ONTWERPDOCUMENT COMPUTERTRAINER & HET BUREAU MAX PETERSE & ROWIN VAN GROL

Transcriptie

1 ONTWERPDOCUMENT COMPUTERTRAINER & HET BUREAU MAX PETERSE & ROWIN VAN GROL

2 PROBLEEMSTELLING Ouderen tussen de 55 en de 75 vormen de grootste groep digibeten, terwijl deze bijna allemaal in het bezit zijn van een computer. Omdat toegang tot de computer en het internet steeds belangrijker wordt in de samenleving is er gezocht naar een innovatieve methode om computervaardigheid aan te leren.

3 1 ANGST 5 ERVARING ERVARINGEN 1. Uit onze gesprekken bleken veel senioren bang te zijn om fouten te maken op de computer. Onduidelijkheden over privacy en veiligheid wekken ook veel zorgen. 2 DESINTERESSE 2. Opgedrongen door werkgever of kind / kleinkind, heeft de computer in de ogen van de senior geen belangrijk nut. Ze zijn slecht geïnformeerd over de mogelijkheden en daarom niet geïnteresseerd. 3. Hoewel computersystemen sterk visueel communiceren, blijkt de doelgroep juist sterk door tekst beïnvloed te worden. Onbekend jargon en Engelse termen veroorzaken veel verwarring. 3 FRUSTRATIE 4. Omdat ouderen relatief weinig tijd aan de computer besteden worden belangrijke functies weinig herhaald en blijft het probleem bestaan. 5. Ook al hebben senioren over het algemeen veel ervaring (in jaren), zien zij zichzelf vaak als een beginnende gebruiker. 4 GEBREK AAN HERHALING 6. De senior blijft steeds langer zelfstandig en zelfredzaam. Dit geldt niet voor het gebruik van de computer, waarbij ze al snel de hulp in moeten schakelen van een derde. 6 GRAAG ZELFSTANDIG Bron o.a.: Straatinterviews Breda, gesprekken en diepte interviews, cijfers CBS

4

5 6 1 de overheid-, zorgen commerciële sectoren digitaliseren snel de computer en het internet zijn onmisbare communicatiemiddelen 2 leeftijd heeft niets te maken met computervaardigheid Waarom dan? 1. In deze tijd wordt de computer en het internet door bijna iedereen gebruikt. Dit zal in de toekomst alleen maar toenemen. 2. Ouderdom is geen excuus. Hoewel ze de ervaring van jongere generaties missen zijn ouderen prima in staat om nieuwe vaardigheden te leren. 3. Zonder browserkennis kan de gemiddelde computergebruiker bijna niets. Ook hier moet de gebruiker getrained in zijn. 4. Daarom is het zeer belangrijk om te weten wat iconen en woorden betekenen en wat voor functies ze hebben. 5. Het probleem van bestaande besturingssystemen en programma s is dat alles vanaf de interface tot de iconen tot het taalgebruik gericht is op de gebruikerservaring van de gemiddelde (jongere) gebruiker en niet de senior. 5 Poort naar het internet 4 3 basiskennis oftewel knoppenkennis een absolute vereiste portaal naar internet 6. Computervaardigheden / digitale vaardigheden zijn onmisbaar in een maatschappij waar steeds meer mensen en instanties via de computer en het internet communiceren. Overheidsinstanties en de zorg verschuiven steeds meer naar digitale platformen. Bron oa.: Visual Steps, seniorweb.nl, Van Dijk (2011)

6 OPERATIONELE VAARDIGHEDEN Deze vorm van digitale vaardigheid is ook wel bekend als knoppenkennis. Het gaat om het vermogen iconen of woorden met bepaalde functies te assiociëren. De computertrainer maakt gebruik van metaforen om belangrijke begrippen over te brengen. INFORMATIE VAARDIGHEDEN De gebruiker moet in staat zijn de juiste zoekbronnen en termen te gebruiken om een probleem op te lossen. VAARDIGHEDEN Sommige vaardigheden zijn gemakkelijker te trainen dan andere. Veel computerkennis is afhankelijk van intensief gebruik. Daarom scoren senioren met veel sociale hulpmiddelen veel lager op de vaardigheidstoetsen dan senioren die meer op zich zelf zijn aangewezen. Als anderen de computerproblemen oplossen leert de senior uiteraard niet veel. Het is dus belangrijk dat elke vaardigheid door de gebruiker zélf getrained wordt. Een docent mag alleen een begeleidende functie hebben. FORMELE VAARDIGHEDEN De gebruiker moet zich bij elk programma en bij elke website kunnen oriënteren. Een gedesoriënteerde gebruiker zal snel afhaken. STRATEGISCHE VAARDIGHEDEN De gebruiker moet in staat zijn meerdere bronnen en handelingen te gebruiken om uiteindelijk tot een positief resultaat te komen. Bron o.a.: Van Deursen, A.J.A.M. & Van Dijk, J.A.G.M. (2008) Digitale vaardigheden van Nederlandse burgers.

7 DIGIVAARDIG Aan de universiteit van Twente wordt nog steeds onderzoek verricht naar naar het gebruik van computers in Nederland. Ze hebben in de afgelopen jaren onder andere een theoretisch kader opgesteld waarin de digitale vaardigheid in 4 categoriën is verdeeld: operationele vaardigheden, formele vaardigheden, informatie vaardigheden en strategische vaardigheden. Hiernaast hebben wij de conclusies van een recent trendrapport gevisualiseerd. Het gaat om hoeveel operationele, formele, informatie of strategische opdrachten voltooid werden Opvallend is het verschil in voltooide operationele opdrachten tussen senioren (64%) en jongeren (92%). Ook valt het op dat senioren maar 12% van de strategische opdrachten volotooien tegenover 36% bij de jongeren. De gebruikte tijd voor het uitvoeren van de opdrachten ligt bij de senioren altijd hoger dan het gemiddelde. senioren jongeren gemiddelde Bron o.a.: Van Deursen, A.J.A.M. & Van Dijk, J.A.G.M. (2011) Trendrapport computeren internetgebruik.

8 - gericht op senioren - zeer beknopt - specifiek per programma of systeem - constante methodiek (visual steps) - bijna in elke grote stad te volgen - persoonlijke begeleiding - opdrachten en feedback - mogelijkheid om vragen te stellen - gericht op senioren - touchscreen (meestal) - telefonische helpdesk (meestal) - grote knoppen COMPUTERBOEKEN KLASSIKALE LESSEN SENIOREN PC S - boeken verouderen met de programma s - beknoptheid niet voor iedereen prettig - niet handig tijdens gebruik computer - geen feedback - semi-professionele cursussen duur (bedrijfstrainingen) - niet iedereen heeft hetzelfde tempo - geen opleiding voor docenten (kwaliteit is niet gegarandeerd) - duur - meestal niet meer dan een shell - veel klachten over foutmeldingen - minimale functionaliteit OPLOSSINGEN Er zijn een aantal oplossingen om de senior tegemoet te komen met het gebruik van een computer. Het bedrijf Visual Steps en de auteur Addo Stuur staan bekend om het grote aantal computerboeken die ze speciaal voor senioren ontwikkelen. Vrijwilligers die vanuit Seniorweb.nl opereren gebruiken deze boeken vaak als basis van hun lesmethode, maar voor persoonlijk gebruik zijn ze minder populair. De boeken zijn zeer beknopt en eisen daarom veel geduld en toewijding. Concepten worden in deze boeken goed uitgelegd aan de hand van metaforen. Computerlessen zijn een uitkomst, aangezien de gebruiker vragen kan stellen en opdrachten kan maken. Helaas is er geen keurmerk of certificaat voor een docent digitale vaardigheden. Tablets zijn in vergelijking met desktop computers veel intuïtiever, maar zijn nog niet heel populair onder senioren. TABLETS - zeer intuïtief - touchscreen - geen installatie nodig - mobiel - nog in opkomst - mist bepaalde functionaliteiten zoals printen Bronnen: de... voor senioren reeks van Visual Steps, Stichting WIJ en seniorweb.nl

9 RANDVOORWAARDEN Om de doelgroep zo goed mogelijk tegemoet te komen is er gekozen voor een combinatie van middelen. In de volgende sheets wordt toegelicht waarom Het Bureau bij uitstek een oplossing biedt voor senioren. Op het senioren platform seniorweb.nl geven gebruikers aan dat persoonlijke begeleiding erg gewaardeerd wordt (thuis of op locatie). Ook uit onze gesprekken kwam dit naar voren. Uit eigen ervaring en de cijfers van de trendrapporten blijkt dat jongeren (tussen 18 en 29 jaar) de operationele vaardigheden bijna volledig beheersen. Dit betekent dat ze in staat zijn bijna alle functies van de belangrijke programma s en systemen te benoemen. Ter ondersteuning van onze oplossing zet Het Bureau daarom studenten in om senioren te begeleiden.

10 1 PERSOONLIJKE BEGELEIDING HET BUREAU 1. De gebruiker kan vragen stellen en hulp inschakelen wanneer nodig. Werknemers van Het Bureau komen aan huis of zijn bereikbaar op het hoofdkantoor EEN PLAATS OM TE LEREN MAATSCHAPPELIJK BELANG EIGEN TEMPO / EIGEN NIVEAU 2. Het hoofdkantoor is een werkplek voor iedereen die wilt leren computeren. Hier staat de webapp ook tentoongesteld (de computertrainer). Persoonlijke feedback is hier nooit ver te zoeken. 3. Als de overheid en de zorg zich digitaal blijft ontwikkelen, zullen alle doelgroepen mee moeten ontwikkelen. Het Bureau zou dus als initatief van de overheid gerealiseerd kunnen worden. 4. Omdat elke gebruiker de webapp afzonderlijk kan gebruiken hoeft de gebruiker zich geen zorgen te maken over het leertempo. De gebruiker kan kiezen uit drie verschillende niveau s. 5. De lesmethode is een laagdrempelige combintatie tussen basistheorie en opdrachten. Tijdens de ontwikkeling van het Bureau zijn meerdere oplossingen bedacht. 5 ÉÉN LESMETHODE

11 ONTWIKKELING Hiernaast staan een aantal schetsen en verbeeldingen tijdens dat proces. Uiteindelijk draait Het Bureau om de lesmethode en de persoonlijke ontwikkeling door middel van de computertrainer. De werkruimte en de persoonlijke begeleiding ondersteunen de methode. DE STUDENT vooral goed met: Powerpoint, Word, Excel, Google Chrome, Facebook, Twitter, LinkedIN uitgaven voornamelijk: sport, uitgaan, school, kamer, eigen onderhoud flexibel in werktijden is 20 jaar gratis Openbaar Vervoer ervaring met computers... woont in Breda...en de computerproblemen van hun ouders interesses: sociaal onderhoud (vrienden, studie, werk, sport, uitgaan), gamen, fotogbewerking, films en garage-muziek

12 DE WEBAPP UITGELICHT In het kantoor kan de gebruiker een voorproefje krijgen van de lesmethode EERDERE ONTWERPEN HET BUREAUBLAD Het Bureaublad staat in het kantoor van Het Bureau en maakt het mogelijk om de computertrainer te gebruiken door middel van een groot touch screen. Om de installatie aan te sturen, maakt Het Bureaublad gebruik van een mini computer bekend als Raspberry PI. Een Raspberry module kost niet meer dan 25 euro en heeft een USB, HDMI en AC/DC aansluiting

13 OPERATIONELE KENNIS LESMETHODE De computertrainer biedt drie niveau s in de lessen: basis, gevorderd en expert. Alle lessen behandelen operationele vaardigheden en formele vaardigheden. Naarmate het niveau hoger wordt neemt het aantal opdrachten toe (ook op het gebied van informatie en strategische vaardigheden). INZICHTELIJK PROCES De belangrijkste computerkennis is vereist om gebruik te maken van het volledige lesaanbod. Daarom is de basisles ontwikkeld. Als de gebruiker deze les heeft doorlopen of de vaardigheidstoets heeft voltooid, krijgt hij/zij toegang tot alle andere lessen. De computertrainer geeft de gebruiker de mogelijkheid om woorden op te zoeken, te oefenen en zich te verdiepen in onderwerpen. VERDIEPING

14

15 WEBONTWERPEN Voor het ontwerp van de webapp zijn verschillende layouts ontwikkeld. Zo zie je hier dat er ook nagedacht is over verschillende formaten schermen. De gebruiker kan de trainer ook gebruiken op tablets (en zelfs op smartphones).

16 LESONTWERPEN De inhoud van de computertrainer is ontwikkeld met het doel zo veel mogelijk basiskennis over te brengen zonder de gebruiker te overrompelen met technische informatie. Hiervoor is onder andere gebruik gemaakt van paper prototyping. De belangrijskte onderwerpen (computerjargon, iconen en de browser) zijn hier zo goed mogelijk vertaald naar een basisvaardigheidsles.

17 TECHNIEK Achter de schermen is een hoop gebeurt.. Voor het programmeren van de verschillende onderdelen is er gebruik gemaakt van: XML, PHP, MySQL, Actionscript3, Javascript, HTML en CSS.

18 BASIS GEVORDERD EXPERT

19