Gereviseerd halfjaarlijks financieel verslag per KBC PRIVATE EQUITY FUND BIOTECH IN VEREFFENING

Transcriptie

1 Gereviseerd halfjaarlijks financieel verslag per KBC PRIVATE EQUITY FUND BIOTECH IN VEREFFENING

2 INHOUD GEREVISEERD HALFJAARLIJKS FINANCIEEL VERSLAG PER 30 JUNI 2009 Dit verslag is een halfjaarlijks financieel verslag over de eerste zes maanden van het boekjaar 2009 (01/01/09 30/06/09) en bevat gereglementeerde informatie zoals bedoeld in artikel 13 van het KB van 14 november Emittent: KBC Private Equity Fund Biotech NV in vereffening. Datum publicatie: 31 augustus 2009, na u. Belangrijke feiten tijdens de verslagperiode. Gelet op de beslissing van de algemene vergadering van 27 april 2009 tot ontbinding van de vennootschap, bestaat KBC Private Equity Fund Biotech sinds deze datum enkel nog voor de doeleinden van haar vereffening. De vennootschap bestaat verder voor de duur van haar vereffening, tot de algemene vergadering beslist tot de afsluiting van de vereffening. Haar naam luidt KBC Private Equity Fund Biotech in vereffening (in dit verslag hierna Biotech genoemd). De heer Peter Verhaeghe werd door deze algemene vergadering benoemd tot vereffenaar. De algemene vergadering heeft tevens de bevoegdheden van de vereffenaar vastgesteld en de uit de beslissing tot ontbinding voortvloeiende wijzigingen aan de statuten goedgekeurd. De aanstelling van de heer Peter Verhaeghe werd bevestigd door de rechtbank van koophandel te Brussel door middel van haar vonnis dd. 7 mei De algemene vergadering van 27 april heeft kennis genomen van het feit dat ingevolge de beslissing tot ontbinding de bestuurders (de heren Ignace Van Oortegem, Antoon Termote en Marc Van Montagu) van rechtswege ontslagnemend zijn. De beslissing tot ontbinding heeft als gevolg dat de vennootschap, met ingang van 27 april 2009, niet langer het statuut van privak heeft. Met toepassing van artikel 95 van de wet van 20 juli 2004 betreffende bepaalde vormen van collectief beheer van beleggingsportefeuilles heeft de CBFA de vennootschap vrijgesteld van de naleving van de regels inzake beleggingsbeleid zoals van toepassing op beleggingsvennootschappen met het statuut van openbare privak. De vennootschap blijft evenwel gedurende de ganse looptijd van de vereffening onderworpen aan de wettelijke en reglementaire verplichtingen die voortvloeien uit haar toelating tot de notering op een gereglementeerde markt. Evolutie van de beurskoers en netto-inventariswaarde Halfjaarverslag - Algemeen beleggingsklimaat - Boodschap van de vereffenaar bijgestaan door het investeringscomité van KBC Asset Management NV / KBC Private Equity NV aan de aandeelhouders - Toestand van de effectenportefeuille en andere nettoactiva per Overzicht van de transacties over de periode tot

3 Financieel overzicht - Balans na winstverdeling - Resultatenrekening Waarderingsregels Verklaring van de commissaris Aanvullende verklaring Algemene gegevens 3

4 EVOLUTIE VAN DE BEURSKOERS EN NETTO-INVENTARISWAARDE Evolutie beurskoers Op 30 juni 2009 Op 31 december 2008 Beurskoers (EUR) 4,37 4,40 U kan de beurskoers van Biotech dagelijks in de kranten terugvinden bij de koerslijsten van Euronext (dubbele fixingmarkt). Evolutie van de netto-inventariswaarde Op 30 juni 2009 Op 31 december 2008 Netto-inventariswaarde (EUR) 6,24 6,63 U kan de netto-inventariswaarde van Biotech dagelijks in de kranten terugvinden bij de beleggingsfondsen van KBC. Deze kan tevens geraadpleegd worden op Er moet rekening mee gehouden worden dat de beurskoers niet noodzakelijk een goede weerspiegeling is van de inventariswaarde van het aandeel en dat deze beurskoers in de twee richtingen, al dan niet sterk, kan afwijken van deze inventariswaarde. Contactgegevens: KBC Private Equity Fund Biotech NV in vereffening Havenlaan 2 B-1080 Brussel De heer Peter Verhaeghe Vereffenaar Tel

5 HALFJAARVERSLAG - ALGEMEEN BELEGGINGSKLIMAAT Algemeen Beleggingsklimaat De wereld is in recessie. Zelden was de economische inzinking zo diep, zo simultaan in alle landen, in alle belangrijke sectoren en bij alle actoren. Het vertrouwen van producenten, consumenten en beleggers is gedaald tot nooit geziene dieptepunten. In de voorbije verslagperiode regende het records, zij het meestal trieste. Dat neemt niet weg dat het groot geschut in stelling is gebracht om de crisis te bezweren. Dat sinds maart de beurzen in beter doen zijn, de obligatierente opveert, de credit spreads vernauwen en een aantal conjunctuurindicatoren verbeteren, laat vermoeden dat die stimuleringsmaatregelen effect beginnen te hebben. In de touwen Overal in de wereld trad in het vierde kwartaal van 2008 een scherpe contractie op. In de VS daalde het bbp in reële termen met 6,3% (op jaarbasis), in de EMU ook met 6,2%, in Japan zelfs met 13,5%. Allicht worstelde ook China met negatieve groei. Die trend heeft zich in het eerste kwartaal van 2009 doorgezet. In de VS kromp het reële bbp met 5,7%, in de EMU met 9,6%, in Japan met 14,2% (telkens op jaarbasis). Deze recessie is ongetwijfeld de zwaarste van de afgelopen zestig jaar. De oorsprong van de crisis ligt in de ongebreidelde expansie van het (Amerikaanse) consumentenkrediet tussen de jaren 1990 en 2007, en het uit balans raken van de vermogenssituatie van de (vooral Amerikaanse) gezinnen. Zolang de waarde van het onroerend (huizenprijzen) en roerend (aandelenkoersen) vermogen steeg, leek het verantwoord meer schulden aan te gaan. Dalende huizenprijzen en aandelenkoersen hebben dat evenwicht verbroken. Het kan alleen hersteld worden door meer te sparen (= afbetalen schulden en/of aandikken activa). De omslag kwam bruusk. Officieel zou de recessie in de VS in december 2007 begonnen zijn. In de eerste periode tot september 2008 gleed de economie langzaam maar zeker af. De werkgelegenheid begon af te brokkelen, maar het maandelijkse nettobanenverlies bleef binnen de perken. De index van het producentenvertrouwen bleef rond 50 schommelen (de grens tussen recessie en expansie in de industrie), maar stond nog gelijk met positieve groeicijfers voor de gehele economie. De krediet/bankencrisis heeft de recessie uitgediept (dus niet veroorzaakt). Met het debacle van Lehman Brothers (15 september 2008) werd iedereen (banken, bedrijven en gezinnen) extreem voorzichtiger, hield cash aan en stelde uitgaven uit. De wereldhandel leek het meest getroffen. Exportlanden als Duitsland (-14,4%) en Japan (-14,2%) bloedden in het eerste kwartaal zwaar. Het indicatorenbeeld in de VS, Europa en elders in de wereld laat vermoeden dat de scherpste activiteitscontractie achter ons ligt. Het lijkt erop dat we nu een periode doormaken van nog licht negatieve groei, de overgangsperiode naar de herstelfase. De rentecurve, traditioneel een goede voorspeller van de omslagpunten in de economische cyclus, is al weer geruime tijd steil. De ISM, de moeder van alle Amerikaanse conjunctuurindicatoren, die het vertrouwen in de industrie meet, vertoont al vijf maanden op rij een stijging (weliswaar vanop een zeer laag niveau). In mei stond deze index op 42,8 punten (+10 punten in vergelijking met december 2008), wat al aardig in de buurt van 45 komt, de grens tussen negatieve en positieve groeicijfers voor het Amerikaans bbp. Vooral de verhouding van de deelcomponenten beoordeling van de bestellingen (in de teller) en van de voorraden (in de noemer) vertoonde een markante kentering. 5

6 Opwaartse druk op obligatierente, ondanks agressieve versoepeling Met de niet aflatende stijging van de olieprijzen heerste in het eerste halfjaar van 2008 nog een ware paranoia over de inflatie. Dat veranderde in de zomer. De olieprijzen daalden al even spectaculair als ze gestegen waren en stonden eind maart 2009 op minder dan een derde van hun recordniveaus van juli Inflatiekoorts maakte plaats voor deflatievrees. Dat schiep de nodige ruimte om de monetaire teugels te vieren. In ijltempo verlaagden de centrale banken hun beleidsrente: de Fed tot een band van 0,00-0,25%, de Bank of England met 475 basispunten, de ECB (van nature veeleer terughoudend als het op renteverlagingen aankomt) ook met 3250 bp. tot 1,00%. De obligatierente maakte fikse bokkensprongen. De inflatiekoorts had de tienjaarsrente op Duits overheidspapier (de referentie van de obligatiemarkt in euro) opgetild tot 4,65% in juni Toen de olieprijzen in de tweede helft van juli begonnen te dalen en de stemming keerde, reageerde de obligatierente navenant. Het diepterecord van 2001 werd met gemak doorbroken en eind 2008 belandde de Europese tienjaarsrente op 2,90%. In de voorbije maanden raakte de obligatiemarkt bevreesd dat de massieve liquiditeitsinjecties ter vrijwaring van het financieel systeem en massale uitgiftes van nieuw schuldpapier ter financiering van de relanceplannen moeilijk door de markt zouden worden geabsorbeerd. Vooral op dagen met gunstig conjunctuurnieuws schoot de obligatierente fors op. Op het einde van de verslagperiode stond de Duitse obligatierente op 3,35%. De kredietcrisis bleef niet zonder gevolgen voor de rendementen van bedrijfsobligaties. In de voorbije jaren waren de creditspreads fors ingekrompen. Dat was een logisch gevolg van de lage financieringsbehoeften van de bedrijven, die over zeer ruime liquiditeitsposities konden beschikken en hun balansen flink hadden opgepoetst. Vanaf het najaar werden de kredietvoorwaarden strenger. Vooral financiële instellingen moesten uitzonderlijk hoge premies betalen. Het renteverschil tussen bedrijfsobligaties en overheidspapier, dat ten tijde van het Lehman Brothers-debacle recordniveaus bereikte en lange tijd zo hoog bleef, bestond zowel uit een hogere vergoeding voor het kredietrisico en het risico op wanbetalingen als uit een liquiditeitspremie wegens een gestremde secundaire handel. Dat eerste aspect is op het einde van de verslagperiode nauwelijks verlaagd, het tweede is vanaf begin april vrij snel verkleind. De eis van een hogere vergoeding voor het kredietrisico trof ook de Belgische markt van OLO s. Eind juni 2009 bedroeg het Belgisch-Duitse renteverschil 55 basispunten, nog altijd 35 basispunten meer dan twaalf maanden eerder, maar toch al 55 basispunten lager dan eind Voor obligaties van de Ierse, Griekse en Italiaanse staat liep het renteverschil met Duitsland nog veel sterker op. Het waren de afgelopen jaren vooral de bedrijven geweest die de vruchten plukten van de hoogconjunctuur van De productiviteitstoename was meer dan behoorlijk en de winstexplosie fenomenaal. Die trend van verruimende winstmarges en winststijging kon zich tijdens de conjunctuurverzwakking aanvankelijk nog handhaven, tenminste wat de niet-financiële ondernemingen betreft. In het derde kwartaal van 2008 werd voor een gemiddeld niet-financieel bedrijf uit de S&P-500 nog een jaarstijging van de winst per aandeel met 14,5% opgetekend. Inclusief de resultaten van de financiële instellingen, die uitzonderlijk zwaar werden getroffen door de forse afschrijvingen op kredietverliezen en waardeverminderingen op kredietportefeuilles, lag het totale winstcijfer 24% lager dan een jaar eerder. Dat veranderde dramatisch in het vierde kwartaal, toen de conjunctuurvertraging omsloeg in een diepe inzinking. Voor de winsten van de S&P500 (exclusief financiële sector) resulteerde dat in een eerste en zelfs scherpe daling (-45,6%). Bij de Financials werden andermaal op grote schaal waardeverminderingen op kredietinstrumenten geboekt. Voor de gehele beursindex resulteerde dat in een eerste kwartaalverlies sinds meer dan 30 jaar. Die trend heeft zich in het eerste kwartaal van 2009 doorgezet. Exclusief de financiële sector lag de winst per aandeel 43,2% lager dan een jaar eerder. Inclusief de financiële sector, die minder dan voorheen geteisterd werd door de uitzonderlijke afschrijvingen, ging het om een winstdaling van 39,3%. 6

7 Dollar beweegt zijwaarts De USD/EUR-wisselkoers bewoog in de voorbije verslagperiode binnen een band van 1,25 1,45 USD per EUR, zonder een duidelijke richting te kiezen. Conjunctuurverschillen tussen de VS en Europa, noch de verwachtingen omtrent het monetair beleid van de Fed. of van de ECB hadden nauwelijks een effect op de wisselkoersverhoudingen. De aangekondigde acties in het kader van Quantitative easing hebben wel de bezorgdheid opgewekt dat de wereld overspoeld zou worden met een vloed aan dollars. Voor een aantal gezagsdragers van centrale banken uit opkomende landen met grote overschotten op hun betalingsbalans, die daardoor grote oppotters zijn van internationale reserves, was dat een voldoende reden om de status van de dollar als wereldreservemunt in vraag te stellen. Het einde van de carry trades Meer dan welk ander industrieland werd Japan getroffen door de gevolgen van de wereldwijde economische recessie. Na rode cijfers in het tweede (-4,5% op jaarbasis) en het derde kwartaal (-1,4%) kromp de Japanse economie in de laatste maanden van 2008 met maar liefst 12,1%. Die terugval is in grote mate te wijten aan het ineenklappen van de uitvoer. Die viel in het vierde kwartaal in reële termen terug met een spectaculaire 45% op jaarbasis. Dat was vooral het gevolg van het abrupt tot stilstand komen van de wereldeconomie aan het einde van de zomer. De Japanse uitvoersector werd extra hard getroffen. De concurrentiekracht van de bedrijven werd immers aangetast door de forse appreciatie van de JPY (handelsgewogen met zo n 30% tussen de zomer en het einde van 2008). De opstoot van risicoaversie deed de zogenoemde carry traders in versneld tempo hun speculatieve posities (lenen in laagrentende munten en beleggen in hoogrentende munten) afwikkelen. De instorting van de uitvoer bleef niet zonder gevolgen voor de bedrijfsinvesteringen, de arbeidsmarkt en zo ook voor de gezinsbestedingen. Het vertrouwen van de gezinnen viel terug naar het laagste niveau sinds de statistieken in 1973 begonnen. De Bank of Japan voert tevergeefs, lijkt het wel - al lang een beleid van bijna-gratis geld. De beleidsrente bedraagt maar 0,10%. De zwakke toestand van de overheidsfinanciën verhindert dat ook de regering veel meer kan doen dan het stimuleringspakket (in totaal 40 miljard USD, het equivalent van 1,5% van het Japanse bbp), dat zij heeft aangekondigd. Slachtoffers van het einde van de carry trades waren uiteraard onder meer de Australische en de Nieuw- Zeelandse dollar. Aan het einde van de verslagperiode noteerden zij respectievelijk 17% en 15% lager tegenover de Amerikaanse dollar dan een jaar eerder. Groeilanden ontspringen de dans niet Volgens de officiële statistieken groeit de Chinese economie nog altijd in een tempo van ongeveer 7%, wat een bescheiden vertraging zou zijn ten opzichte van een jaar geleden. De binnenlandse vraag neemt nog altijd het grootste deel van de groei voor haar rekening. Het feit dat de regering een herstelplan aankondigde, de rente vrij fors heeft verlaagd, de reserveverplichtingen voor de banken heeft versoepeld en het beleid van geleide versteviging van de munt lijkt op te heffen, laat vermoeden dat de binnenlandse economie meer afkoelt dan verwacht of wenselijk wordt geacht. Taiwan is officieel in een recessie verzeild. Vietnam worstelde met een financiële crisis. De hele regio kampt met de internationale conjunctuurinzinking. Toch zijn er lichtpuntjes. Het indicatorenbeeld over de economische ontwikkelingen in China over de eerste maanden van 2009 (we refereren aan het producentenvertrouwen en aan het elektriciteitsverbruik) laat een kentering ten goede zien. Van de Latijns-Amerikaanse groeilanden had Mexico aanvankelijk het meest te lijden onder de conjunctuurinzinking van zijn belangrijkste handelspartner, de Verenigde Staten, maar de economische activiteit klapte in het najaar van 2008 ook in de rest van de regio in elkaar. Als gevolg van de terugval van de grondstoffenprijzen sinds de zomer en de scherpe terugval van de industriële productie in de industrielanden in de herfst, ging de uitvoer fors in de remmen. Voorlopende indicatoren suggereren bovendien dat de arbeidsmarkt, die tot nog toe redelijk standhield, nog fors zal verzwakken. 7

8 Het extra rendement op obligaties van Zuid-Amerikaanse en Aziatische overheden verschrompelde de voorbije jaren en had midden 2007 historische laagterecords bereikt. De verbeterde kredietkwaliteit (onder meer Brazilië en Rusland, destijds de belangrijkste debiteuren, profiteerden van de hausse op de grondstoffenmarkten om hun buitenlandse schulden af te bouwen) lag mee ten grondslag aan de daling van de renteverschillen met Amerikaans overheidspapier. Dat beeld veranderde in 2008 volkomen. De wereldwijde krediet- en liquiditeitscrisis en de kapitaalvlucht uit Rusland duwden het renteverschil met Amerikaans overheidspapier in oktober opnieuw naar de niveaus van Ondanks de sterke groeivertraging en de forse muntcorrectie op een aantal opkomende markten bleven diepe financieringscrisissen dankzij de betere financieel-economische fundamenten uit. Het renteverschil met Amerikaans overheidspapier is na de piek in oktober opnieuw geleidelijk ingelopen, maar blijft een stuk hoger dan in de zomer van vorig jaar. Aandelen: het aftasten van een bodem Vanaf begin maart 2007 hebben de aandelenmarkten woelig gereageerd op de zich in snel tempo opvolgende episodes van de financiële crisis. Naarmate de crisis voortschreed, begon ook de globale recessie zwaar op het beleggingsklimaat te wegen. De sterke toename van het aantal wanbetalingen op de Amerikaanse hypothekenmarkt heeft verschillende grote financiële instellingen in moeilijkheden gebracht. De sector kampt met een liquiditeitscrisis, een solvabiliteitscrisis en het teloorgaan van een businessmodel van onafhankelijk investmentbanking. De vrees voor een systeemcrisis was na het debacle van Lehman Brothers zeer acuut en heeft de centrale banken in gezamenlijk overleg met de regeringen van de VS, het VK en de EMU-landen een grootschalige reddingsoperatie voor de banksector doen opzetten. Gigantische bedragen worden uitgetrokken om tot elke prijs de kapitaalbasis van de banken te vrijwaren en de transacties op de interbankenmarkt weer vlot te trekken. Op termijn moeten die draconische maatregelen de sector erbovenop helpen. Vanaf september 2008 begon ook de economische toestand zorgen te baren. Niemand twijfelde er nog aan dat de wereldeconomie in ademnood verkeerde. Het indicatorenbeeld was overal in de wereld somber genoeg om elke twijfel uit te sluiten. De enige vraag was hoe diep de kredietcrisis, de negatieve vermogenseffecten, onzekere werkgelegenheidsperspectieven en het ondermaatse vertrouwen zouden snijden en of die zouden uitmonden in een langdurige periode van deflatie. De renteverlagingen en de opeenvolgende budgettaire stimuli zijn te laat gekomen om de inzinking af te wenden. De aandelenmarkten lijken begin maart 2009 een bodem te hebben bereikt. Op 2 maart noteerde de S&P % lager dan zijn vorig hoogtepunt, dat al van 9 oktober 2007 dateert. De laatste weken vóór 30 juni 2009 trad een vrij spectaculair herstel op, geïnspireerd door betere macro-economische cijfers. Uiteindelijk noteerde de S&P-500 eind juni een bescheiden 2,5% hoger dan eind Omgerekend naar EUR was dat een winst van 1,5%. Door hun hoge bèta deden de Europese beurzen het tijdens de beursrally s van de voorbije jaren opmerkelijk beter dan de Amerikaanse markten. Tijdens de correcties liepen ze vaak ook meer averij op, ook al hadden de factoren die daaraan ten grondslag lagen meer betrekking op de VS dan op Europa. Het is duidelijk dat de koersontwikkeling van Europese aandelen wordt gedreven door mondiale ontwikkelingen, en dat de markt min of meer immuun blijft voor de lokale conjunctuur. De bedrijfswinsten in Europa vertoonden overigens een sterk parallel verloop met die in de VS: puike stijgingen die in het derde kwartaal van 2008 werden afgebroken. De Belgische beurs (BEL 20: +3,0% over de voorbije zes maanden) presteerde in de lijn van de andere Europese beurzen. Dat is al een verademing, want in de beursstorm van had de Belgische markt het zwaar te verduren gehad. Het dominerende belang van de financiële waarden is een deel van de verklaring. Daarnaast ontgoochelden ook een aantal steraandelen (zoals Agfa-Gevaert, Omega Pharma, Nyrstar of AB InBev), elk met zijn eigen problemen. 8

9 Japan volgde de internationale trends. Japanse banken zijn minder getroffen door de kredietcrisis. Conjunctuurtwijfels, een permanente sfeer van deflatie en gebrek aan richting van het monetair beleid bleven evenwel over de markt hangen. De aandelenmarkten uit de groeilanden leden aanvankelijk (periode tot begin maart) onder de hoge risicoaversie, maar veerden nadien zeer sterk op. Azië is een regio dat van oudsher uitvergroot reageert op de zich wijzigende marktverwachtingen omtrent de conjunctuurcyclus. In de voorbije maanden droeg het besef dat de regio zich sneller herstelt van de recessie dan het Westen tot het elan bij. Latijns-Amerikaanse markten profiteerden van stijgende grondstoffenprijzen. Centraal-Europese beurzen waren in de ban van de crisis in de Baltische Staten en de dreiging van het besmettingsvaar. Stijlfactoren hadden lange tijd geen discriminerende waarde. Sinds de jaarwisseling deden smallcaps het gemiddeld 5% beter dan blue chips. De factor groei overtroefde de factor waarde met zo n 6%. Sectoren, die het minst leden onder de crisis van , zoals de Voedingsproducenten, Distributie, Gezondheidszorg, Telecomoperatoren en Nutsbedrijven, bleven in 2009 (soms sterk) achter. Outperformers waren de cyclische sectoren (o.m. Basismaterialen, Industriële sectoren en de Cyclische consumentensectoren). Energie en de Financiële sectoren presteerden in overeenstemming met het marktgemiddelde. Mijnbouw reageerde zeer sterk op positieve conjunctuursignalen uit China en de opbouw van de kopervoorraden aldaar. China lijkt bovendien de crisis aan te grijpen om zijn greep op de sector te verstevigen. In de hoogconjunctuur van nam dat de vorm aan van belangrijke directe investeringen in Afrika. Nu gebeurt het door een soms agressieve overnamepolitiek op de beursvloer. Dat verliep niet altijd even succesvol. Zo blies Rio Tinto de deal met Chinalco op. Producenten van kapitaalgoederen werden geconfronteerd met een snelle terugloop van de bestellingen in zo wat alle segmenten (auto s, elektriciteitsuitrusting, luchtvaart, ) en een halvering van de winstmarges. De beurzen waren in de loop van 2008 daar sterk op vooruit gelopen en in 2009 werd geapprecieerd dat de sector de crisis succesvol het hoofd bood en snel overtollige capaciteiten werden afgebouwd. Autoconstructeurs maken zwarte tijden door. De doodstrijd van Chrysler en GM hebben bewezen hoe moeilijk het is overcapaciteit in deze sector af te bouwen. Als neveneffect van de niet aflatende stroom van negatieve berichten waren Amerikaanse consumenten niet bereid auto s te kopen. De scherpe terugval van de autoverkopen diepte de crisis nog uit. Verschillende factoren lagen aan de basis van de slechte prestaties bij de Voeding- & Drankenproducenten: dalende prijzen, een terugval van de verkochte volumes, een tragere groei in de opkomende markten, het verlies aan marktaandeel tegenover de huismerken en de voorraadafbouw bij de distributeurs. In de Farmasector stond de discussie over de hervorming van de Amerikaanse gezondheidszorg centraal. Langzaam werd het duidelijk dat de besparingen voornamelijk in deze sector zullen vallen en blijft de onzekerheid hoe die besparingen zullen worden gerealiseerd. Dat overstemde de positieve geluiden over een aantal grote overnames. De winstontwikkeling bij de Telecomoperatoren vertoonde de jongste kwartalen een zeer verdeeld beeld. De omzet uit mobiele telefonie staat onder enige druk. Sommigen proberen dat op te vangen door te snoeien in operationele kosten of reduceren de kapitaaluitgaven. De onzekerheid over de toekomstige ontwikkeling van de elektriciteitsprijzen en vooral van de prijzen van de CO 2 -rechten was dan weer de voornaamste drijfveer achter de zwakke koersprestaties van de Nutsbedrijven. Vastgoed kon zich herstellen. De indrukwekkende prestatie in de periode tot april 2007 in zowat alle regio s had soms aanleiding gegeven tot aanzienlijke premies boven de intrinsieke waarde van vastgoedaandelen. Die overwaardering had de sector zeer kwetsbaar gemaakt. Een reeks schandalen maakte de markt rijp voor een correctie die een volle twee jaar heeft aangesleept. De financiële crisis diepte de malaise uit in deze, traditioneel zwaar door schulden gefinancierde sector. De scherpe koersval had de premie waarmee vele vastgoedaandelen tegenover hun intrinsieke waarde noteerden, doen ombuigen in een vaak aantrekkelijke korting. 9

10 Vooruitzichten Beleggers lijken niet langer uit te gaan van een apocalyptisch wereldbeeld. De ontwikkelingen op de financiële markten getuigden de laatste weken vóór 30 juni 2009 van een groeiend geloof in een economisch herstel. Rotsvast lijkt dat geloof (nog) niet, want de markten blijven nerveus. Aan alles komt een einde. De scherpste krimp van de economische activiteit ligt allicht achter ons. De wereldeconomie gaat door een overgangsfase met licht negatieve groeicijfers in het tweede en derde kwartaal van 2009 en opnieuw positieve groeicijfers daarna. Een hele reeks indicatoren vertonen al beterschap. Zo is de rentecurve al weer geruime tijd steil. Dat is traditioneel een goede voorspeller van een economisch herstel. De ISM, de moeder van alle Amerikaanse conjunctuurindicatoren die het vertrouwen in de industrie meet, vertoont al vijf maanden op rij een stijging, weliswaar vanop een heel laag niveau. In mei stond de ISM op 42,8 punten, in december nog op 32,9. Vanaf 45 punten stemt de ISM overeen met positieve groei in de gehele economie, pas boven de 55 groeit de economie voldoende krachtig om de werkloosheid te doen dalen. Ook het herstel van de grondstoffen- en vrachtprijzen suggereren een economisch herstel. Deze groene scheuten moeten in de volgende maanden kunnen doorgroeien. We gaan ervan uit dat dit ook gebeurt. Daar zijn goede argumenten voor, zowel technisch (zie punt 1) als fundamenteel (zie punten 2 t/m 6): - Uitstel is niet voor eeuwig. Een aantal sectoren hebben zo n rake klappen gekregen dat een verdere daling haast onmogelijk wordt. De autosector en de bouw zijn de meest sprekende voorbeelden. De voorraadcyclus is volop aan het keren. - Huizen zijn weer betaalbaar. De aankoop van een huis ligt weer binnen het bereik van een ruim publiek. In de voorbije twintig jaar was het samenspel van de financiële voorwaarden (huizenprijzen, hypotheekrente, hypotheekvoorwaarden) zelden zo gunstig in verhouding tot het gemiddelde inkomen (berekend als kredietlasten om een modaal huis te verwerven als % van het inkomen). Toch vlug een kanttekening: de voorraad onverkochte woningen blijft hoog en groeit nog aan. - Lagere beleidsrentes sijpelen door in lagere marktrentevoeten. De agressieve rentepolitiek van de (Westerse) centrale banken wordt aangevuld door openmarktactiviteiten, die als doel hebben ook de lange rente neerwaarts te forceren. - Gigantische herstelplannen vooral in de VS en in China - Lage en zelfs negatieve inflatie (dankzij fors gedaalde olieprijzen) stimuleren de koopkracht. - Het evenwicht tussen schulden en (sterk gedaalde) vermogens bij de Amerikaanse gezinnen raakt hersteld aangezien de spaarquote al opgetrokken is van 0% begin 2008 naar 5,7% nu. De belastingverlagingen uit het relanceplan van Obama werden opgespaard, en niet gebruikt om meer te consumeren. Dat was noodzakelijk, en mag dan ook niet gezien worden als een falend beleid. Vanaf het tweede halfjaar gaat de economische groei in de VS versnellen. Daarna volgt allicht ook de rest van de wereld. Het proces van schuldafbouw (bij gezinnen en overheden) zal evenwel op de groei blijven wegen. Het herstel zal dan ook veel minder robuust zijn dan op grond van patronen uit het verleden zou kunnen worden verwacht. De scherpe recessie heeft de bedrijfswinsten zwaar aangetast. In het eerste kwartaal daalde de gemiddelde winst van de bedrijven uit de Amerikaanse S&P500 met 39,3% ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder. Met uitzondering van de farmasector sloten alle sectoren het kwartaal af met een winstdaling. Analisten hebben hun winstverwachtingen voor de komende kwartalen neerwaarts bijgesteld. Exclusief de financiële sectoren verwachten ze respectievelijk -30,6%, -31,3% en +46,3% in de resterende kwartalen van 2009 en +22,4% in kalenderjaar Pas vanaf het vierde kwartaal zou de winst dus weer stijgen. Als we aannemen dat het laatste kwartaal van 2008 en het eerste van 2009 de kwartalen zijn van de scherpste terugval van de economische activiteit en dat vanaf het tweede halfjaar een matig conjunctuurherstel aanbreekt, lijkt het getekende pad van de bedrijfswinsten vrij realistisch. Met een winststijging van +22,4% in 2010 blijft het winstniveau dan overigens nog altijd ruim 10% onder het winstniveau van

11 Nu de winstvooruitzichten weer wat realistischer zijn, is de onzekerheid over de waardering van aandelen verdwenen. De Amerikaanse S&P500-index wordt tegen 16,6 keer de (fors gedaalde) gerealiseerde winst van de voorbije twaalf maanden verhandeld. Dat is 18% goedkoper dan de gemiddelde koerswinstverhouding van de voorbije 15 jaar. Uitgaande van het vijfjaars voortschrijdend gemiddelde van de bedrijfswinsten als benadering voor een genormaliseerde en cyclusgezuiverde winst ligt de koerswinstverhouding van 12,8 zelfs 35% lager dan het gemiddelde van de afgelopen twintig jaar. Op basis van de verwachte winst voor de volgende twaalf maanden bedraagt de K/W 15,6. Ook dat was zelden zo laag. Tot voor kort kon nog worden geargumenteerd dat de winstverwachtingen onrealistisch hoog waren. Dat argument heeft fors aan waarde ingeboet. Europese aandelen zijn nog goedkoper. De MSCI Europe-index noteert tegen een prospectieve koers-winstverhouding van 14,2. De obligatierente is doorheen 2009, vooral in de VS, al fors gestegen. Die rentestijging lijkt voornamelijk ingegeven door de twijfel dat de overvloed aan nieuwe obligatie-uitgiftes ter financiering van de herstelplannen moeilijk door de markt zal worden geabsorbeerd. De markt vreest een overaanbod. Er heerst ook een overdreven conjunctuuroptimisme, nu de conjunctuurindicatoren positief verrassen. Wanneer ook de inflatiecijfers tijdelijk wat hoger gaan (nu de basiseffecten van de ontwikkeling van de olieprijs wegvallen) dreigt de markt weer in de ban te raken van een zekere inflatievrees. Louter om stemmingsredenen kan de obligatierente nog wat verder oplopen. Fundamenteel is een stijging van de rente in deze fase van de cyclus evenwel niet te rechtvaardigen. Het conjunctuurherstel dat er zonder twijfel komt zal veel minder robuust zijn dan de markt momenteel lijkt te verwachten en van inflatie, op schommelingen afhankelijk van de olieprijsfluctuaties na, is nauwelijks sprake. Vergeet ook niet dat de centrale banken de obligatierente zo lang mogelijk zo laag mogelijk willen houden, ook al lijken de openmarktactiviteiten (opkopen van schuldpapier) voorlopig nog niet het gewenste effect te hebben gehad. Het zal bovendien lang duren voordat ze hun beleidsrente weer beginnen op te trekken. Druk vanuit het aanbod heeft uiteindelijk geen wezenlijke invloed op de renteontwikkeling. Op wat langere termijn (als de marktdynamiek keert) verwachten we dan ook een lagere obligatierente. In Europa kan zelfs het vorige dieptepunt (2,90% voor de tienjaars Duitse Bund eind december) worden gehaald. Dat is dan allicht de allerlaatste fase in de lange golf van dalende rente op overheidsobligaties. Want op nog wat langere termijn (als de crisissfeer is geweken) moeten beleggers rekening houden met een structureel hogere obligatierente. Toenemende onzekerheid over de toekomstige inflatie (zullen de centrale banken erin slagen de massale stimuli op tijd weg te nemen, zodra de crisis is opgelost?) rechtvaardigt wellicht een hogere onzekerheidspremie. De ontsporing van de overheidsfinanciën en de gedaalde kredietwaardigheid van de overheden pleit ook voor een hogere kredietpremie. Een normale risicovrije rente ligt dichter in de buurt van 5% (misschien zelfs hoger) dan bij het huidige tarief van 3,5%. Redactie beëindigd op 2 juli

12 HALFJAARVERSLAG - BOODSCHAP VAN DE VEREFFENAAR BIJGESTAAN DOOR HET INVESTERINGSCOMITE VAN KBC ASSET MANAGEMENT NV / KBC PRIVATE EQUITY NV AAN DE AANDEELHOUDERS Overzicht genoteerd papier Marktklimaat in de biotechnologiesector Op 31 december 2008 bedroeg de Amex Biotech Index 647,17 punten. De index daalde naar 640,85 punten per 31 maart 2008 en bedroeg op 30 juni ,17 punten. M.a.w., sinds 31 december 2008 steeg de Amex Biotech index van 647,17 punten naar 697,17 punten per 30 juni 2009, een stijging van 7,73 %. Productontwikkeling: Basilea. Het Britse National Institute for Clinical Excellence adviseert het gebruik van Toctino voor de behandeling van ernstige eczeem van de handen bij patiënten die niet meer reageren op corticosteroïden. Toctino is al op de markt in Denemarken, Duitsland en het VK en zal binnenkort gelanceerd worden in andere Europese landen waaronder België. Maar liefst 50% van de patiënten die met het middel behandeld werden, waren vrij van eczeem na 12 weken behandeling. Genmab. Het adviespanel van de FDA adviseert de goedkeuring van Arzerra (ofatumumab) voor de behandeling van CLL (chronische lymfocytenkanker) bij patiënten die niet meer reageren op behandeling met fludarabine of alemtuzumab. Ofatumumab is een anti CD20 antilichaam. De FDA verlengde evenwel de BLA (Biologic Licence Application) met drie maanden. De FDA moet voor 31 oktober een beslissing nemen. Shire publiceerde goede resultaten voor Intuniv (guanfacine) in de behandeling van ADHD bij kinderen met probleemgedrag. De dubbel blinde placebo gecontroleerde studie toonde de goede resultaten aan, gemeten aan de hand van de ADHD Rating Scale-IV (ADHD-RS-IV) en de Conduct Problem Subscale of the NYPRS-S. Shire diende in het begin van dit jaar een NDA (New Drug Application) in bij de Food and Drug Administration (FDA). Goedkeuring wordt eind dit jaar verwacht. Intuniv is een selectieve alpha-2a receptor agonist en de eerste in die klasse voor de behandeling van ADHD. Amgen publiceerde de resultaten van een studie met Nplate (romiplostim) tegenover de standaardtherapie, bij patiënten met chronische ITP (immune thrombocytopenic purpura). Nplate verlaagt de noodzaak op splenectomie in vergelijking met de standaardtherapie. Slechts 8 percent van de patiënten die met Nplate werden behandeld moesten een splenectomie ondergaan, tegenover 35 percent van de patiënten in de controlegroep. 12 percent van de patiënten in de Nplate groep patiënten diende de behandeling stop te zetten omwille van neveneffecten of wegens gebrek aan respons, tegenover 27 percent in de controlegroep. Nplate is een thrombopoietin (TPO) mimetic en stimuleert de TPO receptor, die nodig is voor de aanmaak van bloedplaatjes. Biogen Idec. De onderneming publiceerde de resultaten van een studie met Tysabri (natalizumab) waaruit bleek dat Tysabri het potentieel heeft om de schade aan de myeline schede van zenuwbanen te stabiliseren en zelfs om te keren. Hiervoor heeft de onderneming een nieuwe beeldvormingstechniek aangewend, de Voxel-Wise (VW) technologie. 62 patiënten kregen gedurende zes maanden Tysabri, 26 patiënten kregen, bij wijze van controle, interferon beta-1a en 22 gezonde testpersonen werden eveneens getest. Celgene Corp. (CELG). Apremilast, 20 mg tweemaal daags of 40 mg éénmaal daags gaf een significante verbetering van de ACR (American College of Rheumatology) 20 score na 12 weken ten opzichte van placebo, zo bleek uit de Fase II CC PSA-001 studie voor de behandeling van psoriasis artritis. Apremilast is een anti-inflammatoire molecule en remt phosphodiesterase-4 (PDE-4), tumor necrosis factor (TNF) alpha, IL-2 en nitraat oxide (NO) synthase. Een Fase III studie vangt aan in de eerste helft van

13 Cephalon. (CEPH) kondigde aan dat Nuvigil armodafinil goede resultaten haalde in een Fase III studie voor de behandeling van excessieve slaperigheid door jetlag, zo bleek uit een dubbelblinde, Amerikaanse studie bij 427 gezonde vrijwilligers. De onderneming dient wellicht een snda (Supplemental New Drug Approval) in tegen volgend kwartaal. Nuvigil armodafinil is een single-isomeer van modafinil. Het werd eerder al goedgekeurd voor de behandeling van patiënten met slaperigheid door narcolepsie, obstructieve slaap apnoe en slaapstoornissen door ploegenwerk. Genzyme Corp. (GENZ) kreeg van Europa de goedkeuring voor Renvela sevelamer carbonaat voor de controle van fosfaat bij patiënten met chronisch nierziekte (CKD). GENZ zet voorts tijdelijk de productie stop in de productiefaciliteit in Allston Landing, nadat een virus werd gevonden in een van de zes bioreactoren. Dit virus, het Vesivirus 2117, interfereert met de groei van cellen in deze reactoren, maar is verder voor de mens onschadelijk. De onderneming desinfecteert de productiefaciliteit en zal tegen eind juli terug operationeel zijn. De bestaande voorraden aan Cerezyme imiglucerase voor de behandeling van Gaucher Type I en Fabrazyme agalsidase beta voor de behandeling van Fabry zijn onvoldoende. De FDA (Food and Drug Administration) gaf eerder dit jaar nog een waarschuwing met betrekking tot de microbiologische monitoring, het onderhoud en de controle op productieproces. Genzyme Corp. en Isis Pharmaceuticals Inc. (ISIS) kondigden voorts aan dat de subcutane injectie met 200 mg mipomersen, eens per week, LDL-C verlaagt na 26 weken ten opzichte van placebo. Dat bleek uit de Fase III RADICHOL 1 studie voor de behandeling van homozygote familiale hypercholesterolemie. (25% ten opzichte van 3%, p<0,001). Het aandeel Isis verloor op het nieuws. Waarnemers stellen vast dat van de 38 proefpersonen slechts 28 de studie ook hebben beëindigd, hoewel slechts één patiënt diende te stoppen naar aanleiding van een stijging in leverenzymen (transaminase) wat zou kunnen wijzen op leverschade. Gilead Sciences Inc. (GILD) kondigde aan dat darusentan op 14 weken de systolische bloeddruk (SBP) en de diastolische bloeddruk (DBP) verlaagt ten opzichte van placebo, zo bleek uit de Fase III DAR-311 studie. De dubbelblinde, internationale studie met selectieve endothelin receptor antagonist werd gedaan bij 379 patiënten met hardnekkige hypertensie. De onderneming heeft nog een tweede Fase III studie lopen met darusentan. Die zou afgelopen moeten zijn tegen het einde van het jaar. InterMune Inc. (ITMN) De Fase Ib INFORM-1 studie bij 57 patiënten toonde aan dat de combinatie van R7227 en R7128 de HCV RNA levels met een 4,8 tot 5,2 log verlaagde. R7227 is een protease remmer, R7128 is een nucleoside NS5B polymerase remmer. Ligand Pharmaceuticals (LGND) Partner Wyeth kreeg van het Europese EMEA de goedkeuring voor Conbriza (bazedoxifene), voor de behandeling van osteoporosis bij vrouwen in menopauze. Conbriza is een selectieve oestrogeen receptor modulator (SERM). LGND krijgt hiervoor van partner WYE een mijlpaalbetaling van USD. WYE onderzoekt voorts bazedoxifene voor de behandeling van post menopauze symptomen zoals zweten en vapeurs. OSI Pharmaceuticals Inc. (OSIP) en partner Roche (ROG) stuurden een "Dear Healthcare Professional" brief uit met een update op de bijsluiter voor Tarceva erlotinib met een waarschuwing voor fatale gastrointestinale perforatie, huid- en oogaandoeningen vooral bij patiënten die tegelijkertijd anti-angiogenische middelen of cortico-steroiden krijgen of behandeld worden met chemotherapie. Tarceva is een EGFR remmer en werd goedgekeurd voor de behandeling van longkanker (NSCLC, Non Small Cell Long Cancer) en pancreaskanker. Sequenom Inc. (SQNM) schorst de lancering van de SEQureDx Down syndroom test naar aanleiding fouten in data. De onderneming lanceert wellicht de test pas na de publicatie van de resultaten van onafhankelijke klinische studies. Sequenom schorst vier onderzoekers en laat een speciaal comité van onafhankelijken de zaak onderzoeken. De onderneming zal eveneens de andere SEQureDx-testen, waaronder de Rhesus D en mucovisidose (CF) test, onderzoeken. United Therapeutics Corp. (UTHR) kreeg van de FDA (Food and Drug Administration) een goedkeuring voor Adcirca tadalafil, voor de behandeling van pulmonaire arteriële hypertensie. De onderneming heeft rechten voor de VS. Adcirca tadalafilis is een phosphodiesterase-5 (PDE-5) remmer voor de behandeling van PAH, afkomstig van Eli Lilly. (LLY). Lilly heeft tadalafil op de markt en is beter bekend als Cialis, voor de behandeling van erectieproblemen. 13

14 Vertex Pharmaceuticals Inc. (VRTX). De Fase IIb PROVE 3 studie bij 453 patiënten met genotype 1 HCV die eerder onsuccesvol met Pegasys peginterferon alfa-2a en Copegus ribavirin werd behandeld, toonde aan dat telaprevir plus Pegasys en Copegus resulteerde in een hogere sustained viral response (SVR) in vergelijking met Pegasys plus Copegus. Partnering: Antisoma verkocht de Amerikaanse rechten op fludarabine aan Sanofi-aventis. Fludarabine werd door de FDA goedgekeurd voor de tweedelijnsbehandeling van chronic lymphocytic leukemie (CLL). Antisoma krijgt hiervoor USD 60 mln en voor 5 mln aan mijlpaalbetalingen. Antisoma kreeg toegang tot fludarabine door de overname van Xanthus Pharmaceuticals in Cephalon Inc. (CEPH) haalde 735 mln USD op onder de vorm van achtergestelde converteerbare obligaties waarvan 435 mln USD met een looptijd tot 2014, aan 2,5% interest en te converteren in aandelen aan 69 USD, dit is 9% o boven de laatste koers van 63,07 USD. De onderneming haalde daarnaast nog eens 300 mln USD op door de verkoop van 5 mln aandelen aan 60 per aandeel. Genzyme (GENZ) neemt de productportefeuille op kanker van Bayer (BAY) over voor maximaal 2,9 mld USD. GENZ verwerft hiermee wereldwijde rechten op Campath alemtuzumab voor B cell chronische lymphocytische lymphoma (B CLL). GENZ verwerft Leukine sargramostim voor de behandeling van acute myelogene leukemie (AML) en Fludara fludarabine voor B CLL. Bayer heeft recht op 650 mln USD aan licentie-inkomsten en mijlpaalpremies. Bayer rapporteerde voor 2008 een omzet voor Campath en Fludara van respectievelijk 76 mln EUR en 100 mln EUR. Leukine haalde in de VS een omzet van 46 mln EUR in Voor Genzyme is de verworven productportefeuille complementair aan Clolar clofarabine voor de behandeling van acute lymphoblastische leukemie (ALL) en aan Mozobil plerixafor voor gebruik bij patiënten met non-hodgkin's lymphoma (NHL) en multiple myeloma (MM,) die een beenmergtransplantatie moeten ondergaan. Campath is in Fase III voor de behandeling van MS. Bayer behoudt een optie op co-promotie voor het monoklonaal antilichaam tegen CD52. Bayer heeft recht op licentie-inkomsten voor Campath in MS (20 tot 35%) met een maximum van 1,25 mld USD en niet langer dan 10 jaar. Bayer heeft recht op mijlpaalpremies na Genzyme kan zich wel ontheffen van verdere mijlpaalpremies, middels een buy out vanaf GENZ moet hiervoor wel 900 mln USD ophoesten. Genzyme neemt de Leukine productiefaciliteit van BAY over voor 75 tot 100 mln USD. GlaxoSmithKline (GSK) gaat Vyvanse lisdexamfetamine van Shire (SHP) mee promoten in de VS voor de behandeling van volwassenen met ADHD. GSK zet meer dan 600 vertegenwoordigers aan het werk. Shire heeft zelf al 600 vertegenwoordigers aan het werk gezet, hoofdzakelijk voor de promotie van het middel bij kinderpsychiaters en pediaters. Resultaten: Affymetrix. (AFFX) De onderneming rapporteerde een winst van 0,11 USD per aandeel voor het tweede kwartaal van 2009 op een omzet van 81,55 mln USD. Dat komt neer op een winst van 7,32 mln USD voor het kwartaal. Van de omzet komt 59,66 mln USD van Consumables en 5,21 mln USD van Instruments. Voor het eerste kwartaal rapporteerde de onderneming een operationeel verlies per aandeel van 37 cent op een omzet van 78,56 mln USD. Amgen Inc. (AMGN) rapporteerde voor het eerste kwartaal van 2009 een winst per aandeel van 1,03 USD, op een omzet van 3,31 mld USD. Voor het tweede kwartaal rapporteerde de onderneming een winst per aandeel van 1,21 USD, op een omzet van 3,71 mld USD. Biomarin (BMRN) De onderneming rapporteerde een winst van 0,03 USD per aandeel voor het eerste kwartaal van 2009 op een omzet van 73,98 mln USD. Naglazyme haalde een omzet van 21,22 mln USD; Aldurazyme haalde 18,46 mln USD. De onderneming heeft per einde maart 551,87 mln USD in cash. Voor het tweede kwartaal rapporteerde de onderneming een winst per aandeel van 1,31 USD op een omzet van 82,80 mln USD. 14

15 Celgene Corp. (CELG) rapporteerde voor het eerste kwartaal van 2009 een winst per aandeel van 0,39 USD, één cent beter dan verwacht. Omzet in het eerste kwartaal steeg met 30% tot 601,1 mln USD, waarvan Revlimid lenalidomide voor multiple myeloma (MM) en myelodysplastisch syndroom (MDS) 362,5 mln USD. Voor het tweede kwartaal rapporteerde de onderneming een winst per aandeel van 0,41 USD op een omzet van 628,67 mln USD. Cephalon (CEPH) De onderneming rapporteerde een winst van 1,20 USD per aandeel voor het eerste kwartaal van 2009 op een omzet van 519,97 mln USD. Dat komt neer op een winst van 58,58 mln USD voor het kwartaal, uitgezonderd uitzonderlijke kosten. Provigil haalde een omzet van 194,08 mln USD, de pijnfranchise haalde een totaal omzet van 93,63 mln USD. Voor het tweede kwartaal rapporteerde de onderneming een winst per aandeel van 1,34 USD op een omzet van 547,81 mln USD. Cubist (CBST) De onderneming rapporteerde een winst van 0,30 USD per aandeel voor het eerste kwartaal van 2009 op een omzet van 121,11 mln USD. Dat komt neer op een winst van 23,78 mln USD voor het kwartaal, uitgezonderd uitzonderlijke kosten. Voor het tweede kwartaal rapporteerde de onderneming een winst per aandeel van 0,49 USD op een omzet van 130,78 mln USD. Genmab. (GEN) De onderneming rapporteerde een verlies van 4,44 DKK per aandeel voor het eerste kwartaal van Dat komt neer op een verlies van 199 mln DKK voor het kwartaal, uitgezonderd uitzonderlijke kosten. De onderneming heeft per einde maart 1,43 mld DKK in cash. Voor het tweede kwartaal rapporteerde de onderneming een verlies per aandeel van 2,55 DKK. Genzyme Corp. (GENZ) rapporteerde voor het eerste kwartaal van 2009 een winst per aandeel van 1,04 USD. Omzet kwam op 1,15 mld USD, dat is onder de verwachte 1,21 mld USD. Omzet in Cerezyme imiglucerase voor de ziekte van Gaucher kwam op 296 mln USD, Renagel sevelamer en Renvela voor steeg tot 170,6 mln USD. De onderneming blijft bij haar prognose voor 2009 met een winst per aandeel van 4,58 USD op een omzet van 5,15 tot 5,35 mld USD. Voor het tweede kwartaal rapporteerde de onderneming een winst per aandeel van 0,64 USD op een omzet van 1,23 mld USD. Gilead Sciences Inc. (GILD) rapporteerde voor het eerste kwartaal een winst per aandeel van 0,63 USD, dat is 4 cent beter dan verwacht. Omzet steeg tot 1,53 mld USD. Omzet in Truvada steeg tot 590,4 mln USD, Atripla haalde 509,9 mln USD. Letairis ambrisentan steeg tot 39,6 mln USD. De onderneming blijft bij haar prognoses voor 2009 met een omzet van 5,9 tot 6 mld USD. Voor het tweede kwartaal rapporteerde de onderneming een winst per aandeel van 0,65 USD op een omzet van 1,65 mld USD. Grifols. (GRF) De onderneming rapporteerde een winst van 0,20 EUR per aandeel voor het eerste kwartaal van 2009 op een omzet van 235,60 mln EUR. Dat komt neer op een winst van 41,60 mln EUR voor het kwartaal, uitgezonderd uitzonderlijke kosten. Voor het tweede kwartaal rapporteerde de onderneming een winst per aandeel van 0,19 EUR op een omzet van 234,93 mln EUR. Illumina (ILMN) De onderneming rapporteerde een winst van 0,18 USD per aandeel voor het eerste kwartaal van 2009 op een omzet van 165,76 mln USD. Dat komt neer op een winst van 39,10 mln USD voor het kwartaal, uitgezonderd uitzonderlijke kosten. 78,82 mln USD omzet komt van Consumables, 38,53 mln USD komt van Instruments. Voor het tweede kwartaal rapporteerde de onderneming een winst per aandeel van 0,19 USD op een omzet van 161,64 mln USD. Incyte (INCY) De onderneming rapporteerde een verlies van 0,41 USD per aandeel voor het eerste kwartaal van Dat komt neer op een verlies van 40,04 mln USD voor het kwartaal. De onderneming heeft per einde maart 791,93 mln USD in cash. Voor het tweede kwartaal rapporteerde de onderneming een verlies van 0,40 USD per aandeel USD. Intermune (ITMN) De onderneming rapporteerde een verlies van 0,69 USD per aandeel voor het eerste kwartaal van 2009, voor uitzonderlijke kosten. Na uitzonderlijke kosten komt dat neer op 1,03 USD of een verlies van 42,01 mln USD voor het kwartaal. De onderneming heeft per einde maart 157,63 mln USD in cash. Voor het tweede kwartaal rapporteerde de onderneming een verlies per aandeel van 0,60 USD. 15

16 Life Technologies (LIFE) De onderneming rapporteerde een winst van 0,68 USD per aandeel voor het eerste kwartaal van 2009 op een omzet van 775,74 mln USD. Dat komt neer op een operationele winst van 63,27 mln USD voor het kwartaal. Biodiscovery haalde een omzet van van 280,75 mln USD, Genetic Systems haalde 167,92 mln USD, Cell Culture Systems 146,85 mln USD. Voor het tweede kwartaal rapporteerde de onderneming een winst per aandeel van 0,75 USD op een omzet van 832,76 mln USD. Ligand (LGND) De onderneming rapporteerde een verlies van 0,05 USD per aandeel voor het eerste kwartaal van Dat komt neer op een verlies van 5,12 mln USD voor het kwartaal. De onderneming heeft per einde maart 52,60 mln USD in cash. Voor het tweede kwartaal rapporteerde de onderneming een verlies per aandeel van 0,04 USD. Nektar (NKTR) De onderneming rapporteerde een verlies van 0,34 USD per aandeel voor het eerste kwartaal van Dat komt neer op een verlies van 31,81 mln USD voor het kwartaal, uitgezonderd uitzonderlijke kosten. De onderneming heeft per einde maart 325,30 mln USD in cash. Voor het tweede kwartaal rapporteerde de onderneming een verlies per aandeel van 0,35 USD. OncoMethylome Sciences. (ONCOB) De onderneming rapporteerde een verlies van 0,22 EUR per aandeel voor het eerste kwartaal van 2009, hetgeen neerkomt op een verlies van 2,94 mln EUR. De onderneming heeft per einde maart 33,10 mln EUR in cash. OSI Pharmaceuticals (OSIP) De onderneming rapporteerde een winst van 0,28 USD per aandeel voor het eerste kwartaal van 2009 op een omzet van 93,68 mln USD. Dat komt neer op een winst van 16,40mln USD voor het kwartaal, uitgezonderd uitzonderlijke kosten. Omzet in Tarvceva kwam op 38,19 mln USD, licentie inkomsten op Tarceva is goed voor nog eens 26,05mln USD. Voor het tweede kwartaal rapporteerde de onderneming een winst per aandeel van 0,29 USD op een omzet van 99,07 mln USD. Sangamo (SGMO) De onderneming rapporteerde een verlies van 0,217 USD per aandeel voor het eerste kwartaal van 2009 of een verlies van 6,83 mln USD voor het kwartaal. De onderneming heeft per einde maart 57,70 mln USD in cash. Voor het tweede kwartaal rapporteerde de onderneming een verlies per aandeel van 0,11 USD. United Therapeutics (UTHR) De onderneming rapporteerde een winst van 0,49 USD per aandeel voor het eerste kwartaal van 2009 op een omzet van 79,73 mln USD. Dat komt neer op een winst van 13,20 mln USD voor het kwartaal, uitgezonderd uitzonderlijke kosten. Voor het tweede kwartaal rapporteerde de onderneming een verlies per aandeel van 0,09 USD op een omzet van 83,98 mln USD. Vertex. (VRTX) De onderneming rapporteerde een verlies van 0,97 USD per aandeel voor het eerste kwartaal van 2009 of een verlies van 162,67mln USD voor het kwartaal. De onderneming heeft per einde maart 869,19 mln USD in cash. Voor het tweede kwartaal rapporteerde de onderneming een verlies per aandeel van 0,91 USD. Marktklimaat: een blik op de toekomst; risico s en onzekerheden in de biotechsector Biotechbedrijven zijn actief in de ontwikkeling van nieuwe producten of procedés en zijn lang niet zeker van de latere effectieve commercialisering ervan. Het al dan niet verkrijgen van de nodige goedkeuringen en het voldoen aan de door de overheid opgelegde vereisten kunnen hierin een rol spelen en het biotechbedrijf vertragen in de uitvoering van haar bedrijfsplan of zelfs dwingen haar strategie te herzien. Ook de aanvaarding van nieuwe producten of procedés door het publiek (artsen en patiënten) zijn hierbij van belang. 16

17 Jonge Biotechbedrijven hebben doorgaans geen of een geringe geschiedenis. Dit maakt het moeilijker om ze naar waarde te schatten. Bovendien zijn dergelijke bedrijven vaak voor een relatief lange periode verlieslatend en bestaat er geen zekerheid dat ze ooit winstgevend zullen worden. Dit stelt soms problemen inzake binding van hoog gekwalificeerde werknemers. Gezien hun kapitaalverslindende activiteiten moeten Biotechbedrijven, zeker in het beginstadium, meermaals beroep doen op de kapitaalmarkten. Een ongunstig klimaat op deze markten kan de uitvoering van het bedrijfsplan belemmeren. Biotechbedrijven gaan vaak partnerships aan. Dit brengt klassieke problemen mee met betrekking tot de betrouwbaarheid van de partner, verdere controle over ontwikkelingsprogramma s, de mogelijkheid van integratie en de mogelijke belemmering van de operationele vrijheid van de individuele leden van het partnerschap. De broodnodige hervormingen van het gezondheidssysteem in de Verenigde Staten eisen alle aandacht op. Het probleem is dubbel. Aan de ene kant kost het systeem in de VS veel te veel. Momenteel kost de gezondheidssector een onhoudbare 15,3% (Bernstein) van het bnp. Ramingen schatten dat die kosten van de gezondheidssector, in ongewijzigde vorm, zouden kunnen oplopen tot meer dan 20% in 2019 (Redburn). Het tweede probleem is dat naar schatting 47 mln Amerikanen niet of onvoldoende verzekerd zijn, hetzij door eigen keuze, hetzij gedwongen. President Obama wil deze mensen een betere toegang verschaffen tot de gezondheidszorg. Er liggen heel wat plannen op tafel, met een voorlopige focus op de uitbreiding van de toegang tot medische zorgen. Geen van deze plannen zijn definitief, maar er zijn wel een aantal constanten. Het lijkt erop dat de Obama-administratie een nieuwe, niet-commerciële zuil in het leven zal roepen, om te concurreren met de bestaande ziekteverzekeraars. Dat zal waarschijnlijk het licht zien onder de vorm van een coöperatieve, waarbij werknemers kunnen, maar niet hoeven aan te sluiten. Om dat mogelijk te maken wordt er gedacht aan het taxeren van de meer genereuze ziekteverzekeringen, verhogen van de belastingen van de allerrijksten, het efficiënter beheer van de gezondheidszorg (een soort van centraal dossier) en relevanter voor de Biotechsector: plannen voor farmaco-economische studies, een bureau dat vergelijkende studies uitvoert van geneesmiddelen en van therapieën en het mogelijk maken van generische varianten van Biomoleculen. Biomoleculen zijn relatief goed beschermd in die zin dat het haast onmogelijk is om, op basis van vrij intellectueel eigendom, een volstrekt identieke molecule te produceren. Dergelijke moleculen zijn gelijkaardig maar niet gelijk en dat impliceert, in de VS althans, dat voor dergelijke moleculen het klassieke parcours moet worden afgelegd van dure preklinische en klinische studies, voor het misschien (!) goedgekeurd kan worden. Dat is de natuurlijke barrière waar de Biotech industrie van kan genieten. Nieuwe wetgeving zou een introductie van generische biomoleculen moeten mogelijk maken. Men spreekt dan niet langer van Biogenerics maar van Biosimilars. Men kan niet langer beweren dat Biosimilars iets voor op lange termijn zijn. Terwijl de Amerikaanse kamer en senaat aan het sleutelen zijn aan de hervormingen, waarvan de introductie van Biosimilars maar een onderdeel is, roeren belangengroepen zich in het debat. Het anti trust agentschap FTC bijvoorbeeld, concludeerde onlangs dat generische varianten van Biotech producten niet per definitie schadelijk zijn voor de Biotech industrie. Ze is van oordeel dat de industrie 90% van haar markt kan behouden, mits prijsaanpassingen. Generische Biotech producten zouden 10 tot 30% goedkoper kunnen zijn dan de originele producten, waardoor grote besparingen kunnen gerealiseerd worden. De sector vraagt ook 12 tot 14 jaar data exclusiviteit, zijnde de periode waarin ze, ongeacht de positie van het intellectueel eigendom, beschermd is tegen generische concurrentie. De FTC ziet dat als veel te lang, zeker in vergelijking met de farmaceutische industrie, waar data exclusiviteit de regel is. Betrokken senatoren lijken op het eerste zicht eerder genereus te zijn met voorstellen die gaan van 7 tot 12 jaar exclusiviteit. Met andere woorden, hoewel de voorstellen op dit ogenblik weinig concreet zijn, zien de hervormingen, voor wat de biotechnologische sector betreft, er eerder mild uit. 17

18 Hoewel niet verdwenen, lijkt de kredietcrisis ietwat getemperd. We hadden voorheen gespeculeerd dat de Farmaceutische industrie, zelf in nood voor innovatieve producten, er volop gebruik van zou kunnen maken om relatief goedkoop aantrekkelijke programma s binnen te halen. Wanneer men screent welke productgerelateerde overeenkomsten de farmaceutische industrie heeft afgesloten met de Biotech-industrie, valt meteen op dat er van de vermeende zwakte van de sector al bij al weinig te merken valt (Medtrack). Er is geen toename in aantal overeenkomsten, geëxtrapoleerd voor het hele jaar. De gemiddelde waarde van een overeenkomst ligt voor de eerste zes maanden van 2009 zelfs 22% hoger dan Upfront betaalde de farmaceutische industrie iets minder (gemiddeld 30%) dan in 2008, maar dan toch even hoog als in Eenzelfde patroon voor mijlpaalbetalingen, die 22% lager liggen dan in 2008, maar nog altijd ruim boven het niveau van Dat is perfect verklaarbaar. De waarde van de overeenkomsten worden bepaald door laatstadiumproducten (Fase III en/of goedkeuring verwacht). Het zijn de eigenaars van dergelijke moleculen die de voorwaarden bepalen van een overeenkomst en niet de afnemers (de farmaceutische industrie): upfront waarde verdubbelde tegenover 2007, idem voor de verwachte mijlpaalbetalingen. Wanneer men zich echter beperkt tot de vroegstadiumprojecten, zien we de verwachtte trend.. Een sterke daling in totale waarde van overeenkomsten (-78%), met upfront betalingen die weliswaar gelijk blijven, in vergelijking met de voorgaande twee jaar, maar met sterk afnemende verwachte mijlpaalbetalingen. Zolang de kredietcrisis aanhoudt, verwachten we bijgevolg dat enkel de sterkste ondernemingen de voorwaarden kunnen blijven bepalen. De kredietcrisis lijkt verdwenen te zijn voor grote ondernemingen. Dat is dus niet het geval voor de kleinere ondernemingen. Op het vlak van productontwikkeling verwachten we voor de komende drie tot zes maanden voor Genmab een goedkeuring voor Arzerra, voor de behandeling van Chronic Lymphocytic Leukemia. Arzerra heeft een PDUFA deadline van 31 oktober. Gezien het positief advies van het adviespanel van de FDA, mogen we er van uitgaan dat het middel zal worden goedgekeurd voor die indicatie. Er wordt overigens gespeculeerd dat Genmab op basis van dat nieuws zou kunnen worden overgenomen, zeker na de aankondiging dat de,vergelijkbare onderneming, Medarex door Bristol Myers Squibb zal worden overgenomen. Thrombogenics zal fase II resultaten bekendmaken voor Microplasmine voor de behandeling oedeem van de macula bij diabetici. Gezien de aard van de studie en de aard van de molecule, verwacht men geen problemen. De onderneming zal waarschijnlijk mogen aankondigen dat het middel veilig en effectief is. Het is een kleine studie, maar toch placebo gecontroleerd. Voor die indicatie zullen we een idee krijgen van effectiviteit van het middel. Shire lanceert in het vierde kwartaal Inutiv, een nieuwe behandeling van ADHD. Het innovatieve is dat het een alpha-2a-adrenoceptor agonist is en een alternatief voor de amfetamine gebaseerde behandelingopties. Het grootste potentieel voor Amgen ligt in denosumab, voor de behandeling van osteoporose en de behandeling van botmetastasen. Voor de behandeling van osteoporose wordt een goedkeuring en een lancering in de VS verwacht tegen het einde van het vierde kwartaal. Er is een kleine, maar reële kans dat de FDA voor die indicatie nog bijkomende vragen heeft met betrekking tot de vorming van neoplasmen. Voorts komen nog additionele resultaten uit met Vectibix in combinatie met chemotherapie voor de behandeling van uitzaaiende colorectale kanker, wat eventueel het marktpotentieel van het middel kan vergroten. Cephalon moet voor Fentora, een fentanyl derivaat, de goedkeuring krijgen voor de behandeling van lage rugpijn en neuropathische pijn. De ontwikkeling en goedkeuring voor de FDA is tot dusver een lijdensweg geweest, wat niet verwonderlijk is voor een opoïde. Het potentieel misbruik en de eventuele nadelige gevolgen ervan zijn een pijnpunt voor de FDA. We behouden lage verwachtingen voor Fentora in pijnindicaties. Rekening houdend met de, naar verhouding, goede financierbaarheid van het topsegment van de sector, met de groene scheuten die waarnemers menen te ontwaren en met de mildheid van de geplande hervormingen van de gezondheidssector in de VS, wordt voor de laatste zes maanden van het jaar een blijvende mooie prestatie van de Biotechsector verwacht. 18

19 Overzicht niet-genoteerd papier Dealflow Q101 Q201 Q301 Q401 Q102 Q202 Q302 Q402 Q103 Q203 Q303 Q403 Q104 Q204 Q304 Q404 Q105 Q205 Q305 Q405 Q106 Q206 Q306 Q406 Q107 Q207 Q307 Q407 Q108 Q208 Q308 Q408 Q109 Q209 Dealflow. Tijdens 1H 09 werden 29 nieuwe investeringsdossiers van niet-beursgenoteerde bedrijven aan BIOTECH aangeboden (19 en 10 in resp. 1KW 09 en 2KW 09), vergelijkbaar met dezelfde periode vorig jaar (30 dossiers). Ondanks de communicatie betreffende de vereffening van de vennootschap, bleef er een substantiële dealflow bestaan. Investeringsactiviteit Er werden geen nieuwe investeringen doorgevoerd, uitgenomen een opvolginvestering (zie verder); de klemtoon lag volledig op de opvolging van de bestaande portefeuille. Er werd een opvolginvestering van EUR doorgevoerd in Pronota. Verder werd de vordering op Innapharma volledig afgeboekt (EUR ,30), aangezien het onwaarschijnlijk is dat BIOTECH bij dit bedrijf nog zijn vordering kan recupereren. PRP daarentegen heeft een deel van de (in 2008 volledig afgeschreven) secured note (t.w.v. EUR ) afgelost. Berichtgeving bestaande portefeuille Ablynx (BEL) is een biofarmaceutisch bedrijf dat zich richt op onderzoek en ontwikkeling van Nanobodies voor de behandeling van ernstige ziekten. Nanobodies zijn een nieuwe klasse van therapeutische eiwitten, gebaseerd op fragmenten van enkel-domein antilichamen. Ablynx ontwikkelt therapeutische Nanobodies in diverse belangrijke ziektegebieden, met inbegrip van ontsteking, trombose, oncologie en de ziekte van Alzheimer. In augustus 2006 investeerde KBC Private Equity EUR 1,5 m in Ablynx in een financieringsronde die in totaal EUR 40 m nieuw kapitaal opbracht. In november 2007 slaagde Ablynx in een succesvolle beursintroductie op Euronext Brussels, een transactie waarbij EUR 85m vers kapitaal werd opgehaald. Bij de prijs van de beursintroductie kwam op Biotech s participatie in Ablynx een 75%-meerwaarde tot uitdrukking. Biotech investeerde n.a.v. de beursintroductie bijkomend EUR 0,94m in Ablynx. 19

20 Tijdens 2KW 08 startte Ablynx met een dubbelblinde, gerandomiseerde, meervoudige dosis, placebogecontroleerde Phase Ib-studie voor het anti-thromboticum ALX-081, dat zich selectief richt op von Willebrand factor (vwf). De resultaten van deze studie werden in 1KW 09 gepubliceerd en toonden aan dat ALX-081 veilig was en goed getolereerd werd. Er werd geen immunogeniciteit tegen ALX-081 waargenomen. Deze data ondersteunen de start van de fase 2 klinische studie, die gepland is voor 3KW 09. De fase 1 klinische studie van de subcutane variant van ALX-081, ALX-0681, wordt verwacht af te ronden in de tweede helft van In 2KW 09 kreeg dit programma de Orphan Drug status van zowel de FDA als de Europese Commissie voor de indicatie Thrombotic Thrombocytopenic Purpura. In 1KW 09 heeft Ablynx technische vooruitgang geboekt in zijn Nanobody platform. Enerzijds heeft het bedrijf aangetoond dat Nanobodies via de longen kunnen worden toegediend en dat de bio-beschikbaarheid via deze vorm van toediening hoger is dan via intraveneuze toediening. Anderzijds heeft het bedrijf goede in vivo resultaten geboekt met zijn technologie voor het verlengen van de levensduur van Nanobodies. Tevens heeft Ablynx een osteoporose programma, initieel uitgelicentieerd aan P&G, opnieuw in huis genomen en heeft het bedrijf EUR 3m mijlpaalbetaling ontvangen in het kader van een strategische alliantie met Boehringer Ingelheim. Het bedrijf heeft ook zijn alliantie met Novartis voor een jaar verlengd. In 2KW 09 heeft Ablynx een nieuwe Nanobody in preclinical ontwikkelingsfase gebracht. De Nanobody bindt op IL-6R, een target voor inflammatie en autoimmuun-aandoeningen (waaronder Rheumatoide Arthritis). Altea Therapeutics (VS) is een privaat pharmaceutisch bedrijf dat zich focust op de ontwikkeling en commercialisatie van pharmaceutische producten gebaseerd op geavanceerde transdermale systemen die toelaten om constante therapeutische niveaus van proteïnen en wateroplosbare geneesmiddelen op een eenvoudige, pijnloze en kostenefficiënte wijze te bereiken. Tijdens 1KW 08 genereerde Altea Therapeutics zeer bemoedigende data in het insuline-programma. In juli 2005 investeerde KBC Private Equity Fund Biotech USD 1,5m (EUR 1,24 m) in Altea Therapeutics, in een financieringsronde die in totaal ruim USD 35 m nieuw kapitaal opbracht. Tijdens 2KW 07 investeerde Biotech bijkomend USD 0,31 m door uitoefening van warranten en in 1KW 08 participeerde Biotech ad USD 0,171 m (EUR 0,113 m) in een nieuwe bruglening samen met alle andere bestaande investeerders. In 1KW 09 heeft Altea een ontwikkelings- en commercialisatie-overeenkomst gesloten met Amylin en Eli Lilly voor een transdermaal Exenatide. Altea zal een fase 1 klinische trial met deze component starten in 3KW 09. Een andere component dat gepartnered is (Enoxaparin Sodium) start eveneens een fase 1 trial in 3KW 09. Verder is Altea in actieve discussies voor het aangaan van een partnership voor transdermale insuline. In 2008 verschaften de aandeelhouders twee brugleningen (USD 4 mln en USD 1,8 mln) aan Altea om het bedrijf gefinancierd te houden tot het de inkomsten vanuit de partnerschappen ontvangt. Biotech investeerde in beide ronden samen EUR Applied Maths (BEL). Het bio-informaticabedrijf Applied Maths heeft een unieke marktpositie verworven met BioNumerics, een softwaresuite voor geïntegreerde databasing en analyse van biodata. BioNumerics is uitgegroeid tot een veelzijdig platform dat databasing- en analysetechnologieën combineert en talrijke toepassingen vindt in research en diagnostiek, o.a. in bacteriële en virale epidemiologie en typering, plantenveredeling, humane genetica, en biotechnologie. Applied Maths heeft zijn hoofdzetel te Sint-Martens- Latem (België) en een vestiging in Austin (VS). Tijdens 1KW 08 sloot Applied Maths het boekjaar 2007 af met cijfers die in lijn lagen van het businessplan ten tijde van de investering, en dit niettegenstaande de USD-depreciatie. BIOTECH en KBC Private Equity hebben in 4KW 06 een belang van 75% genomen in Applied Maths. De overige aandelen bleven in handen van het management. Voor BIOTECH betreft het een minderheidsparticipatie ter waarde van EUR 1 m, bestaande uit een combinatie van eigen vermogen en achtergestelde schuld. Tijdens 2KW 07 werd een deel van de overnameschuld vervroegd terugbetaald, wat een eerste indicatie is van het succes van de Management Buy Out. 20