Signmaker Beroepscompetentieprofiel

Transcriptie

1 Signmaker Beroepscompetentieprofiel

2 Inhoudsopgave Voorwoord... 3 Diversiteit beroepsuitoefening... 3 Wat is een beroepscompetentieprofiel?... 4 Wat is de functie van een beroepscompetentieprofiel?... 4 Waarom een format beroepscompetentieprofiel?... 4 Indeling... 4 Colofon... 6 Bronnen... 6 Betrokkenen Algemene informatie over het beroep Mogelijke functiebenamingen Beschrijving van het beroep Loopbaanperspectief Trends en innovaties Overzicht van kerntaken en werkprocessen in het beroep Beschrijving van de kerntaken Kerntaak 1 Realiseert en monteert signproduct Kerntaak 2 Uitvoeren organisatie- en professiegebonden taken Competenties Er bestaat in het Nederlands een dilemma als het gaat over het gebruik van woorden die als mannelijk en vrouwelijk geïnterpreteerd kunnen worden. We zouden consequent kunnen werken met 'hij/zij' en 'zijn/haar', maar dat geeft een gedwongenheid die wij stilistisch niet verantwoord vinden. De personen die in dit stuk de handelingen verrichten of beschreven worden, kunnen in onze optiek net zo goed mannen zijn als vrouwen BCP Signmaker 2

3 Voorwoord Aanleiding GOC is het kenniscentrum voor de creatieve industrie. Eén van de taken van GOC is het opbouwen en onderhouden van de Kwalificatiestructuur Beroepsonderwijs voor deze sector. Om deze taak te kunnen uitvoeren, doet GOC regelmatig onderzoek naar de verschillende beroepen binnen de creatieve industrie. Op grond van deze onderzoeken worden de beroepsprofielen die horen bij een bepaalde sector aangepast of er worden nieuwe profielen geschreven. Deze aangepaste of nieuwe beroepsprofielen bieden weer input aan het kwalificatiedossier, zodat dat onderhouden kan worden. Daarnaast worden de beroepsprofielen gebruikt voor het ontwikkelen van cursussen en EVCprocedures/standaarden. De beroepsprofielen die horen bij de printmedia beroepen dateerden uit Om het kwalificatiedossier te kunnen actualiseren, was er behoefte aan nieuwe, geactualiseerde beroepsprofielen. Nadat we in 2010 zijn gestart met een beroepenonderzoek hebben we in 2011 de beroepsprofielen geactualiseerd. Dit profiel is een van de geactualiseerde beroepsprofielen. Diversiteit beroepsuitoefening Het beroepscompetentieprofiel is gemaakt voor de beroepsgroep als geheel. Dit betekent echter niet dat elke individuele beroepskracht alle werkprocessen uitvoert. Er bestaat diversiteit in de beroepsuitoefening BCP Signmaker 3

4 Wat is een beroepscompetentieprofiel? Een beroepscompetentieprofiel (BCP) beschrijft de werkzaamheden en competenties die nodig zijn om een bepaald beroep uit te oefenen. Hierbij wordt uitgegaan van een vakvolwassen werknemer die al drie tot vijf jaar in het beroep werkzaam is. Drie begrippen staan centraal in het beroepscompetentieprofiel: kerntaken, opgesplitst in een aantal werkprocessen en de competenties die noodzakelijk zijn bij de uitvoering van de werkzaamheden. De inhoud van een beroepscompetentieprofiel moet herkenbaar zijn voor het bedrijfsleven. Daarom worden deze profielen opgesteld in opdracht van of in samenwerking met het georganiseerde bedrijfsleven. Het georganiseerde bedrijfsleven geeft het document een formele status door het te legitimeren. Wat is de functie van een beroepscompetentieprofiel? Een beroepscompetentieprofiel kan verschillende functies vervullen. Binnen een branche kan het een hulpmiddel zijn bij functiewaardering. Het kan ook gebruikt worden voor verdere professionalisering van werknemers, voor de ontwikkeling van competentieinstrumenten en als voorlichtingsmateriaal. Daarnaast kan een beroepscompetentieprofiel dienen als input voor opleidingen in het middelbaar beroepsonderwijs. Het bedrijfsleven is immers afnemer van mbogediplomeerden en is daarom in hoge mate richtinggevend voor de eisen die gesteld moeten worden aan deze gediplomeerden. De eisen hebben zowel betrekking op de aard en inhoud van de werkzaamheden als op de mate van bekwaamheid waarmee iemand handelt: zijn competenties. In het schema is deze laatste functie van het beroepscompetentieprofiel weergegeven: Bedrijfsleven Kenniscentra in samenwerking met onderwijs en bedrijfsleven Onderwijs Beroepscompetentieprofielen > Opleidingseisen in kwalificatiedossier > Concrete opleidingen en examens Kenniscentra ontwikkelen en onderhouden op basis van deze beroepscompetentieprofielen de opleidingseisen in de vorm van kwalificatiedossiers. Dit gebeurt in samenwerking met vertegenwoordigers van sociale partners en onderwijs. Het onderwijs ontwikkelt op basis van de kwalificatiedossiers concrete opleidingen en examens. Waarom een format beroepscompetentieprofiel? Uitgaande van het feit dat dit beroepscompetentieprofiel de basis vormt voor het eventueel ontwikkelen of aanpassen van een kwalificatiedossier is het van belang dat het beroepscompetentieprofiel voldoet aan een aantal minimumeisen. Bij de ontwikkeling van kwalificatiedossiers is het verder van belang dat beroepen onderling vergeleken kunnen worden. Een bepaalde mate van uniformiteit is hierbij gewenst. Daarom is een format beroepscompetentieprofiel ontwikkeld. Indeling De informatie over het beroep is verdeeld over vier hoofdstukken. Het eerste hoofdstuk bevat algemene informatie over het beroep, loopbaanontwikkelingen, en trends en innovaties. Het tweede hoofdstuk geeft een overzicht van de hoofdtaken en werkzaamheden van de beroepsbeoefenaar (kerntaken en werkprocessen) BCP Signmaker 4

5 Een uitwerking van deze werkzaamheden en de daarbij behorende competenties komt in hoofdstuk 3 aan bod. In het vierde hoofdstuk worden de essentiële competenties vermeld, inclusief een toelichting BCP Signmaker 5

6 Colofon Ontwikkeld door GOC In opdracht van Bestuur GOC Verantwoording Inhoudelijk gelegitimeerd door: CMBO Op: 8 augustus 2011 Inhoudelijk gelegitimeerd door: ZSO Op: 29 augustus 2011 Vastgesteld door: bestuur GOC Op: 27 september 2011 Te: Veenendaal Bronnen - Arbeidsmarktonderzoek, GOC, 2009; - CBS Statline, maart 2011 (online database; statline.cbs.nl); - Grafimedia in cijfers, GOC, juli 2009; - Beroepenonderzoek Printmedia, deelonderzoek Sign, Rijnland Advies te Wehl, Betrokkenen Interviews met de volgende bedrijven en deskundigen, uitgevoerd door Rijnland Advies in januari en februari 2011: - Frank Vermeulen - Marabu - Cees Koedijk ZSO - Reijnald Wassink - Brush Reclame Ede - Mark van den Hout - Brunschot Reclame Oirschot - Cees Bolijn - JMC Signmakers - Annette Kreuger Nieuwenhuizen Haarlem BCP Signmaker 6

7 1 Algemene informatie over het beroep In dit hoofdstuk wordt het beroep nader omschreven. 1.1 Mogelijke functiebenamingen - senior signmaker - signmaker - beletteraar - allround signmaker - signmedewerker - signspecialist - monteur - ontwerper/dtp-er - printeroperator - machine operator 1.2 Beschrijving van het beroep Werkomgeving De signmaker werkt bij een signbedrijf. Signbedrijven zijn bedrijven die zich bezig houden met het (laten) realiseren van signproducten. Ze ontwerpen, realiseren en bevestigen/monteren signproducten en geven daarbij de noodzakelijke voorlichting. Signproducten zijn producten die als doel hebben, door middel van een beeld, beeldmerk en/of (korte) tekst, een promotionele en/of verwijzende boodschap over te brengen. De uitvoering van deze producten kan plaatsvinden in analoge en/of digitale vorm. Onder signproducten vallen onder meer: - alle vormen van buiten- en binnenreclame; - huisstijluitingen; - banners, vlaggen; - producten voor markering, codering, bewegwijzering, aanduiding, enz. Een deel van de signbedrijven rekent het (conceptmatige) ontwerpen niet tot de bedrijfsactiviteiten. Deze bedrijven krijgen het ontwerp aangeleverd door hun opdrachtgever of door een intermediair (ontwerp-/reclamebureau) en richten zich op het drukken en bevestigen van de producten. Er zijn ook signbedrijven die zich richten op ontwerpen en drukken, en de montage/het bevestigen uitbesteden. Als het gaat om ontwerpen, dan houden de meeste signbedrijven zich niet bezig met conceptmatig ontwerpen, maar ieder signbedrijf houdt zich wel bezig met het toepassen van de huisstijl op de gewenste ondergrond. Tevens kunnen andere bedrijven betrokken zijn bij de productie, bijvoorbeeld voor het frezen van letters, speciale constructies, speciale vormen (bv. vacuümvormen) BCP Signmaker 7

8 of wanneer reclame op glas aangebracht moet worden. De opdrachtgever is soms de eindgebruiker (het bedrijf dat de communicatieboodschap wil communiceren). Maar de opdrachtgever kan ook een intermediair bedrijf zijn, zoals een reclamebureau, architectenbureau of etalagebureau. In sommige (kleinere) bedrijven heeft de signmaker direct contact met de klant. In andere (grotere) bedrijven worden klantcontacten afgehandeld door de bedrijfsleiding en/of de ontwerpers. Het grootste deel van de signbedrijven behoort tot het midden- en kleinbedrijf. Er zijn slechts enkele grotere bedrijven. Typerende beroepshouding De signmaker combineert de volgende houdingsaspecten: Technisch De signmaker vertaalt de behoefte van de klant (al dan niet direct) in de technische realisatie van het gewenste product. Daarvoor dient hij technieken, materialen en producten te kennen en te kunnen gebruiken. Hij dient deskundigheid te bezitten op het gebied van applicaties en de eisen die deze stellen aan techniek en materiaal. Hij dient ook de mogelijkheden, voorwaarden en duurzaamheidskenmerken te kennen van de producten, materialen en technieken en deze te kunnen toepassen. Creatief De signmaker interpreteert de briefing. (Waar moet het product op gedrukt worden? Hoe moet het gemonteerd worden? Wat is de gewenste duurzaamheid?) Op basis daarvan maakt de signmaker een ontwerp of een aanpassing van een ontwerp en kiest hij de materialen en de methode van montage. Hij dient daarvoor creativiteit en technische kennis en ervaring te bezitten en toe te kunnen passen. Dit gebeurt met name binnen de kleinere signbedrijven, waar de signmaker ook de ontwerpen maakt. Klantgericht en commercieel De signmaker moet klantgericht zijn om specifieke wensen van de klant te achterhalen. Ook moet hij de prijs-productverhouding in de gaten weten te houden. Dit is vooral van belang voor signmakers die ook ondernemer zijn of die in een klein bedrijf werkzaam zijn. Het grootste deel van de signmakers is hier werkzaam. Voor de signmaker die in loondienst werkt bij een groter bedrijf zijn commerciële vaardigheden minder belangrijk. Flexibel De signmaker moet kunnen omgaan met veranderende werkomstandigheden. Bijvoorbeeld: locaties waar een product gemonteerd moet worden, kunnen anders zijn dan verwacht. Daarnaast moet hij om kunnen gaan met verschillende technieken, substraten, materialen en applicaties. Zelfstandig: De signmaker moet zelfstandig aan een opdracht kunnen BCP Signmaker 8

9 werken. Hij moet een opdracht binnen de te besteden tijd zelfstandig kunnen uitvoeren. Nauwkeurig werken De signmaker moet nauwkeurig kunnen werken. Ontwerpen moeten nauwkeurig gemaakt en toegepast worden. Rol en verantwoordelijkheden De signmaker voert zelfstandig of in teamverband zijn werkzaamheden uit. Dit hangt sterk af van de grootte van het bedrijf. De verantwoordelijkheden van de signmaker variëren sterk. Niet in alle bedrijven werken de signmakers aan dezelfde onderdelen van het productieproces. In een groot deel van de bedrijven (de kleinere bedrijven) voert de signmaker vrijwel alle werkzaamheden uit in het bedrijfsproces, van eerste klantencontact, ontwerpen, realiseren van het product tot monteren. Er zijn ook bedrijven waar de signmaker alleen ontwerpt en het product realiseert. Tenslotte zijn er ook (veel) bedrijven waar de signmaker het ontwerp aangereikt krijgt van een collega of een externe samenwerkingspartner (reclamebureau, ontwerpbureau) en alleen zorg draagt voor het drukken en het monteren van het product. In de kleinere bedrijven heeft de signmaker contact met andere bedrijven die betrokken zijn bij de productie. In grotere bedrijven stuurt de inkoper (of de werkvoorbereider) de bijdragen van externe samenwerkingspartners aan. In een deel van de bedrijven, met name de grotere bedrijven, wordt onderscheid gemaakt tussen signmakers naar verschillende niveaus: 1. Senior signmaker: Deze medewerker verzorgt de instellingen van machines. Hij heeft kennis van de machines, de instellingen en van de materialen/media (absorptievermogen). Hij heeft kennis van colour management bij grootformaat printers en de aansturing van deze machines. Door zijn ervaring kan hij freesmachines op de juiste manier instellen. Het gaat om medewerkers met veel werkervaring, technische kennis en technisch inzicht. Dit type medewerker komt over het algemeen voor in bedrijven die werken met dure, geavanceerde apparatuur. Dit zijn in ieder geval de grotere bedrijven en een deel van het midden- en kleinbedrijf. Deze medewerker heeft veelal een mbo niveau 4 diploma. Advies aan klanten met betrekking tot de visuele comunicatie wordt veeal door hbo ers gedaan. 2. Signmaker: Deze medewerker verricht de uitvoerende werkzaamheden. Hij maakt de machineplanning (het kiezen van slimme volgordes op machines), zorgt voor aanvoer van materiaal, verricht zaagwerk op het materiaal, bedient de printers/machines, verricht eenvoudig onderhoud (bijvullen van inkten, schoonmaken van koppen van printers en op de freestafel) en controleert de frezen op scherpte. Deze medewerker heeft mbo-niveau en in veel gevallen een BCP Signmaker 9

10 mbo niveau 3 diploma. 3. Beginnend medewerker sign: Deze medewerker verricht delen van de taken van de signmaker, met name eenvoudige werkzaamheden zoals snijden en plotten op kleinere printers. Dit kan een medewerker zijn zonder vakdiploma of een beginnend medewerker met een mbo-diploma. Complexiteit Het werk van de signmaker vereist specifieke kennis van de mogelijkheden, voorwaarden en duurzaamheidskenmerken (weerbestendigheid) van de producten, materialen en technieken. Over het algemeen kan men zeggen dat standaardisatie in het signvak weinig voorkomt. Signproducten zijn altijd uniek en het ontwerpen, realiseren en monteren van de signproducten is elke keer opnieuw een uniek werkproces. Onderdelen van signproducten worden vervaardigd van verschillende materialen (bijvoorbeeld kunststof, karton, hout, glas, metaal). In een sign eindproduct kunnen dan diverse materialen worden samengevoegd. Door de combinatie van verschillende vormen, formaten en materialen wordt de productie en montage van 3D sign eindproducten steeds complexer. De opdrachten worden veelal binnen tijdsdruk en op diverse interne en externe locaties uitgevoerd. De medewerker moet zijn werkzaamheden en houding hierop aan kunnen passen. Bovendien heeft de signmaker continu te maken met technische vernieuwingen (materialen, printtechnieken) die hij bij moet houden. Wettelijke beroepsvereisten Ja, de volgende wetgevingen zijn van invloed op de uitoefening van het beroep: Arbowetgeving, Veiligheid en milieuwetgeving en wetgeving voedingsmiddelenindustrie. Bij de druktechnieken gelden zware eisen (vooral op milieugebied) die men nog steeds verder aanscherpt. Veelal zijn deze regels verwerkt in bedrijfsregels en voorschriften. Voor het beplakken van vliegtuigen dient men bijvoorbeeld specifiek gecertificeerd te zijn. De signmaker dient op de hoogte te zijn van de eisen rond brandveiligheid (b.v. van toepassing op doek- /bannermateriaal). Als de signmaker het aanvragen van vergunningen overneemt van de klant benadert hij hiervoor in de meeste gevallen de gemeentelijke overheid en volgt hij de gemeentelijke regelgeving. Ook bij het ontwerp en de montage houdt hij rekening met deze regelgeving. Branche vereisten Nederlands en (moderne) vreemde talen Nee De beheersing van het Nederlands is van belang voor de communicatie met collega s. Als de signmaker offertes opstelt, dient ook zijn schriftelijke beheersing van het Nederlands goed te zijn BCP Signmaker 10

11 Door de internationalisering van de markt is de beheersing van (moderne) vreemde talen van belang voor de signmaker, met name voor de signmakers die contact hebben met de internationale klanten. Rekenen/wiskunde Zowel voor het ontwerpen, het opstellen van offertes als voor het produceren van het signproduct en het monteren ervan dient de signmaker goede rekenvaardigheden te bezitten. Hij dient zaken als vergroten en verkleinen te beheersen, ruimtelijk inzicht te hebben, uit te kunnen rekenen hoeveel materiaal hij nodig heeft en (achteraf) verbruikt heeft. 1.3 Loopbaanperspectief De loopbaanperspectieven verschillen per bedrijf. Bij die bedrijven waar ontwerpwerk voorkomt, kan de signmaker doorgroeien naar de functie van ontwerper/vormgever. In veel bedrijven zijn de verticale doorgroeimogelijkheden beperkt omdat het maar kleine bedrijven zijn. De signmaker kan zich dan vooral in de breedte ontwikkelen. Bijvoorbeeld naar praktijkopleider of begeleider van collega s. Ook kan hij zich ontwikkelen door meer technieken te leren beheersen. Bij de grotere bedrijven kan men doorgroeien van junior naar signmaker en van signmaker naar senior signmaker. De meeste bedrijven zijn echter klein en kunnen deze doorgroeimogelijkheden niet bieden. Verder kan de signmaker zich op termijn als zelfstandig signmaker vestigen. Dit is in het verleden veel gebeurd. De indruk bestaat dat dit de afgelopen twee jaar, als gevolg van de crisis, iets minder voorkomt. Doordat het werkveld zich snel ontwikkelt, is het mogelijk, specialismen te ontwikkelen (bijvoorbeeld gespecialiseerde bedrijven voor het beplakken van auto s of vliegtuigen). 1.4 Trends en innovaties Hieronder worden relevante ontwikkelingen voor het beroep beschreven. Trends en innovaties geven aan in hoeverre het beroep nog kan veranderen onder invloed van vernieuwingen. Het gaat hierbij om ontwikkelingen op de arbeidsmarkt, ontwikkelingen in wetgeving en overheidsregulering, en ontwikkelingen in de beroepsuitoefening zelf (bijv. technologische veranderingen of marktontwikkelingen in de sector). Arbeidsmarkt De signsector is volgens de deskundigen een van de snelst groeiende takken in de grafimedia industrie in de afgelopen 10 jaar. Er zijn veel kleine bedrijven gestart; de drempel voor toetreding tot deze branche is laag. Hoewel in de afgelopen twee jaar de baankansen iets minder goed waren en er zelfs bedrijven verdwenen zijn als gevolg van de recessie, trekt de branche op dit moment weer iets aan BCP Signmaker 11

12 Er is een toenemende vraag vanuit de markt om snel te leveren tegen een gunstige prijs. Daarnaast neemt de vraag naar digitale prints toe. Hierdoor versnelt het proces van digitalisering in de branche. De snelle groei van de signsector heeft ook geleid tot een toename van het aantal minder vakbekwame tot niet-vakbekwame en dus incapabele signmakers. Het arbeidsmarktperspectief van leerlingen signmaker is daarmee goed. Zeker na een economisch herstel mag worden verwacht dat gediplomeerde leerlingen snel in de branche aan het werk kunnen. Bedrijven zijn begonnen met een kleine vlakbedprinter. Daarna ging men vlakbedprinters gebruiken voor printen op harde materialen zoals kunststof, karton, aluminium, glas etc. Tegenwoordig kan men ook glas printen met een goede kwaliteit. Deze ontwikkelingen zetten bedrijven onder druk om zich te specialiseren en/of te investeren in apparatuur. Hierdoor komt er meer structuur in de bedrijvenpopulatie; er ontstaan grotere bedrijven en er vindt specialisering plaats. De signsector is een relatief jonge bedrijfstak, ontwikkeld uit o.a. de zeefdruk-, lichtreclame- en reclameschilderbedrijven. De bedrijven zijn nog steeds bezig om zich verder te professionaliseren. Door deze en bovenstaande ontwikkelingen zal de bedrijfsorganisatie zich moeten aanpassen wat betreft de organisatie, werkprocessen, procedures, administratie, technieken en opleidingsbeleid. De bedrijfsinventaris zal moeten worden vernieuwd en uitgebreid om aan de vraag naar maatwerk en snelle levertijden te voldoen. De behoefte bestaat aan personeel dat specifiek voor de signsector is opgeleid. Bedrijven die sign producten op een professionele manier willen vervaardigen, moeten een enorme investering doen in printers en afwerkapparatuur. Zulke investeringen kunnen alleen rendabel worden gemaakt als men werkt voor grote opdrachtgevers. Deze leveren het ontwerpwerk zelf aan. Het leveren van een totaalpakket aan de klant wordt steeds belangrijker. Hierdoor zullen signbedrijven meer allround gaan werken. Het accent ligt niet meer alleen op het produceren van sign, (conceptuele) vormgeving wordt ook steeds belangrijker (afstemming op huisstijlen bv.). Voor bedrijven die nog niet actief zijn met vormgeving betekent dit, dat de druk om ook vormgeving te gaan doen groter wordt. Zij kunnen vormgeving blijven negeren of voor vormgeving samenwerken met ontwerpbureaus. Voor de bedrijven die reeds aan vormgeving doen, betekent het dat vormgeving steeds meer gewicht krijgt. Wetgeving en regelgeving De signmaker heeft te maken met de wet- en regelgeving op het gebied van Arbo, veiligheid en milieu. De regels op deze terreinen worden over het algemeen strenger en zijn continu aan verandering onderhevig BCP Signmaker 12

13 Ontwikkelingen in de beroepsuitoefening Beroepsbeoefenaren die alle onderdelen van het signvak uitoefenen, zullen steeds minder voorkomen en medewerkers gaan zich meer specialiseren. Er zijn continu allerlei technische innovaties die van invloed zijn op de beroepsuitoefening van een signmaker: - In de automatisering worden nog steeds in snel tempo nieuwe hardware (bv. full colour apparatuur) en versies van software voor snij-, print- en freesprogramma s geïntroduceerd. De signmaker krijgt steeds meer te maken met digitalisering van het productieproces. - Digitaal printen ontwikkelt zich verder. - Zelfklevend vinyl is verder ontwikkeld. - De materialen zijn steeds duurzamer, zowel voor binnen- als buitengebruik. Dat wil zeggen: de materialen leven langer en ze zijn niet per se milieuvriendelijker geworden. - Een (relatief) nieuw verschijnsel is het gebruik van LED verlichting. - Het gebruik van internet en de internationalisering van de markt zal het werkgebied van de signmaker vergroten. Tegelijkertijd zal ook de concurrentie toenemen BCP Signmaker 13

14 2 Overzicht van kerntaken en werkprocessen in het beroep In dit hoofdstuk wordt een overzicht gegeven van de kerntaken en werkprocessen kenmerkend voor het beroep. Een kerntaak is een kenmerkende taak binnen de beroepsuitoefening. Het betreft een substantieel deel van de beroepsuitoefening naar omvang, tijdsbeslag, frequentie en/of belang. Een werkproces is een afgebakend onderdeel van een kerntaak. Het werkproces kent een begin en een eind, heeft een resultaat en wordt kenmerkend herkend in de beroepspraktijk. De werkprocessen worden in handelingen beschreven opdat duidelijk is wat de beroepsbeoefening inhoudt. Signmaker Kerntaak Werkproces Kerntaak 1 Realiseert en monteert signproduct 1.1 Maakt ontwerp voor het signproduct 1.2 Bereidt de realisatie digitaal voor 1.3 Stelt de machine in voor de productie 1.4 Monteert het signproduct 1.5 Zorgt voor onderhoud van de machine 1.6 Houdt het archief bij Kerntaak 2 Uitvoeren organisatie- en professiegebonden taken 2.1 Pleegt acquisitie 2.2 Regelt en bewaakt de productie 2.3 Stuurt medewerkers aan 2.4 Blijft op de hoogte van ontwikkelingen in het vakgebied BCP Signmaker 14

15 3 Beschrijving van de kerntaken In dit hoofdstuk zijn de verschillende kerntaken in dit beroepscompetentieprofiel beschreven. Verder worden de werkprocessen en bijbehorende resultaten benoemd. 3.1 Kerntaak 1 Realiseert en monteert signproduct Werkprocessen bij kerntaak 1 Maakt ontwerp voor het signproduct De Signmaker: neemt contact op met de opdrachtgever of leidinggevende om te bepalen wat nodig is; maakt een eerste concept van het ontwerp; stuurt concept op en bespreekt dit met opdrachtgever of leidinggevende; past eventueel nog het ontwerp aan; vraagt om goedkeuring van het ontwerp door opdrachtgever of leidinggevende. Resultaat: Een ontwerp dat gebaseerd is op de briefing van de opdrachtgever of leidinggevende. Op basis van het ontwerp verleent de opdrachtgever al dan niet goedkeuring voor de realisatie van het ontwerp. Het ontwerp kan deel uitmaken van een groter (marketing)concept. 1.2 Bereidt de realisatie (digitaal) voor De signmaker: maakt een digitaal bestand (werkopdracht) om de machines aan te sturen; controleert het digitale bestand op de belangrijkste aspecten: kleuren, lettertypen, formaten en vervormingen; combineert meerdere opdrachten, zodat de apparatuur zo efficiënt mogelijk wordt gebruikt. Hierbij houdt hij rekening met de materiaalsoort, de afmetingen en de uitvoering; selecteert een geschikte computerapplicatie; voert het ontwerp in de computerapplicatie in; bepaalt of het resulterende eindproduct goed genoeg is. Resultaat: Een digitaal bestand dat door de machines verwerkt kan worden. 1.3 Stelt de machine in voor de productie De signmaker: zorgt voor het te bewerken materiaal; zet het bestand digitaal klaar op de computer; behandelt, indien van toepassing, het te bewerken oppervlak voor; plaatst het te bewerken materiaal in de machine; start de apparatuur op via de computer; bewerkt, eventueel, een klein oppervlak met een testprogramma; past, indien nodig, de instellingen aan; BCP Signmaker 15

16 bewerkt het materiaal met de machine/machines (plotten, printen, snijden of frezen); controleert de staat van de apparatuur en voert reparatie uit of laat dit doen; controleert het resultaat. Resultaat: Het signproduct, gebaseerd op werkinstructies en ontwerp, is gereed om gemonteerd te worden. Restmateriaal is volgens bedrijfsvoorschriften en milieueisen geregistreerd en afgevoerd. 1.4 Monteert het signproduct De signmaker: bereidt de werkplek voor en richt deze in (opruimen, klimmaterieel plaatsen e.d.); bouwt de ondergrond(constructie); behandelt de ondergrond(constructie) voor (ontvetten of op kleur spuiten); maakt het signproduct gereed voor montage; pakt het signmateriaal in (bij externe locatie) en verzamelt benodigdheden voor montage ter plekke (gereedschap, klimmaterieel en dergelijke); monteert signproducten op de ondergrond, bijvoorbeeld lichtbakken, reclameborden, auto s en dergelijke; controleert het eindresultaat; registreert en rapporteert materiaal, tijd e.d. aan de leidinggevende; voert nacalculatie uit. (In een deel van de bedrijven gebeurt dit door de projectmanager.) Resultaat: Een sign eindproduct dat gebaseerd is op het ontwerp en de werkinstructies. De externe en interne opdrachtgevers zijn tevreden. De werkplek is opgeruimd achtergelaten en restmateriaal is volgens milieuvoorschriften geregistreerd en afgevoerd. 1.5 Zorgt voor onderhoud van de machine De signmaker: verricht onderhoudshandelingen en vervangingen; laat een externe monteur komen als er zaken aan de gecompliceerde machine/frees, graveermachine of grootformaat printer kapot zijn. Resultaat: Een goed onderhouden, schone en goed werkende machine. 1.6 Houdt het archief bij De signmaker: controleert digitale en fysieke bestanden; controleert huidige archiefstructuur op bruikbaarheid en past eventueel aan; bepaalt welke bestanden bewaard of verwijderd worden; markeert en registreert de bestanden BCP Signmaker 16

17 Resultaat: Een up-to-date en goed gestructureerd archief. Toelichting kerntaak 1 T.a.v. werkproces 1.1: Deze taak komt niet in alle signbedrijven voor. - Een deel van de signbedrijven doet geen ontwerpwerk en krijgt de ontwerpen aangeleverd van de opdrachtgever, een reclamebureau of een ontwerpbureau. Het komt ook voor dat men ontwerpwerk aanneemt en uitbesteedt aan een ontwerpbureau. - Een ander deel van de bedrijven, vaak de kleinere bedrijven, doet wel ontwerpwerk, maar op een eenvoudig niveau. Het gaat in deze gevallen om simpele ontwerpen, projecties van bestaande ontwerpen of aanpassing van bestaande ontwerpen. Deze bedrijven zijn te klein om een gespecialiseerde ontwerper rendabel te werk te kunnen stellen. - Tot slot zijn er bedrijven waar het ontwerpen een volwaardige activiteit is of waar het ontwerp een onderdeel van de taken van de ordervoorbereider of de verkoper is. Alleen de grote bedrijven (daarvan zijn er ongeveer 50 in Nederland) hebben gespecialiseerde ontwerpers in huis. T.a.v. werkproces 1.4: In sommige bedrijven (met name de grotere) gebeurt dit werk door gespecialiseerde montageploegen. Deze medewerkers werken niet in de productie. In andere bedrijven gebeurt dit werk door de signmaker. 3.2 Kerntaak 2 Uitvoeren organisatie- en professiegebonden taken Werkprocessen bij kerntaak Pleegt acquisitie De signmaker: oriënteert zich op de markt, klant en concurrentie; bouwt relaties op en onderhoudt deze; signaleert verkoopkansen en benut deze; attendeert (potentiële) klanten op de producten en diensten die het bedrijf levert; geeft informatie en advies m.b.t. de producten en diensten; verwerft nieuwe opdrachten; onderhandelt over o.a. prijzen, kwaliteit en leveringsvoorwaarden; stelt realistische offertes en calculaties op. Resultaat: Er zijn nieuwe opdrachten binnengehaald. Er zijn realistische offertes opgesteld. 2.2 Regelt en bewaakt de productie De signmaker: maakt een planning voor de werkzaamheden en past deze zo nodig tussentijds aan; zorgt voor een efficiënte inkoop (en opslag) van materialen; zorgt voor een efficiënte en accurate administratie en boekhouding; regelt dat (tussen)producten op tijd worden geleverd; bewaakt de financiën; BCP Signmaker 17

18 grijpt in als het budget dreigt te worden overschreden; komt met voorstellen om financiële knelpunten op te lossen; legt verantwoording af over zijn werkzaamheden. Resultaat: De inkoop van materialen is goed geregeld De productie is efficiënt verlopen. De administratie en boekhouding zijn op orde. 2.3 Stuurt medewerkers aan De signmaker: stuurt medewerkers aan; legt aan medewerkers uit wat er van hen verwacht wordt; zorgt ervoor dat de werkzaamheden correct worden uitgevoerd; stemt de aansturing van medewerkers af met de productieleiding en eventueel de opleidingsfunctionaris; geeft instructie of aanwijzingen bij technische werkzaamheden en het gebruik van (nieuwe) apparatuur en software; geeft aan waar in het productieproces verbeterpunten gerealiseerd kunnen worden. Resultaat: Medewerkers weten welke werkzaamheden van hen worden verwacht en voeren deze op correcte wijze uit. Medewerkers hebben kennis van apparatuur en software, en kunnen deze toepassen. De signmaker wordt gezien en benaderd als vakkundige vraagbaak. 2.4 Blijft op de hoogte van ontwikkelingen in het vakgebied De signmaker: wisselt informatie uit met collega s; onderhoudt contacten met branche- en vakgenoten en vertegenwoordigers; volgt ontwikkelingen via vakbladen en beurzen; volgt bijscholingen. Resultaat: Ontwikkelingen worden gevolgd en geïntegreerd in het productieproces om zo de klant optimale mogelijkheden te kunnen bieden BCP Signmaker 18

19 4. Competenties In dit hoofdstuk worden de competenties beschreven die nodig zijn om het beroep goed uit te kunnen oefenen. Competenties 1. Plannen en organiseren Toelichting Gelet op de snelheid van de machines, de kosten van het materiaal en de verliezen bij fouten moet het druk- of bewerkingsproces goed voorbereid worden. Ook het monteren van het signproduct dient intern en extern goed te zijn afgestemd en gepland. 2. Kwaliteit leveren De eisen van de klant worden steeds hoger en de mogelijkheden om de wensen van klanten te realiseren ook. Dit vereist van de signmaker dat hij zich steeds meer in zal moeten spannen om de vereiste kwaliteit te leveren. Kwaliteit en tevredenheid van de klant is de kurk waar het signbedrijf op drijft. 3. Leren In het signvak heeft de beroepsbeoefenaar met zoveel verschillende aspecten en factoren te maken, dat het haast ondoenlijk is om dit allemaal binnen een afgebakende en beperkte opleidingsperiode te leren. Het is in dit vak daarom van belang dat de beroepsbeoefenaar blijft leren, door zich in de praktijk en door eigen initiatieven nieuwe kennis en vaardigheden eigen te maken. De medewerker dient nieuwsgierig te zijn naar nieuwe technieken en materialen en dient zich deze snel eigen te kunnen maken. 4. Vakdeskundigheid toepassen 5. Materialen en middelen inzetten 6. Op de behoefte en verwachtingen van de klant richten 7. Samenwerken en overleggen Kent de essentiële, manuele vaardigheden van het vak. Hij is op de hoogte van nieuwe technieken, materialen en applicaties en kan deze toepassen. Doordat de wensen van de klant zo verschillend kunnen zijn, dient de signmaker veel kennis te hebben van materialen en technieken voor het vervaardigen van het signproduct en voor het monteren van het signproduct. Hij dient de meest geschikte materialen en middelen te kiezen en deze op de juiste manier te gebruiken. De signmaker achterhaalt de behoefte en verwachtingen van de klant en voelt aan wat de klant bedoeld. Hij sluit hier zoveel mogelijk bij aan en houdt de tevredenheid van de klant goed in de gaten. De signmaker stemt zijn werkzaamheden goed af met betrokkenen. Hij overlegt tijdig en regelmatig met anderen en informeert hen voldoende BCP Signmaker 19