Geneeskunde. I Anatomie. Stofwisseling. Ademhaling
|
|
- Robert Smits
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 I Anatomie stelsels: het zenuwstelsel, ademhaling, bloedvaten, spijsvertering, voortplanting, uitscheidingsstelsel, bewegingstelsel cel: kleinste levende eenheid, heeft energie nodig om te functioneren. Deze energie komt vrij bij het verbrandingsproces (energie via voeding). De energieproduktie in een cel noemt men stofwisseling of metabolisme Bij de verbranding ontstaan de nevenprodukten of afvalstoffen CO2 (kooldioxyde) en H20 (water) nota: meer inspanningen leiden tot meer behoefte aan O2 en er wordt meer CO2 geproduceerd. Afvalstoffen verlaten het lichaam via ontlasting, urine, zweet & uitademing ademhaling = zuurstof via de logen in de rode bloedlichaampjes krijgen Beide vliezen ( borst en lonvlies) noemt men ook de pleurabladen. Longen kunnen vergeleken worden met druiventrossen. De druiven zijn de longblaasjes of alveolen en de holle steeltjes waaraan de druiven hangen noemen we de bronchenboom. De eindstammen van de twee bronchenbomen lopen uit op de luchtpijp of trachea die aansluit op de neus-keelholte. Het aantal longblaasjes per long wordt geschat op 300 miljoen. De wand is slechts één cel dik. Ze zijn omsponnen door fijne bloedvaatjes (haarvaten of capillairen), waarvan de wand ook maar één cel dik is. uitwisseling info: O2 alveolen => bloedstroom CO2 bloedstroom om => alveolen De surfactant is zeer kwetsbaar. Niet alleen vloeistoffen (osmose) maar ook zuurstof in bepaalde concentraties kan hem kwetsen. (cfr. verschijnsel Lorrain-Smith) Stofwisseling Het menselijk lichaam is een samenstelling van orgaansystemen (of orgaanstelsels). Het ademhaling en bloedvatenstelsel zijn vitale stelsels (de 2 belangrijkste). De orgaansystemen bestaan uit enorme hoeveelheden levende bouwstenen: de cellen Tijdens het verbrandindsproces wordt brandstof (suikers, eiwitten en vetten) met zuurstof verbrand. De hierbij ontstane energie houdt de celfuncties in stand en een gedeelte zet zich om in warmte waarmee onze lichaamstemperatuur op hetzelfde peil blijft (37 C) voedingsstoffen + O2 => energie + afvalstoffen +CO2 + H2O Het zenuwstelsel is het meest gevoelig voor zuurstofgebrek. Ademhaling Borstholte of thorax: is de ruimte begrenst door de ribben, wervelkolom, borstbeen en onderaan het middenrif of diafragma (krachtige spierplaat). Op de buitenkant van de ribben zijn de ademhalingsspieren bevestigd die de kast omhoog trekken bij het inademen. In de ruimte liggen de longen, het hart, de slokdarm, de luchtpijp en grote bloedvaten. Dit middengebied noemen we het mediastinum. De longen zijn bedekt met een longvlies, dat door een dunne vloeistoflaag is gescheiden van het borstvlies, welk de binnenkant van de borstholte bekleed. De longen, de bronchenboom en de longalveolen: De trachea (1 cm diameter) verdeelt zich in twee bronchen (één voor iedere long). Deze bronchen vertakken zich verder en verder tot zeer kleine bronchiolen (1 mm diameter) waarin dan duizenden alveoolopeningen uitmonden. De bronchenboom vervoert enkel de ademhalingsgassen (ventilatie). De uitwisseling van O2 en CO2 gebeurt niet in de bronchenboom, doch alleen in de longalveolen door diffusie. (uitwisseling tussen de ademhalingsgassen en ons bloed). Het diffusieproces vindt onmiddellijk plaats: door de grote oppervlakte waarop het geschied door de speciale scheidingswand die slechts 2 cellen dik is door het verschil tussen de partiele gasdrukken in de longalveolen en het bloed Surfactant is de chemische binnenbekleding van de alveolen, bestaat uit een dunne film fosfolipiden en proteinen. Het doel van deze dunne laag is de longalveolen open te houden tegen de oppervlaktespanning in.
2 1 longvlies 2 borstvlies - de ruimte tussen de twee vliezen is luchtledig Het middenrif verwittigt de duiker wanneer hij de apnee moet onderbreken door zich naar boven te drukken en de duiker aldus tot ademen te dwingen. (door oefenen van apnee kan men dit opstoten uitstellen en ook door hyperventileren) Hyperbar = hogere druk Normobar = normale druk Hypobar = lagere druk hersencellen kunnen slechts 3 a 4 minuten zonder zuurstof Totaal volume = 5Liter ( ) 1 = RV 1L 2 = reserve uitademen lucht 1,5L 3 = ademlucht 0,5L 4 = reserve inademen lucht 2L Werking van de ademhaling 1. beperkt controleerbaar 2. zorgt voor de nodige O2 naar de lichaamscellen en afvoer van de uit de cellen vrijgekomen CO2 3. bestaat uit een inademing (21% O2, 79% N2), een korte rustpauze, en een uitademing (16% O2, 4% CO2, 79% N2) 4. voor inademen is spierkracht nodig, voor uitademen gewoonlijk niet. Bij grotere inspanningen komen er meerdere spieren aan te pas 5. het middenrif is de belangrijkste ademhalingsspier 6. de regulatie v/d ademhaling geschied door een centrum in de hersenen, meer bepaald in het verlengde ruggemerg. Dit wordt geprikkeld door het CO2 in os bloed. Vitale capaciteit (V.C.) VC = de hoeveelheid lucht die iemand kan verplaatsen bij het maximaal in - en uitademen bedraagt gemiddeld 4 liter ( ) ademhalinsfrequentie = 12 à 16 keer per minuut of 6 à 8 liter per minuut RV bestaat uit volgende volumes: neus en keelholte sinussen middenoor en Eustachiusbuis luchtpijp en bronchen Residueel volume (R.V.) RV = het gedeelte dat niet beinvloedbaar is door de ademhalingsbeweging bedraagt gemiddeld 25% van het VC of 1 à 1,5 liter (1) Ventilatie is het indringen van de ademhalingsgassen langs mond-neus en luchtpijp tot aan de alveolen en omgekeerd (ademen zonder spierkracht) Regulatie Een centrum in de hersenen (verlengde v/h ruggemerg) wordt geprikkeld door de CO2 in ons bloed. Na de inademing wordt de O2 verbruikt en neemt de CO2 toe tot op zeker moment de prikkeldrempel is overschreden en er een signaal naar de ademhalingsspieren gaat die het volume van de thorax doen toenemen en ons doet inademen. Bij het uitademen wordt de sterk toegenomen CO2 uit ons lichaam verwijderd.
3 hersenen en bovenste ledematen Bloedsomloop Hart, bloedvaten en bloedstroom - gesloten systeem van holle gespierde buizen met het hart als pomp - zorgt voor transport van het bloed (vervoermiddel & warmteregulator) - bestaat uit plasma, rode (hemoglobine) & witte bloedlichaampjes en bloedplaatjes - bloedvaten die het bloed vanuit het hart voeren heten slagaders - bloedvaten die het terug naar het hart voeren noemt men aders - vanuit de longen stroomt O2 rijk/co2 arm bloed via de longaders (2) naar de LVK (b), zo naar de LK (d) en wordt dan door de aorta via een enorme reeks kleiner wordende vertakkingen tot in de haarvaten van alle organen gevoerd (weefsels). Vervolgens stroomt het nu O2 arm/co2 rijk bloed via wijder wordende aders (bovenste en onderste holle ader) terug naar de RVK (a), zo naar de RK (c) en via de longslagader (1) terug naar de longen. In de longblaasjes vindt nu de gasuitwisseling plaats. NB: in de zeer korte pauze tussen twee hartslagen vullen de beide voorkamers zich gelijktijdig buik en onderste ledematen hartfrequentie: 200 x/ min mogelijk bij jongeren bij inspanningen slagvolume: bij inspanningen tot 125 ml bij trainingen tot 200 ml Door trainingen groeit het hart, de inhoud neemt toe in de spierwand wordt dikker Longsqueeze = te weinig zuurstof in de longen (bvb: bij een vrijduik naar 10 meter) Hartwerking en inspanning - pompt 72 x / min - pompt 5 L / min (0,72 ml per slag) (hartritmevolume in rust) - verbruik van O2 in rust is 8 à 10 L / min - verbruik van O2 bij rustig zwemmen is 20 L / min - verbruik van O2 bij aktief zwemmen is 50 L / min - we ademen 20/80 in (16% O2 terug uit) - ademhaling gebeurt door CO2 prikkel Duikreflex of bradycardie (gebeurt bij aanraking van het aangezicht met koud water) Bij vrije duik en flessen duik treedt een vertraging v/d hartfrequentie op : bradycardie. Deze vertraging neemt toe naarmate het water kouder is. Duiken in ijskoud water kan leiden tot hartstilstand. Blood-shift = verschuiving van t bloed in de buikholte naar de bloedvaten van de alveolen (longerectie) (als men in het water springt). Hierdoor wordt de verhouding tussen de totale longcapaciteit en het residueel volume groter Emoties kunnen de hartfrequentie doen oplopen Airtrapping afsluiten van de alveolen bij vertikaal in het water gaan (verdwijnt terug als men horizontaal gaat liggen)
4 II Duikongevallen Boyle - Mariotte info: Ze kunnen zowel bij het stijgen (longoverdruk, duikerskolieken) (fles) als dalen voorkomen (squeezeverschijnselen of zuignapeffect) (fles en vrij) voorkomen. Het oor omvat 3 delen: het buitenoor het middenoor bevat de gehoorbeentjes en door het trommelvlies afgesloten van het uitwendige oor. In de binnenste wand van de middenoorholte bevinden zich het ovale en ronde venster, ook afgesloten met een membraan. het binnenoor (geheel met vloeistof gevuld = lymfe) bevat het eigenlijke gehoororgaan en het evenwichtsorgaan. Barotraumata (of mechanische ongevallen) = verwonding (trauma) van het menselijk lichaam tengevolge van een drukverschil (baro) tussen de omgevingsdruk en de luchtdruk in de luchthoudende lichaamsholten. 1. duikbrilsqueeze (de onderdruk in het masker doet de slijmvliezen in de neusholte en de bloedvaten in de huid van het aangezicht opzwellen; paars-rood) (opl: druk gelijk houden door via de neus uit te ademen) 2. tandsqueeze (carieuse tanden! opl: tanden tijdig verzorgen) 3. oorproblemen info: de 3 gehoorbeentjes liggen in een keten achter elkaar en maken de verbinding tussen het trommelvlies en het ovale venster. Alzo worden de geluidstrillingen overgedragen vanuit de uitwendige gehoorgang naar het gehoororgaan in het binnenoor. Anatomie van het menselijk oor 1 - Schedel Buitenoor: 2 - gehoorgang, 3 - oorschelp Middenoor: 4 - trommelvlies, 5 - ovaal venster, 6 - hamer, 7 - aambeeld, 8 - stijgbeugel, 12 - buis van Eustachius Binnenoor: 9 - labyrinth, 10 - slakkenhuis, 11 - gehoorzenuw Equilibreren: door de oren te klaren men kan de Buis van Eustacius openen en hiermee de druk tussen de middenoorholte en keelholte gelijk stellen. (de druk gaat via de keelholte weg) Alternobar Vertigo: onevenwicht in beide middenoren brengt evenwichtsstoornissen met zich mee door prikkeling van het evenwichtsorgaan. NB: nooit VALSALVA bij het stijgen ==> overdruk in het oor - middenoor onderdruk of squeeze en overduk opl: equilibreren, indien het niet lukt => onmiddellijk stoppen, stijgen en opnieuw proberen ( desnoods stoppen met duiken als het niet lukt, geen geweld zetten) Valsalva: mond en neus toeknijpen en stootsgewijs uitademen 4. barotraumata van het middenoor info: tijdens het afdalen zo vlug en zo zacht mogelijk beide oren gelijktijdig equilibreren. (niet wachten tot de druk onaangenaam wordt) symptomen: kleine bloedingen in het trommelvlies, bij verder dalen zal het trommelvlies door de onderdruk scheuren (5m). Bij het stijgen kan ook Alternobar Vertigo optreden => preventie: opstijgsnelheid minderen, desnoods stoppen. Het maneuver van Thoynbee toepassen (door een inslikbeweging met gesloten mond en neus zuigt men de lucht in overdruk weg)
5 De duiker moet normaal stijgen en zijn vinger in het uitwendige gehoorgang steken om verder indringen van koud water te beletten. Steriel afdekken en naar de dokter. weg v/h geluid: gehoorgang - trommelvlies - hamer - aanbeeld - stijgbeugel - ovale venster (wordt ingedrukt) - dan zet de trilling zich voort als lichte schokgolf in de lymfe en doet achtereenvolgens de membranen van Reisner en Basilair doorbuigen (gehoorcellen woden geprikkeld) - tenslotte sterft de geluidsgolf uit door het membraam van het ronde venster naar buiten in het middenoor. (Basilair membraan = hoge tonen) behandeling: De duik op tijd staken / niet duiken met verkoudheid - trommelvliesscheur info: een trommelvliesscheur gaat gepaard met hevige pijn die snel afneemt als het koude water dat in het middenoor binnenstroomt dezelfde temperatuur heeft aangenomen als het het middenoor. symptomen: duizeligheid (door de plotse a,oeling), disorientatie en misselijkheid (overgeven), doo-eid, lichte bloeding uit de uitwendige gehoorgang - binnenoorletsel Het is moeilijk te onderscheiden van een barotraumata 5. sinussen info: voorhoofdsinus en kaaksinus symptomen: voorhoofdsinus = pijngevoel boven de neus en bij dieper duiken in het voorhoofd / kaaksinus = lijkt op tandpijn gelokaliseerd tussen de onderrand van de oogkas en de tandenrij van de bovenkaak behandeling: terug naar 3 (15 min) of 6 meter en veel bewegen zeker niet dieper dan 6 meter ZWAAR duikongeval dikwijls met dodelijke afloop ( Boyle -Mariotte ) 6. duikerskolieken info: door het inslikken van lucht tijdens het duiken neemt de hoeveelheid gas in het darmkanaal toe; tijdens het stijgen zet dit uit symptomen: zeer pijnlijke buikkrampen 7. longoverdruk Doet zich voor: - wanneer de uitwendige druk zeer snel afneemt (door ongecontroleerd stijgen met de reddingsvest) - als de uitwendige druk progressief afneemt en de duiker normaal opstijgt waarbij nochtans het ontsnappen van de longgassen verhinderd wordt Dit kan het gevolg zijn van: spasme van de stemspleet slikken van water (wachten tot ze terug open is alvorens te stijgen) bronchiaal astma misvormingen van de luchtwegen airtrapping (door het minder samendrukken van de borstkas dan de buikholte bij het duiken => blood-shift )
6 A-ankelijk van de plaats kunnen er 4 aandoeningen optreden Hemiplegie Preventie: duiken met gezonde luchtwegen gecontroleerd stijgen en zeker de laatste 10 meter uitademen bij het stijgen de laatste meters continu uitademen zeker geen valsalva uitvoeren bij het stijgen longbeschadiging door een scheur van de alveolen en de bloedvaten krijgt men een moeilijke ademhaling (hoesten, soms bloed spuwen) luchtembolie komt het meeste voor; de lucht gaat als kleine luchtbelletjes in de bloedvaten rond de beschadigde alveolaire wand terechtkomen en verder via de longslagader naar het hart en verder naar alle organen. De bellen vergroten en blokkeren de slagaders en sluiten de toevoer van zuurstof af.) 1) in de hersenen: na 3 min afsluiten van de hersenbloedvaten, kan het hersenweefsel onherstelbaar beschadigd worden => blijvend hersenletsel of overlijden als gevolg. De verschijnselen zijn: - plotse verlamming van linker of rechter lichaamshelft (= hemiplegie) - bewusteloosheid of coma - evenwichtstoornissen, blindheid, spraak- en geheugenstoornissen kunnen eveneens voorkomen - ademhaling kan stoppen door hypoxie v/h ademhalingscentrum - shocktoestand 2) acute hartstilstand: bij massale aanvoer van luchtbellen in de bloedvaten v/d hartspier treden verschijnselen van een hartinfarct op. De verschijnselen zijn: - plotse hevige pijn in de hartstreek met shockverschijnselen en hartstilstand. Pneumothorax door overdruk kunnen de longalveolen, aan de longoppervlakte gelegen, scheuren => scheur in het longvlies. Wordt door de duiker ervaren als plotselinge pijn in de borst. De lucht stroomt nu in de smalle ruimte tussen het longvlies en het borstvlies. De long zal direct ineenschrompelen als een kapotte ballon en er kan geen gasuitwisseling meer gebeuren => de duiker snakt naar adem. Bij het opstijgen zet de lucht tussen long- en borstvlies uit waardoor het mediastinum naar de gezonde zijde wordt gedrongen ==> drukt op de intacte long => verergert de ademnood. Ook de druk op hart en grote bloedvaten neemt toe => bloedsomloop wordt belemmerd => shock
7 komt minder voor Symptomen: aan de oppervlakte vertoont de duiker een snelle, ondiepe en pijnlijke ademhaling, alsook een asymetrische bewegende borstkas. mediastinaal en halsempfyseem De luchtbellen verplaatsen zich langs de buitenkant van de luchtpijp- en bloedvatvertakkingen in de richting v/h mediastinum. In dit gebied tussen de longen hopen de luchtbellen zich op en kunnen opstijgen tot in de hals. Bij paniekopstijging zet de lucht uit en zal in het mediastinum druk uitoefenen op het hart, de grote bloedvaten en de aangrenzende long Symptomen: de duiker ondervindt een stekende, borende pijn achter het borstbeen, heeft moeilijkheden met ademen, slikken, spreken en met de bloedsomloop. Vertoont ook een dikke nek die jeukerig en pijnlijk aanvoelt. Voelt als natte sneeuw aan. Symptomen: (komen niet noodzakelijk samen voor, wel onmiddellijk bij bovenkomst) pijnlijke en moeilijke ademhaling met hoesten (eventueel met bloed bij gescheurde alveolen) pneumathorax bewusteloosheid zenuwsymptomen: hemiplegie mediastinaal emfyseem met spraak verandering en gezwollen nek shock Behandeling: - dringend naar reanimatiecentrum voeren onder het toedienen van 100% normobare zuurstof. - GEEN aspirine! - Tijdens het vervoer het bewuste slachtoffer in comfortable V- houding plaatsen om het gewicht van de ingewanden op het diafragma te verminderen en het ademhalingscomfort te verbeteren. - Een bewusteloze patient in een stabiele zijligging plaatsen (hoofd lager dan de benen). - Shock bestrijden
8 Shock is een ernstige noodtoestand van gans het organisme In een eerste fase is de toestand nog omkeerbaar; doch bij gebrek aan een aangepaste behandeling is het vlug onomkeerbaar in de tweede fase. Een shock is een levensbedreigende toestand waarbij de druk in de bloedvaten te laag is om de vitale lichaamsfuncties in stand te houden. De toestand van verlaagde bloeddruk duurt veel langer dan bij gewoon flauwvallen. Door de extreem lage bloeddruk worden bepaalde cellen niet voorzien van voldoende bloed. Dit resulteert snel in het afsterven van die cellen. Een shock kan ontstaan door ernstig bloedverlies, door hartfalen, door een bacteriële infectie (sepsis) of door een allergische reactie (anafylactische shock). In alle gevallen is het zo dat er óf te weinig bloed circuleert (bloedverlies, hartfalen) óf de druk te laag is doordat de vaten uitzetten (infectie, allergie). (Henry / Dalton) - vanaf 30 m (beginners) - vanaf 50 m (profs) - vanaf 60 m ander mengsel gebruiken (He = 8 x minder giftig) De gevoeligheid ervoor neemt toe bij slaapgebrek, alcoholgebruik en inspanningen met verhoging van CO2. Goede conditie, ervaring en frequent duiken verminderen de gevoeligheid. Shock Oorzaak: ontstaan door vermindering van de bloedcirculatie in de bloedbaan zoals: trauma decompressieongeval longoverdruk uitgebreide verbranding grote bloeding totale omkeer van de temperatuur Symptomen: bleekheid, marmeruitzicht, zweten, koude huid, cyanotische (blauwachtige) verkleurde extremiteiten (handen, voeten) => gevolg van de perifere vernauwing versnelde maar ondiepere ademhaling, vluchtige en snelle pols => gevolg van de acidosis en compensatorische tachycardie (snelle hartklop) op de bloeddrukdaling verlaagde bloeddruk verminderde urineafscheiding; zelfs anurie als gevolg van de vaatvernauwing in de nieren Behandeling: patient geruststellen en warm houden voor autoinfusie zorgen door benen hoger dan hoofd te leggen in stabiele zijligging leggen bij bewusteloosheid 100 % normobare zuurstof toedienen laten drinken naar reanimatiecentrum brengen bloeding stelpen Soorten: bloeding hartstoornis ostakel aderverwijding Vergiftigingen 1. Stikstofnarcose of dieptedronkenschap N2 oorzaak: schadelijke werking van de stikstof door toename van de partiele druk (ppn2) symptomen: ( lijken sterk op een teveel aan alcohol) euforie concentratiestoornissen vermindering van de verantwoordelijk paniekstemming overdreven zelfzekerheid
9 Besluit: mekaar in het oog houden, geen inspanningen doen, terug stijgen pijndrempel ligt hoger versuffing en bewusteloosheid op grote diepte behandeling: de verschijnselen nemen onmiddellijk weer af als de ppn2 daalt 2. Zuurstofvergiftiging O2 mogelijk op 70 m (8 x 0,2 = 1,6 bar // op 90 m (10 x 0,2 = 2 bar) anoxie = 0% O2 (geen O2) hypoxie = - 21% O2 (lagere O2) normoxie = 21% O2 (normale O2) hyperoxie = + 21% O2 (hogere O2) maximale ppo2 van 1,6 bar in ademmengsels (nitrox, trimix, heliox) hyperoxie: Effect Paul Bert/Zuurstofvergiftiging v/h centrale zenuwstelsel (CZS-vergiftiging) Een verhoogde ppo2 tast de zenuwcellen van de hersenen aan => epilepsie (fataal onder water) Effect Lorrain-Smith longletsel of longontstekingen kunnen ontstaan door langdurig zuurstof in te ademen bij lage partiele drukken. (chronische vergiftiging waarbij symptomen ( hoesten, fluim, kortademig, pijn in borststreek) gradueel gaan verergeren in een tijdspanne van verscheidene uren) hypoxie: symptomen: blauwe verkleuring van aangezicht, lippen, vingers, bewusteloosheid (O2 tekort in de hersenen) anoxie: Zuurstof toedienen en reanimeren indien nodig symptomen: bewusteloosheid ademhalingsstilstand CO2 is het eindprodukt van onze stofwisseling 3. Kooldioxydevergiftiging CO2 Een teveel aan CO2 in ons lichaam noemt men hypercapnie en heeft twee oorzaken: normale hoeveelheid CO2 in ademlucht = 0,03% een uitwendig en accidentiele oorzaak - een te nauwe en/of te lange snorkel en te groot masker (zodat de uitgeademde lucht niet goed wordt afgevoerd en bij het inademen CO2 rijke lucht in de longen komt) - als duikflessen gevuld zijn met lucht rijk aan CO2(te wijten aan een slechte compressor, slechte filters, slechte rebreather) preventie: goed materiaal gebruiken voor een goede afvoer van CO2 symptomen: - sneller ademen, hijgen, buiten adem geraken, bewusteloosheid behandeling: - zuurstof toedienen en reanimeren indien nodig
10 Dit komt dikwijls voor en is één van de gevaarlijkste accidenten in de duiksport. ensoufflement: Teveel spierkracht verbrandt meer O2 zodat er dus meer CO2 wordt afgevoerd, die CO2 prikkelt het ademhalingscenyrum sneller zodat we ook sneller gaan ademen => hijgen => buiten adem geraken. info: lucht weegt op -60 m 7 x meer dan aan de oppervlakte, dus moeilijker ventilatie NIET PANIKEREN! een inwendige en metabolische oorzaak (door te grote verbranding en ventilatie) - overdreven spierkracht (stroomopwaarts zwemmen, anker losmaken, etc.) - het instand houden van de lichaamstemperatuur (in koud water) - emoties (onervaren duikers) preventie: Iedere duiker moet zijn grenzen kennen - beschermen tegen de koude - niet tegen de stroom in zwemmen ( inspanningen doseren) - bewegingen aanpassen aan het duiken (houding en stijl) behandeling: indien men buiten adem is moet men - alle activiteiten staken, en naar de oppervlakte (mogelijk) - ontspanner in ideale positie plaatsen voor optimale uitademing - diep uitademen Koolmonoxyde is een reuk en kleurloos gas 4. Koolmonoxydevergiftiging CO CO bindt zich 300 maal gemakkelijker aan de hemoglobine dan O2, en maakt zich ook minder makkelijk los. Dus het bezet eigenlijk de hemoglobine zodat er voor de O2 nog maar weinig plaats is, met als gevolg: zuurstoftekort in de weefsels ondanks normale hoeveelheid zuurstof in de ademlucht. symptomen: lichte hoofdpijn duizeligheid misselijkheid braken ernstige hoofdpijn met afname denkvermogen spierslapte snelle en zwakke ademhaling rode gelaatskleur en kersrode lippen krampen bewusteloosheid en dood behandeling: in een omgeving met verse lucht brengen 100% normobare zuurstof toedienen recompressiekamer met zuurstof onder druk kan leven redden
11 Hyperventileren= gedurende 1 minuut of meer veel dieper en sneller dan normaal ademen. De apnee kan tot 50% verlend worden na 1 minuut hyperventileren info: de O2 blijft op peil, maar de CO2 daalt waardoor de ademprikkel wordt uitgesteld ( => syncope) Doe apnee oefeningen nooit alleen! Behandeling (bij vrijduiken): reanimeren zuurstof toedienen kliniek Tijdens een apnee verminderd steeds het hartritme (bradycardie) Gevaren van de vrijduik 1. Hyperventilatie en zwembad black-out symptomen: (bij te lang hyperventileren, langer dan 2 à 3 minuten) ijl gevoel in het hoofd duizeligheid wazig zicht en oorsuizingen hoofdpijn flauwte, syncope preventie: het hyperventileren mag niet langer duren dan 1/ 3 van de tijd nodig om de eerste symptomen van duizeligheid te bereiken 2. Longoedeem of longsqueeze De totale longinhoud van een volwassen individu VC = 6 L. Op -30 m (4 bar) is het totale volume dus 6L : 4 bar of 1,5L (Boyle-Mariotte) ( 1,5L = de inhoud boven water ( nml. het residueel volume). Verdere afdaling geeft een onderdruk in de alveolen (beklemmend gevoel), daalt men verder dan ontstaat longsqueeze ( = uizetting van de longbloedvaten en bloedvocht wordt in de alveolen geperst) 3. Syncopale afspraak (op - 7 meter) Het is een speciale vorm van bewustzijnsverlies, welke voornamelijk voorkomt op het einde van een vrijduik, tijdens het opstijgen, in een zone gelegen tussen -10 en de oppervlakte. Henry, Dalton, Boyle-Mariotte Het oplossen van stikstof in ons organisme ligt aan de basis van dit ongeval. Dit gas is inert en wordt niet betrokken in onze stofwisseling. De stiksof zal oplossen totdat er een evenwicht is bereikt tussen de ppn2 in de alveolen en de spanning van de N2 in het bloed en de weefsels.(a-. van de druk of diepte) (Dalton: druk ppn2 alveolen = ppn2 omgeving) weefsels: bloed, longen (snel, periode van 2 à 3 min) spieren, kraakbeen (middelsnel, periode 20 à 30 min) vetten, ruggemerg (traag, 120 à 240 min Decompressie-ongeval Het ontstaan van de bel Al de N2 die onder druk in ons lichaam is opgelost moet bij terugkeer naar normale atmosferische omstandigheden terug geelimineerd worden. Het duurt ongeveer 12 uur voordat gans het organisme verzadigd is aan N2. Trage weefsels hebben een periode van 120 min, dus zijn er 6 periodes nodig om dat weefsel tot 98,43% te verzadigen (6 x 120 min = 720 min : 60 = 12 uur). De snelheid van oplossen is ona%ankelijk van de diepte (en duiktijd), maar de hoeveelheid stikstof die wij opnemen is er wel a%ankelijk van. Men mag bovenkomen met een bepaalde N2 waarde nml de KOC => Kritische Oververzadigings Coefficient (= de verhouding van de omgevingsdruk met de spanningsdruk in ons weefsel => Omg / Pog is de letter van de duiktabel) Bij het niet naleven van tabellen => microbellen =>macrobellen => blokkade (Boyle-Mariotte) Trombose = bloedstolsel in de bloedvaten
12 De aard en de ernst v/d symptomen hangen af van het eindstation van de stiksto1el. DUUR van de duik: Tijdens een korte duik spelen weefsels met een lange periode (beendermerg en vetweefsels) geen rol. Weefsels met een korte periode (bloed) daarentegen wel. Belvorming in bloed is oorzaak van de zenuwsymptomen. Bij lange duiken hebben we te doen met ongevallen die zich lokaliseren in de beenderen, gewrichten en de spieren. DIEPTE van de duik: Korte duiken dieper dan -40 m, buiten de veiligheidscurve en zelfs volgens de tabellen uitgevoerd, geven dikwijls zenuwsymptomen die zich onderscheiden van andere decompressieongevallen. (de opgeloste N2 heeft een hevige spanning op -40 m) Symptomen: 1. Abnormale vermoeidheid 2. Huidsymptomen - vlooien: jeuk veroorzaakt door stiksto1ellen in de bloedvaatjes van de huid - schapen: soort netelkoorts met jeuk, kleurverandering en huidvlekken ( komen voor bij duiken van -60 m met droogpak, zelden bij natpak-sportduikers) 3. Bends ( gewrichtspijnen - spierpijnen - beenderpijnen) - schouders, knie, elleboog, heup, pols, voet 4. Zenuwsymptomen (68% van alle decompressie-ongevallen) - verlammingen: paraplegie: het onderste deel van het lichaam ( N2 in 9e à 10e ruggewervel). Komt het meeste voor. symptomen: Onwel voelen - pijn tussen de schouderbladen of in de lenden - kriebels in de onderste ledematen - onmogelijk recht te blijven (waggelen) - in t begin niet mogelijk te urineren, daarna niet te stoppen hemiplegie: een vertikale helft van het lichaam (N2 in de bloedvaten van de hersenen) quadriplegie: de 4 ledematen ( letsel hoog in het ruggemerg) - oogsymptomen scotoma: zwarte vlekken,of lichtflitsen voor de ogen hemianopsie: wegvallen van de helft v/h gezichtsveld migraine-achtige hoofdpijn - andere zenuwsymptomen spraakstoornissen stuipen of convulsies: bellen in de voorste lob van de hersenen gevoelsstoornissen: tintelingen, gevoelloosheid 5. Binnenoorletsels (N2 in binnenoor) symptomen: ( behandelen als barotraumata) cofose = doo-eid (dikwijls hoge tonen) - de pijn is hier minder dan bij het barotraumata - oorsuizen en oorfluiten - evenwichtsstoornis sen en braken 6. Chokes (Ademmoeilijkheden) Bij een zwaar decompressie-ongeval heeft de duiker moeilijkheden met zijn ademhaling. Hij voelt een lichte pijn in de longen. (stiksto1ellen in de bloedvaten aldaar met blokkade van vele haarvaten) Snelle oppervlakkige en pijnlijke ademhaling dikwijls voorbode van een verlamming. 7. Shock & circulatiesymptomen Door het brutaal vrijkomen van veel N2 kan gans het organisme ontredderd worden = shock
13 TARAVANA: polynesische parelduikers beschrijven de zenuwsymptomen die gelijken op het decompressie-ongeval: taravana P.F.O. (patent foramen ovale) = klein gaatje in de hartwand tussen de linker en rechter voorkamer, waardoor er bloed van de rechter voorkamer in de linker kan stromen De weg naar de longen wordt door een kleine hoeveelheid bloed - met stiksto1ellen - overgeslagen. Die belletjes komen rechtstreeks in de Aorta terechten kunnen een decompressieongeval veroorzaken. 15 à 30% van alle mensen hebben PFO besluit: (symptomen van decompressie ziekte kunnen vaak voorkomen met symptomen van longoverdruk) 50% v/d symptomen treden op binnen de 30 min, zelfs bij het opstijgen 85 % beginnen alvorens 60 min verstreken zijn sinds het opstijgen 95% treden op binnen de 3 uur 99% treden op binnen de 6 uur (uitz. gevallen tussen de 12 en 24 uur) Drinken voor het duiken kan ook geen kwaad bij vervoer het hoofd iets lager dan de voeten leggen Preventie - de duiktabellen naleven - de duiker moet gezond zijn - als men om de een of andere reden te snel is opgestegen, (bvb door blow-up) past men volgende regels toe: a) als men kan stoppen voor men de oppervlakte bereikt, moet men daar wachten gedurende de tijd die men nodig had om die diepte te bereiken. b) wanneer men toch de oppervlakte bereikt zijn er twee mogelijkheden: - duik binnen de veiligheidscurve: binnen de 5 minuten naar 3 meter afdalen voor een trap van 5 minuten - duik buiten de veiligheidscurve: binnen de 5 minuten naar de diepste trap en alle trappen maal 1,5 uitvoeren Bezwarende of risicofactoren - vermoeidheid (meer zuren in het organisme) - spierarbeid (voor, tijdens en na de duik) - koude (Henry) (om ons op temperatuur te houden gaan we de stofwisseling verhogen en meer CO2 produceren) - stress - angst - zwaarlijvigheid (stikstof lost zeer gemakkelijk op in vetten, 5 x gemakkelijker dan in waterige oplossingen) - leeftijd - geslacht - vette maaltijden (vettig eten is af te raden voor het duiken) - alcohol (via het bloed bereiken ze onze weefsels en worden zoals suikers verbrand en hieruit wordt CO2 verwekt) - vrije duik voor en na flessenduik voor: tijdens de vrijduik nemen we N2 op en produceren CO2 na: bij het inhouden v/d adem kan geen stikstof geelimineerd worden - valsalva bij het opstijgen (= stoppen van de uitademing + druk op de longen, de stikstof wordt terug in de bloedcirculatie gedrukt) - medicamenten (bijwerkingen) - buiten adem zijn (ensoufflement) Behandeling - controle van de vitale delen (ademhaling en hartslag) - bewust slachtoffer zoveel mogelijk laten drinken ( 1L plat water tegen verdikking v/h bloed) ter bestrijding van hypovolemische shock - 100% normobare zuurstof toedienen (zonder onderbreking aan 10 à 12L / min om de N2 uit te drijven en tegen weefselafsterving - naar meerplaatsherdrukkamer voeren ( hospitaal)
14 Men spreekt van verdrinking als er vloeistof wordt ingeademd. Gaat strikt genomen gepaard met de dood. Verslikken = spasme in het strottenhoofd (larynx) => hoesten, verhinderd dat er voedsel in de luchtwegen terechtkomt verdrinken in zoet water gaat sneller dan in zout water Hypoxie (of zuurstoftekort) is het belangrijk en onmiddellijk effect van de verdrinking Bij redding: eerst aan de eigen veiligheid denken nooit duiken indien mogelijk vanop de kant langs achter bereiken horizontaal uit het water halen Verdrinking Soorten: primaire verdrinking te wijten aan verstikking secundaire of uitgestelde verdrinking => naar ziekenhuis droge verdrinking (20 à 25%) (= geen water in de longen) natte verdrinking (= water in de longen) Oorzaken: uitputting hydrocutie (hartstilstand door koud water) longoverdruk ongeval alcohol (25%) hyperventilatie (zwembadblack-out) opraken van perslucht deco-ongeval Symptomen: ademhaling (afwezig, onvoldoende, kortademig, hoesten, schuim) bewustzijn (verward, coma, stuipen) huidskleur (blauw) braken Behandeling: reanimatie starten naar ziekenhuis brengen Abnormale daling van de lichaamstemperatuur Opwarmingsdood (bij uitzetting van de bloedvaten van de huid, stroomt warm bloed vloeit naar de periferie, waar het a,oelt en terugkeert in de bloedsomloop en hierdoor de kerntemperatuur vermindert) Info: water geleidt 25 maal beter dan lucht. We koelen 25 x sneller af, ons hoofd zelfs nog sneller) Naar een hospitaal voeren Koude & hypothermie De temperatuur van de vitale organen (37 C ) noemt men de kerntemperatuur. Indien deze daalt onder de 35 C spreekt men van Hypothemie. Hydrocutie = hartstilstand door plotselinge a,oeling Hypothemie = gelijke, langzame a,oeling Onder de 35 C vermindert onze stofwisseling progressief, ook vermindert het ademhalings en hartritme en de bloeddruk begint te vallen Tussen 25 C en 30 C valt de ademhaling en hartritme uit => schijnbare dood Behandeling: - de kerntemperatuur van armen, benen en huid verhogen - warme alcoholvrije energierijke drank laten nuttigen 30 x hartmassage 2 x beademen (gedurende 1 sec) CRP bewusteloos => hulp roepen => open de luchtwegen => geen normale ademhaling? (horen/zien/voelen) =>tel 112 => 30/2
Oorzaken syncopale afspraak op 7 meter: Longsqueeze. Totale longinhoud. Zwembad black-out. Longsqueeze. Syncopale afspraak op 7 meter.
Verwachtingen 2*D en 3*D Gevaren van het vrijduiken Veiligheidsmaatregelen bij het beoefenen van vrijduiken Mechanisme van hyperventilatie Gevaren van hyperventilatie Zwembad black-out Longsqueeze Syncopale
Nadere informatieInhoud. Yellow Diving School. Duikonderricht. 1*Duiker
Inhoud 1. Inleiding & belang van de les 2. Herhaling 3. De soorten duikongevallen 4. De Barotraumatismen a. Oren b. Sinussen c. Tanden d. Maskersquize e. Duikerskollieken f. Longoverdruk 5. Het Decompressieongeval
Nadere informatieVerdrinking: oorzaken, proces en gevolgen
Verdrinking: oorzaken, proces en gevolgen A. Oorzaken van verdrinking Primair Onderdompeling Bewustzijnsverlies Verdrinking Secundair Bewustzijnsverlies Onderdompeling Verdrinking 75 % 25% 1. Primaire
Nadere informatiePatiënteninformatie. Hyperventilatie, een adembenemend verschijnsel. Wat is hyperventilatie, wat zijn symptomen en hoe bestrijd je een aanval?
Patiënteninformatie Hyperventilatie, een adembenemend verschijnsel Wat is hyperventilatie, wat zijn symptomen en hoe bestrijd je een aanval? Hyperventilatie, een adembenemend verschijnsel Wat is hyperventilatie,
Nadere informatieA. de hersenen en het ruggenmerg B. het hersenvlies en de hersenstam C. het cerebrospinaal vocht en de gevoelszenuwen D. de klieren en de lymfevaten
Hoofdstuk 1 Meerkeuzevraag 1.1 Meerkeuzevraag 1.2 Meerkeuzevraag 1.3 Meerkeuzevraag 1.4 Meerkeuzevraag 1.5 Meerkeuzevraag 1.6 Meerkeuzevraag 1.7 Waar ligt de lever in de buikholte? A. Boven rechts B. Boven
Nadere informatieApril Verantwoordelijke uitgever: Bosmans Johan Kolonel Harrystraat Hoboken
Verantwoordelijke uitgever: Bosmans Johan Kolonel Harrystraat 27 2660 Hoboken April 2019 Aquaticum VZW Opwinding & Avontuur http://users.telenet.be/aquaticum/ Drukwerk Afgifte kantoor 2550 Kontich Woordje
Nadere informatieHyperventilatie, een adembenemend verschijnsel
Patiënteninformatie Hyperventilatie, een adembenemend verschijnsel Wat is hyperventilatie, wat zijn symptomen en hoe bestrijd je een aanval? 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina Algemeen 4 Wat zijn
Nadere informatieOnze passie. Onze passie. NELOS Theorie Duikgeneeskunde. Subcommissie Edit Departement didactiek. Sportduiken. Hoofdredactie.
Subcommissie Edit Departement didactiek Sportduiken Onze passie Studio opnames Coolshots.be Foto s Dirk De Bilde NAVAL base Zeebrugge Manuel Geerts Algemene coördinatie Dirk De Bilde Sportduiken Hoofdredactie
Nadere informatieTRIVIANT BLAUW (uitprinten op blauw papier) Stoornissen in het bewustzijn, de ademhaling en de bloedsomloop
TRIVIANT BLAUW (uitprinten op blauw papier) Stoornissen in het bewustzijn, de ademhaling en de bloedsomloop Welke drie functies zijn van direct levensbelang en hoe noemen we deze functies? Hersenfunctie
Nadere informatieThema 4.2.1: Anatomie en fysiologie van de thorax, longen en het respiratoirsysteem
Take-home toets Thema 4.2.1: Anatomie en fysiologie van de thorax, longen en het respiratoirsysteem 1. Welke van de onderstaande spieren speelt (spelen) een rol bij de ademhaling? a. diafragmaspieren b.
Nadere informatieNaam: BLOEDSOMLOOP. Vraag 1. Waaruit bestaat bloed?
Naam: BLOEDSOMLOOP Bloed Een volwassen persoon heeft 5 á 6 liter bloed. Dat bloed bestaat uit bloedplasma, bloedcellen (rode en witte) en bloedplaatjes. Als bloed een paar dagen heeft gestaan, zakken de
Nadere informatieBASISSTOF 1 HET BLOED OM TE ONTHOUDEN
BASISSTOF 1 HET BLOED Bloed bestaat uit bloedplasma, bloedcellen en bloedplaatjes. 55% is bloedplasma. 45% bloedcellen en bloedplaatjes. Er zijn twee soort bloedcellen: rode bloedcellen en witte bloedcellen.
Nadere informatieOpen Water Diver. FYSICA Algemeen
Open Water Diver FYSICA Algemeen INHOUD Drijfvermogen Soortelijk gewicht van water Verband tussen druk, volume en dichtheid De gevolgen van toenemende druk De techniek van het klaren De gevolgen van afnemende
Nadere informatieRespiratie Functie en bouw van de luchtwegen. Een uitingsvorm van het gebruik van de hulpademhalingsspieren is neusvleugelen.
Respiratie 2 Functie en bouw van de luchtwegen FHV2009 / Cxx54 3+4 / Anatomie & Fysiologie - Respiratie en digestivus 1 Het uitwisselingsproces van O 2 en CO 2 tussen de cellen en de bloedbaan vindt eerder
Nadere informatieAls het bloed uit de holle ader verder stroomt, in welk bloedvat komt het dan?
De lever is gelegen in de buikholte? A. Boven rechts B. Boven links C. Onder rechts D. Onder links Als het bloed uit de holle ader verder stroomt, in welk bloedvat komt het dan? A. De aorta B. De holle
Nadere informatieMODULE 3 Levensreddende handelingen
MODULE 3 Levensreddende handelingen cursus brandweerman Levensreddende handelingen Hoofdstuk 1: Algemene interventieprocedures Het menselijk lichaam De eerste minuten Opbouw van het lichaam Ons lichaam
Nadere informatieThema: Transport HAVO. HENRY N. HASSENKHAN SCHOLENGEMEENSCHAP LELYDORP [HHS-SGL] Docent: A. Sewsahai
Thema: Transport HAVO HENRY N. HASSENKHAN SCHOLENGEMEENSCHAP LELYDORP [HHS-SGL] Docent: A. Sewsahai Doelstellingen De student moet - de bestanddelen van bloed kunnen noemen, ingecalculeerd de kenmerken
Nadere informatie> waterdamp < zuurstof Aan ingeademde lucht = stikstof
Biologie Samenvatting Hoofdstuk 1 1. Wat is verbranding? Brandstof: Stof die verbrandt Energie: Komt vrij tijdens verbranding --> Beweging, Warmte, Licht Verbrandingsproducten: De stoffen die ontstaan
Nadere informatieTheoriekennis NELOS 2012
egrippen: WE (weten), KE (kennen), TO (kunnen toepassen), IN (integreren - geïntegreerd hebben) en INF (informatief). 1-stersduiker 2-stersduiker 3-stersduiker Decompressietechnieken Bijzondere bepalingen
Nadere informatiebasisstof 1 gaswisseling bij dieren om te onthouden
1 gaswisseling bij dieren Ademhaling: opnemen van zuurstof en afgeven van koolstofdioxide. Een ander woord voor ademhaling is gaswisseling. Zuurstof is nodig voor de verbranding. Koolstofdioxide komt bij
Nadere informatieDuiktabellen. I Duiktabellen. Inleiding. Definities. Enkelvoudige duiken
I Duiktabellen De NELOS 94 tabellen zijn gebaseerd op de U.S. NAVY 1993 tabellen. Er zijn slechts geringe wijzigingen met de U.S. NAVY 1970 tabellen. De gebruiksregels zijn gebaseerd op de U.S. NAVY DIVING
Nadere informatieVerbranding bij een kaars: kaarsvet + zuurstof --> water+ koolstofdioxide (+ energie)
Samenvatting door S. 894 woorden 27 januari 2014 9,5 1 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Zie bijlage (rechts) voor de afbeeldingen. Biologie Samenvatting Hoofdstuk 1 1. Wat is verbranding?
Nadere informatieHENRY N. HASSENKHAN SCHOLENGEMEENSCHAP LELYDORP [HHS-SGL Docent: A. Sewsahai HAVO
HENRY N. HASSENKHAN SCHOLENGEMEENSCHAP LELYDORP [HHS-SGL Docent: A. Sewsahai HAVO Doelsstellingen De student moet de verschillen kunnen noemen tussen gaswisseling in de lucht en gaswisseling in het water
Nadere informatieHET ADEMHALINGSSTELSEL
HET ADEMHALINGSSTELSEL ANATOMIE EN FYSIOLOGIE Functies van het ademhalingsstelsel De functies van het ademhalings-stelsel Gasuitwisseling tussen bloed en lucht Verplaatsen van lucht van en naar de uitwisselingsoppervlakken
Nadere informatieAG eerste hulp opleidingen Best 0499-397404 agopleiding@gmail.com
AG eerste hulp opleidingen Best 0499-397404 agopleiding@gmail.com Algemeen De mens kan ongeveer normaal 1 minuut zonder zuurstof. Hersenen zijn het meest gevoelig voor een tekort aan zuurstof. Typerend
Nadere informatieHerhalingsles Het lichaam. Ademhaling. Benoem de aangeduide delen op onderstaande tekeningen aan.
Herhalingsles Het lichaam Ademhaling Benoem de aangeduide delen op onderstaande tekeningen aan. Als we ademen, stroomt er lucht binnen in ons lichaam. Welke weg legt deze lucht af? Vul het schema aan.
Nadere informatieLesfiche: EHBO en reanimatie:
Lesfiche: EHBO en reanimatie: Niveau: 2 (praktijk: 2 lesuren) AED: Wat? De defibrillator of Defib is de enige manier om een hart terug te doen pompen. Paramedici hebben een professionele defib inde ambulance.
Nadere informatieOpen Water Diver FYSICA. Aanpassing aan de onderwaterwereld
Open Water Diver FYSICA Aanpassing aan de onderwaterwereld INHOUD Dichtheid Zicht Geluid Warmte Beweging Ademhaling DICHTHEID Onder water is zien, horen, warm blijven, bewegen en ademhalen helemaal anders
Nadere informatie6.9. Werkstuk door E woorden 25 juni keer beoordeeld. Biologie voor jou. Inhoudsopgave
Werkstuk door E. 1687 woorden 25 juni 2006 6.9 23 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Inhoudsopgave Het Bloed De Bloedsomloop De bloedvaten Uitscheiding De Hartslag Weefselvloeistof
Nadere informatieWerkstuk door een scholier 1759 woorden 8 januari keer beoordeeld
Werkstuk door een scholier 1759 woorden 8 januari 2007 6 159 keer beoordeeld Vak Biologie Inhoudsopgave: BLZ 1 Inhoudsopgave BLZ 2 Inleiding BLZ 3 Hoofdstuk 1: Waar zit wat bij het hart? BLZ 4 Hoofdstuk
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 1
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 1 Samenvatting door Y. 1221 woorden 23 oktober 2014 5,9 7 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Doelstelling 1 De verbranding van een kaars Brandstof: stof
Nadere informatieSeniorenraad Son en Breugel 22 juni 2018
Seniorenraad Son en Breugel 22 juni 2018 1 1 Houd je hart gezond Programma Leefstijl Risicofactoren Meest voorkomende hart- en vaatziekten Gezond bewegen 2 2 Werking van het hart 3 3 Werking van het hart
Nadere informatieCOMPLICATIES Lange termijn complicaties Complicaties van de ogen (retinopathie) Complicaties van de nieren (nefropathie)
COMPLICATIES Lange termijn complicaties Wanneer u al een lange tijd diabetes heeft, kunnen er complicaties optreden. Deze treden zeker niet bij alle mensen met diabetes in dezelfde mate op. Waarom deze
Nadere informatieToets Anatomie Opleiding Sport en Bewegen. Behaalde punten Hulpmiddelen geen
Cijfer In te vullen voor docent In te vullen door leerling Beroepsprestatie B.P.1.3 S.B Naam leerling Toets Anatomie Opleiding Sport en Bewegen Klas SB3O1A+B Versie 1 Datum Tijdsduur 60 minuten Naam docent
Nadere informatieHyperventilatie. Ziekenhuis Gelderse Vallei
Hyperventilatie Ziekenhuis Gelderse Vallei Deze folder is bedoeld voor mensen die verwezen zijn door de huisarts naar de eerste hart hulp (EHH) met een bepaald klachtenpatroon dat kan passen bij hart-
Nadere informatieFYSICA DM THEORIE SAMENVATTING
FYSICA DM THEORIE SAMENVATTING Elementen - Elementen kunnen op 3 manieren voorkomen: - Vast - Vloeibaar - Gasvormig Water & Warmte - Warmte overdracht op 3 manieren - Geleiding direct contact / toepassing
Nadere informatieABCDE methodiek Biedt een vaste volgorde van het benaderen van het slachtoffer
ABCDE methodiek Biedt een vaste volgorde van het benaderen van het slachtoffer Indien een stoornis in de vitale functie wordt waargenomen direct handelen (Treat as you go) A AIRWAY AND C-SPINE (= vrije
Nadere informatieTrastuzumab (Herceptin )
Trastuzumab (Herceptin ) Borstkanker (mammacarcinoom) De diagnose borstkanker is bij u vastgesteld. Dit wordt ook wel een mammacarcinoom genoemd. De behandeling van een mammacarcinoom bestaat uit een operatieve
Nadere informatieSTUDENTENGEZONDHEIDSCENTRUM
STUDENTENGEZONDHEIDSCENTRUM Hyperventilatie Hyperventilatie betekent een te snelle en/of een te diepe ademhaling. Wat is ademhalen? Door middel van de borstkas en de buikspieren ademen wij lucht in en
Nadere informatieInformatie bij operaties aan het oor
Informatie bij operaties aan het oor Dr. G. Claes Prof. Dr. J. Claes Dr. M. De Cock Dr. J. Van Haesendonck Inleiding Deze informatie heeft tot doel U in te lichten over het verloop van deze ingreep, wij
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 2
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 2 Samenvatting door Babette 935 woorden 2 november 2014 5,5 2 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Doelstelling 1 Brandstof : de stof die verbrandt Verbrandingsproducten:
Nadere informatieOoit nagedacht over wat er gebeurt onder een halsband?
Ooit nagedacht over wat er gebeurt onder een halsband? Bij mensen kan slechts 1 w h i p l a s h a c c i d e n t langdurige pijn en lijden veroorzaken. De anatomie van de hond is fundamenteel gelijk aan
Nadere informatiepatiënteninformatie Hyperventilatie Spoedgevallendienst G e z o n d h e i d s Z o r g m e t e e n Z i e l
i patiënteninformatie Spoedgevallendienst Hyperventilatie G e z o n d h e i d s Z o r g m e t e e n Z i e l Inhoud Voorwoord...5 1. Wat is hyperventilatie...6 2. Welke verschijnselen kunnen optreden?...6
Nadere informatieLevensreddende handelingen
Levensreddende handelingen Hoofdstuk 3: Het stelpen van ernstige bloedingen Anatomie van de bloedsomloop Samenstellende delen De hartspier De grote bloedsomloop De kleine bloedsomloop De aders en haarvaten:
Nadere informatieGEVORDERDE EERSTE HULP. Shock, Anafylaxie en de EpiPen. Pim de Ruijter. vrijdag 18 oktober 13
GEVORDERDE EERSTE HULP Shock, Anafylaxie en de EpiPen Pim de Ruijter Inhoud Kort over shock Wat is allergie precies? Allergische reactie Inhoud Anafylaxie en anafylactische shock Gebruik van de EpiPen
Nadere informatiehart longen Werkboekje van...
& hart longen Werkboekje van... Woordveld woordveld Hart & Longen adem in, adem uit adem in, adem uit Om goed te kunnen werken heeft het lichaam zuurstof nodig. De ademhaling zorgt dat je lichaam zuurstof
Nadere informatieHyperventilatie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Hyperventilatie Wanneer u gespannen bent of angstig, kunnen verschillende lichamelijke klachten ontstaan. Eén van die klachten is hyperventileren. Hyperventileren wil zeggen dat u te snel of te diep ademt.
Nadere informatieToets Ziekteleer Opleiding Sport en Bewegen. Behaalde punten Hulpmiddelen geen
Cijfer In te vullen voor docent In te vullen door leerling Beroepsprestatie B.P.1.3 S.B Naam leerling Toets Ziekteleer Opleiding Sport en Bewegen Klas SB3O1A+B Versie 1 Datum Tijdsduur 60 minuten Naam
Nadere informatieEen persoon raakt opgewonden en begint te hyperventileren. Om de hyperventilatie te stoppen, pakt hij een plastic zak.
Examentrainer Vragen Hyperventilatie Het overmatig snel verversen van de lucht in de longen wordt hyperventilatie genoemd. Door bewust of onbewust snel in en uit te ademen, daalt de concentratie van CO
Nadere informatieTrommelvliesbuisjes plaatsen onder plaatselijke verdoving op de polikliniek KNO
Trommelvliesbuisjes plaatsen onder plaatselijke verdoving op de polikliniek KNO Albert Schweitzer ziekenhuis december 2013 pavo 1108 Inleiding Omdat u regelmatig last heeft van oorklachten, zoals oorpijn,
Nadere informatieWat is COPD? 1 van
Wat is COPD? COPD staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Het is een verzamelnaam voor de ziektes chronische bronchitis en longemfyseem. Artsen maken tegenwoordig geen onderscheid meer tussen
Nadere informatieSamenvatting Biologie Thema 3 Verbranding en ademhaling
Samenvatting Biologie Thema 3 Verbranding en ademhaling Samenvatting door een scholier 1370 woorden 8 juni 2011 5,6 79 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou H3.1 Wat is verbranding? Bij
Nadere informatieMEDISCH CENTRUM Hyperventilatie
MEDISCH CENTRUM Hyperventilatie Dit kan ook geen kwaad, maar kan wel leiden tot een aantal verschijnselen als: Benauwd gevoel, kortademigheid; krop in de keel; droge mond; strak gevoel rond de mond; prikkelingen
Nadere informatieCPR met AED HERSTEL CIRCULATIE EN ADEMHALING. CPR = cardiopulmonaire resuscitatie AED = automatische externe defibrillatie
CPR met AED HERSTEL CIRCULATIE EN ADEMHALING CPR = cardiopulmonaire resuscitatie AED = automatische externe defibrillatie WANNEER CPR + AED? Stilstand circulatie (hart) Stilstand ademhaling CPR bij ieder
Nadere informatieInleiding... 1. Ademhaling... 1. Hyperventilatie... 1. Oorzaak van hyperventilatie... 2. Klachten bij hyperventilatie... 3. Wat kunt u zelf doen...
Hyperventilatie Inhoudsopgave Inleiding... 1 Ademhaling... 1 Hyperventilatie... 1 Oorzaak van hyperventilatie... 2 Klachten bij hyperventilatie... 3 Wat kunt u zelf doen... 4 Tot slot... 5 Inleiding Deze
Nadere informatieHyperventilatie. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg
Hyperventilatie Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Hyperventilatie Hyperventilatie wordt veroorzaakt door verkeerde manier van ademhalen. Hyper betekent
Nadere informatieHart- en vaatziekten. voor Nederlanders. Zorg goed voor uw hart
Hart- en vaatziekten voor Nederlanders Zorg goed voor uw hart Zorg goed voor uw hart Deze folder gaat over gezondheid en hart- en vaatziekten. Eerst vertellen we wat hart- en vaatziekten zijn. Daarna vertellen
Nadere informatieReanimatie bij Kinderen. David Van Grembergen Urgentie arts AZ Sint-Lucas Gent
Reanimatie bij Kinderen David Van Grembergen Urgentie arts AZ Sint-Lucas Gent Doel van deze avond Herkennen van ademhalings en/of hartstilstand Tijdig hulp roepen Starten met Basic Life Support Hartmassage
Nadere informatieKeel-, Neus- en Oorheelkunde. Ziekte van Ménière.
Keel-, Neus- en Oorheelkunde Ziekte van Ménière www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl KNO039 / Ziekte van Ménière / 03-01-2016 2 Ziekte van Ménière
Nadere informatieProtocol Oververhitting
Inleiding Oververhitting (hyperthermie, hitteletsel) ontstaat wanneer het lichaam meer warmte produceert dan dat het kan afgeven. Hierdoor kan de lichaamstemperatuur oplopen tot boven de normale waarden.
Nadere informatieBASISOPLEIDING BEDRIJFSHULPVERLENING Niet spoedeisende Eerste Hulp
INHOUDSOPGAVE 3 NIET SPOEDEISENDE EERSTE HULP... - 2-3.1 Flauwte... - 2-3.2 Wonden... - 2-3.3 Neusbloeding... - 4-3.4 Letsel aan het oog... - 4-3.5 Kneuzing / verstuiking... - 4-3.6 Botbreuken / ontwrichting...
Nadere informatieDUIKONGEVALLEN. Uitgebreide syllabus duikongevallen. door MADDER Ivo 2 ster instructeur CMAS NELOS Nr. 781. ivo.madder@pandora.be
DUIKONGEVALLEN Uitgebreide syllabus duikongevallen door MADDER Ivo 2 ster instructeur CMAS NELOS Nr. 781 ivo.madder@pandora.be versie 14 februari 2000 2 Uitgebreide syllabus duikongevallen, door Ivo Madder
Nadere informatieHart- en vaatziekten. voor Marokkaanse Nederlanders. Zorg goed voor uw hart
Hart- en vaatziekten voor Marokkaanse Nederlanders Zorg goed voor uw hart Zorg goed voor uw hart Deze folder gaat over gezondheid en hart- en vaatziekten. Eerst vertellen we wat hart- en vaatziekten zijn.
Nadere informatieHydration. Release the Pressure. Het voorkomen van oor- en sinusverwondingen. Op de foto: Pierre-Yves Cousteau
Release the Pressure Het voorkomen van oor- en sinusverwondingen Hydration Veiligheidscampagne Oren en duiken Op de foto: Pierre-Yves Cousteau Barotrauma van het oor en de sinus Een barotrauma van het
Nadere informatieAntwoorden door een scholier 1481 woorden 26 februari keer beoordeeld. Biologie voor jou
Antwoorden door een scholier 1481 woorden 26 februari 2005 6 79 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Opdracht 1 practicum 1 de vlam die gaat uit als ik het potje over de kaars heen zet
Nadere informatieBehandeling van wonden en letsels
Module 4 Behandeling van wonden en letsels Als u deze module gevolgd hebt, weet u: - Wat u moet doen bij mogelijk inwendig bloedverlies - Wat u moet doen bij uitwendig bloedverlies - Wat u moet doen bij
Nadere informatieTrommelvliesbuisjes voor volwassenen
Trommelvliesbuisjes voor volwassenen Inleiding Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over het plaatsen van trommelvliesbuisjes. Het plaatsen van trommelvliesbuisjes vindt plaats wanneer de buis
Nadere informatieDuikgeneeskunde. Een duik in het onbekende? Gorinchem Goes Venetië November 2016
Duikgeneeskunde Een duik in het onbekende? Gorinchem Goes Venetië November 2016 Inhoud Even voorstellen. Geschiedenis. Het moderne duiken. Duikfysiologie (beknopt). Duikersziekten. Behandeling van een
Nadere informatieFig. 0. 1 De Leefstijlacademie
Inleiding Wat goed dat je hebt doorgezet naar de volgende cursus! Je wilt dus nog meer te weten komen over hoe je lichaam precies in elkaar zit en hoe het werkt! En dat precies is wat je in deze cursus
Nadere informatieTrommelvliesbuisjes bij volwassenen
Trommelvliesbuisjes bij volwassenen Uw afspraak Plaats : d.d om uur : de afdeling Dagverpleging Inhoudsopgave Het oor en hoe het werkt... 2 Wat zijn de klachten... 2 Behandeling... 2 Voorbereiding...
Nadere informatieOPDRACHT EMBRYONALE BLOEDSOMLOOP. Gebruik voor deze opdracht je Binas en basisstof 1 van je boek.
OPDRACHT EMBRYONALE BLOEDSOMLOOP Gebruik voor deze opdracht je Binas en basisstof 1 van je boek. Zeven organen van een normale bloedsomloop zijn: Hoofd longen hart lever darm nieren benen 1. Van de zeven
Nadere informatie5,2. bs.1 Verbranding. bs 2 Ingeademde en uitgeademde lucht. Samenvatting door een scholier 1756 woorden 7 november keer beoordeeld
Samenvatting door een scholier 1756 woorden 7 november 2009 5,2 25 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Biologie Hoofdstuk 2 Verbranding en ademhaling bs.1 Verbranding Wat is verbranding?
Nadere informatieStoornissen in het bewustzijn. AG eerste hulp opleidingen Best
Stoornissen in het bewustzijn AG eerste hulp opleidingen Best Beoordeel het bewustzijn Kniel naast het slachtoffer aan de gezichtszijde. Spreek het slachtoffer aan en schud voorzichtig aan de beide schouders.
Nadere informatieChiropractie Brunssum intake formulier nieuwe klant
1. ALGEMENE EN PERSOONLIJKE GEGEVENS MEISJESNAAM: GESLACHT: M F GEBOORTEDATUM: LEEFTIJD: LENGTE: GEWICHT: ADRES: POSTCODE: WOONPLAATS: TELEFOON: PRIVE MOBIEL WERK E-MAIL ADRES: AANTAL KINDEREN: BEROEP:
Nadere informatieaerobe dissimilatie gaswisseling ademhaling
Gaswisseling Ademhaling Het lichaam heeft energie nodig, die door de aerobe dissimilatie wordt geleverd. Voor verbranding hebben de cellen zuurstof nodig. Na de verbranding geven de cellen koolstofdioxide
Nadere informatieTrommelvliesbuisjes inbrengen bij kinderen
Trommelvliesbuisjes inbrengen bij kinderen Samen met de KNO-arts is besloten om bij uw kind trommelvliesbuisjes in te brengen. In deze folder geven we u hier informatie over. Hoe ziet het oor eruit Het
Nadere informatieU heeft last van hyperventilatie. Hyperventilatie heeft te maken met uw ademhaling. Dat wil zeggen dat u te snel en/of te diep ademt.
Hyperventilatie Inleiding U heeft last van hyperventilatie. Hyperventilatie heeft te maken met uw ademhaling. Dat wil zeggen dat u te snel en/of te diep ademt. Ademhaling Om te kunnen ademen gebruiken
Nadere informatiePatiënteninformatie over ernstige primaire IGF-1-deficiëntie en hoe Increlex daarbij kan helpen
Ipsen Endocrinologie Increlex (injectie met mecasermine [rdna-herkomst]) Patiënteninformatie over ernstige primaire IGF-1-deficiëntie en hoe Increlex daarbij kan helpen Voorlichtingsfolder zoals beschreven
Nadere informatie1.2 Het oor, opvangen van geluiden HB p.32-35
1.2 Het oor, opvangen van geluiden HB p.32-35 1.2.1 Wat is geluid? Geluid: trillingen veroorzaakt door een geluidsbron Middenstof: stof die de trillingen geleidt. Resonantie: het overdragen van een trilling
Nadere informatieTrommelvliesbuisjes plaatsen. onder plaatselijke verdoving op de polikliniek KNO
Trommelvliesbuisjes plaatsen onder plaatselijke verdoving op de polikliniek KNO Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Omdat u regelmatig last heeft van oorklachten,
Nadere informatieSyncope. Uitleg en adviezen
Syncope Uitleg en adviezen Syncope Syncope is het moeilijke woord voor aanvallen van kortdurend bewustzijnsverlies dat veroorzaakt wordt doordat de bloeddruk even weg valt. De meest voorkomende oorzaak
Nadere informatieSamenvatting Biologie 1-1 tot 1-3
Samenvatting Biologie 1-1 tot 1-3 Samenvatting door K. 1464 woorden 10 december 2012 5,6 11 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar 8.1 Het werkt! Hoe werkt je lichaam? Organen: delen van het lichaam
Nadere informatieGaswisseling. Samenvatting voor de toets
Gaswisseling Samenvatting voor de toets Inhoudsopgave Gaswisseling bij verschillende diergroepen Ademhalingsstelsel Route van ingeademde lucht Longblaasjes en haarvaten Huig en strotklepje Ribademhaling
Nadere informatiepatiënteninformatie trommelvliesbuisjes bij kinderen
patiënteninformatie trommelvliesbuisjes bij kinderen In overleg met de KNO-arts heeft u besloten om bij uw kind trommelvliesbuisjes te laten plaatsen. In deze folder geven wij u inhoudelijke informatie
Nadere informatieVEILIGHEIDSCAMPAGNE HYDRATATIE
Meer water, minder bellen Hydration Promotie van het belang van hydratatie bij het duiken VEILIGHEIDSCAMPAGNE HYDRATATIE Wat is uitdroging en hoe is het van invloed op de duikveiligheid Uitdroging doet
Nadere informatiehalvemaanvormige kleppen) Doordat de hartkamers het bloed met kracht wegpompen.
4BASISSTOF De 2 havo vwo bloedvaten thema 3 De bloedsomloop opdracht 18 Vul het schema in. Kies bij 1 uit: van de organen weg naar het hart toe van het hart weg naar de organen toe. Kies bij 2 uit: hoog
Nadere informatie2. Voor het verlenen van eerste hulp is het gebruik van het beademingsmasker en handschoenen niet verplicht. O juist O onjuist
VRAGEN JUIST OF ONJUIST. 1. Als u, het slachtoffer en eventuele omstanders in een gevaarlijke situatie verkeren wacht u totdat politie of brandweer aanwezig is. U volgt hun aanwijzingen op. 2. Voor het
Nadere informatieWat is EHBO? HET VOORAL NIET ERGER MAKEN
First Aid & CPR Wat is EHBO? Situatie zo goed mogelijk inschatten Niet panikeren & gezond verstand gebruiken Hulpdiensten correct contacteren en informeren Toestand stabiliseren (in afwachting hulpdiensten)
Nadere informatieHet Fenomeen van Raynaud
Het Fenomeen van Raynaud Wat is het Fenomeen van Raynaud? Wij spreken van het Fenomeen van Raynaud bij het plotseling optreden van verkleuringen van vingers en/of tenen bij blootstelling aan kou of bij
Nadere informatieAntwoordvel Longquiz. Dat geldt zowel iedereen (ongeachte je gezondheid of conditie voor je met oefenen begon)
Antwoordvel Longquiz 1. Uit welke onderdelen bestaan de luchtwegen? a. Neus, mond, luchtpijp, bronchiën, luchtblaasjes b. neus, mond, luchtpijp, bronchiën, luchtblaartjes c. neus, mond, luchtpijp, bronchiën,
Nadere informatieDe een heeft het warm, de ander te warm en de ander heeft het veel te warm, en dat in dezelfde werkruimte.
Hittestress: werken en warm weer Inleiding De een heeft het warm, de ander te warm en de ander heeft het veel te warm, en dat in dezelfde werkruimte. De gevoelstemperatuur wordt, behalve door de luchttemperatuur
Nadere informatieFysiologie / Metabolisme stofwisseling
Fysiologie / Metabolisme stofwisseling Onder de fysiologie vallen bij de sportmassage de volgende onderdelen: Celleer/cytologie Weefselleer/histologie Stofwisseling/metabolisme Spijsvertering Hart, bloedvaten
Nadere informatie..Module Diepduiken.. Diepduiken. Rocco Schimmel & Diana van den Wollenberg. Manta 2*
Diepduiken Rocco Schimmel & Diana van den Wollenberg 1 Agenda Waarom diep(er) duiken? Risico s van diep(er) duiken Risico s verkleinen Tabellen Luchtberekening Materiaal 2 Risico s van diep(er) duiken
Nadere informatieWaterrecreatie? je kan hooguit nat worden
Waterrecreatie? je kan hooguit nat worden Nou en??? Richtlijnen van de vereniging, preventie, zie de website Eerste Hulp, onderkoeling en oververhitting, in deze presentatie. Presentatie door: Jeannette
Nadere informatie5,9. Werkstuk door een scholier 2073 woorden 16 juli keer beoordeeld
Werkstuk door een scholier 2073 woorden 16 juli 2001 5,9 68 keer beoordeeld Vak Biologie Dit biologiewerkstuk gaat over longziekten en speciaal over taaislijmziekte. Dit is naar aanleiding van de video
Nadere informatieLesfiche : EHBO & Reanimatie
Lesfiche : EHBO & Reanimatie Niveau 1: (Praktijk: 2lesuren) Inschatten van een situatie: Veiligheid! Waarom? Niemand heeft nood aan meerdere slachtoffers dan er oorspronkelijk waren ( aarzel dus ook niet
Nadere informatieAlcoholintoxicatie 1
Alcoholintoxicatie 1 Je hebt teveel alcohol gedronken en dit heeft dusdanige effecten op je lichaam gehad dat een opname in het ziekenhuis noodzakelijk was. Doordat je teveel gedronken hebt kan er van
Nadere informatieAdemhalingsorganen/luchtwegen. Ademhaling. De neus. De neus. De keelholte. De keelholte 16-9-2014. Bouw algemeen Van binnen naar buiten
Ademhaling Lesstof Beauty Level Basics 2 Blz. 132-141 Ademhalingsorganen/luchtwegen algemeen Van binnen naar buiten Slijmvlies en trilhaarepitheel Circulair verlopend glad spierweefsel Bindweefsel De neus
Nadere informatieAntwoorden 2014 EHBO-K. Ascendens Opleidingen Theorievragen EHBO-K 2014 versie 006 Pagina 1 van 5. Theorievragen versie 006
Antwoorden 2014 EHBO-K Theorievragen versie 006 Pagina 1 van 5 Vraag 1: Noem de vijf belangrijke punten bij het leveren van eerste hulp in juiste volgorde Vraag 2: Vraag 3: Vraag 4 : a) Let op gevaar (zn
Nadere informatieEerste Hulp aan kinderen. Jan Biekens Docent Eerste Hulp
Eerste Hulp aan kinderen Jan Biekens Docent Eerste Hulp Ongevallen zuigeling Vallen van tafel, bed of commode Verslikken Verbranding Vergiftiging Ongevallen peuter/kleuter Vallen Verslikken Verdrinking
Nadere informatie