CASE BESCHRIJVING RESOURCES & RECYCLING PETER REM
|
|
- Johannes Verhoeven
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 HOOGLERAAR CASE BESCHRIJVING RESOURCES & RECYCLING PETER REM streamerlescilliquo volendentem et dolorrum ressimust a cor aperum quideli tatusapel magnisquam, et ut quae. Ut estrumq uaecese ntumquo odis atur ab ipsanihilit quunto eictibus, odicimet por acculpa nonsed eaqui occatem p najaar p04 najaar
2 HOOGLERAAR RESOURCES & RECYCLING PETER REM De Grondstoffenprofessor In West-Europa bestaat op dit moment zo n 15 procent van de totale waarde van onze grondstoffenvoorziening uit gerecycled materiaal. Over 20 jaar moet de helft van de in onze regio gebruikte grond stoffen worden verkregen door te recyclen. Als hoogleraar Resources & Recycling aan de TU Delft werkt Peter Rem samen met zijn team van onderzoekers dagelijks aan innovaties om te helpen die stevige ambitie waar te maken. Met klinkende resultaten. tekst Rob de Boer fotografie Maarten Corbijn 95 najaar p05
3 HOOGLERAAR RESOURCES & RECYCLING PETER REM Met de benoeming van prof. dr. Peter Rem tot hoogleraar Resources & Recycling geeft de TU Delft begin 2012 gehoor aan een wens van de Nederlandse regering. Nederland draagt zo bij aan een doelstelling van de EU om alle binnen Europa verwerkte grondstoffen binnen 20 jaar voor de helft uit recycling te winnen. Met zijn nieuwe leerstoel krijgt Peter Rem dan ook meteen een flinke uitdaging voorgelegd: onderzoek en ontwikkel nieuwe technologie waarmee recycling een groter aandeel krijgt binnen de Europese grondstoffenvoorziening. Vanuit zijn achtergrond als natuurkundige binnen de faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen van de TU Delft is Peter Rem daar al veel langer mee bezig. Zo ontwikkelde hij samen met een collega een nieuwe klasseertechniek die fijne bodemas uit verbrandingsovens en de daarin nog aanwezige non-ferro metalen als aluminium en koper heel efficiënt en zonder gebruik van chemicaliën van elkaar weet te scheiden. Deze door Rem gepatenteerde techniek werd in 2008 gelicenseerd aan Inashco, een bedrijf dat sindsdien groeide van 1 naar 250 medewerkers en over de hele wereld actief is. Dat klinkt goed. Had u uw uitvinding niet liever zelf op de markt gebracht? Er zijn mensen die dat kunnen, maar zelf heb ik die ambitie niet. In mijn huidige rol ben ik betrokken bij de wetenschappelijke kant van het verhaal, maar ook bij de implementatie van nieuwe technologie in de maatschappij en de bewustwording van de politiek. Het probleem voor wetenschappers is dat de doorontwikkeling van een innovatie vaak te lang duurt. Bovendien is er veel geld voor nodig. Mijn uitdaging ligt vooral in de combinatie van wetenschappers, industrie en het universiteitsbestuur om een nieuw concept samen tot een innovatie te maken. Dat is hoe ik de universiteit graag zie functioneren. Uw benoeming tot hoogleraar Resources & Recycling is nu bijna 4 jaar geleden. Kunt u zeggen in hoeverre deze leerstoel bijdraagt aan de Europese doelstellingen op dit gebied? Toen we begonnen, hebben we intern uitgesproken dat we innovaties wilden creëren die over 20 jaar nieuwe grondstoffen met een financiële waarde van 10 miljard euro per jaar uit afval kunnen halen. Dat lijkt heel ambitieus, maar het valt wel mee als je het afzet tegen het totaal dat nodig is. Op dit moment recyclen we in Europa jaarlijks voor 60 miljard euro aan grondstoffen, daar moet de komende jaren nog eens 120 miljard euro aan waarde bij om de doelstelling van 50 procent te halen. Ter illustratie: de techniek van Inashco kan jaarlijks voor ongeveer een miljard aan nieuwe grondstoffen opleveren. We zullen recycling dus heel anders moeten gaan benaderen. Je hebt het over een compleet nieuwe industrie die naar verwachting zo n banen creëert. Dat moet allemaal ontstaan door innovaties vanuit het bedrijfsleven en de Europese universiteiten. Juist daarom is het goed dat al die partijen de handen ineen hebben geslagen. Een nieuwe industrie, dat klinkt als een moderne vorm van mijnbouw. Zo kun je het inderdaad bekijken. Een begrip als urban mining krijgt niet voor niets steeds meer aandacht, al zijn er voor recycling compleet andere technieken nodig dan in de mijnbouw. Door mijn natuurkundige achtergrond weet ik dat er vanuit de fysica nog heel veel mogelijkheden zijn. Het blijft echter complex om uiteenlopende producten zodanig uit elkaar te peuteren dat we de helft van de materialen kunnen hergebruiken. Vaak gaat het ook om heel kleine deeltjes. Er is al technologie die hiertoe in staat is, maar die ziet er heel anders uit dan de machines die nu worden gebruikt. We hebben nog een lange weg vol innovaties te gaan. Hoe realistisch is de EU dan om over 20 jaar de waarde van grondstoffen voor de helft uit recycling te willen halen? Even realistisch als John F. Kennedy die in de jaren 60 de ambitie uitsprak dat de Verenigde Staten als eerste land mensen naar de maan zou brengen. Zo n doelstelling is een eerste vereiste om het mogelijk te maken. Je weet dan namelijk welke stappen je moet zetten en wat je moet doorbreken om je doel te bereiken. Zelf ben ik er van overtuigd dat het mogelijk is. Recyclen bestaat op zich al heel lang, maar we zijn het pas in de jaren 70 meer procesmatig gaan aanpakken. We boeken ook relatief snel vooruitgang. Begin 2000 was nog maar 3 procent van de waarde van grondstoffen in Europa afkomstig van recycling. Dat is verwaarloosbaar, maar 10 jaar later is het aandeel van recycling al gegroeid tot 15 procent. Die groei komt vooral voort uit het besef dat recycling zijn eigen technologie en onderzoek nodig heeft. In plaats van tonnages heeft u het over de financiële waarde van grondstoffen. Is dat een bewuste keuze? Jazeker. Vanuit de politiek is ooit de keuze gemaakt om recyclingprestaties in massa uit te drukken. Dat had destijds te maken met het laten verdwijnen van stortplaatsen. Voor recycling is dat een goed vertrekpunt geweest, maar dit is het moment om de transitie te maken naar een uitdrukking in waarde. Die ontwikkeling is nu echt gaande. We zijn het er allemaal over eens dat we uit een product zoveel mogelijk grondstoffen willen verzamelen om er nieuwe producten van te maken. Dat willen we natuurlijk kunnen meten, maar er zijn veel verschillende manieren waarop je dat kunt doen. Hoe je iets meet, hangt echter af van wat je wilt doen met de resultaten. Ben je bijvoorbeeld bezorgd over de ecologische footprint van een product en de daarin verwerkte materialen, dan is het logischer om ook de footprint van de gerecyclede grondstoffen te meten. u p06-95 najaar 2015
4 HOOGLERAAR RESOURCES & RECYCLING PETER REM C.V. Peter Rem Prof. dr. P.C. Rem is professor aan de TU Delft en houder van de leerstoel Resources & Recycling. In zijn vakgroep werken 14 mensen, waaronder wetenschappelijke promovendi en postdoctorale onderzoekers, en zij hebben de beschikking over een compleet geoutilleerd Recycling Laboratorium. Peter Rem promoveerde op het onderwerp van supergeleiders en werkte in het verleden ook in de petrochemische industrie. Hij publiceerde natuurkundig wetenschappelijke artikelen over onderwerpen als supergeleiders, neutronen spectroscopie, mechanica en elektrodynamica en over toegepaste wetenschap rond minerale processen en recycling. Peter Rem is houder van meer dan een dozijn patenten op het gebied van procestechnologie en apparatuur. Ongeveer de helft daarvan wordt inmiddels toegepast in de industrie. 95 najaar p07
5 HOOGLERAAR RESOURCES & RECYCLING PETER REM Je kunt je ook afvragen hoeveel energie het kost om grondstoffen te recyclen, en hoeveel energie je bespaart door deze te verwerken in een nieuw product. Bij de TU Delft zijn we voorstander van een mix van al die factoren, daarom stellen wij voor om recycling te meten op basis van een economische waarde in euro s. Dat geeft een gewogen beeld van het effect van recycling in termen van nieuwe banen, minder import, energiebesparing. Daarmee weet ook iedereen wat er wordt bedoeld en krijgen alle partijen inzicht in wat de inspanningen om te recyclen in financiële zin opleveren. Zo zien we dat Nederlandse huishoudens veel tijd steken in het gescheiden inzamelen van plastic, en dat dit op jaarbasis slechts enkele euro s per inwoner aan grondstoffen op levert. Mogelijk is deze manier van meten over 20 of 30 jaar ook weer achterhaald als de doelstellingen gerealiseerd zijn. Mogelijk vinden we tegen die tijd andere grootheden belangrijker, en moeten we op basis daarvan onze politieke wensen opnieuw formuleren. Op dit moment gaat het in Europa echter om waarde en een strategische grondstoffenvoorziening. Verwacht u niet dat een koppeling tussen recycling en de financiële waarde averechts werkt? Marktpartijen zouden de conclusie kunnen trekken dat nieuwe grondstoffen goedkoper zijn. Het is eerder andersom. Als recycling niet goedkoper is dan mijnbouw, dan gebeurt het toch niet. Dat is marktwerking. Mede daarom zijn wij voor de ontwikkeling van nieuwe technologie niet bezig met de vraag of het complex is, maar of het economisch haalbaar is. Kan het, en wat kost het? Die vragen staan in onze research voorop. In veel branches wordt al goed werk verricht om zoveel mogelijk te recyclen. Zijn er nog branches die in dit opzicht snel stappen kunnen zetten? In de bouwsector valt bijvoorbeeld veel winst te halen. We hebben in de afgelopen 4 jaar een installatie ontwikkeld waarmee het mogelijk is om beton hoogwaardig te recyclen. Dat loont de moeite, want beton bestaat voor een belangrijk deel uit cement en dat zorgt wereldwijd voor 10 procent van de totale CO 2 -uitstoot. Het is dus de kunst om end-of-life beton zonder die CO 2 - uitstoot weer om te zetten in nieuw beton. Op basis van onze proefopstelling wordt bij Strukton in Hoorn nu een eerste installatie neergezet. Die staat pal naast een fabriek van Heidelberg Cement, dat het gerecyclede materiaal weer verwerkt tot nieuwe mortel. Onlangs is een nieuw flatgebouw opgeleverd, waar de bijbehorende parkeergarage is gebouwd met gerecycled beton. Het is economisch dus haalbaar. Dat is knap, want het recyclingproces mag maximaal zo n 6 euro per ton kosten. Dat haal je alleen met grote volumes, met een installatie die per uur 150 tot 200 ton kan recyclen. In potentie kan betonrecycling in Europa op jaarbasis zo n 3 tot 4 miljard euro aan nieuwe grondstoffen opleveren. Dat zijn flinke stappen, maar dan zullen er wel samenwerkingsverbanden moeten ontstaan tussen partijen die in de betonketen met elkaar te maken hebben. In dat opzicht is er momenteel nog niets geregeld. ARN heeft vanaf het begin veel werk gemaakt van een goede keten van demontagebedrijven en shredders. Ook is veel vooruitgang geboekt met het nascheiden van shredderafval in de PST-fabriek. Wat vindt u van die aanpak? Autorecycling is een goed voorbeeld van wat er mogelijk is wanneer de overheid aan een branche bepaalde doelstellingen oplegt, en daarvoor ook een partij verantwoordelijk maakt. ARN heeft snel ingezien dat je een goede keten én technologie nodig hebt om op een zinvolle en economisch haalbare manier te kunnen recyclen. Door de gekozen aanpak loopt Nederland binnen Europa voorop en hebben we ook echt een stem gekregen in dit vakgebied. Dit is trouwens ook weer ingegeven door het feit dat autodemontagebedrijven in ons kleine land van oudsher direct in het zicht lagen. Dat geeft de zoektocht naar een oplossing vanzelf meer urgentie dan in een land dat over meer ruimte beschikt. In hoeverre houdt u zich bezig met het zoeken naar nieuwe toepassingen voor gerecyclede grondstoffen? Of richt u zich puur op de ontwikkeling van technologie om recycling te verbeteren? Het gaat ons puur om het recyclen van materialen. Wel komt het voor dat een gerecycled materiaal wezenlijk anders is dan het primaire materiaal, dan kijken we ook naar de toepassing ervan. Mortel op basis van gerecycled beton is daarvan een voorbeeld. Om nogal technische redenen hardt dat namelijk sneller uit, zodat het bij uitstek geschikt is voor prefab toepassingen. Afgezien daarvan houden we ons bij de processen en technologie die met recycling te maken hebben. Werkt u ook aan oplossingen om gerecyclede materiaalstromen zuiverder te maken? Daar zijn we inderdaad mee bezig. Tot nu toe richten we ons daarbij vooral op kunststoffen. Het probleem bij de recycling daarvan is dat er enorm veel verschillende polymeren zijn. We zijn aan het kijken of we die beter van elkaar kunnen scheiden door gebruik te maken van sink/float-techniek in een vloeistof met verschillende dichtheden. Daar hebben we inmiddels octrooi op aangevraagd. Ook dit is een zinvolle onderzoeksrichting, want van de 85 miljard euro die in Europa jaarlijks aan plastics wordt gebruikt, is misschien 2 miljard euro afkomstig van recycling. Daar is dus nog veel te winnen. Het zuiverder maken van materiaalstromen is ook van belang om waarde toe te voegen. Op dit moment eindigen processen vaak met een restant dat uit veel verschillende materialen bestaat. Het is mogelijk om ook die terug te winnen, al zijn die laatste procenten het moeilijkst en het duurst. Maar de innovaties die er voor nodig zijn, komen eraan. Het harde werk begint nu. t p08-95 najaar 2015
6 HOOGLERAAR RESOURCES & RECYCLING PETER REM 95 najaar p09
MDS technologie. Kennisinstituut Duurzaam Verpakken, 6 maart 2014
MDS technologie Kennisinstituut Duurzaam Verpakken, 6 maart 2014 Achtergrond Urban Mining Corp (UMC) Urban Mining Corp is een samenwerking tussen Fondel Urban Mining en de TU Delft De partijen werken al
Nadere informatieSTAND VAN ZAKEN INZAMELING EN RECYCLING DRANKENKARTONS
STAND VAN ZAKEN INZAMELING EN RECYCLING DRANKENKARTONS STICHTING HERGEBRUIK KARTONNEN DRANKVERPAKKINGEN Stichting HEDRA is de Nederlandse brancheorganisatie van drankenkartonproducenten. Wij werken voortdurend
Nadere informatieARN, kenniscentrum ir. Arie de Jong ing. Ron van der Leeuw Algemeen directeur Manager Techniek ARN Holding B.V. ARN Recycling B.V.
ARN, kenniscentrum ir. Arie de Jong Algemeen directeur ARN Holding B.V. ing. Ron van der Leeuw Manager Techniek ARN Recycling B.V. ARN opgericht in 1993 (voorheen Auto Recycling Nederland) Initiatief van
Nadere informatieARN, kenniscentrum. Gert-Jan van der Have Projectleider Europese programma s ARN Holding B.V.
ARN, kenniscentrum Gert-Jan van der Have Projectleider Europese programma s ARN Holding B.V. Instrumentele pluspunten: Emotionele pluspunten: Visie: : In een veranderende mobiele wereld is het van essentieel
Nadere informatieDIMAEN Brochure 2017 DIMAEN BV. 17 februari 2017 Rev.: 1.1. Page 1 of 5
DIMAEN Brochure 2017 DIMAEN BV Page 1 of 5 DIMAEN BV "Connected Engineering" is onze samenvatting van het verbinden van disciplines, kennis en ervaring. Onze missie is: uitdagingen efficiënt omzetten in
Nadere informatieVerpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017
Verpakken in de circulaire economie Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 2 Copyright 2016 KIDV 8 november 2016 3 Copyright 2017 KIDV 12-4-2017 Verpakkingen In Europa openen we ongeveer 7 verpakkingen
Nadere informatieDuurzaamheid. De voordelen van blikverpakkingen
Duurzaamheid De voordelen van blikverpakkingen Duurzaamheid Duurzaamheid is één van de belangrijke aandachtspunten van het bedrijfsleven. Deze brochure is een initiatief van EMPAC, de organisatie van de
Nadere informatieCO 2 Een waardevolle grondstof. Peter Simoës
CO 2 Een waardevolle grondstof Peter Simoës 4 april 2018 AEB anno 2018 AEB lost al bijna 100 jaar afvalvraagstukken op voor Amsterdam. Sinds 2014 als verzelfstandigd bedrijf. Missie AEB: Voor een schone
Nadere informatievan afvalinzamelaar naar grondstoffenleverancier 2 I
LUIER RECYCLING in NEDERLAND NVRD meeting, Utrecht 7 september 2016 van afvalinzamelaar naar grondstoffenleverancier 2 I 1. SUEZ in Nederland In Nederland bedienen wij meer dan 80.000 bedrijven en 545.000
Nadere informatieDe ONBEKENDE KANT van PLASTIC. Waarom worden zoveel. producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt?
De ONBEKENDE KANT van PLASTIC Waarom worden zoveel producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt? PLASTIC IS WAARDEVOL Tijdens de productie en gebruik EEN
Nadere informatieMinder afval, minder CO2, minder kosten
Minder afval, minder CO2, minder kosten Nog maar dertig jaar geleden kostte het storten van een ton ongesorteerd afval hooguit iets meer dan 4 euro. Nu is dat bijna vijftig keer zo veel: 200 euro. Het
Nadere informatieVoorstel 2: Creëer grondstoffenhubs en recycle bedrijfsafval
Gemeenteblad Initiatiefvoorstel voor de raadsvergadering van.. Jaar 2015 Nummer Publicatiedatum Agendapunt initiatiefvoorstel Onderwerp Initiatiefvoorstel van het raadslid
Nadere informatieDenktank Grondstoffen uit reststromen. Startnotitie 9 december 2016
Denktank Grondstoffen uit reststromen Startnotitie 9 december 2016 1 Inhoudsopgave 1 3 12 19 Denktank recapitulatie startbijeenkomst 8 sept 2016 Inhoud komende sessies Wat is circulair? Bronnen 2 Denktank
Nadere informatieMasterclass Afval en Grondstof. Het Nederlandse Afvalbeleid in vogelvlucht, gemeenten in de circulaire economie
Masterclass Afval en Grondstof Het Nederlandse Afvalbeleid in vogelvlucht, gemeenten in de circulaire economie Gemeentelijk Afvalcongres, 19 maart 2015 AGENDA 1. 2. 3. 4. 5. Afvalmanagement Ladder van
Nadere informatieOmgekeerd afval inzamelen. Waar zijn we in Stichtse Vecht mee bezig?
Omgekeerd afval inzamelen. Waar zijn we in Stichtse Vecht mee bezig? 6 november 2017 GroenLinks Stichtse Vecht is al jaren een warm voorstander van omgekeerd inzamelen. Wat is dat eigenlijk en wat zijn
Nadere informatieVANG Van Afval Naar Grondstof
Afval is een keuze VANG Van Afval Naar Grondstof Regionaal Symposium Grondstoffen in Afvalland? Dinteloord, 15 april 2015 Maarten Goorhuis Senior beleidsmedewerker Koninklijke NVRD Koninklijke NVRD Vereniging
Nadere informatieToespraak van commissaris van de koningin en SNNvoorzitter Max van den Berg, feestelijke start CCC2- programma, Groningen, 25 maart 2011
Toespraak van commissaris van de koningin en SNNvoorzitter Max van den Berg, feestelijke start CCC2- programma, Groningen, 25 maart 2011 Dames en heren, Degenen, die hier te lande na 1820 verbetering van
Nadere informatieAfdeling Inkoop Januari 2017
Maatschappelijk Verantwoord Inkopen MVI-beleid in de praktijk Afdeling Inkoop Januari 2017 MVI-beleid Doel Waarom MVI-beleid? Als netbeheerder willen wij in de transitie naar een duurzame samenleving onze
Nadere informatieManagement van retour-logistieke ketens
Management van retour-logistieke ketens Erwin van der Laan RSM Erasmus Universiteit EVO dag 30 mei 2006 Duurzame Supply Chains Meet the needs of the present without compromising the ability of future generations
Nadere informatieBeleidsnotitie van afvalbeleid naar Grondstoffenbeleid
Beleidsnotitie van afvalbeleid naar Grondstoffenbeleid Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 3. Omgekeerd inzamelen... 4 4. Voorscheiding plastics... 5 5. Oud papier en karton... 5 6. GFT... 6 7. Conclusie...
Nadere informatieDe 3D Betonprinter: straatmeubilair en huizen printen met minder materiaalverspilling en CO2.
Interview De 3D Betonprinter: straatmeubilair en huizen printen met minder materiaalverspilling en CO2. Een gesprek met Jiri Gregor, initiatiefnemer van de 3D Betonprinter. De innovatie kreeg onlangs financiering
Nadere informatieDuurzaam beton en de business
Duurzaam beton en de business (Ver)binden is de sleutel tot duurzaam beton. Dat biedt in bouwprojecten minder bouwfouten, hoogwaardige oplossingen, minder verspilling, lagere faalkosten en meer Door: Rob
Nadere informatie1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV
1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV 13 maart 2017 platform voor experts professionalisering van het verpakkingsvak profiel versterken binnen het bedrijfsleven
Nadere informatieSustainable solutions from a multidisciplinary approach
Sustainable solutions from a multidisciplinary approach Infrastructures & Mobility Delft Research Initiatives Delft Research Initiatives Energie, Gezondheid, Infrastructuren & Mobiliteit, en Leefomgeving
Nadere informatieNascheiding kunststoffen. Het heldere alternatief van Attero
Nascheiding kunststoffen Het heldere alternatief van Attero Sinds 1 januari 2010 moet elke gemeente in Nederland een fors deel van het kunststof verpakkingsafval scheiden van de rest van het huishoudelijk
Nadere informatieStartbijeenkomst keten innovatieprogramma. Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur
Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur Utrecht, 21 oktober 2015 Inhoud Introductie 3 Zij waren er bij! 4 Circulaire economie 5 RACE programma 6 Sectoranalyse
Nadere informatiePIPES FOR LIFE. Pipelife flexiplus quick line
PIPES FOR LIFE Pipelife flexiplus quick line Met de bedrade flexibele buizen van Pipelife heeft u de beste kwaliteit voor iedere installatie Pipelife Pipelife maakt al meer dan 65 jaar buizen voor elektrotechnische
Nadere informatieKetenanalyse Ketenanalyse Asbestverwijdering
Ketenanalyse Ketenanalyse Asbestverwijdering Datum: 7-9-2015 Status: definitief Door: QSN, Gea Helms Inhoudsopgave 1. Introductie... 3 1.1 Scope... 3 1.2 Metaalrecycling... 4 1.3 Asbest... 4 2. Keten asbestverwijdering...
Nadere informatieNuon Helianthos. Een doorbraak in zonne-energie.
Nuon Helianthos Een doorbraak in zonne-energie. 2 Nuon Helianthos Een doorbraak in zonne-energie. Nuon Helianthos 3 Een duurzame samenleving staat hoog op de politieke en maatschappelijke agenda. Een wezenlijke
Nadere informatiePlant One Daar worden ideeën groter van. Karin Husmann
Plant One Daar worden ideeën groter van Karin Husmann Plant One Centrum voor testen, demonstreren en optimaliseren van duurzame innovatieve technologieën Plant One is een initiatief van Innoveren van procesinnovatie
Nadere informatieRecyclingsymposium 2015. Coen Kolthof
Recyclingsymposium 2015 Coen Kolthof Historie Ontwikkeling Inverko 1997 Ontstaan van de Inverko Groep met de oprichting van Inverko Plastics BV 2001 Acquisitie van Poly-Grind BV & uitbreiding van de activiteiten
Nadere informatieCirculair met E-Waste
Circulair met E-Waste Gemakkelijk Elektronica Recyclen Ernest de Weert Sims Metal Management Werelds grootste metaal recycler Beursgenoteerd in Australië 8,7 miljoen ton jaarlijks Wereldwijd beschikbaar
Nadere informatieStartbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering
Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering Amsterdam, 26 januari 2016 1 Inhoud Introductie 3 Zij waren er bij! 4 Circulaire economie 5 Waarom circulair? 6 Nederland Circulair! 7
Nadere informatieBrancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk. Karen van de Stadt
Brancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk Karen van de Stadt KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022. Vermindering milieudruk verpakkingsketen.
Nadere informatieRecycling en duurzaamheid in de mobiliteitsbranche. Rob van der Linden / Dolf Teuwen
Recycling en duurzaamheid in de mobiliteitsbranche Rob van der Linden / Dolf Teuwen Agenda Auto Recycling in Nederland (ARN) - Rob Wat doet ARN nog meer - Rob Duurzaamheid in de werkplaats - Dolf Auto
Nadere informatieSchriftelijke reactie toezegging
Schriftelijke reactie toezegging commissie : DSO Datum vergadering : 5 november 2013 Onderwerp Toezegging gedaan door : Beleidsnotitie afval Netjes geregeld : Wethouder Stoel Omschrijving toezegging: N.a.v.
Nadere informatieBurgerinitiatief inzameling plastic afvalstoffen.
Burgerinitiatief inzameling plastic afvalstoffen. Opsterland, februari 2011. Samenvatting : In februari/maart 2010 hebben Milieudefensie afdeling Opsterland en de Vereniging voor Natuurbescherming te Gorredijk
Nadere informatiestimuleert, creëert en verbindt in de transitie naar een circulaire, regionale economie NME in transitie! GDO tweedaagse I 1 september 2016
stimuleert, creëert en verbindt in de transitie naar een circulaire, regionale economie NME in transitie! GDO tweedaagse I 1 september 2016 Al inzicht? Als NME/bestuurder weet ik niet hoe kwetsbaar mijn
Nadere informatieWageningen University & Research. Wageningen, 04 November 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus
Wageningen University & Research Wageningen, 04 November 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus 2017 Het begon in 1918 Van Landbouwhogeschool tot University & Research of the Life Sciences 1960s:
Nadere informatieKetenintegratie in de bouw: beter, sneller en goedkoper
Ketenintegratie in de bouw: beter, sneller en goedkoper Wat is ketenintegratie? Ketenintegratie in de bouw betekent met meerdere partijen werken aan een gezamenlijk doel. De keten is zo groot als je hem
Nadere informatieBrancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk. Hester Klein Lankhorst
Brancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk Hester Klein Lankhorst 2 Copyright 2015 KIDV KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022. Vermindering milieudruk
Nadere informatieVerpakking en voedselverspilling
Verpakking en voedselverspilling Presentatie NVVL Hester Klein Lankhorst, directeur In deze presentatie Een korte introductie: Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV). Welke kennis vraagt optimaliseren
Nadere informatieVOOR WELKE WIJZE VAN
VOOR WELKE WIJZE VAN (KUNSTSTOF)-INZAMELING KIEST U? Duo-presentatie Ryan Palmen & Huub Keijzers Donderdag 11 juni 2009 Besluit Verpakkingen Op 1 januari 2006 in werking getreden. Bedrijven verantwoordelijk
Nadere informatieRecycling is niet iets wat we erbij doen. Het is waar we ons op baseren
Recycling is niet iets wat we erbij doen Het is waar we ons op baseren Recycling het zit in ons DNA Tegenwoordig heeft iedereen het over afval als hulpbron. Maar bij DS Smith Recycling is het dat ook echt.
Nadere informatieWat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid?
Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid? Een onderzoek onder werkgevers in de topsectoren en de overheid. Onderzoeksrapport Samenvatting 1-11-2013 1 7 Facts & figures.
Nadere informatieTechnologie in detail
Technologie in detail Pretec Precisietechniek BV Postbus 149 2250 AC Voorschoten Industrieweg 16-18 2254 AE Voorschoten t +31 (0)71 56 19 164 f +31 (0)71 56 18 119 e info@pretec.nl. Deel kennis en maak
Nadere informatieScenario s Energiebesparing in de gebouwde omgeving De Ruijter Strategie
Scenario s Energiebesparing in de gebouwde omgeving 2030-2050 De Ruijter Strategie "Er bestaan geen slechte scenario's, alleen slechte voorbereiding." Paul de Ruijter De Ruijter Strategie Doelstellingen
Nadere informatieRecycling is niet iets wat we erbij doen. Het is waar we ons op baseren
Recycling is niet iets wat we erbij doen Het is waar we ons op baseren Recycling het zit in ons DNA We beheren meer dan 5 miljoen ton aan recyclebaar materiaal en Tegenwoordig heeft iedereen het over afval
Nadere informatieDe toekomst van energie
De toekomst van energie Duurzame Energie door Redactie ElectricityMatters 15-08-2017 Dat ons wereldwijde energiesysteem niet duurzaam is, blijkt duidelijk uit onze steeds schaarsere hulpbronnen, de regelmatig
Nadere informatie1. Magnetische Vloeistoffen Dr. Ben Erne en Frans Dekker, Universiteit Utrecht.
Update augustus 2018 Er zijn nog enkele plekken vrij. Bij de onderwerpen die groen gemarkeerd zijn is er nog een plekje vrij. Geef dus bij je inschrijving een van deze onderwerpen door. 1. Magnetische
Nadere informatieChemisch recyclen kunststof verpakkingen. Karen van de Stadt
Chemisch recyclen kunststof verpakkingen Karen van de Stadt Wat doen we vandaag Stand van zaken Chemisch recyclen voor kunststof verpakkingen Huidig systeem recyclen voor kunststof verpakkingen Verschillende
Nadere informatiestudenten die gekozen hebben voor een studie aan deze Universiteit.
Dames en heren, Graag heet ik u van harte welkom bij de opening van het Academisch Jaar 2013/2014. Met uw aanwezigheid vandaag geeft u nog eens blijk van uw bijzondere verbondenheid aan deze Universiteit,
Nadere informatieOp weg naar een circulaire economie
Op weg naar een circulaire economie Agenda Afvalstromen Cijfers De Haarlemse aanpak Naar een circulaire economie Afval = Grondstof Afvalstromen GFT Kunststof Papier Glas Textiel Restafval GFT-stroom Inzameling
Nadere informatieChemisch recyclen kunststof verpakkingen. Karen van de Stadt & Kees Kerstens
Chemisch recyclen kunststof verpakkingen Karen van de Stadt & Kees Kerstens Wat doen we vandaag Stand van zaken Chemisch recyclen voor kunststof verpakkingen Huidig systeem recyclen voor kunststof verpakkingen
Nadere informatieWageningen University & Research. Wageningen, 14 Oktober 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus
Wageningen University & Research Wageningen, 14 Oktober 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus 2017 Het begon in 1918 Van Landbouwhogeschool tot University & Research of the Life Sciences 1960s: primair
Nadere informatieVERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 4 juli Voorzitter van de commissie, Agnes Mulder
Tweede Kamer der Staten- Generaal Vergaderjaar 018-019 1 501-08 Milieuraad Nr. 785 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 4 juli 019 Binnen de vaste commissie voor Infrastructuur en Waterstaat
Nadere informatieMeer en Betere Recycling
Meer en Betere Recycling als onderdeel van VANG Uw sprekers: Max de Vries Marco Kraakman Jacobine Meijer Emile Bruls Geert Cuperus Inhoud deelsessie Meer en Beter Recycling Inleiding Pitches projecten
Nadere informatieDe zin van afvalscheiding
De zin van afvalscheiding (...en de onzin die u wel eens hoort)...alles gaat toch op één hoop... Hoe zit het écht? z.o.z. Gescheiden afval blijft gescheiden Gescheiden afval blijft gescheiden Alles wat
Nadere informatieMaatschappelijk Verantwoord Inkopen. Maatschappelijk Verantwoord Inkopen doe je samen. Anita den Hoed Sr. Adviseur Inkoop Enexis Groep.
Maatschappelijk Verantwoord Inkopen Maatschappelijk Verantwoord Inkopen doe je samen Anita den Hoed Sr. Adviseur Inkoop Enexis Groep April 2018 Roadmap naar MVI-beleid 2 Opbouw MVI-beleid 3 MVI-beleid
Nadere informatieSluiten van de kunststofketen. Learning Center Kunststof Verpakkingsafval, 11 oktober 2017 Hester Klein Lankhorst
Sluiten van de kunststofketen Learning Center Kunststof Verpakkingsafval, Hester Klein Lankhorst Actueel thema 2 Copyright 2017 KIDV Kennisinstituut Duurzaam Verpakken KIDV 4 Copyright 2017 KIDV Brede
Nadere informatieAluminium en duurzaamheid
Aluminium en duurzaamheid samenvatting van het rapport Duurzaamheidsaspecten van aluminium geschreven in opdracht van het Aluminium Centrum. Niels Jonkers, Lieke Dreijerink Amsterdam, april 2011 IVAM research
Nadere informatie100 MW GETIJDENENERGIE 100% VOORSPELBAAR 100% FLEXIBEL
TIDAL POWER 100 MW GETIJDENENERGIE 100% VOORSPELBAAR 100% FLEXIBEL In 2025 100.000 Zeeuwse huishoudens voorzien van duurzame electriciteit uit getijdenenergie met een totale CO2-reductie van 140.000 ton
Nadere informatieOnderzoek Afval. Rapportage Onderzoek Afval. Utrecht, mei DUO Market Research Drs. Aart van Grootheest Dr. Eric Elphick
Rapportage In opdracht van: Contactpersoon: Gemeente Montfoort Rosita Driessen Utrecht, mei 2017 DUO Market Research Drs. Aart van Grootheest Dr. Eric Elphick Postbus 681 3500 AR Utrecht telefoon: 030
Nadere informatieEr ligt geld in de afvalbak
Er ligt geld in de afvalbak Meer besparen op afvalkosten Platform Grondstoffenrotonde Noord Holland 1 Perspectief op Afval Geen omkijken naar afval en daarom kijkt men niet om naar afval. 2 Milieu Besparing
Nadere informatieDe toegevoegde waarde van een duurzame werkplek
De toegevoegde waarde van een duurzame werkplek Zó maakt u automatisering onderdeel van uw duurzaamheids-doelstelling Dat duurzaamheid een belangrijke kernwaarde is binnen het bedrijfsleven spreekt voor
Nadere informatieSamen halen we alles eruit
Waarom kennisinstellingen kiezen voor innoveren met afval en de laatste ontwikkelingen inzameling & reiniging Samen halen we alles eruit Nico Spaansen NVRD Noord 3 november 2016 Transitie in de markt Van
Nadere informatieTegeltapijt terugnameprogramma
1 Tegeltapijt terugnameprogramma De volledige levenscyclus Interface startte in 1994 met het duurzaamheidsbeleid onder de naam Mission Zero, met als doel onze impact op het milieu uiterlijk in 2020 te
Nadere informatieCircular Economy Lab: Recycling. bouw- en sloopafval
Duurzaamheidswinst door ketensamenwerking! Circular Economy Lab: Deze bijeenkomst is de tweede in een serie van vijf debatavonden, welke zijn bedoeld om de circulaire economie in een aantal belangrijke
Nadere informatieCleantech Markt Nederland 2008
Cleantech Markt Nederland 2008 Baken Adviesgroep November 2008 Laurens van Graafeiland 06 285 65 175 1 Definitie en drivers van cleantech 1.1. Inleiding Cleantech is een nieuwe markt. Sinds 2000 heeft
Nadere informatieons bin zinnig feb 2019 made in zeeland
ons bin zinnig feb 2019 aanleiding klankbordgroep - duurzaam project - concreet én meetbaar - binnen 5 jaar te realiseren. - energie-balans energie-efficiëntie (duurzame bronnen/besparen) energie-efficiëntie
Nadere informatieConsument minder ver dan retailer denkt De 10 retailtrends van 2013
Consument minder ver dan retailer denkt De 10 retailtrends van 2013 accepteren en adapteren nieuwe diensten en technologieën steeds sneller. Zij zien vooral veel in het gebruik van een zelfscankassa, Click
Nadere informatieInstroom 1. Inclusie. Uitstroom. Doorstroom. Universiteit Utrecht 1
Instroom 1 4 Uitstroom 3 Inclusie 2 Doorstroom Universiteit Utrecht 1 Rapportage 2018 Prof. Dr. Naomi Ellemers Prof. Dr. Jojanneke van der Toorn Dr. Wiebren Jansen Inhoud Voorwoord 4 Algemeen 6 Hoe is
Nadere informatieSamenvatting Structuuronderzoek 25
Samenvatting Structuuronderzoek 25 1 Samenvatting Structuuronderzoek 25 Het verbruik van bouwgrondstoffen in Nederland van 2007 tot en met 2016 Samenvatting Structuuronderzoek 25 2 Colofon Auteur: De heer
Nadere informatieGroen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory.
Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory. Een uitdagend klimaat 20 20 2020 In 2020 moet de uitstoot van CO 2 in de EU met 20% zijn teruggebracht ten opzichte van het 1990 niveau.
Nadere informatieDuurzame Industrie. De ombouw van energie-intensief naar energie-efficiënt
Duurzame Industrie De ombouw van energie-intensief naar energie-efficiënt De ombouw van energie-intensief naar energie-efficiënt De verduurzaming van Nederland en van de industrie vraagt onder andere
Nadere informatieInnovation Concepts B.V. Nieuwsbrief 2012-01 Versie NL
Algemeen Innovation Concepts B.V. is bijna twee jaar geleden opgezet door Pol Knops en Keesjan Rijnsburger. We zijn al ruim twee jaar bezig met het onderzoeken van diverse toepassingen van CO 2 binding
Nadere informatieFeeding the world with solar power.
Feeding the world with solar power. inteqnion-solar.com Zonne-energie. Duurzame energiebron van de toekomst. De markt voor energievoorziening is volop in beweging. Fossiele brandstoffen als gas en olie
Nadere informatiePIPES FOR LIFE FLEXIPLUS QUICK LINE
PIPES FOR LIFE FLEXIPLUS QUICK LINE Electro PIPES FOR LIFE Met de bedrade flexibele buizen van Pipelife heeft u de beste kwaliteit voor iedere installatie Pipelife maakt al meer dan 65 jaar buizen voor
Nadere informatieCirculaire Economie Tilburg. Analyse grondstofstromen op gemeenteniveau
Circulaire Economie Tilburg Analyse grondstofstromen op gemeenteniveau 28 november 2017 Aanleiding Aanpak circulaire economie Tilburg (december 2016): Voedsel: minder voedselverspilling Consumptiegoederen
Nadere informatiesectorplan 14 Verpakkingsafval
sectorplan Verpakkingsafval 1 Achtergrondgegevens 1. Belangrijkste afvalfracties Papier/karton, kunststoffen, glas, metalen en hout 2. Belangrijkste bronnen Huishoudens, industrie en HDO-sectoren 3. Aanbod
Nadere informatieBurdock, the standard in project management, recruitment & consultancy. Continuous effort is our standard
Burdock, the standard in project management, recruitment & consultancy Continuous effort is our standard Burdock lost kennis- en capaciteitsvraagstukken op bij opdrachtgevers in de civiele techniek, infrastructuur,
Nadere informatieVakantiecursus. Serieus. Circulair. 12 januari 2018
Vakantiecursus Serieus. Circulair. 12 januari 2018 Duurzaamheid - Duitse boekhouder zilvermijn in Freiberg - Sylvicultura Oeconomica Verduurzamen Ander economisch beeld: - Mínder produceren, niet meer
Nadere informatieKoper flink in de lift
Publicatiedatum CBS-website: 9 juli 7 Koper flink in de lift Wiel Packbier Centraal Bureau voor de Statistiek Koper flink in de lift Wiel Packbier Samenvatting Mede door de toegenomen vraag naar koper,
Nadere informatie@peterlindersnl #CHANGE YOUR GAME &ACT
@peterlindersnl #CHANGE YOUR GAME &ACT 1 #TRENDING TOPICS Vraag naar grondstoffen stijgt harder dan aarde kan leveren Bevolkingsgroei stijgt in 2050 naar 9 miljard mensen Door vergrijzingsgolf zal renovatie
Nadere informatieBollegraaf Oplossing voor Single Stream afvalverwerking. Sorting your business
Bollegraaf Oplossing voor Single Stream afvalverwerking Sorting your business Bollegraaf. Sorting your business. Bij Bollegraaf weten we maar al te goed dat, zoals alle winst gerichte organisaties, ook
Nadere informatiePieter Reijenga Mavo, de duurzame herontwikkeling
Transformatie als alternatief voor slopen De P. Reijenga Mavo : beknopte samenvatting van onze gedachten Wat een mooi gebouw! De onder architectuur gebouwde middelbare school, heeft al meer dan 10 jaar
Nadere informatieDoor kennis over cyber security met de politie te delen, bereik je
1 van 5 15-1-2018 17:29 Door kennis over cyber security met de politie te delen, bereik je meer Sinds een jaar staat Erik Akerboom aan het hoofd van de politie. Na een uitstap bij defensie en als Nationaal
Nadere informatieManifest Circulair Onderwijs
Manifest Circulair Onderwijs de rol van onderwijs in verantwoord innoveren 2 Waarom urgentie De jeugd heeft de toekomst. Wij maken de toekomst. Wij brengen kinderen en jong volwassenen het gedachtengoed
Nadere informatieSymposium Groene ICT en duurzaamheid januari 2014
Missie Visie ICT groeit, ongecontroleerd, in een ijzingwekkend tempo. In hetzelfde tempo groeit onze afhankelijkheid, ongecontroleerd. Dit levert een enorm spanningsveld waarvan weinig mensen zich bewust
Nadere informatieBIG DATA. 4 vragen over Big Data
4 vragen over Big Data Dit ebook geeft in het kort antwoorden op 4 vragen omtrent Big Data. BIG DATA Wat is Big Data? Hoe zet ik een Big Data Strategie op? Wat is het verschil tussen Big Data en BI? Wat
Nadere informatieMaterial Value Circle
Material Value Circle Meerwaarde in de circulaire waarde keten Lonneke de Graaff Materials 2014 l.graaff@dpivalucentre.nl Inhoud DPI Value Centre Wat is de Value Circle? Waarom kijken naar de Value Circle?
Nadere informatieKunststof Recycling Van Werven B.V.
Kunststof Recycling Van Werven B.V.! Ton van der Giessen Van Werven Marathon Schaatsteam Van de Weissensee naar de Tocht der Tochten? Kunststof Recycling Van Werven B.V.! Ton van der Giessen Van Werven
Nadere informatie"De financiële sector is het probleem,
1 van 5 22-2-2019 07:44 sg.uu.nl "De financiële sector is het probleem, niet de oplossing" 6-8 minuten Investeren in een duurzamere wereld? Als het aan de aandeelhouders ligt, liever niet. Onderzoeker
Nadere informatieDuurzame Ontwikkeling
Duurzame Ontwikkeling Korte toelichting op het begrip Praktische invulling - in bedrijven - technologie Invulling in het onderwijs J. Venselaar 17 november Duurzame ontwikkeling in het onderwijs 1 Duurzaam..
Nadere informatieAan de slag: opstellen hoogst haalbare doelen & brancheverduurzamingsplannen versie 1.0, april 2014
Aan de slag: opstellen hoogst haalbare doelen & brancheverduurzamingsplannen versie 1.0, april 2014 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Hoe werkt het opstellen van hoogst haalbare doelen en brancheverduurzamingsplannen?
Nadere informatieEen nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers
Een nieuwe kijk op kunststof en rubber Feiten & cijfers PRODUCTIE & PROCES -40% Economie NL 2014 bedrijven werknemers jaaromzet Innovaties en optimalisaties van de productieprocessen, hebben er in de afgelopen
Nadere informatiefeiten& weetjes energiecentrale REC Alles wat je zou moeten weten... Hoe Hoe eigenlijk? zit het eigenlijk? De REC maakt van uw afval duurzame energie
Alles wat je zou moeten weten... feiten& weetjes zit het energiecentrale REC De REC maakt van uw afval duurzame energie Omrin is koploper in het scheiden van huishoudelijk afval. Ons doel? Zo veel mogelijk
Nadere informatieGrondstoffenbeheer in en buiten het bedrijf
Grondstoffenbeheer in en buiten het bedrijf Design for Recycling, substitutie en Closed Loop Supply Chains vrijdag 23 november 2011 Kivi Niria Jaarcongres ir. J.-H. Welink, ww.duurzaamgrondstoffenbeheer.nl,
Nadere informatie