1. Onderzoeksvraag Hoe kan je een vulkaan reconstrueren met water en olie?

Transcriptie

1 Vulkaan onder water 1. Onderzoeksvraag Hoe kan je een vulkaan reconstrueren met water en olie? 2. Voorbereiding a. Begrippen als achtergrond voor experiment Oppervlaktespanning is een maat van de kracht die de moleculen aan het oppervlak voelen uitgeoefend door de moleculen direct onder dit oppervlak. (geraadpleegd op ) De massadichtheid van een stof is een grootheid voor de verhouding van de massa tot het volume van de stof. (geraadpleegd op ) b. Materiaal + stoffen Materiaal: Kleine erlenmeyer Groot bekerglas Klein bekerglas Stoffen: Gedemineraliseerd water Sudanrood Olie afwasmiddel c. Opstelling (foto)

2 a. Veiligheid i. Etiketten Sudanrood: Sudanrood B CAS WGK 3 Mr: 380,45 Mijn instelling Water: Water H 2O CAS WGK 0 Mr: 18,02 Mijn instelling Sudanrood: / Water: / ii. H/P zinnen iii. WGK code Sudanrood: 3, zeer vervuilend Water: 0, niet vervuilend Sudanrood: iv. COS brochure Water:

3 3. Uitvoeren a. Werkwijze Doe olie in het kleine bekerglas tot het bekerglas half vol is. Voeg een kleine spatelpunt sudanrood toe. Doe dit mengsel in de erlenmeyer. Vul de erlenmeyer verder aan met olie tot aan de rand. Plaats de erlenmeyer in het grote bekerglas. Vul het bekerglas met gedemineraliseerd water tot 5 cm boven de rand van de erlenmeyer. b. Waarneming (+ foto s) De gevulde erlenmeyer met olie en sudanrood Na toevoeging van water in het grote bekerglas Na het toevoegen van afwasmiddel in het grote bekerglas

4

5 4. Reflecteren a. Besluit Olie heeft een kleinere massadichtheid ten opzichte van water. Hierdoor drijft olie op water. Dit experiment gaat echter verder dan dat. Doordat watermoleculen en oliemoleculen onderricht zijn aan de Vanderwaalskrachten, is er sprake van oppervlaktespanning. De olie wil op het water gaan drijven. Hiervoor moet echter het uit de erlenmeyer een weg door het water banen. De olie moet met andere woorden de oppervlaktespanning van het water doorbreken. Dit lukt gemakkelijker als er afwasmiddel aan het water toegevoegd wordt. Het afwasmiddel verlaagt namelijk de oppervlaktespanning van water. Het sudanrood dient enkel om het vulkaaneffect te vergroten. Het is namelijk een idicator voor vetten en kleurt deze rood. b. Koppeling aan leerplan/nen LP Natuurwetenschappen 3e gr TSO (Boekhouden-informatica, Handel, Secretariaat-talen) VVKSO LPD 46 - Aan de hand van een experiment aantonen dat zepen de oppervlaktespanning van water verlagen. LP Fysica 2e gr TSO VVKSO (Industriële wetenschappen) V27 - Het verschijnsel oppervlaktespanning in concrete gevallen herkennen. LP Farmaceutisch- technisch assistent 3e gr TSO VVKSO In concrete situaties het voorkomen van oppervlaktespanning aantonen Oppervlaktespanning verklaren met behulp van de cohesiekrachten Een fenomeen met behulp van oppervlaktespanning beschrijven Een aantal factoren die de oppervlaktespanning beïnvloeden omschrijven De vorm van het vloeistofoppervlak aan de rand van het vat toelichten vanuit de onderlinge grootte van cohesie- en adhesiekrachten Capillaire opstijging en neerdrukking verklaren via deze randeffecten.

6 c. Bronnen i. Literatuur (geraadpleegd op ) (geraadpleegd op ) ii. Film 5. Tips and tricks a. Opmerkingen bij uitvoeren van proef Indien de olie niet gemakkelijk door de oppervlaktespanning van het water kan breken, kan je afwasmiddel in het water toevoegen. Dit verlaagt namelijk de oppervlaktespanning. Je kan zelf met klei, een plastieken bekertje en aluminiumfolie een vulkaantje maken. Dit kan je dan gebruiken in plaats van de erlenmeyer. Op die manier lijkt het alsof er echt een vulkaan uitbarst.