Hoe neemt de Raad van Bestuur van de ECB zijn beslissingen? Generation uro Students' Award

Transcriptie

1 1 Hoe neemt de Raad van Bestuur van de ECB zijn beslissingen? Generation uro Students' Award

2 2 Overzicht van de uiteenzetting OPDRACHTEN VAN HET EUROSYSTEEM EN DOELSTELLINGEN VAN HET MONETAIR BELEID HOE WORDT HET MONETAIR BELEID BEPAALD? (Strategie en instrumenten van het monetair beleid) DE MONETAIRBELEIDSBESLISSINGEN GEÏLLUSTREERD I: daling van de basisrentetarieven in december 2008 DE MONETAIRBELEIDSBESLISSINGEN GEÏLLUSTREERD II: langerlopende herfinancieringstransacties met een looptijd van 36 maanden DE MONETAIRBELEIDSBESLISSINGEN GEÏLLUSTREERD III: uitgebreid programma voor de aankoop van activa WAAR STAAN WE VANDAAG? Overzicht van de belangrijkste lopende monetairbeleidsmaatregelen

3 3 OPDRACHTEN VAN HET EUROSYSTEEM EN DOELSTELLINGEN VAN HET MONETAIR BELEID

4 4 Het Eurosysteem, monetaire autoriteit van het eurogebied Monetaire Unie sinds 1999: eenheidsmunt in landen sinds januari 2015 (toetreding van Litouwen) Voert het monetair beleid van het eurogebied Eurosysteem Europese Centrale Bank (zes directieleden) Nationale centrale banken van het eurogebied (19 gouverneurs) Raad van Bestuur van de ECB Meer informatie:

5 5 Belangrijkste opdrachten van het Eurosysteem Monetair beleid Hoofddoelstelling: prijsstabiliteit Valutatransacties en beheer van de deviezenreserves van de lidstaten Betalingssystemen Financiële stabiliteit Bankbiljetten Meer informatie:

6 In het Verdrag vastgelegde doelstelling(en) Het hoofddoel van het Eurosysteem is het handhaven van de prijsstabiliteit Onverminderd die doelstelling, ondersteunt het Eurosysteem het algemeen economisch beleid in de EU Waarom prijsstabiliteit? Geen verstoring van de informatie uit de verandering van de relatieve prijzen Geen blinde herverdeling van inkomens en vermogen Verminderen van de onzekerheid en de in de rentetarieven vervatte risicopremies Gevolgen van prijsstabiliteit voor de reële economie Efficiënte allocatie van middelen en vertrouwen, ter bevordering van investeringen, duurzame groei en werkgelegenheid Negatieve ervaringen inzake prijsstabiliteit in de XX ste eeuw Hyperinflatie in Duitsland in , deflatie in de jaren 30, stagflatie in de jaren 70 6 Meer informatie:

7 Kwantitatieve definitie van prijsstabiliteit Het Verdrag bevat geen welomlijnde definitie van prijsstabiliteit De Raad van Bestuur van de ECB heeft prijsstabiliteit als volgt omschreven: Geharmoniseerde consumptieprijsindex Het eurogebied als geheel, omdat verschillen tussen landen onvermijdelijk zijn Een jaar-op-jaar stijging van de HICP van het eurogebied met minder dan maar dicht bij 2 % op middellange termijn' Bescherming tegen het deflatierisico Berekeningsfouten in de HICP Inflatieverschillen tussen eurolanden Maakt een geleidelijke aanpak mogelijk: vermijdt een buitensporige volatiliteit van de economische bedrijvigheid en de rentetarieven (bv. na een olieschok) Nominale verankering van de inflatieverwachtingen 7 Meer informatie:

8 HOE WORDT HET MONETAIR BELEID BEPAALD? (Strategie en instrumenten van het monetair beleid) 8 Meer informatie:

9 Monetairbeleidsstrategie van het Eurosysteem: pragmatische synthese van twee benaderingen Kwantitatieve definitie van prijsstabiliteit: verankering van de inflatieverwachtingen Analytisch kader op basis van de economische en monetaire analyse Economische analyse (EA) Conjunctuur-, prijs- en kostenindicatoren, macro-economische projecties, enz. Informatie over prijsstabiliteit op korte en middellange termijn Monetaire analyse (MA) Geldhoeveelheid, kredietverstrekking en financieringsvoorwaarden Gevolgen op langere termijn voor de prijsstabiliteit en de financiële stabiliteit Toetsing van de resultaten van de 2 analyses (EA+MA) => beoordeling van de risico's voor de prijsstabiliteit => monetairbeleidsbeslissing 9 Meer informatie:

10 Conventionele monetairbeleidsinstrumenten: de basisrentetarieven Door de beleidsrente aan te passen, controleert de centrale bank de geldmarktrentes op zeer korte termijn (Eonia) Aangezien de langetermijnrente gebaseerd is op de in de toekomst verwachte korte rentes, is de centrale bank in staat de (reële) rente op lange(re) termijn te beïnvloeden De veranderingen in die rentes beïnvloeden op hun beurt de economische bedrijvigheid (de consumptie- en investeringsbeslissingen) De schommelingen in de geaggregeerde vraag geven aanleiding tot veranderingen in inflatie om zo de prijsstabiliteit te waarborgen 10 Meer informatie:

11 Niet-conventionele monetairbeleidsinstrumenten: leningen aan banken met aantrekkelijke voorwaarden, forward guidance en aankopen van activa Wanneer de banken er niet meer in slagen zich te (her)financieren op de markten, moet de centrale bank een intermediatierol spelen om een goede transmissie van haar monetair beleid te verzekeren (qualitative easing) : Uitbreiding van de liquiditeitsverstrekkende transacties (hoeveelheid, looptijd) Uitbreiding van de als onderpand aanvaarde activa voor de liquiditeitsverstrekkende transacties Aankopen van specifieke activa die belangrijk zijn voor de financiering van banken (gedekte obligaties, overheidspapier, enz.) Als de basisrentetarieven hun ondergrens benaderen, moet de centrale bank andere instrumenten gebruiken om de inflatieverwachtingen te blijven verankeren en de reële lange rente alsnog te kunnen blijven sturen: Forward guidance (beleidsindicaties) Grootschalige aankopen van (overheids)effecten (quantitative easing) 11 Meer informatie:

12 DE MONETAIRBELEIDSBESLISSINGEN GEÏLLUSTREERD I: DALING VAN DE BASISRENTETARIEVEN IN DECEMBER 2008 (ZIE PERSCONFERENTIE VAN DECEMBER 2008) 12 De tekst van de persconferentie is beschikbaar op

13 13 Economische analyse: verloop van de economische bedrijvigheid het bbp naar volume is in het derde kwartaal van 2008 met 0,2 % 1 teruggelopen De beschikbare enquêtegegevens en de maandindicatoren voor oktober en november wijzen erop dat de economische bedrijvigheid in het vierde kwartaal van 2008 verder is verzwakt De mondiale economische zwakte en de zeer matige binnenlandse vraag zullen in de eerstvolgende paar kwartalen aanhouden. Daarna zou een geleidelijk herstel moeten plaatsvinden, ondersteund door de daling van de grondstoffenprijzen en aannemende dat de externe omgeving verbetert en de spanningen in de financiële markten afnemen. De economische vooruitzichten worden nog steeds omgeven door een uitzonderlijk hoge mate van onzekerheid. De risico's voor de economische groei zijn van neerwaartse aard. 1 Inkrimping later bijgesteld tot 0,6 %

14 14 Het reële bbp is met 0,2% 1 gekrompen in het 3 e kwartaal van Bron: ECB 1 Later herzien naar -0.6% Croissance Bbp du PIB en volume Taux Centrale directeur beleidsrente central Taux Werkloosheidsgraad de chômage Verdere info:

15 15 De enquête-gegevens suggereren een forse terugval in de economische bedrijvigheid Conjunctuurindicatoren (gemiddelde= 0, standaardafwijking= 1 ; PMI < 50 = daling; PMI > 50 = expansie van de activiteit) Bron: Thomson Reuters Datastream Sentiment Economic économique Sentiment Indicator (CE) (Europese Commissie ) Confiance Ondernemersvertouwen des entreprises (NBB) (BNB) Environnement Ondernemersvertrouwen des entreprises (IFO, DE) (IFO) Indice Aankoopdirecteuren des directeurs (PMI, d'achats rechterschaal) (PMI) (échelle de droite)

16 Projecties van het Eurosysteem: bbp-groei PIB 3, ,5 2 1,5 1 maart juni sept.. dec. 1,2 maart juni sept. 0,5 0 0,8 dec. 0,0-0,5 Bron: ECB -1-1,5-1,0 16 Bijkomende info: 2nl.pdf?5ee56df b404921bc30220

17 17 Economische analyse: prijsbeloop De HICP-inflatie op jaarbasis is sinds juli substantieel gedaald. Volgens de flashraming van Eurostat bedroeg de HICP 2,1 % in november, tegen 3,2 % in oktober en 4,0 % in juli. De significante daling van de totale inflatie sinds de zomer is voornamelijk de weerspiegeling van de aanzienlijke daling van de mondiale grondstoffenprijzen in de afgelopen paar maanden. Vooruitblikkend hebben de lagere grondstoffenprijzen en afzwakkende vraag ons tot de conclusie gebracht dat de inflatoire druk verder aan het afnemen is. De risico s voor de prijsstabiliteit op de voor het beleid relevante termijn zijn meer in evenwicht dan in het verleden. Onverwachte verdere dalingen in de grondstoffenprijzen zouden neerwaartse druk op de inflatie kunnen uitoefenen [...] opwaartse risico s voor de prijsstabiliteit zouden zich kunnen concretiseren als de recente daling van de grondstoffenprijzen zou omslaan of als de binnenlandse prijsdruk krachtiger blijkt te zijn dan aangenomen.

18 18 Aanzienlijke daling van de inflatie Taux Centrale directeur beleidsrente central IPCH HICP IPCH HICP à ongerekend l'excl. des produits voeding alimentaires energie et de l'énergie Taux Centrale directeur beleidsrente central Prix Producentenprijsinflatie à production industrielle de industrie (à l'excl. (excl. de la bouw) construction) Prix Olie du in Brent EUR (rechterschaal, en EUR (éch. de jaarlijkse droite) verandering) Bron: ECB, Thomson Reuters Datastream Bijkomende info:

19 Projecties van het Eurosysteem: inflatie (HICP) HICP ,5 3 2,5 maart juni sept. dec. 3,4 3,2 maart juni sept. 2 1,5 dec. 1,7 1 1,1 0,5 Bron: ECB 0 19 Bijkomende info: 2nl.pdf?5ee56df b404921bc30220

20 20 Monetaire analyse... verschillende ramingen van de onderliggende ruime monetaire groei [M3] wijzen op een aanhoudende, maar matigende monetaire expansie in het eurogebied. De monetaire trends ondersteunen [...] het standpunt dat de inflatoire druk verder aan het afnemen is De laatste gegevens, tot en met eind oktober, tonen een aanhoudende matiging van het groeitempo van de kredietverlening aan de niet-financiële particuliere sector. Tegelijkertijd waren er voor het eurogebied als geheel geen significante aanwijzingen dat de beschikbaarheid van leningen aan het teruglopen was.

21 21 Een aanhoudende, maar vertragende, monetaire expansie Bron: ECB Taux Centrale directeur beleidsrente central Taux Groei de van croissance M3 de M3 Taux Groei de van croissance de leningen des aan prêts de au particuliere secteur privé sector Bijkomende info:

22 22 Toetsing van de twee pijlers en beslissing Kortom, de aanwijzingen nemen toe dat de inflatoire druk verder aan het afnemen is [ ]. De daling van de inflatie is voornamelijk toe te schrijven aan de daling van de grondstoffenprijzen en de significante afname van de economische bedrijvigheid, die grotendeels verband houden met de mondiale effecten van de onrust in de financiële markten. Een toetsing van de uitkomsten van de economische analyse aan die van de monetaire analyse ondersteunt dit standpunt. In het licht van alle beschikbare informatie en analyses heeft de Raad van Bestuur derhalve besloten de basisrentetarieven van de ECB verder te verlagen met 75 basispunten. Deze stap volgt op de twee verlagingen van de basisrentetarieven van de ECB met 50 basispunten elk, die op 8 oktober en 6 november 2008 werden bekendgemaakt. Al met al blijft het niveau van onzekerheid uitzonderlijk hoog. De Raad van Bestuur zal ervoor blijven zorgen dat de inflatieverwachtingen stevig verankerd blijven in overeenstemming met zijn doelstelling voor de middellange termijn. Daarmee ondersteunt de Raad duurzame groei en werkgelegenheid en draagt hij bij tot financiële stabiliteit.

23 DE MONETAIRBELEIDSBESLISSINGEN GEÏLLUSTREERD II: LANGERLOPENDE HERFINANCIERINGSTRANSACTIES MET EEN LOOPTIJD VAN 36 MAANDEN (ZIE PERSCONFERENTIE VAN DECEMBER 2011) 23 De beelden van de persconferenties die volgen op de Raad van Bestuur zijn te bekijken via (EN) en de volledige teksten zijn te vinden op (EN)

24 24 Analyse De oplopende financiële spanningen blijven de economische bedrijvigheid in het eurogebied drukken en de vooruitzichten zijn omgeven door grote onzekerheid, alsook door aanzienlijke neerwaartse risico's. In een dergelijk klimaat zou de prijs-, kosten- en loondruk [...] op de voor het [monetair] beleid relevante termijn gematigd moeten blijven. Tegelijkertijd blijft het onderliggende tempo van de monetaire expansie over het geheel genomen gematigd. De neerwaartse risico's houden met name verband met een mogelijke verdere intensivering van de spanningen in de financiële markten van het eurogebied en met de mogelijke doorwerking van deze spanningen op de reële economie van het eurogebied. Ze hangen eveneens samen met de mondiale economie, die zwakker kan uitvallen dan verwacht [ ].

25 25 Spanningen op de geldmarkt in het eurogebied 6 Driemaands rentetarieven (dagggevens) Beroep op de depositofaciliteit (miljarden euros) Écart Verschil entre tussen l'euribor Euribor et le en taux driemaands de l'ois (1) OISà 1 trois mois Taux Driemaands de l'ois OIS (1) 1 à trois mois Euribor Driemaands à trois Euribor mois (1) Rente die men ontvangt in een contract met als tegenprestatie het betalen van de Eonia over die looptijd. Het reflecteert dus de verwachte risicovrije korte rente. Bron: Thomson Reuters Datastream

26 Bank lending survey in het eurogebied 70 Bedrijven Gezinnen (hypotheek) Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q1-70 Contraintes Balansbeperkingen bilancielles Critères Kredietvoorwaarden d'octroi de crédits Perception Risicoperceptie des risques Demande Vraag naar de leningen prêts (1) Netto percentages die aangeven in welke mate de voorwaarden verstrakt (+) of versoepeld werden (-) en in welke mate de vraag naar leningen toenam (+) of afnam (-). Bron: ECB 26 Bijkomende info:

27 27 Overheidsschuldencrisis in het eurogebied 14 Rendementen op tienjaars overheidspapier (in %) PT IT FR ES DE BE Bron: Thomson Reuters Datastream

28 28 Verschillen tussen landen qua bancaire kredietverlening Rentetarieven op nieuwe leningen (bedrijven, LT) Bron: ECB DE BE IE IT ES PT Groei van leningen (%) (bedrijven) Bijkomende info:

29 29 Monetairbeleidsbeslissingen In zijn aanhoudende inspanningen ter ondersteuning van de liquiditeitspositie van de banken van het eurogebied [ ], heeft de Raad van Bestuur [ ] besloten verdere nietconventionele maatregelen te nemen. Deze maatregelen dienen het bankwezen te verzekeren van betere toegang tot liquiditeiten en zouden de werking van de geldmarkt in het eurogebied moeten verbeteren. De verwachting is dat deze maatregelen de kredietverstrekking aan huishoudens en niet-financiële vennootschappen zullen ondersteunen. De Raad van Bestuur heeft besloten de volgende maatregelen te nemen 1 : Er zullen twee langerlopende herfinancieringstransacties (LTRO) met een looptijd van 36 maanden worden uitgevoerd, in december 2011 en in februari 2012, volgens de procedure van volledige toewijzing, tegen een rente die overeenstemt met de gemiddelde rente op de basisherfinancieringstransacties die worden uitgevoerd gedurende de respectieve looptijd van deze transacties. Teneinde de banken meer flexibiliteit te bieden, geldt voor deze transacties een optie tot vervroegde terugbetaling na een jaar. 1 Eveneens met het oog op de verbetering van de toegang tot liquiditeit, heeft de Raad van Bestuur in december 2011 tevens beslist de lijst van beleenbaar onderpand uit te breiden, de reservecoëfficiënt te verlagen van 2 naar 1% en de liquiditeitsverkrappende transacties stop te zetten.

30 DE MONETAIRBELEIDSBESLISSINGEN GEÏLLUSTREERD III: UITGEBREID PROGRAMMA VOOR DE AANKOOP VAN ACTIVA (ZIE PERSCONFERENTIE VAN JANUARI 2015) 30 De beelden van de persconferenties die volgen op de Raad van Bestuur zijn te bekijken via (EN) en de volledige teksten zijn te vinden op (EN & NL)

31 31 Analyse De inflatiedynamiek is zwakker gebleven dan verwacht. Hoewel de sterke daling van de olieprijs gedurende de afgelopen maanden de meest bepalende factor blijft voor de totale inflatie, is het potentieel voor tweede-ronde-effecten op de loon- en prijsvorming toegenomen en zou dit de prijsontwikkeling op de middellange termijn negatief kunnen beïnvloeden. Deze beoordeling wordt ondersteund door een verdere daling van de marktgebaseerde maatstaven van de inflatieverwachtingen voor alle looptijden en door het feit dat de meeste indicatoren van de werkelijke en de verwachte inflatie op of dicht bij hun historisch laagste punt liggen. Tegelijkertijd blijft de economische slapte in het eurogebied aanzienlijk en blijven de geld- en kredietontwikkelingen bedrukt.

32 Risico van een te lange periode van lage inflatie en een ontsporing van de inflatieverwachtingen Inflatie en inflatieverwachtingen 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0-0, ,5 2 1,5 Lange-termijn inflatieverwachtingen IPCH HICP janv-13 Januari 2013 juil-14 Juli 2014 Bronnen: ECB, Bloomberg IPCH sous-jacent HICPx Januari 2014 Dec 2014 janv-14 déc-14 Inflatieswap: vijfjaarinflatie voor de periode die aanvangt binnen vijf jaar Swaps d'inflation à cinq ans dans cinq ans Prévisions d'inflation dans cinq ans, enquête trimestrielle menée par la BCE auprès de prévisionnistes inflatie binnen pofessionnels vijf jaar Enquête bij professionele voorspellers: 32 Bijkomende informatie:

33 Aanzienlijke onderbenutting van de productiecapaciteit Écart de production Output gap gap Utilisation des capacités de production Capaciteitsbezetting in de industrie Bron: Thomson Reuters Datastream 33 Bijkomende infoecb Economic Bulletin, nummer 6 / 2015 Kader 6:

34 34 Matige groei van de geld-en krediethoeveelheid 250 M3 en tegenposten (driemaands gecumuleerde stromen) Bron: ECB Autres Andere contreparties tegenposten Crédits Krediet au aan secteur de overheid public Krediet Crédits aan au secteur de private privé sector M3 Bijkomende info:

35 35 Monetairbeleidsbeslissingen De bestaande mate van monetaire accommodatie was onvoldoende om [...] de verhoogde risico's van een te lange periode van lage inflatie tegen te gaan. Daarom is de goedkeuring van verdere balansmaatregelen van vandaag op zijn plaats om onze doelstelling voor de prijsstabiliteit te verwezenlijken, gezien het feit dat de basisrentetarieven van de ECB hun ondergrens hebben bereikt. De Raad van Bestuur heeft besloten: van start te gaan met een uitgebreid programma voor de aankoop van activa, dat tevens de bestaande aankoopprogramma's voor effecten op onderpand van activa en gedekte obligaties omvat. In het kader van dit uitgebreide programma zullen de gecombineerde maandelijkse aankopen van activa van de publieke en particuliere sector 60 miljard bedragen. Het voornemen is deze aankopen uit te voeren tot eind september 2016 en in ieder geval totdat wij bewijs zien van een aanhoudende verandering in het beloop van de inflatie die in overeenstemming is met onze doelstelling om op middellange termijn een inflatiecijfer onder maar dicht bij 2 % te verwezenlijken. In maart 2015 zal het Eurosysteem beginnen met de aankoop, op de secundaire markt, van in euro luidende kredietwaardige ("investment-grade") effecten die zijn uitgegeven door overheden en agencies en Europese instellingen in het eurogebied.

36 WAAR STAAN WE VANDAAG? OVERZICHT VAN DE BELANGRIJKSTE LOPENDE MONETAIRBELEIDSMAATREGELEN 36 De beelden van de persconferenties die volgen op de Raad van Bestuur zijn te bekijken via (EN) en de volledige teksten zijn te vinden op (EN & NL).

37 37 Beleidsrentes: sinds juli 2011 zijn ze 9 maal verlaagd om zo, in maart 2016, uit te komen op 0% voor de centrale beleidsrente, -0,4% voor de rente op de depositofaciliteit en 0,15% voor de rente op de marginale beleningsfaciliteit. (Uitgebreid) programma voor de aankoop van activa: in januari 2015 besloot de Raad van Bestuur van start te gaan met het aankoopprogramma dat zou lopen tot september 2016; in december 2015 werd het vervolgens verlengd tot maart In maart 2016 werden de aankopen opgetrokken van 60 miljard naar 80 miljard per maand en uitgebreid met obligaties van niet-financiële bedrijven. De aankopen vinden in ieder geval plaats tot wanneer de Raad van Bestuur een duurzame verandering ziet in het inflatieverloop in overeenstemming met de doelstelling inzake prijsstabiliteit. Forward guidance: sinds maart 2016 wordt meegedeeld dat de beleidsrentes nog geruime tijd na het einde van het APP op hun huidige of lager peil zullen blijven. Langerlopende herfinancieringstransacties (TLTRO s): in maart 2016 werd besloten tot 4 financieringstransacties met een looptijd van 4 jaar ter stimulering van de bancaire kredietverlening aan de reële economie.

38 38 Practice makes perfect! Aan de slag dus... Doe de quiz op Op kan je testen hoe goed jij het zou doen als lid van de Raad van Bestuur

39 39 Bedankt en veel succes!