Directie Buitenlandse Handel van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Transcriptie

1 Directie Buitenlandse Handel van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

2 De Directie Buitenlandse Handel van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is één van de drie partners van Brussel export. Als openbare dienst helpt ze Kleine en Middelgrote Ondernemingen (KMO s) en Zeer Kleine Ondernemingen (ZKO s) bij hun zoektocht naar afzetmarkten in het buitenland, aan de hand van een individuele begeleiding. Ze organiseert eveneens collectieve promotieacties om de ondernemingen aan te zetten hun producten en diensten te exporteren en kent financiële tegemoetkomingen toe. In Brussel is de Directie samengesteld uit vier cellen: Budget en Coördinatie Financiële Tegemoetkomingen Informatie en Communicatie Acties en Sectoren 2

3 3

4 1 Cel Coördinatie en Budget Het verslagjaar stond in het kader van de uitbreiding van de interregionale samenwerking met betrekking tot het netwerk van economischeen handelsattachés, en de toegenomen aandacht voor administratieve opvolging en interne financiële controle op de activiteiten van de Directie te Brussel en op de buitenlandse bureaus. Het in 2005 afgesloten samenwerkingsakkoord tussen de drie gewesten met betrekking tot het buitenlandse netwerk van economische- en handelsattachés resulteerde in een markante toename van het aantal bureaus dat rechtstreeks diensten verleent aan Brusselse ondernemingen, van 55 naar 88. Een aantal problemen van coördinatie, rapportering, assistentie, prioriteitenstelling en jurisdicties, om er maar enkele te noemen, werden besproken op een evaluatievergadering met FIT en Awex naar aanleiding van de eerste verjaardag van het akkoord. De globale evaluatie was positief, maar afgesproken werd om in de toekomst op het niveau van een zesmaandelijkse werkgroep de dagdagelijkse uitvoering van het samenwerkingsakkoord verder te blijven monitoren en bijsturen. Tijdens het afgelopen jaar werden eveneens onderhandelingen gevoerd tussen de FOD Buitenlandse Zaken en de drie gewesten en gemeenschappen met betrekking tot een nieuwe (gezamenlijk voor gewesten en gemeenschappen opgestelde, unieke) versie van de samenwerkingsakkoorden van 1994/1995, aangepast aan de huidige noden en realiteit. Kostenverdelingen, titulatuur van de agenten in het buitenland, rapportering en samenwerking zijn enkele van de aspecten die in de onderhandelingen aan bod kwamen. Niettegenstaande intense onderhandelingsrondes en bepaalde vorderingen is er voorlopig geen definitieve overeenkomst bereikt tussen de partners en blijven de bestaande akkoorden voorlopig van toepassing. 4

5 1.1 Spreekdagen van de economische- en handelsattachés te Brussel: Brusselse bedrijven hadden in totaal 737 afspraken met Brusselse, 250 afspraken met Waals-Brusselse en 232 afspraken met Vlaams-Brusselse attachés op post in het buitenland, in totaal Er is bij de drie gewesten een tendens naar daling van het aantal afspraken met firma s die handelsattachés persoonlijk ontmoeten te Brussel. Gezien de toegenomen telecommunicatie met de buitenlandse bureaus en handelsattachés, alsmede de toegenomen mobiliteit van bedrijfsleiders, worden audiënties te Brussel minder prioritair. Het elektronische programma Bridge, via hetwelk bedrijven afspraken kunnen maken met economische- en handelsattachés, dient meer gebruiksvriendelijk te worden en ook technisch geoptimaliseerd. 1.2 Een online boekhoudkundig systeem (MobileXpense) voor economische- en handelsattachés op post in het buitenland wordt ontwikkeld, wat de dagdagelijkse opvolging van de uitgaven in buitenlandse posten toelaat en op termijn een meer optimaal beheer van de middelen met zich meebrengen kan. 1.3 Wat het netwerk van Brusselse attachés zelf betreft zijn er een aantal wijzigingen doorgevoerd. Zo werd een nieuwe EHA aangeworven voor de post van Algiers (Brusselse attaché actief voor de drie Belgische gewesten) en waren er een aantal interne mutaties binnen het netwerk (de EHA van Boedapest ging naar Den Haag, de EHA te Stockholm ging naar Boedapest). Voor de post te Stockholm werd een wervingsprocedure opgestart. Een intern reglement met betrekking tot de rechtstoestand van de economische- en handelsattachés werd uitgewerkt op initiatief van de Minister-Voorzitter. Een aantal materies zoals evaluatie van de EHA s, rapportering en verplichte interne mobiliteit na 9 jaar postanciënniteit, worden hierbij geregeld. In het kader van de uitbreiding van het buitenlandse netwerk werd een voorstel gedaan tot uitbreiding van het kader van de Directie te Brussel, om een optimale omkadering van het buitenlandse netwerk, zowel wat collectieve acties, administratieve opvolging, informatie en communicatie, professioneler te kunnen aanpakken. In tegenstelling tot FIT en AWEX, onze partners bij de andere gewesten, is er een omgekeerde verhouding tussen het aantal medewerkers te Brussel en het aantal medewerkers op post in het buitenland. 5

6 1.4 Een tweede editie van het Brussels Young Exporters Program (BYEP) werd opgezet, waarbij een twaalftal jonge universitair geschoolde Voltijds Uitkeringsgerechtigde Werklozen (VUW s) stage lopen bij een bedrijf en voor deze firma in een buitenlands bureau een marktstudie maken en prospectie voeren, na een aantal technische opleidingssessies te hebben gevolgd te Brussel. Net zoals bij de eerste editie is de kans dat de jongere, na deelname aan het programma BYEP, wordt aangeworven door het betreffend bedrijf, hoog gebleken. Om tegemoet te komen aan de nood van bedrijven om goede exportassistenten te vinden en ook om aan minder hooggeschoolden de mogelijkheid te geven een programma in verband met export te volgen, is in 2006 een eerste editie georganiseerd van Import/Export assistent, eveneens met een twaalftal jongeren, die een aantal technische sessies volgen en ook een stage bij een Brussels bedrijf vervullen, zonder weliswaar voor deze firma in een buitenlands bureau te gaan werken. Gezien de positieve evaluatie van beide formules, zal in 2007 een nieuwe en uitgebreidere editie van beide programma s georganiseerd worden. Tenslotte werd tijdens het verslagjaar besloten om van 26 tot 30 maart 2007 een opleidings en contactenseminarie te organiseren voor de 88 Brusselse, Waalse en Vlaamse attachés die op buitenlandse markten ten behoeve van Brusselse bedrijven diensten verlenen. De laatste editie van dit seminarie was in 2005, vóór het samenwerkingsakkoord tussen de drie gewesten werd afgesloten. Editie 2006 van BYEP 6

7 2 Cel Financiële Tegemoetkomingen 2.1 Subsidies voor Brusselse KMO s De Cel Financiële Tegemoetkomingen voor de Export registreerde 621 subsidieaanvragen in de loop van 2006, dat is ongeveer evenveel als in De uitsplitsing van de aanvragen volgens de zes soorten tegemoetkomingen ziet er als volgt uit: - deelname aan gespecialiseerde beurzen en salons in het buitenland: prospectiereizen buiten de EU: realisatie van promotiemateriaal: deelname aan aanbestedingen voor markten buiten de EU: 6 - medewerking van experts inzake buitenlandse handel: 2 a.gespecialiseerde beurzen en salons De aanvragen voor deelname aan gespecialiseerde internationale beurzen en salons bereikten een recordaantal van 321, dat is meer dan 15% meer dan in De begunstigde ondernemingen konden deelnemen aan 194 verschillende vakbeurzen. De meeste belangstelling ging uit naar beurzen en salons in Frankrijk (153), Duitsland (44) en de Verenigde Staten (26). In Frankrijk werden de meeste deelnames opgetekend voor de salons Maison & Objet (28) en Première Classe (14), die allebei in Parijs plaatsvinden. b.prospectiereizen buiten de Europese Unie De opwaartse trend die zich tussen 2003 en 2005 aftekende, keerde in 2006 voor dit soort initiatieven om. Het aantal ingediende aanvragen daalde met 25%, waardoor het aantal geregistreerde dossiers op 148 uitkwam. Er dient evenwel opgemerkt te worden dat het aantal verschillende bedrijven dat een aanvraag indiende slechts met 10% daalde tegenover 2006, waarmee hun aantal van 133 naar 120 ging. De ingediende aanvragen hadden betrekking op 46 verschillende markten. De meest gegeerde markten waren, in dalende volgorde, de Afrikaanse landen (41), de Aziatische landen (40) en de landen uit het Amerikaanse continent (32). 7

8 c.promotiemateriaal voor de export De sterke toename van de aanvragen voor de realisatie van informatief multimediamateriaal zette zich in 2006 door: hun aantal steeg van 106 in 2004 naar 144 in het hier beschouwde jaar. De aanvragen betroffen voor het merendeel de realisatie van websites en brochures. d.aanbestedingen voor markten buiten de Europese Unie Vijf Brusselse bedrijven hebben in 2006 aanvragen ingediend voor de gedeeltelijke terugbetaling van de kosten verbonden aan het intekenen op internationale aanbestedingen van overheids- of privé-organisaties voor markten buiten de EU, tegenover 18 in e.experts inzake buitenlandse handel Ondanks de inspanningen die de Kamer voor Handel en Nijverheid van Brussel begin 2006 ondernam in de vorm van het project Brussels export Consultancy, om de inschakeling van experts inzake buitenlandse handel bij de Brusselse ondernemingen te dynamiseren, bleef het aantal subsidieaanvragen dat voor dit soort initiatieven in 2006 werd ingediend erg (te) beperkt (3 dossiers). In 2007 moet de sensibiliseringscampagne naar de Brusselse bedrijven voor deze categorie van initiatieven worden voortgezet. f.opleidingen inzake buitenlandse handel In 2006 werd geen enkele aanvraag ingediend in het kader van deze steunmaatregel. Ongetwijfeld moet via een campagne belangstelling voor deze maatregel gewekt worden bij KMO s met exportplannen die belang zouden hebben bij het volgen van een opleidingsprogramma dat hen vertrouwd maakt met exporttechnieken. 2.2 Subsidies aan beroepsfederaties en aanverwanteverenigingen Net als in 2005 ontvingen drie beroepsfederaties het voorbije jaar subsidie in de vorm van een tegemoetkoming van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in de kosten van hun programma ter bevordering van de export ten behoeve van de ondernemingen van hun sector, en dit volgens het aandeel van de betrokken sector in de Brusselse werkgelegenheid. 2.3 Subsidies aan Belgische Kamers van Koophandel in het buitenland en Belgian Business Clubs Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, het Vlaams en het Waals Gewest hebben in samenwerking met de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking 8

9 de subsidiëring van Belgische Kamers van Koophandel in het buitenland voort te zetten. In totaal ontvingen 37 Kamers van Koophandel en Belgian Business Clubs in 2006 een toelage als bijdrage in de kosten voor het realiseren van concrete projecten ter bevordering van de uitvoer naar de landen waar ze gevestigd zijn. 2.4 Uitbetaalde subsidies In 2006 werd voor een bedrag van aan subsidies uitbetaald, als volgt verdeeld: - deelname aan beurzen en salons: prospectiereizen buiten de EU: realisatie van promotiemateriaal: deelname aan aanbestedingen buiten de EU: inschakeling van experts inzake buitenlandse handel: beroepsfederaties: Belgische Kamers van Koophandel in het buitenland: Nieuwe financiële steunmaatregelen voor export en nieuwe tegemoetkomingsmodaliteiten De Brusselse Hoofdstedelijke Regering heeft op een nieuw besluit goedgekeurd tot uitvoering van de ordonnantie van 13 januari 1994 betreffende de bevordering van de buitenlandse handel van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Dit besluit verscheen op 12 oktober 2006 in het in het Belgisch Staatsblad en trad op 1 december 2006 in werking. Vanaf die datum staan er drie nieuwe steunmaatregelen ter beschikking van de Brusselse exportbedrijven, met name: - het openen van collectieve vertegenwoordigingskantoren buiten de EU; - de deelname aan internationale beurzen en salons buiten de Europese Unie gekoppeld aan een prospectie - de technische opleiding van buitenlandse potentiële klanten De nieuwe tegemoetkomingsmodaliteiten bepalen met name dat de aanvragen zonder uitzondering ingediend moeten worden vóór het begin van het initiatief waarop de subsidieaanvraag betrekking heeft, en dat het subsidiepercentage voor nietproducerende ondernemingen die zich bezighouden met het in het buitenland commercialiseren van producten of diensten die ze zelf niet produceren, herleid wordt van 50% naar 25%. Een voorstelling van de bovenvermelde financiële steunmaatregelen en het nieuwe aanvraagformulier kunt u vinden op de website van Brussel Export: export.be (rubriek Financiële steunmaatregelen ). 9

10 3 Cel «Informatie et Communicatie» 3.1 Databank en handelsprospectors De directie Buitenlandse Handel heeft in 2006 kunnen rekenen op een team van twee handelsprospectors. Die gingen in 2006 door met het bezoeken van ondernemingen om de databank met de Brusselse exportbedrijven te vervolledigen. In 2006 bezochten ze 125 ondernemingen. Er zijn nu zowat 2000 fiches van exportbedrijven opgesteld door de prospectors, die momenteel ook meewerken aan de realisatie van een aantal sectorale acties. Een personeelslid van de Directie staat in voor het dagelijks beheer van dit bestand (bijwerkingen, opzoekingen, sensibiliseringsmailings,...). Ongeveer 145 adressenlijsten van Brusselse ondernemingen werden bezorgd aan derden. De samenwerking met het Agentschap voor Buitenlandse Handel (ABH) werd voortgezet om de federale databank van exportbedrijven aan te vullen, die wordt gebruikt voor het doorzenden van business opportunities (aanbestedingen, handelsvoorstellen en projecten) en voor het updaten van de cd-rom BLUE (waarvan de twaalfde editie verscheen in november). Verder werden meer dan 20 mailings verzonden via het selectieve informatieverspreidingsysteem van het ABH. In het najaar werd een project voor de evolutieve maintenance van de databanksoftware opgestart. Dit project is bedoeld voor een makkelijker beheer van deze databank, die fiches bevat van ongeveer 2500 Brusselse (potentiële) exportbedrijven, en die toegankelijk is voor alle 88 economische en handelsattachés die voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest werken. 3.2 Website De website van Brussel Export werd voortdurend bijgewerkt. Op het moment dat de nieuwe regelgeving inzake de financiële steunmaatregelen voor de export in werking trad, werd een nieuwe voorstelling van de desbetreffende pagina s gerealiseerd. De bezoekersstatistieken van de site tonen aan dat deze een belangrijk communicatiemiddel is geworden. De website van Brussel Export zal volledig vernieuwd worden in de loop van het eerste trimester van 2007; het gebruik van een programma voor content management zal ons in staat stellen het verstrekken van informatie aan de Brusselse uitvoerders te optimaliseren. 10

11 3.3 Publicaties Ons tweemaandelijkse infoblad Brussel Export News evolueerde verder in 2006 door de inhoud toe te spitsen op concrete thema s. Er werden in 2006 vier elektronische newsletters bezorgd aan de uitvoerders; ze verschenen afwisselend met de papieren nieuwsbrief en vestigden de aandacht op informatie die beschikbaar is op de website van Brussel Export. In 2006 werd tweemaal een per sector ingedeeld actieplan in beide talen gepubliceerd (in januari en in juni). Naast informatie over de collectieve acties van Brussel Export, bevatte dit de adressen van onze economische en handelsattachés en van de verantwoordelijken van de Directie. Het activiteitenverslag 2005 van de directie Buitenlandse Handel verscheen in april op de website. De brochure Made in Brussels, waarmee de troeven en belangrijkste institutionele actoren van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest aan het buitenland voorgesteld worden, werd heruitgegeven in het Engels. We vermelden nog dat deze brochure in alle taalversies in pdf-formaat beschikbaar is op onze Engelstalige website. Er werd een nieuwe folder uitgegeven, waarin de vernieuwde regelgeving van de financiële steunmaatregelen wordt voorgesteld. Sedert november wordt het interne persoverzicht in elektronische vorm naar alle personeelsleden van de directie en naar de handelsattachés verstuurd. 3.4 Communicatie De cel communicatie heeft een origineel communicatieproject uitgevoerd: het leasen van een Smart in de kleuren van Brussel Export. Bovendien werd het paneel aan de gevel van de Louizalaan 500 aangepast zodat nu ook de Brusselse iris erop prijkt. In 2006 heeft de directie Buitenlandse Handel enerzijds advertenties laten verschijnen in de gebruikelijke publicaties die rechtstreeks verband houden met haar doelstelling, zoals Made in Belgium, Export Services, het aan export gewijde supplement van het tijdschrift PME/KMO, de publicaties van de KHNB (de Brussels Economic & Export Directory en Entreprendre/Dynamiek ). Anderzijds werden ook advertenties geplaatst in publicaties als Trends, Tendances supplement Gazellen gewijd aan het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, en Kompass (website, cd-rom en papieren versie). 11

12 Bovendien verscheen er op 12 december een publireportage in alle uitgaven van La Libre Belgique en La Dernière Heure, in samenwerking met het Brussels Agentschap voor de Onderneming. Dit initiatief beoogde de financiële steunmaatregelen voor de export in het licht te stellen, evenals de diensten die de handelsattachés verstrekken. Samen met het BAO werd nog meegewerkt aan de Managementgids van L Usine/Het Bedrijf en het supplement Aides et services aux entreprises van La Libre Belgique. Op het vlak van promotiemateriaal werden een aantal nieuwigheden ontworpen, zoals een bladwijzer, een nieuwe balpen en nieuwe kartonnen mappen. Bovendien ontvingen de handelsattachés een kakemono met de afbeelding van Brussel Export. Tot slot konden we via ons partnership met BizzBox een betere verspreiding van onze brochures bereiken in het Brusselse economische milieu, dankzij een aanwezigheid op zowat 150 interessante verdeelpunten. 12

13 4 Cel Acties en Sectoren De cel houdt zich enerzijds bezig met het opbouwen van expertise in verband met exportgerichte sectoren uit de Brusselse economie en de evolutie van het individuele bedrijvenpotentieel binnen deze sectoren en anderzijds met het opstellen en uitvoeren van een jaarlijks actieplan met collectieve initiatieven, gericht op Brusselse (potentiële) uitvoerders. Deze initiatieven kunnen sectoraal of multisectoraal (vooral buiten de Europese Unie) van aard zijn. De individuele sectorale specialisatie (in tegenstelling tot de geografische organisatie die nog steeds van toepassing is bij de collega s van de beide andere gewesten) laat een meer gepersonaliseerde dienstverlening naar individuele bedrijven toe en moet leiden naar een beter op de behoeften van de exporteurs afgestemd jaarlijks actieplan. 4.1 Organisatie In het kader van het eerder vermelde nieuwe samenwerkingsakkoord tussen de drie gewesten is het aantal economische en handelsattachés dat ter beschikking staat van Brusselse exporteurs fors toegenomen, wat echter ook nieuwe uitdagingen inhoudt met betrekking tot het actieprogramma. Zo wordt in het akkoord expliciet vermeld dat in principe alle collectieve acties in gemeenschappelijke posten (exclusief collectiviteiten op jaarbeurzen) van één specifiek gewest openstaan voor alle bedrijven waarvoor de attaché actief is, wat inhoudt dat de actieopportuniteiten voor onze exporteurs in grote mate zijn toegenomen maar ook, dat de taakinhoud van de economische en handelsattachés en de sectorale attachés die deze activiteiten organiseren, complexer wordt dan voorheen. Teneinde dit complexere takenpakket aan te kunnen, en teneinde een antwoord te bieden op het vertrek van een aantal personeelsleden binnen de Directie Buitenlandse Handel, werd in het begin van het tweede trimester van 2006 overgegaan tot een reorganisatie van de Cel Acties & Sectoren. Het hoofd van de Cel, Philip Feytons, is op datum van 01 april 2006 hoofd van de Cel Budget en Coördinatie geworden en werd vervangen door Thierry De Bruyne, die tot dan als sectoraal attaché verantwoordelijk voor de Bouw- en Consultancysector binnen de cel actief was. 13

14 Daarnaast werden 3 nieuwe sectorale attachés gerekruteerd: Alexandra Lambert, verantwoordelijk voor Mode & Design, Isabelle Laverge verantwoordelijk voor Life Sciences (biotechnologie, farmaceutische en chemische sector, milieu, ) en Romina Bemelmans voor de Culturele Industrie (Audiovisuele Sector en Uitgeverijen). De vervanging van het Celhoofd en de aanwerving van 3 nieuwe sectorale attachés op een totaal van 6, vergde een extra inspanning van de personen die reeds binnen de cel actief waren, teneinde deze nieuwe collega s te begeleiden tijdens hun stageperiode en op te leiden tot volwaardige sectorale attachés. 4.2 Acties Over het hele jaar werden iets meer dan 100 acties georganiseerd door Brussel export, al dan niet in samenwerking met de private partners binnen Brussel export en met AWEX en/of FIT. Ten opzichte van 2005 betekent dit een stijging van om en bij de 20% in aantal acties. Hieraan namen in totaal zo n personen deel, wat eveneens een stijging van +/- 22% inhoudt ten opzichte van Het gemiddeld aantal deelnemers per actie blijft hierdoor stabiel op 11,5 personen, ten opzichte van 11 personen in Uitschieters hierbij binnen de verschillende types acties waren: - voor de boekenbeurzen : Boekenbeurs van Frankfurt (34 Brusselse deelnemers) en die van Parijs (32 Brusselse deelnemers). Maar ook de minder voor de hand liggende beurs in Tokyo wist 12 Brusselse deelnemers aan te trekken. - voor de overige beurzen : Vooral de Brusselse collectiviteit op de voedingsbeurs SIAL (13 deelnemers), de designbeurs Passagen in Keulen (eveneens 13 deelnemers) en het collectief bezoek met 27 bedrijven aan de Cebit-beurs in Hannover springen hier in het oog. - voor de uitnodigingen van aankopers en de contactdagen (te Brussel of ter plaatse) : De uitnodiging van aankopers en journalisten uit Canada en diverse landen uit de EU naar de Brussels Fashion Fair, de contactdag met de aankopers van de CERN te Genève, wisten op een ruime belangstelling te rekenen. - voor de seminaries : de 4 Ontbijtvergaderingen Brussel-Europa per jaar zijn vaste waarden van het actieplan geworden, die telkens opnieuw kunnen rekenen op een flinke belangstelling (40 à 45 deelnemers). Maar ook nieuwe initiatieven, zoals een 14

15 De samenwerking met het BITC (Brussels International Tourism & Congress) en het Brussels Agentschap voor de Onderneming (BAO) voor de organisatie van de Brussels Days werd voortgezet. In 2006 waren de geselecteerde steden: Milaan en Madrid. Deze Brussels Days kennen een groeiend succes bij onze Brusselse exporteurs en worden, gezien dit succes en hun uniek concept, dan ook weerhouden als kernacties binnen het jaarlijks actieprogramma. Samenvattend kan dus gesteld worden dat deze cel, net als de drie overige en in samenwerking met het netwerk in het buitenland, er in slaagt om met een minimum aan middelen een maximaal resultaat te boeken en dit in een economische en administratieve omgeving die constant wijzigt en waar men snel en flexibel moet op inspelen! 15

16 16

17 Brussel Export Directie Buitenlandse Handel van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Louizalaan, 500 Bus Brussel Tel.: Fax: infos@brussels-export.irisnet.be 17