EEN STAND VAN ZAKEN IN BREDER PERSPECTIEF... Quo vadis gerechtsdeurwaarders?

Transcriptie

1 Nieuws Jaargang 3 - nr. 2 brief Driemaandelijks - Juni 2004 BELGIE P.B LENNIK 1 BC 5759 Afgiftekantoor 1750 Lennik 1 - P EEN STAND VAN ZAKEN IN BREDER PERSPECTIEF... Quo vadis gerechtsdeurwaarders? Conferentie van Vlaamse Gerechtdeurwaarders vzw Bleekstraat 11/ Mechelen Telefoon kantoor Discart kantoor Brackeva kantoor Van Lierde Fax kantoor Van Lierde cvg@mail.gdw.be Website Bank Raad van Beheer Guido Discart Voorzitter Marc Brackeva Ondervoorzitter Gilbert De Wilde Penningmeester Johan Van Lierde Secretaris Marc Beerten Paul Bruloot Jan Eyskens Jan Kerkstoel Francis Snoeck Patrick Van Buggenhout Luc Verschueren Productie Vanwittenbergh&Partners Verantwoordelijke uitgever Guido Discart Nieuwstraat 8, 2830 Willebroek De brief van mevrouw de minister van Justitie Laurette Onkelinx van 30 december 2003, gericht aan de Nationale Kamer van Gerechtsdeurwaarders, waarin ze aankondigde voor de arbeidsrechtbanken de inleiding per tegensprekelijk verzoekschrift te willen veralgemenen, gecombineerd met een kennisgeving van het vonnis per gerechtsbrief, was de zoveelste aanslag op het monopolie van gerechtsdeurwaarders én het instituut dat het gerechtsdeurwaardersambt is. Het voorontwerp dat zij in uitvoering van haar plannen heeft voorgelegd aan de ministerraad, mag dan wel licht bijgestuurd zijn, feit is dat de dagvaarding niet langer de enige inleidingswijze is voor de arbeidsrechtbanken. Het monopolie van de gerechtsdeurwaarder is eens te meer aangetast. De vraag rijst of het ambt van gerechtsdeurwaarder uitgeoefend in een zelfstandige beroepspraktijk in de toekomst nog economisch rendabel en leefbaar zal zijn. Momenteel genereren volgende personen/gezinnen rechtstreeks hun inkomen uit het gerechtsdeurwaardersberoep : ongeveer personeelsleden/bedienden (betaling van bedrijfsvoorheffing, belastingen, RSZ-bijdragen werkgever en werknemer) ongeveer 400 kandidaat-gerechtsdeurwaarders/plaatsvervangers (sociale bijdragen als zelfstandigen, voorafbetalingen, belastingen) ongeveer 520 gerechtsdeurwaarders (sociale bijdragen als zelfstandigen, voorafbetalingen, belastingen). Ruw geschat maken de dagvaardingsexploten en de betekeningen van rechterlijke beslissingen samen ongeveer vijftig procent van het aantal exploten uit. De gerechtsdeurwaarder is een openbaar ministerieel officier, bekleed met overheidsgezag. In die context is de gerechtsdeurwaarder ook een monopolie toebedeeld : alleen gerechtsdeurwaarders mogen bepaalde rechtshandelingen stellen én het aantal gerechtsdeurwaarders is beperkt. Vrije vestiging is uitgesloten. Art. 515,1 Ger.W. luidt : De Koning bepaalt het aantal gerechtsdeurwaarders per arrondissement.... Art. 516,1 Ger.W. luidt : Behoudens andersluidende wettelijke bepalingen zijn alleen de gerechtsdeurwaarders bevoegd tot het opstellen en betekenen van alle exploten en tot het tenuitvoerleggen van alle gerechtelijke beslissingen, akten of titels in uitvoerbare vorm. Art. 518,1 Ger.W. luidt : Het is elke gerechtsdeurwaarder verboden om zelf of door een tussenpersoon enig ander beroep uit te oefenen.

2 2 Nieuwsbrief CONFERENTIE VAN VLAAMSE GERECHTDEURWAARDERS QUO VADIS GERECHTSDEURWAARDERS? Factoren die het werk van gerechtsdeurwaarders beïnvloeden. Gerechtsdeurwaarders drijven mee op het ritme en de cycli van de economie. Bij hoogconjunctuur hebben ze veel werk, bij laagconjunctuur dalen ook hun activiteiten (het is een algemeen verspreide misvatting dat gerechtsdeurwaarders juist meer werk hebben bij economische recessie). Aan deze wetmatigheid kan niemand ontsnappen. Evenwel stellen de gerechtsdeurwaarders vast dat andere factoren dan economische hun ambt en vrij beroep ernstig in het gedrang brengen. De steeds toenemende uitholling van hun monopolie door het stelselmatig afschaffen/reduceren van hun kwalitatieve ambtelijke tussenkomsten kan niet blijvend gecompenseerd worden door een kwantitatieve toename van hun activiteiten. Hieraan liggen politieke motieven en beleidsbeslissingen ten grondslag. Het dure imago en de sociaal weinig sympathieke perceptie van het beroep maken het de politici wel gemakkelijk om de gerechtsdeurwaarders te slachtofferen. De verdwijning of sterk verminderde toepassing van de dagvaarding ( en eventueel de betekening ) halveert plots hun monopolie en stelt niets in de plaats. Het is de gerechtsdeurwaarders verboden andere beroepsactiviteiten te ontplooien ( zoals bijvoorbeeld makelaardij in onroerend goed of verzekeringen ); dit is ook niet wenselijk. Kijk achteruit. Gerechtsdeurwaarders liggen al lang onder vuur : reeds in de 19 de eeuw was hun situatie niet rooskleurig. Een zekere Bruneau schreef in 1841 een werk getiteld le tort des législateurs envers les huissiers et les notaires. Ook toen stelde men dat de deurwaardersopdrachten en -verdiensten volgens sommigen steeds afnamen. Volksvertegenwoordiger Debaets stelde in de Kamer van Volksvertegenwoordigers dat de regering daar sinds 1848 op aanstuurde : Dans les années qui ont suivi 1848, le gouvernement a envoyé aux chefs des parquets des instructions qui leur prescrivaient de diminuer autant que possible les services des huissiers et de conférer à d autres agents de la force publique une partie notable des attributions exercées par ces fonctionnaires. Tussen 1851 en 1854 werden effectief verscheidene wetten gestemd die nefast waren voor de gerechtsdeurwaarders, zoals de hypotheekwet, faillissementenwet en de wet op de onteigeningen. Tevens werd het tarief in strafzaken verminderd! De ontwikkeling van de postdiensten maakte het mogelijk dat men diverse betekeningen verving door kennisgevingen via de post. In de beroepskringen van de gerechtsdeurwaarders kwam de vraag op of men niet beter een door de staat bezoldigde gerechtsfunctionaris werd. In 1877 volgde nog de nieuwe wet op het wisselprotest: de deurwaarders dienden hun monopolie te delen met de postdiensten en de kosten werden verminderd ( pas na 120 jaar is deze scheve situatie terug rechtgezet, zij het dat enkel de Brusselse gerechtsdeurwaarders daarvan kunnen genieten). Ondanks deze afgepakte taken braken er voor de deurwaarders eind 19 de eeuw weliswaar betere tijden aan, maar de oorzaak daarvan was de globaal stijgende juridische en economische activiteit. (Zie LESAGE, X., Den Duerwaerder, Geschiedenis van het gerechtsdeurwaardersambt, Uitgeverij Pelckmans, Kapellen, 1993, ). De aanvallen op het deurwaardersmonopolie gingen evenwel ongestoord verder : in 1889 overwoog de overheid de betekeningen in strafzaken aan de postadministratie toe te vertrouwen. Een massale nationale deurwaardersgroepering kon dit tegenhouden. Steeds meer werden de gerechtsdeurwaarders belaagd met voor hen negatieve wetsvoorstellen. Ze konden dit niet altijd tegenhouden. Dikwijls werd de aantasting van hun monopolie gelaten ondergaan en liet men de overheid maar begaan. Te vrezen valt dat deze eerder gelaten houding tijdens de laatste decennia het nu onmogelijk maakt schadevergoeding te vragen van de overheid wegens (verdere) uitholling van het monopolie. De algemene stijgende economische activiteit sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog heeft ook de gerechtsdeurwaarders veel baten opgebracht. Hun inkomsten zijn in stijgende laan gegaan door de steeds toenemende juridisering en fiscalisering van de maatschappij en een stijgend krediet- en handelsverkeer, maar de diversiteit van de taken van gerechtsdeurwaarders is fel ingekrompen. Miskenning van het monopolie. Het monopolie van de gerechtsdeurwaarders is ingeperkt, afgeschaft of niet eens erkend bij nieuw ingevoerde wetten/procedures, in volgende materies ( niet exhaustief, niet chronologisch opgesomd ) : huurzaken (facultatief verzoekschrift), recht van uitweg (enkel verzoekschrift), geschillen betreffende de toepassing van een belastingwet (tegen de administratie enkel per verzoekschrif), vorderingen tot levensonderhoud (facultatief verzoekschrift), bescherming van het grensoverschrijdend ouderlijk gezag (enkel verzoekschrift), dringende en voorlopige maatregelen tussen echtgenoten ( enkel verzoekschrift), wildschade (enkel verzoekschrift), akten hoger beroep (facultatief verzoekschrift), sociale zaken opgesomd in art. 704

3 3 JUNI 2004 de loondelegaties die de griffies ter kennis brengen en de loonafstanden die banken hanteren zijn niets anders dan gedwongen tenuitvoerleggingen zonder tussenkomst van de gerechtsdeurwaarder. Kunnen de gerechtsdeurwaarders nog pretenderen het monopolie op tenuitvoerleggingen te hebben? Economische concurrentie. De laatste jaren voelen gerechtsdeurwaarders steeds meer de toenemende druk van de incassokantoren (die niet zelden malafide praktijken hanteren, getolereerd door een overheid die er soms zelf gebruik van maakt). Ook de advocaten begeven zich meer en meer op het terrein van incasso en beperken hun taak niet tot het louter zenden van een ingebrekestelling vooraleer te dagvaarden. Vandaag de dag gaan sommige advocatenkantoren naar het cliënteel toe met een op maat gesneden incassopakket. Hoe meer bij hen minnelijk geregeld wordt, hoe minder werk voor de gerechtsdeurwaarders. Discriminaties en onrechtvaardige toestanden. Ger.W. (enkel verzoekschrift), vorderingen tot staking zoals in kort geding (facultatief verzoekschrift ), onteigeningen (facultatief per aangetekende brief), procedures Raad van State en Arbitragehof (enkel per verzoekschrift), jeugdrechtbank (facultatief verzoekschrift), verzet op titels ( facultatief aangetekende brief ), dwangbevelen inzake BTW en Douanen en Accijnzen (kunnen door de Administratie zelf ter kennis gebracht worden bij aangetekende brief of afgifte aan de betrokkene), de wijzigingen aan art B.W., opzeggingen in huurzaken en arbeidszaken (facultatief aangetekende brief). Ongetwijfeld een indrukwekkende lijst inbreuken op het deurwaardersmonopolie. Daarnaast bestaan nog regelrechte aanslagen op het ambt : de fiscale notificaties of vereenvoudigde derdenbeslagen. De overheid verschaft zichzelf eerst een uitvoerbare titel, brengt die vervolgens zelf ter kennis aan de schuldenaar ( inzake BTW bijvoorbeeld ) en legt daarna zelf beslag onder derden, waarbij dan nog art Ger.W. manifest miskend wordt. In weerwil van het principe-arrest van het Hof van Cassatie van 11 april 1997 wordt geen evenredige verdeling opgesteld; het bewarend beslag onder derden dat door de griffier ter kennis gebracht wordt ( art Ger.W. ). De akten van gerechtsdeurwaarders worden fiscaal zwaar gediscrimineerd tegenover verzoekschriften, of kennisgevingen per gerechtsbrief of aangetekende brief. Een heffing van 25 euro registratierecht per akte en minstens 10 euro fiscale zegels zijn bijna crimineel te noemen en staan totaal niet in verhouding voor de tegenprestatie die de overheid daar tegenover stelt. Eigenlijk is er geen tegenprestatie. De akten hebben authentieke kracht uit zich, geregistreerd of niet. Met deze extra kosten wordt het quasi onmogelijk om concurrentieel te zijn. Ze trekken een eerlijke prijsvergelijking en kostprijscalculering scheef. De kostenstaten van gerechtsdeurwaarders inzake invorderingen van directe belastingen, BTW en RSZ worden afhankelijk van de instelling één tot vier maand na prestatielevering betaald. De ontvangen gelden dienen inmiddels wel wekelijks integraal aan de overheid doorgestort te worden, zonder de uitvoeringskosten en verschotten ( bijvoorbeeld slotenmaker, vertaalkosten, facturen verhuizers e.d. ) te mogen inhouden. De door het gerechtsdeurwaarderskorps ter beschikking gestelde kredieten lopen in de miljoenen euro s. Is dit nog langer houdbaar? De klap op de vuurpijl inzake voor gerechtsdeurwaarders nog verder onduldbare toestanden is het tarief én de wijze van betekenen in strafzaken. Nog steeds worden de strafakten ingeval van onmoge-

4 4 Nieuwsbrief CONFERENTIE VAN VLAAMSE GERECHTDEURWAARDERS QUO VADIS GERECHTSDEURWAARDERS? lijkheid de stukken ter woonplaats af te geven, op het politiecommissariaat betekend. Deze archaïsche werkwijze wekt wrevel op bij de bestemmeling ( heeft het stuk niet dadelijk te pakken ), bij de politie ( zinloos extra werk ) en bij de gerechtsdeurwaarder ( zinloos extra werk ). Er is geen zinnig argument om ook strafzaken niet te betekenen zoals burgerlijke akten betekend worden. Totaal onaanvaardbaar is het tarief in strafzaken: het is al decennia ongewijzigd en bedraagt momenteel 9,25 per exploot. Amper het dubbele van een gewone aangetekende brief en minder dan een electronische aangetekende brief besteld via Certipost! De gerechtsdeurwaarders laten zich op dit vlak in hoekje drummen en worden als vuil behandeld. Voor een mensonterend tarief moet een authentieke akte opgemaakt ( alsof personeel die gratis behandelt ) en betekend worden, het adres geverifieerd, eventueel omgereden worden via de politie en een extra formulier opgemaakt en ingevuld worden, een repertorium bijgehouden worden, dikwijls aanzienlijke bedragen voorgeschoten worden ( inzake overtredingen Stedenbouw lopen de hypotheekkosten hoog op, gemakkelijk tien keer meer dan het ereloon van de deurwaarder ); vervolgens moet maanden gewacht worden op betaling. De vergoeding van deze strafzaken is manifest in strijd met art. 23, 1 G.W., nl. het recht op een billijke beloning. Waar willen we heen? De vragen die vanuit het korps én tegelijk aan het korps gesteld worden zijn dan ook zeer concreet : wat is de wetgever zinnens te doen met het ambt van gerechtsdeurwaarder? Verder uithollen, vleugellam leggen, laten verschrompelen tot een onbeduidend ambt? Of het vrij beroep ervan afschaffen en omschakelen tot een bezoldigde overheidsfunctie? Wat zal dit de belastingbetaler kosten? Welke dienstverlening kan dan nog aangeboden worden aan het publiek? Dringende of delicate opdrachten zullen dan wel tot het verleden behoren. wordt een substitutie of indeplaatsstelling mogelijk gemaakt of toegelaten voor de ontnomen taken? Wil men een schadevergoeding betalen? Kan deze in rechte afgedwongen worden? wat met de ontslagen die een gevolg zullen zijn van de inperking van de taken? Indien de helft van de omzet verdwijnt zal ook de helft van het personeelsbestand moeten geschrapt worden. Wie betaalt dit sociaal passief? moet het korps langer de vernedering van het straftarief aanvaarden? Individueel kan een gerechtsdeurwaarder niet weigeren strafzaken te betekenen, maar welke kracht kan uitgaan van het collectief? Wat indien alle gerechtsdeurwaarders tegelijk weigeren strafzaken te betekenen? Louter pessimisme werkt verlammend. Men moet steeds vertrouwen hebben in de toekomst. De gerechtsdeurwaarders hebben nog altijd diverse troeven in handen om positief te blijven en het vertrouwen van de gemeenschap te blijven verdienen. Zij kunnen het bedrijfsleven een grote dienst bewijzen door het verder uitbouwen van de minnelijke invordering, gecombineerd met een echte summiere rechtspleging (naar Frans voorbeeld). Zij kunnen de overheid een grote dienst bewijzen door hun tussenkomst in een echte administratieve afhandeling van bepaalde verkeersinbreuken (naar Nederlands voorbeeld - Lex Mulder). Zij kunnen de fiscus een grote dienst bewijzen door hun voorstellen om vorderingen enkel nog te kunnen afschrijven mits fiscaal attest van een gerechtsdeurwaarder (na solvabiliteitsscreening). Zij kunnen hun optreden transparanter en meer aanvaardbaar maken door een eenvoudiger tariefstructuur en taalgebruik in te voeren, en een nieuwe strengere tuchtprocedure (in combinatie met een nieuw statuut). Zij kunnen de gerechtelijke invorderingsprocedure aan hun ambt verankeren door in ijltempo werk te maken van de uitbouw van het centraal electronisch bestand van de beslagberichten. De Conferentie van Vlaamse Gerechtsdeurwaarders heeft diverse onmiddellijk inzetbare projecten klaarliggen om te komen tot een ambt dat efficiënt is, transparant en dichter bij de burger staat dan nu het geval is. Door de overheid erkend worden als gesprekspartner op voet van gelijkheid is daarvoor essentieel. Interessante voorstellen als de invoering van een echte summiere rechtspleging of de administratieve afhandeling van verkeersinbreuken die de gerechtsdeurwaarders reeds jaren geleden bij de overheid hebben aangekaart, zijn in het verleden door de politici afgewimpeld. Alsof voorstellen door gerechtsdeurwaarders gedaan per definitie niet goed kunnen zijn. Dit is onduldbaar. De politici mogen de gerechtsdeurwaarders niet langer beschouwen als bekrompen corporatisten die enkel voorstellen doen waar ze zelf beter van worden. Waar het om gaat, zijn voorstellen waar de gehele gemeenschap baat bij heeft. Veel decisionmakers willen dat niet inzien. Wie is er dan bekrompen? Gerechtsdeurwaarders leven met de vinger aan de pols van de maatschappij en hebben vanuit hun terreinervaring een méér nuchtere kijk op een aantal zaken en knelpunten. De gerechtsdeurwaarders menen dat ze het gelijk aan hun kant hebben.dat mag duidelijk gemaakt worden aan de overheid. De CVG maakt hier werk van! Patrick Van Buggenhout, Francis Snoeck, beheerders CVG

5 5 JUNI 2004 Ondezoek naar de economische impact van ons beroep Begin 2004 werd onder impuls van de CVG een grootschalige enquête gehouden omtrent de globale macro-economische impact van ons beroep. Dit onderzoek dat voor de eerste keer op een wetenschappelijke en tegenstelbare wijze werd georganiseerd, geeft een duidelijk overzicht én inzicht omtrent de economische belangrijkheid van ons beroep. De enquête werd met de steun van de Nationale Kamer gehouden over het ganse land, met onderverdeling tussen Vlaanderen, Wallonië en het Brusselse gerechtelijk arrondissement. Van de 518 formulieren die werden verstuurd naar de gerechtsdeurwaarders, werden er 380 formulieren ingevuld en teruggestuurd, hetzij 73,36 % respons. Bedoeling is dit onderzoek op regelmatige basis te herhalen. In dit nummer worden de kerncijfers van dit onderzoek weergegeven. De enquête had betrekking op de werkelijke omzetcijfers en geldstromen over de globale activiteit van de deurwaarderskantoren tijdens Totaliteit van de geldstroom binnen het kantoor over de periode 1/1/2002 tot 31/12/2002. Geldstroom = de som van alle geldbewegingen (debet en credit) op de kantorenrekening(en): uit dit bedrag kan enkel het economisch belang (geldcirculatie) van een deurwaarderskantoor afgeleid worden. Vooral naar de banksector/financiële wereld toe dient opgemerkt te worden dat tegenover dit immense bedrag jaarlijks een paar miljoen verrichtingen staan. Totaal: ,76 euro gemiddeld per gerechtsdeurwaarder: ,74 euro (België - 100%: ,94 euro) Totaliteit van de uitgestorte derdengelden (cliëntenadvocaten) over de periode 1/1/2002 tot 31/12/2002. Hierbij dient opgemerkt dat dit enkel het bedrag vertegenwoordigt dat door de gerechtsdeurwaarder rechtstreeks van de schuldenaar(s) ontvangen wordt en vervolgens door hem aan de begunstigde(n) wordt doorgestort. Dit bedrag is slechts een fractie binnen het geheel van al de gerecupereerde bedragen nà tussenkomst van een gerechtsdeurwaarder : inderdaad worden er veel gelden rechtstreeks geïnd door de schuldeisers zelf NADAT de gerechtsdeurwaarder voor hen een ambtsdaad heeft verricht (bv. nà aanmaning/dagvaarding/bevel/beslag/(loons)afstand e.d. : vooral de Belgische Staat is hiervan een frappant voorbeeld : directe belastingen /BTW /registratie/ RSZ/sociale bijdragen). Totaal : ,10 euro - gemiddeld per gerechtsdeurwaarder: ,51 euro (België -100 % : ,87 euro ) Aantal ingeschreven personeelsleden en zelfstandige medewerkers, stagiairs, kandidaat-gerechtsdeurwaarders en/of vervangers op de deurwaarderskantoren op 31/12/2002: Totaal: 1.972,38 gemiddeld per gerechtsdeurwaarder: 5,19 (België - 100%: 2.688,67, waaronder 377 kandidaat-gerechtsdeurwaarders) Aantal dagvaardingen in burgerlijke, handels- en sociale zaken betekend in het jaar 2002 (hierbij wordt GEEN rekening gehouden met het aantal dagvaardingen, betekend in strafzaken op verzoek van het Openbaar Ministerie) Totaal: ,24 gemiddeld per gerechtsdeurwaarder: 1.267,25 (België - 100%: ,84 ) Aantal actieve uitvoeringsdossiers dossiers na gerechtelijke beslissing en/of na uitvoerbare titel, zoals dwangbevel belastingen, BTW, e.d. op 31/12/2002. Actieve dossiers zijn die dossiers waarin nog steeds een actief beheer is ingevolge toegestaan afbetalingsplan/voorlopige schording, e.d. Totaal: ,92 gemiddeld per gerechtsdeurwaarder: 2.886,77 (België - 100%: ,66) Aantal openbare gerechtelijke verkopingen in 2002 Totaal: 2.547,81 gemiddeld per gerechtsdeurwaarder: 6,70 (België - 100%: 3.473,08) Aantal uitdrijvingen in het jaar 2002 Totaal: 4.282,81 gemiddeld per gerechtsdeurwaarder: 11,27 (België - 100%: 5.838,15) Aantal aanmaningen voor dagvaarding Hierbij wordt geen rekening gehouden met aanmaningen verstuurd tijdens uitvoeringsprocedures. Totaal: , 62 gemiddeld per gerechtsdeurwaarder: 1.204,07 (België - 100%: ,30)

6 6 Nieuwsbrief CONFERENTIE VAN VLAAMSE GERECHTDEURWAARDERS VERSLAG Algemene Vergadering 7 juni 2004 Op maandag 7 juni 2004 hield de Conferentie van Vlaamse Gerechtsdeurwaarders (CVG) te Sint-Niklaas een algemene ledenvergadering, waarop een tussentijdse stand van zaken werd besproken en tevens de resultaten van het onderzoek naar de economische impact van ons beroep werden toegelicht. Voorzitter Guido Discart gaf in zijn welkomstwoord een omstandig overzicht van de talrijke werkzaamheden die de laatste maanden door de CVG werden verricht. Hij dankte tevens alle confraters die aan de enquête positief hebben meegewerkt. De 518 gerechtsdeurwaarders maakten in miljoen euro of ruim 36 miljard frank over aan hun opdrachtgevers en leverden dagvaardingen af. De gerechtsdeurwaarders stelden globaal mensen tewerk, of gemiddeld 5,19 personeelseffectieven per kantoor. Het netwerk van deurwaarders beheerde eind ,5 miljoen dossiers nieuwe uitvoeringen van vonnissen werden opgestart, terwijl er uitvoeringen werden geregeld. Het aantal aanmaningen voor dagvaarding bedroeg eenheden. 65 procent van een dagvaarding bestaat uit indirecte belastingen. Een gemiddelde dagvaarding kost 200 euro, en van dat bedrag is 130 euro bestemd voor de staat. Kortom, een grootschalig onderzoek dat voor de eerste keer de economische impact van ons beroep in kaart brengt. We zijn alleszins van plan nog geregeld dergelijke enquête te houden, zodat we degelijk materiaal en keiharde cijfers bij de hand hebben om de kritiek over de al dan niet toegevoegde waarde van ons beroep te kunnen weerleggen. Nadien gaf beheerder Patrick Van Buggenhout meer in detail uitleg over de talrijke interventies die vanuit de CVG werden gedaan om de vooropgestelde afschaffing van de dagvaarding in arbeidsrechtelijke materie alsnog te counteren. De optie van PS-minister van Justitie, mevrouw Onkelinx, om de dagvaarding bij de arbeidsrechtbanken af te schaffen en te vervangen door een eenzijdig verzoekschrift werd voornamelijk door de tussenkomsten vanuit de CVG voorlopig afgewenteld. Buiten de PS zijn de overige regeringspartijen tot het inzicht gekomen dat een afschaffing van de dagvaarding nefaste gevolgen kan hebben voor een efficiënte rechtsuitvoering. Na de mega-ministerraad van maart 2004 werd het dossier Onkelinx inzake de dagvaarding gekoppeld aan de defiscalisering van het gerechtsdeurwaardersexploot. Tevens gaf confrater Patrick Van Buggenhout uitvoerig toelichting over zijn gesprekken met volksvertegenwoordiger Magda De Meyer (sp.a) naar aanleiding van een parlementaire vraag over de kosten bij deurwaardersexploten en de opvolging van de wetgevende initiatieven rond de werking van de incasso-bureaus. Een ander hangend dossier situeert zich rond de werking van de Kruispuntbank voor ondernemingen (KPO). De CVG werd door de voorzitter van de Nationale Kamer, Marcel Mignon, gemandateerd om de gesprekken te voeren omtrent de participatie van de gerechtsdeurwaarders bij de operationele werking van de Kruispuntbank. Principieel is er op één van de recente ministerrraden een positieve beslissing genomen ten overstaan van een deelname van de gerechtsdeurwaarders aan de Kruispuntbank. Dit dossier is tevens gekoppeld aan wat de CVG intussen de Big Brother is gaan noemen, met name de centrale computer die alle beslagberichten zou dienen te centraliseren. De CVG volgt nauwgezet deze dossiers op en zorgt er voor om een voet tussen de deur te houden, zodat we incontournable worden bij de verdere uitbouw van deze gegevensbanken. Confrater Patrick Van Buggenhout deed ten slotte een collegiale oproep aan de vereniging van kandidaatgerechtsdeurwaarders om actiever mee te denken en mee te werken aan een concrete toekomstvisie over ons beroep. Beheerder Francis Snoeck gaf nadien een uitgebreid en helder overzicht met betrekking tot de voorstellen die hij

7 7 JUNI 2004 uitgewerkt heeft omtrent de aanpassing van het statuut van de gerechtsdeurwaarder. Confrater Francis Snoeck baseerde zich bij het uitschrijven van een vernieuwd statuut op meerdere bronnen, onder meer de vroegere ontwerptekst van confrater Hugo Luyten, het Nederlandse model, het statuut van de Notarissen, insteken van de volksvertegenwoordigers Geert Bourgeois en Servais Verherstraeten. De voorliggende ontwerptekst houdt in zijn artikelsgewijze beschrijving rekening met een vlotte inpasbaarheid van zijn ontwerptekst in het huidige Gerechtelijk Wetboek, met behoud van de huidige nummering. Het nieuwe ontwerpstatuut is gebaseerd op 4 krachtlijnen: 1. Regionalisering van de structuur van de huidige Nationale Kamer: een vertaling van de federale evolutie en de cultuurverschillen tussen het Noorden en het Zuiden van het land noodzaken tot een tweekamerstelsel met een Vlaamse en een Franstalige Kamer en een overkoepelend ontmoetingsorgaan. De huidige Vaste Raad wordt afgeschaft. Kortom, de federale logica, zoals ook onder meer bij de Orde van Advocaten werd ingevoerd. 2. objectivering van de benoemingen: deze thematiek dient verankerd te worden in de wetgeving, en niet bij uitvoerings-kb. Er wordt geopteerd voor de filter van een zgn. benoemings- of homologatiecommissie met een soort assessment -peiling naar de competenties van de kandidaten, niet alleen juridische maar ook psychologische. Het examensysteem van de notarissen is voor ons beroep intrinsiek niet toepasbaar. 3. tuchtrecht en deontologische code: een belangrijk item voor de geloofwaardigheid van ons beroep in zijn organisatie en uitoefening. Hier zijn reeds goede voorstellen geformuleerd door confrater Luyten en professor Alain Verbeke. Eén van de specifieke problemen die hierbij dienen geregeld te worden heeft betrekking op de continuïteit van de kantoren en de venaliteit bij overname. Er wordt verwezen naar het Nederlandse model. In principe neemt de opvolger het sociaal passief van het kantoor over (contracten en personeel). Bibliotheek en logistiek eventueel aan boekhoudwaarde over te nemen. Notie overdracht met gesloten beurzen : over deze problematiek moet duidelijkheid en transparantie ontstaan. 4. naamswijziging: in de ontwerpteksten wordt voorgesteld om de huidige met negatieve associaties beladen term van gerechtsdeurwaarder te vervangen door gerechtsofficier (officier de justice), zoals in Nederland in voege is. Een naamswijziging is een belangrijk statement om aan te tonen dat ons beroep met een geactualiseerde visie en een vernieuwd takenpakket de 21-ste eeuw binnentreedt. Bedoeling is om in het najaar 2004 het dossier van het statuut en het hieraan gekoppelde tuchtrecht ter bespreking en besluitvorming op de politieke en maatschappelijke agenda te plaatsen. Niemand beter dan de gerechtsdeurwaarder zelf, kan hierbij het initiatief nemen. Uit de bespreking met de leden blijkt ook dat ter gelegenheid van het vernieuwde statuut met het lanceren van een beroepsnaamswijziging een doorgedreven imago-campagne naar het grote publiek van prioritair en cruciaal belang zal zijn. Tot slot werd nogmaals gesteld dat we ons beroep in al zijn facetten maatschappelijk noodzakelijk moeten maken. De CVG zal hierbij een voortrekkersrol moeten vervullen en blijvend het reflectie - en actieplatform aanbieden. Na de vergadering werden er nog langdurig informele nabeschouwingen tussen de talrijk opgekomen confratersleden uitgewisseld. Godfried van de Perre

8 8 Nieuwsbrief CONFERENTIE VAN VLAAMSE GERECHTDEURWAARDERS TRIBUNE Europese Assisen over Invordering Confrater Jan Bergé stuurde ons volgend verslag door omtrent zijn deelname en zijn persoonlijke bevindingen over het Europese colloquium met betrekking tot de invorderingsproblematiek. Reeds jaren poneer ik dat we ons beroep en onze tarifering anders moeten benaderen: méér doorzichtig en méér aanspreekbaar. De gerechtsdeurwaarder anno 1813 is dringend aan verandering toe, wil hij overleven. Alleen, ik wist niet hoe. Jaar na jaar vroeg ik me af hoe we dat best zouden doen. Ik had geen voor de hand liggende inspiratie! Maar op Witte Donderdag 8 april 2004 zijn mijn ogen te Brussel op het Internationaal Colloquium open gegaan. De tijd van Pasen, en we moeten de oude gewaden afleggen! Ik ga hier géén technisch verslag schrijven, maar nodig de confraters uit de teksten die binnenkort ter beschikking zullen zijn, grondig door te nemen. Er waren 14 verschillende landen vertegenwoordigd (De Canadese provincie Québec bijvoorbeeld stuurde een delegatie van 15 Québecois) en een 20-tal sprekers uit 6 verschillende landen. Er werden vier ateliers gehouden met als respectievelijk onderwerp: 1. de invordering in enkele landen van de Europese Unie en in Québec, 2. de inzake invordering toegepaste brutale werkwijzen van incasso-bureaus, 3. invordering via de gerechtsdeurwaarder: kritiek en verwachtingen, 4. welke toekomst en mogelijkheden heeft de gerechtsdeurwaarder inzake invordering? Het besluit van dit colloquium was duidelijk: we zijn dringend aan schaalvergroting toe, gestructureerde netwerken van kantoren moeten gesprekspartner worden van de steeds groter wordende commerciële, financiële en industriële consortiums, die maar één ding vragen, met name : ze willen de gelden waarvoor ze gewerkt hebben snel op hun rekening, zonder te veel kopzorgen en met weinig kosten. Hiervoor vonden ze de weg naar de incasso-bureaus, die nochtans niet over de dwangmiddelen beschikken die de wet ons toevertrouwde. We zullen moeten afstappen van het rigiede statuut dat ons tot strikt ministeriële ambtenaren heeft gemaakt. Naast dit embleem van ambtenaar zullen we meer flexibele werkmethodes moeten uitbouwen, op een meer commerciële en publicitaire wijze. We zullen échte ondernemers moeten worden, in de zin van daadwerkelijke entrepreneurs. Er zal zwaar geïnvesteerd moeten worden en we zullen ons moeten laten bijstaan door specialisten in marketing en publiciteit, en samen met hen strategische netwerken uitbouwen. Theoretisch zouden we nationale netwerken moeten oprichten, maar de wezenlijke mentaliteitsverschillen kennende tussen Noord en Zuid, zal het praktisch enkel leefbaar worden indien afzonderlijke Nederlandstalige en Franstalige entiteiten opgericht worden, waarbij de Brusselse kantoren kunnen aansluiten bij de één of de andere taalgroep. In deze optiek zal in de nieuwe statuten het hoofdstuk V over de vennootschappen van gerechtsdeurwaarders best wat bijgeschaafd worden, vooral artikel 27, paragraaf 2. Ondertussen hoop ik dat de wijzeren onder ons, die met hand en tand aan ons beroep verknocht zijn, de boodschap ter hand nemen, en de nieuwe wegen uitstippelen. Dit colloquium was een leerzame blik-opener! Jan Bergé. DEXIA Antwerpen Metropool cvba Als uw geld maar goed zit Deze Nieuwsbrief wordt uitgegeven met steun van: Danny Annys Algemeen Jos Barbion Ondernemingen Yves Vanderhoeven Ondernemingen Lief Van De Heyning Private banking