VERBRUIKSANALYSE SECTOR MACHINE-INDUSTRIE
|
|
- Tobias ten Hart
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 VERBRUIKSANALYSE SECTOR MACHINE-INDUSTRIE M. Overboom, A.W.N. van Dril ECN-Beleidsstudies Petten NEEDIS Postbus ZG Petten telefoon: telefax : NDS november 1996
2 Verantwoording In opdracht van de Stichting NEEDIS wordt door ECN-Beleidsstudies het Nationaal Energie en Efficiency Data Informatie Systeem ontwikkeld. In de Stichting NEEDIS zijn het Ministerie van Economische Zaken, Sep en Gasunie vertegenwoordigd. Het doel van NEEDIS is om een algemeen erkend en in beginsel openbaar databestand samen te stellen en actueel te houden. In dit databestand wordt informatie opgenomen over het energieverbruik en de energie-efficiency in Nederland. Daarbij wordt onderscheid gemaakt naar energiedrager, verbruikerscategorie, energiefunctie en type installatie. Voorts worden andere grootheden bijgehouden die het energieverbruik mede verklaren. Om de diverse gebruiksmogelijkheden van de NEEDIS-structuur en -databank aan te geven laat de Stichting NEEDIS verbruiksanalyses verrichten. In 1996 is door ECN-Beleidsstudies de sectorstudie machine-industrie uitgevoerd. Aan de hand van deze studie is de voorliggende analyse gemaakt. De bewerkingen en resultaten van deze analyse zijn evenwel geen onderdeel van het NEEDIS-databestand. Studies van diverse andere sectoren en gegevens uit het databestand zijn verkrijgbaar bij de beheerder van NEEDIS. 2
3 INHOUD 1. INLEIDING 5 2. VERBRUIKSSALDO 7 3. ENERGIEFUNCTIES 11 REFERENTIES 15 3
4 November 1996 Verbruiksanalyse sector machine-industrie 4
5 1. INLEIDING Deze analyse dient als voorbeeld voor het gebruik van NEEDIS, het Nationale Energie- en Efficiency Data Informatie Systeem en betreft de sector machine-industrie (SBI 35.5). De studie is gebaseerd op de sectorstudie van de machine-industrie [1] en uitgevoerd met een door ECN-Beleidsstudies ontwikkeld rekenmodel. In deze analyse wordt gekeken in hoeverre ontwikkelingen in energieverbruik verklaard kunnen worden met behulp van de sectorstudie en ervaringen uit de praktijk. Tevens wordt gekeken naar de bruikbaarheid van indicatoren voor het volgen van energiefuncties. De studie is uitgevoerd door de ECN-Beleidsstudies. De data waarmee gewerkt wordt zijn gehaald uit het NEEDIS databestand en de sectorrapportage [1] van de machine-industrie. In hoofdstuk 2 wordt een analyse op sectorniveau uitgevoerd. Hoofdstuk 3 geeft een nadere analyse op functieniveau. Tot slot wordt een evaluatie gegeven in hoofdstuk 4. 5
6 November 1996 Verbruiksanalyse sector machine-industrie 6
7 2. ANALYSE OP SECTORNIVEAU Het grootste gedeelte van het energieverbruikssaldo betreft aardgas (62%). Hiervan wordt 60% ingezet voor ruimteverwarming [2]. Elektriciteit wordt het meest gebruikt voor comprimeren (22%), kracht (20%) en licht (18%) [2]. Overige energieverbruikende activiteiten zijn onder andere assembleren en communicatie. In figuur 1 wordt de produktiewaarde, en het energieverbruik weergegeven van de machine-industrie met index 1988 = 1. De produktiewaarde is gecorrigeerd voor de inflatie (1985 = 100), het aardgasverbruik voor ruimteverwarming is gecorrigeerd met de graaddagenmethode. Index 1,4 1,3 1,2 1,1 1,0 0, Produktiewaarde prijzen 1985 Elektriciteitsverbruik Aardgasverbruik Werkzame personen Totaal energieverbruikssaldo Totaal beslag op primaire energiedragers Figuur 1: Verloop van produktiewaarde, totaal energieverbruikssaldo, elektriciteitverbruikssaldo en aardgasverbruikssaldo en totale beslag op primaire energiedragers Het is eenvoudig te zien dat de ontwikkeling in het energieverbruik van de machine-industrie de trend van de ontwikkeling in de produktiewaarde volgt. Wat echter nog meer van belang is, is het feit dat het elektriciteitsverbruikssaldo duidelijk sneller stijgt aardgasverbruik. In het TNO-rapport [3] wordt al aangegeven dat het elektriciteitsverbruik zou toenemen in de metaalverwerkende industrie vanwege nieuwe toepassingen in de metaalbewerking. Een produktie-onderdeel dat in de machine-industrie gezien kan worden als één van de belangrijke energiegebruikende onderdelen. Het grootste gedeelte van het energieverbruikssaldo in de machine-industrie betreft aardgas. Het aandeel varieert zo rond de 62% in de zichtjaren. Het aandeel elektriciteitsverbruik is gestegen van 30% naar zo n 34%. Het aandeel van overige energiedragers is over deze vijf jaren gedaald van 7% naar 4%. In figuur 2 is de verdeling van de percentages voor de verschillende energiedragers weergegeven naar energieverbruikssaldo en naar beslag op primaire energiedragers. Voor de omrekening van naar beslag op primaire energiedragers is de methode gevolgd zoals gebruikt bij de Meerjarenafspraken tussen overheid en industrie. Voor elektriciteit is de omrekeningsfactor 2,5 en voor aardgas is deze 7
8 November 1996 Verbruiksanalyse sector machine-industrie 1. Voor de overige energiedragers wordt de factor bepaald aan de hand van de werkelijke verwerkingsroute. Hier is de factor 1 aangehouden 1. [%] 100 aandeel in beslag op primaire energiedragers aandeel in energieverbruikssaldo Elektriciteit Aardgas Overige energiedragers Figuur 2: Percentages van het beslag op de verschillende energiedragers Als we kijken naar het beslag op primaire energiedragers krijgen we enigszins een ander beeld van het aandeel in het energieverbruik voor de verschillende energiedragers. Elektriciteit is nu de belangrijkste energiedrager ( 51% in 1988 tot 56% in 1992). Het aandeel van gas is hier 42%. Nu is in de machine-industrie het elektriciteitsverbruik voor het grootste gedeelte procesgebonden (minimaal 75% [2]). Echter in het produktieproces wordt niet direct gelet op het energieverbruik. De kosten van het energieverbruik bedragen nog altijd maar zo n 1-3% van de totale verbruikswaarde. In de produktie is men eerder bezorgd over een tekort aan capaciteit dan over een erg hoog energieverbruik. Aardgasverbruik is voor het grootste gedeelte gekoppeld aan ruimteverwarming. Het grootste gedeelte betreft dus persoonsgebonden verbruik. Men zal hierop bezuinigen indien mogelijk. Nog steeds blijkt echter uit de praktijk dat men weinig informatie heeft over de mogelijkheden van bezuinigen bij niet proces gebonden energieverbruik. Verbeteringen op het gebied van gasverbruik zijn dus nog steeds te verwachten. 1 In het rapport Energy efficiency and structural change in the Netherlands, van de vakgroep Natuurwetenschap en Samenleving van de Universiteit Utrecht (1994) worden nog de volgende conversiefactoren gegeven: Factor Energiedrager 1,097 Kool en koolprodukten 1,116 Olie en olieprodukten 0,619 Stoom Waarschijnlijk is de conversiefactor 1 voor overige energiedragers aan de lage kant. 8
9 Analyse op sectorniveau In figuur 3 enkele kengetallen (geïndexeerd) weergegeven van de machine-industrie. Het energieverbruik betreft het energieverbruikssaldo. Het aardgasverbruik is wederom gecorrigeerd voor de graaddagen en de produktiewaarde is gecorrigeerd voor de inflatie. Index 1,1 1,05 1 0,95 0, Energieverbruik per werknemer Energie-intensiteit (en/pw) Energieverbruik per werknemer (prim) Energie-intensiteit primair (prim/pw) Arbeidsproduktiviteit Figuur 3: Enkele verhoudingsgetallen van de machine-industrie Er is een geleidelijk verbetering van het energieverbruik per werknemer en de energie-intensiteit als we kijken naar het energieverbruikssaldo. Echter wordt het energieverbruik uitgedrukt in beslag op primaire energiedragers dan verdwijnt deze verbetering zo goed als geheel wat veroorzaakt wordt door de stijging in het elektriciteitsverbruik. De arbeidsproduktiviteit varieert licht maar blijft over de gehele periode gezien redelijk constant. Eind jaren tachtig zijn veel bedrijven gaan reorganiseren. Arbeidskosten zijn zoveel mogelijk variabel gemaakt (uitzendkrachten en loondienst). 9
10 November 1996 Verbruiksanalyse sector machine-industrie 10
11 3. ANALYSE OP FUNCTIENIVEAU De hoeveelheid inkoop van metaal is in de sectorstudie aangewezen als mogelijk indicator voor het volgen van het energiegebruik van de energiefunctie metaalbewerken (mechanisch, thermisch). Tabel 1: Hoeveelheid ingekocht metaal en halffabrikaat machine-industrie Jaar Metaal Halffabrikaat [ton] [mln gld] De waarden voor 1991 en 1992 zijn berekend vanuit de kosten voor metaalinkoop en de prijzen voor die jaren. Bron: Produktiestatistieken industrie, CBS. In figuur 4 worden de waarden voor deze indicatoren geïndexeerd weergegeven samen met het aardgasverbruik en het elektriciteitsverbruik. Index 1,4 1,3 1,2 1,1 1,0 0, Elektriciteitsverbruik Metaalverbruik Aardgasverbruik Waarde ingekocht halffabrikaat Figuur 4: Energiefuncties indicatoren voor de machine-industrie Het verloop van de indicator ingekocht metaal voor de energiefuncties vormen/bewerken metaal en procesverwarmen vertoont geen gelijkenis met de andere ontwikkelingen. Zoals reeds vermeld wordt dit onderdeel steeds meer uitbesteed, waarbij deze functie verdwijnt naar de metaalproduktenindustrie. Een sector waar deze twee energiefuncties een belangrijke rol spelen en derhalve het energieverbruik beïnvloeden is de subsector van fabrieken van tandwielen, lagers en andere drijfwerkelementen. Om te controleren of voor deze sector de metaalinkoop een indicatie geeft van het energieverbruik van bovengenoemde energiefuncties worden de waarden van de metaalinkoop vergeleken met het energieverbruik. Aangezien het energieverbruik voor deze functies niet afzonderlijk 11
12 November 1996 Verbruiksanalyse sector machine-industrie geregistreerd is wordt als benadering het totale energieverbruik gehanteerd. In tabel 2 staan de waarden gegeven van de metaalinkoop voor de fabrieken van tandwielen, lagers en andere drijfwerkelementen. Tabel 2: Hoeveelheid ingekocht metaal voor fabrieken van tandwielen, lagers en andere drijfwerkelementen Jaar Ingekocht metaal Waarde [ton] [mln gld] , , , , ,6 1 De waarden voor 1991 en 1992 zijn berekend vanuit de kosten voor metaalinkoop en de prijzen voor die jaren. Bron: Produktiestatistieken industrie, CBS. In deze sector zou een duidelijkere relatie kunnen bestaan tussen de ontwikkelingen in het energieverbruik en de metaalinkoop. In figuur 5 worden de waarden van de verschillende reeksen voor deze subsector grafisch weergegeven. Index 1,3 1,2 1,1 1 0,9 0,8 0,7 0, Produktiewaarde (gedefl.) Verbruikssaldo aardgas (grd corr) Verbruikssaldo elektriciteit Ingekocht metaal Figuur 5: Verloop van de produktiewaarde, metaalinkoop en energieverbruik voor de tandwielenindustrie In de grafiek is te zien dat de richting van de ontwikkeling van de metaalinkoop overeenkomt met die van de ontwikkeling van de produktiewaarde en het elektriciteitsverbruik. Ten aanzien van de ontwikkeling in het aardgasverbruik is geen relatie te leggen met de hoeveelheid ingekocht metaal. De sterke daling van de hoeveelheid ingekocht metaal in 1991 kan ten dele samenhangen met de gewijzigde enquêtering van CBS. 12
13 4. EVALUATIE Uit de analyse op sectorniveau blijkt duidelijk de structurele toename van het elektriciteitsverbruik in de machine-industrie. Er zijn geen trends betreffende energiebesparing te vinden. Eventuele verbanden tussen energieverbruik en produktiegrootheden zijn herkenbaar. Aan de hand van de laatste analyse kan niet rechtstreeks de conclusie worden getrokken dat de ontwikkeling in het elektriciteitsverbruik van de energiefunctie vormen/bewerken metaal (mechanisch) beschreven kan worden door de ontwikkeling in de metaalinkoop. Hetzelfde geldt voor het aardgasverbruik van de functie procesverwarmen. Mede vanwege het diffuse karakter van de sector heeft analyse op basis van algemene grootheden als produktiewaarde en werknemers de voorkeur. 13
14 November 1996 Verbruiksanalyse sector machine-industrie 14
15 REFERENTIES [1] M.A. Overboom: Sectorstudie machine-industrie. NEEDIS, Petten, [2] E 3 T consult b.v., Novem: Energieverbruik en besparingsmogelijkheden naar technologieën in de verwerkende industrie. Woubrugge, [3] A.G. Melman, H. Boot, G. Gerritse: Energiebesparingspotentiëlen TNO, april
VERBRUIKSANALYSE GRAFISCHE BEDRIJVEN
VERBRUIKSANALYSE GRAFISCHE BEDRIJVEN A.W.N. van Dril ECN-Beleidsstudies Petten NEEDIS Postbus 1 1755 ZG Petten telefoon: 0224-564750 telefax : 0224-563338 NDS--96-006 februari 1996 Verantwoording In opdracht
Nadere informatieSECTORSTUDIE ELEKTROTECHNISCHE INDUSTRIE
SECTORSTUDIE ELEKTROTECHNISCHE INDUSTRIE ir. E.P. Brouwer en ir. R.M. van Iersel E 3 T consult b.v. Woubrugge NEEDIS Postbus 1 1755 ZG Petten telefoon: 02246-4750 telefax : 02246-3338 oktober 1994 Verantwoording
Nadere informatieVERBRUIKSANALYSE SECTOR ONDERWIJS
VERBRUIKSANALYSE SECTOR ONDERWIJS H.J. Dechesne DECHESNE technisch management consultants Leusden NEEDIS Postbus 1 1755 ZG Petten telefoon: 0224-564750 telefax : 0224-563338 NDS--96-010 oktober 1996 Verantwoording
Nadere informatieCO2-monitor 2013 s-hertogenbosch
CO2-monitor 2013 s-hertogenbosch Afdeling Onderzoek & Statistiek Maart 2013 2 Samenvatting In deze monitor staat de CO2-uitstoot beschreven in de gemeente s-hertogenbosch. Een gebruikelijke manier om de
Nadere informatieCO 2 -uitstootrapportage 2011
Programmabureau Klimaat en Energie CO 2 -uitstootrapportage 2011 Auteurs: Frank Diependaal en Theun Koelemij Databewerking: CE Delft, Cor Leguijt en Lonneke Wielders Inhoud 1 Samenvatting 3 2 Inleiding
Nadere informatieTijdreeks huishoudelijke energieconsumptie 1980-1995
Tijdreeks huishoudelijke energieconsumptie 1980-1995 Notitie in opdracht van het RIVM Kees Vringer. Vakgroep Natuurwetenschappen en Samenleving (NW&S). Universiteit Utrecht. Utrecht, Mei 1998. Nummer:
Nadere informatieSECTORSTUDIE MACHINE-INDUSTRIE
SECTORSTUDIE MACHINE-INDUSTRIE M.A. Overboom ECN-Beleidsstudies Petten NEEDIS Postbus 1 1755 ZG Petten telefoon: 0224-564750 telefax : 0224-563338 NDS--96-007 februari 1996 Verantwoording Dit rapport is
Nadere informatieVERBRUIKSANALYSE GLASTUINBOUW
VERBRUIKSANALYSE GLASTUINBOUW ir. H. Boot TNO Milieu, Energie en Procesinnovatie Petten NEEDIS Postbus 1 1755 ZG Petten telefoon: 0224-564750 telefax : 0224-563338 NDS--96-004 februari 1996 Verantwoording
Nadere informatieWestvoorne CO 2 - uitstoot
Westvoorne CO 2 - uitstoot De grafiek geeft de CO 2-uitstoot verdeeld over de hoofdsectoren over de jaren 2010 tot en met 2013. Cijfers zijn afkomstig uit de Klimaatmonitor van RWS. Cijfers over 2014 zijn
Nadere informatieEnergieverbruik per sector,
Indicator 29 september 2014 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2013 is het energieverbruik
Nadere informatieDoor: Vincent Damen Ninja Hogenbirk Roel Theeuwen
Door: Vincent Damen Ninja Hogenbirk Roel Theeuwen 31 mei 2012 INHOUDSOPGAVE Inleiding... 3 1. Totale resultaten... 4 1.1 Elektriciteitsverbruik... 4 1.2 Gasverbruik... 4 1.3 Warmteverbruik... 4 1.4 Totaalverbruik
Nadere informatieNationale Energieverkenning 2014
Nationale Energieverkenning 2014 Remko Ybema en Pieter Boot Den Haag 7 oktober 2014 www.ecn.nl Inhoud Opzet van de Nationale Energieverkenning (NEV) Omgevingsfactoren Resultaten Energieverbruik Hernieuwbare
Nadere informatieVoortgangsrapportage Carbon Footprint eerste helft 2016 Takke Groep
Voortgangsrapportage Carbon Footprint eerste helft 2016 Takke Groep Verantwoording Titel : Voortgangsrapportage Carbon Footprint Periode : 1-1-2016 tot en met 30-6-2016 Revisie : 1.0 Datum : 6 juli 2016
Nadere informatieMilieubarometer 2009-2010
NOTITIE Nr. : A.2007.5221.01.N004 Versie : definitief Project : DGMR Duurzaam Betreft : Milieubarometer 2009-2010 Datum : 26 juli 2011 Milieubarometer 2009-2010 Inleiding De milieubarometer is een instrument,
Nadere informatieEnergieprijzen in vergelijk
CE CE Oplossingen voor Oplossingen milieu, economie voor milieu, en technologie economie en technologie Oude Delft 180 Oude Delft 180 611 HH Delft 611 HH Delft tel: tel: 015 015 150 150 150 150 fax: fax:
Nadere informatieKentallen warmtevraag woningen
Kentallen warmtevraag woningen Colofon Dit rapport is opgesteld door Marijke Menkveld (ECN) Datum 26-01-2009 Status definitief Inhoudsopgave Inleiding...3 Ketels en andere verwarmingssystemen...3 Verschillen
Nadere informatieVoortgangsrapportage CO 2 Prestatieladder 2018
Voortgangsrapportage CO 2 Prestatieladder 2018 Datum: 11-03-2019 Versie: 1 In samenwerking met: Will2Sustain: Adviesbureau in Duurzaam Ondernemen 1. Inleiding Dit document omvat de voortgangsrapportage
Nadere informatieVoortgangsrapportage Carbon Footprint eerste helft 2018 Takke Groep
Voortgangsrapportage Carbon Footprint eerste helft 2018 Takke Groep Verantwoording Titel : Voortgangsrapportage Carbon Footprint Periode : 1-1-2018 tot en met 30-6-2018 Revisie : 1.0 Datum : 17 december
Nadere informatieCO 2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2016-H1. Periode: 1 januari t/m 30 juni 2016
CO 2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2016-H1 Periode: 1 januari t/m 30 juni 2016 Opgesteld door: Gerda de Raad - Will2Sustain Datum: 3 oktober 2016 Versie: Concept Inhoudsopgave 1. Inleiding... 1
Nadere informatieMonitoring energie-efficiency en toepassing duurzame energie in de. bloembollensector. Toelichting resultaten 2001
Monitoring -efficiency en toepassing duurzame in de bloembollensector Toelichting resultaten 2001 M. de Jong, E3T consult b.v., Woubrugge, 2002 1 Inhoud presentatie monitoring aanpassingen voorgaande jaren
Nadere informatieEnergieverbruik door huishoudens,
Indicator 8 February 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2016 verbruiken huishoudens
Nadere informatieVERKLARENDE ENERGIEGEBRUIKSFACTOREN KANTOORGEBOUWEN
VERKLARENDE ENERGIEGEBRUIKSFACTOREN KANTOORGEBOUWEN W.G. van Arkel ECN-Beleidsstudies Petten NEEDIS Postbus 1 1755 ZG Petten NDS-98-001 telefoon: 0224-564750 telefax : 0224-563338 september 1998 Verantwoording
Nadere informatieOpdrachtgever: Directie HKV lijn in water. 3.A.1 CO 2 -emissie inventaris eerste helft 2015. ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder
Opdrachtgever: Directie HKV lijn in water 3.A.1 CO 2 -emissie inventaris eerste helft 2015 ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder Titel: CO 2 -emissie inventaris eerste helft 2015 Auteurs: R. Hurkmans
Nadere informatieCarbon footprint 2013
PAGINA i van 13 Carbon footprint 2013 Opdrachtgever: Stuurgroep MVO Besteknummer: - Projectnummer: 511133 Documentnummer: 511133_Rapportage_Carbon_footprint_2013_2.0 Versie: 2.0 Status: Def Uitgegeven
Nadere informatieNulmeting. Energieverbruikscijfers Wijnjewoude 2008 2013 (plus verwachting 2014)
Nulmeting Energieverbruikscijfers Wijnjewoude 2008 2013 (plus verwachting 2014) Henk Janssen/februari 2015 Nulmeting Wijnjewoude in 10 jaar energieneutraal. Dat is de doelstelling van WEN. Om de komende
Nadere informatieNulmeting. update 1.0. Energieverbruikscijfers Wijnjewoude (plus verwachting 2015)
Nulmeting update 1.0 Energieverbruikscijfers Wijnjewoude 2008 2014 (plus verwachting 2015) Henk Janssen/april 2016 Nulmeting update 1.0 Wijnjewoude in 10 jaar energieneutraal. Dat is de doelstelling van
Nadere informatieSECTORSTUDIE METAALPRODUKTENINDUSTRIE
SECTORSTUDIE METAALPRODUKTENINDUSTRIE ir. E.P. Brouwer en ir. K. van Nuland E 3 T consult b.v. Woubrugge NEEDIS Postbus 1 1755 ZG Petten telefoon: 02246-4750 telefax : 02246-3338 oktober 1994 Verantwoording
Nadere informatieMilieubarometer 2010-2011
NOTITIE Nr. : A.2007.5221.01.N005 Versie : definitief Project : DGMR Duurzaam Betreft : Milieubarometer 2010-2011 Datum : 6 januari 2012 Milieubarometer 2010-2011 Inleiding De milieubarometer is een instrument,
Nadere informatieHoogwaardig en veelzijdig
Hoogwaardig en veelzijdig Carbon footprint rapportage Inhoud Samenvatting... 3 Emissies scope 1... 4 Emissies scope 2... 6 Emissies scope 3... 7 Emissies projecten/overhead... 8 Realisatie reductiedoelstellingen...
Nadere informatieOpdrachtgever: Directie HKV lijn in water. 3.A.1 CO 2 -emissie inventaris eerste helft 2015. ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder
Opdrachtgever: Directie HKV lijn in water 3.A.1 CO 2 -emissie inventaris eerste helft 2015 ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder Titel: CO 2 -emissie inventaris eerste helft 2015 Auteurs: R. Hurkmans
Nadere informatieCO 2 -Voortgangsrapportage 2018
CO 2 -Voortgangsrapportage 2018 Datum: 14-5-2019 Versie: 1 In samenwerking met: Will2Sustain: Adviesbureau in Duurzaam Ondernemen 1. Inleiding Prins Bouw B.V. wil via dit rapport de voorgang op haar CO
Nadere informatieVoortgangsrapportage. Voortgang van CO 2 reductieplan van Genap B.V (tm juni) Copyright 2016 Genap B.V.
Voortgangsrapportage Voortgang van CO 2 reductieplan van Genap B.V. 2016 (tm juni) Copyright 2016 Genap B.V. Inhoud Inleiding... 2 1 Energiebeleid... 3 2 Huidig energieverbruik en trendanalyse... 3 3 Voortgang
Nadere informatieVoortgangsrapportage Voortgang van CO2 reductieplan van Genap B.V (tm juni)
Voortgangsrapportage Voortgang van CO reductieplan van Genap B.V. 06 (tm juni) Copyright 06 Genap B.V. Inhoud Inleiding... Energiebeleid... 3 Huidig energieverbruik en trendanalyse... 3 3 Voortgang reductiedoelstellingen
Nadere informatieMonitoring scope 1 en 2
Werk Bewust! Antea Group en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen projectnr. 080365 Onderdeel CO2 prestatieladder 16 dec 2015 Bijlage bij - 3.B.2 Energiemanagementsprogramma Monitoring scope 1 en 2 1
Nadere informatieCO 2 -Voortgangsrapportage 2018 H1
CO 2 -Voortgangsrapportage 2018 H1 Datum: 17 december 2018 Versie: 1 In samenwerking met: Will2Sustain: Adviesbureau in Duurzaam Ondernemen 1. Inleiding Prins Bouw B.V. wil via dit rapport de voorgang
Nadere informatieCO 2 -Voortgangsrapportage 2017-H1
CO 2 -Voortgangsrapportage 2017-H1 Datum: 19-12-2017 Versie: 2 In samenwerking met: Will2Sustain: Adviesbureau in Duurzaam Ondernemen 1. Inleiding Dit document omvat de voortgangsrapportage van Bagger-
Nadere informatieMonitoring scope 1 en 2
Werk Bewust! Antea Group en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen projectnr. 080365 Onderdeel CO2 prestatieladder 12 jun 2015 Bijlage bij - 3.B.2 Energiemanagementsprogramma Monitoring scope 1 en 2 1
Nadere informatieVoortgangsrapportage Carbon Footprint eerste helft 2017 Takke Groep
Voortgangsrapportage Carbon Footprint eerste helft 2017 Takke Groep Verantwoording Titel : Voortgangsrapportage Carbon Footprint Periode : 1-1-2017 tot en met 30-6-2017 Revisie : 1.0 Datum : 7 juli 2017
Nadere informatie3.C.1 Voortgangrapportage CO H1 Ter Riele
Datum: 17-08-2016 Versie: 1 3.C.1 Voortgangrapportage CO 2 2016 H1 Ter Riele A.J.J ter Riele Directeur 1. Inleiding Middels deze rapportage wil Ter Riele B.V. (Ter Riele) de voortgang op de CO 2 reductiedoelstellingen
Nadere informatieHernieuwbare elektriciteit,
Indicator 10 januari 2011 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2009 is de productie van
Nadere informatieEnergieverbruik per bedrijfstak,
Indicator 7 september 2016 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2015 (voorlopig cijfer)
Nadere informatieCO 2 -Voortgangsrapportage 2017 H1
CO 2 -Voortgangsrapportage 2017 H1 Datum: 20 december 2017 Versie: 1 In samenwerking met: Will2Sustain: Adviesbureau in Duurzaam Ondernemen 1. Inleiding Prins Bouw B.V. wil via dit rapport de voorgang
Nadere informatieBroeikasgasemissies in Nederland,
Indicator 19 mei 2009 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De totale uitstoot van broeikasgassen
Nadere informatieManagement review Coolmark B.V. Mei 2014
Management review Coolmark B.V. Mei 2014 CO 2 Prestatieladder 2.2 Coolmark B.V. Zweth 6 2991 LH Barendrecht Postbus 393 2990 AJ Barendrecht Tel: 0180-751300 Fax: 0180-751305 E-mail: info@coolmark.nl Versie
Nadere informatie3.C.1 Communicatie over de voortgang van CO 2 bij Prins Bouw.
3.C.1 Communicatie over de voortgang van CO 2 bij Prins Bouw. Datum: 12-05-2016 Versie: 1 1. Inleiding Middels deze rapportage wil Prins Bouw de voorgang op de CO 2 reductiedoelstellingen laten zien, door
Nadere informatieHernieuwbare elektriciteit,
Indicator 3 september 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2009 is de productie van
Nadere informatieVoortgangsrapportage. Voortgang van CO 2 reductieplan van Genap B.V (tm juni) Copyright 2017 Genap B.V.
Voortgangsrapportage Voortgang van CO 2 reductieplan van Genap B.V. 2017 (tm juni) Copyright 2017 Genap B.V. Inhoud Inleiding... 2 1 Energiebeleid... 3 2 Huidig energieverbruik en trendanalyse... 3 3 Voortgang
Nadere informatieAanbod en verbruik van elektriciteit,
Indicator 27 augustus 2012 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het totale elektriciteitsverbruik
Nadere informatieEnergieprijzen voor enkele energiedragers,
Indicator 13 april 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Met name door de sterk toegenomen
Nadere informatieKWALITEIT VAN DE DATA IN ENERGIE IN CIJFERS
KWALITEIT VAN DE DATA IN ENERGIE IN CIJFERS De laatste jaren bestaat er veel belangstelling voor tijdreeksen met betrekking tot de energievoorziening. Dit is met name het gevolg van het feit dat beleidsmakers
Nadere informatieNotitie Petten, 29 september 2014
Notitie Petten, 29 september 2014 Van ECN Beleidsstudies, M. Menkveld ECN-N 14-024 Aan RVO.nl Onderwerp Correctie elektriciteitsverbruik koken 1 Inleiding In de Warmteregeling die hoort bij de warmtewet
Nadere informatiePraktijkgids Energieboekhouding en monitoring & targeting
1 Inleiding... 1 2... 1 3 Monitoring & technieken... 4 1 Inleiding Om de energiekosten van een bedrijf te verminderen, is het essentieel dat men begrijpt hoe de energie verbruikt wordt binnen het bedrijf.
Nadere informatie3.C.1 Voortgangrapportage CO 2 2014 Ter Riele
3.C.1 Voortgangrapportage CO 2 2014 Ter Riele Datum: 11-9-2015 Versie: 3 A.J.J ter Riele Directeur 1. Inleiding Middels deze rapportage wil Ter Riele B.V. (Ter Riele) de voortgang op de CO 2 reductiedoelstellingen
Nadere informatieDuurzame elektriciteit,
Indicator 2 maart 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2009 is de productie van duurzame
Nadere informatieECN-N Energiescenario s Drenthe 2030
December 2016 ECN-N--16-031 Energiescenario s Drenthe 2030 Gerdes, J. Gewijzigd op: 16-12-2016 13:20 2 Inhoud 1 Context van de energiescenario s voor 2030 4 2 Uitgangspunten voor drie scenario s 5 3 Ontwikkelingen
Nadere informatieInzicht in de Carbon Footprint van GKB Groep B.V. CO2 Prestatieladder niveau 4 over het jaar 2012 en 2013
Inzicht in de Carbon Footprint van GKB Groep B.V. CO2 Prestatieladder niveau 4 over het jaar 2012 en 2013 Datum: 28 maart 2014 Pagina 1 van 8 GKB Groep. CO2 emissie inventaris Inhoudsopgave 1 Over G.K.B.
Nadere informatieEfficiEncy Duurzaam. EnErgiEbEsparing. Warmte en koude. KEnnis industrie. energie financiering. instrumenten. GebouwDe omgeving
Warmte en koude Kennis, advies, instrumenten en financiële steun EfficiEncy Duurzaam GebouwDe omgeving energie financiering KEnnis industrie instrumenten EnErgiEbEsparing De Nederlandse overheid streeft
Nadere informatieVoortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2014
Voortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2014 CO 2 Prestatieladder - Niveau 3 Datum: 1 november 2014 Versie: 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 1 2. Basisgegevens... 2 2.1 Beschrijving van de organisatie...
Nadere informatieCARBON FOOTPRINT 2015 Hogeschool Utrecht 3 MAART 2016
Hogeschool Utrecht 3 MAART 2016 Contactpersonen IR. B. (BAȘAK) KARABULUT Adviseur T +31 (0)88 4261 322 M +31 (0)6 312 02492 E basak.karabulut@arcadis.com Arcadis Nederland B.V. Postbus 4205 3006 AE Rotterdam
Nadere informatieAnalyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen
Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen Aanmelding voor opleidingen tot vo docent steeds vroeger, pabo trekt steeds minder late aanmelders juni 2009 Inleiding Om de (toekomstige) leraartekorten
Nadere informatieAfval uit de delfstoffenwinning en elektriciteitscentrales,
Afval uit de delfstoffenwinning en elektriciteitscentrales, 1994-2016 Indicator 9 juli 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens
Nadere informatie3.C.1 Voortgangrapportage CO 2 2015(1) Ter Riele
Datum: 11-09- Versie: 2 3.C.1 Voortgangrapportage CO 2 (1) Ter Riele A.J.J ter Riele Directeur 1. Inleiding Middels deze rapportage wil Ter Riele B.V. (Ter Riele) de voortgang op de CO 2 reductiedoelstellingen
Nadere informatieVLAAMSE OVERHEID. Leefmilieu, Natuur en Energie
VLAAMSE OVERHEID Leefmilieu, Natuur en Energie [C 2007/35895] 1 JUNI 2007. Ministerieel besluit inzake de rapportering van de elektriciteitsdistributienetbeheerders betreffende de uitvoering van hun REG-actieplannen
Nadere informatiejuli 2013 Extra hypotheek voor energieneutrale woningen
juli 2013 Extra hypotheek voor energieneutrale woningen Auteurs Marcel Warnaar Jasja Bos Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 2 METHODE... 4 2.1 Inleiding... 4 2.2 Energielasten in de standaard berekening...
Nadere informatiebuffer warmte CO 2 Aardgas / hout WK-installatie, gasketel of houtketel brandstof Elektriciteitslevering aan net
3 juli 2010, De Ruijter Energy Consult Energie- en CO 2 -emissieprestatie van verschillende energievoorzieningsconcepten voor Biologisch Tuinbouwbedrijf gebroeders Verbeek in Velden Gebroeders Verbeek
Nadere informatieRapportage monitoring CO2 emissie en Energiebesparing gemeente Kerkrade 2012. CO2 emissie gemeente Kerkrade
Rapportage monitoring CO2 emissie en Energiebesparing gemeente Kerkrade 2012 CO2 emissie gemeente Kerkrade Afdeling Milieu en Bouwen gemeente Kerkrade januari 2013 INHOUDSOPGAVE: Inhoud 1. Inleiding...
Nadere informatieDGMR Totaal. Figuur 1. DGMR - Milieubelasting per jaar
Notitie Project DGMR Duurzaam Betreft Milieubarometer 2011-2012 Ons kenmerk A.2007.5221.01.N006 Versie 001 Datum 7 oktober 2013 Verwerkt door VI GA Contactpersoon drs. ing. B.E.A. (Bianca) van Osch E-mail
Nadere informatieVoortgangsrapportage
Voortgangsrapportage Voortgang van CO 2 reductieplan van Genap B.V. over 2015 t.o.v. basisjaar 2014 Dit document is tot stand gekomen in samenwerking met Will2Sustain Copyright 2016 Genap B.V. Inhoud Inleiding...
Nadere informatieVoortgangsrapportage Carbon Footprint 1 e helft 2018
1 e helft 2018 Orona the Netherlands B.V. Pagina 2/7 Voortgangsrapportage Carbon footprint 1 e helft 2018 l versie 1.0 Verantwoording Titel : 1 e helft 2018 Revisie : 1.0 Datum : 15 februari 2019 Auteur(s)
Nadere informatiewerkdocument rijksdienst voor de ijsselrneerpolders J. Nicolai 1983-109 Cdw ministerie van verkeer en waterstaat
ministerie van verkeer en waterstaat rijksdienst voor de ijsselrneerpolders werkdocument I De kosten van verschillende energiebronnen door J. Nicolai me i 1983-109 Cdw postbus 600 8200 AP lelystad Smedinghuis
Nadere informatieVoortgangsrapportage CO 2 -Prestatieladder 2018 H1
Voortgangsrapportage CO 2 -Prestatieladder 2018 H1 Datum: 20-12-2018 Versie: 1 In samenwerking met: Will2Sustain: Adviesbureau in Duurzaam Ondernemen 1. Inleiding Dit document omvat de voortgangsrapportage
Nadere informatieDuurzame energie in Japan
Duurzame energie in Japan Rob Stroeks (Project Officer, TWA Tokio) - 8-3-2004 Samenvatting Japan heeft van oudsher weinig natuurlijke energiebronnen. De daarmee samenhangende afhankelijkheid van buitenlandse
Nadere informatieOntwikkeling leerlingaantallen
Ontwikkeling leerlingaantallen Elk jaar wordt op 1 oktober het leerlingaantal van elke basisschool geregistreerd door de Dienst Uitvoering Onderwijs (). Op basis van deze leerlingtelling wordt de bekostiging
Nadere informatieBruto elektriciteitsproductie en inzet energiedragers,
Bruto elektriciteitsproductie en inzet energiedragers, 1998-2016 Indicator 6 juli 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt
Nadere informatieVOORTGANGSRAPPORTAGE ONTWIKKELING ENERGIE-EFFICIENTIE IN DE SUPERMARKTSECTOR OVER HET JAAR 2012
Energy Services Verhoef BV VOORTGANGSRAPPORTAGE ONTWIKKELING ENERGIE-EFFICIENTIE IN DE SUPERMARKTSECTOR OVER HET JAAR 2012 Concept, 21 mei 2013 Opgesteld door Energy Services Verhoef BV in opdracht van
Nadere informatieREGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST
REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST Studie (BRUGEL-STUDIE-20171208-25) Betreffende de OBERVATORIUM VAN DE PRIJZEN PROFESSIONELE KLANTEN 2009-2016-Executive summary Opgesteld
Nadere informatieEnergieverbruik Wijnjewoude update 3.0
Energieverbruik Wijnjewoude 2010-2017 update 3.0 Eerder verschenen: april 2015: Nulmeting april 2016: Nulmeting update 1.0 april 2017: Nulmeting update 2.0 Energieverbruikscijfers Wijnjewoude 2010 2017
Nadere informatieSociaal-economische kerngegevens
Sociaal-economische kerngegevens voor de vervaardiging van aardappelproducten Deze folder is voor werknemers en werkgevers in: de aardappelproductensector. De folder geeft een beeld van sociaal-economische
Nadere informatieTrends in energetische maatregelen
Trends in energetische maatregelen Analyse van 2.000 EPC-berekeningen van aanvragen omgevingsvergunning vanaf 2012 tot en met 2015 Geschreven door Edward Prendergast, mobius consult edward@mobiusconsult.nl
Nadere informatieAfval uit de delfstoffenwinning en elektriciteitscentrales,
Afval uit de delfstoffenwinning en elektriciteitscentrales, 1994-2015 Indicator 30 mei 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens
Nadere informatieTRENDBEELD INVESTERINGEN IN GELDERLAND
TRENDBEELD INVESTERINGEN IN GELDERLAND De investeringen (inter)nationaal vergeleken De kapitaalgoederenvoorraad in een land of regio wordt geleidelijk opgebouwd door de jaarlijkse investeringen. De investeringen
Nadere informatieCO2-reductieplan. Samen zorgen voor minder CO2. Rapportage M
CO2-reductieplan Samen zorgen voor minder CO2 Rapportage 2016-6M 1 Inleiding Dit CO₂-reductieplan heeft, net zoals het volledige energiemanagementsysteem, zowel betrekking op de totale bedrijfsvoering
Nadere informatieMonitoring scope 1 en 2
Werk Bewust! Antea Group en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen projectnr. 080365 Onderdeel CO 2 prestatieladder 4 dec 2014 Bijlage bij - 3.B.2 Energiemanagementprogramma Monitoring scope 1 en 2 1 Periode:
Nadere informatieVraag Antwoord Scores. vaste verrekenprijs 180 opslag overheadkosten 150 x 180 = kostprijs 450 1 nettowinstopslag... +
Opgave 1 1 maximumscore 3 vaste verrekenprijs 180 opslag overheadkosten 150 x 180 = 100 270 + kostprijs 450 1 nettowinstopslag... + verkoopprijs excl. btw 598,95 = 495 1 1, 2 1 nettowinstopslag = 495 450
Nadere informatieVoortgangsrapportage Carbon Footprint eerste half jaar 2012
Voortgangsrapportage Carbon Footprint eerste half jaar 2012 Van Vulpen B.V. Pagina 1 van 12 Verantwoording Titel jaar 2012 : Voortgangsrapportage Carbon Footprint eerste half Versie : 1.0 Datum : 14-11-2012
Nadere informatieVraagstelling en conclusie
Notitie Petten, 13 november 2014 Afdeling Policy Studies ECN-N--11-002 Van Aan J.M. Sipma Z. Berdowski (Instituut voor Onderzoek naar Overheidsuitgaven (IOO) Onderwerp Energiegebruik en gerelateerde kosten
Nadere informatieM200412 Opleidingsniveau in MKB stijgt
M200412 Opleidingsniveau in MKB stijgt A.M.J. te Peele Zoetermeer, 24 december 2004 Meer hoger opgeleiden in het MKB Het aandeel hoger opgeleiden in het MKB is de laatste jaren gestegen. Met name in de
Nadere informatieEnergierapport Gemeente Lingewaard. Genereerdatum:
Energierapport Gemeente Lingewaard Genereerdatum: 20-05-2017 Algemeen Het Energierapport is een automatisch gegenereerd rapport met een momentopname van gegevens uit de Lokale Energie Etalage over de gemeente
Nadere informatiePubliek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken
Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Inleiding Jaarlijks brengt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) in opdracht van het ministerie van
Nadere informatieRapportage in het kader van Energiemanagementprogramma
Rapportage in het kader van Energiemanagementprogramma Knook Staal en Machinebouw Appelweg 1 4782PX Moerdijk Halfjaarlijkse Rapportage 13-4-2018 Datum Versie Status Auteur Paraaf 13-4-2018 O Definitief
Nadere informatieEnergieprijzen voor enkele energiedragers,
Indicator 29 april 2015 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Met name door de sterk toegenomen
Nadere informatieEnergieprijzen voor enkele energiedragers,
Indicator 19 november 2013 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Met name door de sterk toegenomen
Nadere informatieBruto elektriciteitsproductie en inzet energiedragers,
Bruto elektriciteitsproductie en inzet energiedragers, 1998-2017 Indicator 29 januari 2019 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens
Nadere informatieVoortgangsrapportage
Voortgangsrapportage Voortgang van CO 2 reductieplan van Genap B.V. over 2015 t.o.v. basisjaar 2014 Dit document is tot stand gekomen in samenwerking met Will2Sustain Copyright 2016 Genap B.V. Inhoud Inleiding...
Nadere informatieCompensatie CO 2 -emissie gemeentelijke organisatie Den Haag over 2013
Compensatie CO 2 -emissie gemeentelijke organisatie Den Haag over 2013 Inhoud 1 Aanleiding 1 2 Werkwijze 2 2.1. Bronnen 2 2.2. Kentallen 2 3 CO 2 -emissie gemeentelijke organisatie 3 4 Ontwikkeling 5 5
Nadere informatieBroeikasgasemissies in Nederland per sector,
Indicator 19 mei 2009 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De emissie van koolstofdioxide (CO2)
Nadere informatieEnergie nulmeting. Regio Amstelland-Meerlanden. Bosch & Van Rijn Consultants in renewable energy & planning. Twynstra Gudde Adviseurs en Managers
Energie nulmeting Regio Amstelland-Meerlanden Concept 22 oktober 2008 Opdrachtgever: Twynstra Gudde Adviseurs en Managers Opgesteld door: Bosch & Van Rijn Drs. G. Bosch Ing. J. Dooper Inhoudsopgave 1.
Nadere informatieENERGIEBALANS VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST
ENERGIEBALANS VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST VOOR DE WOONSECTOR IN 2001 EN 2002, SPECIFIEK VERBRUIK VAN DE TERTIAIRE SECTOR Synthesedocument Uitgevoerd op verzoek van het BIM, de Administratie
Nadere informatieHoogwaardig en veelzijdig
Hoogwaardig en veelzijdig Carbon footprint rapportage 2017 Inhoud Samenvatting... 3 Algemeen... 4 Emissies scope 1... 5 Emissies scope 2... 7 Emissies scope 3... 8 Emissies projecten/overhead... 9 Realisatie
Nadere informatie