De GAGS bij GGD Nederland. Overdracht 'dossier GAGS' van GHOR Nederland naar GGD Nederland

Transcriptie

1 De GAGS bij GGD Nederland Overdracht 'dossier GAGS' van GHOR Nederland naar GGD Nederland Geaccordeerd in de gezamenlijke algemene ledenvergadering van GGD Nederland en GHOR Nederland op 27 mei 2011

2 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding Functie Organisatie Opleiding Registratie Financiering

3 1. INLEIDING Met de invoering van de Wet publieke gezondheid in 2008 werd wettelijk een enigszins onduidelijke verantwoordelijkheidsverdeling gecreëerd voor de gezondheidskundig adviseur gevaarlijke stoffen (GAGS). Met de invoering van de Wet veiligheidsregio op 1 oktober 2010 verdwijnt die dubbelzinnigheid en is duidelijk dat de verantwoordelijkheid voor de GAGS berust bij de GGD en niet bij de GHOR. Het GAGS Platform heeft de afgelopen jaren in samenwerking met de veiligheidsregio's, GHOR Nederland, het RIVM en de Registratiecommissie GAGS hard gewerkt aan het professionaliseren van de GAGS-functie en daar goede resultaten mee bereikt. Het meest in het oog springt het opleidingscurriculum dat is ontwikkeld en dat in april 2010 heeft geleid tot de eerste 19 gecertificeerde GAGS'en. Bij de uitreiking van de certificaten is tevens een symposium georganiseerd. Vanaf het begin van de inzet van GAGS'en is er een duidelijke relatie geweest met de afdelingen medische milieukunde van de GGD. Een aantal medewerkers van de afdelingen medische milieukunde is inmiddels ook geregistreerd GAGS. Het is echter geen automatische relatie. Niet elke medewerker medische milieukunde is ook een geschikte GAGS. Het vereist andere vaardigheden die vooral te maken hebben met de context waarin GAGS'en moeten werken; bij acute incidenten en (dreigende) rampen en crises. GGD Nederland en GHOR Nederland onderschrijven beide het belang van een goede borging en ontwikkeling van de GAGS en het ondersteunen van een platform van deskundigen op dit gebied. Het gaat om een hoog professionele functie met wetenschappelijke vooropleiding die onontbeerlijk is voor een goede crisisbeheersing. Het doel van dit 'overdrachtsdossier' is om de GAGS in al zijn facetten een goede plaats te geven in de structuur van de GGD en en GGD Nederland. Ype Schat GGD Nederland/GHOR Nederland 3

4 2. FUNCTIE De Wet publieke gezondheid bepaalt dat de gemeente verantwoordelijk is voor de medische milieukundige zorg (MMK), die deze delegeert aan de GGD. Onderdeel van de MMK is het gezondheidskundig adviseren van de bevolking over gevaarlijke stoffen, in het bijzonder bij rampen of dreiging van rampen (artikel 2, lid e en artikel 14, lid 1 van de Wet publieke gezondheid en artikel 2, lid 3b van het Besluit publieke gezondheid). In de Wet veiligheidsregio's en het Besluit personeel veiligheidsregio's zijn geen bepalingen over deze functie opgenomen. Wat doet de GAGS? De gezondheidskundig adviseur gevaarlijke stoffen (GAGS) is een operationele functie die wordt ingezet bij een (vermoedelijk) incident met gevaarlijke stoffen, bijvoorbeeld bij lekkages met gevaarlijke stoffen, rook bij branden, asbest en onwelwordingen met onbekende oorzaak. De GAGS adviseert de leidinggevende GHOR-functionaris op basis van metingen van de brandweer en RIVM en/of op basis van gezondheidsklachten van betrokkenen over de gezondheidskundige risico's voor de bevolking en over de te nemen maatregelen om gezondheidsschade zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken. De leidinggevende GHORfunctionaris (hoofd sectie GHOR of directeur GHOR) adviseert vervolgens de besluitvormers in het operationeel team of het beleidsteam. De GAGS adviseert ook over de bescherming van hulpverleners in de acute fase en over de publieksvoorlichting. In de koude fase kan de GAGS adviseur voor planvorming en oefening op het terrein van gevaarlijke stoffen zijn. Wie beslist over de inzet van de GAGS? De officier van dienst geneeskundig (OvD-G) is meestal de eerste geneeskundige operationele en leidinggevende functionaris met inzicht in ongevallen met gevaarlijke stoffen. De OvD-G zet de eerste maatregelen in gang en zorgt voor afstemming in het CoPI (Commando Plaats Incident); hij schaalt zo nodig op en schakelt de GAGS in. Regelmatig krijgt de GAGS ook al een melding via de meldkamer of de adviseur gevaarlijke stoffen van de brandweer. De GAGS hoeft meestal niet op de plaats incident te zijn om te kunnen adviseren. Adviseren gebeurt vaak telefonisch. Regionale verschillen zijn hierbij mogelijk. Over de positie van de GAGS wordt in het model GGD Rampenopvangplan (GROP) het volgende opgemerkt: Indien is opgeschaald is de directeur GHOR verantwoordelijk voor de regie en coördinatie van de keten. De directeur van de GGD is o.a. verantwoordelijk voor de voorbereiding en uitvoering van de GGD-taken in de opgeschaalde situatie. De GAGS is adviseur van het Regionaal Operationeel Team in de warme fase (repressie en eerste gedeelte nazorg; daarna vindt zo nodig overdracht plaats naar de GGD en kan de GAGS desgevraagd ook nog in het natraject betrokken blijven). De GAGS heeft piketdienst en kan opgeroepen worden in geval van een incident of ramp door een functionaris van de GHOR, OvD-G of HS-GHOR, maar soms ook door andere functionarissen, zoals van de Brandweer, Ambulancedienst of andere partners in de witte keten De GAGS is niet altijd in dienst bij een GGD. Wie zijn belangrijke ketenpartners van de GAGS? De belangrijkste partner van de GAGS is de adviseur gevaarlijke stoffen van de brandweer (AGS). De AGS is verantwoordelijk voor het kwantificeren en identificeren van gevaarlijke 4

5 stoffen op de rampplek en in het mogelijke effectgebied. De GAGS beoordeelt of de (mogelijk) gevaarlijke stoffen gezondheidsschade kunnen opleveren voor de bevolking. Voor het verrichten van de metingen van gevaarlijke stoffen voor langere tijd kan de GAGS assistentie inroepen van de Milieu Ongevallen Dienst (MOD) van het RIVM. De MOD heeft de beschikking over rijdende laboratoria die afhankelijk van het incident op kosten van het ministerie van I&M kunnen worden ingezet. De meetwagens zijn centraal in Nederland opgesteld en kunnen daardoor geen snelle aanrijdtijd garanderen. Voor de eerste uren werkt het RIVM vaak nauw samen met de AGS van de brandweer. Voor tactisch en strategisch advies kan de GAGS een beroep doen op het Beleids Ondersteunend Team milieu incidenten (BOT-mi) waarin kennisinstituten van verschillende departementen in participeren (onder andere RIVM, TNO en KNMI). Verder kunnen bij de bestrijding van een ramp met gevaarlijke stoffen onder andere traumacentra, ziekenhuizen, huisartsen, milieudiensten, drinkwaterleidingbedrijven, waterschappen en verschillende departementale diensten betrokken zijn. Aansluiting reguliere zorg en opgeschaalde zorg De GAGS staat ook in nauw contact met de afdelingen medische milieukunde van de GGD. Dit is van belang voor een goede aansluiting van de opgeschaalde zorg op de dagelijkse of reguliere medisch milieukundige zorg. Na incidenten wordt zo ook de overdracht van opschaling naar reguliere afhandeling geregeld. In een aantal gevallen gaat het overigens om dubbelfuncties, waarbij de GAGS tevens werkzaam is bij de afdeling medische milieukunde. 5

6 3. ORGANISATIE De GGD is volgens de nieuwe wet- en regelgeving verantwoordelijk voor de medisch milieukundige zorg en de advisering over gevaarlijke stoffen. De GGD is daarmee verantwoordelijk voor de kwaliteit, geoefendheid en beschikbaarheid van GAGS'en en maakt daar afspraken over met de GHOR/het Veiligheidsbestuur. Gezien het aantal benodigde GAGS'en en de verwachte inzet is het inefficiënt om in elke regio een poule met GAGS'en op te bouwen. Op dit moment adviseert een team van GAGS'en een cluster van veiligheidsregio's. Het ligt voor de hand om die clustering te continueren. Regionale clusters Op dit moment zijn er ongeveer 20 GAGS en actief. Zij werken in vijf clusters. De GAGS en zijn in dienst bij de GGD of de GHOR/Veiligheidsregio of zijn zelfstandig ondernemer. Clusters West (Zuid-Holland) Zuid (Brabant, Zeeland en deel Limburg) Noord (Groningen, Friesland en Drenthe) Oost (Overijssel, Gelderland) Midden (Noord-Holland, Utrecht, Flevoland) Landelijke samenwerking De GAGS'en in Nederland hebben zich verenigd in een GAGS Platform. Het platform komt ongeveer 6 keer per jaar bij elkaar. Er is geen vaste relatie met een programmaraad of bestuurslid van GHOR Nederland. Taken van GAGS Platform: Uitwisselen en ontwikkelen van kennis, kunde en ervaring op het gebied van incidenten gevaarlijke stoffen en dit toegankelijk maken voor anderen in de keten. Afstemming en samenwerking met ROGS-netwerk en landelijke kennisinfrastructuur Op- en vaststellen de inhoudelijke aspecten van richtlijnen Gevraagd en ongevraagd adviseren van GHOR Nederland en GGD Nederland via de vakgroep en/of programmaraad. Samenstelling van GAGS Platform: De GAGS en. Vertegenwoordigers van de samenwerkingspartners, betrokken departementen en landelijke kennisinfrastructuur Ad hoc andere inhoudelijk betrokkenen op basis van de agenda. Positie bij GGD Nederland Het voorstel van GGD Nederland is om het platform aan te haken aan het Programmacollege Gezondheid en Milieu en de vakgroep Gezondheid & Milieu. GGD Nederland heeft in 2010 een Programmacollege Gezondheid & Milieu opgericht. Het programmacollege (PC) is ontstaan vanuit het project versterking Medische Milieukunde van GGD Nederland. Met subsidie van het ministerie van VWS is indertijd geld beschikbaar gesteld om de milieukundige functie van de GGD beter te positioneren. Dit heeft er in geresulteerd dat er vijf 6

7 regionale samenwerkingsverbanden zijn. Op het RIVM zijn 5 regioadviseurs aangesteld. Deze zijn belast met de ondersteuning van de GGD en en uitvoering van het werkprogramma van het Centrum Gezondheid en Milieu (cgm) van het RIVM. Het PC is samengesteld uit GGD managers, de voorzitter van de vakgroep Gezondheid & Milieu, deelnemer programmaraad Zorg en Veiligheid van GGD Nederland en een afvaardiging vanuit ministerie van VWS, VNG, ministerie van I&M, GHOR Nederland, GAGS platform en het RIVM (agendalid). Het PC is de verbindende schakel met de vakgroep G&M, waaronder ook het GAGS platform, en het bestuur, de ALV en de programmaraad van GGD Nederland. Naast strategische en beleidsadvisering aan GGD Nederland wordt het RIVM geadviseerd over het werkplan door het PC. Hierdoor wordt inhoud gegeven aan de vraaggestuurde ondersteuning vanuit de rijksoverheid in de richting van de praktijk. Het PC heeft als doel om de medisch milieukundige zorg in de brede zin van het woord op een hoger niveau te brengen en te houden. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen beroepsinhoudelijke onderwerpen, strategische onderwerpen, beleidsontwikkeling, beleidsimplementatie en de verschillende verantwoordelijkheden van de diverse overheden (rijk, provincie, gemeente en veiligheidsregio). 7

8 4. OPLEIDING De GAGS is een cruciale functie in het domein van de openbare gezondheidszorg. Tot voor kort ontbrak voor deze functie één reguliere opleiding. Dit leidde tot verschillen in het niveau en de kwaliteit van gezondheidskundige adviezen tijdens rampen en crisis. De nieuw ontwikkelde, landelijke GAGS-opleiding brengt daarin verandering. Onder aansturing van GHOR Nederland is met medewerking van diverse partijen een traject gestart om te komen tot een samenhangend en geborgd opleidingstraject. Er is een beroepscompetentieprofiel en een curriculum voor de opleiding ontwikkeld. Ter formalisatie is een opleidingscommissie en een registratiecommissie ingesteld. De leden van de opleidingscommissie en registratiecommissie zijn dezelfde, met dien verstande dat het NSPOH, als opleidingsinstituut, louter toehoorder is bij de registratiecommissie. De toelating- en opleidingseisen GAGS zijn vastgesteld op 16 juli 2008 en zijn terug te vinden op De registratie-eisen zijn vastgelegd in een regeling GAGS. In het voorjaar van 2008 startte de Netherlands School of Public & Occupational Health (NSPOH) met een postacademische opleiding voor de GAGS. De driejarige opleiding is als pilot bij de GHOR Rotterdam-Rijnmond ontwikkeld. Momenteel worden voorbereidingen getrokken om enkele nieuwe kandidaten op te leiden. De opleiding is bedoeld voor academici met een opleiding - Arts maatschappij & gezondheid, profiel MMK, - Biomedische- of gezondheidswetenschappen, of - Master arbeidshygiëne met aandachtsgebieden epidemiologie en toxicologie die een (piket)functie in de acute medische hulpverlening ambiëren en bijvoorbeeld werken bij een afdeling Medische Milieukunde van een GGD of een GHOR-organisatie. De deelnemer wordt geacht voldoende kennis te hebben van onder meer: inleiding toxicologie basisleerstof GHOR en OCR VWO scheikunde (kennis opgefrist) mediatraining en presenteren. Er wordt tevens van de deelnemer verwacht dat hij/zij tijdens de opleiding mee kan werken in een GAGS (schaduw)piket. De opleidingscommissie beoordeelt in specifieke gevallen met behulp van een instroomtoets of een (ander) profiel voldoet. De driejarige GAGS-opleiding sluit in opzet aan bij de Opleiding Medische Milieukunde; een profielopleiding in de opleiding tot arts maatschappij en gezondheid (M&G). Het opleidingsprogramma GAGS bestaat onder meer uit de volgende modulen (vastge steld door de opleidingscommissie): risicocommunicatie deel van de AGS opleiding risk assessment stralingshygiëne NBC terrorisme gezondheidsonderzoek na rampen klinische toxicologie. Een deel van het onderwijs wordt extern gevolgd, bijvoorbeeld in samenwerking met het RIVM of de brandweeracademie. Voor toelating tot de opleiding moet de kandidaat een relevant profiel hebben. Dit is nader beschreven in het beroepscompetentiedocument (BCD).. 8

9 Met dit nieuwe onderwijs worden de kandidaten in alle regio s op dezelfde manier opgeleid en geregistreerd, als specialisten die de risico s voor de volksgezondheid kunnen beoordelen in een opgeschaalde situatie. Bij het overdrachtsdossier GAGS gaat het dan ook over het borgen en beheren van de ontwikkelde opleiding (inclusief bij- en nascholing) en de certificatie- en registratie om ook na de overdracht de kwaliteit van gezondheidskundige adviezen tijdens rampen en crisis te kunnen garanderen. Een actualisatie van de opleidingsdocumenten naar aanleiding van de veranderingen in wetgeving is van belang. 9

10 5. REGISTRATIE Om als GAGS in aanmerking te komen voor certificatie en registratie, moet je voldoen aan de eisen die zijn opgenomen in de Regeling GAGS. Dat is een regeling die is opgesteld door een brede registratiecommissie en die wordt uitgevoerd door Hobéon SKO. De regeling is te vinden op De GAGS en met een SKO-certificaat zijn opgenomen in een openbaar register. De Regeling GAGS is onder meer opgesteld voor het: op de kaart zetten van de functie kanaliseren van de instroom verkrijgen van landelijke afstemming over de functie-inhoud verplichten tot vakmanschap en onderhoud daarvan verkrijgen van duidelijkheid over de status van de functie Om het vakmanschap van de GAGS te kunnen meten is er een Beroeps Competentie Document gemaakt, dat de GAGS-functie beschrijft in termen van werkveld, kerntaken en competenties. Dat document vormt de basis voor de eisen die zijn opgenomen in de Regeling GAGS. Bij die eisen hoort dat een GAGS een aanstelling heeft van minimaal 0,2 fte, de opleiding GAGS heeft gevolgd en aantoonbaar drie jaar recente ervaring heeft in het desbetreffende vakgebied op het juiste niveau. De Regeling GAGS is vastgesteld door de voorzitter van het Bestuur SKO en de directeur van Hobéon SKO. De registratiecommissie zorgt voor onderhoud en actualisatie van de regeling door (minimaal) 5-jaarlijkse informatierondes en overleg met het werkveld. Registratiecommissie GAGS De RegistratieCommissie bestaat uit een onafhankelijke voorzitter en: een vertegenwoordiger namens GHOR Nederland; een vertegenwoordiger namens GGD Nederland; een vertegenwoordiger namens de geregistreerde GAGS en; een vertegenwoordiger namens de Nederlandse Vereniging voor Medische Milieukunde; een vertegenwoordiger namens de NVBR uit het landelijk netwerk OGS; een vertegenwoordiger namens het RIVM (als kenniscentrum); De Registratie Commissie kan worden uitgebreid met overige belanghebbenden en het NSPOH zit aan als toehoorder (Rinske Keuken, secr. Opleidingscommissie). De commissie bestaat op 11 februari 2011 uit de volgende leden: Chris Dijkens (voorzitter), Ben Janssen (NVBR/OGS),, Jos de Gooijer (Hobéon, secr.), Jan Kliest (RIVM), Jan Woldman (GHOR NL), vacature (GGD NL), Henk Jans (NVMM), Frans Greven en Pieter van der Torn (Beroepsgroep en GAGS-platform). Op 28 april 2010 heeft de uitreiking plaatsgevonden van de eerste GAGS-certificaten. Er zijn nu 19 geregistreerde GAGS en. De geldigheidsduur van de registratie is 5 jaar. Kandidaten die in aanmerking willen komen voor een certificaat gaan het proces in van initiële registratie. Zij worden gevraagd om aan te tonen dat ze over het juiste (beroeps-) niveau beschikken en voldoende werkervaring hebben. Nadat de geldigheidstermijn van de initiële registratie van 5 jaar is verlopen, kan de registratie met een periode van 5 jaar worden verlengd. De GAGS moet dan aantonen dat hij of zij in de afgelopen periode zonder 10

11 (aanzienlijke) onderbreking op voldoende wijze de beroepswerkzaamheden (0,2 fte) heeft uitgevoerd. De instelling van de Registratiecommissie GAGS en de vaststelling van het BCD was aanleiding voor een inpassingsregeling voor zittende GAGS. Zij voldeden vaak niet aan alle voorwaarden voor registratie, zoals diploma s en aantoonbare kennis. Voor inpassing is gekeken naar compensatie op basis van onder meer ervaring. De inpassingsregeling voor de zittende GAGS is inmiddels gesloten. De regeling loopt wel door voor degenen die voor 2 jaar zijn geregistreerd. Actualisering GGD Nederland en GHOR Nederland vinden het wenselijk om het Beroeps Competentie Document en de Regeling GAGS te actualiseren onder meer vanwege ontwikkelingen in de wetgeving. Er wordt in de huidige opzet bijvoorbeeld nog uitgegaan van de GAGS als GHORfunctie op basis van de Wet Rampen en Zware Ongevallen (Wrzo) en de Wet GHOR. Na actualisering zou het BCD ook vastgesteld kunnen worden door de vereniging(en). Dat kan bijdragen aan een landelijk uniform beeld van de functie en de positionering van de GAGS in het beleid. Daarmee zou het ook kunnen bijdragen aan de doorontwikkeling van de opleidingspakket van GAGS (inclusief bij- en nascholing). Een eventuele koppeling met de initiële opleiding voor de functie MMK ligt daarbij voor de hand. De relatie met de bestaande opleidingsinstituten zoals de NSPOH, de GHOR Academie en het RIVM moet daarbij ook helder worden gemaakt. Het GAGS Platform heeft in de vergadering van 10 februari 2011 besloten dat zij het BCD beschouwt als brancherichtlijn, wat naar verwachting ten goede zal komen aan de uniformiteit. 11

12 6. FINANCIERING Volgens de Wet publieke gezondheid zijn de GGD en verantwoordelijk voor het adviseren van de bevolking over gevaarlijke stoffen, in het bijzonder bij rampen of dreiging van rampen. Dat betekent dat de GGD ook verantwoordelijk is voor de financiering van deze functie. GHOR Nederland adviseert GGD Nederland om de functie op het huidige niveau te handhaven en daarvoor de kwaliteitseisen te erkennen en vast te stellen. Daar heeft de GGD echter nog geen budget voor beschikbaar. Kosten opleiding en bijscholing Het ministerie van VWS heeft in 2006 een subsidie van ongeveer euro beschikbaar gesteld voor de ontwikkeling van de opleiding en de registratie. De Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond, die vanwege haar risicoprofiel een prominente rol speelt in de ontwikkeling van de GAGS-functie, was opdrachtnemer. Op dit moment zijn er geen landelijke subsidies of fondsen voor de bekostiging van opleiding, bijscholing, oefening en registratie van GAGS en, wat betekent dat de kosten voor rekening zijn van de werkgever. Omdat niet elke regio GAGS'en in dienst heeft, hebben geclusterde regio's regelingen getroffen. Het is gangbaar om uit te gaan van 0,1 fte per GAGS voor bijscholen, oefenen, overleggen en herregistratie. Kosten inzet GAGS bij incidenten Het veiligheidsbestuur en de werkgevers van de hulpverleners kunnen afspraken maken over de voorwaarden waaronder de inzet plaatsvindt en de vergoeding van de kosten. Zonder verdere afspraken is de werkgever verantwoordelijk voor de beschikbaarheid en kwaliteit van de GAGS'en en daarmee ook voor de kosten. De kosten voor de GAGS omvatten: - een bereikbaarheid- en beschikbaarheidsregeling 1, - formatie van minimaal 0,2 fte 2, - instrumentatie 3, - behoud van registratie 4. Bij het opstellen van een bovenregionale afspraak per cluster moet bepaald worden welke beschikbaarheid en inzet gewenst is. Opties werkgeverschap en financiering Onder de wetten Wrzo en Wghor viel de GAGS onder de verantwoordelijkheid van de GHOR. De GHOR wordt gefinancierd op basis van een rijksbijdrage (BDUR) en gemeentelijke bijdragen (niet in alle regio s). De veranderde wettelijke verantwoordelijkheid maakt dat de regio s verschillende opties hebben voor de combinatie van werkgeverschap van de GAGS en financiering. De GGD is nu verantwoordelijk voor de gezondheidskundige advisering, maar dat betekent niet automatisch dat de adviseurs ook in dienst moeten zijn bij de GGD. 1 De financiële regelingen hiervoor verschillen sterk tussen regio s. 2 Het aantal warme inzetten is uiteraard afhankelijk van het regionaal risicoprofiel, maar dat vormt maar een beperkt deel van de totale formatie van 0,2 fte. De meeste formatie wordt gebruikt voor operationele voorbereiding, afstemming, oefeningen, netwerkonderhoud en deskundigheidsbevordering., 3 Bijvoorbeeld laptop, semafoon en telefoon, kaartmateriaal, handboeken en evt, piketwagen. 4 Cursuskosten, registratiekosten. 12

13 Werkgeverschap (opties) GGD GGD Veiligheidsregio/GHOR Veiligheidsregio/GHOR Anders, bijvoorbeeld eigen werkgever Financiering (opties) Veiligheidsbestuur draagt een deel van haar budget over aan het GGD-bestuur, logischerwijs via de gemeentelijke bijdragen. GGD en GHOR/veiligheidsregio maken afspraken over de inzet. GHOR/veiligheidsregio en GGD sluiten (bijvoorbeeld jaarlijks) een convenant/contract waarin zij regelen hoeveel de GHOR/veiligheidsregio betaalt aan de GGD voor opleiding en inzet van GAGS en. GGD en GHOR/veiligheidsregio sluiten een convenant voor de uitvoering van de GAGS-taak, waarbij uitvoering en financiering voor rekening zijn van de GHOR/veiligheidsregio. Veiligheidsbestuur draagt een deel van haar budget over aan het GGD-bestuur, logischerwijs via de gemeentelijke bijdragen. De GGD sluit een convenant/contract met de GHOR/veiligheidsregio voor opleiding en inzet. GGD hanteert een lijst met beschikbare GAGS en en maakt afspraken met hen over opleiding en beschikbaarheid. Inhuur door GHOR/veiligheidsregio op contractbasis. Bovenregionale afspraken Clusters van GHOR-regio s hebben op dit moment bovenregionale afspraken waarin is vastgelegd dat één van de regio s zorgt voor een poule van GAGS en. In die bovenregionale afspraken worden onder andere afspraken gemaakt over bereikbaarheid, beschikbaarheid, kwaliteitseisen en financiering. Voor de nieuwe situatie ligt het voor de hand dat de GHOR/veiligheidsregio en GGD afspraken maken over de beschikbaarheid, bereikbaarheid, kwaliteit en financiering van GAGS en 5. De directeuren GGD van een cluster maken vervolgens een bovenregionale afspraak met een (of meerdere) werkgevers voor de organisatie van die afspraken. 5 De directeur publieke gezondheid maakt dit een interne kwestie, waarbij echter wel twee besturen betrokken zijn (Veiligheidsbestuur en GGD-bestuur). 13