Occupational Science. De basisconcepten van het menselijk handelen. Dominique Van de Velde, Mr MSc. Drs Occupational Therapy

Transcriptie

1 Occupational Science De basisconcepten van het menselijk handelen. Dominique Van de Velde, Mr MSc. Drs Occupational Therapy

2 Occupational science Onderzoek naar het handelen van de mens. Basisconcepten Betekenis Identiteit Balans Adaptatie Creativiteit Dominique Van de Velde, Mr Sc Drs occupational Therapy

3 Het gevaar van de pluraliteit. Identiteit van de ergotherapeut? Wetenschap? Reductionisme versus holisme. Multiple frames of reference. Diversiteit versus uniciteit Pluralisme versus conceptualisering Dominique Van de Velde, Mr Sc Drs occupational Therapy

4 Paradigma-shifts. Dominique Van de Velde, Mr Sc Drs occupational Therapy

5 Activity versus occupation Activity and occupation Two core concepts of OT Not yet delineated and in need of differentiation Definitions about occupation are based on the word activity Chilling effect on disciplinary discourse Impedes research Reduces practitioners effectiveness Dominique Dominique Van de Van Velde Velde

6 Untangling O&A - Goal Relate the two concepts to each other Putting in one overarching taxonomy Based on literature and scientific research In line with: Historical origins from OT Definitional trends Bio-psycho-social paradigm (such as ICF) Helps scholars to shed a new light on the concept of occupation Helps students to understand occupation Dominique Dominique Van de Van Velde Velde

7 2. Untangling O&A - Goal Relate the two concepts to each other Putting in one overarching taxonomy Based on literature and scientific research In line with: Historical origins from OT Definitional trends Bio-psycho-social paradigm (such as ICF) Helps scholars to shed a new light on the concept of occupation Helps students to understand occupation Dominique Van de Velde

8 Activity (1) An Idea Held in the Mind of Persons Culturally Defined Collective and Sociocultural Meaning Not Experienced by a Specific Person Not Observable as an Occurrence Not Located in a Fully Temporal, Spatial and Sociocultural Context Purpose Etic Congruent With Activity as Defined in the ICF (2) Related to Activity Capital (3) Dominique Van de Velde

9 Activity and Occupation Untangled Dominique Van de Velde 9

10 Person Unique Dignity and Integrity Potential to Adapt Congruent with Personal Factors as Defined in the ICF (2) Capacities: 1. Physiological 2. Psychological 3. Neurological 4. Cognitive Congruent with Body Functions and Structures as Defined in the ICF (2) Related to Human Capital (4) Dominique Van de Velde

11 Activity and Occupation Untangled Dominique Van de Velde 11

12 Environment Physical and Build Environment Natural Environment Social Environment Cultural Environment Political-Economic-Institutional Environment Congruent with Environmental Factors as defined in the ICF (2) Related to Social (4) and Physical Capital (4) Dominique Dominique Van de Van Velde Velde

13 Activity and Occupation Untangled Dominique Van de Velde 13

14 Occupation (1) Specific Individual Personally Constructed Non-repeatable Lived-experience Subjective Event In Perceived Temporal, Spatial and Sociocultural Conditions Unique One-time Occurrence Personal Meaning, Necessary to Create the Self and an Identity Not Observable Emic Congruent with Occupational Engagement Enables Participation as Defined In The ICF (2) Dominique Van de Velde

15 Activity and Occupation Untangled Dominique Van de Velde 15

16 Performance Capacity The Individual s Ability to Relate Ones Own Capacities to the Environment and the Activity (Related to the Performance Qualifiers in the ICF (2)) The Performance Capacity Increases when the Occupational Challenge Fits the Capacities from the Individual. Occupational Challenge (5): An Optimal Fit Between The Activity And The Environment Dominique Dominique Van de Van Velde Velde

17 Example: performance capacity Overlap between activity and environment Dominique Dominique Van de Van Velde Velde

18 Example: performance capacity Overlap between person and activity Dominique Dominique Van de Van Velde Velde

19 Example: performance capacity Overlap between person and activity Dominique Dominique Van de Van Velde Velde

20 Example: performance capacity Overlap between person and environment Dominique Dominique Van de Van Velde Velde

21 Occupational Performance Observable Outcome Of an Occupation Including the Lived Experience Expressed trough Performing Shows the Individuals Identity (6) Dominique Dominique Van de Van Velde Velde

22 Occupational Performance Dominique Dominique Van de Van Velde Velde

23 Maximal Fit Occupational Justice Congruent With Flow-theory (7) Relates To Occupational Presence (11) Relates To Occupational Balance (8) Dominique Dominique Van de Van Velde Velde

24 Minimal Fit Occupational Injustice Relates To Occupational Deprivation (9) Relates to Occupational Disruption (11) Relates to Occupational Alienation (12) Dominique Dominique Van de Van Velde Velde

25 Activiteit versus occupatie Performantie vermogen persoon Occupatie omgeving activiteit Dominique Van de Velde, Mr Sc Drs occupational Therapy

26 Performantievermogen Mogelijkheden (capaciteiten) versus het kunnen gebruik maken ervan (performantievermogen). Potentiality Occupational Potential Occupatie en Occupationele Performantie Dominique Van de Velde, Mr Sc Drs occupational Therapy

27 Opeenvolgende occupaties Continuüm Uniciteit van de occupatie versus de het continuüm van de occupaties Basisconcepten Betekenis (meaning) Identiteit (identity) Balans (balance) Adaptatie (adaptation) Creativiteit (creativity). Dominique Van de Velde, Mr Sc Drs occupational Therapy

28 The Occupational Continuum During Life Span Relates To Narratives (10) Relates To Role-Balance (8) Relates To Occupational Patterns (13) Dominique Van de Velde

29 1. Het concept van betekenis 2 theoretische en filosofische beschouwingen Theorieën gerelateerd aan ervaring van het individu (individueel niveau). Theorieën gerelateerd aan socioculturele perspectieven (meta-niveau). Dominique Van de Velde, Mr Sc Drs occupational Therapy

30 Meta-niveau: socio-cultureel Cultuur: Waarden, normen, perspectieven, gewoontes en gedragingen Die gedeeld worden door een groep of gemeenschap Doorgegeven van generatie tot generatie Formele en informele educatie of opleiding Dominique Van de Velde, Mr Sc Drs occupational Therapy

31 Overgang van Meta-niveau naar Individueel niveau Spiritualiteit Van waarom leven wij, Meaning of Life (continuüm) Naar echt persoonlijke ervaring: Gerelateerd aan directe ervaringen (doing) In de context van act, persoon, omgeving (being) Gerelateerd aan de persoonlijke identiteit van iemand (becoming) Dominique Van de Velde, Mr Sc Drs occupational Therapy

32 Individueel niveau: ervaringen Flow 8 kanalen model. Vaardigheden (performantievermogen) versus de uitdagingen Occupationele aanwezigheid ( Occupational Presence ) Dominique Van de Velde, Mr Sc Drs occupational Therapy

33 Flow theory - Csiksentmihalyi Dominique Van de Velde, Mr Sc Drs occupational Therapy

34 terugkoppeling van individueel naar meta-niveau Het continuüm in omgekeerde volgorde: Fenomenologie The lived experience. The Life-world Levensverhalen (narratives) Verschillende verhalen geven betekenis aan het leven en aan de uitgevoerde of nog uit te voeren activiteiten. Dominique Van de Velde, Mr Sc Drs occupational Therapy

35 2. Het concept van identiteit Doing, being and becoming. Een idee hebben van wie je bent en wat je wil worden. (self) Hoe kijken anderen naar mij? Is bepalend voor wat je zal doen in de toekomst = is de basis voor persoonlijk doelen. Vertrekt vanuit persoonlijke ervaringen en wordt overgezet naar het meta-niveau. Is de basis voor de herhaling van activiteiten Dominique Van de Velde, Mr Sc Drs occupational Therapy

36 3. Het concept van balans 2 Perspectieven op balans: Meta-niveau Rolbalans Occupationele balans Persoonlijk niveau. Balans tussen intrinsieke factoren en extrinsieke factoren Balans tussen persoon, omgeving en activiteit Dominique Van de Velde, Mr Sc Drs occupational Therapy

37 Occupationeel perspectief Wilcock (1998): betekenis door occupaties. Historisch concept van balans: balans in delen van occupationele performantie: fysisch vaardigheden, mentale vaardigheden, sociale vaardigheden en spirituele vaardigheden (in de zin van religie) Dominique Van de Velde, Mr Sc Drs occupational Therapy

38 Balans historisch gezien Adolph Meyer ( ). The philosophy of occupation therapy (1922) Professor of Psychiatry, Baltimore Dominique Van de Velde, Mr Sc Drs occupational Therapy

39 Meyer (1922) Balans in tijd gespendeerd aan de major areas of occupation : Werk Rust Spelen Slapen Geen aanduiding van tijd over hoeveel tijd moet gespendeerd worden aan wat? Dominique Van de Velde, Mr Sc Drs occupational Therapy

40 Overzicht uit de literatuur Dominique Van de Velde, Mr Sc Drs occupational Therapy

41 Onderzoek in Vlaanderen? ation.swf TOR VUB Dominique Van de Velde, Mr Sc Drs occupational Therapy

42 4. Het concept van Adaptatie Een actieve respons Op een uitdaging Uit de omgeving Om life opportunities of leef-kansen te verhogen Om de kwaliteit van leven te verhogen Die passen in het levensverhaal van het individu. Dominique Van de Velde, Mr Sc Drs occupational Therapy

43 Theorieën van adaptatie Adaptatie omtrent transitie Het salutogenetisch model van adaptatie Begrijpbaar, beheersbaar en betekenisvol Temporele adaptatie Occupationele adaptatie Dominique Van de Velde, Mr Sc Drs occupational Therapy

44 5. Het concept van creativiteit Het creatieve proces (bewust) om aan veranderingen in de socio-culturele omgeving of in het eigen individu tegemoet te komen. Buiten de lijnen denken. Lieven Desomviele. Dominique Van de Velde, Mr Sc Drs occupational Therapy