Memo. 1. Inleiding. 2. Beoordelingskader. 3. Oordeel. 4. Kadernota aanbesteding luchthaven Twente

Transcriptie

1 Memo Aan : Algemeen Bestuur ADT Van : Directeur ADT Datum : 23 april 2013 Onderwerp : Kwalificatie consortium Reggeborgh Groep - Aviapartner 1. Inleiding ADT heeft op 27 maart 2013 bericht ontvangen van de Reggeborgh Groep dat zij, voor het sluiten van de concessieovereenkomst met ADT voor de ontwikkeling en exploitatie van Luchthaven Twente, een consortium zullen vormen met Aviapartner. De Reggeborgh Groep is de leider van het consortium. Ze is volledig verantwoordelijk voor de financiering en krijgt een meerderheidsaandeel in de SPV die wordt opgericht voor de ontwikkeling en exploitatie van de luchthaven. Aviapartner krijgt een aandeel met 10% stemrecht in de SPV. Deze memo bevat de beoordeling van het consortium Reggeborgh Aviapartner op de kwalificatie-eisen in het kader van de aanbesteding van de ontwikkeling en exploitatie van Luchthaven Twente en het bijbehorende bedrijventerrein. In hoofdstuk 2 wordt het beoordelingskader toegelicht. In hoofdstuk 3 wordt het oordeel inzake de kwalificatie van het consortium gegeven. In hoofdstuk 4 worden de kwalificatieeisen, zoals vastgesteld in de Kadernota, benoemd. Tot slot wordt in hoofdstuk 5 de beoordeling van het consortium op de eisen en voorwaarden uit de Request for Qualification (RFQ) toegelicht. 2. Beoordelingskader In de Kadernota aanbesteding luchthaven Twente (25 januari 2011) zijn kwalificatie-eisen geformuleerd, waaraan partijen of consortia moeten voldoen om deel te nemen aan de aanbesteding van Luchthaven Twente. Deze kwalificatie-eisen zijn nadere gespecificeerd in de Request for Qualification (RFQ, 4 april 2011). Deze RFQ is op 7 april 2011 (vertrouwelijk) voorgelegd aan de gemeenteraad van Enschede en Provinciale Staten van Overijssel. Op de RFQ van 4 april 2011 heeft een aanpassing plaatsgevonden m.b.t. de uitsluitingsgronden op 8 juni Tijdens de RFQ fase zijn de betrokken partijen daarvan op de hoogte gesteld door middel van een information memorandum (nr. 3). Deze RFQ van 4 april 2011, met de aanpassingen van 8 juni 2011, vormt het kader om te beoordelen of het consortium Reggeborghgroep Aviapartner voldoet aan de eisen en voorwaarden die worden gesteld in het kader van de aanbesteding van Luchthaven Twente. 3. Oordeel Geconcludeerd wordt dat het consortium van de Reggeborgh Groep en Aviapartner voldoet aan de eisen en voorwaarden zoals gesteld in de Request for Qualification van 4 april Kadernota aanbesteding luchthaven Twente

2 In paragraaf 4.2 van de Kadernota aanbesteding luchthaven Twente (25 januari 2011) wordt gesteld dat: De gegadigde exploitant dient te beschikken over een zodanige expertise, middelen en conduite/reputatie, dat continuïteit van de exploitatie in redelijkheid gewaarborgd is. De Kadernota stelt dat de gegadigde voor ontwikkeling en exploitatie van de luchthaven dient te voldoen aan de in de RFQ genoemde kwalificatie-eisen en -voorwaarden. De Kadernota benoemt daarbij de volgende kwalificatie-eisen. 1. tenminste 3 jaar ervaring in het exploiteren van een luchthaven met een minimum van 1 miljoen passagiersbewegingen; 2. bewezen ervaring in het ontwikkelen en exploiteren van bedrijventerreinen in de afgelopen 5 jaar; 3. bewezen ervaring in het aantrekken van vliegverkeer in de afgelopen 5 jaar; 4. bewezen solvabiliteit; 5. good standing : integriteit (Wet Bibob) en reputatie 5. Toelichting op de beoordeling op de eisen en voorwaarden uit de RFQ De kwalificatie-eisen zoals bepaald in de Kadernota aanbesteding luchthaven Twente zijn nader uitgewerkt in de RFQ van 4 april De beoordeling van het consortium Reggeborgh Aviapartner heeft plaatsgevonden op basis van de eisen en uitsluitingsgronden zoals opgenomen in deze RFQ. 5.1 Financiële eisen Dit betreft de vierde kwalificatie-eis uit de Kadernota (bewezen solvabiliteit). Deze eis is nader uitgewerkt in 8.1 van de RFQ. Op grond van RFQ moet de leider van het consortium voldoen aan de volgende eisen: 1. Voldoende eigen vermogen 2. Voldoende liquiditeit en winstgevendheid 3. Vermogen om financiering aan te trekken In deze paragraaf wordt toegelicht dat de Reggeborgh Groep voldoet aan de financiële eisen Voldoende eigen vermogen (RFQ 8.1.1) De Reggeborgh Groep is een private investeringsmaatschappij en beschikt over voldoende eigen vermogen voor de ontwikkeling en exploitatie van Luchthaven Twente. Reggeborgh Invest B.V., de rechtspersoon die de concessieovereenkomst namens de Reggeborgh Groep ondertekent, heeft een eigen vermogen van 914 miljoen (gebaseerd op publicatieverslag 2

3 2012). Onderstaand is de ontwikkeling van het eigen vermogen van Reggeborgh Invest B.V. over de periode opgenomen. Eigen vermogen Reggeborgh Invest BV Jaartal Eigen Vermogen 914 miljoen 672 miljoen 543 miljoen 375 miljoen 342 miljoen bron: publicatieverslagen Reggeborgh Invest BV, 2008, 2009, 2010, 2011 en 2012 In de geconsolideerde jaarrekening, zoals opgenomen in de publicatieverslagen van Reggeborgh Invest B.V., zijn de financiële gegevens verwerkt van de tot de Reggeborgh Groep behorende maatschappijen en andere rechtspersonen waarvoor een overheersende zeggenschap kan worden uitgeoefend of waarover de centrale leiding wordt gevoerd. Dit betreft o.a. de investeringen van de Reggeborgh Groep in Argos Group Holding B.V., Reggefiber Group BV en EVI Holding B.V Voldoende liquiditeit en winstgevendheid (RFQ 8.1.2) De Reggeborgh Groep voldoet aan de eisen met betrekking tot liquiditeit en winstgevendheid. Reggeborgh Invest B.V. is een participatiemaatschappij. Omdat voor participatiemaatschappijen andere verslaggevingsrichtlijnen (RJ ) gelden, wordt de geconsolideerde EBITDA van de groep niet gerapporteerd in de door de accountant goedgekeurde jaarrekening. Dit betekent dat de deelnemingen waarin Reggeborgh Invest B.V. een overheersende zeggenschap heeft, zoals Argos Group Holding B.V. (EBITDA 2012: 64 miljoen), Reggefiber Group B.V. (EBITDA 2012: 54 miljoen) en EVI Holding B.V. (EBITDA 2012: 34 miljoen) niet worden meegeconsolideerd. Op basis van de jaarverslagen van één van de niet meegeconsolideerde deelnemingen, Argos Group Holding B.V., van Reggeborgh Invest B.V. blijkt dat deze investering individueel voldoet aan de eis van een EBITDA van ten minste 50 miljoen gemiddeld per jaar. Argos Group Holding B.V. Jaartal EBITDA 64 miljoen 63 miljoen 64 miljoen bron: jaarverslagen 2012 en 2011 Argos Group Holding B.V. Geconcludeerd wordt dat, indien Reggeborgh Invest B.V. geen participatiemaatschappij zou zijn geweest, zij onder andere deze EBITDA s had moeten meeconsolideren en ruimschoots 3

4 zou voldoen aan de eis van een EBITDA van ten minste 50 miljoen gemiddeld per jaar over de laatste drie boekjaren 1. Ook op basis van de vermogensontwikkeling gedurende 2008 t/m 2012 (zie onderstaande tabel) kan worden vastgesteld dat Reggeborgh Invest B.V. voldoende winstgevend is. Daarnaast toont het aanwezige saldo liquide middelen per van 79,5 miljoen aan dat Reggeborgh Invest B.V. over voldoende liquiditeiten beschikt. Onderstaande tabel geeft het eigen vermogen van Reggeborgh Invest B.V. over de jaren 2008 t/m 2012 weer. Reggeborgh Invest B.V. Jaartal Eigen Vermogen Stijging t.o.v. voorgaand jaar 914 mln 672 mln 543 mln 375 mln 343 mln 242 mln 129 mln 168 mln 32 mln n.v.t. Bron: Financiële publicaties Reggeborgh (RI 2009 PUB.pdf, RI-PUB 2010.pdf, RI-PUB 2011.pdf en RI-PUB 2012.pdf) Vermogen om financiering aan te trekken (RFQ 8.1.3) De Reggeborgh Groep beschikt over voldoende eigen vermogen om een dergelijk luchthavenproject te financieren en voldoet daarmee aan deze eis. Uit de goedgekeurde jaarrekening van 2012 blijkt dat het eigen vermogen van Reggeborgh Invest B.V. 914 miljoen bedroeg en dat zij beschikte over een solvabiliteit van 88%. Hiermee is de onderneming in staat voldoende financiering aan te trekken voor de ontwikkeling en exploitatie van Luchthaven Twente en het bedrijventerrein. 5.2 Bewezen ervaring met operaties op luchthavens van gelijke omvang als luchthaven Twente Dit betreft de eerste kwalificatie-eis (ervaring in het exploiteren van een luchthaven) en de derde kwalificatie-eis (ervaring in het aantrekken van vliegverkeer) uit de Kadernota aanbesteding Luchthaven Twente. Deze eisen zijn nader uitgewerkt in van de RFQ Bewezen ervaring met operationele processen op de luchthaven Aviapartner voldoet aan de eis directe operationele verantwoordelijk te dragen /c.q. te hebben gedragen gedurende een periode van ten minste drie jaar in de afgelopen zeven jaar 1 Vanwege de beschikbaarheid van deze recentere cijfers zijn deze gehanteerd, in plaats van de cijfers over de periode , zoals aangegeven in de RFQ. 4

5 op tenminste één luchthaven met per jaar een minimaal gemiddelde van één miljoen passagiers. De RFQ verduidelijkt wat onder directe operationele verantwoordelijk wordt verstaan. De operator met directe operationele verantwoordelijk moet aantonen dat het ten minste: a. de aangewezen operator is van een luchthaven; of b. effectief de verantwoordelijk draagt voor de dagelijkse operationele activiteiten op een luchthaven; of c. effectief de verantwoordelijk draagt voor de dagelijkse operationele activiteiten op een luchthaven terminal; of d. effectief de verantwoordelijk draagt voor de afhandeling van passagiers en vliegtuigen voor minimaal vijf vliegtuigmaatschappijen; of e. effectief de verantwoordelijk draagt voor een combinatie van activiteiten bepaald in (a), (b), (c) and (d). Aviapartner voldoet hier aan criteria d) op grond van: meer dan 60 jaar ervaring als operator klanten zijn o.a.: Vueling, Transavia, Easyjet, Lufthansa en Air France/KLM, British Airways, Iberia, TAP Portugal, Brussels Airlines, Thomas Cook Airlines, SAS, Finnair (zie bijlage 2). werkzaam op 30 luchthavens in 6 landen in Europa (zie bijlage 3) waaronder luchthavens vergelijkbaar met Twente. Zo is Aviapartner o.a. verantwoordelijk voor alle operationele afhandelingsprocessen en IT op de luchthaven Rotterdam. ervaring met afhandeling van General Aviation en Business Jets (o.a. in Nice) groei van de afhandeling van ruim 30 miljoen passagiers in 2007 tot meer dan 60 miljoen passagiers in 2012 afhandeling van meer dan 1 miljoen ton vracht in 2012 ervaring met voldoen aan duurzaamheidseisen: Aviapartner heeft een ISO14001 certificaat voor Brussel, Lille, Amsterdam, Düsseldorf, Milan en Nice. Duurzaamheidbeleid wordt over het hele netwerk van luchthavens geïmplementeerd. Aviapartner heeft een ISAGO-registratie in alle landen waar zij actief is. ISAGO is een door IATA beheerd kwaliteitskeurmerk. (bron: Introduction to Aviapartner, ) 5

6 5.2.2 Ervaring met het aantrekken van vliegverkeer volgt uit bewezen ervaring met operationele processen op de luchthaven Operators, zoals Aviapartner, krijgen van autoriteiten een vergunning (certificaat) om luchtvaartmaatschappijen af te handelen op luchthaven(s). Vervolgens sluiten deze operators een overeenkomst, inclusief een service level agreement (SLA) met luchtvaartmaatschappijen voor één of meerdere luchthavens. In deze SLA s wordt afgesproken welke activiteiten tegen welke voorwaarden een afhandelaar uitvoert voor deze maatschappij. De dagelijkse operationele contacten tussen een afhandelaar en luchtvaartmaatschappijen zijn zeer intensief. De luchthaven(marketing)directeur is veelal verantwoordelijk voor het aantrekken van luchtvaartmaatschappijen voor de luchthaven. Op kleinere luchthavens, zoals Rotterdam en Twente, is doorgaans sprake van één afhandelaar. Naarmate de luchthaven kleiner is, is de nauwe samenwerking tussen vliegtuigmaatschappij en afhandelaar bepalend voor het operationele proces. Zeker op de kleinere velden trekken de luchthavendirecteur en de afhandelaar gezamenlijk op in de werving van luchtvaartmaatschappijen. Aviapartner heeft een groot aantal luchtvaartmaatschappijen als klant. Hun brede Europese ervaring en contacten met de luchtvaartmaatschappijen geeft een goede basis om snel contact te leggen met een groot aantal luchtvaartmaatschappijen. Dat Aviapartner hierin succesvol is (op kleine luchthavens en op grote luchthavens) mag blijken uit de groei van de afhandeling van het aantal passagiers (van ruim 30 mln in 2007 tot meer dan 60 mln in 2012) door Aviapartner in de afgelopen jaren. 5.3 Minimale ervaring met de ontwikkeling van een bedrijventerrein Dit betreft de tweede kwalificatie-eis (ontwikkelen en exploiteren van bedrijventerreinen) uit de Kadernota aanbesteding Luchthaven Twente. Deze eis is nader uitgewerkt in van de RFQ. De Reggeborgh Groep voldoet aan de eis dat zij heeft deelgenomen aan de ontwikkeling van ten minste één bedrijventerrein in de afgelopen zeven jaar. Belangrijke referentieprojecten zijn Park 2020 in Hoofddorp en Fokker Logistics Park bij Schiphol Park2020 Park 2020 is een gezamenlijke ontwikkeling van de Reggeborgh Groep met o.a. de Delta Development Group en VolkerWessels, die wordt uitgevoerd in samenwerking met de Amerikaanse Cradle to Cradle stimulator en ontwerper William McDonough. Het innovatieve concept van Park 2020 in Hoofddorp integreert duurzaam bouwen, een hoogwaardige, inspirerende openbare ruimte en een nieuwe manier van werken. Het park heeft een kantooroppervlak van m2, parkeerplaatsen, en m2 voorzieningen. Park2020 is het eerste bedrijventerrein dat helemaal volgens de Cradle to Cradle-principes gebouwd is. Van omgeving tot interieur, overal is rekening gehouden met duurzaamheid van producten en met de kringloopgedachte, kenmerkend voor de cradle to cradle principes. De bouwmaterialen die gebruikt zijn voor Park2020 kunnen eindeloos worden hergebruikt. Een centraal, geïntegreerd energiesysteem dat gebruik maakt van duurzame energiebronnen, 6

7 zorgt voor lage CO2 emissies, evenals het energie-optimale ontwerp van de gebouwen zelf. Verder wordt het regenwater hergebruikt voor het sanitair en wordt het afval ook zoveel mogelijk hergebruikt. (bron: Fokker Logistics Park Fokker Logistica Park is een samenwerkingsverband van de Reggeborgh Groep met de Delta Development Group en VolkerWessels. Als gezamenlijk eigenaar zijn zij sinds 1999 verantwoordelijk voor de herontwikkeling van de voormalige Fokker fabrieksterrein op Schiphol Oost. Op het voormalige fabrieksterrein van vliegtuigfabrikant Fokker, direct naast Luchthaven Schiphol, is in de afgelopen jaren de eerste fase van het Fokker Logistics Park gerealiseerd. Een park met m2 logistieke bedrijfsruimte. Agility, DHL, Kerry Logistics, KLM, Schenker en andere internationale logistieke spelers hebben zich hier gevestigd. Op dit moment wordt gewerkt aan fase 2. In twee tot drie jaar wordt een verdubbeling gerealiseerd van Fokker Logistics Park. Fokker Logistics Park is een duurzaam project. State-of-the-art. Er is (sloop)materiaal van de voormalige fabriekslocatie van Fokker hergebruikt, schone grond en grondwater gecreëerd, extra wateropslag en een 3-voudig verbeterd gescheiden rioolstelsel gerealiseerd. Bij de bouw zijn velerlei maatregelen genomen die tot energiebesparingen zullen leiden, waaronder isolatievoorzieningen (warmte en geluid) en gebruik van energiezuinige lampen. Er is voorzien in zeer efficiënte verlichtings- en verwarmingssystemen. De gebouwen zijn gerealiseerd conform de meest recente inzichten, ook wat betreft energetische restwaarde op het moment dat de tijd andere eisen stelt aan een logistiek gebouw. (bron: Uitsluitingsgronden RFQ Dit betreft de vijfde kwalificatie-eis ( good standing ) uit de Kadernota aanbesteding Luchthaven Twente. Deze eis is nader uitgewerkt in hoofdstuk 7 en bijlagen III.3a en 3b van de RFQ. De Reggeborgh Groep en Aviapartner hebben beiden bewijs gegeven in de vorm van een beëdigde verklaring overeenkomstig bijlage III.3a en 3b van de RFQ. Op basis van deze verklaringen en ontvangen certificaten is vastgesteld dat zowel de Reggeborgh Groep als Aviapartner aan de eisen van good standing voldoen (zie ook bijlage 1). 7

8 Bijlage 1: Beoordeling van het consortium op de uitsluitingsgronden van de RFQ Reggeborgh Groep Eisen Beoordeling Overwegingen Bijlage III.3.a Beëdigde verklaring Beëdigde verklaring m.b.t.: - dwingende uitsluitingsgronden De Reggeborgh Groep voldoet aan de voorwaarden. Op de Reggeborgh Groep zijn geen uitsluitingsgronden van toepassing. - andere uitsluitingsgronden - transparantie - verklaring van zelfstandigheid Bijlage III.3.b Wettelijke certificaten/ verklaringen - Registratiebewijs, afgegeven door het ministerie van Justitie in het vestigingsland van de marktdeelnemer; - Bewijsstukken dat aan alle verplichtingen inzake belastingen en sociale premies is voldaan, afgegeven door de belastingdienst in het vestigingsland van de marktdeelnemer. De Reggeborgh Groep voldoet aan de voorwaarden De bewijsstukken zijn ontvangen en in orde bevonden. Aviapartner Eisen Beoordeling Overwegingen Bijlage III.3.a Beëdigde verklaring Beëdigde verklaring m.b.t.: - dwingende uitsluitingsgronden Aviapartner voldoet aan de voorwaarden Op Aviapartner zijn geen uitsluitingsgronden van toepassing. - andere uitsluitingsgronden - transparantie - verklaring van zelfstandigheid Bijlage III.3.b Wettelijke certificaten/ - Registratiebewijs, afgegeven door het ministerie van Justitie in het vestigingsland van de marktdeelnemer; Aviapartner voldoet aan de voorwaarden De bewijsstukken zijn ontvangen en in orde bevonden. 8

9 verklaringen - Bewijsstukken dat aan alle verplichtingen inzake belastingen en sociale premies is voldaan, afgegeven door de belastingdienst in het vestigingsland van de marktdeelnemer. 9

10 Bijlage 2: Overzicht van de top 15 klanten van Aviapartner per segment (bron: Introduction to Aviapartner, ) 10

11 Bijlage 3: Aviapartner stations in Europa afhandeling van passagiers (bron: Introduction to Aviapartner, ) 11