De Netwerkschool. Sligte H., Heyma A., van Eck, E., van der Meijden, A. (2015)

Transcriptie

1

2

3 Sligte H., Heyma A., van Eck, E., van der Meijden, A. (2015) De Netwerkschool Onderzoek naar werkzame bestanddelen voor vernieuwing van het middelbaar beroepsonderwijs Kohnstamm Instituut SEO Economisch Onderzoek

4 Experiment De Netwerkschool Beter onderwijs tegen dezelfde of lagere kosten als uitgangspunt Werk- en denkmodel met informatiebronnen en leidraden om uitgangspunt te realiseren Realisatie in vijf opleidingen aan de hand van een mix aan werkzame bestanddelen als onderdelen van het model

5 WERKZAME BESTANDDELEN IN EEN COMPLEX EN OMVANGRIJK VERANDERCONCEPT 1. Expliciet benoemde organisatiecultuur 2. Bedrijfsmatige cultuur en werkwijze 3. Betrokkenheid regio en bedrijfsleven 4. Flexibiliteit en maatwerk in de opleiding 5. Functiedifferentiatie & verlaging docent-student ratio 6. Studentondernemingen & betaling van studenten 7. Openstelling gedurende het hele jaar 8. ICT in het onderwijs

6 Variatie in deelnemende opleidingen Naam Helicon Opleidingen MBO Velp Summa College ROC Nijmegen ROC van Twente SintLucas Opleiding 12 opleidingen Natuur en Leefomgeving 1 opleiding Middenkader Engineering 5 opleidingen Verzorgende, Verpleegkundige en Medewerker maatschappelijke zorg 3 opleidingen Middenkaderfunctionaris bouw en infra 3 opleidingen Mediavormgever

7 7 Doel van het onderzoek Effecten van het Netwerkschool-model op verbetering van resultaten op gebied van: Onderwijsprestaties Succes op de arbeidsmarkt Efficiëntie van het onderwijs Hoe wordt het Netwerkschool-model ingevoerd en vormgegeven via de bestanddelen? Welke verbanden tussen effecten en bestanddelen kunnen worden vastgesteld?

8 Onderdelen van de onderzoeksaanpak 1. Onderzoek naar invoeringsstrategieën van het Netwerkschool-model 2. Onderzoek naar vormgeving en realisatie van het Netwerkschool-model 3. Onderzoek naar de effecten van het Netwerkschool-model 4. Het vaststellen van verbanden tussen effecten en werkzame bestanddelen

9 Onderzoek naar effecten Quasi-experimenteel design: verschillen tussen Netwerkscholen en controlescholen op groot aantal variabelen Kon onvoldoende gerealiseerd worden Vanaf 2013 meer nadruk op verklarende evaluatie

10 Onderzoek voor directie Kennis OCW Pater, C., Sligte, H., van Eck, E. (2012). Verklarende evaluatie, een methodiek. Amsterdam: Kohnstamm Instituut

11 Verklarende evaluatie Wat werkt (niet) voor wie in welke omstandigheden en waarom (niet)? Geen evidentie in statistische verbanden: evidentie over de plausibiliteit van de werkzaamheid van het Netwerkschool-model zoals vormgegeven en gerealiseerd in de verschillende heel diverse contexten Vergelijking met controlescholen en ontwikkelingen in het mbo als geheel.

12 CMO-configuraties Fijnmazig in kaart brengen van alle samenhangen De vormgeving zoals beoogd en geïmplementeerd (documentanalyse, projectleiders) De realisatie volgens projectleiders, docenten, studenten, beroepenveld De uitkomsten van de Netwerkschool (gevolgen voor kwaliteit en kosten, docenten, studenten, beroepenveld) De meerwaarde van de Netwerkschool (de mate waarin uitkomsten zijn toe te schrijven aan het Netwerkschoolmodel, gebaseerd op vergelijking met controlescholen)

13 Resultaten Invoeringsstrategieën (H2) van het Netwerkschoolmodel De uitkomsten van de Netwerkschool (H3) De werkzaamheid van het Netwerkschool-model (H4) Onderliggende gedetailleerde resultaten van Netwerkscholen en controlescholen in aparte bijlagen

14 Belangrijkste werkzame bestanddelen Explicitering van de organisatiecultuur!! Ontstaan groter kostenbewustzijn bij docenten Sterkere ontwikkeling van een flexibele schil (gastdocenten) Functiedifferentiatie

15 Werkzaam Betrokkenheid regio en bedrijfsleven: vooral investeren in duurzame netwerkstructuur Studentondernemingen/praktijkopdrachten: diverse opbrengsten voor studenten (ondernemend, proactief) Flexibiliteit en maatwerk: instroommoment, inhoud, tempo, niveau Waardering van studenten en beroepenveld: maar maatwerk is moeilijk te organiseren in staande organisatie

16 Minder werkzaam ICT-infrastructuur: is voorwaarde voor werkzaamheid veel andere bestanddelen, maar onvoldoende aanwezig, onvoldoende toegesneden op de wensen en behoeften van de school Openstelling 24/7/36: geen behoefte Wel: betere digitale toegankelijkheid leraren en elektronische leeromgeving

17 Onderwijsprestaties? Voldoende aanwijzingen dat het model van de Netwerkschool de onderwijsprestaties gemiddeld positief kan beïnvloeden, ook in vergelijking met bestaande en soortgelijke ontwikkelingen in het mbo Bedreiging: gebrek aan structuur in organisatie en inhoud van de opleiding

18 Succes op de arbeidsmarkt? Aantal klein en recent afgestudeerd Maar: in relatie tot verbeterde onderwijsprestaties dan positieve beïnvloeding Versterking door netwerk met de omgeving, en netwerk van studenten en gastdocenten afkomstig uit beroepenveld

19 Efficiëntie van het onderwijs? Geen harde financiële gegevens: onvoldoende inzicht in kosten-baten verhouding ICT en financiële administratie schieten tekort Wel kostenvermindering van docenteninzet (flexibele schil), huisvesting en faciliteiten Echte verschil: veranderen organisatiecultuur en kostenbewustzijn op de werkvloer

20 Het Netwerkschool-experiment Geen blauwdruk, grote variatie in vormgeving en realisatie van beoogde processen en uitkomsten Meer onderwijskundig dan bedrijfsmatig In potentie beter onderwijs lagere kosten Vooral werken aan de verandering van een cultuur is voorwaarde en doorslaggevend voor vernieuwing

21

22 SUCCESFACTOREN Gedrevenheid projectmanagement Betrokkenheid CvB Realistische verwachtingen Goede informatie en communicatie Betrek docenten en studenten bij vernieuwing Ondersteun docenten Breng voldoende structuur aan in flexibiliteit en maatwerk Houdt vernieuwing hanteerbaar, niet te veel, niet te groot Ruimte voor reflectie en bijstelling innovaties Zichtbaarheid

23 Naast het rapport in boekvorm Het rapport als pdf Bijlagen met onderliggende evidence als pdf Twee wetenschappelijke artikelen over onderzoek naar evidence van en voor innovatie van het onderwijs in zeer diverse contexten (2015)

24 Dank voor de aandacht