Activiteitenverslag

Transcriptie

1 2003 Activiteitenverslag 2003

2 Activiteitenverslag 2003 Directie Buitenlandse Handel Algemeen De Directie voor Buitenlandse Handel van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest levert diensten aan bedrijven bij hun zoektocht naar afzetmarkten in het buitenland. Ze doet dit vooral voor Kleine en Middelgrote Ondernemingen (KMO s) en Zeer Kleine Ondernemingen (ZKO s) die een belangrijk deel uitmaken van het economische landschap in de Regio. Deze taak omvat steunverlening op het gebied van informatie, individuele prospectie en begeleiding, collectieve promotie-acties en financiële middelen. Het totale personeelsbestand van de Directie bedraagt 120 personen: een derde op de zetel te Brussel en twee derde in de buitenlandse vertegenwoordigingen. Te Brussel is de Directie georganiseerd in vier cellen: de cel Budget en Coördinatie, de cel Financiële tegemoetkomingen bij export, de cel Acties en sectoren, de cel Informatie en Communicatie Activiteiten van de cellen in 2003 CEL COÖRDINATIE EN BUDGET Deze cel beheert het netwerk van 33 economische- en handelsattachés (EHA s) actief in het buitenland, evenals de handelsakkoorden met de andere gewesten (Awex en Export Vlaanderen) en met het federaal niveau en staat in voor het budgettair en boekhoudkundig beheer van de Directie. Ze coördineert de organisatie van het seminarie van de EHA s dat ongeveer om de 18 maanden wordt georganiseerd alsmede de jaarlijkse individuele terugkeer van de EHA s naar Brussel voor contacten met bedrijven en instellingen in het Gewest. Netwerk van economische- en handelsattachés (EHA s) Het netwerk van Brusselse EHA s werd in 2003 niet verder uitgebreid maar wel werden een aantal wijzigingen doorgevoerd om het te optimaliseren. Een drietal EHA s hebben bovendien de Directie verlaten (de titularissen van de posten in Barcelona, Kinshasa en Wenen) en in samenwerking met de Directie Human Ressources werd de procedure met betrekking tot rekrutering opgestart. Anderzijds werden, onder meer in het kader van het samenwerkingsakkoord tussen het Waalse en het Brusselse gewest een aantal wijzigingen doorgevoerd: zo werd de post te Tunis overgedragen aan Awex en nam Brussel Moskou over. Er werd, onder de jurisdictie van de post te Wenen, een antenne gecreëerd te Ljubljana in Slovenië en de post te Malmö wordt overgeheveld naar Stockholm. Budget en boekhouding: het totale budget voor 2003 bedroeg 9,5 miljoen euro, exclusief de personeelskosten van de personeelsleden te Brussel en de 33 economische- en handelsattachés. Tijdens de laatste 5 jaar is dit budget ongeveer verdubbeld. Van dit budget gaat 37 % naar de werkingskosten van de EHA s, 12 % naar de salarissen van de buitenlandse assistenten van de EHA s, 21 % naar collectieve acties ten behoeve van bedrijven, 11 % naar individuele subsidies aan bedrijven voor exportpromotie-initiatieven, 8 % naar samenwerkingsakkoorden met de privé-partners binnen Brussel-Export (de Kamer voor Koophandel en Nijverheid te Brussel en het Verbond van Ondernemingen te Brussel) en 11 % naar diverse andere uitgaven. Audiënties te Brussel van de Economische- en Handelsattachés Uit het netwerk van Brusselse EHA s zijn 31 attachés voor minstens één week naar Brussel gekomen, met gemiddeld 35 contacten per attaché, waardoor het totaal aantal georganiseerde afspraken ongeveer 1100 bedroeg. 2

3 17 Waalse EHA s die in het kader van het samenwerkingsakkoord ook voor Brussel werken zijn eveneens voor Brusselse firma s op de Directie geweest gedurende één tot vijf dagen, met gemiddeld 18 afspraken per EHA, voor in totaal 303 afspraken. Voor markten waar Brussel geen eigen vertegenwoordiging heeft zijn nog eens 7 Vlaamse en 15 bijkomende Waalse EHA s voor minstens een halve dag op de Directie geweest, wat nog eens 267 afspraken opleverde. In totaal werden dus 1670 afspraken voor audiënties georganiseerd. Brusselse EHA s hebben bovendien nog tientallen afspraken met Waalse en Vlaamse bedrijven bij Awex en Export Vlaanderen gehad. Tijdens het verslagjaar werd de volledige integratie van de 16 personeelsleden van de opgeheven Belgische Dienst voor Buitenlandse Handel (BDBH) verder doorgevoerd. CEL FINANCIËLE TEGEMOETKOMINGEN De cel houdt zich voornamelijk bezig met dossiers met betrekking tot de deelname van in Brussel gevestigde KMO s aan gespecialiseerde salons, voor prospectiereizen buiten de Europese Unie, voor deelname aan offerteaanvragen op markten buiten de Europese Unie, voor het ontwikkelen van exportpromotiedocumenten (in brede zin: brochures, CD-rom s, websites, video s) en voor advies van experten op het vlak van de buitenlandse handel. Verder houdt de cel zich ook bezig met subsidies aan beroepsorganisaties voor exportpromotie-initiatieven in het buitenland. In het totaal werden 511 subsidieaanvragen ingediend, die kunnen worden onderverdeeld in: deelname aan vakbeurzen en salons binnen en buiten de EU: 244; realisatie van prospectiereizen buiten de EU: 171; deelname aan offerteaanvragen op markten buiten de EU: 5; realisatie van exportpromotiedocumenten: 78; dienstverlening van experten met betrekking tot buitenlandse handel: 13. Er is een verdere verhoging van het aantal subsidieaanvragen in 2003 met betrekking tot vakbeurzen en salons met 15 % tot 244. Deze aanvragen hadden betrekking op 160 verschillende vakbeurzen en salons. Meer dan de helft hiervan heeft betrekking op salons in Parijs, vooral in de sector van mode en modeaccessoires, alsmede binnenhuisinrichting. Ook Duitse vakbeurzen en salons kennen een relatief groot succes bij Brusselse KMO s. Wat prospectiereizen buiten de EU betreft, werd een stijging van 70 % van het aantal aanvragen tot een recordcijfer van 171 genoteerd. Prospectiereizen naar Afrika, Centraal- en Oost-Europa, Amerika en Azië (in afnemende orde van belangrijkheid) werden behandeld. Zoals in 2002 werden een vijftal dossiers voor aanvragen tot gedeeltelijke terugbetaling van kosten van deelname aan internationale offerteprocedures buiten de EU (gelanceerd door private of publieke operatoren) behandeld. Het betrof de volgende markten: Bulgarije, Ivoorkust, Letland, Roemenië en Tunesië. In verband met promotiedocumenten werden 78 dossiers behandeld, vooral voor de gedeeltelijke betaling van brochures en websites ter promotie van exportactiviteiten van KMO s in Brussel. Ook DVD s (9 % van de dossiers) nemen stilletjesaan een plaats in met betrekking tot promotiedocumenten. Tenslotte waren er 13 aanvragen voor assistentie van een expert met betrekking tot buitenlandse handel aan KMO s. Tussen deze aanvragen treft men deze van vijf KMO s aan uit de decoratiesector die samen een exportmanager hebben aangeworven om bijkomende afzetmogelijkheden voor deze 5 min of meer complementaire bedrijven op buitenlandse markten te realiseren. Dit project kadert in een initiatief in samenwerking met één van de private partners van de Directie binnen Brussel-Export, het Verbond van Ondernemingen te Brussel. Wat betreft betalingen: in 2003 werden er 454 verricht voor een totaal van bijna EUR, onderverdeeld over 245 betalingen voor beurzen, 150 voor promotiedocumenten, 49 voor prospectiereizen en 10 voor de tussenkomst van experten met betrekking tot buitenlandse handel. Bijkomende middelen werden vrijgemaakt door de Brusselse autoriteiten om de stijging van het aantal betalingen op te vangen. Tenslotte werd een bedrag van iets meer dan EUR gestort aan 9 beroepsorganisaties en hiermee gelijkgestelde organisaties als tussenkomst in de kosten van organisatie van bepaalde exportpromotieacties in het buitenland. 3

4 CEL INFORMATIE EN COMMUNICATIE Databank en handelsprospectoren Op het einde van het verslagjaar zijn de informatiefiches van bijna 1300 Brusselse exporteurs en potentiële exporteurs verzameld in de gegevensbank van Brusselse exporteurs, via een bezoek van één van de drie handelsprospectoren, die sinds oktober 2003 niet meer door het Verbond van Ondernemingen te Brussel tewerkgesteld worden, maar rechtstreeks voor de Directie werken. Ook de nationale gegevensbank, die door het nieuwe Agentschap voor Buitenlandse Handel van de BDBH werd overgenomen, wordt nog steeds bijgewerkt door middel van de gegevens die de drie gewesten aan het agentschap doorsturen en die gebruikt wordt voor het versturen van commerciële opportuniteiten (handelsvoorstellen, projecten, aanbestedingen). Deze gegevens dienen eveneens voor het udpaten van de CD-ROM "BLUE". Deze CD-ROM bevat bedrijfsgegevens van exporteurs van het hele land. Met het Waalse Exportagentschap Awex werd een akkoord gesloten voor de aankoop van het systeem dat dit agentschap gebruikt voor het beheer van zijn eigen databank. In de toekomst moet dit leiden tot een instrument dat on-line ter beschikking staat van de Directie en haar buitenlandse bureaus, met een beperkte versie die op internet toegankelijk zal zijn voor het publiek. Website De onthaal van de site kreeg een nieuwe look en werd heringericht. Niet enkel de klassieke informatie (actieplan, audiënties, newsletters van de EHA s) krijgt aandacht op de site, er werden enkele nieuwigheden doorgevoerd: alle sensibiliseringsbrieven voor acties en andere initiatieven vinden er hun plaats, een rubriek handelsopportuniteiten (offerteaanvragen, projecten en handelsvoorstellen) werd ingevoerd en internationale vakbeurzen worden per sector en met de benodigde links aangeduid. De gegevens met betrekking tot de EHA s worden constant up to date gehouden en een rubriek links werd ingericht en verder uitgebouwd. Ook zijn bepaalde belangrijke gegevens nu beschikbaar in een derde taal, het Engels, ten behoeve van buitenlandse firma s en organisaties. Last but not least heeft Brussel- Export contacten gelegd om lid te worden van het internationaal netwerk Trade Point. Dit lidmaatschap zal echter pas in het tweede semester van 2004 leiden tot een operationeel stadium met dienstverlening aan ons cliënteel. Publicaties De maandelijkse publicatie Brussel Export Nieuws werd vanaf oktober uitgebreid van 12 tot 16 s (8 in het Nederlands en 8 in het Frans) en wordt gedrukt op exemplaren met een nieuwe, moderner en aantrekkelijker ogende lay-out. Een tweetalig sectoraal en multisectoraal actieplan werd drie keer uitgegeven (januari, mei en september). Een triptiek met de presentatie van Brussel-Export en de activiteiten van de drie partners (Directie, Verbond van Ondernemingen te Brussel en Kamer voor Handel en Nijverheid van Brussel) werd gerealiseerd in het Nederlands, Frans en Engels. Voor 2004 wordt een Spaanse en Duitse versie voorzien. De brochure in verband met de financiële tegemoetkomingen werd in september aangepast en heruitgegeven. Communicatie Brussel-Export was actief in de media, met publicitaire inlassingen in de magazines van bepaalde Belgische luchtvaartmaatschappijen ( Connect van SN Brussels Airlines en Red Hot van Virgin Express) en in de internationale pers (International Herald Tribune). Artikels en inlassingen werden eveneens gerealiseerd in de magazines van bepaalde gemengde kamers van koophandel (Belgium- Japan Association, Belgisch- Zwitserse en Belgisch-Britse kamers van koophandel). Informatie werd gepubliceerd in gespecialiseerde publicaties zoals de Economische Gids van de Kamer voor Handel en Nijverheid, een supplement van La Libre Belgique, Promedia, Op de business radio BFM werd tijdens het voorjaar een serie van 8 uitzendingen gewijd aan Brussel Export. Ook, en dit betreft een nieuwigheid, werd voor de eerste maal een publicitaire inlassing gerealiseerd op internet en wel op zoeksites zoals en Tijdens het dienstjaar werd gestart met de voorbereiding van de organisatie van de Contactavonden van Brussel-Export die in 2004 plaatsvinden. De doelstelling van deze contactavonden in de Brusselse gemeenten is om de dienstverlening van Brussel-Export aan potentiële exporteurs en exporteurs die onze diensten nog te weinig kennen, voor te stellen. De vergaderzalen en de onthaalruimtes van de drie verdiepingen van het gebouw aan de Louizalaan 500, dat de Directie betrekt, werden met foto s van Brussel klantvriendelijker gemaakt. 4

5 CEL ACTIES EN SECTOREN 6 sectorale attachés in Brussel werken samen met een vijftigtal Brusselse en Waals-Brusselse economische- en handelsattachés op post in het buitenland en zoeken op sectorale basis naar opportuniteiten voor exportpromotieacties. Hierbij wordt hun kennis over de sectoren gevoed door de verslagen van de bezoeken die de 3 handelsprospectoren brengen aan Brusselse exporteurs die in de databank worden opgenomen. Ondanks de vrij beperkte omvang van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, waarbij het in bepaalde sectoren aan kritieke massa ontbreekt om collectieve promotieacties te organiseren zijn er een aantal sectorale niches waar dit, zeker gezien de toegenomen kennis over de sectoren binnen de Directie, wel degelijk mogelijk is. Naast sectorale worden door de cel ook een aantal multisectorale initiatieven genomen die, vooral buiten de EU op niet westerse markten, de belangrijkste actievorm blijven. Ze worden, al dan niet in samenwerking met één van de of beide andere gewesten georganiseerd. Enkele belangrijke missies, onder het voorzitterschap van Z.K.H. Prins Filip, worden samen met het Agentschap voor Buitenlandse Handel georganiseerd. De sectorale attachés blijven bijkomend ook verantwoordelijk voor contacten te Brussel met ambassades, gemengde kamers van koophandel, buitenlandse zaken, voor een specifieke geografische zone (groep landen of continent). Het totaal aantal georganiseerde en uitgevoerde acties is 81, het aantal geannuleerde acties bedraagt 13, vooral wegens internationale gebeurtenissen (politieke moord Servië, Irakoorlog) en wereldgezondheidsrisico s (SARS). Enkele statistieken met betrekking tot de gerealiseerde acties: 3 multisectorale missies voorgezeten door Z.K.H. Prins Filip (Mexico/Californië- Polen-Vietnam) 9 andere multisectorale missies (Polen, Marokko, Kongo, Zuid- Afrika-Mozambique, Tunesië, Roemenië, Baltische Staten, Kenia-Rwanda-Oeganda, Marseille-Montpellier) 7 collectiviteiten op multisectorale internationale en nationale vakbeurzen (waaronder de internationale jaarbeurs van Havana, van Algiers, MDD, PLMA (beiden consumptiegoederen)). 6 sectorale missies in het buitenland (waaronder Energie Libië-Egypte, Bouw en energie Algerije, ITC-Japan, Biotech Washington) 4 sectorale seminaries in het buitenland (banksector, milieusector, transportsector) 3 seminaries met Awex en/of Agoria (waaronder infrastructuurprojecten Madrid) 20 collectiviteiten op internationale sectorale jaarbeurzen (waaronder 9 boekenbeurzen, 4 voedingsbeurzen,pollutec Parijs (milieusector), Equipauto-Parijs) 3 contactdagen voeding Rotterdam, communicatie Parijs, CERN Genève) 2 iuitnodigingen van vakjournalisten naar Brussel 9 uitnodigingen van aankopers of besluitvormers uit het buitenland naar Brussel 13 seminaries te Brussel naar aanleiding van audiënties van EHA s of missies 2 collectieve bezoeken aan buitenlandse vakbeurzen Het totaal aantal deelnemers aan acties bedroeg 803: 375 maal verplaatste een firma zich naar het buitenland, 428 maal nam een firma deel aan een actie te Brussel. Het totaal budget besteed aan acties bedraagt 1,9 miljoen euro. Enkele voorbeelden van geslaagde acties: Multisectoraal: prinselijke missies Mexico Californië (23 Brusselse bedrijven (B.b.)), Polen (35 B.b.), Vietnam (26 B.b.), de Brusselse missie naar Polen (29 B.b.), Marokko (16 B.b.), Kongo (51 B.b.), Kenia-Rwanda-Oeganda (26 B.b.) met Awex Bezoek te Brussel van internationale organisaties (22 B.b.) Sectoraal: Boekenbeurs Parijs (42 B.b.), ITC Tokio (8 B.b.), Biotech San Francisco (6 B.b.), Contactdag Voeding Rotterdam (13 B.b.), Pollutecbeurs Milieu Parijs (9 B.b.), Algerije energie-bouw (15 B.b.) 5

6 ALGEMENE CONCLUSIE Het jaar 2003 was op conjunctureel vlak een zeer moeilijk jaar, de labiele internationale situatie zorgde voor een verslechtering van de reeds zwakke internationale conjuncturele toestand. De internationale handel herstelde zich niet of nauwelijks van de schade die in 2002 als gevolg van de gebeurtenissen rond 11 september werd opgelopen. Ook de Belgische en nog meer de Brusselse goederenexport ontsnapte niet aan deze trend. Het Brussels aandeel in de Belgische goederenexport daalde verder tot net onder de 8 %. Dit is echter vooral het gevolg van aanpassingen in de statistische methodes van de Nationale Bank van België, waarbij geleidelijk meer en meer de exploitatiezetels van bedrijven in aanmerking worden genomen bij de geografische toewijzing van de buitenlandse handel van bi- of tri -regionale bedrijven, wat uiteraard in het nadeel van Brussel speelt, waar een groot aantal bedrijven enkel maatschappelijke of administratieve zetels heeft. Een openbare dienst ter bevordering van de export van Brusselse bedrijven kan in zo n context enkel trachten de exporteurs en potentiële exporteurs te kennen en te informeren over het hele pallet van dienstverlening dat door de Directie wordt aangeboden (begeleiding, subsidies, informatie, collectieve acties). In deze optiek is in het afgelopen jaar, mede door de toegenomen menselijke en financiële middelen, maar ook door een professionalisering van de dienstverlening, opnieuw aanzienlijke vooruitgang geboekt. De uitdaging blijft echter om als Directie in de toekomst onze potentiële cliënten nog beter te leren kennen en te laten kennen aan potentiële buitenlandse kopers. Daarom is de grote uitdaging voor 2004 het operationeel maken van het nieuwe systeem dat met betrekking tot de databank werd aangekocht. MINISTERIE VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST DIRECTIE BUITENLANDSE HANDEL LOUIZALAAN 500-BUS BRUSSEL TEL. : FAX : infos@brussels-export.irisnet.be Site : 6