Arbeidshygiëne. Plan van Aanpak. Schoon werken. Plan van Aanpak ARBEIDSHYGIENE pag. 1 PLAN VAN AANPAK. Versie: 1.0. Datum: 23 december 2015

Transcriptie

1 Plan van Aanpak Arbeidshygiëne Schoon werken PLAN VAN AANPAK Versie: 1.0 Datum: 23 december 2015 Besproken in projectgroep: 7 januari 2015 Vastgesteld in Veiligheidsdirectie: Plan van Aanpak ARBEIDSHYGIENE pag. 1

2 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1. Aanleiding Achtergrond Wettelijk kader Plan van Aanpak... 4 Hoofdstuk 2. Opdracht en doelstellingen Bestuurlijke opdracht Doelstellingen Randvoorwaarden Relaties met andere ontwikkelingen en projecten Hoofdstuk 3 Omschrijving Project Contactmomenten risicodragers Nadere uitwerking Aandachtspunten en uitgangspunten... 8 Hoofdstuk 4. Projectorganisatie Deelnemers... 9 Hoofdstuk 5: plan Toelichting actieplan Uitwerking actieplan (incl. middelen) Bijlagen Bijlage 1: Overzicht acties en planning Plan van Aanpak ARBEIDSHYGIENE pag. 2

3 Hoofdstuk 1. Aanleiding 1.1 Achtergrond De afgelopen decennia is veel aandacht besteed aan persoonlijke beschermingsmiddelen voor brandweermensen. De aandacht ging hier vooral uit naar adembescherming ter voorkoming van inhalatie van rook en gevaarlijke stoffen en beschermende kleding ter voorkoming van brandwonden. Recent is gebleken dat een risico buiten schot is gebleven, namelijk de opname van kankerverwekkende stoffen via de huid. In diverse landen zijn hiernaar onderzoeken uitgevoerd waaruit de conclusie wordt getrokken dat bepaalde typen kanker meer voorkomen bij brandweermensen. De oorzaak wordt hier gelegd bij de hygiëne rond brandbestrijding en de opname van kankerverwekkende stoffen door de huid. Dit proces wordt versneld door de toename van de lichaamstemperatuur als gevolg van het werken in hitte en daarmee het openstaan van de poriën. Op alle niveaus - van manschap tot en met hoofdofficier moet een cultuur ontstaan die gericht is op veiligheid en het minimaliseren van de gevolgen van brandbestrijding. De houding ten opzichte van een repressieve inzet, opleiden, oefenen, onderhoud en risicobeheersing moet aangepast worden zodat risico s van blootstelling aan rook en roet minimaal worden. De leidinggevenden hebben hier een toezicht houdende rol in die consequent uitgevoerd moet worden. 1.2 Wettelijk kader De Arbowet vormt het algemeen wettelijk kader (Veiligheid, Gezondheid, Welzijn). Er zijn nog geen specifieke regels vastgesteld ten aanzien van arbeidshygiëne. De inspectie SZW (Arbeidsinspectie) handhaaft op het wassen van uitrukkleding. Dit dient periodiek te gebeuren en na een langdurige inzet of oefening in zware rook. Het wassen dient te worden geregistreerd. Brandweer Nederland heeft zorg ten aanzien van de gezondheid van de medewerkers en landelijk is een actieprogramma in ontwikkeling om de nodige ontwikkelingen en acties te kunnen uitvoeren. Er ligt een eerste versie van een stappenplan voor de komende jaren. Het plan ziet er - samengevat - als volgt uit: Stap 1: Ontwikkelen van een richtlijn schoon werken'. De richtlijn is gepubliceerd. Stap 2: Onderzoek naar Rook als beroepsrisico bij de brandweer'. Het rapport is in november 2015 gepubliceerd. Stap 3: Er is gestart met het verzamelen van gegevens (data) waardoor een objectiever beeld ontstaat van de feitelijke risico's van het brandweerwerk die kunnen leiden tot mogelijke gezondheidsschade. Stap 4: De uitkomsten van stap 2 en 3 dienen als input om landelijke branchemaatregelen te kunnen nemen om de overige gevaren/risico's die voor gezondheidsschade kunnen zorgen, beter te beheersen. Het gaat hier om les- en leerstof, examinering, logistieke processen, P&O processen, wijze van oefenen en trainen, effecten voor inzetprocedures etc. ( ) Plan van Aanpak ARBEIDSHYGIENE pag. 3

4 Stap 5: Start en doorlopen proces Erkenning beroepsziekten" ( ), samen met sociale partners. Ook zal de samenwerking internationaal worden gezocht. 1.3 Plan van Aanpak Het bestuur en MT van de VRLN heeft het belang van Arbeidshygiëne en schoon werken erkend. Dit plan van aanpak is een eerste aanzet om zo schoon en veilig mogelijk te werken. Na een inleiding die ingaat op risico-typering, risicodragers en doelstellingen, worden de noodzakelijke acties benoemd en kort omschreven. In bijlage 1 is een overzicht en planning van de acties weergegeven. In bijlage 2 zijn de financiële gevolgen vermeld. Plan van Aanpak ARBEIDSHYGIENE pag. 4

5 Hoofdstuk 2. Opdracht en doelstellingen 2.1 Bestuurlijke opdracht De opdrachtgever voor het ontwikkelen van een strategie en uitvoeringsprogramma voor Arbeidshygiëne is het MT Rood van de Brandweer LN. De uitvoeringsverantwoordelijkheid is belegd bij Doelstellingen, elementen ter duiding risicotypering Op basis van bovenstaande opdracht zijn de volgende hoofddoelstellingen geformuleerd: 1. Schoner repressief optreden a. Bewustzijn (awareness) en schoner gedrag bevorderen b. Schoon naar het incident (uitruk gereed betekent voortaan ook schoon) c. Schonere repressieve inzet (kwandrantenmodel, blustechnieken) d. Gedragsregels inzet rook e. Schoner terug naar kazerne 2. Schoner vakbekwaam worden en blijven a. Schoner gedrag bevorderen b. Schoon naar oefenlocatie c. Andere oefentechnieken zoals bijvoorbeeld gasgestookt en virtueel d. Alleen oefenen met rook en roet als er geen alternatief is om oefendoelen te bereiken e. Douches en vervangen kleding op oefenlocatie f. Beperken inzetduur en frequentie instructeurs en stokers g. Schoner terug naar kazerne 3. Schonere ondersteunende processen zoals logistiek, onderhoud en reinigen PBM s a. Bewustzijn bevorderen en schoner gedrag stringent wegzetten in optreden en procedures. b. PBM schoner en ingepakt naar centrumpost c. Schoner onderhoud en reinigen PBM s d. Schoner wassen kleding 4. Schoner brandonderzoek a. Diverse maatregelen, in de lijn met landelijk optreden TBO 2.3 Randvoorwaarden 1. Commitment op plan van aanpak 2. Beschikbaarheid van mensuren 3. Beschikbaarheid van financiële middelen 2.4 Relaties met andere ontwikkelingen en projecten 1. Project huisvesting (aanpassen bestaande kazernes) 2. Europese aanbesteding ademlucht 3. Andere aanbestedingstrajecten 4. Bepalen standaard bepakking tankautospuiten 5. Realistisch oefenen Plan van Aanpak ARBEIDSHYGIENE pag. 5

6 Hoofdstuk 3 Nadere uitleg Arbeidshygiëne 3.1 Contactmomenten risicodragers Risicodragers van hogere naar lagere risico s (frequentie contact op basis van inschatting) Groep Personeel ademluchtwerkplaatsen. Personeel wasplaatsen kleding Personeel (stokers en instructeurs) van houtgestookte containers Beroepspersoneel, dagdienstpersoneel Repressief personeel grote vrijwillige posten Repressief personeel kleine vrijwillige posten Brandonderzoekers, OVD, AGS Frequentie contact Dagelijks verontreinigde spullen, roet, uitgassen Dagelijks verontreinigde spullen, roet, uitgassen Wekelijks dichte rook, roet, uitgassen Tweewekelijks (inclusief tweemaal per jaar hout-gestookte containers) dichte rook, roet, uitgassen Maandelijks (inclusief tweemaal per jaar hout-gestookte containers) dichte rook, roet, uitgassen Driemaandelijks (inclusief tweemaal per jaar hout-gestookte containers) dichte rook, roet, uitgassen Driemaandelijks roet, lichte rook 3.2 Nadere uitwerking Schoner gedrag bevorderen Het bevorderen van schoon gedrag geldt voor alle activiteiten. Bewustwording (awareness) door bijvoorbeeld voorlichting en dialoog op alle functieniveaus is de basis. Deze bewustwording wordt vervolgens ondersteund door de inzet van gedragsregels. Schoner vakbekwaam worden en blijven De met hout gestookte oefeningen op oefencentra en de frequentie waarmee dit gebeurt, is een belangrijke bron van blootstelling en maakt dit principe relevant. De directe blootstelling zorgt bij instructeurs/stokers, en in mindere mate voor manschappen voor een verhoogd risico. Er zijn alternatieve oefenmethodieken beschikbaar (bijvoorbeeld virtueel oefenen en gasgestookte oefeningen) waarmee wellicht dezelfde oefendoelen kunnen worden bereikt als de met hout gestookte oefeningen. Dit leidt tot de eerste maatregel: Inzetten op het toepassen van alternatieve/schonere oefenmethodieken, zoals virtueel oefenen en bijvoorbeeld gasgestookt oefenen. Oefen alleen met hout gestookte oefenobjecten als het oefendoel niet te bereiken is met alternatieve oefenmethodieken. Als er vanwege specifieke oefendoelen toch met rook geoefend dient te worden is de volgende voorbeeld maatregelen van belang: Zorg in ieder geval voor de beschikbaarheid van adequate hygiënische en rehabilitatiemogelijkheden; Plan van Aanpak ARBEIDSHYGIENE pag. 6

7 Zet in op beperking van de inzetfrequentie/duur van instructeurs/stokers die betrokken zijn bij dergelijke werkzaamheden; Schoner repressieve inzetten Om blootstelling tijdens de repressieve inzet te beperken, is met name afstand en het inzetten van zo weinig mogelijk medewerkers relevant. Het (nog) nadrukkelijker inzetten met het kwadrantenmodel in het achterhoofd, het bij brand toepassen van de zonering zoals bij OGS-procedures en het toepassen van andere blustechnieken zijn voorbeelden van maatregelen die hier invulling aan kunnen geven. Schoon naar incident of oefenlocatie Dit betekent schone persoonlijke beschermingsmiddelen en materieel/materiaal. Door in te zetten op een maatregel (proces of protocol) welke er voor zorgt dat verontreinigde persoonlijke beschermingsmiddelen en overig gebruikt materieel/materiaal na terugkomst van de vorige activiteit gereinigd zijn, wordt invulling gegeven aan dit principe. Schoner terug naar kazerne Ook hiervoor geldt dat wordt ingezet op een reinigingsmaatregel (proces/protocol) welke er voor zorgt dat verontreinigde persoonlijke beschermingsmiddelen na een activiteit gescheiden van de mens terug naar de kazerne worden getransporteerd. Dit geldt in principe zodra er contact is geweest met de verontreiniging, in dit geval rook en/of roet. Door daarnaast extra aandacht te besteden aan het reinigen ter plaatse blijft ook de verontreiniging op de plaats van de activiteit achter. Schoner logistiek, onderhoud en reiniging van PBM s De verontreinigde persoonlijke beschermingsmiddelen worden op een moment aangeboden aan ademluchtwerkplaatsen en wasserijen om vervolgens schoongemaakt te worden. Brandweermedewerkers die werkzaamheden uitvoeren in deze keten van activiteiten dienen zo min mogelijk blootgesteld te worden aan de verontreinigde persoonlijke beschermingsmiddelen. Dit zijn immers brandweermedewerkers voor wie dit dagdagelijks werk is. Schoner brandonderzoek De inzet van een brandonderzoeker vindt plaats nadat de brand is geblust, maar waarbij er nog wel sprake is van een verhoogd risico op blootstelling. Naast de hantering van het principe schoner gedrag bevorderen is de volgende voorbeeldmaatregel van belang: Zet in op beperking van de inzetfrequentie/duur van brandonderzoekers bij onderzoeken waarbij rook/roet is vrijgekomen en of vrijkomt; Zorg voor de verstrekking van de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen; Sluit zoveel mogelijk aan bij reguliere processen zoals het reinigen ter plaatse en het inpakken van vervuilde kleding en PBM; Volg landelijke ontwikkelingen ten aanzien van TBO. Plan van Aanpak ARBEIDSHYGIENE pag. 7

8 3.3 Aandachtspunten Voorgaande vraagt aandacht voor onder meer de volgende onderwerpen. Gedrag, bewustwording Bronbestrijding (kwadrantenmodel, blustechnieken, zo weinig mogelijk personeel in de rook) Procedure decontaminatie ter plaatse Tweede uitrukpak op de man Kleding versus reservekleding Nekflappen wisselen of alternatieven hiervoor Voorzieningen op voertuigen om materialen in te kunnen pakken (bijv. luchtdichte zakken) Logistiek: halen vuile en brengen schone spullen Zonering in de centrumposten en inrichting ademluchtwerkplaatsen Zoneringen en voorzieningen binnen kazernes zodat personeel veilig kan verblijven en werken Douche- en wasgelegenheid in de kazernes om te zorgen dat men weer schoon wordt Procedure de contaminatie in ademluchtwerkplaats Opleiden en oefenen Hoe gaan we om met realistisch oefenen met bovenmatige verontreiniging (hou gestookte containers) Maatregelen Brand Onderzoek Communicatie en implementatie Uitgangspunten Harde materialen (denk aan voertuigen, slangen, gereedschappen) worden ter plaatse van het incident gereinigd. Overige vuile materialen (denk aan kleding, PBM) worden op locatie geïsoleerd (na een eerste ontsmetting) en verpakt, verzameld en vervoerd. In basis- en robuuste posten worden vuile materialen alleen opgeslagen indien ze veilig verpakt zijn en worden ze binnen een af te spreken termijn opgehaald door logistiek. Logistiek vervoert de vuile spullen naar een van de centrumposten (steunpunt ademlucht en schoon werken). Dit zijn Venray, Venlo, Weert, Roermond. In de centrumposten is sprake van een zonering (inclusief ontvangstruimte vuile goederen). Plan van Aanpak ARBEIDSHYGIENE pag. 8

9 Hoofdstuk 4. Projectorganisatie 4.1 Deelnemers Projectgroep Naam Jan Mueters Sraar Theeuwen Piet Wijnen Geert van Pol Peter Kleuskens Dennis Stultiens Peter Seelen Martijn Hoeijmakers Mat van Delden Geert Vossen Vincent Marks Miriam Costelloe Werkgroepen/aandachtsgebied Voorzitter Schoner repressief optreden Materieel en gebouwen Kleding Implementatie en communicatie Vakbekwaamheid Operationele voorbereiding Materieel en gebouwen Agenda lid Agenda lid Communicatie Communicatie Plan van Aanpak ARBEIDSHYGIENE pag. 9

10 Hoofdstuk 5: plan 5.1 Toelichting actieplan In het actieplan worden de acties (inclusief benodigde middelen) beschreven die nodig zijn om arbeidshygiëne binnen de brandweer LN uit te rollen. De acties hebben betrekking op de volgende thema s: A. Kleding en PBM s; B. Logistiek; C. Gebouwen; D. Procedures en protocollen; E. Communicatie en implementatie; F. Vakbekwaamheid; G. Personeel; H. Team brandonderzoek; I. Registratie (toekomst) De acties zijn geprioriteerd aan de hand van de risico s voor het personeel, landelijke ontwikkelingen, technische ontwikkelingen en uitvoerbaarheid. Rood betekent een hoge prioriteit. Uitvoering in 2016 Geel bekent middel prioriteit. Uitvoering in 2017 Groen betekent een lagere prioriteit. Uitvoering vanaf Plan van Aanpak ARBEIDSHYGIENE pag. 10

11 5.2 Uitwerking actieplan (incl. middelen) A. Kleding en PBM Uitbreiden was capaciteit voor kleding en bluspakken De huidige was capaciteit is niet afgestemd op de werkvoorraad als gevolg van arbeidshygiëne. Uit berekeningen blijkt dat we momenteel ongeveer 1000 bluspakken per jaar kunnen reinigen. De voorlopige inschatting is dat we in de toekomst naar minimaal 5000 te reinigen bluspakken per jaar gaan. Dit vraagt om een uitbreiding van de huidige was- en droogcapaciteit. Uitvoering door team materieel Kostenindicatie: , afschrijftermijn 5 jaar houder Uitbreiden was- en droogcapaciteit voor bluspakken 4 Wasmachines en drogers Geert van Pol Uitbreiden was - capaciteit voor ademluchttoestellen Voor elke ademluchtwerkplaats (Venray, Venlo, Roermond, Weert) is een wasmachine voor toestellen noodzakelijk. Uitvoering door team materieel Kostenindicatie: , afschrijftermijn 10 jaar houder Was - capaciteit voor ademluchttoestellen 4 Wasmachines Geert van Pol Reservekleding en PBM (bluspakken, handschoenen, trainingspakken) Om bij incidenten en oefeningen waarbij personeel intensief is blootgesteld aan rook of andere schadelijke stoffen (inclusief mest) te kunnen voorzien in schone kleding, is een reservevoorraad nodig. Te denken valt aan een achttal reserve bluspakken in elke post, voldoende bluspakken voor een roulatiesysteem in het leven te roepen en 1600 handschoenen die gemiddeld 2 jaar meegaan. Uitvoering door team materieel Kostenindicatie voor roulatiesysteem bluspakken: , afschrijvingstermijn 7 jaar Extra bluspakken per post: structureel Trainingspakken, uitwasbare handschoenen: structureel. houder Zeer hoog Reserve uitrukpakken, trainingspakken, handschoenen Trainingspakken, uitrukpakken, handschoenen Geert van Pol Loopt Nekflappen wisselen of alternatieve werkwijze Bij de aanbesteding van de helmen in 2014 is geen rekening gehouden met arbeidshygiëne en de nekflappen zijn moeilijk verwisselbaar en kunnen een beperkt aantal keren gewassen worden. Dit is logisch; dit onderwerp speelde toen nog niet. Er zijn verschillende mogelijkheden zoals het verwisselen van nekflappen na een inzet (kost veel tijd) of het dragen van balaclava s in combinatie met een ander soort nekflap. De beste optie die in de praktijk haalbaar is, moet onderzocht worden. Vervolgens moeten de spullen worden aangeschaft. Uitvoering (onderzoek) door werkgroep schone repressie Kostenindicatie Daarna jaarlijks 10% vervangen Plan van Aanpak ARBEIDSHYGIENE pag. 11

12 houder Onderzoek naar nekflappen of balaclava s en aanschaffen middelen Extra nekflappen of balaclava s Sraar Theeuwen Tweede bluspak op de man Er dienen voldoende pakken aanwezig te zijn. Aangezien de pasvorm van belang is, is het voorstelbaar dat uitrukpersoneel een tweede uitrukpak tot zijn/haar beschikking heeft. Voordeel is ook dat de levensduur van het pak verdubbelt. De nut- en noodzaak van een tweede pak op de man zal worden onderzocht (inclusief financiële gevolgen). Bij de hieronder weergegeven financiële gevolgen is geen rekening gehouden met een verlenging van de technische afschrijvingstermijn van de pakken bij het dragen van twee pakken. Een pak kan namelijk maar een beperkt aantal wasbeurten mee. Bij twee pakken is het aantal wasbeurten per pak lager. Uitvoering door werkgroep schone repressie Kostenindicatie bij volledige uitvoering Afschrijvingstermijn 7 jaar Midden, in 2016 onderzoeken. Realisatie in 2017 Onderzoek naar tweede uitrukpak op de man Uitrukpakken houder Sraar Theeuwen Extra ademluchttoestellen Door de noodzaak om toestellen te laten uitdampen en intensiever te reinigen, wordt de doorlooptijd van een toestel in de ademluchtwerkplaats groter. Dit betekent dat een groter aantal toestellen nodig is om de organisatie paraat te houden. Uitvoering door werkgroep materieel/aanbesteding nieuwe ademlucht Kostenindicatie bij volledige uitvoering , afschrijftermijn 10 jaar Midden, aanbesteding in 2016, realisatie in 2017 Toename aantal ademluchttoestellen Extra ademluchttoestellen houder Geert van Pol PBM s voor personeel in ademluchtwerkplaats en voor ontsmetting/dragen ter plaatse In de dagelijkse praktijk dient veel meer gebruik te worden gemaakt van latex handschoenen en mondkapjes. Uitvoering door werkgroep materieel Kostenindicatie bij volledige uitvoering structureel euro. houder Extra PBM Handschoenen, mondkapjes. P(3) filter Geert van Pol Loopt Waszakken op TS Voor het geïsoleerd verzamelen van verontreinigde kleding zijn speciale wikkelzakken beschikbaar. De ingezamelde kleding kan met zak en al in de wasmachine worden gestopt. Hierdoor wordt onnodig contact met verontreinigde kleding voorkomen tot in de werkplaatsen. Besloten is om op iedere TS een aantal van deze zakken te leggen zodat men verontreinigde kleding kan inpakken. Uitvoering door team materieel Plan van Aanpak ARBEIDSHYGIENE pag. 12

13 Kostenindicatie bij volledige uitvoering structureel houder Waszakken op TS Waszakken Geert van Pol Stoelhoezen voor in de voertuigen Om vervuiling van het interieur van de voertuigen te voorkomen worden er stoelhoezen aangeschaft. Deze stoelhoezen zijn eenvoudig aan te brengen en weg te halen en ze zijn eenvoudig te reinigen. Uitvoering door Team materieel Kostenindicatie: Middel, uitvoering in 2017 Stoelhoezen in de voertuigen Stoelhoezen houder Martijn Hoeijmakers Cleaning kit voor op de TS en Om portofoons et cetera te kunnen reinigen na een (zware) inzet met rook of andere schadelijke stoffen (inclusief mest en dergelijke) zijn schoonmaakartikelen nodig. Er wordt een cleaning-kit samengesteld die op alle TS en wordt gelegd. Uitvoering door Team materieel Kostenindicatie: Middel, uitvoering in 2017 Cleaning kit in elk voertuig Cleaning kits houder Martijn Hoeijmakers Hygiëne set voor op de TS en SIV Voor een eerste reiniging van personeel ter plaatse na een (zware) inzet met rook of andere schadelijke stoffen (inclusief mest en dergelijke) zijn hulpmiddelen nodig zoals zeep, desinfectiemiddelen. Er wordt een hygiëne-set samengesteld die op alle SIV/TS en wordt gelegd. Uitvoering door Team materieel Kostenindicatie: houder Hygiëne set in SIV en TS Hygiëne sets Martijn Hoeijmakers Loopt B. Logistiek Verder ontwikkelen logistieke organisatie Het beeld is dat vuile spullen ter plaatse worden ingepakt en gescheiden van het uitrukpersoneel naar de kazerne worden gebracht alwaar ze worden opgeslagen in een goed afgesloten container. Bij dagdagelijkse incidenten kan het vervoer in de kast van de tankautospuit of met de eigen PM. Het op deze wijze transporteren in een eigen PM is verantwoord, omdat de spullen zijn ingepakt en het voor de chauffeur incidentele handelingen zijn. Bij de start van schoon werken beschikt elke kazerne over een aantal reservepakken, zodat personeel direct kan worden verzien van en schoon pak. Plan van Aanpak ARBEIDSHYGIENE pag. 13

14 De logistieke organisatie wordt geïnformeerd en brengt de vuile spullen naar de centrumpost. Bij grotere incidenten zal de logistieke organisatie ter plaatse van het incident vuile spullen ophalen en schone spullen brengen. Dit vergt een aanpassing van deze organisatie. Op dit moment is de logistiek gericht op de dagelijkse logistieke behoeften. Voor incidenten is een warme logistieke organisatie (de verzorgingsgroepen) ingericht. Aangezien arbeidshygiëne een behoorlijke logistieke impact heeft, is het aan te bevelen om te onderzoeken of we deze twee logistieke organisaties kunnen door ontwikkelen en eventueel in elkaar kunnen vlechten om zo effectief mogelijk te werk te gaan. Op welke wijze kan de logistieke organisatie voorzien in schone kleding op het incident? Deze vraag dient te worden onderzocht. Laag, onderzoek in 2017 Door ontwikkelen logistieke organisatie 40 mensuren houder Piet Wijnen Wijze van te transporteren goederen Vuile goederen worden vervoerd naar de centrumposten met logistieke voertuigen (5 stuks). Deze dienen aangepast te worden zodat de chauffeur - die dagdagelijks met deze taak bezig is - geen last krijgt door uitdamping. Uitvoering door Team materieel Kostenindicatie: houder Aanpassen logistieke voertuigen Technische aanpassingen Martijn Hoeijmakers Beschrijven logistiek proces Het proces moet duidelijk worden beschreven (keten van aanbieden spullen tot weer terug brengen van de goederen naar de juiste bestemming). Daarnaast moet er een sluitend systeem worden geïmplementeerd voor de registratie en het labelen van te transporteren goederen. Uitvoering door Team materieel Kostenindicatie: houder Midden Procedure, registratie en labelen te transporteren goederen 20 uur Piet Wijnen C. Gebouwen Warm- en Cold zones in gebouwen beoordelen Uitgangspunt voor de brandweerkazernes in LN is dat niet verpakte vuile materialen NIET naar de kazernes komen. Vuile materialen worden ter plaatse ingepakt en met de eigen PM of in de kast van de tankautospuit naar de kazerne worden gebracht alwaar ze worden opgeslagen in een goed afgesloten container. De logistieke organisatie wordt geïnformeerd en brengt de vuile spullen naar een van de vier centrumposten. Op deze centrumposten zijn zones ingericht voor het in ontvangst nemen van deze vuile materialen. De overige posten moeten worden voorzien van adequate voorzieningen om het principe van Warm en Cold te kunnen toepassen. Een inventarisatie van douches heeft al plaatsgevonden (project huisvesting). Helaas is hierbij gebleken dat niet alle posten over voldoende en adequaat werkende douches beschikken. Ook beschikken niet alle posten over een goede afzuiging tegen bijvoorbeeld dieseldampen of uitdampende kleding. Dit is een belangrijk aandachtspunt in dit plan van aanpak. Plan van Aanpak ARBEIDSHYGIENE pag. 14

15 Een noodzakelijke extra aanpassing is een mobiele opbergvoorziening(afsluitbare container) in elke post voor vuile spullen. Uitvoering door team materieel Kostenindicatie bij volledige uitvoering euro (31 posten). Afschrijvingstermijn 10 jaar. houder Warm- en hotzones in gebouwen beoordelen, opbergmogelijkheden Mobiele opbergvoorziening Geert van Pol Onderzoek naar inrichting centrumposten/ademluchtwerkplaatsen De vier centrumposten (Venray, Venlo, Weert, Roermond) waar vuile spullen worden binnengebracht en waar personeel elke dag bezig is met het onderhoud en reinigen van vuile kleding en PBM s dienen te worden ingericht in drie zones (Hot, Warm, Cold) en te worden voorzien van adequate middelen (denk aan inrichting ademluchtwerkplaats). Per centrumpost zal worden beoordeeld wat er moet gebeuren om dit te realiseren. In 2016 volgt uitvoering in Weert en Venlo. In 2017 in Roermond en Venray (oudere posten met de meeste aanpassingen). Uitvoering door team materieel Kostenindicatie (op basis van normgetallen) bij volledige uitvoering ongeveer Afschrijvingstermijn 20 jaar. houder Onderzoek naar inrichting centrumposten en uitvoering 120 mensuren Geert van Pol Adequate afzuiging kazernes De brandweerkazernes in LN beschikken niet allemaal over een adequate afzuiging. Dit is belangrijk omdat dieseldampen van de brandweerauto s ingeademd kunnen worden. Uitrukkleding hangt in een aantal oudere kazernes nog naast of achter de voertuigen waardoor dieseldampen worden opgenomen in de kleding en kleding uitdampt. Elke post dient over een adequate afzuiging te beschikken. De afzuiginstallaties hadden naar aanleiding van de laatste koude RI&E (ongeveer 10 jaar geleden) gerealiseerd moeten worden. Dit is niet overal gebeurd. Daarom hoort het bij het achterstallig onderhoud in het kader van het project Huisvesting. houder Adequate afzuiging in elke kazerne Afzuigingsinstallatie Loek Linders D. Procedures en protocollen Opstellen en implementeren gedragsregels werken in rook. Cruciaal is niet alleen om de gedragsregels op te stellen maar ook om bewustwording en gedragenheid te creëren bij de gebruiker. Een goede voorlichting maakt hiervan deel uit maar ook toezicht op de naleving. Hiervoor zal lesmateriaal gemaakt moeten worden, inclusief foldermateriaal. De gehele repressieve dienst zal hierin heropgevoed moeten worden. Voorlichtingsmateriaal kan hierin een positieve werking teweegbrengen. Uitvoering door team OV Kostenindicatie: Plan van Aanpak ARBEIDSHYGIENE pag. 15

16 houder Opstellen en implementeren gedragsregels werken in rook Landelijke richtlijn schoon werken, communicatiemiddelen, ELO Peter Seelen Loopt Opstellen en implementeren stroomschema inzet bij brand In dit stroomschema wordt stapsgewijs uitgelegd hoe omgegaan wordt met arbeidshygiëne tijdens een brandinzet. Cruciaal is niet alleen om een stroomschema op te stellen maar ook om gedragenheid te creëren bij de gebruiker maar ook een goede voorlichting. Ook dient toezicht te worden geregeld. Hiervoor zal lesmateriaal gemaakt moeten worden, inclusief foldermateriaal. De gehele repressieve dienst zal hierin heropgevoed moeten worden. Voorlichtingsmateriaal kan hierin een positieve werking teweegbrengen. Uitvoering door team OV Kostenindicatie: houder Opstellen en implementeren stroomschema inzet bij brand Landelijke richtlijn schoon werken hanteren, communicatiemiddelen, ELO Peter Seelen Loopt Opstellen en implementeren stroomschema uit- en aankleedprocedure ter plaatse In dit stroomschema wordt de aan en uitkleedprocedure na een inzet in zware rook uitgelegd. Cruciaal is niet alleen om een stroomschema op te stellen maar ook om gedragenheid te creëren bij de gebruiker maar ook een goede voorlichting. Ook dient toezicht te worden geregeld. Hiervoor zal lesmateriaal gemaakt moeten worden, inclusief foldermateriaal. De gehele repressieve dienst zal hierin heropgevoed moeten worden. Voorlichtingsmateriaal kan hierin een positieve werking teweegbrengen. Uitvoering door team OV Kostenindicatie: houder Opstellen en implementeren stroomschema uit- en aankleedprocedure ter plaatse Landelijke richtlijn schoon werken, communicatiemiddelen, ELO Peter Seelen Loopt Opstellen en implementeren stroomschema opruimen en schoonmaak ter plaatse Dit stroomschema is het vervolg op de aan en uitkleedprocedure na een inzet in zware rook. Het gaat over het reinigen en inpakken van PBM s, en reinigen vervuilde spullen na een inzet in zware rook en roetomstandigheden op locatie. Cruciaal is niet alleen om een stroomschema op te stellen maar ook om gedragenheid te creëren bij de gebruiker maar ook een goede voorlichting. Ook dient toezicht te worden geregeld. Hiervoor zal lesmateriaal gemaakt moeten worden, inclusief foldermateriaal. De gehele repressieve dienst zal hierin heropgevoed moeten worden. Voorlichtingsmateriaal kan hierin een positieve werking teweegbrengen. Uitvoering door team OV. Kostenindicatie: Opstellen en implementeren stroomschema opruimen en schoonmaak ter plaatse Landelijke richtlijn schoon werken, communicatiemiddelen, ELO Plan van Aanpak ARBEIDSHYGIENE pag. 16

17 houder Peter Seelen Loopt Koppelen procedure asbest en procedures arbeidshygiëne Het principe moet zijn dat procedures eenvoudig zijn, uitvoerbaar zijn en op elkaar zijn afgestemd wat betreft activiteiten en logistieke stromen. Keep it simpel en dan is het al moeilijk genoeg. Het is niet voor niets dat het organisatieprincipe bij de brandweer (IB en VMO) is gebaseerd op vier clusters, congruent op gebied van materieel, repressie en vakbekwaamheid en met elk een steunpunt ademlucht, logistiek en arbeidshygiëne. Uitvoering door team OV Kostenindicatie: houder Koppelen procedures Landelijke richtlijn schoon werken hanteren, procedure asbest Peter Seelen Opstellen en implementeren stroomschema kazerne Dit stroomschema is het vervolg op het stroomschema opruimen en schoonmaak ter plaatse. Het gaat over het ontvangen in de kazerne van vervuilde spullen en hoe hiermee om te gaan. Cruciaal is niet alleen om een stroomschema op te stellen maar ook om gedragenheid te creëren bij de gebruiker maar ook een goede voorlichting. Ook dient toezicht te worden geregeld. Hiervoor zal lesmateriaal gemaakt moeten worden, inclusief foldermateriaal. De gehele repressieve dienst zal hierin heropgevoed moeten worden. Voorlichtingsmateriaal kan hierin een positieve werking teweegbrengen. Uitvoering door team OV Kostenindicatie: houder Opstellen en implementeren stroomschema kazerne Landelijke richtlijn schoon werken, communicatiemiddelen, ELO Peter Seelen Loopt E. Communicatie Communicatieplan & middelenmatrix opstellen Om de uitrol van hiervoor beschreven acties op een laagdrempelige manier te introduceren, dient er veel aandacht te worden besteed aan communicatie. De basis hiervoor is een communicatieplan waarin de doelgroepen, doelen en de in te zetten middelen worden beschreven (middelenmatrix). houder Opstellen communicatieplan Communicatieplan Peter Kleuskens Loopt Communicatiemiddelen ontwikkelen Op basis van het opgestelde communicatieplan worden middelen gerealiseerd. Te denken valt aan presentaties, een folder / brochure, een instructiefilm, lesmiddelen en een instructiekaart. Hier kan een relatie met ELO worden gelegd. Uitvoering door Team communicatie Kostenindicatie: Plan van Aanpak ARBEIDSHYGIENE pag. 17

18 houder Communicatiemiddelen ontwikkelen Gebruik voorbeelden van Brandweer Nederland Peter Kleuskens Implementatieplan Dit plan van aanpak is de basis voor een implementatieplan. Uitvoering door projectleider Kostenindicatie: - houder Opstellen implementatieplan Gebruik voorbeeld SIV project Jan Mueters Gereed in concept F. Vakbekwaamheid Opleiden (vakbekwaam worden) Gelet op het belang van het onderwerp, dient elke repressieve medewerker een korte opleiding in arbeidshygiëne te krijgen. Dit kan bijvoorbeeld verzorgd worden door de postambassadeur (zie hieronder) met behulp van ELO. Uitvoering door vakbekwaam blijven Kostenindicatie: houder Opleiding arbeidshygiëne ELO Dennis Stultiens Oefenen (vakbekwaam blijven) Het is belangrijk dat nieuwe werkwijzen en protocollen worden ingeslepen. Dit kan door het regelmatig te trainen. Daarnaast moeten technieken en tactieken (denk aan kwadrantenmodel) die ertoe leiden dat personeel minder in aanraking met rook komt, worden beoefend. Denk aan de offensieve buitenaanval, juiste straalpijpvoering of minder mensen in de hot zone. Het is belangrijk dat arbeidshygiëne een onderdeel wordt van het oefenprogramma. Uitvoering door vakbekwaam blijven Kostenindicatie: regulier proces houder Middel Implementeren arbeidshygiëne in het oefenprogramma ELO Dennis Stultiens Oefenen buiten LN Brandweer LN oefent met enige regelmaat in oefencentra buiten de regio. Op welke wijze gaan we tijdens deze oefensessies voorzien in schone materialen / kleding en wat is hiervan de logistieke consequentie? Deze vraag zal worden onderzocht en er zal een voorstel worden gedaan voor mogelijke oplossingsrichtingen. Uitvoering door Piet Wijnen, Martijn Konings en Peter Visser Plan van Aanpak ARBEIDSHYGIENE pag. 18

19 Kostenindicatie: onderzoek Nihil, mogelijke consequenties n.t.b. Middel, onderzoek in 2016 Oefenen buiten de regio houder Piet Wijnen Realistisch oefenen in hout-gestookte containers De intentie is (was) om in de regio twee hout-gestookte containers te gebruiken voor het oefenen van het personeel. Dit leidt tot overmatige vervuiling van kleding en PBM s en heeft gevolgen voor de arbeidshygiëne van instructeurs, stokers en personeel in de ademluchtwerkplaatsen. Onderzocht wordt of hout-gestookte containers nog wel voor de hand liggen gelet op de gevolgen voor schoon werken en zo ja onder welke voorwaarden. Brandweer Nederland zal dit ook onderzoeken. Hierbij zullen we dan aansluiten. Uitvoering door Jack Thiessen Kostenindicatie: onderzoek Nihil, mogelijke consequenties n.t.b. houder Middel Eigen hout-gestookte containers Jack Thiessen G. Personeel Aanwijzen postambassadeur arbeidshygiëne. Om de gedragsregels bekend te maken, om gedragenheid te creëren bij de gebruiker maar ook voor een goede voorlichting is het wenselijk dat elke post een ambassadeur krijgt. De postambassadeur informeert, motiveert maar geeft ook instructie aan de post op basis van het principe train de trainer. Wellicht kan de postambassadeur in de nabije toekomst breder worden ingezet in het kader van implementeren van procedures in de posten. Uitvoering door afdeling IB Kostenindicatie: 3000,00 in 2016 en 2017 houder Per post een postambassadeur 10 uur per ambassadeur extra bovenop reguliere uren Teamleiders IB Personele capaciteitsbehoefte logistiek, wassen kleding, registratie Arbeidshygiëne vergt een intensievere logistiek, ook buiten kantooruren. Het vraagt om meer capaciteit voor het wassen en schoonmaken van de uitrusting. Ademluchtonderhoud wordt intensiever. Daarnaast zijn meer administratieve handelingen nodig. Dit vraagt om een herberekening van de werkvoorraad en de daaraan gekoppelde personele en materiele capaciteit. De berekende extra benodigde capaciteit is regio-breed 2 FTE, loonschaal 6. Dit personeel wordt ook repressief ingezet in de dagdienst (koud dient warm) Uitvoering door management en PZ Kostenindicatie bij volledige uitvoering structureel euro houder Uitbreiding personele capaciteit 2 FTE Jan Mueters Plan van Aanpak ARBEIDSHYGIENE pag. 19

20 H. Team Brand Onderzoek Het team brandonderzoek komt tijdens of na een incident ter plaatse en gaat huiswaarts als de andere eenheden al zijn ingerukt. Het team beschikt niet over een eigen voertuig. Na een inzet zitten de leden van het team regelmatig onder het roet. Het is duidelijk dat een aantal maatregelen genomen moet worden om het team zo schoon mogelijk te laten werken. Deze worden beschreven in een aparte notitie. Verder zal het team contact opnemen met de landelijke coördinator om mee te liften met landelijke ontwikkelingen. I. Toekomst Registratie mensen die in rook hebben gewerkt. In het kader van (omgekeerde) bewijslast maar ook op basis van wettelijke regelingen en dataverzameling is het wenselijk dat personeel dat in rook heeft gewerkt te registreren. Dit onderwerp dient nader te worden onderzocht en er zal worden aangesloten bij landelijke ontwikkelingen. Uitvoering door afdeling IB Kostenindicatie: houder Laag Onderzoek naar registratie 100 uur (onderzoek) Teamleiders IB Plan van Aanpak ARBEIDSHYGIENE pag. 20

21 Bijlage 1: Overzicht acties en planning A. Materieel Was capaciteit kleding Was capaciteit toestellen Reservekleding Nekflappen Tweede bluspak Extra toestellen PBM werkplaatsen Waszakken TS Stoelhoezen Cleaning kits Hygiëne-sets Q1/2016 Q2/2016 Q3/2016 Q4/2016 Q1/2017 Q2/2017 Q3/2017 Q4/ B. Logistiek Onderzoek doorontwikkelen logistiek Aanpassen 5 voertuigen Proces beschrijven C. Gebouwen Opbergcontainers 3 zones centrumposten Aanpassen ademluchtwerkplaatsen Afzuiging posten Douches posten D. procedures Werken in rook Inzet bij brand Uit- en aankleed Schoonmaken ter plaatse Kazerne E. Communicatie Communicatieplan Communicatiemiddelen Communicatie Implementatieplan F. Vakbekwaamheid Opleiding AH Structureel oefenen Oefenen buiten LN Eigen containers G. Personeel Postambassadeurs Capaciteit invullen H. TBO Nog te ontwikkelen I. Toekomst Registratie personeel Plan van Aanpak ARBEIDSHYGIENE pag. 21

22 Plan van Aanpak ARBEIDSHYGIENE pag. 22