SYMPOSIUM OVER DUURZAME KWALITEIT ALS DRENTSE OPGAVE

Transcriptie

1 BLAUW beek beekdal kanaal GROEN esdorpenlandschap veenontginning randveen-/laagveenontginning hogere rug heideveld beekdalrand landbouwkolonie bos es celtic field GRIJS rijksweg weg spoorlijn ROOD stedelijke bebouwing historische stadskern bedrijventerrein esdorp lintvormige nederzetting hunebed SYMPOSIUM OVER DUURZAME KWALITEIT ALS DRENTSE OPGAVE VRIJDAG 28 JANUARI 2011 DE TAMBOER IN HOOGEVEEN

2

3 DUURZAAM DNA DRENTHE Duurzame kwaliteit als Drentse opgave Welkom op de dag van Duurzaam DNA Drenthe! Een jaar geleden de start van Atelier mooi Drenthe in het Drents Museum in Assen met ongeveer 80 aanwezigen en nu in de Tamboer in Hoogeveen waarvoor zich ruim 250 belangstellenden hebben aangemeld. Een teken dat Ruimtelijke Kwaliteit in Drenthe hoog op de agenda staat. Een jaar van inspirerende werkateliers, bijeenkomsten, samenwerkende partijen, gemeenten, adviseurs en maatschappelijke organisaties leveren voldoende inhoud op om een dag met elkaar over het DNA van Drenthe te buigen. DNA, de identiteit die in het verleden is ontstaan als inspiratie voor duurzame toekomstige ontwikkelingen. Duurzaam in de zin van het benoemen, benutten en borgen van de lokale, regionale en provinciale kwaliteiten naar een ontwikkelingsperspectief. Het Drentse erfgoed is uniek en zeer waardevol, juist omdat het een belangrijk samenspel is van aardkunde, archeologie en cultuurhistorie. Verschillende disciplines met dezelfde gemeenschappelijke drager, het Drentse landschap. Het DNA van het landschap, bestaande uit kwaliteitsdragers voor blauw (water), groen (beplanting), grijs (wegen en paden) en rood (bebouwing) geeft de identiteit weer. Het geeft houvast om het Drentse landschap te begrijpen en het kwaliteitsdenken als gezamenlijke ambitie te ontwikkelen. Vandaar deze dag met de oogst van Grounds For Change, de duurzaamheidconferentie die in april 2010 gehouden is en waarbij het accent is gelegd op de energielandschappen. Wat betekent dit voor de ruimtelijke kwaliteit van Drenthe? De klimaatopgave, naast energie ook water, het fundament voor het Drentse landschap. Klimaatcontracten als ruimtelijke opgaven. De kredietopgave, nieuwe verdienmodellen om de waarde van het landschap te behouden en te versterken. Kortom duurzame kwaliteit als Drentse opgave. De resultaten van deze dag worden komend jaar als thema voor het atelier samen met de twaalf gemeenten verder uitgewerkt; samen werken aan de Drentse legenda voor duurzame kwaliteit. Een inspirerende dag gewenst, Els van der Laan Atelierleider Atelier mooi Drenthe Assen, januari 2011

4 PROGRAMMA uur Inloop en ontvangst Het Podium uur Welkom en introductie door de dagvoorzitter, Jaap Jepma uur Drenthe onder en boven het maaiveld: duurzame kwaliteit als Drentse opgave door gedeputeerde, T. Klip-Martin uur DNA van Drenthe, cultuurhistorie en identiteit: benoemen, benutten en borgen door atelierleider Atelier mooi Drenthe, Els van der Laan uur Water als ordenend principe in duurzame ruimtelijke ontwikkeling door auteur en journaliste, Tracy Metz uur Pauze uur Boekpresentatie Grounds for Change: opbrengst en opgave voor de toekomst interview door de dagvoorzitter met gedeputeerde T. Klip-Martin uur Duurzame ruimtelijke kwaliteit en historische dynamiek door hoogleraar landschapsgeschiedenis, Theo Spek

5 De Brink uur Opening van de Brink: het spanningsveld tussen economie en ecologie met aandacht voor ruimtelijke- en duurzame ontwikkeling door gedeputeerde, A. Haarsma uur Lopende brinklunch met streekproducten inclusief beurs met bedrijven en initiatieven uit Grounds for Change en maatschappelijke organisaties uur Ruimtelijk DNA in de Klimaatcontracten korte interviews en presentaties op de brink door de 12 Drentse gemeenten over hun klimaatcontracten in relatie tot ruimtelijke kwaliteit uur Duurzaamheid op Drentse schaal door gedeputeerde, R. Munniksma Oogst Grounds for Change en perspectief Atelier mooi Drenthe uur Uiteen in 7 inspirerende werkateliers: 1. Benutten van het Drents DNA 2. Energiepark Midden-Drenthe 3. Spelregels voor duurzame gebiedsontwikkeling 4. De Veenkoloniën: naar een nieuwe regionale comfortzone 5. De Drentse legenda voor Ruimtelijke Kwaliteit 6. Drents water als ordenend principe 7. Landschapsgeschiedenis en ruimtelijk DNA uur Politiekcafé een sprankelend en pittig debat met de duurzaamheidtrekkers voor de Provinciale Staten verkiezingen uur Sluiting

6 7 INSPIRERENDE WORKSHOPS 1. Benutten van het Drents DNA Thessa Fonds van The Missing Link De waarde van de Drentse identiteit die in het verleden is ontstaan is de inspiratie voor een ontwikkelingsperspectief dat aantrekkelijk is voor bepaalde doelgroepen. Het benutten van het Drentse erfgoed levert een nieuwe blik op de waardecreatie en nieuwe verdienmodellen. 2. Energiepark Midden-Drenthe Marco Kwak van Attero Attero is de grootste producent van groen gas in Nederland. De ontwikkeling en uitbreiding van een energietransitiepark met duurzame energieproductie en hergebruik van afvalstoffen, warmte en water leidt tot een belangrijk groen-gas-knooppunt als voorbeeldproject. 3. Spelregels voor duurzame gebiedsontwikkeling Lucie Gelderblom en Yvonne Bleize van BLEIBLOM Spelregels voor duurzaamheid vanuit The Natural Step leveren handvatten voor duurzame gebiedsontwikkeling op basis van landschappelijke, milieu-, sociale en economische belangen. 4. De Veenkoloniën: naar een nieuwe regionale comfortzone Letitia van der Merwe en Rink Vegelin van provincie Drenthe De Veenkoloniën is genomineerd voor de EO Wijers-prijsvraag , een ambitieuze prijsvraag op het gebied van krimp, energietransitie en ruimtelijke kwaliteit.

7 5. Drentse Legenda voor Ruimtelijke Kwaliteit Els van der Laan van Atelier mooi Drenthe Het benoemen en benutten van ruimtelijke kwaliteit betekent dat er een gezamenlijke legenda moet worden ontwikkeld om de kwaliteit met elkaar te borgen, zowel voor de ruimtelijke visies als voor de bestemmingsen beeldkwaliteitsplannen. 6. Drents Water als Ordenend Principe Lodewijk van Nieuwenhuijze van H+N+S Landschapsarchitecten Drenthe heeft een prachtig waterpalet, de beekdalen zijn van nature gevormd in de ijstijd en de rechte kanalen en wijken van de veenontginningen zijn gegraven door de mens. Dit waterpalet is het fundament voor de ruimtelijke kwaliteit en identiteit in Drenthe. 7. Landschapsgeschiedenis en ruimtelijk DNA Theo Spek van de Rijksuniversiteit Groningen De geschiedenis van het landschap, de vergeten verhalen en de onzichtbare structuren leveren een nieuwe dynamiek van denken over het landschap Mededeling Bij uw inschrijving heeft u uw voorkeur voor een workshop opgegeven. Op uw badge treft u het nummer van de workshop waarvoor u bent ingedeeld. Helaas is een van de workshops in de voorbereiding afgevallen en kan het zijn dat u bij een andere workshop bent ingedeeld. Uiteraard hebben we daarbij zoveel mogelijk rekening gehouden met uw tweede voorkeur. Toch kan het voorkomen dat dit niet in alle gevallen is gelukt. Wij hopen op uw begrip en wensen u een geslaagde dag toe!

8 BLAUW beek beekdal kanaal GROEN esdorpenlandschap veenontginning randveen-/laagveenontginning BLAUW beek beekdal kanaal hogere rug heideveld beekdalrand landbouwkolonie GROEN bos esdorpenlandschap es veenontginningceltic field randveen-/laagveenontginning GRIJS hogere rug rijksweg heideveld weg beekdalrand spoorlijn landbouwkolonie ROOD bos stedelijke bebouwing es historische stadskern celtic field bedrijventerrein GRIJS rijksweg weg spoorlijn esdorp lintvormige nederzetting hunebed ROOD stedelijke bebouwing historische stadskern bedrijventerrein esdorp lintvormige nederzetting hunebed DNA Drenthe

9

10 ACTIVITEITEN Drenthe werkt op vele manieren aan ruimtelijke kwaliteit. Eén daarvan is Atelier mooi Drenthe. Een onafhankelijke werkplaats voor iedereen die beroepsmatig met ruimtelijke kwaliteit bezig is, geleid door een compact team van specialisten op het gebied van landschap, communicatie, visualisatie en organisatie. Voor thema s worden ook vakdisciplines ingehuurd. Atelier mooi Drenthe organiseert werkateliers, masterclasses, ateliercafés en excursies en brengt adviezen uit. Belangrijk onderdeel daarvan is een gezamenlijke legenda voor ruimtelijke kwaliteit die door de 12 gemeenten, de provincie en de maatschappelijke organisaties wordt gedeeld. Ruimtelijke kwaliteit als gezamenlijke ambitie en uitdaging. Ruimtelijke kwaliteit is vooral een manier van kijken, denken en doen. Vanaf het begin van het proces, integraal en met alle vakdisciplines. Samenwerken is een belangrijk onderdeel van kwaliteitswerken, vertrouwen en respecteren met hetzelfde belang, goed voor de mens en goed voor het landschap, onder het motto, je kunt het maar een keer goed doen. Activiteiten van het atelier zijn gericht op samenwerken. De masterclass, waarbij externen worden uitgenodigd om aan de slag te gaan met een bepaald thema. Onder de titel Ateliercafe organiseert Atelier mooi Drenthe discussiebijeenkomsten, zoals afgelopen jaar studenten van de WUR (Wageningen) de wateropgave van de Drents Friese Flank aan de orde stelden. Meedoen aan activiteiten, meedenken over een opgave, deelnemen aan een Masterclass? Wie werkt aan ruimtelijke kwaliteit van Drenthe is van harte welkom. Deelname is in de regel kosteloos. Bekijk alle activiteiten op:

11 VOORUITBLIK Voor komend jaar zullen er 12 werkateliers worden gehouden, bij elke gemeente één. Daarbij komen de volgende thema s aan de orde: 1. Stads- en dorpssilhouetten en entrees 2. Schaalvergroting landbouw 3. Bronnen en beken in de stadsrand 4. Water als ordenend principe 5. Drents groen, karakteristieke (boeren)beplanting in het landschap 6. Benutten van het Drentse DNA 7. Duurzame stadsranden 8. Gebiedsprocessen, stappenplan 9. Leegstand en herbestemming, regelgeving 10. Visie visualiseren, structuurvisie en ruimtelijke kwaliteit 11. Landelijk wonen, bijzondere woonvormen 12. Grenzeloze kwaliteit, kijken over de provinciale en gemeente grenzen

12 2011 AGENDA Januari Concept benuttingsanalyse DNA Drenthe EO Wijersprijsvraag, De Veenkoloniën genomineerd! Dag Duurzaam DNA Drenthe Februari Geen activiteiten Maart 1e Werkatelier gemeente Uitwerking benuttingsanalyse op gemeentelijk niveau 2e Werkatelier Schaalvergroting in de Landbouw Drents water als ordenend principe April 2e Werkatelier gemeente 2e Werkatelier Anastasiadorp, ecologisch wonen Ateliercafé 3e Werkatelier gemeente Mei 4e Werkatelier gemeente Werkatelier Bedrijventerreinen economieecologie 5e Werkatelier gemeente Presentatie Drentse stads- en dorpssilhouetten

13 Juni Drents water als ordenend principe 6e Werkatelier gemeente 7e Werkatelier gemeente Presentatie benuttingsanalyse Drents DNA Juli 8e Werkatelier gemeente Ateliercafé Augustus Geen activiteiten September 9e Werkatelier gemeente Ateliercafé 10e Werkatelier gemeente Studiedag Schaalvergroting in de landbouw Oktober 11e Werkatelier gemeente Drents water als ordenend principe, visie 12e Werkatelier gemeente Drents Groen November 2 jaar Atelier mooi Drenthe

14 ATELIER MOOI DRENTHE Atelier mooi Drenthe is een onafhankelijke werkplaats waar provincie, gemeenten, waterschappen en maatschappelijke organisaties in Drenthe samen werken aan ruimtelijke kwaliteit. Het atelier ontwikkelt, adviseert, inspireert en verbindt om het onderwerp ruimtelijke kwaliteit structureel hoog op de agenda te hebben. Drenthe is een prachtige provincie. Het atelier wil de kwaliteit van het landschap voor de toekomst behouden en verder versterken. Om haar ambities waar te maken zet het atelier in op het initiëren van nieuwe ontwikkelingen, het realiseren van inhoudelijk sterke adviezen, het stimuleren van kennisuitwisseling en het leveren van een praktische aanpak aan de hand van verschillende thema s. In de uitvoering betekent het dat Atelier mooi Drenthe werksessies en thema-ateliers met (externe) deskundigen organiseert, als klankbord bij een nieuw te ontwikkelen visie of beleid fungeert, inspirerende voorbeelden aandraagt en aanjager is van kansen en mogelijkheden. De (historische) identiteit van de provincie en het imago van het landschap vormen voor atelier mooi Drenthe een belangrijke inspiratiebron. De DNA van het landschap, de dorpen en de steden leveren de kernkwaliteiten voor de visie op de ruimte. Belangrijk is om de cultuurhistorische waarden vroeg in het planproces vast te leggen. Atelier mooi Drenthe is geïnitieerd en mogelijk gemaakt door de provincie Drenthe.

15 Atelierraad De agenda van Atelier mooi Drenthe wordt bepaald door de atelierraad. Bestuurders van de belangrijkste betrokken organisaties, zoals provincie, gemeenten, waterschappen en verschillende maatschappelijke organisaties zijn hierin vertegenwoordigd. De raad benoemt de lokale, regionale, provinciale en (inter)nationale ruimtelijke kwaliteitsopgaven en projecten, die een plaats krijgen in het jaarprogramma. De atelierleider is verantwoordelijk voor het jaarprogramma. Daarnaast heeft de raad een belangrijke functie als klankbord. De atelierraad komt twee keer per jaar bij elkaar. De volgende organisaties zijn in de raad vertegenwoordigd: - Drents Plateau - Drents Landschap - BOKD - CBK - Provincie Drenthe - Vereniging Drentse Gemeenten - Recreatieschap Drenthe - Natuur en Milieufederatie Drenthe - Waterschappen ( Reest&Wieden, Hunze & Aa s, Noorderzijlvest, Velt & Vecht) - LNV Noord/DLG - LTO Noord

16 COLOFON Atelier mooi Drenthe (initiator) Els van der Laan atelierleider Anna Schuring management Karin Wassen communicatie André Hoekema grafische vorm-geving Noordtij (uitvoering en organisatie) Jaap Jepma dagvoorzitter Daan Borjeson organisatie Provincie Drenthe (advies) Jeroen Akse teamleider leefomgevingskwaliteit BW H ontwerpers Jelle Wielsma website Grafische vormgeving Atelier mooi Drenthe Teksten Noordtij Atelier mooi Drenthe Catering Drents Goed Locatie en techniek De Tamboer Drukwerk Van der Eems Oplage 300 stuks Mede mogelijk gemaakt door: Assen, januari 2011