BESLUIT. Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 51 van de Elektriciteitswet 1998.

Transcriptie

1 Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Nummer /22 Betreft zaak: Besluit inzake geschilbeslechting hr. S. B... vs. Liander N.V. Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 51 van de Elektriciteitswet Bij brief van 17 september 2009, heeft de heer S. B... (hierna: B...) zich gewend tot de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (hierna: de Raad) met een aanvraag tot geschilbeslechting als bedoeld in artikel 51 van de Elektriciteitswet (hierna: E-wet). Het betreft een geschil met Liander N.V. (hierna: Liander). 2. Bij brief van 21 september 2009 is Liander in de gelegenheid gesteld om te reageren op de ingediende aanvraag en de daarbij ingediende bijlagen. Bij brief van 7 oktober 2009 heeft Liander een ingevuld reactieformulier met bijlagen ingediend. 3. Op 29 oktober 2009 heeft ten kantore van de NMa een hoorzitting plaatsgevonden waar gemachtigde(n) van B... en Liander aanwezig waren. Het verslag van de hoorzitting is op 9 december 2009 aan B... en Liander toegezonden. 1 Openbaar

2 4. Op grond van de inhoud van de door partijen overgelegde stukken en hetgeen ter zitting naar voren is gebracht, stelt de Raad de volgende feiten en omstandigheden vast. 5. B... heeft een overeenkomst met Liander gesloten voor de aansluiting en transport van elektriciteit ten behoeve van zijn woonadres. Op deze overeenkomst zijn de algemene voorwaarden aansluiting en transport elektriciteit voor kleinverbruikers 2006 (hierna: Algemene Voorwaarden) van Liander van toepassing. 6. Op 15 januari 2009 is door Liander geconstateerd dat op het woonadres van B... de zegels van de hoofdaansluitkast waren verbroken, dat aan de bovenzijde van de zekeringhouder zonder toestemming van Liander een elektriciteitsaansluiting was gemaakt, dat deze aansluiting buiten de elektriciteitsmeter om naar de in de woning aangetroffen hennepplantage liep en deze voorzag van elektriciteit en dat de ijkzegels van de elektriciteitsmeter waren verbroken. 7. Liander heeft op 15 januari 2009 het transport van elektriciteit aan B... opgeschort en de elektriciteitsmeter verwijderd. 8. Liander heeft B... een factuur gestuurd in verband met de geconstateerde energiefraude van EUR 7.586,83. Deze rekening is opgebouwd uit afsluitkosten, heraansluitkosten, vergoeding voor misgelopen transporttarief en voor extra compensatie van netverliezen. Deze nota is niet door B... voldaan. 9. Liander heeft bij brief van 6 mei 2009 aan B... aangegeven bereid te zijn de mogelijkheid van een betalingsregeling te onderzoeken. 10. B... heeft aan Liander een verzoek tot heraansluiting gedaan welke door Liander is geweigerd. 11. Liander heeft bij brief van 5 oktober 2009 nogmaals aan B... aangegeven bereid te zijn tot heraansluiting indien een betalingsregeling kan worden getroffen en daarbij aangegeven dat zij haar heraansluitingsbeleid per oktober 2009 heeft versoepeld. 12. B... heeft o.a. bij brief van 23 mei 2009 gericht aan Liander en op de hoorzitting aangegeven geen mogelijkheden te zien om aan de vordering van Liander te kunnen voldoen. 2 Openbaar

3 13. Het onderhavige geschil spitst zich toe op de vraag of de afsluiting op 15 januari 2009 conform de hiervoor geldende regels heeft plaatsgevonden en of Liander gerechtigd is het verzoek van B... tot heraansluiting te weigeren. Standpunt B Naar het oordeel van B... is de afsluiting van transport van elektriciteit en het verwijderen van de meter van 15 januari 2009 onrechtmatig. B... betwist dat hij illegaal elektriciteit heeft afgenomen en voert aan dat hij niet zelf, maar dat derden manipulaties aan de meter hebben verricht. 15. Voorts is B... van mening dat Liander, nu hij ten onrechte is afgesloten, het verzoek tot heraansluiting niet heeft mogen weigeren. Hij voert hiertoe wederom aan dat hij niet illegaal elektriciteit heeft afgenomen en dat hij niet zelf, maar dat derden manipulaties aan de meter hebben verricht. Voorts wijst hij op de naderende herfst en winter. Standpunt Liander 16. Liander stelt dat zij op 15 januari 2009 onregelmatigheden aan de aansluiting heeft geconstateerd en dat zij eveneens heeft vastgesteld dat de ijkzegels van de elektriciteitsmeter van B... waren verbroken. Door deze manipulaties is een gevaarlijke situatie ontstaan, waardoor de elektrische installatie van B... niet meer aan de veiligheidsnormen voldeed. Voorts was de meter zonder ijkzegels niet meer betrouwbaar en kon er elektriciteit worden afgenomen zonder dat deze werd geregistreerd. Bovendien stelt Liander dat aantasting van de integriteit van de meters het doelmatig netbeheer zou belemmeren. Liander concludeert dat zij op grond van de MeetCode, NetCode en haar Algemene Voorwaarden gerechtigd is geweest de meter van B... te verwijderen en het transport van elektriciteit te staken. 17. Voorts stelt Liander dat zij het verzoek tot heraansluiting van B... mocht afwijzen nu B... niet bereid is de kosten van afsluiten, heraansluiten, misgelopen transporttarief en de kosten voor extra compensatie van netverliezen te voldoen. Liander voert hiertoe aan dat B... tot op heden geen acceptabel betalingsvoorstel heeft gedaan. Voorts wijst Liander op het punt dat zij op 5 oktober 2009 een nieuw voorstel heeft gedaan inhoudende dat Liander met een aanbetaling van 25% van de gehele vordering bereid is een betalingsregeling voor B... te treffen. Ter ondersteuning van voornoemde stelling verwijst Liander naar artikel 23 van de E-wet, alsmede naar de Meet- en NetCode en naar het bepaalde in artikel 10.4 van de Algemene Voorwaarden. Uit deze bepaling volgt dat Liander slechts gehouden is de elektriciteitsmeter terug te plaatsen en het transport te hervatten indien de contractant de kosten die voor de netbeheerder redelijkerwijs 3 Openbaar

4 voortvloeien uit de deactivering en heractivering van de aansluiting, alsmede de eventueel door de netbeheerder geleden schade, geheel zijn voldaan. Tot slot geeft Liander aan dat artikel 2 sub b van de Ministeriële Regeling Afsluiten Elektriciteit en Gas van kleinverbruikers (hierna: Regeling afsluiten) niet van toepassing is nu in het onderhavige geval B... zich volgens Liander schuldig zou hebben gemaakt aan fraude. 18. Tot slot stelt Liander dat zij heeft geconstateerd dat B... door middel van de aangebrachte wijzigingen aan de aansluiting, alsmede door de verbreking van de ijkzegels van de meetinrichting elektriciteit heeft kunnen verbruiken zonder dat dit is geregistreerd. Door diezelfde handelingen is het niet mogelijk op basis van de meterstand vast te stellen wat het werkelijke elektriciteitsverbruik van B... is geweest. Liander stelt dat zij op grond van artikel 4.7 en 13.5 van haar Algemene Voorwaarden gerechtigd is de omvang van de getransporteerde hoeveelheid over het desbetreffende tijdvak in redelijkheid te schatten naar de ter beschikking van de netbeheerder staande gegevens hieromtrent. 19. Een partij die een geschil heeft met een netbeheerder over de wijze waarop deze zijn taken en bevoegdheden op grond van de Elektriciteitswet 1998 (hierna: de E-wet) uitoefent, dan wel aan zijn verplichtingen op grond van deze wet voldoet, kan op grond van artikel 51 van de E-wet een klacht indienen bij de Raad. 20. Ingevolge artikel 16, eerste lid van de E-wet heeft de netbeheerder in het kader van het beheer van de netten in het voor hem krachtens artikel 36 of 37 vastgestelde gebied tot taak: a. de door hem beheerde netten in werking te hebben en te onderhouden; ( ) e. op de grondslag van artikel 23 derden te voorzien van een aansluiting op de netten en hun desgevraagd een meter ter beschikking te stellen; f. op de grondslag van artikel 24 ten behoeve van derden transport van elektriciteit uit te voeren; ( ). 21. Op grond van artikel 23, eerste lid van de E-wet is de netbeheerder verplicht degene die daarom verzoekt te voorzien van een aansluiting op het door hem beheerde net tegen een tarief en tegen andere voorwaarden die in overeenstemming zijn met de paragrafen 5 en 6 van dit hoofdstuk. 4 Openbaar

5 22. Op grond van artikel 26a lid 1 is de netbeheerder verplicht voorwaarden te hanteren die redelijk, objectief en niet discriminerend zijn. 23. Op grond van artikel 31 zenden de gezamenlijke netbeheerders met inachtneming van de in artikel 26b bedoelde regels aan de raad van bestuur van de mededingingsautoriteit een voorstel voor de door hen jegens afnemers te hanteren voorwaarden met betrekking tot: a. de wijze waarop netbeheerders en afnemers alsmede netbeheerders zich jegens elkaar gedragen ten aanzien van het in werking hebben van de netten, het voorzien van een aansluiting op het net en het uitvoeren van transport van elektriciteit over het net, b. de wijze waarop netbeheerders en afnemers alsmede netbeheerders zich jegens elkaar gedragen ten aanzien van het meten van gegevens betreffende het transport van elektriciteit en de uitwisseling van meetgegevens, ( ). 24. Blijkens artikel 36 eerste lid van de E-wet stelt de Raad van bestuur van de mededingingsautoriteit de tariefstructuren en voorwaarden vast met inachtneming van: a. het voorstel van de gezamenlijke netbeheerders als bedoeld in artikel 27, 31 of 32 ( ). 25. In de Meetcode, de regeling als bedoeld in artikel 31, eerste lid, aanhef en onder b van de E-wet, is in artikel bepaald dat de meetinrichting zodanig wordt onderhouden, dat zij voortdurend aan de in MeetCode opgenomen eisen voldoet. 26. In de Netcode, de regeling als bedoeld in artikel 31, eerste lid, aanhef en onder a van de E-wet, is in artikel bepaald dat verzegelingen die door of vanwege de netbeheerder zijn aangebracht op de meetinrichting of op delen van de aansluiting niet worden geschonden of verbroken tenzij de netbeheerder uitdrukkelijk toestemming geeft tot het verbreken van de verzegeling. 27. Blijkens artikel van de Netcode is de aangeslotene gehouden alle maatregelen te nemen die redelijkerwijs van hem verwacht kunnen worden om schade aan het in het perceel aanwezige gedeelte van de aansluiting te voorkomen. 28. In de op grond van artikel 95b, achtste lid van de E-wet door de Minister van Economische Zaken vastgestelde Regeling afsluiten is in artikel 2 onder meer bepaald dat de netbeheerder het transport van elektriciteit naar een kleinverbruiker niet beëindigd in de periode van 1 oktober tot 1 april van enig jaar behoudens ingeval van fraude of misbruik door de kleinverbruiker. 29. In artikel 6b van voornoemde Regeling afsluiten is bepaald dat een netbeheerder of een vergunninghouder er zorg voor draagt dat het transport van elektriciteit naar of de levering van elektriciteit aan een kleinverbruiker die wegens wanbetaling is beëindigd, 5 Openbaar

6 binnen de periode van 1 oktober tot 1 april wordt hervat indien (...). 30. De Raad behandelt in het navolgende allereerst de vraag of de afsluiting op 15 januari 2009 conform de hiervoor geldende regels heeft plaatsgevonden. Vervolgens komt de vraag aan de orde of Liander gerechtigd is het verzoek van B... tot heraansluiting te weigeren. Afsluiting; staken van transport en het verwijderen van de meter 31. De Raad is van oordeel dat blijkens het verhandelde ter hoorzitting en blijkens de door Liander overgelegde foto s van de aansluiting, de meter, de verbroken zegels en de apparatuur voor de hennepkweek voldoende aannemelijk is gemaakt dat op 15 januari 2009 op het woonadres van de heer B... de zegels van de hoofdaansluitkast waren verbroken, dat aan de bovenzijde van de zekeringhouder zonder toestemming van Liander een (illegale) elektriciteitsaansluiting was gemaakt, dat deze (illegale) aansluiting buiten de elektriciteitsmeter om naar de in de woning aangetroffen hennepplantage liep en deze van elektriciteit voorzag en dat de ijkzegels van de elektriciteitsmeter waren verbroken. De Raad kan derhalve B... s betwisting van de illegale elektriciteitafname niet volgen. 32. De Raad begrijpt de klacht van B... aldus dat Liander met het afsluiten van B... de in artikel 23 van de E-wet opgenomen verplichtingen heeft geschonden, omdat B... niet zelf de verzegeling van de elektriciteitsmeter heeft verbroken en de omleiding bij de aansluiting heeft aangelegd. Nu dit door kennissen is gedaan, kunnen deze handelingen niet aan B... worden toegerekend. 33. Wat hiervan ook zij, de Raad is van oordeel dat het voor het antwoord op de vraag of Liander gerechtigd was het transport te staken waarbij de meter is verwijderd, niet van belang is of aangeslotene de zegels zelf heeft verbroken of dat aangeslotene daar een verwijt van kan worden gemaakt. De Raad licht dat hieronder nader toe. 34. Ingevolge artikel van de Netcode mogen verzegelingen op de meetapparatuur behoudens toestemming van de netbeheerder, niet worden verbroken. Mede uit de plaatsing van dit artikel in een paragraaf waarin de voorwaarden voor alle aangeslotenen zijn opgenomen, wordt afgeleid dat op de aangeslotene hiertoe een verantwoordelijkheid rust. Daar komt nog bij dat de aangeslotene op grond van artikel gehouden is om alle maatregelen te nemen die redelijkerwijs van hem verwacht kunnen worden om schade aan het in het perceel aanwezige gedeelte van de aansluiting te voorkomen en dat 6 Openbaar

7 op grond van artikel van de Meetcode de meetinrichting zodanig moet worden onderhouden, dat zij voortdurend aan de in Meetcode opgenomen eisen voldoet. 35. De Raad, is dan ook conform de uitspraak van het College van Beroep voor het Bedrijfsleven 1, van oordeel dat de verzegelde toestand van de meter van zeer groot belang is voor het correct en betrouwbaar vaststellen van het verbruik en dat aantasting van de integriteit van meters een ernstige belemmering vormt voor een doelmatig netbeheer. Verbreking van de verzegeling leidt ertoe dat alvorens heraansluiting met een meter met ongeschonden ijkzegel kan plaatsvinden de meter dient te worden verwijderd, hetgeen meebrengt dat de aansluiting wordt gedeactiveerd en het transport gestaakt. Of de verbreking van de verzegeling door toedoen van de aangeslotenen heeft plaatsgevonden, is hiervoor niet bepalend. 36. De Raad voegt hier nog aan toe dat nu gezien vorenstaande sprake is van fraude en/of misbruik door de aangeslotene er geen beroep kan worden gedaan op de Regeling afsluiten. Deze regeling is immers gericht op het voorkomen van afsluiten in de winterperiode van kleinverbruikers met betalingsachterstanden. 37. Op grond van het vorenstaande oordeelt de Raad dat Liander op grond van de E-wet, de Meetcode en de Netcode mocht overgaan tot het afsluiten van B... Heraansluiting en de hoogte van de vordering 38. Vervolgens dient de vraag te worden beantwoord of Liander de heraansluiting afhankelijk heeft mogen stellen van de betaling van de vordering met betrekking tot de energiefraude. 39. De Raad is van oordeel dat de conclusie dat Liander in het onderhavige geval over mocht gaan tot het afsluiten van B... met zich brengt dat Liander de schade die hij heeft geleden en die naar zijn zeggen bestaat uit de kosten voor het afsluiten, het opnieuw tot stand brengen van de aansluiting alsmede voor de gemiste transportkosten en voor de extra compensatie van de netverliezen, in rekening mocht brengen. Het beroep dat Liander in dit kader op haar algemene voorwaarden heeft gedaan, komt de Raad niet onredelijk voor. 40. De Raad wijst er hierbij op dat het karakter van de aansluitplicht met zich brengt dat de netbeheerder slechts in uitzonderlijke omstandigheden (her-)aansluiting mag weigeren. De Raad is conform de eerder genoemde uitspraak van het CBb in de zaak Noordzij van oordeel dat de op Liander als netbeheerder ingevolge de op de wet rustende taken en 1 Uitspraak College van Beroep voor het bedrijfsleven, procedurenummer AWB07/656 Noordzij vs. Stedin. 7 Openbaar

8 verplichtingen, zich er in beginsel niet tegen verzetten dat zij in geval waarin zij gegronde redenen heeft voor twijfel of de aan te sluiten partij zal voldoen aan haar betalingsverplichting, het overgaan tot (her)aansluiting afhankelijk stelt van de ontvangst van het in rekening gebrachte. Nu in het onderhavige geval B... duidelijk heeft aangegeven geenszins bereid te zijn om de vordering te voldoen is de Raad van oordeel dat Liander het verzoek tot heraansluiting, mede met een beroep op haar algemene voorwaarden, kon weigeren en niet heeft gehandeld in strijd met enige op haar rustende publiekrechtelijke verplichting. 41. B... kan voorts geen aanspraak maken op een recht tot heraansluiting gedurende de wintermaanden. Artikel 6b van de Regeling afsluiten regelt slechts een mogelijkheid tot heraansluiting indien het transport van elektriciteit is gestaakt wegens wanbetaling en niet, zoals in het onderhavige geval wegens fraude en/of misbruik. Hiermee is de Raad van oordeel dat Liander geen op haar rustende publiekrechtelijke verplichting heeft geschonden. 42. Voor zover de klacht van B... moet worden opgevat als een betwisting van de hoogte van de vordering oordeelt de Raad dat dit in de eerste plaats ter beoordeling aan de burgerlijk rechter is. Het betreft immers een schadevordering op grond van wanprestatie en/of onrechtmatige daad. De Raad kan in het kader van haar bevoegdheid tot geschilbeslechting geen uitspraak doen over de hoogte van het door Liander in rekening gebrachte bedrag. 43. De Raad concludeert dat de bezwaren van B... geen doel treffen. 8 Openbaar

9 44. De Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit - verklaart zich onbevoegd om te beslissen op de aanvraag tot geschillenbeslechting van de heer B..., voor zover de aanvraag betrekking heeft op de burgerlijke rechten en verplichtingen; - verklaart de klacht van de aanvrager voor het overige ongegrond. Datum: 2 april 2010 De Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit, namens deze, W.g. Drs. P.J. Plug Directeur Regulering Energie en Vervoer Tegen dit besluit kan degene, wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, binnen zes weken na de dag van bekendmaking van dit besluit een gemotiveerd bezwaarschrift indienen bij de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit, Juridisch Dienst, Postbus 16326, 2500 BH Den Haag. In dit bezwaarschrift kan een belanghebbende op basis van artikel 7:1a, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht, de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit verzoeken in te stemmen met rechtstreeks beroep bij de administratieve rechter. 9 Openbaar