UIT IN WADDINXVEEN. Waddinxveen, december 2012 Wilma Romeijn

Transcriptie

1 UIT IN WADDINXVEEN Waddinxveen, december 2012 Wilma Romeijn

2 1. Inleiding Inleiding Aanleiding Doel Werkwijze Leeswijzer Huidig Beleid Probleemschets Enquête Beleid Nieuw Beleid Voorlichting Voorzieningen en de Algemene Plaatselijke Verordening Verbaliseren Verantwoordelijkheid/verandering van mentaliteit Financiën Hondenbelasting Kosten Samenvatting Hoofdlijnen Resultaat Evaluatie en monitoren Conclusie Bijlage 1 Verslag enquête wijkkrant Bijlage 2 Voorgestelde wijzigingen APV Bijlage 3 Website tekst Bijlage 4 Concept aanwijzing losloopgebieden

3 1. Inleiding 1.1. Inleiding In de gemeente Waddinxveen waren in honden geregistreerd. Ook zijn binnen de gemeentegrenzen 12 kennels gevestigd. De gemeente Waddinxveen kent op dit moment echter een zeer beperkt hondenbeleid. Met het stellen van beleid streven we naar een goed evenwicht tussen het plezier van het hebben van een hond en de overlast die een hond kan geven voor de bewoners van de gemeente. De leef- en woonomgeving delen we tenslotte met elkaar. Het college heeft dan ook in haar collegeprogramma (hoofdstuk 3 Speerpunt Leefbaarheid paragraaf 3.3 Programma Openbare Ruimte) opgenomen dat een schone, veilige en aantrekkelijke openbare ruimte bijdraagt aan de leefbaarheid van Waddinxveen Aanleiding Veelal hebben bewoners geen problemen met het bezitten van een hond, maar meer met de ervaren overlast van bijvoorbeeld loslopende honden en hondenpoep. De overlast door hondenpoep is zelfs één van de ergernissen die volgens de bewoners de leefbaarheid in negatieve zin beïnvloedt. De in de afgelopen drie jaar gehouden leefbaarheidmonitor (Lemon) heeft dit duidelijk aangetoond. Ook via andere kanalen als wijkplatforms, krantenberichten, klachtenmeldingen en onderzoek in het kader van het Uitvoeringsprogramma Integrale Handhaving (2009) komt deze overlast naar voren. Daar komt nog bij dat hondenpoep veel bacteriën bevat en een gevaar kan zijn voor de gezondheid van mens en dier. Een essentieel punt is dat de hondenbezitter verantwoordelijk is voor het verminderen c.q. voorkomen van deze overlast Doel Het doel van hondenbeleid is het voorkomen en verminderen van de (ervaren) overlast van honden. Dit betekent bijvoorbeeld dat er minder hondenpoep op de weg en in het groen wordt aangetroffen. Dit draagt direct bij aan een veilige en schonere openbare ruimte en daarmee aan de leefbaarheid van de gemeente Waddinxveen. Het beleid moet de eigen verantwoordelijkheid van de hondenbezitter stimuleren. Niet de gemeente ruimt de hondenpoep op, maar de eigenaar van de hond. Het is evenwel niet de bedoeling dat door het beleid het hondenbezit zelf aan banden gelegd wordt. In deze nota wordt getracht antwoord te geven op de volgende vraag: hoe denken we de overlast van honden te verminderen in de gemeente Waddinxveen?. Invoering van het hondenbeleid moet resulteren in een daling van het aantal bewoners dat honden en hondenpoep als overlast ervaart. Met de medewerking van de afdelingen Beheer Openbare Ruimte, Ondersteuning, Communicatie en Financiën is deze nota tot stand gekomen Werkwijze Deze nota zal aan het college van burgemeester en wethouders ter vaststelling worden voorgelegd. Hierna zal de notitie worden behandeld op de informatieve raadswoensdag, waarna het naar de besluitvormende raad gaat. De Wmo raad en de wijkplatforms ontvangen de nota ter kennisname na vaststelling door het college. In deze nota wordt een voorstel gedaan voor het aanpassen van de Algemene Plaatselijke Verordening (APV). Dit is een van de redenen dat naar verwachting in het voorjaar van 2013 er een raadsvoorstel voor het wijzigen van de APV ter besluitvorming wordt aangeboden waarmee de APV, ook voor dit onderdeel, wordt aangepast. Bij de programmabegroting is budget beschikbaar gesteld om het beleid (deels) uit te voeren. 3

4 1.5. Leeswijzer In hoofdstuk 2 wordt een korte analyse van het probleem gegeven en wordt weergegeven wat de gemeente op dit moment onderneemt om de overlast van honden te voorkomen c.q. verminderen. In hoofdstuk 3 wordt het nieuwe beleid beschreven en geeft de wijze van communicatie weer over het nieuwe beleid. In hoofdstuk 4 wordt de financiële kant en hoofdstuk 5 de evaluatie, de hoofdlijnen en conclusie beschreven. 4

5 2. Huidig Beleid 2.1. Probleemschets Honden zijn niet meer weg te denken uit onze samenleving. Het gezelschap van het dier is een belangrijke meerwaarde voor het leven van iedere hondenbezitter en vaak ook nog voor de omgeving. Door het uitlaten van de hond blijven de mensen in beweging en houden ze contact met de buitenwereld. Dit bevordert op die manier de sociale cohesie. Helaas heeft het houden van een hond ook een andere kant. Het komt regelmatig voor dat de honden loslopen en dat ze hun behoefte doen op plekken waar anderen overlast van hebben. De leefbaarheid voor de burger in Waddinxveen wordt grotendeels bepaald door een aantrekkelijke woon-, werk- en leefomgeving. Eén van de ergernissen die de leefbaarheid in de leefomgeving duidelijk vermindert is juist deze overlast van honden en hondenpoep. Deze andere kant van het houden van een hond geeft dat er met enige regelmaat klachten bij de gemeente binnen komen over de hondenpoep op speelveldjes, grasveldjes en trottoirs. Bij warm weer veroorzaakt de hondenpoep ook nog eens stankoverlast. De ontlasting van honden bevat veel bacteriën die een gevaar voor de gezondheid zijn voor mens en dier. Dit is niet alleen voor de verse uitwerpselen, maar ook voor de oude ingedroogde hondenpoep. Voorbeelden zijn: De Echinococcus Multilocularis (hondenspoelworm) komt de laatste tijd steeds vaker voor. Spelende kinderen kunnen besmet raken met de hondenspoelworm wanneer zij met hondenpoep in aanraking komen. Een infectie met deze worm kan leiden tot griepachtige klachten en in ernstige gevallen zelfs tot hersenvlies- of oogontsteking. Het Canine Parvo virus wordt makkelijk overgedragen, via de achtergelaten uitwerpselen, maar ook via onderling contact tussen honden. Dit virus is vooral voor puppies en oudere honden erg gevaarlijk en kan zelfs dodelijk zijn. De centrale vraag die er ligt is op welke wijze de gemeente zou kunnen bijdragen om deze overlast te verminderen en daarmee bij te dragen aan een schone en veilige woonomgeving. Welk, door de samenleving gedragen, beleid moeten we hanteren om de gewenste resultaten te behalen? Eén ding is zeker: het beleid moet op positieve wijze de leefbaarheid en de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de bewoners en de gemeente beïnvloeden Enquête Uit diverse contacten met bewoners blijkt de hondenpoep hoog te scoren in de top 10 van ergernissen. De vier wijkplatforms hebben het initiatief genomen om in 2011 een enquête over deze ergernis uit te zetten in de wijkkrant. Doel van deze enquête was om de wijkbewoners mee te laten denken hoe er vorm gegeven kan worden aan het nieuw te formuleren beleid. De wijkkrant wordt goed gelezen en de respons was erg groot. In totaal zijn er 962 enquêtes geretourneerd; van de respondenten waren er 250 hondenbezitter. In bijlage 1 wordt met een verslag de enquête-uitslag weergegeven. Respondenten van de enquête (962) Respondenten hondenbezitters 26% Respondenten geen hondenbezitters 74% 5

6 Van alle respondenten classificeert 69% de hondenpoep als een probleem. Uit de enquête kwam duidelijk naar voren dat zowel de hondenbezitter als de niet-hondenbezitter een bepaalde vorm van opruimplicht noodzakelijk achten. Slechts 22 van de in totaal 908 respondenten zijn géén voorstander van een opruimplicht. Van de hondenbezitter is 54% voorstander van een opruimplicht ter plaatse van verhardingen en speelveldjes, terwijl 63% van de niet hondenbezitters een volledige opruimplicht ambiëren. Als alternatief bij de niet-hondenbezitter is een opruimplicht voor de bebouwde kom van Waddinxveen, met uitzondering van t Weegje en het Gouwebos, een optie. Probleemervaring hondenpoep bij hondenbezitters Hondenpoep is een probleem 1/3 Hondenpoepprobleem valt wel mee 2/3 Belangrijkheid van opruimmiddel Opruimmiddel bijzich hebben is minder tot niet belangrijk 25% Opruimmiddel bij zich hebben is belangrijk tot zeer belangrijk 75% 2.3. Beleid De overlast van hondenpoep bestaat al jaren. Ook wordt er al jaren over gesproken om beleid te formuleren. Dit heeft echter de afgelopen jaren niet de hoogste prioriteit gehad en dus niet geleid tot een beleidsvoorstel. In 2012 is daadwerkelijk geld gereserveerd voor communicatie van het te formuleren beleid voor de aanpak van overlast van honden. Op basis van politieke vragen, uitkomsten van enquêtes en praktijkervaring is met deze nota nieuw beleid geformuleerd en worden (APV)regels op sommige punten aangepast. Het hondenbeleid moet bijdragen dat iedereen op een prettige manier gebruik kan maken van de openbare ruimte en het groen. De gemeente heeft als beheerder de taak om de openbare ruimte schoon te houden. Dat kan alleen door een combinatie van fysieke maatregelen en gedragsbeïnvloeding van gebruikers van die openbare ruimte. Vandaar dat een vernieuwde aanpak noodzakelijk is waar mens en dier zich goed bij voelen. Daarbij is het belang dat het beleid helder, simpel en uitvoerbaar moet zijn. Zoals al eerder is aangegeven, zal de nieuwe aanpak de eigen verantwoordelijkheid van de hondenbezitter moeten stimuleren. We moeten de verantwoordelijkheid daar neerleggen waar die thuis hoort! Uit de enquête komt naar voren dat het overgrote merendeel van de hondenbezitters daar ook niet op tegen is. Het beleid zal moeten aansluiten bij de resultaten van de enquête, namelijk de wens dat er op speelveldjes en stoepen e.d. absoluut geen overlast is. Het nieuwe beleid wordt in hoofdstuk 3 beschreven als een V(ier)-aanpak: Voorlichting, Voorzieningen, Verbaliseren en Verantwoordelijkheid. 6

7 3. Nieuw Beleid 3.1. Voorlichting Eens per jaar ontvangt de hondenbezitter een aanslag om de hondenbelasting te betalen. Er vindt verder geen communicatie plaats over het bekend maken van wet- en regelgeving of andere wetenswaardigheden om op deze wijze het draagvlak te vergroten. Veelal weten de hondenbezitters niet eens aan welke regels in de APV door de hondenbezitter moet worden voldaan. Ook is veelal niet bekend wat de hondenpoep voor risico s vormen voor de gezondheid. Van groot belang is het (blijven) communiceren met onze bewoners. Een wervende positieve campagne is zeer gewenst voor het vergroten van het draagvlak onder de bewoners en het bekend maken van het beleid. In deze communicatiecampagne kan de gemeente aandacht vragen voor de eigen verantwoordelijkheid van de hondenbezitter, bijvoorbeeld voor het opruimen van de hondenpoep en voor het aangelijnd hebben van de hond binnen de bebouwde kom met uitzondering van aangewezen losloopgebieden. De communicatiecampagne moet ook de niet-hondenbezitter informeren over het hondenbeleid van de gemeente. Op deze wijze kan er door alle bewoners kennis worden genomen van de regels waar de hondenbezitter aan moet voldoen. Mede door het begrip tonen voor elkaar kan een gedragsverandering bereikt worden. In de communicatie zal de nadruk worden gelegd op: het verduidelijken van de bestaande regels en de aanwijzingen die het nieuwe beleid op dat gebied geeft; het aangeven van de voorzieningen die de gemeente beschikbaar stelt ter ondersteuning van het beleid; het aangeven van de vormen van handhaving; het aan het woord laten van (niet-) hondenbezitters over het beleid en de effecten daarvan op de leefbaarheid in Waddinxveen (schoon en sociaal). In de communicatiecampagne kunnen verschillende middelen ingezet worden. Gedacht wordt aan: foldermateriaal (voor alle nieuwe inwoners en bij de bevestigingsbrief voor de aangifte van een hond); structureel aanwezige informatie op de gemeentelijke website; een herkenbaar logo voor de folder en website; het themanummer rond de jaarlijkse controle hondenbelasting eveneens benutten om aandacht te vragen voor de van toepassing zijnde wet- en regelgeving. Bij de eerste verspreiding van het communicatiemateriaal kan een gadget meegestuurd worden naar de hondenbezitter om het bij zich hebben van een opruimmiddel te stimuleren. Deze communicatie ideeën zullen besproken worden met de hondensportvereniging. Deze vereniging kan namelijk een rol spelen in de bewustwording in het kader van het nieuwe beleid. Ook kan de themapagina rond de inning van de hondenbelasting worden gebruikt Voorzieningen en de Algemene Plaatselijke Verordening Het nieuwe beleid voorziet in een aanpak die enerzijds bestaat uit regelgeving en anderzijds uit voorzieningen. Van groot belang is dat deze aanpak eenduidig is. Het voorstel is om: in de bebouwde kom van Waddinxveen een aanlijnplicht te laten gelden; deze plicht geldt niet in losloopgebieden. in de bebouwde kom van Waddinxveen een opruimplicht voor uitwerpselen te laten gelden; deze plicht geldt niet in de al bestaande losloopgebieden het Gouwebos en t Weegje. het gebied buiten de bebouwde kom vrij te stellen van de aanlijn- en opruimplicht. in de aan te wijzen losloopgebieden extra afvalbakken te plaatsen. in de losloopgebieden mogelijkheden bezien om speelattributen voor honden te plaatsen. Versnippering van losloopgebieden moeten worden voorkomen, zodat iedereen in één oogopslag kan zien en weten waar uitlaatmogelijkheden zijn en waar de honden los kunnen lopen. De losloopgebieden staan als 7

8 optie al aangegeven in de APV. Op dit moment zijn het Gouwebos en t Weegje aangewezen als losloopgebied. Additionele losloopgebieden kunnen nog worden aangewezen door het College. Een belangrijk deel van de respondenten van de enquête heeft aangegeven te willen voldoen aan de opruimplicht als deze wordt opgelegd. De afdeling BOR kan beoordelen of extra afvalbakken nodig zijn om binnen een redelijke loopafstand de hondenpoep te kunnen deponeren. Dit hoeven geen speciale hondenpoepbakken te zijn. Uitzondering kan zijn dat er speciale bakken geplaatst worden bij de losloopgebieden. De APV artikelen 2.57, 2.58 en 2.59 geven de regels weer voor respectievelijk loslopende honden, verontreiniging door honden en gevaarlijke honden. Het hierboven beschreven voorstel betekent dat de APV op bepaalde punten wordt gewijzigd en aangevuld. Ook zullen plaatsen moeten worden aangewezen door het college, waaronder de in de APV gehanteerde term openbare plaats. De gewijzigde APVartikelen zijn aangegeven in bijlage 2. De genoemde APV artikelen zijn voor een zeer belangrijk deel gebaseerd op de nieuwe model-apv (VNG) Verbaliseren De Buitengewoon opsporingsambtenaar (Boa) van de gemeente Waddinxveen kan op grond van de APV mensen aanspreken op het niet naleven van de regels. Met de invoering van de bestuurlijke strafbeschikking op 1 januari 2011 kan tevens strafrechtelijk worden gehandhaafd ( een boete uitdelen ) bij bepaalde strafbare feiten. Voorliggend hondenbeleid stelt een aantal wijzigingen in de APV voor, waardoor op aanvullende feiten kan worden gehandhaafd (zie bijlage 2). De feiten met de in 2012 geldende boetebedragen alsmede de koppeling aan APV artikelen zijn weergegeven in onderstaande tabel Hierbij dient de volgende opmerking gemaakt te worden. De gewijzigde APV artikelen corresponderen in hun strekking nog niet volledig met de genoemde feitomschrijvingen. Omdat dit een wettelijke eis is, zou dit een beperking kunnen betekenen in de mogelijkheden om daadwerkelijk te kunnen handhaven. De landelijk vastgestelde feiten worden jaarlijks herzien en zullen derhalve met ingang van 1 januari 2013 aangepast worden. Of deze vernieuwing aansluit bij de nieuwe model-apv, is nog niet bekend. De gemeente is gebonden aan de mogelijkheden die instanties als het OM, het CJIB en de VNG bieden. Indien de feiten niet aangepast worden, zal gezocht worden naar mogelijkheden om de voorgestelde aanpak alsnog in de APV en in de handhaving daarvan te borgen. 8

9 Feitcode Feit Boete 2012 APV als eigenaar of houder van een hond, deze laten verblijven of laten lopen - F145A terwijl deze niet is aangelijnd, op een weg binnen de bebouwde kom 85 2:57 1a F145B op een voor het publiek toegankelijke en kennelijk als zodanig ingerichte speelweide, speelplaats, zandbak en op andere aangewezen plaatsen 120 2:57 1b F145C F145D op een weg zonder dat de hond is voorzien van een halsband of identificatiemerk (tatoeage), die de eigenaar of houder van de hond duidelijk doet kennen 85 2:57 1c op een weg zonder een deugdelijk middel dat is bestemd voor het verwijderen van uitwerpselen bij zich te dragen en/of dit middel niet op eerste vordering tonen aan de met het toezicht belaste ambtenaar 85 2:58 BF150A op of aan de weg of op een terrein van een ander, terwijl na schriftelijke aanzegging van het College deze hond niet kort is aangelijnd 220 2:59 1 BF150B op of aan de weg of op een terrein van een ander, terwijl na schriftelijke aanzegging van het College deze hond niet kort is aangelijnd en gemuilkorfd 220 2:59 1 als eigenaar of houder van een hond er niet voor zorgen dat deze hond zich niet van uitwerpselen ontdoet - BH325A op een weggedeelte (mede) bestemd voor voetgangers 120 2:58 1 BH325B op een voor het publiek toegankelijke en kennelijk als zodanig ingerichte kinderspeelplaats, zandbak of speelweide 120 2:58 1 BH325C op een andere (dan) door het College aangewezen plaats 120 2:58 1 Een preventieve aanpak en vooral communicatie is van groot belang om de aanpak van vermindering van overlast door honden gerealiseerd te krijgen. Communicatie is een essentiële voorwaarde voor het doeltreffend introduceren van de nieuwe regels in de APV. Daarnaast is het van belang dat de Boa verbaliserend kan optreden indien de hondenbezitter zich niet houdt aan de regels genoemd in de APV. De Boa beschikt over een discretionaire bevoegdheid. Hij kan zelf per geval een afweging maken of handhaven noodzakelijk is en daarbij ook nut en doel dient. De Boa beschikt dus over de vrijheid om na het constateren van een strafbaar feit zelf te beslissen om wel of geen proces-verbaal op te maken. Dit betekent dat een gewenningsperiode ingezet kan worden, waarin in combinatie met een communicatietraject alleen maar gewaarschuwd wordt zonder nog een boete uit te delen. In het kader van toezicht en handhaving wordt voorgesteld om enkele hotspots aan te wijzen waar intensiever gecontroleerd wordt. Deze kunnen gekozen worden op grond van meldingen en constateringen van de wijkteams. Het wijkteam van de afdeling BOR heeft hierin ook een functie. In het kader van signaaltoezicht kunnen zij meldingen doorgeven aan de Boa Verantwoordelijkheid/verandering van mentaliteit Door het voeren van een goede voorlichtingscampagne en het benadrukken van het belang van een schone, veilige en aantrekkelijke leefomgeving proberen we draagvlak te vinden voor het opgestelde beleid en een mentaliteitsverandering teweeg te brengen onder de hondenbezitters. 9

10 4. Financiën Het mag duidelijk zijn dat het hondenbeleid nagenoeg geen directe financiële opbrengsten tot gevolg zal hebben. Een verbetering van de openbare ruimte en een hygiënischer woonomgeving zijn de uiteindelijke doelen van het beleid; deze zijn niet direct in geld uit te drukken Hondenbelasting De hondenbelasting is geen uitvinding van de laatste jaren. Het stamt uit de tijd dat de hondenkar gebruikt werd als transportmiddel voor de armen, terwijl de rijkeren het paard en wagen als vervoer gebruikten. Al sinds de middeleeuwen wordt er hondenbelasting geheven. Het werd ingevoerd om de overlast van honden en de verspreiding van hondsdolheid tegen te gaan. De overheid zag er tevens een middel in om transportbelasting te kunnen heffen. Het is niet bekend of het belastinggeld vervolgens ook in het toenmalig vervoer of wegenstelsel geïnvesteerd werd (bestemmingsheffing). De wet kent alleen de mogelijkheid van een belasting op honden, en niet in algemene zin op huisdieren. De belasting komt voort uit de Gemeentewet. In artikel 226 van deze wet is geregeld dat de gemeente voor het houden van een hond een belasting kan innen. Het oorspronkelijke argument om hondenbelasting te heffen is deels achterhaald, maar omdat de overlast één van de grootste ergernissen is, kan het heffen van deze belasting wel gerechtvaardigd worden. De hondenbelasting is evenwel niet specifiek bedoeld om voor honden of hondenbezitters in te zetten. De opbrengst van de hondenbelasting is, net als de opbrengst van de onroerende zaakbelasting, bestemd voor de zogenaamde algemene middelen. Dit geld kan derhalve op alle mogelijke manieren worden ingezet. Het geld wordt onder andere ingezet voor het onderhouden van groenvoorzieningen, de verwijdering van hondenpoep uit de speelveldjes en andere algemene voorzieningen. Het argument: ik betaal hondenbelasting, dus hoef ik de poep niet op te ruimen gaat niet op. Ongeveer 70% van de Nederlandse gemeenten heft hondenbelasting. De trend leek dat steeds meer gemeenten de hondenbelasting wilden afschaffen, maar veel gemeenten komen hierop terug. Deze gemeenten hebben de hondenbelasting wederom ingevoerd, veelal om de algemene voorzieningen op peil te houden. In Waddinxveen zijn 12 kennels aanwezig. In 2011 waren er honden op adressen geregistreerd. Deze adressen zijn als volgt over de wijken verdeeld: Wijk Groenswaard/Bomenwijk: 392 Wijk Vondel-/Oranjewijk: 254 Wijk Zuid & Oost: 274 Wijk Zuidplas: 462 De heffing van hondenbelasting in 2012 is vastgesteld op: a. voor een eerste hond 74,76 b. voor een tweede hond 74,76 c. voor een derde hond 149,52 d. voor een vierde hond 224,28 e. voor elke volgende hond 74,76 meer dan de vorige hond f. Voor kennels, geregistreerd bij de Raad van Beheer op kynologisch gebied in Nederland 214,44 Wie een hond aanschaft of er nog een andere hond bij neemt, is verplicht dit zelf bij de gemeente te melden. Ook als er geen hond meer is moet dit door de hondenbezitter worden gemeld. Bij het eventueel wijzigen van de hondenbelasting in de toekomst spelen voor de gemeente meerdere overwegingen een rol, waaronder het nalevingsgedrag van de hondenbezitters. Bij de evaluatie van het hondenbeleid zal dit punt aandacht krijgen. 10

11 4.2. Kosten Vanuit het oogpunt van hygiëne wordt voorgesteld om bij de losloopvelden de speciale hondenpoepafvalbakken te gebruiken voor het deponeren van de opruimmiddelen. De voordelen van dergelijke bakken zijn: De bakken zijn afsluitbaar; dit kan in warme perioden de stankoverlast tegengaan; De bakken staan bij de losloopveldjes op strategische plaatsen in de wijk. Er zijn ook structurele aanvullende kosten in verband met het legen en reinigen van de speciale afvalbakken ter voorkoming van stankoverlast. De aanschafkosten per afvalbak inclusief plaatsing en materialen bedraagt 430,00; de jaarlijks kosten voor lediging en reiniging worden geraamd op 150,00 per bak. Er worden vooralsnog geen additionele gewone afvalbakken geplaatst buiten de losloopgebieden in de bebouwde kom. Het opruimen van de hondenpoep wordt verplicht gesteld in de bebouwde kom, op enkele losloopgebieden (o.a. t Gouwebos) na. Iedere hondenbezitter, die zich binnen de bebouwde kom bevindt, moet dan een opruimmiddel bij zich hebben. Voorgesteld wordt om aan alle hondenbezitters een gadget te sturen met enkele opruimzakjes erin. Met de gadget en de te ontwikkelen informatiefolder wordt iedere hondenbezitter op de hoogte gesteld van het nieuwe hondenbeleid. Om de losloopgebieden voor de honden aantrekkelijker te maken en de hondenbezitter iets terug te geven kan gedacht worden om in de toekomst enkele speelattributen voor de honden te plaatsen. De kosten zijn afhankelijk van de attributen. Met het handhaven kan de Boa verbaliserend optreden door middel van een bestuurlijke strafbeschikking indien de regels uit de APV worden overtreden. De gemeente krijgt per strafbeschikking een zogenaamde Proces Verbaal (PV) vergoeding. Het is onbekend hoe lang deze PV vergoeding nog blijft bestaan. Daarnaast wordt deze vergoeding ingeboekt op de kosten van de Boa; deze kosten zullen ook niet wijzigen met de uitvoering van het hondenbeleid. De kosten en opbrengsten voor handhaving worden om deze reden niet in het kostenoverzicht voor het hondenbeleid meegenomen. In onderstaande tabel wordt aangegeven wat de incidentele en structurele kosten zijn van de maatregelen die samenhangen met het voorgestelde hondenbeleid. Voor het invoeren van het nieuwe beleid bedragen de kosten eenmalig ,00, waarvan een bedrag van 8.000,00 bij kadernota beschikbaar is gesteld. Bij de kadernota is meer aan financiele middelen gevraagd. Voor het communicatietraject is structureel geld beschikbaar gesteld. Voor dekking van de kosten wordt verwezen naar het collegeadvies en raadsvoorstel behorende bij deze nota. De jaarlijkse kosten voor het in stand houden en schonen van voorzieningen, communicatie en handhaving hondenbelasting worden geraamd op ,00, waarvan een bedrag van ,00 in de begroting is verwerkt. De dekking van de structurele kosten zal als volgt plaatsvinden. Op het moment dat de nieuwe beheerplannen Openbare Ruimte worden vastgesteld voor de periode worden de structurele lasten voor het onderhoud van de losloopveldjes, bebording en afvalbakken hierin meegenomen. De lasten voor het jaar 2013 en 2014 zullen bij de Burap 2013 worden gemeld. Afdeling BOR zal extra uren moeten inzetten voor het legen en reinigen van zowel de bestaande reguliere afvalbakken als de speciale hondenpoepafvalbakken en voor het reinigen van bebording. Het probleem van de hondenpoep is een vervuilingkwestie en wordt grotendeels opgelost door het plaatsen van de genoemde speciale afvalbakken. Volgens de regels voor de afvalstoffen kunnen de kosten die betrekking hebben op inzameling en transport, voorlichting en handhaving (± ) verhaald worden 11

12 via de afvalstoffenheffing. Het is daarmee legitiem om deze kosten door te berekenen in de afvalstoffenheffing. Hiermee draagt elk huishouden bij aan een schonere leefomgeving. Door deze verhoging van de afvalstoffenheffing is het niet nodig om de hondenbelasting te verhogen. Elk huishouden zal vanaf 2014 ongeveer een bedrag van 1,50 moeten bijdragen in de afvalstoffenheffing om de kosten gedekt te krijgen. De kosten die in het startjaar 2013 worden gemaakt zullen bij de Burap 2013 worden gemeld. Kosten per stuk aantal incidenteel Structurele inkomsten Structurele lasten Inkomsten hondenbelasting *) Kosten controles hondenbelasting 6.000*) Opleggen aanslagen 6.000*) Aanschaf afvalbakken + plaatsing en herstraten stuks Inrichten losloopvelden Lediging en reiniging stuks Aanschaf speelattributen Opruimmiddel gadget (is al aangeschaft) Bebording stuks p.m Communicatie incidenteel 8.000*) Communicatie structureel 2.000*) Totaal In begroting Benodigd *) Deze bedragen zijn opgenomen in de begroting. 12

13 5. Samenvatting 5.1. Hoofdlijnen In het eerste hoofdstuk is gesteld dat met deze beleidsnotitie een antwoord wordt gegeven op de gestelde vraag: hoe denken we de overlast van honden te verminderen in de gemeente Waddinxveen. Het antwoord bestaat uit de volgende aspecten. Voorlichting: o een communicatiecampagne starten en onderhouden; o informatie over de regels (APV) in folders en op de website; o een plattegrond met uitlaatplekken; Voorzieningen: o wijzigen en aanvullen APV met opruimmiddelen; o aanwijzen losloopgebieden; Verbaliseren o handhaven van de APV door de Boa; o communiceren over de handhaving en de mogelijke boetes; Verantwoordelijkheid o draagvlak creëren door communicatie en daarmee een mentaliteitsverandering teweeg brengen Resultaat Het doel van hondenbeleid is het voorkomen en verminderen van de (ervaren) overlast van honden. Dit draagt direct bij aan een veilige en schonere openbare ruimte en daarmee aan de leefbaarheid van de gemeente Waddinxveen Evaluatie en monitoren. Het beleid zal per 1 februari 2013 als proef in werking treden. Per 1 april 2013 gelden de beleidsregels definitief nadat ook de gewijzigde APV is vastgesteld. Het beleid zal een jaar later worden geëvalueerd. Om de effectiviteit van het beleid zichtbaar te krijgen zal in het voorjaar van 2014 een oproep doen aan de lezers van de wijkkrant om aan te geven of de overlast is afgenomen of dat er wellicht nog aanvullende maatregelen genomen dienen te worden. De jaren daarna zal uit diverse monitorgegevens moeten blijken dat de ergernissen over dit onderwerp verminderd zijn en niet meer in een top-5 voorkomen. Ook met de nieuwe meetlat openbare ruimte wordt periodiek de stand van zaken van de openbare ruimte bekeken. Hier is ook het zwerfafval en hondenpoep in opgenomen. Het beoogde doel is dat bij toekomstige metingen de overlast van hondenpoep is afgenomen. Bij de evaluatie van dit beleid zal de nodige aandacht worden geschonken aan de mogelijkheden rondom (het verminderen) van de hondenbelasting Conclusie Het uitgangspunt van dit beleid is een bijdrage te leveren aan de leefbaarheid zoals verwoord in het collegeprogramma. De gemeente wil een schone, veilige en aantrekkelijke openbare ruimte voor en door de bewoners. Het blijft een utopie om te denken dat met dit beleid er nergens in de gemeente meer hondenpoep te vinden zal zijn. Wel is het streven om met elkaar te zorgen voor een vermindering van (over)last van de uitwerpselen van honden. Dit zal zich moeten vertalen in een schoner straatbeeld en een meer hygiënische leefomgeving, waarbij de kans op overdracht van bacteriën wordt verminderd. 13

14 Met de vier V s hoopt de gemeente hiermee een aanzet te doen en tot voldoende bereidheid bij de bewoners om het beleid tot een succes te maken. Met het bekendmaken van de regels wordt verwacht dat de sociale controle door de bewoners een primaire handhavingsaanpak gaat worden, naast de gebruikelijke controles van de Boa. De gemeente blijft uiteraard het aanspreekpunt over het beleid en voor klachten of vragen. 14

15 Bijlage 1 Verslag enquête wijkkrant De enquête is ingevuld door 962 respondenten. Hiervan was 26% hondenbezitter en 74% niethondenbezitter. De onderstaande uitspraken worden zoveel mogelijk genuanceerd naar hondenbezitter en niet-hondenbezitter. Van alle respondenten classificeert 69% de hondenpoep als een probleem tot een zeer ernstig probleem. Van de 250 respondenten die hondenbezitter zijn, zegt 2/3 dat het probleem wel mee valt en 1/3 ervaart de hondenpoep toch ook als een probleem. De meeste respondenten ervaren de hondenpoep als het meest hinderlijk op verhardingen, zoals stoepen, woonerven, speelplaatsen en pleintjes. Hierbij is geen onderscheid te maken tussen hondenbezitters en niet-hondenbezitters. Voor het inzetten van een hondenpoepzuiger op plaatsen met veel overlast komt geen duidelijk beeld naar voren: 20% van de respondenten zegt dit onbelangrijk te vinden, terwijl 22% dit wél als zeer belangrijk beoordeeld. Overigens hebben 126 respondenten deze vraag niet beantwoord. Dit zegt ook al iets van de mate van beleving bij dit onderwerp. Als de scheidslijn bij het cijfer 5 getrokken wordt, vindt 42% van de respondenten de inzet van een hondenpoepzuiger onbelangrijk tot neutraal en 58% van neutraal tot zeer belangrijk. Hierbij is geen verschil aan te merken tussen hondenbezitter en niet-hondenbezitter. Bij het hanteren van een boete voor het niet bij zich hebben van een opruimmiddel zijn geen verrassingen naar voren gekomen. In de toedeling van een score tussen 1 (onbelangrijk) en 10 (zeer belangrijk) scoort 75% van alle respondenten in de categorie 6 t/m 10. Van de 25% die het minder tot niet belangrijk vinden, is 2/3 deel eigenaar van een hond. Geen onderscheid tussen hondenbezitter en niet-hondenbezitter is te vinden in het belang dat toebedeeld wordt bij het uitgeven van gratis poepzakjes: 38% van de respondenten vindt deze maatregel onbelangrijk tot neutraal, terwijl 62% dit wel als neutraal tot zeer belangrijk oordeelt. Voorspelbaar is de uitslag met betrekking tot het belang dat toegekend wordt aan het verminderen van de hondenbelasting bij het opruimen van de hondenpoep. De verhouding tussen hondenbezitter en niethondenbezitter is omgekeerd evenredig. Het overgrote deel van de hondenbezitters (72%) zou dit een belangrijke tot zeer belangrijke maatregel vinden, terwijl 67% van de niet-hondenbezitters deze maatregel als niet relevant beoordeelt. Indien het onderscheid tussen hondenbezitter en niet-hondenbezitter niet gemaakt wordt vindt 56% van de respondenten deze mogelijke maatregel niet belangrijk. De kanttekening wordt hierbij gemaakt dat in totaal 110 respondenten deze vraag niet beantwoord hebben. Bij de vraag over een aanlijnplicht konden de respondenten kiezen uit vier mogelijkheden. Een volledige aanlijnplicht voor geheel Waddinxveen, een aanlijnplicht voor heel de gemeente uitgezonderd het Weegje en het Gouwebos, een aanlijnplicht alleen op woonerven en pleinen en geen aanlijnplicht. Ook bij deze vraag is de uitkomst niet verrassend. Als de scheidingslijn tussen de 2 e en de 3 e mogelijkheid getrokken wordt, is ¾ deel van de respondenten van mening dat een aanlijnplicht noodzakelijk is (eventueel met uitzondering van het Weegje en het Gouwebos). Van de hondenbezitters is 55% een voorstander van geen aanlijnplicht of hooguit een aanlijnplicht op woonerven en pleinen. Duidelijk is dat zowel de hondenbezitter als de niet-hondenbezitter een bepaalde vorm van opruimplicht noodzakelijk achten (22 van de in totaal 908 respondenten zijn voorstander van geen opruimplicht). Er is logischerwijze wel onderscheid te maken tussen de hondenbezitter en de niet-hondenbezitter. Van de hondenbezitters is 54% voorstander van een opruimplicht voor alleen verhardingen en speelveldjes, terwijl 63% van de niet-hondenbezitters een volledige opruimplicht ambiëren. Next best bij de niet-hondenbezitters is een opruimplicht voor Waddinxveen met uitzondering van het Weegje en het Gouwebos. Bijna de helft van de hondenbezitters vindt de inzet van BOA s onbelangrijk, terwijl dit voor de niethondenbezitters op nog geen 10% uitkomt. Van de niet-hondenbezitters is 75% van mening dat de inzet van de BOA van belang is. Van de hondeneigenaren zegt 37% dat zij al de hondenpoep opruimt. De gemeente hoeft hen niet te verplichten. Bij verplichting door de gemeente zal 33% dit gaan doen. Dus opgeteld bij de eigenaren die het vanuit zichzelf al doen, is dat dan 70%. 30% Van de hondeneigenaren zegt de hondenpoep niet op te 15

16 ruimen, ook als de gemeente hen daartoe zou verplichten ( nog algemene opmerkingen gemaakt in enquête?). Van de 925 respondenten zijn er 476 tegenstanders van het afschaffen van de hondenbelasting als de overlast van hondenpoep door de hondeneigenaren tot een minimum wordt teruggebracht. Daarnaast hebben 160 respondenten geen probleem met het geven van een korting op de hondenbelasting aan eigenaren die zelf de poep opruimt. In totaal dus bijna 69% van de ondervraagden die tegen het geheel of gedeeltelijk afschaffen is van de hondenbelasting. Bijna 1/3 deel is wel voorstander van afschaffing van de belasting, mits er geen overlast meer is. De enquête bestond voornamelijk uit gesloten vragen. Toch heeft een aanzienlijk aantal inwoners opmerkingen aan de enquête toegevoegd. Een veelgelezen opmerking betrof het mogelijk invoeren van een kattenbelasting. Deze opmerking/vraag kan juridisch simpel beantwoord worden. De wet kent alleen de mogelijkheid van een belasting op honden (er staat niet "op huisdieren", maar "op honden"). Het instellen van belasting op andere dieren kan dus alleen als de Gemeentewet wordt aangepast, een gemeenteraad kan dat niet zelf regelen. In de gemeentewet (artikel 226 Gemeentewet) is geregeld dat de gemeente voor het houden van een hond een belasting kan innen. De opbrengst van de hondenbelasting is net als de opbrengst van de onroerende zaakbelasting bestemd voor de zogenaamde algemene middelen. Dit betekent dat de gemeente het geld onder andere gebruikt voor het onderhouden van groenvoorzieningen en de verwijdering van hondenpoep uit de speelveldjes. Opmerkingen vanuit wijkperspectief: De opmerking dat gemiddeld 69% van de respondenten het hondenpoepprobleem als een probleem tot een zeer ernstig probleem classificeren, kan genuanceerd worden met de opmerking dat de wijken Zuid en Oost en Bomenwijk/Groenswaard boven dit percentage uitstijgen met respectievelijk 74% en 73% is. De uitslag van de enquête vanuit wijkperspectief gezien, komt door de bank genomen overeen met het algemene beeld dat de enquête laat zien. De uitslag in de Vondelwijk/Oranjewijk correspondeert niet één op één met het algemene beeld van de gehouden enquête. De verklaring hiervoor is tweeledig. Enerzijds is de respons vanuit deze wijk erg laag en dus niet representatief voor de wijk. De enquête zat namelijk niet los in de wijkkrant, maar was gedrukt op een vaste bladzijde, een reden om de enquête niet in te vullen. Anderzijds correspondeerde de verhouding hondenbezitter en niet-hondenbezitter in deze wijk niet met die van de hele gemeente. Is deze verhouding gemeentebreed 26%/74%, in de Vondelwijk/Oranjewijk is deze 38%/62%. 16

17 Bijlage 2 Voorgestelde wijzigingen APV Artikel 2:57 Loslopende honden 1. Het is de eigenaar of houder van een hond verboden die hond te laten verblijven of te laten lopen: a. binnen de bebouwde kom op de weg indien de hond niet is aangelijnd; of b. op een voor het publiek toegankelijke en kennelijk als zodanig ingerichte kinderspeelplaats, zandbak of speelweide of op een andere door het college aangewezen plaats; c. op de weg indien die hond niet is voorzien van een halsband of een ander identificatiemerk dat de eigenaar of houder duidelijk doet kennen. 2. Het verbod in het eerste lid aanhef en onder a is niet van toepassing op door het college aangewezen plaatsen. 3. De verboden in het eerste lid aanhef en onder a en b zijn niet van toepassing op de eigenaar of houder van een hond: a. die zich vanwege zijn handicap door een geleidehond of sociale hulphond laat begeleiden; of b. die deze hond aantoonbaar gekwalificeerd opleidt tot geleidehond of sociale hulphond. Artikel 2:58 Verontreiniging door honden 1. Degene die zich met een hond op een weg of op andere openbare plaatsen begeeft is verplicht ervoor te zorgen dat de uitwerpselen van die hond onmiddellijk worden verwijderd. 2. Het bepaalde in het eerste lid is niet van toepassing op door het college aangewezen plaatsen. 3. De eigenaar of houder van een hond is verplicht als hij zich op een weg of op andere openbare plaatsen bevindt zoals aangegeven in lid 1, te allen tijde een doeltreffend hulpmiddel bij zich te hebben dat geschikt is voor het verwijderen van de uitwerpselen. 4. De houder of verzorger die zich met een hond op een weg of op andere openbare plaatsen bevindt, zoals aangegeven in lid 1, is verplicht het hulpmiddel als bedoeld in lid 4 op eerste vordering van een toezichthoudend ambtenaar aan hem te laten zien. 5. Het is verboden uitwerpselen al dan niet rechtstreeks te verwijderen via het riool. Artikel 2:59 Gevaarlijke honden 1. Indien het college een hond in verband met zijn gedrag gevaarlijk of hinderlijk acht, kan het de eigenaar of houder van die hond een aanlijngebod of een aanlijn- en muilkorfgebod opleggen voor zover die hond verblijft of loopt op een weg of een andere openbare plaats of op het terrein van een ander. 2. Een aanlijngebod houdt in dat de eigenaar of houder verplicht is de hond aangelijnd te houden met een lijn met een lengte, gemeten van hand tot halsband, van ten hoogste 1,50 meter. 3. Een muilkorfgebod houdt in dat de eigenaar of houder verplicht is de hond voorzien te houden van een muilkorf die: a. vervaardigd is van stevige kunststof, van stevig leer of van beide stoffen; b. door middel van een stevige leren riem zodanig rond de hals is aangebracht dat verwijdering zonder toedoen van de mens niet mogelijk is; en c. zodanig is ingericht dat de hond niet kan bijten, dat de afgesloten ruimte binnen de korf een geringe opening van de bek toelaat en dat geen scherpe delen binnen de korf aanwezig zijn. 4 Onverminderd het bepaalde in artikel 2:57, eerste lid onder c, dient een hond als bedoeld in het eerste lid voorzien te zijn van een door de bevoegde minister op aanvraag verstrekt uniek identificatienummer door middel van een microchip die met een chipreader afleesbaar is. 17

18 Bijlage 3 Website tekst Mijn baasje begrijpt mij! De basisregel voor een ontspannen hondenleven is; Het hebben van een baasje die al je zorgen wegneemt. Zo n baasje heb ik gevonden!. Mijn baasje neemt mij lekker mee naar buiten, haalt met mij een frisse neus en we maken zo nu en dan een stevige wandeling. Om het voor iedereen gezellig te houden in de wijk zijn er voor hem/haar een aantal regels opgesteld waar hij/zij zich aan moet houden. Voor mij zijn er speciale losloopgebieden U vindt hier de digitale kaart van de gemeente met de losloopgebieden. Ook zijn er speciale looproutes in uw buurt met daarbij aangegeven waar u de afvalbakken kunt vinden voor uw afvalzakjes. De volgende regels zijn opgesteld voor mijn baasje. Aanlijnplicht Binnen de gehele bebouwde kom moet mijn baasje mij aangelijnd houden, behalve op de aangewezen losloopgebieden in onze buurt en de buitengebieden. Kinderen, wandelaars, fietsers en automobilisten stellen niet altijd mijn uitgelaten vriendelijkheid op prijs. Ik kan weleens onverwacht oversteken dit kan voor de andere verkeersdeelnemers grote gevolgen hebben. Vandaar dat mijn baasje mij alleen los mag laten op de aangewezen losloopgebieden in onze buurt of wijk. Opruimplicht Niemand is blij als er mijn hondenpoep onder zijn schoenen zit. De poep is niet alleen vies, maar ook onhygiënisch. Het bevat veel bacteriën die een gevaar kunnen zijn voor mens en dier. Komt u toch in contact met mijn hondenpoep, dan moet u weten dat u besmet kunt raken met de hondenspoelworm. U kunt dan verschijnselen van griep krijgen of in ernstige gevallen kan het leiden tot hersenvlies- of een oogontsteking. Degene die mij uitlaat is altijd verplicht mijn hondenpoep op te ruimen. Er zijn hiervoor door de gemeente extra afvalbakken geplaatst om deze afvalzakjes in te deponeren. Het opruimen mag u doen op de manier die u het prettigst vindt. Dat kan met behulp van een zakje of een schepje zijn. Vaak hebben de dierenspeciaalzaken een diversiteit aan opruimmiddelen voor u te koop. Mijn baasje moet in het bezit zijn van een opruimmiddel om mijn hondenpoep op te ruimen. De handhaver kan altijd naar zijn opruimmiddel vragen. Mijn baasje zorgt ervoor altijd voldoende opruimmiddelen bij zich te hebben. Het excuus dat het zakje net is weggegooid is geen goed excuus. Vandaar dat hij meerdere exemplaren bij zich. Voor het geval dat. Te downloaden: Beleidsnota Folder Digitale kaart losloopgebieden APV-regels 18

19 Bijlage 4 Concept aanwijzing losloopgebieden 19

20 20