Grondstoffenbeheer in en buiten het bedrijf

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Grondstoffenbeheer in en buiten het bedrijf"

Transcriptie

1 Grondstoffenbeheer in en buiten het bedrijf Design for Recycling, substitutie en Closed Loop Supply Chains vrijdag 23 november 2011 Kivi Niria Jaarcongres ir. J.-H. Welink, ww.duurzaamgrondstoffenbeheer.nl, , 1

2 Inhoud 1. Kennisplatform 2. Grondstoffenbeheer 3. Design for Recycling 4. Substitutie 5. Closed Loop Supply Chain 2

3 1. Kennisplatform Grondstoffenrotonde, Stientje van Veldhoven EU: Resource efficiency Prijsstijgingen kunststoffen, textiel en mineralen Wetenschappelijke kennis nodig Milgro is Founding Father 3

4 1. Kennisplatform Wetenschappelijke kennis Op de plank (nu aanwezig) Ligt verspreid over veel universiteiten en hogescholen Gefragmenteerd Kennisplatform: interuniversitaire organisatie brengt kennis bij elkaar 4

5 1. Kennisplatform Aanpak Kennis vrijmaken en vertalen, trends bijhouden Samenwerking in de keten met de kracht van kennis (bv. Vereniging Afvalbedrijven, M2i) Industrieel netwerk en overheden Kunststoffen, textiel, bouwstoffen en elektronica Open sessies starten in december. Meld u aan! 5

6 2. Grondstoffenbeheer 1. Preventie Lichter, kleiner, minder belastende stoffen 2. Hergebruik Buss. model: lease, huur 3. Re-manufacture Reverse logistics 4. Recycling Materiaal in de pool 5. Thermische recycling 6. Verbranden en Storten 6

7 3. Design for Recycling Hoe ziet de recycling er uit: Kunststoffen: NIR, depolymerisatie Textiel: herspinnen Metalen: hydro en pyro metallurgie Dus Makkelijk scheidbaar (bv geen lijmverbinding) Concentreren van materialen 7

8 3. Design for Recycling Aan de slag: Commitment bedrijf Maak een werk team Product analyse: Demontabel? Gedrag in shredder? Ongewenste materialen? Test recyclebaarheid Meet vooruitgang Peter Rem, TU Delft 8

9 3. Design for Recycling Een stapje verder? Vier soorten innovatie: 1. Produktverbetering 2. Re-design 3. Functie innovatie 4. Systeem innovatie 9

10 3. Design for Recycling Greenpeace pimpte de Renault Twingo, in de Smile Vier soorten innovatie : 1. Produkt verbetering goed huishouden, end-of-pipe technologie fine tuning Producten and onderdelen blijven hetzelfde maar worden verbeterd: Voorbeelden: Beter, lichter, recyclebaar materiaal kiezen Energieverbruik verminderen Filters op uitlaten/schoorstenen plaatsen 10

11 3. Design for Recycling Vier soorten innovatie : 2. Re-design Onderdelen van het product veranderen Het concept om de functie te vervullen blijft hetzelfde Voorbeelden: Boot op zonne-energie Elektrische auto EV-1 :

12 3. Design for Recycling Vier soorten innovatie : 3. Functie innovatie Het concept waarmee de fucntie wrodt vervuld veranderd: Voorbeeld: Functie: Zitten: Soft-air sofa Functie: Insecten verdelgen : schimmels of natuurlijke vijanden inzetten ipv pesticiden Functie: Ontmoeten: Videoconferentie in plaat van reizen om te ontmoeten Vraag: noem 3 voorbeelden voor functie innovatie van een boot Normal sofa Softair sofa 12

13 3. Design for Recycling Vier soorten innovatie : 3. Functie innovatie: boot Ekranoplan 13

14 3. Design for Recycling Vier soorten innovatie : 4. Systeem innovatie Het complete systeem veranderden dat de functie ondersteunt, inclusief de functie, dus productieprocessen, infrastructuur, sociale structuur Voorbeeld: Waterstof economie: waterstof gas pijpen, waterstof tankstations, brandstofcellen in auto s etc. Duurzame keuken : Gezond eten (geen radicalen), weinig/geen vlees, geen bioindustrie, zee-boerderijen 14

15 4. Substitutie Wanneer overstappen? Bekijk prijsstijgingen Strategie: laat je niet verassen! Metalen: uitputting op korte termijn Kunststoffen: groeiende BRICS Textiel: BRICS en katoenproductie 15

16 4. Substitutie Valkuilen Bio-based materialen (kunststof, vlas, hennep, brandnetels) Concurrentie voedsel en natuur (food/forrest) Metalen: uitputting op korte termijn? Mijnen gaan open: prijzen dalen: voor eventjes? 16

17 4. Substitutie Voorbeeld uit onderzoek Groei LCD schermen Indium Tin Oxide vervangen door minder precaire Zinkoxide Onderzoek van A. Creatore TUe 17

18 5. Closed Loop Supply Chains Wanneer materiaal/product terug Bij lease/huur Materiaal in eigen beheer recyclen Verpakkingmateriaal terug vragen Extra voordeel: klantcontact 18

19 5. Closed Loop Supply Chains RSM, Erasmus Rotterdam 19

20 5. Closed Loop Supply Chains Aspecten Homogeen/heterogeen product (D4R) Goed demonteerbaar, te shredderen? (D4R) Is het te testen? Economische en fysieke achteruitgang Intensiteit gebruik Gaan we het zelf recyclen? Ander businessmodel: refurbish, remanufacture, repair, reuse 20

21 5. Closed Loop Supply Chains Voorbeeld 1: Mauser Presentatie: Martine Willems, VMK seminar 17 november 2011 IBC: Intermediate Bulk Container 21

22 5. Closed Loop Supply Chains Voorbeeld 2: InterfaceFLOR Terugname vloertegels voor recycling Nylon-6 naar depolymerisatiefabriek 22

23 Vragen? Deelnemen aan sessies?

WELKOM. Circulair Inkopen. TU Delft. ir. J.-H. Welink, www.duurzaamgrondstoffenbeheer.nl, 015 278 9205, j.h.welink@tudelft.nl

WELKOM. Circulair Inkopen. TU Delft. ir. J.-H. Welink, www.duurzaamgrondstoffenbeheer.nl, 015 278 9205, j.h.welink@tudelft.nl Circulair Inkopen WELKOM TU Delft ir. J.-H. Welink, www.duurzaamgrondstoffenbeheer.nl, 015 278 9205, j.h.welink@tudelft.nl 1 Vermelding onderdeel organisatie Kennisplatform Wetenschappelijke kennis noodzakelijk

Nadere informatie

Circulaire economie: nieuwe kansen voor uw bedrijf

Circulaire economie: nieuwe kansen voor uw bedrijf Jaarcongres: Kwaliteit in bedrijf Circulaire economie: nieuwe kansen voor uw bedrijf Media plaza Jaarbeurs, 19 september 2015 ir. J.-H. Welink, www.duurzaamgrondstoffenbeheer.nl 015 278 9205, j.h.welink@tudelft.nl

Nadere informatie

1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV

1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV 1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV 13 maart 2017 platform voor experts professionalisering van het verpakkingsvak profiel versterken binnen het bedrijfsleven

Nadere informatie

Circulaire Economie. Jacqueline Cramer Member Amsterdam Economic Board, oud minister van VROM en hoogleraar duurzaamheid

Circulaire Economie. Jacqueline Cramer Member Amsterdam Economic Board, oud minister van VROM en hoogleraar duurzaamheid Circulaire Economie Jacqueline Cramer Member Amsterdam Economic Board, oud minister van VROM en hoogleraar duurzaamheid John Nederstigt Inleider Hoe maken we de MRA Circulair? Jacqueline Cramer Ambassadeur

Nadere informatie

Duurzaam verpakken in de praktijk. Chris Bruijnes

Duurzaam verpakken in de praktijk. Chris Bruijnes Duurzaam verpakken in de praktijk Chris Bruijnes Afvalbeheerstructuur 2 Copyright 2019 KIDV Kennisinstituut Duurzaam verpakken Verminderen van de milieudruk van verpakkingen Onderdeel van de producentenverantwoordelijkheid

Nadere informatie

Uitnodiging Werkconferentie Logistiek in een Circulaire Economie 31 oktober :00-17:30

Uitnodiging Werkconferentie Logistiek in een Circulaire Economie 31 oktober :00-17:30 Uitnodiging Werkconferentie Logistiek in een Circulaire Economie 31 oktober 2018 13:00-17:30 Beste genodigde, Een urgenter vraagstuk dan de toekomst van onze planeet is er niet. Daarom is er ook geen urgentere

Nadere informatie

Programma Circulaire Economie RKI NRK, december 2018

Programma Circulaire Economie RKI NRK, december 2018 Programma Circulaire Economie RKI, december 2018 Het sluiten van kringloop Aanpak programma /PEN Stuurgroep CE e acties/projecten Door (groepen) bedrijven Consumentenproducten acties/projecten door bedrijven

Nadere informatie

De Transitie naar een Circulaire Economie in Flevoland: Kansen voor People, Planet en Profit. Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie

De Transitie naar een Circulaire Economie in Flevoland: Kansen voor People, Planet en Profit. Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie De Transitie naar een Circulaire Economie in Flevoland: Kansen voor People, Planet en Profit Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie PEOPLE People, Planet, Profit (PPP) Van een lineaire naar

Nadere informatie

Vlaams afval- en materialencongres 6 april

Vlaams afval- en materialencongres 6 april Vlaams afval- en materialencongres 6 april Erik de Baedts Directeur NVRD President MWE Board member ISWA Strategisch omgaan met grondstoffen Nederlandse vereniging van gemeenten ogv afvalbeheer & reiniging

Nadere informatie

Circulaire economie en recht: van afval naar grondstof VMR Themamiddag, 2 februari 2016 Carolien van Hemel

Circulaire economie en recht: van afval naar grondstof VMR Themamiddag, 2 februari 2016 Carolien van Hemel Circulaire economie en recht: van afval naar grondstof VMR Themamiddag, 2 februari 2016 Carolien van Hemel Niveaus van circulariteit (10 R s) 1. Refuse: weigeren/voorkomen gebruik 2. Reduce: gebruik

Nadere informatie

De kansen voor de Circulaire Economie - met oog op recycling - Ton Bastein

De kansen voor de Circulaire Economie - met oog op recycling - Ton Bastein De kansen voor de - met oog op recycling - The Limits to growth Verscheen in 1972 Uitgangspunt: Één wereld Overshoot Exponentiële groei Actie (o.a.): Systeemveranderingen Resource efficiency Recycle Vervangen/Substitutie

Nadere informatie

Management van retour-logistieke ketens

Management van retour-logistieke ketens Management van retour-logistieke ketens Erwin van der Laan RSM Erasmus Universiteit EVO dag 30 mei 2006 Duurzame Supply Chains Meet the needs of the present without compromising the ability of future generations

Nadere informatie

Vertaling Aardrijkskunde Afval en energie

Vertaling Aardrijkskunde Afval en energie Vertaling Aardrijkskunde Afval en energie Vertaling door een scholier 1337 woorden 2 juni 2004 5,8 76 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde AFVAL EN ENERGIE Energie Het is heel moeilijk te zeggen wat energie

Nadere informatie

Grondstoffenschaarste in drie dimensies

Grondstoffenschaarste in drie dimensies Grondstoffenschaarste in drie dimensies Ton Manders Stephan Slingerland Kivi Niria jaarcongres, 23 november 2011 Programma van deze Early Bird Sessie Grondstoffenschaarste in drie dimensies Waar moeten

Nadere informatie

Recyclebaar? Check t! Workshop Recyclecheck vormvaste kunststof verpakkingen 28 maart 2019

Recyclebaar? Check t! Workshop Recyclecheck vormvaste kunststof verpakkingen 28 maart 2019 Recyclebaar? Check t! Workshop Recyclecheck vormvaste kunststof verpakkingen 28 maart 2019 Programma Workshop Introductie KIDV Uitleg Recyclecheck Presentatie KIDV voorbeelden obv recyclecheck. Deelnemers

Nadere informatie

VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 4 juli Voorzitter van de commissie, Agnes Mulder

VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 4 juli Voorzitter van de commissie, Agnes Mulder Tweede Kamer der Staten- Generaal Vergaderjaar 018-019 1 501-08 Milieuraad Nr. 785 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 4 juli 019 Binnen de vaste commissie voor Infrastructuur en Waterstaat

Nadere informatie

Welkom. Bestuurlijke top Circulaire Economie: Van Afval naar Grondstoffen. Van Afval naar Grondstoffen

Welkom. Bestuurlijke top Circulaire Economie: Van Afval naar Grondstoffen. Van Afval naar Grondstoffen Welkom Bestuurlijke top Circulaire Economie: Van Afval naar Grondstoffen Bestuurlijke top Circulaire Economie: Van Afval naar Grondstoffen Programma 14.00-14.05 uur Welkomstwoord door dagvoorzitter Isabelle

Nadere informatie

VANG Van Afval Naar Grondstof

VANG Van Afval Naar Grondstof Afval is een keuze VANG Van Afval Naar Grondstof Regionaal Symposium Grondstoffen in Afvalland? Dinteloord, 15 april 2015 Maarten Goorhuis Senior beleidsmedewerker Koninklijke NVRD Koninklijke NVRD Vereniging

Nadere informatie

Er ligt geld in de afvalbak

Er ligt geld in de afvalbak Er ligt geld in de afvalbak Meer besparen op afvalkosten Platform Grondstoffenrotonde Noord Holland 1 Perspectief op Afval Geen omkijken naar afval en daarom kijkt men niet om naar afval. 2 Milieu Besparing

Nadere informatie

Bio-economie en circulaire economie

Bio-economie en circulaire economie Bio-economie en circulaire economie Dirk Van Gijseghem, Departement LV Dimitri Strijbos, Vlaanderen Circulair EWI-focus 24 22 maart 2017 1. Bio-economie en Circulaire economie 2. Europees beleid 3. Vlaams

Nadere informatie

Verpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017

Verpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 Verpakken in de circulaire economie Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 2 Copyright 2016 KIDV 8 november 2016 3 Copyright 2017 KIDV 12-4-2017 Verpakkingen In Europa openen we ongeveer 7 verpakkingen

Nadere informatie

Verpakkingen. Karen van de Stadt Marc Reijnders

Verpakkingen. Karen van de Stadt Marc Reijnders Verpakkingen Karen van de Stadt Marc Reijnders Het KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022 Vermindering milieudruk verpakkingsketen Kennisfunctie inzetten om bij te dragen

Nadere informatie

Circulaire Economie en Duurzaamheid. In een circulaire economie behouden producten hun waarde en ontstaan geen afvalstoffen

Circulaire Economie en Duurzaamheid. In een circulaire economie behouden producten hun waarde en ontstaan geen afvalstoffen Circulaire Economie en Duurzaamheid In een circulaire economie behouden producten hun waarde en ontstaan geen afvalstoffen Componenten van Duurzaamheid LANG- DUURIG- HEID GEZONDE LEEF- OMGEVING MILIEU

Nadere informatie

Recyclebaar? Check t! Karen van de Stadt

Recyclebaar? Check t! Karen van de Stadt Recyclebaar? Check t! Karen van de Stadt Verpakkingen Een inwoner van Europa opent gemiddeld 7 verpakkingen per dag. Dit is gemiddeld 157 kilo verpakkingsafval per persoon per jaar. Wat bijna 40% van het

Nadere informatie

Grondstoffenschaarste in drie dimensies

Grondstoffenschaarste in drie dimensies Grondstoffenschaarste in drie dimensies Maarten Hajer Kenniskamer Schaarste 9 oktober 2012 Schaarste in vele vormen 2 Vraag stijgt, schaarste neemt toe; prijzen stijgen en schommelen 3 Geen uitputting

Nadere informatie

Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding. MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK. Hanneke op den Brouw 23 april 2015

Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding. MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK. Hanneke op den Brouw 23 april 2015 Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK Hanneke op den Brouw 23 april 2015 Wensbeeld bedrijfskleding Rijk Design Duurzaam materiaal Circulaire keten

Nadere informatie

Verpakking en voedselverspilling

Verpakking en voedselverspilling Verpakking en voedselverspilling Presentatie NVVL Hester Klein Lankhorst, directeur In deze presentatie Een korte introductie: Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV). Welke kennis vraagt optimaliseren

Nadere informatie

Masterclass Afval en Grondstof. Het Nederlandse Afvalbeleid in vogelvlucht, gemeenten in de circulaire economie

Masterclass Afval en Grondstof. Het Nederlandse Afvalbeleid in vogelvlucht, gemeenten in de circulaire economie Masterclass Afval en Grondstof Het Nederlandse Afvalbeleid in vogelvlucht, gemeenten in de circulaire economie Gemeentelijk Afvalcongres, 19 maart 2015 AGENDA 1. 2. 3. 4. 5. Afvalmanagement Ladder van

Nadere informatie

Gebouwinrichting. Circular Economy Lab: Welkom: Jacqueline Cramer. Deze bijeenkomst is de tweede in een serie van vijf debatavonden, welke

Gebouwinrichting. Circular Economy Lab: Welkom: Jacqueline Cramer. Deze bijeenkomst is de tweede in een serie van vijf debatavonden, welke Duurzaamheidswinst door ketensamenwerking! Circular Economy Lab: Deze bijeenkomst is de tweede in een serie van vijf debatavonden, welke zijn bedoeld om de circulaire economie Gebouwinrichting een aantal

Nadere informatie

Duurzame innovatie met de natuur als mentor - de circulaire economie in de praktijk - Rijks Innovatie Lab 2013

Duurzame innovatie met de natuur als mentor - de circulaire economie in de praktijk - Rijks Innovatie Lab 2013 Duurzame innovatie met de natuur als mentor - de circulaire economie in de praktijk - Rijks Innovatie Lab 2013 Introductie van het bedrijf Uitvinder van de Heuga tapijttegel Omzet $ 1 miljard 3500 medewerkers

Nadere informatie

Circulair Bouwen. Van methodiek naar oplossingen voor basisschool de Kameleon in Haarlemmermeer

Circulair Bouwen. Van methodiek naar oplossingen voor basisschool de Kameleon in Haarlemmermeer Circulair Bouwen Van methodiek naar oplossingen voor basisschool de Kameleon in Haarlemmermeer Rene Koop, Shirley Justice Thierry van der Weide Our Moonshot In 2025 is het kantelpunt naar de Nieuwe Economie

Nadere informatie

3/12/13. Horizon 2020 Challenge 5: klimaat, milieu, resource efficiency en grondstoffen

3/12/13. Horizon 2020 Challenge 5: klimaat, milieu, resource efficiency en grondstoffen 3/12/13 Horizon 2020 Challenge 5: klimaat, milieu, resource efficiency en grondstoffen Mieke Houwen Horizon 2020 : klimaat, milieu, resource efficiency en grondstoffen Agenda n Horizon 2020 algemeen n

Nadere informatie

Afval bestaat niet. service logistics summit 19 oktober 2011. Gijs Derks Director Infrastructure & Logistiek. Slide 1

Afval bestaat niet. service logistics summit 19 oktober 2011. Gijs Derks Director Infrastructure & Logistiek. Slide 1 Afval bestaat niet service logistics summit 19 oktober 2011 Gijs Derks Director Infrastructure & Logistiek Slide 1 Vraag 1 interview Welke belangrijke service (logistieke) trends zie je in jouw business?

Nadere informatie

Duurzaam vernieuwen en samenwerken in de bouw

Duurzaam vernieuwen en samenwerken in de bouw Duurzaam vernieuwen en samenwerken in de bouw Prof.dr. Jacqueline Cramer Universiteit Utrecht Opzet lezing Wat zijn de grote opgaven in de bouw op het gebied van duurzaamheid? Hoe kunnen deze opgaven worden

Nadere informatie

Circulair denken en doen in de Metropool regio Amsterdam. Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie

Circulair denken en doen in de Metropool regio Amsterdam. Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie Circulair denken en doen in de Metropool regio Amsterdam Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie Ambitie De MRA wil wereldwijd voorloper zijn op het gebied van slimme oplossingen voor de beperkte

Nadere informatie

Afvalcontainers in de Circulaire Economie

Afvalcontainers in de Circulaire Economie Afvalcontainers in de Circulaire Economie SSI Schafer B.V. ing. H.P. Gijzen Circulaire Economie MVO Nederland: "Onder circulariteit verstaan wij het hoogwaardig hergebruik van grondstoffen, materialen

Nadere informatie

Future proof plastics recycling

Future proof plastics recycling Future proof plastics recycling 19-11-2018 Morssinkhof-Rymoplast Groep Groep van 9 bedrijven actief in kunststof recycling Opgericht in 1961 door Gertie Morssinkhof Een familie bedrijf geleid door 3 broers;

Nadere informatie

M A A N D. Mei AutomotiveCampusNL Helmond

M A A N D. Mei AutomotiveCampusNL Helmond GROENE M A A N D Mei 2013 AutomotiveCampusNL Helmond INTRODUC TIE Groene maand Duurzaamheid is in deze tijd een hot item. Wie niet duurzaam onderneemt, zet zijn toekomst op het spel. Duurzaamheid is een

Nadere informatie

Circulaire Economie. Urgentie en ongemakkelijke waarheden rond circulariteit Prof. Arnold Tukker Universiteit Leiden - CML en TNO

Circulaire Economie. Urgentie en ongemakkelijke waarheden rond circulariteit Prof. Arnold Tukker Universiteit Leiden - CML en TNO Circulaire Economie Urgentie en ongemakkelijke waarheden rond circulariteit Prof. Arnold Tukker Universiteit Leiden - CML en TNO Lineair Take make waste Planned obsolence Selling stuff Circulair: Lange

Nadere informatie

Van afval naar grondstof. Informatieavond voor inwoners

Van afval naar grondstof. Informatieavond voor inwoners Van afval naar grondstof Informatieavond voor inwoners Agenda 2 1. Welkom en inleiding (wethouder Jan van t Zand) 2. Presentatie Afvalbeheer (Paul de Bruin, IPR Normag) 3. Vragen en dialoog 4. Afsluiting

Nadere informatie

Duurzaamheid bij Ahrend Circulair Inrichten

Duurzaamheid bij Ahrend Circulair Inrichten Duurzaamheid bij Ahrend Circulair Inrichten The best way to create a better and more sustainable future is to design it together and always starting today* *the best time to plant a tree was 20 years ago,

Nadere informatie

1 De afvalsector. De grondstoffenrotonde uitgelicht. Nederland en Europa

1 De afvalsector. De grondstoffenrotonde uitgelicht. Nederland en Europa Miljoen Ton afval per Jaar 1 De afvalsector De grondstoffenrotonde uitgelicht Het succes van afvalpreventie, hergebruik en recycling brengt de Nederlandse afvalsector in de TOP-5 van Europese lidstaten.

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000

Nadere informatie

Kenniscentrum Duurzaam Verpakken

Kenniscentrum Duurzaam Verpakken Kenniscentrum Duurzaam Verpakken 1. Aanleiding In de Raamovereenkomst 2013-2022 is in Artikel 4 afgesproken een Kennisinstituut op te richten (verder te noemen Kenniscentrum Duurzaam Verpakken [KCDV]).

Nadere informatie

KIVI NIRIA jaarcongres 2013 1

KIVI NIRIA jaarcongres 2013 1 2 KIVI NIRIA Jaarcongres 2013 Sustainable Mobility voor duurzame Toenemende invloed innovatie van milieu-eisen op de sector Inhoud Euro-normen CO 2 -normen waarom werken ze? katalysator voor innovatie

Nadere informatie

Duurzaamheid en Circulaire Economie in de zorg. Elsemieke Meurs Projectmanager Duurzaamheid ElderCare

Duurzaamheid en Circulaire Economie in de zorg. Elsemieke Meurs Projectmanager Duurzaamheid ElderCare Duurzaamheid en Circulaire Economie in de zorg Elsemieke Meurs Projectmanager Duurzaamheid ElderCare Wat is duurzaam ondernemen? Green Deal zorg 2.0 Routekaart Care & Cure 164 ondertekenaars Mogelijk

Nadere informatie

ARN, kenniscentrum ir. Arie de Jong ing. Ron van der Leeuw Algemeen directeur Manager Techniek ARN Holding B.V. ARN Recycling B.V.

ARN, kenniscentrum ir. Arie de Jong ing. Ron van der Leeuw Algemeen directeur Manager Techniek ARN Holding B.V. ARN Recycling B.V. ARN, kenniscentrum ir. Arie de Jong Algemeen directeur ARN Holding B.V. ing. Ron van der Leeuw Manager Techniek ARN Recycling B.V. ARN opgericht in 1993 (voorheen Auto Recycling Nederland) Initiatief van

Nadere informatie

7 september 2011 Visie op Eindproducten

7 september 2011 Visie op Eindproducten Arie Hooimeijer 7 september 2011 Visie op Eindproducten Bumaga BV Wereldwijde megatrends - Megatrends zijn combinaties van onderling afhankelijke trends - Megatrends bepalen de manier waarop mensen leven

Nadere informatie

WATERSTOF DC IN SMART MULTI COMMODITY GRID S

WATERSTOF DC IN SMART MULTI COMMODITY GRID S 4 april 2019 dr.ir. ing. Sander Mertens WATERSTOF DC IN SMART MULTI COMMODITY GRID S Even voorstellen De Haagse Hogeschool 26.000 studenten uit 140 landen 1.900 medewerkers 25 lectoren toegepast onderzoek

Nadere informatie

Denktank Grondstoffen uit reststromen. Startnotitie 9 december 2016

Denktank Grondstoffen uit reststromen. Startnotitie 9 december 2016 Denktank Grondstoffen uit reststromen Startnotitie 9 december 2016 1 Inhoudsopgave 1 3 12 19 Denktank recapitulatie startbijeenkomst 8 sept 2016 Inhoud komende sessies Wat is circulair? Bronnen 2 Denktank

Nadere informatie

Vanuit de topsector Logistiek wordt er voor de logistieke markt ruimte gecreëerd om te ondernemen, te investeren en te exporteren.

Vanuit de topsector Logistiek wordt er voor de logistieke markt ruimte gecreëerd om te ondernemen, te investeren en te exporteren. Vanuit de topsector Logistiek wordt er voor de logistieke markt ruimte gecreëerd om te ondernemen, te investeren en te exporteren. Er ontstaat weer vraag en de logistieke professional heeft behoefte aan

Nadere informatie

Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau, Dames en heren,

Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau, Dames en heren, Vrijdag 10 september 2010 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Comité van de Regio s Resource Efficient Europa Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau,

Nadere informatie

Circulariteit. Naomi Wierts 21 maart 2019

Circulariteit. Naomi Wierts 21 maart 2019 Circulariteit Naomi Wierts 21 maart 2019 Even voorstellen In totaal 7.700 woningen verdeeld over 79 complexen in 10 buurten: Palenstein, Driemanspolder, Stadscentrum, Seghwaert, Buytenwegh, De Leyens,

Nadere informatie

Rapportage. Onderzoek Circulaire economie opleidingen

Rapportage. Onderzoek Circulaire economie opleidingen Rapportage Onderzoek Circulaire economie opleidingen In opdracht van: Het Groene Brein & Duurzaam Door Uitgevoerd door: SustainableMotion Datum: 30 juni 2015 Management samenvatting In dit verkennende

Nadere informatie

Van stukproduc.e naar in mass customiza.on in de woningbouw de wet van de remmende voorsprong

Van stukproduc.e naar in mass customiza.on in de woningbouw de wet van de remmende voorsprong Van stukproduc.e naar in mass customiza.on in de woningbouw de wet van de remmende voorsprong De klant Ik wil wonen! Betaalbaar Snel Goed Leuk Makkelijk Veilig Duurzaam Comfortabel Flexibel Wij zijn handig

Nadere informatie

Rapportage. Onderzoek Circulaire economie opleidingen

Rapportage. Onderzoek Circulaire economie opleidingen Rapportage Onderzoek Circulaire economie opleidingen In opdracht van: Het Groene Brein & Duurzaam Door Uitgevoerd door: SustainableMotion Datum: 30 juni 2015 Management samenvatting In dit verkennende

Nadere informatie

Van Afvinken Naar Duurzame Innovaties. Willy Peelen

Van Afvinken Naar Duurzame Innovaties. Willy Peelen Van Afvinken Naar Duurzame Innovaties Willy Peelen 2 Inhoud Duurzaamheid Ketenintegratie Voorbeelden innovaties Instrumenten Conclusies Duurzaam inkopen Duurzaamheid Verkoopt! Duurzaamheid verkopen 3 Duurzaam

Nadere informatie

Omgekeerd afval inzamelen. Waar zijn we in Stichtse Vecht mee bezig?

Omgekeerd afval inzamelen. Waar zijn we in Stichtse Vecht mee bezig? Omgekeerd afval inzamelen. Waar zijn we in Stichtse Vecht mee bezig? 6 november 2017 GroenLinks Stichtse Vecht is al jaren een warm voorstander van omgekeerd inzamelen. Wat is dat eigenlijk en wat zijn

Nadere informatie

Innovatiestimulering voor vloerproducten

Innovatiestimulering voor vloerproducten Innovatiestimulering voor vloerproducten Industrieel Flexibel en Demontabel Bouwen Frank De Troyer, Prof. Dr ir Arch. KULeuven Department ASRO Doel van deze presentatie Bekendmaken IFD-project Overtuigen

Nadere informatie

BBK/Door Vriendschap Sterker. Amsterdam, 2014

BBK/Door Vriendschap Sterker. Amsterdam, 2014 Amsterdam, 2014 Verpakkingen: wrap it up! Veronique Swinkels 30 september 2014 Wij zetten onderwerpen op de kaart Wij dagen consumenten en producenten uit Wij bouwen sterke merken Sterke merken groeien

Nadere informatie

CASUS: KERAMIEK, BITUMEN, ISOLATIE, GIPS

CASUS: KERAMIEK, BITUMEN, ISOLATIE, GIPS CASUS: KERAMIEK, BITUMEN, ISOLATIE, GIPS Scheiden vervuilende fracties Bouw en sloop Maar 10 van de totale volume behelst de meest vervuilende stromen zoals: Keramiek, Bitumen, Isolatie, C-Hout en E-waste,

Nadere informatie

Van een lineaire naar een circulaire economie: Kansen en Bedreigingen Prof. dr. Jacqueline Cramer, directeur

Van een lineaire naar een circulaire economie: Kansen en Bedreigingen Prof. dr. Jacqueline Cramer, directeur Van een lineaire naar een circulaire economie: Kansen en Bedreigingen Prof. dr. Jacqueline Cramer, directeur Aanpak van het USI Vraaggericht expertise mobiliseren om kennis te valoriseren ( integrating

Nadere informatie

Trends in Kunststoffen

Trends in Kunststoffen Trends in Kunststoffen Trends in Polymeren voor toeleveranciers en OEM-ers ESEF, maart 2014 Ir. Martin van Dord DPI Value Centre & NRK Dr. Louis Jetten DPI Value Centre Kunststoffen: organische polymeren

Nadere informatie

Programma Circulaire Economie

Programma Circulaire Economie Programma Circulaire Economie Opening voorzitter Circulaire economie Wat is dat? Kringloop goederen; zo hoort het Pauze Hoe werkt HVC Discussie Afsluiting Schrijf in voor 4 juni. Bezoek bedrijven Samen

Nadere informatie

Elementen Thema 1 MAterialen. de kringloop tussen mens / dier en plant uiteggen mbv CO2 en O2

Elementen Thema 1 MAterialen. de kringloop tussen mens / dier en plant uiteggen mbv CO2 en O2 Toetstermen Hout (H1) Stofeigenschappen 5 soorten hout onderscheiden in kleur, structuur en toepasbaarheid 5 verschillende houtsoorten herkennen 5 verschillende houtsoorten - wisselw. mens, dier Gebruik

Nadere informatie

Design for Recycling is zelden one size fits all. Niels van Marle Brussel, 3 oktober 2018

Design for Recycling is zelden one size fits all. Niels van Marle Brussel, 3 oktober 2018 Design for Recycling is zelden one size fits all Niels van Marle Brussel, 3 oktober 2018 Design voor Recycling, is zelden one size fits all De onderwerpen: Waarom ook alweer duurzaam verpakken? Welke basisprincipes

Nadere informatie

Groene ICT en Duurzame ontwikkeling: Meters maken in het HO. 31-1-2013 Groene ICT en Duurzame ontwikkeling

Groene ICT en Duurzame ontwikkeling: Meters maken in het HO. 31-1-2013 Groene ICT en Duurzame ontwikkeling : Meters maken in het HO Visie ICT groeit, ongecontroleerd, in een ijzingwekkend tempo. In hetzelfde tempo groeit onze afhankelijkheid, ongecontroleerd. Dit levert een enorm spanningsveld waarvan weinig

Nadere informatie

Biobased Economy. Wageningen UR Food & Biobased Research. Windesheim 3 december, Ben van den Broek

Biobased Economy. Wageningen UR Food & Biobased Research. Windesheim 3 december, Ben van den Broek Biobased Economy Wageningen UR Food & Biobased Research Windesheim 3 december, Ben van den Broek Wageningen UR Food & Biobased Research Wageningen UR Universiteit Onderzoeksinstituten Wageningen UR Food

Nadere informatie

Blik op de toekomst. John Wante, hoorzitting MINA raad, 18 mei 2017

Blik op de toekomst. John Wante, hoorzitting MINA raad, 18 mei 2017 Blik op de toekomst John Wante, hoorzitting MINA raad, 18 mei 2017 18/05/2017 2 Bron: ETC, draft report product circularity, 2017 Waste management indicators 3 Material circularity indicator Ontwikkeld

Nadere informatie

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers Een nieuwe kijk op kunststof en rubber Feiten & cijfers PRODUCTIE & PROCES -40% Economie NL 2016 bedrijven werknemers jaaromzet Innovaties en optimalisaties van de productieprocessen, hebben er in de afgelopen

Nadere informatie

Sterker, Slimmer, Schoner

Sterker, Slimmer, Schoner Sterker, Slimmer, Schoner D66 visie op duurzaamheid en groei C100 01-11-2014 Stientje van Veldhoven Groene genen Van Mierlo Terlouw Club van Rome Richtingwijzer: streef naar een duurzame en harmonieuze

Nadere informatie

Circulair ontwerpen. Opportuniteiten & uitdagingen. Patrick Van den Bossche Studiedag SERV/MINA raad 13 september 2016

Circulair ontwerpen. Opportuniteiten & uitdagingen. Patrick Van den Bossche Studiedag SERV/MINA raad 13 september 2016 Circulair ontwerpen Opportuniteiten & uitdagingen Patrick Van den Bossche Studiedag SERV/MINA raad 13 september 2016 Agoria is de grootste sectorfederatie 1700 lidbedrijven in 10 activiteitsdomeinen Aeronautics,

Nadere informatie

ARN, kenniscentrum. Gert-Jan van der Have Projectleider Europese programma s ARN Holding B.V.

ARN, kenniscentrum. Gert-Jan van der Have Projectleider Europese programma s ARN Holding B.V. ARN, kenniscentrum Gert-Jan van der Have Projectleider Europese programma s ARN Holding B.V. Instrumentele pluspunten: Emotionele pluspunten: Visie: : In een veranderende mobiele wereld is het van essentieel

Nadere informatie

Waar halen wij onze grondstoffen vandaan

Waar halen wij onze grondstoffen vandaan Waar halen wij onze grondstoffen vandaan Bezoek VNO NCW 15 mei 2012 aan Smink Groep Jan Robert van Veen Environmental Consultancy Group B.V. www.envigroup.nl Environmental Consultancy Group B.V. Bureau

Nadere informatie

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma. Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma. Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur Utrecht, 21 oktober 2015 Inhoud Introductie 3 Zij waren er bij! 4 Circulaire economie 5 RACE programma 6 Sectoranalyse

Nadere informatie

Factsheet: biologisch afbreekbare kunststof verpakkingen

Factsheet: biologisch afbreekbare kunststof verpakkingen Factsheet: biologisch afbreekbare kunststof verpakkingen Kennisinstituut Duurzaam Verpakken Factsheet, augustus 2018 1 Introductie In de afgelopen periode is een brede discussie ontstaan over de vraag

Nadere informatie

De economische crisis duurt voort, werk aan vertrouwen. drs. ing. Richard Lamb, Bureau Trendwatcher.com

De economische crisis duurt voort, werk aan vertrouwen. drs. ing. Richard Lamb, Bureau Trendwatcher.com De economische crisis duurt voort, werk aan vertrouwen drs. ing. Richard Lamb, Bureau Trendwatcher.com De economische crisis duurt voort, werk aan vertrouwen ~ Ontwikkel uw eigen toekomstvisie ~ Trends

Nadere informatie

De Exergetische Gebouwschil

De Exergetische Gebouwschil De Exergetische Gebouwschil Promotieonderzoek Michiel Ritzen NWO presentatie Michiel Ritzen - afgestudeerd aan de TU Delft, 2004 - architectuur, specialisatie Technologie in Duurzame Ontwikkeling - docent

Nadere informatie

Kunststofketenproject. Gemeentelijk Grondstoffencongres 30 maart 2017

Kunststofketenproject. Gemeentelijk Grondstoffencongres 30 maart 2017 Kunststofketenproject Gemeentelijk Grondstoffencongres 30 maart 2017 Het KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022 Vermindering milieudruk verpakkingsketen Kennisfunctie

Nadere informatie

Blue Energy in de Valley

Blue Energy in de Valley Blue Energy in de Valley Presentatie voor Jaarcongres KIVI 24 november 2015 Rik Siebers r.siebers@redstack.nl Wat is Blue Energy? Blue Energy = Energie, geoogst uit het verschil in zoutconcentratie tussen

Nadere informatie

Grootschalige verduurzaming door creatieve coalities

Grootschalige verduurzaming door creatieve coalities Grootschalige verduurzaming door creatieve coalities André de Groot gemeente Rotterdam, programma Versnelling010 27 januari 2015 Opbouw stedelijk programma Duurzaam Groene, gezonde en veerkrachtige stad

Nadere informatie

Verpakken. Karen van de Stadt

Verpakken. Karen van de Stadt Verpakken Karen van de Stadt Het KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022 Vermindering milieudruk verpakkingsketen Kennisfunctie inzetten om bij te dragen aan het sluiten

Nadere informatie

Trend: Toename van biobased in verpakken. Karen van de Stadt

Trend: Toename van biobased in verpakken. Karen van de Stadt Trend: Toename van biobased in verpakken Karen van de Stadt Waarom biobased in verpakken? Altijd instroom nodig Hernieuwbare materialen Innovatie Heilige graal? 2 Copyright 2017 KIDV 3 Copyright 2017 KIDV

Nadere informatie

Brancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk. Karen van de Stadt

Brancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk. Karen van de Stadt Brancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk Karen van de Stadt KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022. Vermindering milieudruk verpakkingsketen.

Nadere informatie

Workshop: Building a sustainable home. Congres Circulaire economie

Workshop: Building a sustainable home. Congres Circulaire economie Workshop: Building a sustainable home Congres Circulaire economie 1. Deceuninck in een notedop 2. Onze producten 3. Onze missie: Bouwen aan een duurzaam (t)huis 4. Innovation - Design - Ecology 2 Deeuninck

Nadere informatie

Waarmee begin je en hoe overtuig je opdrachtgevers van je product?

Waarmee begin je en hoe overtuig je opdrachtgevers van je product? Vier vrienden met een missie. Dat is de basis van het huidige Haarlemse NPSP Composieten. Inmiddels werken er 25 mensen bij het bedrijf en behoren onder meer Nedtrain, UN Studio, G-Star en de ANWB tot

Nadere informatie

Brancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk. Hester Klein Lankhorst

Brancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk. Hester Klein Lankhorst Brancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk Hester Klein Lankhorst 2 Copyright 2015 KIDV KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022. Vermindering milieudruk

Nadere informatie

Woerden, 30 oktober 2018 De EU Plastics Strategy stuurt ons, materialen in te zetten. Met name de vraag naar recyclebare

Woerden, 30 oktober 2018 De EU Plastics Strategy stuurt ons, materialen in te zetten. Met name de vraag naar recyclebare AGF-producten verpakken in kartonnen tray met topseal Woerden, 30 oktober 2018 De EU Plastics Strategy stuurt ons, bij het verpakken van AGF producten, in de richting om recyclebare, fossiele grondstof

Nadere informatie

PLASTICS IN THE AUTOMOTIVE INDUSTRY. AutomotiveNL JP Heijster Manager manufacturing

PLASTICS IN THE AUTOMOTIVE INDUSTRY. AutomotiveNL JP Heijster Manager manufacturing PLASTICS IN THE AUTOMOTIVE INDUSTRY THEMAGEBIEDEN Smart mobility Green mobility Nieuwe materialen / lichtgewicht constructies Productie technologie 2 WAT BETEKENT KUNSTSTOF IN DE AUTOMOBIEL INDUSTRIE FACTS

Nadere informatie

Workshop minder afval en meer circulaire economie

Workshop minder afval en meer circulaire economie Workshop minder afval en meer circulaire economie 27 oktober 2016 Stimular, de werkplaats voor Duurzaam Ondernemen Stefan Romijn 010 238 28 27 ONDERZOEK CO2 Stimular Websites DuurzaamMKB.nl DuurzameBedrijfsvoeringOverheden.nl

Nadere informatie

Meer kunststoffen recyclen!

Meer kunststoffen recyclen! Meer kunststoffen recyclen! Deventer, 10 juni 2015 Michiel Westerhoff, Manager Strategie en Ontwikkeling Inhoud Wie zijn we? Circulus- Berkel BV Publieke vennootschap Uitsluitend voor onze 8 gemeenten

Nadere informatie

Duurzame Ontwikkeling

Duurzame Ontwikkeling Duurzame Ontwikkeling Korte toelichting op het begrip Praktische invulling - in bedrijven - technologie Invulling in het onderwijs J. Venselaar 17 november Duurzame ontwikkeling in het onderwijs 1 Duurzaam..

Nadere informatie

ACADEMY NAJAAR HOLLAND ACADEMY KALENDER NAJAAR 2014 INNOVATIVE. Nieuw in 2014: Beïnvloedingsvaardigheden voor. One Day Workshop QRM

ACADEMY NAJAAR HOLLAND ACADEMY KALENDER NAJAAR 2014 INNOVATIVE. Nieuw in 2014: Beïnvloedingsvaardigheden voor. One Day Workshop QRM ACADEMY KALENDER NAJAAR 2014 HOLLAND INNOVATIVE ACADEMY NAJAAR 2014 Nieuw in 2014: RF9: Physics of Failure One Day Workshop QRM Beïnvloedingsvaardigheden voor specialisten ACADEMY NAJAAR 2014 is toonaangevend

Nadere informatie

Beleggen in de toekomst. de kansen van beleggen in klimaat en milieu

Beleggen in de toekomst. de kansen van beleggen in klimaat en milieu Beleggen in de toekomst de kansen van beleggen in klimaat en milieu Angst voor de gevolgen? Stijging van de zeespiegel Hollandse Delta, 6 miljoen Randstedelingen op de vlucht. Bedreiging van het Eco-systeem

Nadere informatie

OV-Café: Betalen in het OV 3.0

OV-Café: Betalen in het OV 3.0 Programmaboekje OV-Café: Betalen in het OV 3.0 Hoe gaan we in de toekomst betalen in het OV? Datum: Vrijdag 26 september 2014 13.45-17.00 Locatie: Hotel Haarhuis, Stationsplein 1, Arnhem Programma 13:15

Nadere informatie

NPSP innoveert met biologisch composiet

NPSP innoveert met biologisch composiet NPSP innoveert met biologisch composiet MKB is de motor achter innovaties, zegt de overheid. Vernieuwingen om anders om te gaan met grondstoffen en energie zijn gezien de economische situatie en de effecten

Nadere informatie

URBINN Roadmap URBINN is de ontwikkeling van een duurzaam autonoom voertuig voor de last mile en is in 2016 gestart vanuit De Haagse Hogeschool / Beta

URBINN Roadmap URBINN is de ontwikkeling van een duurzaam autonoom voertuig voor de last mile en is in 2016 gestart vanuit De Haagse Hogeschool / Beta ROADMAP 2017-2020 URBINN Roadmap URBINN is de ontwikkeling van een duurzaam autonoom voertuig voor de last mile en is in 2016 gestart vanuit De Haagse Hogeschool / Betafactory. Introductie Mobiliteit

Nadere informatie

Rijden op H2 is meer dan een andere bus Op weg naar een schone toekomst. Kivi Niria congres Sustainable Mobility

Rijden op H2 is meer dan een andere bus Op weg naar een schone toekomst. Kivi Niria congres Sustainable Mobility Rijden op H2 is meer dan een andere bus Op weg naar een schone toekomst Kivi Niria congres Sustainable Mobility Rob van der Sluis 1 Van fossiel naar duurzaam Andere brandstof / energiedrager Andere infrastructuur

Nadere informatie

Material Value Circle

Material Value Circle Material Value Circle Meerwaarde in de circulaire waarde keten Lonneke de Graaff Materials 2014 l.graaff@dpivalucentre.nl Inhoud DPI Value Centre Wat is de Value Circle? Waarom kijken naar de Value Circle?

Nadere informatie