Veiligheidsbewustzijn bij de Brandweer

Transcriptie

1 Veiligheidsbewustzijn bij de Brandweer De risico s van het vak!? William Heinen Operationele Voorbereiding

2 Doel Presentatie (on)veiligheid bij de brandweer en de beleving ervan praktisch operationele benadering interactief

3 Brandweer Enschede 200 personen 160 repressief waarvan 70 beroeps 7 posten waarvan 5 vrijwillig Enschede, Boekelo, Glanerbrug Lonneker Begroting rond 9,5 milj meldingen per jaar

4 Brandweer Enschede 2007 nieuwe hoofdpost 2008 nieuwe repressieve organisatie 2008 nieuwe oefenpost F.L.O. 2 e loopbaan Arbeidstijdenwet Regionalisering

5 Risicobewustzijn bij de brandweer

6 Risicobewustzijn bij de burger

7 Risicobewustzijn bij de politie

8 Wanneer ging het echt mis? januari 1990, Huis ter Duin, 3 slachtoffers januari 1992, Zwolle, instorting, 2 slachtoffers april 1995, Amsterdam (Motorkade), 2 slachtoffers mei 1999, Wognum, 2 zwaargewonden juli 2001, Kernhaven, duikongeval, 1 slachtoffer

9 Waarom gaat het elke keer weer fout? Wat ging er mis? Wat zijn de oorzaken? Bereiden wij de mensen goed genoeg voor? Leren wij wel van incidenten?

10 Wat ging er mis? Vlamoverslag Plotselinge branduitbreiding (rookexplosie) Instortingen Desorientatie Verkeersongevallen

11 Oorzaken ongevallen plotselinge, onverwachte veranderingen gebrek aan ervaring (jonge honden) routinematig handelen niet stilstaan bij mogelijke risico s bewust risico s negeren (macho)cultuur (binnenaanval is stoer) communicatiestoornissen

12 Hoe maken wij onze mensen vakbekwaam? Opleiding (extern/intern) Oefening (Leidraad/beroeps: 160 uur/jaar) Bijscholing Ervaring (?) Besluit Brandweerpersoneel Stavaza Enschede

13 Hoe maken wij onze mensen vakbekwaam? Gericht op de arbowet (veiligheid als container) O&O inputgericht, kwaliteitsnormen ontbreken Hoog droogzwemgehalte Weinig aandacht voor risicoindicatoren en afweging bij besluitvorming

14 Besluitvorming bij operationeel optreden Rationeel analytisch Verzamelen relevante informatie Inventarisatie mogelijke oplossingen en afweging Kiezen van de beste oplossing Procedureel Voorgeprogrammeerde besluitvorming

15 Besluitvorming bij operationeel optreden Tijdsdruk/stress Onvolledige info Plotselinge veranderingen Groepsprocessen (teams/delen van info met elkaar) Invloed van normen en waarden Procedures als doel ipv middel Afrekencultuur (volg de regels)

16 Besluitvorming in de praktijk Herkennen doet besluiten Elke oplossing is acceptabel Wat is de situatie (gevaren?) Wat is het doel? Vanuit ervaring/herkenning oplossing bedacht Indien mogelijk effect dan besluit Indien geen herkenning dan eerst mogelijke oplossing

17 Wat is dan de uitdaging? Het vergroten van inzicht/vaardigheden (naast kennis) mbt: Herkennen van risicovolle situaties (waarnemen) Inschatten ontwikkeling ervan (analyseren) Inschatten effect van de acties (scenariodenken) Het maken van een (veilig) inzetplan (organiseren)

18 Conclusie Gevaarsherkenning met bijbehorende risicoinschatting leidt tot een beter (on)veiligheidsbewustzijn en dus tot een veiligere inzet. Is de andere kant al verkend?

19 Instrumenten hiervoor: Toolbox Veilig Repressief Optreden Leidraad Inventarisatie Veiligheidsaspecten bij Repressief optreden Leeragentschap (Twente) Evaluatie GRIP-incidenten

20 Toolbox Veilig Repressief Optreden BZK en NIFV (Nibra) Gebaseerd op soorten risico s Veilig leidinggeven Kern: Beeldcasussen Risico-erkenning Risico-herkenning Risico-inschatting Inzettactiek Veiligheidsmaatregelen Mensen leren omgaan met risico s waarvan men zich bewust is

21 Casus: dumping chemisch afval Risico s? Signalen? Doel? Aanpak? Maatregelen?

22 Casus: dumping chemisch afval jerrycans willekeurig weggegooid verontreinigde stoffen giftig, bijtend, explosief ondeugdelijke verpakkingen vermenging van stoffen verspreiding damp in omgeving verontreiniging van bodem Bovenwinds naderen en BLIJVEN Extra aandacht voor gesloten omgeving Waarschuw hulptroepen Maak ruime afzetting Houdt publiek op afstand Strafrechtelijk onderzoek

23 Casus: Schuur in brand Risico s? Signalen? Doel? Aanpak? Maatregelen?

24 Casus: schuur in brand Inwendige besmetting (asbest) Ga nooit in de rook staan Laat zichtbaar vervuilde voertuigen afspuiten door de brandweer Maak schoenen schoon / Laat kleding reinigen Handen ter plaatse reinigen Voorkom verspreiding door kapot lopen/rijden asbestbrokken Bovenwinds naderen en BLIJVEN Extra aandacht voor gesloten omgeving Waarschuw hulptroepen Maak ruime afzetting Houdt publiek op afstand Strafrechtelijk onderzoek

25 Leidraad Inventarisatie Veiligheidsaspecten bij Repressief optreden NVBR en ART (platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling) Leidraad m.b.v. RIE- warm Aanvulling ISAB methode (RIE- koud ) Veiligheids Checklist Belevingsonderzoek Object Risico Analyse Plan van aanpak (

26 Leeragentschap (Twente) Hoe leert de brandweer van ongevallen? IOOV: Veiligheidsbewustzijn Brandweerpersoneel Lessen trekken uit incidenten en borgen in het eigen werkproces Per cluster 1 leeragent Hoe leert een kind lopen? (

27 Veiligheidsbewustzijn sleutel tot succes? Er is meer nodig om een goede brandweerman te zijn: Creatief Resultaatgericht (doeners) Loyaal en toegewijd Hulpvaardig Besluitvaardig en pakken door Gaan risico s niet uit de weg

28 t Afsluiting en surprise Vragen? Surprise Aandachtskaarten politie No. 3 Asbest TAKTIEK GEVAREN *Besmetting voorkomen, *Inademing Asbest mog. Op benader incident bovenwinds lange termijn carcinogeen (niet in rook staan) *Besmetting van kleding en *Benedenwinds op afstand voertuigen blijven *Alle soorten asbest zijn schadelijk *Draag er zorg voor dat de surveillance wagen niet besmet raakt *Zo min mogelijk mensen en materieel in besmet gebied *Houdt kazerne schoon! MIDDELEN OVERIG *Enkel P3 stofkapjes geven *Registreer ingezette voldoende bescheming eenheden Versie datum: november 2006