S C I E N C E C E N T E R HOE KUN JE EEN PINGPONGBALLETJE LATEN ZWEVEN IN DE LUCHT? Jullie gaan een exhibit ontwerpen waarbij jullie de bezoekers kennis laten maken met de eigenschappen van luchtstromen en luchtdruk. Met de exhibit

Nadere informatie

Klap, stamp en sla. Opmerking. Tijd: 1-5 min. Deelnemers: minimaal 2 Materiaal: niets Opstelling: kinderen vormen tweetallen. Verloop van het spel:

Klap, stamp en sla. Opmerking. Tijd: 1-5 min. Deelnemers: minimaal 2 Materiaal: niets Opstelling: kinderen vormen tweetallen. Verloop van het spel: Klap, stamp en sla Deelnemers: minimaal 2 Opstelling: kinderen vormen tweetallen : De tweetallen tellen om de beurt tot 3. Eerst zegt de één 1, daarna de ander 2 en tot slot nummer één weer 3. Hierna begin

Nadere informatie

Skatepark voor een vingerskateboard. Skatepark voor een vingerskateboard. Skatepark voor een vingerskateboard

Skatepark voor een vingerskateboard. Skatepark voor een vingerskateboard. Skatepark voor een vingerskateboard Moeilijkheidsgraad moeilijk Leeftijd 7 tot 11 jaar Wie knutselt? Ouders met Kinderen Thema Specials Skaten als een professional Grinden, sliden, flippen - het kan allemaal met een miniskateboard. Alleen

Nadere informatie

Proef 1 krachtversterking voelen (1)

Proef 1 krachtversterking voelen (1) Hefbomen. =- ~j ~ 0-:.. ~. Je hebt vast wel eens gezien hoe iemand een blik waarin verf zit open maakte; misschien heb je dat zelf ook weleens gedaan. Je neemt het blik, zet een schroevedraaier onder de

Nadere informatie

Handleiding bij de constructie van de Hydraulische machines uitgereikt ter gelegenheid van techniek toernooi 2009

Handleiding bij de constructie van de Hydraulische machines uitgereikt ter gelegenheid van techniek toernooi 2009 Handleiding bij de constructie van de Hydraulische machines uitgereikt ter gelegenheid van techniek toernooi 2009 Vertaling en bewerking Ad van den Brand, Veghel Weet je wat hydraulisch betekent? Dat betekent

Nadere informatie

Lesbrief 'Vivi's fantastische pretflat'

Lesbrief 'Vivi's fantastische pretflat' Lesbrief 'Vivi's fantastische pretflat' Kinderen van groep 8 gaan in drie lessen een stopmotion animatie maken. Per drietal krijgen ze een opdracht. Naar aanleiding van de opdracht maken ze een kort script

Nadere informatie