Rapport Herbergen. Waarin twee wijkgemeenten zich samen thuis willen voelen in één huis. Commissie SamenGaan augustus 2015

Transcriptie

1 Rapport Herbergen Waarin twee wijkgemeenten zich samen thuis willen voelen in één huis Commissie SamenGaan augustus

2 Inhoudsopgave: 1. Inleiding 2. De situatie op dit moment, kengetallen en uitgangspunten 3. De keuzemogelijkheden 4. Behoud van De Morgenster en De Gaarde 5. Een nieuw kerkgebouw met vervreemding van De Morgenster en De Gaarde 6. Morgenster of Gaarde 7. De Morgenster 8. De Gaarde 9. Puntsgewijze samenvatting scenario s pro en contra 10. Tot slot - 2 -

3 1. Inleiding Het woord herbergen kan op verschillende manieren worden uitgelegd. Als zelfstandig naamwoord verwijst dit naar de meervoudsvorm van het woord herberg. Herbergen: plaatsen waar het goed toeven is gedurende de reis welke wordt ondernomen. Het werkwoord herbergen heeft de betekenis van: Het huisvesten, het in huis opnemen, tot verblijf dienen. En dat is nu juist wat beide wijkgemeenten graag willen zijn; Een herberg voor jong en oud, op zoek naar rust, gezelschap, viering en lering in liefde door de ontmoeting met God en elkaar als wijkgemeenten deel uitmakend van de Protestantse gemeente te Capelle aan den IJssel. Steeds meer ontstaat er de wens dit samen te doen, niet alleen door samen te werken maar ook door daadwerkelijk samen te gaan en op te gaan tot één wijkgemeente. Veel wordt al samen gedaan; gezamenlijke vergaderingen van de wijkkerkenraden, gezamenlijke kerkdiensten, pastoraat, jeugdwerk, diaconie, etc., niet in de laatste plaats onder de bezielende begeleiding van onze wijkpredikant Ruben Schep en de pastoraal medewerkers Anne ter Schuur en Nicolette Vlaming. Helaas moeten wij vaststellen dat het samengaan ook een noodzakelijkheid in zich heeft. Wij hebben te maken met een nog steeds teruglopend ledenaantal, met als gevolg afname van de financiële draagkracht en afname van het aantal benodigde vrijwilligers, zowel pastoraal als in praktisch opzicht. Het daadwerkelijk samengaan, brengt natuurlijk met zich mee dat over financiële en organisatorische zaken moet worden nagedacht en waarover met elkaar besluiten moeten worden genomen. Uiteraard zal ook vooral over de fysieke huisvesting van de nieuw te vormen gemeente moeten worden nagedacht. Dit rapport beoogt een hulpmiddel te zijn voor het nemen van de juiste beslissingen waar het gaat over de stoffelijke zaken welke bij de vorming van één wijk moeten worden geregeld, om zo doende te komen tot de vorming van één wijkgemeente waarbij wij met nieuw elan de activiteiten in de Herberg van onze Heer invulling kunnen geven

4 2. De situatie op dit moment, kengetallen en uitgangspunten In het onderstaande overzicht wordt het verloop van de ledenaantallen weergegeven van de Gaarde en De Morgenster over de periode vanaf eind 2012 tot en met medio mei 2015 Morgenster Gaarde Morgenster en Gaarde Gereformeerd Gereformeerd Hervormd * * Stand mei 2015 Zeker ten opzichte van de jaren voor 2012 is er helaas sprake van een duidelijke teruggang in het aantal leden van beide wijkgemeenten, verwacht kan worden dat ook de numerieke verhouding van de verschillende leeftijdsgroepen verder uit balans zal raken. Van de 282 leden van de Protestantse wijkgemeente De Morgenster zijn 38 leden 70 jaar of ouder (13,5 %) Van de 620 leden van de Protestantse wijkgemeente De Gaarde zijn totaal 270 leden 70 jaar of ouder (43,55%) Van beide wijkgemeenten heeft plm. 46% van de leden de leeftijd tussen 40 en 70 jaar. De jongeren zijn qua aantal in de beide wijkgemeenten niet al te sterk vertegenwoordigd. Als deze ontwikkeling zich voortzet zullen de samen te voegen wijken over tien jaar duidelijk te maken krijgen met een verdere vergrijzing en afname van gemeenteleden. Helaas blijkt de laatste jaren dat er weinig aanwas is van nieuwe jonge PKN gezinnen die zich in Schollevaar of Oostgaarde vestigen. Dit beeld is goed herkenbaar ten opzichte van de ontwikkelingen waarmee De PKN landelijk wordt geconfronteerd. Alleen al om deze reden is het gewenst dat beide wijkgemeenten opgaan in één nieuwe wijkgemeente. Immers: de terugloop van ledenaantallen is direct van invloed op de omvang van de inkomsten van levend geld (VVB en Collecten). Wij zullen er helaas rekening mee moeten houden, dat dit verschijnsel de komende tijd niet aan onze nieuw te vormen wijkgemeente voorbij zal gaan

5 In onderstaand overzicht wordt het verloop van de VVB opbrengsten van de Gaarde en de Morgenster weergegeven over de periode vanaf 2012 tot en met 2014 plus de ontvangen toezeggingen 2015 (stand eind mei 2015) We zien helaas dat de opbrengsten uit VVB na een periode van redelijke stabiliteit, nu beginnen terug te lopen. Morgenster Gaarde Morgenster en Gaarde * * Toezeggingen per eind mei De Keuzemogelijkheden De volgende vier scenario s zijn te bedenken, waaruit een keuze zou kunnen worden gemaakt. De keuze zal grotendeels afhangen van rationele argumenten. Wij beseffen allen maar al te goed dat een rationele benadering schuurt met de emotionele band die wij als gemeenteleden met ons kerkgebouw hebben. In onze kerken is immers gedoopt, geloofsbelijdenis gedaan, zijn huwelijken ingezegend en zijn uitvaartdiensten gehouden. In onze kerken zijn ook vriendschappen ontstaan, kortom: er is lief en leed gedeeld. Zowel de Morgenster als De Gaarde zijn door pioniers van het eerste uur met veel liefde en inzet gerealiseerd. Menig uur is besteed door tal van vrijwilligers, die iets hebben met hun kerk, zich er thuis voelen. Daarmee wordt dan ook duidelijk de keuze gemaakt, dat pastoraat en kerk zijn prevaleert boven stenen. Daarover is al veel gefilosofeerd in destijds Gereformeerd en Hervormd Capelle aan den IJssel. In het najaar van 2010 schreef Arie Taal een toekomstgerichte visie Mensen gaan voor stenen en ook het adviesrapport van de Commissie visie 2011 gaf aanbevelingen in deze richting. Wij zullen wellicht een pijnlijke beslissing moeten nemen. Dit zal velen van ons aan het hart gaan. Laten wij het in dat geval als een uitdaging beschouwen, om het moeilijk te nemen besluit om te buigen naar nieuwe mogelijkheden om met vol elan een nieuwe wijkgemeente te zijn in liefde voor elkaar maar bovenal tot zegen van onze Heer. Dit terdege realiserende, zullen wij toch een keuze moeten maken. De scenario s zijn: Behoud van De Morgenster én De Gaarde Een nieuw Kerkgebouw met vervreemding van De Morgenster en De Gaarde Behoud van De Morgenster Behoud van De Gaarde - 5 -

6 4 Behoud van De Morgenster én de Gaarde Het ligt voor de hand te besluiten de nieuw te vormen wijkgemeente uit te rusten met één kerkgebouw. Maar het is uiteraard ook een optie om beide gebouwen te behouden. In dat geval ligt het voor de hand dat er voor éen gebouw wordt gekozen, alwaar voortaan alle Kerkdiensten zullen worden gehouden. Het gebouw wat dan over blijft zou door mogelijke toename van verhuur extra inkomsten kunnen opleveren. Tevens zou dit gebouw uiteraard ook voor activiteiten kunnen worden gebruikt, welke in de week plaatsvinden. Zoals ouderen - en jeugdwerk activiteiten alsmede vergaderingen. Voorwaarde is dan wel dat er voldoende vrijwilligers gevonden moeten worden, die bereid zijn de exploitatie daarvan uit te voeren. Dit zal ook een extra offer vragen in de zin van de vaste vrijwillige bijdragen, indien huuropbrengsten niet kostendekkend zijn. Daarentegen zal het gebruik van één gezamenlijk kerkgebouw de saamhorigheid en de groei van twee wijkgemeenten naar één wijkgemeente extra bevorderen. 5 Een nieuw kerkgebouw met vervreemding van De Morgenster en De Gaarde Een andere mogelijkheid zou zijn om beide gebouwen te sluiten en van de opbrengst een nieuwe kerk te bouwen, ergens tussen de beide wijken Schollevaar en Oostgaarde. Dit zou een zeer sympathieke oplossing kunnen zijn, immers de leden uit beide wijkgemeenten maken een nieuwe fysieke start bij de vorming van de nieuwe wijkgemeente in een nieuw gebouw. De eerlijkheid en de realiteit gebieden te zeggen dat het in de praktijk brengen van een dergelijk idee, hoe sympathiek ook, redelijkerwijs een grote uitdaging zal zijn. Allereerst zal de verkoop van de Morgenster en De Gaarde gerealiseerd moeten worden, waarbij de opbrengst voldoende zal moeten zijn om de nieuw te bouwen kerk te financieren. Vervolgens zal een geschikte bouwplaats moeten worden gevonden, passend in de bestemmingsplannen van de gemeente Capelle aan den IJssel. Tevens zullen het college van Kerkrentmeesters, de Algemene Kerkenraad en het Breed moderamen van de classicale vergadering zich hierover moeten beraden. Dan zal er een periode volgen van het verkrijgen van vergunningen, het ontwerp, aanbesteding en bouw. Over het geheel genomen zal dit een periode vergen van minimaal een aantal jaren vooraleer één en ander gerealiseerd kan zijn. Voordeel kan zijn dat dit gezamenlijke project kan leiden tot eensgezindheid. Echter het is reëel de conclusie te trekken dat het streven naar de bouw van een nieuw kerkgebouw en het afstoten van de beide bestaande gebouwen, veel haken en ogen zal kennen. Niet in de laatste plaats zullen wij ons de vraag moeten stellen op welke wijze we als gemeente in praktisch opzicht zullen functioneren, gedurende de overlappende periode van verkoop en nieuwbouw. 6 Morgenster of Gaarde De beslissing van het al dan niet behouden van de Morgenster of de Gaarde zal zijn geënt op de vergelijking van beide gebouwen ten opzichte van elkaar. In de volgende twee paragrafen worden beide gebouwen nader beschreven. Tevens is de begroting en de meerjarenraming tot 2020 van beide gebouwen toegevoegd

7 7 De Morgenster De kosten van de exploitatie en klein onderhoud van de Morgenster bedragen om en nabij de euro, waartegenover een huuropbrengst staat van plm ,00 euro E.e.a. wordt gerealiseerd en begeleid door een uit vrijwilligers bestaande beheers-commissie. De praktijk leert dat het vinden van vrijwilligers die bereid zijn mee te helpen om de diverse beheerstaken te vervullen steeds minder eenvoudig wordt. De Morgenster beschikt over een kerkzaal, waarbij ruimte is voor maximaal plm. 250 bezoekers. De kerkzaal is multifunctioneel te gebruiken, mede omdat het liturgisch centrum zo nodig uit de kerkzaal kan worden verwijderd. Verder zijn er twee bijzalen waarvan er één bijzaal kan worden gesplitst in twee ruimten, zodat uitbreiding naar drie bijzalen mogelijk is. De Morgenster is uitgerust met twee muziekinstrumenten te weten een piano en een pijporgel met een enkel en voetklavier. De balg wordt elektrisch aangedreven. De Kerkzaal wordt gesierd door een gezichtsbepalend kunstwerk vol symboliek, dat kenmerkend is voor de Morgenstergemeente. De garderobe geeft toegang tot een apart dames en herentoilet en een toilet voor personen met een beperking. Er is een eenvoudige keuken aanwezig, zonder keuken apparatuur. In de voorraad ruimte naast de keuken bevindt zich een bergruimte waarin een koelkast is geplaatst. De Morgenster is aangesloten op het stadsverwarmingsnet, zodat er geen energie technische apparatuur aanwezig is. Er is een telefoon en een(draadloze)internet verbinding aanwezig. De kerkzaal is voorzien van een beamer met beamerscherm, met daaraan gekoppeld een bedieningsunit achter in de kerkzaal. Er is een audio-installatie incl. geluidsboxen in de kerkzaal aanwezig. Het gebouw mag onderhoudsarm worden genoemd, waarbij het mogelijk is dat nagenoeg alle klein onderhoud, incl. schilderwerk in eigen beheer kan worden uitgevoerd, hetgeen tot heden ook daadwerkelijk heeft plaatsgevonden. Het gebouw is zodanig ontworpen, dat bij eventuele vervreemding, het gebouw met niet al te veel aanpassingen ook voor andere doeleinden geschikt kan worden gemaakt. Bijvoorbeeld een bedrijf met kantoorruimten en een productie ruimte of bijvoorbeeld een sportzaal. De Morgenster is op 5 minuten loopafstand van station NS Schollevaar en de bus verbindingen. Er is een klein parkeerterrein met ruimte voor 12 auto s met een extra invalidenparkeerplaats. Nabij station Schollevaar is nog eens extra ruimte voor plm. 75 auto s - 7 -

8 De Morgenster in Schollevaar: - 8 -

9 8 De Gaarde De kosten van de exploitatie en klein onderhoud van de Gaarde bedragen om en nabij de euro, waartegenover een huuropbrengst staat van plm euro. E.e.a. wordt gerealiseerd en begeleid door een uit vrijwilligers bestaande beheers-commissie. De praktijk leert dat het vinden van vrijwilligers die bereid zijn mee te helpen om de diverse beheerstaken te vervullen ook voor de Gaarde eveneens steeds minder eenvoudig wordt. De Gaarde beschikt over een kerkzaal, waarbij ruimte is voor maximaal plm. 270 bezoekers. De kerkzaal is multifunctioneel te gebruiken, mede omdat een deel van het liturgisch centrum zo nodig uit de kerkzaal kan worden verwijderd. Verder zijn er op de bovenverdieping vier vergaderruimten in verschillende afmetingen, waarvan één ruimte dienst doet als consistoriekamer. De kerkzaal zelf kan naar twee richtingen worden verkleind, hetgeen maximaal nog eens twee extra bijzalen oplevert. De Gaarde is uitgerust met twee muziekinstrumenten te weten een piano en een vast ingebouwd elektronisch kerkorgel met een dubbelklavier en een voetklavier. De garderobe geeft toegang tot aparte dames-(2 stuks) en herentoiletten (toilet plus urinoir) en een toilet voor personen met een beperking. Er is een redelijk ruime keuken aanwezig, met kookplaat en vaatwasser en koelkast. In de voorraad ruimte naast de keuken bevindt zich een bergruimte. De Gaarde is uitgerust met energie-technische apparatuur ten behoeve van de verwarming van het gebouw. Er is een telefoon en een(draadloze)internet verbinding aanwezig. De kerkzaal is voorzien van een beamer met beamerscherm. Het gebouw mag onderhoudsarm worden genoemd, waarbij het mogelijk is dat nagenoeg alle klein onderhoud, incl. schilderwerk in eigen beheer zou kunnen worden uitgevoerd. Helaas is dit vanwege gebrek aan vrijwilligers de laatste tijd uitbesteed aan professionals. De Gaarde is op 3 minuten loopafstand van metrostation De Terp en de bus stopt voor de deur. Er is een klein parkeerterrein met ruimte voor plm.20 auto s met een extra invalidenparkeerplaats. Nabij winkelcentrum De Terp (loopafstand 2 minuten) is nog eens extra ruimte voor plm. 150 auto s - 9 -

10 De Gaarde in Oostgaarde:

11 9 Puntsgewijze samenvatting scenario s pro en contra Behoud van Morgenster en Gaarde Pro Contra - Mogelijk extra huur opbrengsten - Invullen van bemensing van taken is een uitdaging - Extra steunpunt in de wijk - Risico van extra kosten - Geen pijnlijk afscheid van het gebouw - Daadwerkelijk samengaan staat onder druk - Mogelijk minder financiële ruimte voor pastoraat Een nieuw Kerkgebouw met verkoop van de Morgenster en de Gaarde Pro - Een frisse nieuwe start in een voor beide wijkgemeenten nieuw gebouw - Bevordering éénwordingsproces Contra - Onzekere uitkomst verkoop opbrengst Morgenster en Gaarde. - Onzeker of financiële dekking haalbaar is. - Afhankelijk van besluitvormingsprocessen met onzekere uitkomst. - Lang tijdpad van planning tot daadwerkelijke realisatie van nieuwbouw. - Een periode van praktische belemmering van gemeente zijn, bij gebrek aan tijdelijke huisvesting. Behoud van de Morgenster Pro Contra - Lagere exploitatiekosten dan De Gaarde - Keuken en sanitair zijn minder rijk uitgerust dan in De Gaarde - Klein onderhoud uitgevoerd door vrijwilligers - Is gemakkelijk om te bouwen tot een andere bestemming en dus makkelijker te verkopen. - Multi functionele kerkzaal - Minder goed bereikbaar per auto en openbaar vervoer - Voor veel ouderen uit Oostgaarde minder goed bereikbaar Behoud van de Gaarde Pro Contra - Meer vergaderruimten dan de Morgenster - Hogere exploitatie kosten dan de Morgenster - Moderne goed uitgeruste keuken - Klein onderhoud voor een groot deel uitbesteed - Beter bereikbaar per auto en openbaar vervoer - Behoud PKN kerk in de wijk Oostgaarde - Multifunctionele kerkzaal - Onderhoudskosten verwarmingsinstallatie - De Gaarde is minder onderhoudsarm dan de Morgenster

12 10 Tot slot: Welk gebouw het ook zal worden, gestreefd zal moeten worden naar de situatie, dat zowel de gemeenteleden uit Schollevaar als ook de gemeenteleden uit Oostgaarde zich thuis voelen in het uiteindelijk te gebruiken gebouw. Dit betekent dat het zeer gewenst is dat het uiteindelijk te gebruiken gebouw, opnieuw wordt ingericht, waarbij van beide oorspronkelijke gebouwen elementen worden gebruikt, zoals (kunst)stukken, rituele voorwerpen etc. Het is van belang dat in de wijk waarvan het gebouw wordt afgestoten, er een voorziening aanwezig blijft voor de wat kleinere activiteiten in de desbetreffende wijk. Te denken valt aan facilitering voor een ruimte waarin bijvoorbeeld catechisaties, en activiteiten voor de ouderen kunnen plaatsvinden. Vooropgesteld wordt dat beide gebouwen een eigen charme en uitstraling hebben. Voor een ieder hun eigen immateriële waarde hebben. Dit zal de uiteindelijke keuze ongetwijfeld bemoeilijken, welke keuze toch voornamelijk op rationele grondslag zal worden gemaakt. De commissie SamenGaan, laat het definitieve besluit over aan de gezamenlijke Kerkenraad en hoopt, dat de Kerkenraad ondersteund door beide wijkgemeenten met behulp van deze rapportage een weloverwogen besluit kan nemen met betrekking tot de toekomstige huisvesting van onze nieuw te vormen wijkgemeente. Een herberg waar wij ons als gast thuis zullen voelen, en waar wij ons ook als gastheer en gastvrouw kunnen inzetten voor onze mede gemeenteleden, zodat zij een liefdevolle en geborgen gastvrijheid zullen ervaren. En zeker ook een herberg waar God onze gastheer mag zijn en waar Hij zich ook als gast bij ons welkom mag weten