Aebi Schmidt introduceert ASH Services

Transcriptie

1 5 e jaargang nr.2 OKTOBER 2013 GLADHEIDBESTRIJDING IN ABONNEMENTVORM Aebi Schmidt introduceert ASH Services De stelling: aanbesteden remt innovatie Gladheidbestrijding bij de Luchtcomponent van de Belgische Defensie

2

3 voorwoord Sterke kanten Creatief nadenken over praktische oplossingen. Dat is één van de sterke kanten van Aebi Schmidt en dat is ook de rode draad in deze editie van ASH Magazine. Door de integratie van sneeuwploeg-, sneeuwborstel- en sproeitechniek binnen een nieuw concept waren wij in staat om binnen één seizoen een compleet nieuwe winterdienstmachine te ontwikkelen. De Velocity, een slimme, slanke en wendbare aanhangcombinatie speciaal voor fietspaden. Volgens hetzelfde concept - bestaande technieken combineren - helpt Aebi Schmidt u om uw Swingo of Cleango veegmachine vliegensvlug klaar te maken voor sneeuwruimen op fietspaden. s Morgens sneeuw weg borstelen en s middags weer het reguliere veegwerk doen. Het kan! Bestelmoment Inderdaad, het najaar is nog maar net begonnen en we hebben het al weer over sneeuw. Ons productiebedrijf draait op volle toeren om alle bestelde strooimachines op tijd klaar te hebben voor komende winter. Dat heeft veel te maken met het proces van aanbesteden. Door de complexiteit en het tijdsintensieve karakter van aanbestedingsprocedures komen bestekken steeds later op de markt. Na het indienen van de inschrijving vergt de beoordeling door de aanbestedende dienst ook de nodige tijd, vaak als half Nederland op vakantie is. Hierdoor verschuift het uiteindelijke bestelmoment ook steeds verder naar de herfst. Ons advies is dan ook om het staartje van de winter te gebruiken om tijdig klaar te zijn voor de volgende winter. Onderzoek de materieelbehoefte van uw organisatie in het vroege voorjaar als de winterdienst nog actueel is. De benodigde trajecten kunnen dan efficiënt doorlopen worden, omdat alle kennis en ervaring dan voorhanden zijn. Procedures hoeven niet afgeraffeld te worden en vormen dan geen extra belasting. Bovendien biedt dit de markt alle mogelijkheden om aanbiedingen op te stellen die maximale meerwaarde voor uw organisatie bieden. ASH Services In deze editie introduceert Aebi Schmidt het nieuwe ASH Services Concept. De kortst mogelijke samenvatting daarvan luidt: gladheidbestrijding in abonnementvorm. Met het ASH Services Concept anticipeert Aebi Schmidt op een sterk veranderende markt voor en vraag naar gladheidbestrijding. Wij zijn ervan overtuigd dat in de toekomst niet langer de vraag naar afzonderlijke producten en diensten centraal zal staan, maar de behoefte aan een op maat samengesteld pakket gladheidbestrijding voor een vaste prijs. U leest er meer over op pagina 4/6. Hernieuwde samenwerking Vernieuwd is onze samenwerking met Mars Machines, onze agent in Nederland voor de Aebi TT en CC producten. We hebben de taken wat efficiënter verdeeld. De mannen van Mars concentreren zich voortaan volledig op de verkoop van en service aan Aebi machines. Hierdoor kunnen de Aebi gebruikers rekenen op optimale ondersteuning bij de inzet van hun machine. Aebi Schmidt Nederland verzorgt de ondersteuning van het demopark en neemt het administratieve traject voor haar rekening. Een win/winsituatie waar vooral onze relaties de vruchten van zullen plukken. Rest mij nog om u alle succes te wensen bij de voorbereidingen op de winter. Wij staan klaar om u te ondersteunen, zodat u straks kunt zorgen voor een onberispelijke uitvoering van de winterdienst. Arjan Ester, Commercieel directeur In Nederland is de eerste Aebi MT 720 inmiddels verkocht via Truckland (zie pagina 18) +++ De route die de Gouden Koets rijdt op Prinsjesdag wordt voorafgaand met zand gestrooid door een AEBI SCHMIDT strooimachine +++ De assemblage van AEBI SCHMIDT strooiers vindt plaats in 16 stappen, elke stap duurt 25 minuten +++ Afgelopen zomer heeft Aebi Schmidt 48 strooimachines uitgeleverd aan het Agentschap Wegen en Verkeer +++ De Self Service Desk van Aebi Schmidt staat 24/7 ter beschikking van klanten/abonnementhouders COLOFON INHOUDSOPGAVE ASH Magazine is een uitgave van Aebi Schmidt. Redactie/ vormgeving: TTF Marketing & Communicatie, Amersfoort. Met uw donatie zet Amnesty International zich in voor de duizenden slachtoffers van bijvoorbeeld vervolging, discriminatie en marteling. Amnesty is hét goede doel voor mensenrechten. Om onafhankelijk te blijven, neemt Amnesty voor de uitvoering van onderzoek en acties tegen mensenrechtenschendingen geen giften aan van overheden. Een nieuw concept: ASH Services 4 Korte berichten 7 Nieuw bij Aebi Schmidt: de Velocity 8 De stelling: Aanbesteden remt innovatie 10 De winst van zinkvrij poederlakken 12 Altijd paraat: gladheidbestrijding bij de Luchtmacht 14 Vegen en winterdienst: win/winsituatie 16 Introductie van de Aebi MT serie 18

4 Gladheidbestrijding in abonnementvorm ASH Services We take care 4

5 Aebi Schmidt introduceert het ASH Services Concept. Een programma waarmee wij onze producten en diensten aanbieden in de vorm van abonnementen. Het doel is om de klant tegen een vaste prijs volledig te ontzorgen met hoogwaardige gladheidbestrijding. Arjan Ester, commercieel directeur van Aebi Schmidt en Marc Jansen, Manager Service, vertellen over de achtergrond en invulling van het ASH Services Concept. Laten we bij het begin beginnen. De wereld van onze klanten verandert snel. Bij gemeenten, provincies, waterschappen en Rijkswaterstaat zie je overal hetzelfde gebeuren. De organisatie krimpt en diensten moeten worden uitbesteed. Tegelijk worden de budgetten krapper. Elke overheid moet bezuinigen en elke euro gemeenschapsgeld moet steeds efficiënter worden besteed. Die twee dingen samen zorgen ervoor dat overheden steeds meer behoefte krijgen aan zekerheid: voor een vaste prijs de complete uitvoering van diensten. Anders gezegd: de overheid wil ontzorgd worden. Men zegt in feite tegen ons: voer de taken uit waarvoor wij verantwoordelijk zijn en doe dat op zo n manier dat de burger tevreden is over kwaliteit en kosten. Deze ontwikkeling zie je overal: bij het beheer van infrastructuur, openbaar vervoer en ook bij gladheidbestrijding. Om een voorbeeld te geven: een gemeente wil niet meer per se eigenaar zijn van strooimachines. Ze wil het goed geregeld hebben dat haar wegen en straten s winters veilig begaanbaar zijn. gladheidbestrijding binnen een gemeente of provincie en op rijkswegen met het beste materieel, met de modernste technieken op de meest efficiënte manier wordt uitgevoerd. En dat voor een vaste prijs en voor een vaste periode. ASH Services is de concrete vertaling van onze visie op de toekomst van gladheidbestrijding. Daarmee laten wij - opnieuw - zien dat de wens van de klant voor Aebi Schmidt het uitgangspunt is. U wilt ontzorgd worden? Wij zúllen u ontzorgen! Het ASH Services Concept is een andere manier van denken en doen. Niet dat wij nu opeens andere strooimachines gaan maken of onze sneeuwploegen gaan verbouwen. Nee, maar we gaan onze bestaande producten en diensten én onze specialistische kennis van gladheidbestrijding wel op een nieuwe manier aanbieden. Om het kort door de bocht te formuleren: kocht de klant vroeger een strooimachine, voorzien van Autologic en een full service contract, in de toekomst neemt diezelfde klant een abonnement op gladheidbestrijding. Gegarandeerde winterdienst tegen vaste kosten! Kennis verdwijnt Daarnaast is er nog iets anders aan de hand. Overheden worden ermee geconfronteerd dat er kennis uit hun organisatie verdwijnt. Dat is een direct gevolg van het krimpen van afdelingen en budgetten. Vakmensen verdwijnen en hun functie wordt niet meer ingevuld. Specialistisch werk wordt uitbesteed en de kennis van dat werk sijpelt weg uit de organisatie. Kijk maar naar de gladheidbestrijding: al jarenlang rijden aannemers de strooiroutes van gemeenten en provincies. Dat zijn mensen die een paar keer per jaar de winterdienst uitvoeren en voor de rest heel ander werk doen. Logisch dat het kennisniveau afneemt. Tegelijkertijd wordt gladheidbestrijding steeds specialistischer, de verantwoordelijkheden groter en de burger mondiger. Vanuit het oogpunt van veiligheid, mobiliteit en zorg voor het milieu worden de eisen die overheid en burgers aan gladheidbestrijding stellen steeds scherper en dwingender. Daarnaast ontwikkelt de techniek zich in een hoog tempo. Onze strooimachines kunnen steeds meer, het strooimanagement ontwikkelt zich razendsnel en voor kwaliteitsbewaking - service en onderhoud - worden onze instrumenten steeds efficiënter en nauwkeuriger. Aebi Schmidt loopt op al deze gebieden voorop. Dat stelt ons in staat om onze klanten een compleet nieuw concept aan te bieden. We noemen dit het ASH Services Concept. Vaste kosten Met ASH Services biedt Aebi Schmidt haar klanten de ontzorging waarnaar zij op zoek zijn. De garantie dat de Modulaire opbouw Aebi Schmidt gaat haar dienst ASH Services de komende jaren invoeren. Dat doen we geleidelijk aan, stap voor stap. Enerzijds omdat wij veronderstellen dat een stapsgewijze invoering comfortabel is voor onze klanten, anderzijds moeten wij onze interne organisatie hier ook op aanpassen. Bovendien past een geleidelijke invoering uitstekend bij de manier waarop wij werken. Al onze producten en diensten zijn modulair opgebouwd, zodat de combinatie van diverse modules volledig op de wensen van de eindgebruiker kan worden afgestemd. Een voorbeeld: stel dat een bepaalde klant behoefte heeft aan een bepaald type strooimachine van Aebi Schmidt, daarbij ook gebruik wil maken van ons Autologic pakket en alle ondersteuning daarbij in de vorm van Support, maar het onderhoud van het materieel zelf wil doen. De eigen werkplaats is daarvoor goed geëquipeerd en de mensen daar moeten ten slotte ook een volledig werkpakket houden. Voor ons is het dan geen enkel probleem om deze klant precies het gevraagde te leveren. Voor klanten zoals gemeenten of provincies die juist bij het beheer en onderhoud van hun materieel volledig ontzorgd willen worden hebben wij al een full service pakket samengesteld. Dat bestaat uit het reguliere onderhoud, eventuele reparaties, tijdige vervanging van de slijtdelen, de jaarlijkse wettelijk verplichte keuringen van het materieel, een eventuele vlootschouw en de training van de medewerkers. En dat laatste zowel bij de aanschaf van het materieel als in de vorm van jaarlijkse opfrisdagen. Dit pakket gaat al sterk in de richting 5

6 van een TCO-benadering: Total Cost of Ownership. De betreffende gemeente of provincie kan voorafgaand aan haar investering de jaarlijkse kosten exact budgetteren en dat voor de gehele levensduur van het materieel. Servicepakketten Wij horen in de markt ook al stemmen opgaan voor zo n aanpak. Een van de grote steden zei bijvoorbeeld het volgende: In de zomer wil ik die machine niet zien, neem hem maar mee en stal de strooier bij Aebi Schmidt, dan heb je meteen ook gelegenheid tot uitvoering van onderhoud. Een andere klant, één van de provincies, heeft al eens laten onderzoeken of het wenselijk en haalbaar is, om al het materieel dat men nu in eigen beheer heeft, niet langer zelf aan te schaffen, maar daar via een gebruiksovereenkomst over te beschikken. Kortom: men wil zonder risico s altijd een constant uitgavepatroon hebben voor de beschikbaarheid van materieel, inclusief het transport, de bemanning en zelfs het zout. Met het ASH Services Concept wil Aebi Schmidt deze wens optimaal invullen. Daarom kiezen wij ervoor om onze klanten ontzorgingspakketten aan te bieden, oftewel servicepakketten. Deze bestaan uit de modules die de klant al kent en die in elke combinatie door Aebi Schmidt kunnen worden aangeboden in de vorm van een abonnement. Kortom: vaste kosten voor precies dat pakket van materieel en diensten waar behoefte aan is. En, heel belangrijk, dat wordt geleverd en verzorgd door één verantwoordelijke en betrouwbare partij die alle expertkennis in huis heeft. Een sluitend verhaal dus! Zout besparen Zoals ik al zei, rollen wij het ASH Services Concept geleidelijk uit. We zijn begonnen met onze servicediensten. Die bestaan uit Service & Onderhoud aan materieel, Autologic, Support en SMART WinterCare (onze strooimanagement programma s en diensten). De gewenste combinatie van deze componenten bieden wij aan in abonnementvorm met daarbij een duidelijke focus op besparingen. Voor een grote gemeente bijvoorbeeld hebben wij een onderzoek gedaan naar de efficiency van strooiroutes. De uitkomst daarvan is dat door een slimmere routering meer dan vijftig procent aan zout te besparen viel. Bedenk maar eens wat dat over meerdere winters gerekend aan kostenreductie én winst voor het milieu oplevert. Een ander voorbeeld: de gemeente Lelystad heeft met ingang van komend seizoen haar gehele gladheidbestrijding aan Aebi Schmidt uitbesteed: van machines, opslag van zout en pekel, en de uitvoering tot en met de levering van het zout. Lelystad start dit winterseizoen met een compleet nieuwe vloot van strooimachines en ploegen met gebruik van SMART WinterCare. Geheel herkenbaar in een opvallende kleurstelling en markering. De gemeente heeft er letterlijk geen omkijken meer naar en kan en mag er op vertrouwen dat de gladheidbestrijding volgens de norm, of zelfs nog beter, wordt uitgevoerd. Met daarbij de garantie van een vaste prijs voor een strooiactie en voor een vaste periode. Tot besluit nog één voorbeeld van de voordelen die ons ASH Services Concept kan opleveren, een combinatie van Finance en Consultancy. Stel dat een bepaalde gemeente vijf grote strooimachines heeft. Door omstandigheden, bijvoorbeeld een gemeentelijke herindeling of optimalisering van strooiroutes, verandert de behoefte. Voortaan zijn vier grote strooiers en één kleinere voldoende. In de huidige situatie zit deze gemeente vast aan die vijfde grote strooier, binnen het ASH Services Concept vervangt Aebi Schmidt die strooimachine voor een kleinere. En dat is nu precies wat wij bereiken met het ontzorgen van de klant: altijd en overal flexibel inspelen op diens wensen. Aebi Schmidt gaat dit realiseren met haar ASH Services Concept! Meer informatie Met het ASH Services Concept biedt Aebi Schmidt producten en diensten aan in abonnementvorm. De samenstelling van abonnementen en de kosten daarvoor zijn volledig maatwerk. U bepaalt zelf welke modules in uw abonnement worden opgenomen en uiteraard worden deze, zoals u dat gewend bent van Aebi Schmidt, nauwkeurig afgestemd op de wensen en behoeften van uw organisatie. Voor meer informatie over het ASH Services Concept kunt u contact opnemen met: Peter Rodijk +31 (0) , Wim Tijhuis +31 (0) of Sake Barkhuis +31 (0) Voor België: Yves Godfrind: +32 (0) Modules ASH Services Concept Het ASH Services Concept omvat onderstaande modules. In 2014 wordt ook de module Finance toegevoegd, waarin de activiteiten leasing, zekerheidspakket en huur worden ondergebracht. 1. Consultancy en Analyse Onder meer: Consultancy voor strooiroute optimalisatie, winteranalyse en in de nabije toekomst ook veeganalyse 2. Service en Onderhoud Onder meer: regulier onderhoud en storingsdienst 3. SMART Care Onder meer: Winterlogic Live, Winterlogic Report en support voor hard- en software zoals de Logic producten 4. Digitale werkplaats Onder meer: Selfservicedesk, Servicedashboard en Online onderdelen portaal 5. Trainingen Onder meer: incompany en op locatie 6. Keuringen Alle wettelijk vereiste keuringen door bevoegde Aebi Schmidt experts 7. Maatwerk in logistiek en techniek Onder meer: aanpassingen/uitbreidingen van (nat)zout infrastructuur en opslag 8. Operatie Management Onder meer: projectleiding van winterdienst- en veegprojecten en de bemanning van voertuigen 6

7 Groot succes met SNK 55 Aebi Schmidt heeft voor het Nederlandse Ministerie van Defensie een speciale sneeuwploeg ontwikkeld, de SNK 55. Die is tot stand gekomen door bewezen technieken te combineren tot een sneeuwploeg die volledig voldoet aan de eisen van Defensie. De SNK 55 is speciaal bestemd voor inzet op Nederlandse vliegbases. De Luchtmacht had behoefte aan een sneeuwploeg met specifieke kwaliteiten. Toen de aanbesteding een jaar geleden op de markt kwam, bestond een dergelijke sneeuwploeg nog niet. De gewenste ploeg diende overweg te kunnen met typisch Nederlandse sneeuwomstandigheden. Doordat onze sneeuw vaak wat nat en papperig is vanwege temperaturen die rond het vriespunt liggen, is de vorm van de schulp (het bovenste, uitstekende deel van het ploegblad) en de stand van de slijtstroken erg belangrijk. Alleen als deze optimaal zijn, wordt de sneeuw goed naar de zijkant afgevoerd en spat het niet over de ploeg, tegen de vrachtwagen aan. Daarnaast diende de hoek van de ploeg ten opzichte van het voertuig groter te kunnen zijn dan normaal (maximaal 45 graden in plaats van 30). Ook deze aanpassing was nodig voor een goede afvoer van sneeuw bij een hoge snelheid. Ten slotte had Defensie een wens wat betreft de lampen op de start- en taxibanen. Deze lampen steken bijna 2 centimeter boven het asfalt uit en zijn daardoor erg schadegevoelig. Door het toepassen van een rechtop staande slijtstrook en obstakelbeveiliging kan de SNK 55 sneeuw- ploeg met hoge snelheid worden ingezet zonder schade aan lampen toe te brengen. Aebi Schmidt heeft voor de invulling van al deze wensen de kunststof ploegbladen van een bestaand model sneeuwploeg toegepast en voor het onderstel gebruik gemaakt van de robuuste Cirron sneeuwploeg. Bestaande techniek in een nieuw jasje. Key Accountmanager Wim Tijhuis: Wij hebben aan het begin van de vorige winter een serie SNK 55 sneeuwploegen uitgeleverd aan Defensie en deze konden vrijwel direct worden ingezet. Met groot succes! Defensie is er bijzonder tevreden over. Zo tevreden zelfs dat wij het Ministerie als referentie voor deze nieuwe sneeuwploeg mogen gebruiken! De nieuwe SNK 55 sneeuwploeg weegt ongeveer de helft van de klassieke ploegtypes voor luchthavens en is daarmee zeer geschikt voor de relatief lichte voertuigen van Defensie. Het detail: de Nido Data Controller Moderne strooimachines zijn uitgerust met de Nido Data Controller. Via deze voorziening rapporteert de strooimachine voortdurend over het verloop van de strooiactie. De Nido Data Controller bestaat uit een modem, een GPS-antenne voor positiebepaling, een GSM-antenne voor datatransmissie en een back-up batterij. De strooimachines van Aebi Schmidt zijn uitgerust met een geavanceerd besturingssysteem dat ervoor zorgt dat onder meer de dosering en strooibreedte worden gerealiseerd zoals deze zijn ingesteld. Het systeem slaat alle gemeten waarden op in de bedieningskast. Het modem van de Nido Data Controller zorgt ervoor dat alle metingen die tijdens de rit worden gedaan, worden verstuurd en opgeslagen op een centrale computer (server), die fungeert als één grote database. Deze server levert informatie aan de beheerder van de strooier, de gladheidscoördinator, en aan de Serviceafdeling van Aebi Schmidt. De gladheidcoördinator kan zijn strooier zo goed als live volgen. Tijdens de strooiactie kan hij zien of de strooiactie volgens protocol wordt uitgevoerd. Wijkt de dosering of de strooibreedte bijvoorbeeld af, of rijdt de strooimachine om wat voor reden dan ook niet de juiste route, dan kan de gladheidcoördinator direct (laten) bijsturen. Tijdens de strooiactie meet de strooimachine voortdurend zijn eigen prestaties aan de hand van diverse parameters. Wijken de prestaties af van de norm, dan worden via het modem de betreffende foutcodes verzonden naar de server. Op de Serviceafdeling van Aebi Schmidt worden deze gegevens continu geanalyseerd en geïnterpreteerd. Luidt de conclusie dat er actie nodig is, dan stuurt het systeem zelf een of smsbericht naar de verantwoordelijke Servicemanager van Aebi Schmidt. Zo kan direct worden bepaald of en waar ingrijpen nodig is en hoe dat op de beste manier kan gebeuren. De Nido Data Controller is een onmisbare schakel in modern strooimanagement en kan gekoppeld worden aan een aantal modules. Via de module Winterlogic Live kan de gladheidcoördinator direct beoordelen of de strooiactie goed verloopt. Met de nieuwe module Winterlogic Report wordt direct na de strooiactie door Aebi Schmidt een overzichtelijk strooirapport opgesteld en in pdf-vorm naar de gladheidcoördinator gestuurd. In dit rapport is in één oogopslag duidelijk of er volgens afspraak gestrooid is. Snel en efficiënt. Dankzij de Nido Data Controller. 7

8 Integratie van bewezen techniek De Velocity Het definitieve design van de velocity wordt begin 2014 getoond. Dit najaar start bij Aebi Schmidt de productie van de eerste Velocity s. De ideale combinatiemachine voor fietspaden. Binnen een nieuw concept zijn bestaande en beproefde technieken toegepast. Op die manier kon de Velocity binnen een jaar worden bedacht, ontwikkeld en in productie worden genomen. De Velocity is een innovatieve oplossing voor gladheidbestrijding op fietspaden. Deze aanhangcombinatie voor tractoren is een sproeimachine en rolbezem voor sneeuw in één. De Velocity bestrijdt de gladheid tot wel viermaal sneller dan wanneer er met afzonderlijke voertuigen gewerkt wordt. Het resultaat na één werkgang is een zwart fietspad, net zo schoon en veilig als in de zomer na een regenbui. Projectleider Johan Braakman maakt deel uit van het groepje Aebi Schmidt medewerkers dat nauw betrokken was bij de ontwikkeling en de realisatie van de Velocity. Hij vertelt het verhaal van de razendsnelle ontwikkeling en introductie van een winterdienstmachine met ongekend potentieel. Het is natuurlijk al vaker verteld: in de recente strenge winters was er een alarmerende stijging van het aantal valpartijen en ongelukken op fietspaden. CROW en de Fietsersbond luidden daarom de noodklok en stelden duidelijk dat gemeenten en provincies veel meer aandacht aan hun fietspaden dienden te besteden. Niet dat gemeenten helemaal niets deden, maar de ingezette technieken boden of onvoldoende resultaat of waren inefficiënt. Bij het ploegen van sneeuw werd het fietspad namelijk onvoldoende schoon en bij het vegen van sneeuw met een rolbezem was de werksnelheid eigenlijk te laag. Met 10 à 15 kilometer per uur duurt het voor veel wegbeheerders te lang om een normale strooiroute binnen de gestelde tijd te kunnen afwerken. Kortom, de markt slaakte een noodkreet: bezorg ons een oplossing voor fietspaden! Uit die vraag is de Velocity ontstaan. 8

9 Luchthavens en fietspaden Creatief nadenken over praktische oplossingen, dat doen we graag bij Aebi Schmidt, zegt Johan Braakman. Nadenken over oplossingen betekent niet altijd opnieuw het wiel gaan uitvinden, maar slim gebruik maken van bestaande technieken om snel met een alternatief te komen. Alleen een sneeuwploeg inzetten, is geen optie op fietspaden. Je kunt het wegdek daarmee zo goed als sneeuwvrij maken, maar er blijft altijd wat restsneeuw achter. Dat is op wegen geen probleem, want door te strooien na het ploegen, en het daarop volgende inrijden van het dooimiddel door auto s, wordt de weg prima berijdbaar. Op fietspaden heb je dat effect niet vanwege de smalle fietsbanden en het minder intensieve verkeer. Met alléén ploegen ben je er dus niet. Gelukkig heeft Aebi Schmidt ook veel ervaring met gladheidbestrijding op luchthavens. En hoe gek dat misschien ook klinkt, landingsbanen en fietspaden hebben iets met elkaar gemeen. Beide moeten helemaal sneeuw- en ijsvrij zijn om veilig te zijn voor het betreffende verkeer. Daarom zet men op vliegvelden machines in die sneeuwploegen met sneeuw borstelen combineren en die tegelijkertijd ook dooimiddel sproeien. Met als resultaat een perfect zwarte baan. En dat bracht ons op het idee om een soortgelijke combinatie te maken voor fietspaden. Hoge werksnelheid De Velocity bestaat uit een aanhanger die aan een tractor wordt gekoppeld. De daarbij gebruikte rolborstel heeft een andere constructie en veel meer power dan de gebruikelijke borstels en loopt daarom ook niet vol. Bij veel sneeuwaanbod wordt aan de voorzijde van een tractor een sneeuwploeg gemonteerd. Dit betekent dat er een veel hogere werksnelheid kan worden bereikt. Tot wel 35 à 40 kilometer per uur, zegt Johan Braakman. Dat schiet lekker op! Bij de ontwikkeling van het concept hebben we gebruik gemaakt van een bestaande en beproefde borstelmachine. Hierbij hebben wij ons laten inspireren door de machines die door ons geproduceerd worden en op vliegvelden worden ingezet. Het gedrag van de borstel is bij hogere snelheden bestudeerd en de nodige aanpassingen zijn doorgevoerd. Aan de achterzijde monteerden wij een sproei-installatie, gebaseerd op de bekende CSP-sproeiers van Aebi Schmidt en we voorzagen het geheel van een vloeistoftank met een een volume van liter. Als de trekker voorzien is van een DIN-plaat kan daar een sneeuwploeg op worden gemonteerd. Wanneer de omstandigheden dat vereisen, kun je dus de combinatie maken van ploegen, borstelen én sproeien. Of, om het in andere woorden te zeggen: je combineert in één werkgang een curatieve actie (ploegen en borstelen) met een preventieve actie (het bijna schone wegdek sproeien met pekel). Spoorvolgend Door bestaande technieken te gebruiken, kon in zeer korte tijd een model worden ontwikkeld. We zijn gestart in februari 2012 en op de Nido Winter Experience in mei van dat jaar lieten we al de 3D-tekeningen van de Velocity zien aan onze gasten, zegt Johan Braakman vol trots. Eind 2012 was het prototype gereed en konden we beginnen met testen. Daarbij werd ook een aantal klanten van Aebi Schmidt betrokken; zij waren daarvoor uitgenodigd tijdens de Nido Winter Experience en werkten graag aan de proeven mee. Naast inzet in Nederlandse omstandigheden werd de Velocity begin dit jaar ook in het Duitse stadje Winterberg aan het werk gezet. Met succes! Want de Velocity maakte indruk met een perfect schoon eindresultaat bij droge en natte sneeuw en bij verschillende sneeuwhoogtes. Bovendien werd er met een werksnelheid tot circa 40 km/uur gereden. Eén van de andere slimme aspecten van de Velocity is dat deze spoorvolgend is. De combinatie volgt exact het spoor van de tractor. Ideaal in situaties met smalle doorgangen bij kruisingen en krappe rotondes. De chauffeur hoeft alleen maar te letten op de sneeuwploeg voor hem. Als deze de bocht kan maken zonder obstakels te raken, dan kan de Velocity dat ook! Multi-inzetbaar Wat de Velocity ook zo n goed concept maakt, is dat deze combinatie multi-inzetbaar is. Johan Braakman legt dat uit. De standaardbreedte van de Velocity is 1,70 meter. Hij kan worden voorzien van verschillende borstels voor een werkbreedte van 1,80 meter of 2,40 meter. De sproeibreedte is eveneens variabel. Standaard is die ingesteld op de breedte van het voertuig, maar de breedte is instelbaar tot een maximum van 3,70 meter. Hierdoor kan de Velocity ook worden ingezet op de openbare weg. En last but not least, de combinatie van borstel, sproei-installatie en vloeistoftank zorgt ervoor dat de Velocity óók inzetbaar is voor reinigingswerkzaamheden in de zomerdienst. Bijvoorbeeld voor het snel en grondig reinigen van het wegdek bij calamiteiten en dankzij de extra drukwaterpomp voor werkzaamheden met hogedruk sproeibalk en een spuitlans. Buitenland Door gebruik te maken van bestaande en bewezen technieken introduceert Aebi Schmidt een winterdienstmachine met ongekend potentieel. Dit najaar worden de eerste Velocity s uitgeleverd aan hun nieuwe eigenaren voor inzet in de komende winter. In het buitenland heeft men ook al belangstelling getoond voor onze Velocity, besluit Johan Braakman. Vanuit België, Duitsland, Noorwegen en Zweden zijn er inmiddels aanvragen voor demo s gekomen, maar bijvoorbeeld ook van de luchthaven van Wenen. Grappig eigenlijk, we hebben ons laten inspireren door airport-toepassingen en nu keert de Velocity als het ware terug naar zijn roots. De cirkel is rond! 9

10 De stelling: Aanbesteden remt innovatie De noodzaak om bij aanbestedingen het bestek zó op te stellen dat geen partijen worden uitgesloten, werkt remmend op technische innovatie. ASH Magazine legt deze stelling voor aan een aantal deskundigen. Mieke Hoezen (Rijkswaterstaat), Ruud Jacobs (gemeente Eindhoven) en Ron van der Veen (professioneel inkoopbureau INSINC) geven hun mening. Rudi Rosenkamp vertolkt het standpunt van Aebi Schmidt. Overheden zijn boven een bepaald bedrag verplicht om de inkoop van producten of diensten aan te besteden. Het doel van de Aanbestedingswet is duidelijk. Enerzijds moeten overheden met gemeenschapsgeld zoveel mogelijk waarde creëren, anderzijds zorgt aanbesteden voor eerlijke concurrentie. Wie de beste kwaliteit levert voor de beste prijs, wint de opdracht. Dat is de theorie. Aanbesteden heeft soms vervelende bijwerkingen. Om te voorkomen dat aanbesteders marktpartijen uitsluiten, mogen zij geen unieke producten of technieken opnemen in bestekken. Innovaties zijn per definitie uniek. Met andere woorden: de noodzaak om het bestek zó op te stellen dat geen partijen worden uitgesloten, werkt remmend op innovatie. Mieke Hoezen Senior Adviseur Markt & Inkoop bij Rijkswaterstaat maken met de manier waarop je een aanbesteding inkleedt. Rijkswaterstaat stelt bedrijven in staat om hun meerwaarde te tonen tijdens aanbestedingen en zich te onderscheiden. We stellen het programma van eisen zó op dat het gewenste product of de prestatie wordt beschreven. Anders dan de gangbare bestekken, waarin door aanbestedende diensten de oplossing precies wordt voorgeschreven, proberen we functioneel te specificeren. Functionele specificaties beschrijven de functies die de oplossing moet vervullen, waardoor we ruimte bieden aan bedrijven om diverse oplossingen aan te dragen. Daarnaast vind ik dat de leverancier zelf ook wel wat kan doen. Als bestekken niet de mogelijkheid bieden om je te laten beoordelen op innovatie, zorg er dan voor dat opdrachtgevers wéten wat jouw bedrijf aan innovatie te bieden heeft. Communiceer! Laat inkopers weten dat jij dé technische oplossing hebt gevonden voor hun probleem. Als je op die manier een vraag naar jouw product gecreëerd hebt, zie je dat vanzelf terug in de bestekken. Ik bekijk de kwestie vanuit het perspectief van de aanbesteder. In die rol ben je van nature geneigd om de markt zo breed mogelijk te houden, anders betaal je al snel de hoofdprijs. Dat wil Rijkswaterstaat uiteraard niet. Als er echter maar één partij is die de innovatieve technieken of producten biedt waar je als opdrachtgever op zit te wachten, dan kun je twee dingen doen. Je kunt met die marktpartij afspreken dat je gezamenlijk investeert in een innovatietraject en daar dan ook samen de vruchten van plukken. Het gevaar van zo n joint venture is dat je je als opdrachtgever aan één partij committeert en daardoor in een lock-in positie terecht kunt komen, dat is iets wat Rijkswaterstaat niet wil. Wij geloven in concurrentie tussen bedrijven met een level-playing field, omdat dat resulteert in krachtige en elkaar uitdagende bedrijven. Als ik weer terugga naar de stelling: daar ben ik het vanuit mijn rol als aanbesteder niet mee eens. Het heeft alles te Ruud Jacobs Medewerker Beheer Openbare Ruimte bij gemeente Eindhoven Ik denk eerlijk gezegd dat het wél mogelijk is om innovatie mee te nemen in een aanbesteding. Het kost alleen wat meer tijd en je neemt meer risico als aanbestedende partij. Maak je namelijk een fout, dan sleept de partij die zich benadeelt voelt je zó voor de rechter. Als gemeente Eindhoven moeten we ons afvragen of het ons dat wel allemaal waard is. Maar er zijn natuurlijk alternatieve routes. Een voorbeeld: de Velocity waar Aebi Schmidt onlangs mee gekomen is, vinden wij interessant. Wij hebben er dan ook één besteld om een pilot mee te draaien. Dat konden wij doen zonder aan te besteden. Enerzijds omdat de aanschaf onder het normbedrag bleef, anderzijds omdat het voor proeftrajecten wat makkelijker is om producten aan te schaffen. De pilot gebruiken we om te bepalen of we 10

11 met sproeien in het algemeen en de Velocity in het bijzonder willen doorgaan. Als dat het geval is, kunnen we besluiten of we bepaalde aspecten als criterium of referentie meenemen in een aanbesteding. Dan sta je als aanbestedende partij meteen ook wat sterker. Op zich willen wij met onze aanbestedingen innovatie blijven stimuleren. Daar worden we ten slotte allemaal beter van. Maar het blijft lastig om het goed te omschrijven in een bestek, vooral ook als je aanbesteedt op basis van Economisch Meest Voordelige Inschrijving. In elk geval moet je die technische beschrijvingen steeds meer gaan loslaten. Want waar gaat het uiteindelijk om? Wil je per se een strooimachine kopen of gaat het om een veilig begaanbare weg? Overigens zit er ook nog een heel andere kant aan die voortdurende innovatie. Daar hebben wij onlangs in een samenwerkingsverband van gemeentes over gesproken. In hoeverre moeten strooimachines nog worden dóórontwikkeld? Sommige collega s, zeker uit de wat kleinere gemeenten, weten eigenlijk niet wat een moderne strooimachine allemaal al kan en wat de gemeente daarmee eigenlijk kan besparen. Moet je dan nóg verder gaan als dat betekent dat het product duurder wordt? Ik denk dat er gemeenten zijn die zouden kiezen voor strooimachines die de helft goedkoper zijn, maar minder functionaliteiten zou hebben. Maar wat als die dan meer zout verbruiken of niet altijd betrouwbaar zijn waardoor je uiteindelijk veel meer geld kwijt bent? Je moet het zo zien: sommige partijen - zoals de gemeente Eindhoven - zijn geïnteresseerd in innovatie en kijken naar het totaalplaatje, maar anderen gewoon niet. Ron van der Veen Procurement Consultant bij INSINC Als professioneel inkoper ga ik op de stoel van de opdrachtgever zitten. Als opdrachtgever en aanbesteder ben ik het totaal oneens met deze stelling. Als ik zo graag innovatie wil stimuleren, dan moet ik ervoor zorgen dat ik mijn programma van eisen niet dichttimmer. Daag de markt uit om met innovatieve oplossingen te komen. Dat kun je als opdrachtgever bevorderen door functioneel te specificeren. Maar er zijn nog meer opties. Ga met je supplier een contract aan waarin je afspraken maakt voor een gezamenlijk innovatietraject. Dit zijn echter oplossingen aan de achterkant. Wil je écht stappen maken op het gebied van innovatie, zoek dan zelf de markt op. Houd bijvoorbeeld een marktconsultatie, leg aan potentieel interessante partijen een casus voor en ga met hen brainstormen. Maar eerst en vooral: zorg ervoor dat de markt weet wat jouw behoeften en wensen zijn. Technische innovaties die voor producenten zelf misschien heel interessant zijn, zijn niet per definitie een meerwaarde voor jóuw business. Kortom, zorg ervoor dat je zelf de richting bepaalt. Rudi Rosenkamp CCO (Chief Commercial Officer) bij Aebi Schmidt Holding Ik onderschrijf deze stelling volledig. In de praktijk is het al heel lang zo, ook in het buitenland, dat er van aanbesteden geen prikkel uitgaat wat betreft innovatie. Aanbesteders nemen specificaties op in een bestek, leveranciers moeten aantonen dat zij daar aan voldoen en vervolgens draait het vaak alleen nog maar om de prijs. Dat is één kant van het verhaal, maar daar blijft het niet bij. Als je moet concurreren op prijs dan komen marges steeds verder onder druk te staan en is er minder ruimte om te investeren in innovatie. Aebi Schmidt stelt zich wat dit betreft anticyclisch op: wij blijven investeren in technische ontwikkeling en verbetering. We hebben er echter mee te maken dat wij patenteerbare innovaties niet optimaal kunnen uitnutten. Aanbesteders mogen een unieke techniek of product niet meenemen in bestekken. Dan ben je dus genoodzaakt om jouw uitvinding, bijvoorbeeld via licenties, ook beschikbaar te stellen aan de concurrentie. Dan kan het wél worden opgenomen in een bestek. Dat is prima voor de opdrachtgever, maar minder aantrekkelijk voor de partij die investeert in innovatie. Innoveren blijven wij natuurlijk doen. Aebi Schmidt is er namelijk van overtuigd dat verbeteringen in techniek onze klanten uiteindelijk heel veel meerwaarde opleveren. Ik zal dat uitleggen met een voorbeeld. Onze strooimachines hebben qua dosering een maximale afwijking van plus of min drie procent. Bij andere strooimachines is die marge veel hoger, bijvoorbeeld plus of min zes procent. Reken nu eens uit hoeveel zout dat scheelt over de gehele levensduur van de strooimachine. De prijs van een strooimachine stelt niets meer voor bij het bedrag dat daar uit rolt. Daarom zeg ik ook tegen mensen die alleen maar oog hebben voor de prijs van een strooier: bekijk het hele plaatje en ga dan nog eens rekenen! Het zou heel goed zijn - voor de hele markt - als opdrachtgevers dit soort overwegingen meenemen in hun aanbestedingen. Maak leveranciers duidelijk dat zij EMVIpunten kunnen verdienen met innovatie, met producten of technieken die de klant en daarmee de samenleving uiteindelijk financieel voordeel opleveren. Dan snijdt het aanbestedingsmes echt aan alle kanten: overheden creëren maximale meerwaarde met gemeenschapsgeld, de concurrentie wordt eerlijker en innovatie wordt volop gestimuleerd. Het laatste woord: de lezer ASH Magazine wil graag weten wat ú van onze stelling vindt. Daarom nodigen wij u van harte uit om uw mening te mailen naar: marketing.nl@aebi-schmidt.com (vanuit Nederland) en marketing.be@aebi-schmidt.com (vanuit België). 11

12 Als beste getest: zinkvrije poederlakken Het milieu heeft er baat bij Aebi Schmidt gebruikt voor het aflakken van haar strooimachines sinds 2009 zinkvrije poederlakken. De kwaliteit van de lak is uitstekend en zinkvrije poederlakken hebben voordelen ten opzichte van de voorheen gebruikte zinkhoudende poederlakken. Poederlakken is overigens de formele naam voor wat in de praktijk vaak poedercoaten wordt genoemd. Strooimachines doen hun werk in een natte en zoute omgeving. Extreme omstandigheden! Zout en vocht en met name de combinatie ervan zijn funest voor het staal waarvan strooimachines zijn gemaakt. Daarom stellen Aebi Schmidt en haar klanten zeer hoge eisen aan de lak die strooimachines moet behoeden voor corrosie. De lak moet minimaal doordringbaar zijn en tegen een stootje kunnen. En dat laatste mag gerust letterlijk worden genomen. De lak moet zó hard zijn dat ze in hoge mate kras- en stootbestendig is. Een hoogwaardige lak biedt maximale bescherming en draagt daarmee bij aan een optimale levensduur. Zinkvrij Strooimachines worden in hun geheel geproduceerd bij Aebi Schmidt in Holten en het aanbrengen van de lak op de trechter en het frame van strooiers is onderdeel van het productieproces. Aebi Schmidt heeft in de loop van decennia veel kennis van en ervaring met het aflakken van staal verworven. Bij het lakproces staat de te realiseren kwaliteit natuurlijk voorop, maar veiligheid en duurzaamheid zijn niet minder belangrijk. Bertus Wessels, QESH Manager bij Aebi Schmidt, is expert op het gebied van het lakken van staal. Hij vertelt hoe het lakproces in z n werk gaat en waarom Aebi Schmidt er voor heeft gekozen om daarbij uitsluitend nog zinkvrije poederlakken te gebruiken. Blank stralen Bertus Wessels: Vroeg in het proces worden de trechters en de frames van strooimachines geproduceerd. Dat gebeurt door op maat gesneden staalplaten aan elkaar te lassen met lasrobots. De trechters en frames gaan vervolgens naar een straalcabine. Een straalrobot straalt het staal blank waarna het vervolgens wordt opgeruwd. Dat laatste is nodig voor een goede hechting van de lak. De straalrobot kan 98% van het oppervlak bewerken; de laatste stukjes - de moeilijke hoekjes - worden handmatig bewerkt. Vervolgens begint het eigenlijke lakproces dat in twee opeenvolgende stappen verloopt. Een voldoende laagdikte met een uitstekende hechting is van groot belang. De laklaag op strooimachines bestaat dan ook uit een tweelaags poederlaksysteem. De eerste laag, de epoxy grondlaag fungeert als primer, als hechtlaag, voor de polyester toplaag. Aebi Schmidt past al geruime tijd de methode van poederlakken toe. Daarmee realiseren wij de zeer hoge kwaliteit die Aebi Schmidt voor haar klanten nastreeft. Bovendien is poederlakken duurzamer dan natlakken, de methode die in het verleden werd gebruikt. Het lakproces begint met het aanbrengen van de primerpoederlak op het staal. Dat gebeurt op elektrostatische wijze met als resultaat dat de uiteindelijke laklaag overal, óók op de moeilijke plaatsen, de juiste dikte heeft. Vervolgens wordt de trechter of het frame de oven in gebracht. Bij een oventemperatuur van 200 graden vloeit het lakpoeder uit om dan een egale laklaag op het staal te vormen. Nadat deze eerste laag is afgekoeld, wordt een tweede poederlaag opgebracht. Dat is een polyester topcoating die zeer 12

13 goed bestand is tegen ultraviolette straling. Dan volgt een tweede moffelronde in de oven en na de vereiste moffeltijd is de lak op de stalen componenten voldoende uitgehard. Chemisch afval Sinds 2010 gebruikt Aebi Schmdit zinkvrije poederlakken bij dit proces. Bertus Wessels, die als QESH manager nauw betrokken is bij het duurzaamheidsbeleid van Aebi Schmidt, is daar bijzonder over te spreken. Dat heeft meerdere redenen, zegt hij. Tot voor kort betekende poederlakken per definitie zinkhoudende poederlakken gebruiken. Er was nog geen goed alternatief op de markt verkrijgbaar. Met zinkhoudende poederlakken bereikten we natuurlijk ook al uitstekende resultaten, maar de moderne zinkvrije poederlakken hebben een aantal bijkomende voordelen. De zinkdeeltjes in de poederlak zijn zwaar. Daardoor is het materiaal lastig op het staal op te brengen en daarbij gaat er ook relatief veel lakpoeder verloren. Er was dus veel restmateriaal dat als chemisch afval moest worden afgevoerd. Want zink staat nu eenmaal te boek als een milieubelastende stof. Zinkvrije poederlakken zijn makkelijker op te brengen, er blijft minder restmateriaal achter en van chemisch afval is geen sprake meer. Er was dus alle reden om niet langer zinkhoudende poederlakken te gebruiken zodra een kwalitatief goed alternatief beschikbaar zou zijn. Zoutsproeitest Enkele jaren geleden, in 2009, kwamen de eerste goede zinkvrije poederlakken op de markt met een corrosiebeschermingsclassificatie van C-5 volgens ISO Uiteraard onderzocht Aebi Schmidt of een dergelijk alternatief geschikt was voor haar strooimachines. Bertus Wessels: Dat bleek inderdaad zo te zijn, maar wij gingen niet over ijs van één nacht. Eerst moesten we er zeker van kunnen zijn dat zinkvrije poederlakken een minstens even goede corrosiebescherming zouden opleveren. Daarom hebben we een uitgebreide test laten uitvoeren. Daarbij werden plaatjes staal van een laklaag voorzien. Dat gebeurde met verschillende typen lak die bovendien werden geleverd door verschillende producenten. Ook werden verschillende lakmethodes toegepast, onder andere natlakken, en poederlakken met zinkhoudende én zinkvrije poederlakken. Al die plaatjes werden aan diverse kras- en stoottesten blootgesteld en vervolgens onderworpen aan een uur durende zoutsproeitest. Daarmee simuleer je de extreme omstandigheden waarin strooimachines hun werk doen. Overigens was deze test ook nog om een andere reden extreem te noemen. Een standaardtest duurt uur, wij kozen voor het dubbele om een zo groot mogelijke zekerheid te krijgen over de kwaliteit van de gebruikte lakken. Grondig reinigen De onderzoeksresultaten spraken duidelijke taal. Bertus Wessels: De kwaliteit die wordt bereikt met zinkvrije poederlakken is ten minste even hoog als die we bereiken met zinkhoudende poederlakken. En gezien de extra voordelen die het gebruik van zinkvrije poederlakken met zich meebrengt lag het voor de hand om uiteindelijk over te gaan op zinkvrij poederlakken. Sinds het seizoen 2010/11 maakt Aebi Schmidt uitsluitend nog gebruik van deze duurzame lakken. Uiteraard hebben wij onze klanten ook geconsulteerd over de resultaten van dit nieuwe procédé. Daaruit bleek dat men zeer tevreden is over de kwaliteit. Eén ding moet Bertus Wessels nog écht van het hart tot besluit van zijn verhaal. Hoe hard en sterk een bepaalde lak ook is, het blijft van cruciaal belang om strooimachines na afloop van elke winterdienstactie grondig te reinigen. Daarmee bedoel ik: zoutresten verwijderen. Want zout en vocht moet je zo min mogelijk kans geven in de buurt van staal! Laagdikte is cruciaal De dikte van de laklaag en de hechting van de lak op het staal is van groot belang. Wanneer de laklaag niet dik genoeg is, kan het vocht er op den duur doorheen dringen en roest op de strooimachine is dan het onvermijdelijke gevolg. Dit speelt met name bij de kopse kanten van het plaatstaal. Het is in de praktijk bijzonder lastig om deze randjes te voorzien van een voldoende dikke laklaag. De epoxyprimer die Aebi Schmidt momenteel toepast, biedt met een dikte van 90 à 110 μ (micrometer) uitstekende bescherming. Daar bovenop wordt een polyester aflaklaag aangebracht (met een dikte van 60 à 80 μ). Polyester heeft een hoge glansgraad en is bestand tegen uv-straling. Het eerste zorgt ervoor dat het zout gemakkelijk over het oppervlak glijdt. Bescherming tegen uv-straling is van belang, omdat de lak anders dof wordt door inwerking van dit licht met als resultaat dat het zout minder makkelijk glijdt. Uitbesteden of zelf doen In het verleden, voor de verhuizing naar de huidige locatie in Holten, beschikte Aebi Schmidt over een eigen natlakinstallatie. Toen de overstap van natlakken naar poederlakken werd gemaakt, was het de vraag of het poederlakken in eigen huis gedaan zou worden of dat het zou worden uitbesteed. Om bedrijfseconomische redenen viel de keuze op de laatste optie. De kaarten kwamen anders te liggen toen Aebi Schmidt weer over een eigen lasserij-afdeling kon beschikken. Dat maakte het uitbesteden van het aflakken logistiek inefficiënt en het extra transport van en naar het aflakbedrijf viel moeilijk te rijmen met het duurzaamheidsbeleid van de organisatie. Om die reden werd besloten in eigen huis een nieuwe aflakstraat op te zetten. Met als gevolg dat de productie van strooimachines van begin tot eind plaatsvindt in Holten. Bovendien beheerst Aebi Schmidt op deze manier volledig de kwaliteit van het gehele productieproces. 13

14 de Luchtcomponent van de Belgische Defensie Altijd paraat bij gladheidbestrijding een van de vier as990 airport sweepers die aebi schmidt afgelopen zomer heeft geleverd. Voor de Luchtcomponent van de Belgische Defensie is gladheidbestrijding cruciaal. Deze component van Defensie moet altijd paraat zijn, ook s winters. Aviation Captain Vincent Ciappina is onder meer verantwoordelijk voor het beheer van Runway Vehicles. Hij vertelt hoe Defensie het beheer van haar winterdienstmaterieel organiseert. In Evere, tussen Brussel en luchthaven Zaventem, ligt een grote militaire basis. Hier is het Kwartier Koningin Elizabeth gevestigd. Een enorm complex waar men, om begrijpelijke redenen, niet zomaar binnenkomt. Formulieren moeten worden ingevuld en identiteitsbewijzen gecontroleerd om uiteindelijk te worden toegelaten. Met ruim medewerkers, verdeeld over vele gebouwen, is het hoofdkwartier een dorp op zich. In één van deze gebouwen bevindt zich het kantoor van Aviation Captain Vincent Ciappina. Als Material Manager Runway Vehicles is hij verantwoordelijk voor het beheer en de aanschaf van materieel voor de diverse luchtmachtbases en dus ook voor winterdienstmaterieel. Onder zijn beheer vallen de vijf Air Force Units die op diverse locaties in België te vinden zijn. Dat zijn de 1e Wing in Bevekom (Beauvechain), de 2e Tactische Wing in Florennes, de 10e Tactische Wing in Kleine-Brogel, de Vliegbasis Koksijde en de 15e Wing Luchtransport in Melsbroek. De organisatie Op elk van deze bases heeft men eigen gladheidbestrijdingsmaterieel, vertelt Vincent Ciappina. En elke basis beschikt over een eigen dienst van goed getraind personeel voor de uitvoering van de winterdienst. De training wordt meestal door de leverancier zelf gegeven. Defensie stelt daar hoge eisen aan. Zo heeft Aebi Schmidt onlangs de training verzorgd voor de gebruikers van de nieuw aangeschafte AS990 Airport Sweepers. Meteorologische dienst Net als bij civiele gladheidbestrijding is meteorologische informatie cruciaal voor het besluit om al dan niet tot actie over te gaan. Wij hebben daarvoor onze centrale meteorologische dienst in Bevegem, zegt Vincent Ciappina. Daar worden de weerscondities voortdurend gemonitord en de meteorologen van de Meteorologische Wing delen hun bevindingen vervolgens met de eenheden op de bases. De beslissing om te gaan strooien of sneeuw te gaan ruimen wordt vervolgens op elke basis individueel genomen. Overkoepelend wordt er ook beleid uitgezet. Daarvoor overleggen de meteorologen met officieren/piloten enerzijds en de onderhoudsdienst anderzijds. In deze overlegstructuur is men nu bezig om protocollen op te stellen. Daarbij wordt geredeneerd vanuit het beschikbare materieel. Met andere woorden: de specialisten stellen bijvoorbeeld vast dat een bepaald 14

15 type strooimachine in nauwkeurig omschreven condities op vooraf bepaalde locaties wordt ingezet. Op deze manier willen wij meer eenheid brengen in procedures. Behoefte inventariseren De aanschaf van nieuw materieel is een langdurig proces dat zich over vele maanden of zelfs jaren kan uitstrekken. De interne besluitvorming dient volgens een vaste marsroute te verlopen en uiteindelijk, als de uitgewerkte voorstellen klaar zijn, buigt de politiek zich erover om te zien of het groene licht kan worden gegeven. Vincent Ciappina legt uit hoe dit in z n werk gaat. Het proces start met wat wij noemen: een prospectie maken. Dat betekent dat de betreffende eenheid inventariseert welk materieel aan vervanging toe is en welk aanvullend materieel nodig is. Deze prospectie is een grove opzet: binnen een zekere bandbreedte wordt aangegeven om wat voor materieel het gaat en waar de prioriteiten liggen. Via de voorgeschreven lijn komt de prospectie bij mijn afdeling terecht. Het is dan mijn taak om de wensen te beoordelen in het licht van het beschikbare budget. Daarvoor is een kostenindicatie nodig. Daarom vragen wij potentiële leveranciers zoals Aebi Schmidt om op basis van de technische specificaties een schatting van de prijs te geven. Aan de hand van deze gegevens maken wij een voorstel dat op ministerieel niveau moet worden goedgekeurd. Uiteindelijk leidt deze procedure tot een besluit. In het ene geval volgt er goedkeuring om tot de voorgestelde investering over te gaan, maar het kan ook gebeuren dat men besluit om het dossier naar een volgend jaar door te schuiven. Punten tellen Nadat dit traject is doorlopen begint de aankoopprocedure. Vincent Ciappina: Mijn rol is daarbij toegespitst op de technische en logistieke aspecten, terwijl de inkoopofficier zich bezighoudt met de prijs en de administratieve zaken rond de aanbesteding. Deze laatste schrijft het lastenboek (het bestek), op basis waarvan geïnteresseerde leveranciers een offerte kunnen opstellen. Op enkele zeldzame uitzonderingen na zijn de aankoopprocedures van Defensie openbaar, vertelt Vincent Ciappina. En voor alle aanbestedingen geldt dat de offertes zowel op prijs als op kwaliteit worden beoordeeld. Dat gebeurt op basis van een puntensysteem. Zowel voor de prijs als voor de kwaliteit kan een aantal punten worden behaald. Het is mijn taak om de offertes te beoordelen op het vlak van kwaliteit en logistiek. De inkoopofficier doet hetzelfde voor het prijsgedeelte met als uitgangspunt: hoe lager de prijs, hoe meer punten. Nadat beide evaluaties zijn voltooid, worden de punten per aanbieder opgeteld en degene met de beste score krijgt de opdracht toegewezen. Dit gunningbesluit wordt openbaar gemaakt, zodat alle leveranciers weten op grond van welke overwegingen de uiteindelijke beslissing is gemaakt. Wenselijk vs praktisch Bij de beoordeling op kwaliteit gaat het om verschillende aspecten. Uiteraard wordt in het lastenboek nauwkeurig gespecificeerd aan welke technische eisen een strooimachine of sneeuwruimer moet voldoen. Dit aspect telt zwaar mee. Om die reden moeten leveranciers ook één set aanbestedingsdocumenten blanco inleveren. Dat wil zeggen: zonder prijzen. Dit borgt dat de beoordelaar zich op geen enkele manier laat beïnvloeden door financiële aspecten. Daarnaast is de nazorg die een leverancier biedt een belangrijk aspect. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om de vraag hoe snel zijn onderhoudsdienst ter plaatse kan zijn als dat nodig is. Duurzaamheid is ook een belangrijk criterium, zegt Vincent Ciappina. Wij stellen onder meer hoge eisen aan de motoren van voertuigen in termen van CO 2 -emissie. Daarnaast willen wij onder meer het papiergebruik verminderen door leveranciers alle documentatie digitaal te laten aanleveren. Daarbij loop je meteen tegen de vraag aan of alles wat wenselijk is ook wel praktisch is. Wat is bijvoorbeeld handiger voor een onderhoudsmonteur: tijdens het werk zijn laptop raadplegen of het instructieboek doorbladeren? Een soortgelijke discussie is er op het gebied van innovatie. Natuurlijk is kennisontwikkeling erg belangrijk. Zo laten wij ons door bijvoorbeeld Aebi Schmidt op de hoogte houden van de meest recente ontwikkelingen binnen gladheidbestrijding. Maar bij elk nieuw contract moeten wij overwegen of wij voor de nieuwste technologie kiezen of juist voor beproefde concepten. In bepaalde gevallen kiezen we liever voor proven technology om er zeker van te zijn dat een strooier of sneeuwploeg absoluut bedrijfszeker is. Missie waarmaken Nadat de opdracht aan een bepaalde leverancier is gegund, begint het laatste gedeelte van de procedure: de oplevering. Die start met de Voorafgaande Technische Keuring (VTK), legt Vincent Ciappina uit. Deze vindt plaats bij de fabrikant in huis. Zo zijn wij onlangs twee dagen bij Aebi Schmidt in Duitsland op bezoek geweest voor de VTK van de vier AS990 Airport Sweepers die zijn aangeschaft. Bij deze fabriekskeuring wordt het materieel grondig getest: voldoet het aan alle specificaties en levert de machine inderdaad de door de leverancier beloofde prestaties? Als deze fase is afgerond, volgt de Gedeeltelijke Voorlopige Oplevering (GVO). Voor de vier AS 990 Airport Sweepers vond de GVO plaats bij de vestiging van Aebi Schmidt in Aartselaar. En ten slotte is er dan de Definitieve Oplevering, die plaatsvindt bij de opdrachtgever zelf, in dit geval op de betreffende luchtmachtbases. En dan is het tijd om het materieel in gebruik te nemen en in gebruik te hóuden. Voor dat laatste is het luchtmachtpersoneel deels zelf verantwoordelijk: het reguliere onderhoud wordt namelijk op de bases gedaan. Voor meer complexe problemen én voor het jaarlijkse groot onderhoud wordt de leverancier ingeschakeld. Zo helpen beide partijen er voor zorgen dat, ook waar het gaat om gladheidbestrijding, de Belgische Luchtcomponent kan waarmaken wat hij zijn missie noemt: Gelijk wat, gelijk wanneer, gelijk waar naar toe. 15

16 Een rolbezem doet wonderen Vegen in de sneeuw Veegmachines zijn gemaakt om straten te vegen, niet om sneeuw te ruimen. Dat klinkt niet alleen logisch, dat ís ook logisch. Toch zijn er goede mogelijkheden om met veegmachines fietspaden sneeuwvrij te maken. Aebi Schmidt heeft met de Schmidt veegmachines de oplossing in huis. Veegmachines staan op stal als wegen en fietspaden vol sneeuw liggen. Jammer, want je zou ze graag optimaal inzetten en niet laten wachten op beter weer. Aebi Schmidt heeft een oplossing bedacht om de Schmidt Cleango en Swingo veegmachines heel snel inzetbaar te maken voor sneeuwruimen. Rayonmanager Jeroen Tijhuis: Voor beide typen hebben we een speciaal frame ontwikkeld waaraan een rolbezem is bevestigd. Na een eenmalige aanpassing van de veegmachine zelf kunnen de veegborstels in een ommezien worden vervangen door dit frame met rolbezem. En zo kan de veegmachine snel aan de slag om sneeuw te ruimen. Dit betekent enerzijds dat de veegmachine optimaal wordt benut en anderzijds dat gemeenten over extra capaciteit beschikken voor winterse dagen. Bijvoorbeeld om hun fietspaden sneeuwvrij te maken. Extra power Dat laatste - besneeuwde fietspaden - is voor veel gemeenten een heikel punt. Na de strenge winters van enkele jaren geleden werden zij door de Fietsersbond erop aangesproken dat de veiligheid op veel fietspaden ondermaats was. Maar hoe zorg je er als gemeente voor dat ze wél goed berijdbaar zijn nadat het heeft gesneeuwd? Jeroen Tijhuis: Men denkt er dan al gauw aan om een sneeuwploeg in te zetten. Dat is vooral verstandig als er een flinke laag sneeuw is gevallen. Het nadeel is dat je de verharding met deze methode nooit helemaal goed schoon krijgt. Er blijft altijd een restlaagje sneeuw achter en dat wil je niet hebben op een fietspad. Bij matige sneeuwval, tot een paar centimeter, is het weg borstelen van de sneeuw de aangewezen methode. Maar hoe pak je dat aan? Een rolbezem voor op een voertuig monteren, bijvoorbeeld een VW Crafter, lijkt misschien wel het ei van Columbus, maar in de praktijk loop je tegen allerlei problemen aan. Je moet er onder meer voor waken dat het voertuig niet te snel rijdt, want dan loopt de rolbezem namelijk vol met sneeuw en uiteindelijk wordt er helemaal geen sneeuw meer weggeborsteld. De voertuigsnelheid aanpassen en niet harder rijden dan 10 à 15 kilometer per uur is heel lastig. De rolbezem wordt aangedreven door de motor van het voertuig en daar is extra power voor nodig: de motor moet tot toeren draaien, maar bij dit toerental rijd je in de eerste versnelling echter veel te hard. Chauffeurs lossen dit vervolgens op door met de koppeling 16

17 te spelen, maar op de lange duur is dat natuurlijk funest. Daarnaast zijn er problemen met de breedte en wendbaarheid van het voertuig. Fietspaden zijn in de regel smal en de bochten vaak vrij scherp. Kortom, een busje of bestelwagen met rolbezem inzetten op fietspaden is niet echt dé oplossing. Smal en wendbaar Een veegmachine die voorzien is van een sneeuwborstel biedt wél soelaas. Jeroen Tijhuis: Veegmachines zijn prima geschikt om op fietspaden te rijden. Met name in de stad. De werksnelheid is namelijk laag genoeg om smalle passages en moeilijke bochten te nemen en daarnaast zijn onze Cleango s en Swingo s smal en zeer wendbaar. Beide beschikken over hydrostatische aandrijving, wat betekent dat de machinist tussen 0 tot 15 kilometer per uur traploos in snelheid kan variëren. Binnen dit snelheidsbereik kan de rolbezem de sneeuw optimaal verwerken. Aan het speciale frame wordt een standaard sneeuwborstel gemonteerd. Deze heeft een andere borstelbezetting dan veegrolbezems, voldoende hydrauliek voor een hoger toerental en een aangepaste stuifkapconstructie, zodat grote hoeveelheden sneeuw kunnen worden verwerkt. De veegmachine in kwestie moet wél eenmalig worden aangepast voor de montage van het speciale frame. Jeroen Tijhuis: Dat doen we in onze werkplaatsen in Holten, Leimuiden of Aartselaar. Bij de Swingo monteren we een speciale voertuigplaat en we passen hydraulische aansluitingen aan. Daarnaast voorzien we de veegmachine van winterbanden en moet de besturingssoftware worden uitgebreid. Die upgrade is nodig, zodat de veegmachine weet dat hij sneeuw aan het borstelen is. Dat voorkomt onder meer dat de zuigventilator wordt aangezet. Zou dat gebeuren, dan gaat de machine sneeuw opzuigen, die vriest binnenin vervolgens vast en dat geeft alleen maar narigheid. Snel wisselen Voor de Cleango zijn de aanpassingen nog eenvoudiger. Deze veegmachine is standaard al voorzien van een voertuigplaat en een hydraulische snelkoppeling voor de rolbezem is eveneens aanwezig. Er moeten wat kleine aanpassingen op hydraulisch gebied plaatsvinden en natuurlijk is ook hier de aanvullende software nodig. Na deze eenmalige aanpassing(en) kan de machinist de veegborstels van zijn Cleango of Swingo veegmachine snel en simpel vervangen door het frame met rolbezem en sneeuw gaan ruimen op fietspaden. Is het winterwerk klaar, dan is de sneeuwunit ook weer snel afgekoppeld en vervangen door de veegborstels. De machinist pakt dan - nadat hij zijn veegmachine goed heeft schoongemaakt - weer de veegroutine op. En om het verhaal compleet te maken: als de veegmachine beschikt over een trekhaak kan een aanhanger-strooimachine worden aangekoppeld, zodat het sneeuw borstelen wordt gecombineerd met een (preventieve) strooiactie. Instructie in (de)monteren Nadat Aebi Schmidt de veegmachine eenmalig heeft aangepast, wordt deze weer afgeleverd bij de betreffende gemeente en krijgt de machinist een instructie. Het monteren en demonteren van het rolbezemframe wordt gedemonstreerd en de machinist leert hoe de veegspiegel wordt ingesteld op de juiste stand. Dit alles is belangrijk, want als de rolbezem te hard op de ondergrond drukt, spat de sneeuw alle kanten op en slijten de borstelharen (veel) te snel. Deze instructie neemt een dagdeel in beslag. Daarbij wordt de machinist ook verteld hoe belangrijk het is om na een sneeuwruimactie de veegmachine goed schoon te maken. Zorg ervoor dat alle zoutresten verwijderd zijn, zegt Jeroen Tijhuis. Want zout is funest voor zo n complexe en kostbare veegmachine. Ook s zomers handig Het frame met rolbezem kan overigens ook s zomers worden gebruikt, vertelt Jeroen Tijhuis tot slot. Je kunt bijvoorbeeld het maaisel dat op fietspaden is blijven liggen de berm in borstelen. Of hetzelfde doen met afgewaaid blad in het najaar. Het is allebei toegestaan en is minder bewerkelijk dan maaisel en blad opvegen en afvoeren. Bovendien is het een stuk goedkoper. Dit geldt ook voor bijvoorbeeld zand op de weg in de buurt van bouwprojecten. Opzuigen en afvoeren is een enorme klus, terwijl het zand weg borstelen een fluitje van een cent is. Een Cleango of Swingo veegmachine laten aanpassen voor het gebruik van een frame met rolbezem is een relatief kleine ingreep, die gemeenten extra capaciteit bezorgt voor het sneeuwvrij maken van fietspaden. Wilt u meer weten over de mogelijkheden voor úw veegmachine, neem dan contact op met de afdeling Verkoop van Aebi Schmidt Nederland: +31 (0) of Aebi Schmidt Belgium: +32 (0) Sneeuw borstelen op YouTube Op YouTube kunt u een Cleango en Swingo veegmachine, beide voorzien van een rolbezem, in de sneeuw aan het werk zien. Cleango Swingo 17

18 NIEUWE Aebi MT voertuiglijn Multi-inzetbare alleskunner Aebi Schmidt introduceert eind 2013 de Aebi MT voertuiglijn. Deze voertuigen zijn krachtige werktuigdragers die het hele jaar door multifunctioneel kunnen worden ingezet. Zowel bij gladheidbestrijding, als bij reinigingswerkzaamheden en groenonderhoud. De modulaire bouwwijze maakt de Aebi MT budgettair heel aantrekkelijk. Het is een stoer voertuig. De Aebi MT 720/740/750 combineert een spoorbreedte van slechts 1,32 meter met een laadvermogen tot wel 9 ton. De krachtige motor en robuuste ZF-versnellingsbak maken een hoge bedrijfssnelheid mogelijk, tot wel 90 km/uur, maar het voertuig kan ook in de kruipstand worden gezet. Qua snelheidsbereik is dan ook de inzet voor alle soorten werkzaamheden mogelijk. Het voertuig gaat verder waar de mogelijkheden van een bestelbusje ophouden. De Aebi MT voertuigen passen volledig in de filosofie van Aebi Schmidt, die gericht is op modulaire toepassingen en multifunctionaliteit. Het snelwisselsysteem maakt het mogelijk dat er snel van functionaliteit kan worden gewisseld. Met de hydrauliekvarianten kunnen werktuigen aangedreven worden en kiep- en heffuncties bediend worden. Zo kan de Aebi MT 720/740/750 s winters bijvoorbeeld eerst worden ingezet bij het sneeuwvrij maken van fietspaden, om later op de dag voor andere werkzaamheden gebruikt te worden. Veelzijdig uitbreidbaar De Aebi MT voertuigen zijn uitbreidbaar met diverse accessoires en verschillende afneembare apparaten. Zo kan het voertuig worden voorzien van een sneeuwploeg 18

19 of rolbezem voor de winterdienst. En dankzij de toevoeging van een laadbak en kraan kan de Aebi MT uitstekend dienst doen bij reinigingswerkzaamheden en groenonderhoud. De uitbreidingsmogelijkheden en functionaliteiten zijn heel divers: als werktuigdrager kan de Aebi MT 720/740/750 worden ingezet met een maaibalk, een versnipperaar, een was/spoelcombinatie, een onkruidbestrijdingsmachine, et cetera. Dankzij de modulaire opbouw kan voor elke afnemer het ideale multifunctionele voertuig worden samengesteld. De Aebi MT voertuigen beschikken over uitstekende rijeigenschappen en zijn voor de berijders - de cabine biedt plaats aan drie personen - ergonomisch verantwoord en comfortabel. Bovendien zorgt het zicht rondom en het vele glas in de cabine voor veilige deelname aan het verkeer. Optimale integratie De Aebi MT voertuigen worden geassembleerd in de Aebi Schmidt fabriek in het Zwitserse Burgdorf, waar ook de Aebi Terratrac laagzwaartepunt tractor en de compacte Aebi Combicut motormaaier worden gebouwd. De moderne, hoogwaardige productie binnen Aebi Schmidt organisatie is centraal georganiseerd en beschikt over een eigen ontwikkelingsafdeling. Dit betekent dat zowel het voertuig zelf als de accessoires en te combineren werktuigen vanuit één concept en visie worden geproduceerd en ontworpen. Dat zorgt voor optimale integratie. Ook op de langere termijn, want de technische details van de voertuigen zullen voortdurend worden doorontwikkeld en geoptimaliseerd. Goede investering De Aebi MT 720 en de verwante modellen Aebi MT 740 en Aebi MT 750 zijn een interessante optie voor gemeenten en andere overheden, voor nutsbedrijven, de aannemerij en groenbedrijven. Met name voor kleinere gemeenten is de Aebi MT voertuiglijn vanuit bedrijfseconomisch perspectief een uitstekende investering. Niet alleen vanwege de brede inzetbaarheid van het voertuig, maar juist ook doordat de modulaire opbouw het mogelijk maakt om alleen die functionaliteiten toe te voegen waar echt behoefte aan is. Niets meer, niets minder. De introductie van de Aebi MT 720, 740 en 750 vindt dit najaar plaats. Voor meer informatie hierover kunt u contact opnemen met Patrick Verreck (voor België): +32 (0) of (voor Nederland) Stefan Lagodin: +31 (0) of Sake Barkhuis: +31 (0) Karakteristieken Aebi MT 720 Spoorbreedte 1,32 meter ideaal voor fietspaden en vluchtstroken Dubbelluchtbanden zorgen voor lage bodembelasting Laadvermogen tot 9 ton belastbaar met strooimachine en rolbezem of sneeuwploeg Groot snelheidsbereik van kruipstand tot 90 km/uur - 4x4 aandrijving mogelijk Multifunctioneel diverse hydrauliekvarianten voor aandrijven van werktuigen Veilig en comfortabel uitstekend zicht rondom, ergonomische indeling, paraboolvering 19

20 Social Return Eén van de doelstellingen van de nieuwe Nederlandse Aanbestedingswet - die op 1 april jl. in werking trad - is om via aanbestedingen zoveel mogelijk maatschappelijke waarde te creëren. Aebi Schmidt zoekt samen met opdrachtgevers naar mogelijkheden om die doelstelling te realiseren. De Wet specificeert niet wat maatschappelijke waarde is of zou moeten zijn. En dus zijn opdrachtgevers genoodzaakt om daar een eigen uitleg aan te geven. In toenemende mate definiëren overheden maatschappelijke waarde als Social Return. En dit begrip wordt vervolgens toegespitst naar het (re)activeren van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en hen te begeleiden naar werk. Vanuit onze visie op Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen draagt Aebi Schmidt Social Return natuurlijk een warm hart toe. Maar tegelijk constateren wij dat het lastig is om er per individueel project een effectieve invulling voor te vinden. Michel van der Klooster, Managing partner United Quality (specialist in inkoop- en aanbestedingstrajecten van speciale voertuigen en materieel) formuleert het probleem als volgt: Bij levering van specialistisch materieel maken de materiaalkosten vaak een groot onderdeel uit van de totaalprijs en vereist de bouw van het materieel vaak specifieke deskundigheid die meestal zeer beperkt ingevuld kan worden door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Toepassing van Social Return in Europese aanbestedingen is een goede ontwikkeling. Echter, per levering of dienst moet goed onderzocht worden door de aanbestedende dienst of dit ook realistisch toepasbaar is en niet disproportioneel. Daarom is het aan te bevelen om voor een aanbesteding de concrete mogelijkheden met betrekking tot Social Return samen met de markt/branche te inventariseren. Vijf procent Waar gaat het precies om? Nederlandse gemeenten die Social Return als Wens of Eis in hun aanbesteding opnemen, definiëren het als een percentage van de waarde van de opdracht. Daar is geen wettelijke norm voor, maar inmiddels hanteert men meestal 5 procent als norm. Dat kan gebeuren in de vorm van een minimum eis, waarbij gegadigden zich committeren om 5 procent van de aanneemsom te besteden aan Social Return. Maar het kan ook worden gepresenteerd als wens, waarbij potentiële opdrachtnemers worden uitgenodigd om vooral méér dan 5 procent van de waarde aan Social Return te besteden. Wie op deze manier het meeste bijdraagt, vergroot zijn kansen op het verkrijgen van de opdracht. Een bijkomende wens van de aanbestedende diensten is dat de uitvoering van Social Return gerelateerd is aan de opdracht. Gaat het bijvoorbeeld om de aanleg van een weg in gemeente X, dan zou diezelfde gemeente graag zien dat enkele uitkeringsgerechtigde inwoners van X in hun eigen gemeente worden ingezet bij de aanleg ervan. Daar zijn verschillende contractvormen voor mogelijk: tijdelijke banen, arbeidsstages, en leer/werktrajecten. Creatieve oplossingen In de praktijk is Social Return voor marktpartijen lastig te concretiseren. Dat heeft onder meer te maken met schaalgrootte. In het voorbeeld van de weg in gemeente X zal de waarde van de opdracht al snel in de miljoenen lopen. Met 5 procent van zo n bedrag kunnen substantiële trajecten worden opgezet. Is de waarde (veel) lager, dan wordt het zoeken naar een goede oplossing. En waar moet het Social Returnprogramma worden uitgevoerd: in de plaats waar het product of de dienst wordt geleverd (dat heeft uiteraard de voorkeur van de betreffende gemeente), of bij de opdrachtnemer in huis? Aebi Schmidt wil samen met haar opdrachtgevers op de best mogelijke manier invulling geven aan Social Return. Voor ons gaat het om veel meer dan alleen een percentage van een bedrag. Het gaat om mensen die een (nieuwe) kans verdienen om deel te nemen aan het arbeidsproces om daadwerkelijk te participeren en om leer- en werkervaring op te doen. Samen met onze opdrachtgevers zoeken wij daar creatieve en waardevolle oplossingen voor. Postbus 30, 7450 AA Holten Tel: +31 (0) Fax: +31 (0) Internet: info-nl@aebi-schmidt.com Boomsesteenweg 74, B-2630 Aartselaar Tel: +32 (0) Fax: +32 (0) Internet: info-be@aebi-schmidt.com