Samples from MORPHX IT -- steenandreasen.com

Transcriptie

1

2 Een inleiding tot Axapta X++ en de MorphX Development Suite Copyright 2007 Steen Andreasen, Editor: Steen Andreasen Layout: Steen Andreasen Omslag : Poul Cappelen en Ulla Bjulver Fotograaf: Ulla Bjulver Vertaald door : Cornelis Linda, Cuppens Gert, Vangheluwe Jeroen Denemarken 2007 ISBN: e uitgave Alle rechten voorbehouden. De auteur heeft herbruikbare code in deze publicatie geschreven met het doel om door de lezers herbruikt te worden. U krijgt beperkte toestemming om de code in deze publicatie te herbruiken op voorwaarde dat de auteur wordt vermeld in de applicatie die deze code herbruikt en op voorwaarde dat de code zelf niet wordt verdeeld, online geplaatst, verkocht of commercieel gebruikt als een stand-alone product. Behalve deze specifieke uitzondering betreffende te herbruiken code, kan geen deel van deze publicatie op welke manier dan ook worden gebruikt of gereproduceerd zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteursrechthouder behalve in het geval van korte citaten opgenomen in artikelen of overzichten. Elk ander gebruik zonder geschreven toestemming is verboden volgens de Deense auteursrechtwet. Als u enige onnauwkeurigheid ziet, gelieve dit te melden aan de auteur op het volgende adres: axaptabook@steenandreasen.com Handelsmerken Alle begrippen die in dit boek worden vermeld en die gekend zijn als handelsmerk, zijn met hoofdletters geschreven. steenandreasen.com kan de nauwkeurigheid van deze informatie niet bevestigen. Het gebruik van een term in dit boek mag niet beschouwd worden als een uitspraak over de geldigheid van om het even welk handelsmerk. Waarschuwing en afwijzing van verantwoordelijkheid U mag nooit om het even welk voorbeeld in dit boek in een productieomgeving uitproberen. De informatie in dit boek wordt verstrekt zonder meer. De auteur of steenandreasen.com kan niet verantwoordelijk worden gesteld voor om het even welk verlies of schade dat het gevolg geweest zou zijn van de informatie die dit boek bevat.

3 met dank aan mijn lieve vrouw Ulla, en mijn zoon Oliver, die met me opstonden en me steunden bij het schrijven van dit boek. S. A.

4 Dankbetuiging Ik dank iedereen die direct of indirect heeft bijgedragen tot de inhoud van dit boek door inspirerende commentaar en suggesties. Een speciale bedanking is voor Lars Holm voor zijn bijdrage aan de Appendix Properties. Poul Cappelen en Ulla Bjulver voor het ontwerp van de boekomslag. Jens Thrane, Christian Beck, Erik Pedersen, Lars Kjærsgaard, Jim Long, Hanne Paarup, Eric Fisher Craig Brown Daryl Spires die het manuscript nagelezen, gecorrigeerd, geëditeerd hebben en, nog belangrijker, die me hebben aangemoedigd om vol te houden.

5 Aanbeveling van het boek "Steen Andreasen is een uitstekend Axapta Programmeur en Technical Manager en hij is een geduldig leraar. In dit boek heeft Steen Andreasen zeer hard gewerkt om u, de lezer, mee te nemen op een aangename reis door de wereld van de Axapta ontwikkeling. Ik beveel dit boek van harte aan als verplichte lectuur voor iedere ontwikkelaar, ervaren of beginner, die een carrière wil opbouwen in de Axapta Programmatie. Hartelijk bedankt, Steen Andreasen, voor al je inspanningen en gulheid om een zo goed gestuructureerde waardevolle informatie open te stellen voor de gemeenschap. " Met vriendelijke groeten, Harish Mohanbabu Microsoft Dynamics Ax - MVP

6 Сontent VOORWOORD... 7 INLEIDING... 8 Waarom dit boek belangrijk is...9 Structuur van het boek RAPPORTEN Report Wizard Het maken van rapporten Report Query Sjablonen Rapportsjabloon Sectiesjabloon Ontwerpen Het ontwerp maken Auto-ontwerp gegenereerd ontwerp Controls in het ontwerp Methodes in een Rapport Report Runbase Raamwerk Dynamische Gemeenschappelijke rapportmethoden Speciale Een rapport uitvoeren vanuit X Gebruik van tijdelijke tabellen Gekleurde rijen Afdrukken met Microsoft Word Samenvatting Steen Andreasen 6 of 60

7 Voorwoord Voorwoord Succesvol programmeren is voornamelijk gebaseerd op het begrijpen van de gebruikersbehoeften en deze behoeften vertalen in een technisch werkende oplossing, een systeem. Het is bovendien essentieel dat de programmeur duidelijk begrijpt hoe dit systeem is aangepast zodat de wijzigingen gebruiksvriendelijk zijn en eenvoudig te behandelen bij een upgrade. Dit boek geeft een inleiding in de ontwikkelingsfase van Axapta. Het boek is niet alleen een oefening in de functionaliteit van Axapta maar omdat het gebaseerd is op mijn meer dan acht jaren van ervaring met Axapta, is het evenzeer een praktisch boek met zowel een hoop gecodeerde voorbeelden van productontwikkeling als klantgerichte oplossingen. De publicatie van dit boek staat al een hele tijd op mijn verlanglijstje. Tijdens mijn jarenlange werken met Axapta heb ik geleerd dat een praktisch en instructief boek voor Axapta niet beschikbaar is. Dit boek,morphx IT, toont mijn professionele interesse in ERP systemen en Axapta in het bijzonder. Mijn reis als auteur door het publicatieproces was boeiend en het was aanmoedigend voor me om mail te krijgen van honderden mensen van de hele wereld. Ik kreeg commentaren en suggesties nadat ik een hoofdstuk van het boek voor download op het web had gezet. Dit verzekerde me dat er een sterke interesse en behoefte was aan het boek. Hopelijk geeft dit boek op zijn beurt inspiratie aan talloze mensen, de beginnelingen die hun eerste stappen zetten in Axapta, de lesgevers aan hogescholen en universiteiten waar het onderwijs van ERP systemen opgang maakt, en de meer ervaren Axapta professionelen in de bedrijfswereld. Veel programmeurs hebben ieder voor zich beetje bij beetje alle informatie moeten verzamelen, die ik in dit boek heb gepubliceerd. Het is mijn bedoeling om het werken in en met Axapta eenvoudiger te maken en te inspireren tot een voortdurende ontwikkeling. Steen Andreasen 2007 Steen Andreasen 7 of 60

8 Inleiding Inleiding Dit boek is een inleiding tot de ontwikkelomgeving van Axapta, ook bekend onder de naam MorphX. MORPHX IT is geschreven als een praktisch boek. Met praktisch bedoel ik dat je dit boek moet gebruiken terwijl je werkt met Axapta. Dit maakt van het boek ook een waardevolle dagelijkse metgezel gezien er een aanzienlijk aantal voorbeelden in staan. Ik geloof dat het direct gebruiken van het systeem de eenvoudigste en snelste manier is om een nieuwe ontwikkelingstaal te leren. Je moet beschikken over een geïnstalleerde Axapta applicatie en je moet een basiskennis hebben over hoe de Axapta user interface eruit ziet. Deze informatie kan je vinden in de handleidingen van het standaardpakket. Centraal in dit boek is het gezichtspunt van de ontwikkelaar. Je kan dit boek gebruiken zonder enige kennis over Axapta. Natuurlijk zal het eenvoudiger zijn als je je eerste stappen in de applicatie zelf hebt gezet. Je zal er je voordeel uithalen als je de voorbeelden uitprobeert terwijl je het boek leest. De voorbeelden in dit boek zitten in de zip file MORPHXIT_1ED_EXAMPLES.ZIP dat bij het boek hoort. Axapta 3.0 Service Pack 4 was geïnstalleerd bij het schrijven van dit boek. Als je een andere Service Pack van Axapta 3.0 gebruikt, kan je hier en daar kleine verschillen zien. Het boek is geschreven voor mensen die geen voorkennis hebben van programmatie in Axapta. Een achtergrond als programmeur is handig maar niet noodzakelijk. Het boek kan ook gelezen worden door personen met een technische achtergrond of door Axapta applicatieconsulenten die de ontwikkelomgeving willen gebruiken. Als je een beginner bent, raad ik je aan om de hoofdstukken vanaf het begin van het boek te lezen omdat ieder hoofdstuk meer en meer details van de omgeving bijbrengt. Mogelijk zijn er begrippen die je niet direct begrijpt. Niet alle begrippen in een hoofdstuk worden direct uitgelegd. Ik heb hiervoor gekozen om de inhoud zo eenvoudig mogelijk te houden. Alle begrippen ineens uitleggen zou dit boek te theoretisch maken om dagelijks te gebruiken. Vaak zijn er verwijzingen naar andere secties in hetzelfde hoofdstuk of naar andere hoofdstukken, waar je meer informatie van een bepaald begrip kan opzoeken. Ben je een meer ervaren Axapta gebruiker, dan kan je hoofdstukken van het boek uitkiezen om meer te weten te komen over een bepaald onderwerp Steen Andreasen 8 of 60

9 Inleiding Waarom dit boek belangrijk is Gedurende de jaren dat ik met Axapta heb gewerkt, was ik me bewust van het gebrek aan documentatie over de Axapta ontwikkelomgeving. Beschouw dit boek als de nota s die je zou willen hebben als je in Axapta begint te programmeren. MORPHXIT is het eerste Axapta programmatieboek en kan beschouwd worden als een alternatief voor het volgen van cursussen om te leren programmeren in Axapta. Met dit boek heb je een metgezel die je de ontwikkelomgeving van Axapta snel zal leren kennen. Een gids die je zal leren om je applicatie zo aan te passen dat je code eenvoudiger te onderhouden is en gebruikersvriendelijker voor de applicatiegebruikers. Structuur van het boek Bij het schrijven van het boek heb ik een keuze moeten maken van wat ik belangrijk vind voor een inleidend boek. Het web framework wordt niet in dit boek behandeld. Er zijn meerdere redenen waarom het web framework of raamwerk niet behandeld wordt. De focus lag op de kennis die een nieuwkomer in Axapta programmatie nodig heeft. Het zijn vaak ervaren Axapta programmeurs die met het web raamwerk starten. En voor de meeste klanten heb je de webonderdelen van Axapta niet nodig. Als ik een begrip in het boek behandel zoals een tool gebruikt in de ontwikkelingsomgeving, dan beschrijf ik niet alle velden, knoppen of kenmerken van de tool. Begrippen leg ik vaak uit zoals je dat doet als je iemand naast je hebt zitten. Dit gaat vooral op voor de Appendix MorphX Tools. Bij het lezen van dit boek zal je een heleboel praktische tips en aanbevelingen zien. Ik maak geen onderscheid tussen beide begrippen. Samen vormen ze mijn eigen set van regels die ik gebruik voor het programmeren of beheren van een ontwikkelproject in Axapta. De hoofdstukken in het boek volgen de drie voornaamste nodes in de Axapta ontwikkelomgeving, te beginnen met de inleidende hoofdstukken over de ontwikkelomgeving en ontwikkeltaal. Ze worden gevolgd door de hoofdstukken over hoe je de ontwikkelomgeving moet gebruiken. Achteraan in het boek vind je appendixhoofdstukken die verdere informatie bevatten over sommigen begrippen van het boek Steen Andreasen 9 of 60

10 1 in Axapta zijn gebaseerd op een query en een ontwerp (design) die beheerd worden in de Application Object Tree (AOT). Een rapport is enkel een definitie, het bevat geen gegevens en bij uitvoer zal het de gegevens die het nodig heeft, ophalen uit de databank. Als je een rapport uitvoert, heb je de optie om het rapport direct af te drukken, dan wel een batch job te definiëren om het rapport later uit te voeren op een afzonderlijke batch server. Stapelverwerking of batch processing wordt gebruikt voor lange rapporten zoals het maandelijks afdrukken van de klantenbalanslijsten. Axapta rapporten zijn zeer flexibel omdat MorphX tools voorziet om de rapportdefinitie te overschrijven zonder dat je hiervoor complexe programmatie moet doen. Door het gebruik van de MorphX omgeving, kan je data filteren of zelfs de opmaak van de printopdracht bij runtime wijzigen. Er zijn twee manieren om rapporten aan te maken in Axapta. Je kan de ingebouwde report wizard gebruiken, of je gebruikt de rapportgenerator, die je kan vinden in de AOT onder Reports. Dit hoofdstuk spitst zich toe op de technische aspecten van het aanmaken van rapporten en is niet bedoeld om de verschillende opties van het rapportdialoogvenster te behandelen. Hoewel het natuurlijk handig is als je de gebruikersinterface van Axapta begrijpt, moet je de report user interface niet begrijpen om je voordeel te halen uit de informatie in dit hoofdstuk. Als je niet vertrouwd bent met de eindgebruikersinterface voor rapporten, krijg je meer gedetailleerde informatie door de handleidingen in het standaardpakket na te lezen. 1.1 Report Wizard De Report wizard is een hulpmiddel ontworpen om niet-technische personen toe te laten rapporten aan te maken. De wizard kan gestart worden via de toolbar menu Tools Development tools Wizards Report Wizard. Dit is een goed startpunt om te leren werken met Axapta rapporten. De Report wizard is een eindgebruikerstool die je door de verschillende stappen gidst om een rapport aan te maken. Je hebt de mogelijkheid om een rapport, aangemaakt door de wizard, te bewaren in de AOT. Het is aangewezen voor nieuwe Axapta programmeurs om deze objecten, aangemaakt door de wizard, na te kijken om zo vertrouwd te geraken met de standaard elementen in een rapport. De Report Wizard is ook een goed hulpmiddel voor ervaren Axapta programmeurs die het kunnen gebruiken om de basisstructuur van het rapport te maken en die daarna de rapportgenerator gebruiken voor de laatste wijzigingen. Voor een stap-per-stapgids over de werking van de Report wizard verwijs ik naar de Appendix : Reports Wizard Steen Andreasen 10 of 60

11 1.2 Het maken van rapporten Als je de output bekijkt die door de report wizard wordt gegenereerd, kan je zien wat er vereist is om rapporten vanaf nul te bouwen met behulp van de rapportgenerator. Als je leert hoe je een nieuw rapport moet maken, is het nuttig om te starten bij enkele standaardrapporten in de AOT om te zien of je een bestaand rapport kan vinden dat al aan sommige vereisten voldoet. Kopieer dit rapport en wijzig de kopie waar nodig. Als je wil weten hoe je een rapport op een menu kan terugvinden in de AOT, kijk dan in het hoofdstuk Menu s en menuopties. Als je start met de rapportgenerator, kunnen de handleidingrapporten of tutorial reports in het standaardpakket je ook verder helpen. Neem een kijkje in de AOT naar rapporten waarvan de naam begint met tutorial_. Axaptarapporten bestaan uit twee onderdelen. Ieder van die onderdelen wordt in de AOT voorgesteld als een vertakking of node. De Data Sources vertakking definieert welke gegevens er opgehaald moeten worden en de Designs vertakking bepaalt de opmaak en presentatie van het rapport. Figuur 1 rapport overzicht toont een overzicht van een doorsneerapport. Figuur 1: Rapportoverzicht 2007 Steen Andreasen 11 of 60

12 Voorbeeld 1: mijn eerste rapport Elementen gebruikt van het MORPHXIT_Reports project Report, MyReport Menu item output, MyReport Als eerste oefening ga je een rapport maken zoals getoond wordt in Figuur 1 rapportoverzicht. Het rapport drukt klantentransacties af, gegroepeerd per klant. Het voorbeeld wordt eenvoudig gehouden omdat het de bedoeling is de basisstappen te leren die nodig zijn om een rapport aan te maken. Verderop in dit hoofdstuk worden de details uitgelegd en meer elementen worden toegevoegd aan het voorbeeld. 1. Om een nieuw rapport aan te maken, selecteer je de Reports node in de AOT, klik met de rechtermuisknop en selecteer New Report. Een nieuw rapport met de naam "Report1" wordt aangemaakt. Open de property sheet en geef het rapport de naam "MyReport". 2. Voor dit rapport haal je je informatie uit de Customer hoofdtabel samen met de bijbehorende transactiegegevens van iedere klant. Dit bereik je door twee niveaus van gegevensbronnen of data sources voor de query te definiëren. Voor dit voorbeeld is de klantentabel op het eerste niveau en de klantentransactietabel is op het tweede niveau. Het ontwikkelen in Morphx gebeurt vaak via het verslepen van elementen ( drag and drop ). In dit geval ga je tabellen van de ene sectie van de AOT verslepen naar de gegevensbron van het rapport waar je mee bezig bent. Om de taak van het verslepen zo eenvoudig mogelijk te maken, laat Axapta je toe om verschillende zichten van de AOT openen. In dit geval open je een nieuw zicht van de AOT, en klik door tot de Data Dictionary/Tables vertakking. Selecteer de tabel CustTable. Klik de Data Sources/Query vertakking in je rapport open en versleep de CustTable naar de Data Sources/Query/Data Sources vertakking. Nu heb je het eerste niveau van de query toegevoegd. Klik de CustTable data sources vertakking in je rapport open. Versleep de tabel CustTrans naar de CustTable/Data Sources vertakking. 3. De twee gegevensbronnen van de query moeten gekoppeld worden om te vermijden dat alle transacties van de Customer Transaction tabel voor iedere klant worden afgedrukt. Ga naar de CustTrans vertakking in de Query en zet de eigenschap Relations op Yes. De vertakking CustTrans/Relations bevat nu een element dat beide tabellen aan elkaar koppelt. Het rapport drukt nu enkel de transacties af die behoren bij de klant die door het rapport behandeld wordt. 4. De query is nu klaar om gegevens op te halen voor het rapport; nu moeten we de presentatie van de gegevens aanpakken. Ga naar de Designs vertakking, klik met de rechtermuisknop en kies New Report Design. Een nieuw ontwerp met de naam "ReportDesign1" wordt aangemaakt. Navigeer naar de ReportDesign1 vertakking 2007 Steen Andreasen 12 of 60

13 en selecteer de Caption eigenschap; Geef hier de tekst "Customer transactions list" in. 5. Ga naar de ReportDesign1/AutoDesignSpecs vertakking. Selecteer de vertakking, klik met de rechtermuisknop en selecteer Generate Specs From Query. Je ontwerp omvat nu twee secties, één voor elke tabel in de query. 6. De laatste stap is de selectie van de velden die afgedrukt moeten worden. Selecteer de Query vertakking van je rapport, klik met de rechtermuisknop en kies Open New Window. Dit vereenvoudigt het verslepen van de af te drukken velden naar het ontwerp. Kies de velden AccountNum en Name van de CustTable data source en versleep de velden één voor een naar de sectie node CustTable_Body. Ga naar de CustTrans data source en versleep de velden Voucher, TransDate en AmountMST naar de sectie CustTrans_Body. 7. Je hebt nu een rapport zoals getoond in Figuur 1. Om het rapport uit te voeren, selecteer je de rapportnaam, klik met de rechtermuisknop en kies Open. Axapta toont een dialoogvenster voor het filteren, sorteren en andere afdrukopties. Klik op OK. Het volgende dialoogvenster is de printerdialoog. Kijk na of de printout verwijst naar Screen en klik op OK. Je rapport wordt nu afgedrukt naar het scherm. 8. Zoals je wellicht hebt opgemerkt, laat de opmaak te wensen over. Veel van de formatteringstaken kan je overlaten aan MorphX door aan te geven dat het rapport gebruik moet maken van een voorgedefinieerde rapportsjabloon of report template. Sjablonen geven MorphX de instructie om standaardrapportkenmerken aan te maken zoals hoofdingen. Om een sjabloon toe te voegen aan je rapport, ga je naar de Designs/reportDesign1 vertakking en zoek naar de eigenschap ReportTemplate. Klik op de pijl en kies de sjabloon InternalList. 9. Voer het rapport opnieuw uit door stap 7 te volgen. Het rapport heeft nu hoofdinginformatie zoals de rapportnaam, paginanummer, datum en tijd. Je hebt je eerste rapport gemaakt! In het voorbeeld MyReport heb je niet één enkele lijn code moeten schrijven. Als je rapporten maakt in Axapta, moet je geen code schrijven voor data connecties en het positioneren van controls of schermvelden in de opmaak. MorphX doet dit allemaal voor je. Maak een query en selecteer de kolomvolgorde van je controls in het ontwerp. Je moet enkel gebruik maken van X++ als je meer complexe rapporten maakt waar het ophalen van gegevens te moeilijk is voor een query of als je een speciale opmaak nodig hebt. Als je het rapport uitvoerde, werden er twee dialoogvensters getoond. Probeer een menupunt te maken voor MyReport door MyReport te verslepen naar de Menu Items/Output vertakking. Je kan nu je rapport uitvoeren door het menupunt te 2007 Steen Andreasen 13 of 60

14 selecteren, met de rechtermuisknop te klikken en vervolgens Open te kiezen. De informatie die voordien in twee verschillende dialoogvensters werd getoond, zie je nu in één enkel venster. Het uitvoeren van een rapport via een menupunt activeert automatisch een meer verfijnde rapportraamwerk of report framework bij runtime. Dit is de dialoog die de gebruikers zullen zien. Meer details worden later in dit hoofdstuk behandeld. 1.3 Report Query Er zijn situaties waarin een query niet voldoende is voor je vragen en je de gegevens moet ophalen met behulp van X++. Maar meestal haal je de gegevens voor een rapport op met een query die de gegevensbronnen of data sources voor het rapport definieert en aangeeft hoe deze met elkaar verbonden zijn. De rapportgenerator gebruikt een standaard Axapta query. Voor meer informatie over de opbouw van een query verwijs ik naar het hoofdstuk Queries. Voor je de query opbouwt, moet je beslissen welke tabellen je nodig hebt. Het is vaak het geval, zoals in het voorbeeld van MyReport, dat je gegevens moet afdrukken uit een enkel formulier of een reeks van aanverwante formulieren. In dit geval moet je de formulieren zelf nakijken om de namen van de benodigde tabellen op te zoeken. Voor uitleg over het bepalen van tabellen en velden op formulieren, verwijs ik naar het hoofdstuk Menus en menupunten. Nadat je de vereiste tabellen hebt bepaald, moet je nagaan hoe de gegevens gesorteerd moeten worden. Vervolgens moet je de gegevens filteren om overbodige records van het rapport uit te sluiten. De beslissing die je hier maakt, kan een grote invloed hebben op de systeemperformantie. Wat bijkomende planning op dit moment kan de uitvoertijd van het rapport aanzienlijk beperken. Zo zijn de selectiecriteria meer efficiënt als je ze plaatst op de tabel op het hoogste niveau in de gegevensbron. Je kan als algemene regel hanteren dat je het gebruik van de selectiecriteria moet beperken tot de eerste twee niveau s van de gegevensbron. Als je rapport gegevens filtert op het derde niveau van de query, moet je je ontwerp herbekijken en proberen een meer doeltreffende manier te vinden. Krijg je hetzelfde resultaat door het gebruik van twee aparte rapporten? Indien niet, kan je dan gebruik maken van een tijdelijke tabel om het gewenste resultaat te bekomen? Voor de meeste rapporten zal je alle vereiste tabellen toevoegen aan de Query vertakking van het rapport. Als gegevens van gerelateerde tabellen worden gebruikt, moeten de tabellen gekoppeld worden in de query zoals je dat hebt gedaan met CustTable en CustTrans in het MyReport voorbeeld. Soms is het nodig om gegevens op te halen uit twee tabellen die geen relatie hebben die kan dienen als koppeling. In dit geval moet je kijken naar een andere tabel die een relatie heeft met beide tabellen waarop je je rapport wil baseren. Een voorbeeld hiervan is de afdruk van verkooporderlijnen gegroepeerd per klant. Er is geen directe relatie tussen de Customer tabel en de Sales Invoice Lines tabel. Daarom moet je de Customer Invoice Journal tabel gebruiken om het rapport te creëren. Zie Figuur 2: Relatie tussen 2007 Steen Andreasen 14 of 60

15 CustTable en CustInvoiceTrans. Je kan de drie tabellen toevoegen aan de query, of je kan enkel de tabel van het eerste niveau CustTable toevoegen als een gegevensbron en X++ gebruiken om de twee andere tabellen op te halen. Men geeft er doorgaans de voorkeur aan om een query te gebruiken in plaats van X++ aangezien deze werkwijze de gebruiker de voordelen biedt van de rapportdialoog-vensters. Customers CustTable InvoiceAccount CustInvoiceJour Customer invoice journal +CustInvoiceJour CustInvoiceTr ans Customer invoice lines 77 dat 62 dat 64 dat Figuur 2 : Relatie tussen CustTable en CustInvoiceTrans Het koppelen van gegevensbronnen kan op twee manieren gebeuren. Als de gegevensbronnen al een relatie hebben, dan moet de eigenschap Relation van de gegevensbron op het lagere niveau de waarde True hebben, zoals in MyReport. De relatie zal dan zichtbaar zijn onder de Relations vertakking voor de gekoppelde gegevensbron. Als er geen relatie getoond wordt, moet je de relatie zelf aanmaken onder de Relations vertakking en de eigenschap Relation moet de waarde False hebben. Het is aangewezen om een reeds bestaande relatie te gebruiken, eerder dan je eigen relatie aan te maken, omdat wijzigingen aan de data dictionary automatisch meegenomen worden in het rapport. De standaardkoppeling voor gegevensbronnen of data sources is de inner join, maar de join mode kan gewijzigd worden in de eigenschappen van de gekoppelde gegevensbron. Inner joins worden vaak gebruikt in bedrijfsrapportering waar je gegevens hebt in een hoofdtabel en je wil alle bijbehorende transacties afdrukken. Als je echter alle records van de hoofdtabel wil afdrukken, ook als er geen bijbehorende transacties bestaan, dan moet je join mode wijzigen naar OuterJoin op de transactietabel. Als je de Fields vertakking selecteert en met de rechtermuisknop klikt, kan je een veld of een aggregatiefunctie toevoegen. Normaal worden alle velden van de huidige tabel opgelijst en dus heeft het geen zin om bijkomende velden van de tabel toe te voegen. Als je een aggregatiefunctie toevoegt, worden alle velden verwijderd omdat je ze niet allebei kan gebruiken. Om de aggregatiefuncties te verwijderen, en de veldlijst te herstellen, verander je de Dynamic eigenschap van de Fields vertakking in Yes. De aggregatiefuncties kunnen gebruikt worden als je het aantal klanten per klantgroep wil tellen Je moet een tabel selecteren, een aggregatiefunctie kiezen en de te gebruiken velden. Voorbeeld 2: Aggregatiefunctie Elementen gebruikt van het MORPHXIT_Reports project Report, MyReport_aggregate Menu item output, MyReport_aggregate Het volgende voorbeeld telt het aantal klanten per klantgroep. Het ontwerp is vereenvoudigd om de aandacht toe te spitsen op de aggregatiefuncties Steen Andreasen 15 of 60

16 1. Voeg de Customer tabel toe aan de report query. Navigeer dan naar de Fields vertakking, klik met de rechtermuisknop en selecteer de aggregatiefunctie Count. De waarde van het count field moet AccountNum zijn. 2. Zet de eigenschap OrderMode van de CustTable data source op Group by. Als laatste stap moet je aangeven hoe de informatie gesorteerd moet worden. Ga naar de Sorting vertakking en voeg het veld CustGroup toe. Je hebt nu een query zoals getoond in Figuur 3: Aggregatiefunctie. Figuur 3 : Aggregatiefunctie 3. De volgende stap is het maken van een ontwerp om het resultaat af te drukken. Creëer een auto design en kies voor Generate Specs From Query zoals dat gebeurd is in het MyReport voorbeeld. Je hebt nu een sectie voor CustTable met een field control voor het afdrukken van het veld CustGroup. Voeg het veld AccountNum toe. 4. Voer het rapport uit. Een rij zal gedrukt worden voor iedere klantengroep. Het veld AccountNum telt het aantal klanten in iedere klantengroep. Bij het gebruik van aggregatiefuncties moeten gegevens geselecteerd worden waarbij de group by parameter de waarde OrderMode heeft. De compiler zal een foutmelding geven als je de order by wil selecteren. Dit is logisch als je bedenkt dat informatie record per record wordt opgehaald bij het gebruik van order by. Als je OrderMode gebruikt als waarde voor de group by parameter, zal MorphX een enkel record ophalen voor iedere groep gebaseerd op de sorteervelden. Dit betekent dat alleen de velden aangeduid als sorteervelden een waarde zullen bevatten bij het gebruik van group by. Je kan zoveel aggregatiefuncties toevoegen als je nodig hebt. Zo kan je een transactielijst afdrukken met een aggregatie voor het minimum, maximum en gemiddelde bedrag. De Sorting vertakking onder de Data Sources vertakking wordt gebruikt om aan te geven hoe de output van het rapport gesorteerd moet worden. Hierbij kan je gebruik maken van indexen of velden. Je moet minstens één index of sorteerveld aanduiden. Bij het uitvoeren van het rapport kan de gebruiker de sorteervelden wijzigen. Bedenk dat het gebruik van een veld voor sorteren in plaats van een index de uitvoering van je rapport kan doen vertragen Steen Andreasen 16 of 60

17 De sorteervelden hebben een eigenschap met de naam AutoSum. Deze eigenschap wordt gebruikt als je wil dat MorphX subtotalen afdrukt bij het wijzigen van de waarde van het sorteerveld. Auto Sums worden meer gedetailleerd uitgelegd als we Auto design behandelen. Bereiken of ranges worden gebruikt om de records te filteren. De standaardbereiken of default ranges worden gespecifieerd in de Range vertakking onder de data source vertakking. Bij uitvoer van het rapport krijgt de gebruiker de kans om nog extra bereiken toe te voegen of de standaardbereiken te verwijderen, afhankelijk van de waarden van de eigenschap van het bereik. Zo kan je voor een bereik een standaardwaarde opgeven en aanduiden of de gebruiker deze opgegeven waardes nog mag wijzigen. De eigenschappen of properties kunnen ook aangeven of het bereik vergrendeld of verborgen moet zijn. Als er geen bereik wordt opgegeven, zal het eerste element van iedere index voor de tabel gebruikt worden als standaardbereik bij het uitvoeren van het rapport. Bij wijze van test kan je het rapport MyReport uitvoeren. Je zal zien dat een standaardset van bereiken is toegevoegd. Voeg nu het veld AccountNum toe aan de Data sources/custtable/ranges vertakking. Als je MyReport nu uitvoert, zal alleen het bereik AccountNum getoond worden. 1.4 Sjablonen In Axapta heb je twee verschillende types sjablonen : de rapportsjablonen ( report templates) en de sectiesjablonen (section templates). De sjablonen verschijnen als de eerste twee ingangen onder de Report vertakking in de AOT. Rapportsjabloon Rapportsjablonen worden gebruikt om de basisformattering van een rapport te definiëren, zoals de hoofding en voetregel (header en footer). Je kan sjablonen maken voor complexere gevallen zoals het gebruiken van gegevens van specifieke tabellen, maar hiermee beperk je ook het aantal gevallen waarin je dit sjabloon kan gebruiken. Rapportsjablonen worden doorgaans gebruikt voor informatie die geen betrekking heeft op een specifieke tabel, zoals een titel, paginanummering en lijnen. De sjabloon InternalList gebruikt in het MyReport voorbeeld, is een algemeen gebruikt rapportsjabloon. Dit sjabloon formatteert de rapportnaam, bedrijfsnaam, paginanummer, datum en tijd. Om de sjabloon te bekijken, zoek je ze op in de AOT, selecteer de sjabloonvertakking, klik met de rechtermuisknop en kies Edit om de visual editor te openen. Als je een rapportsjabloon aanmaakt met controls van een specifieke tabel, dan zal ieder rapport, gebaseerd op dit sjabloon, toch nog expliciet de tabel moeten declareren en de vereiste records ophalen. Example 3: Rapportsjabloon Elements used from MORPHXIT_Reports project 2007 Steen Andreasen 17 of 60

18 Report template, MyInternalList Report, MyReport_MyInternalList In dit voorbeeld maak je een nieuw sjabloon, gebaseerd op de InternalList sjabloon. InternalList bevat de basisopmaak van een hoofding. Je gaat een proloog en een epiloog sectie toevoegen aan de nieuwe sjabloon. Het MyReport voorbeeld wordt uitgebreid met de nieuwe rapportsjabloon. 1. Maak eerst een kopie van MyReport en hernoem het nieuwe rapport MyReport_MyInternalList. 2. Ga naar de AOT en zoek het rapportsjabloon InternalList. Klik met je rechtermuisknop op de rapportsjabloon en kies Duplicate. Hernoem de nieuwe rapportsjabloon MyInternalList. 3. Klik met de rechtermuisknop op de naam van de rapportsjabloon; kies New en selecteer de rapportsectie Prolog De proloog zal een tekst en een nieuw paginabegin bevatten. Eerst moet de tekst die je gaat printen, worden gedefinieerd. Ga naar Prolog/Methods; klik hierop met je rechtermuisknop en kies New Method. Open de nieuwe methode en typ het volgende in: display description prologdescription() return strfmt("start of report: %1", element.design().lookupcaption()); Deze methode zal een Start of report string opleveren dat de waarde van de titel van het rapportontwerp bevat. Deze methode moet dan aangeroepen worden in het proloogontwerp. Sluit de editor en sleep de methode naar de Prolog vertakking. Axapta zal een string control maken, die de waarde afdrukt die door de display methode wordt teruggegeven. 4. Klik met je rechtermuisknop op de naam van de rapportsjabloon, kies New en selecteer de rapportsectie Epilog. Creëer nu de volgende methode en sleep de methode naar de Epilog vertakking. display description epilogdescription() return strfmt("end of report: %1", element.design().lookupcaption()); 5. Als je de proloog- en epiloogsecties wil printen op nieuwe pagina s, moet je een nieuw paginabegin toevoegen. Ga naar Prolog/Methods; klik met je rechtermuisknop en kies Override Method en selecteer executesection(). Merk op dat de oproep van de newpage methode geplaatst is na de oproep van super(). Hierdoor zal een nieuwe pagina beginnen nadat de proloogsectie afgedrukt is Steen Andreasen 18 of 60

19 MORPHX IT public void executesection() super(); element.newpage(); 2007 Steen Andreasen 19 of 60

20 6. Voeg een nieuw paginabegin toe aan de epiloogsectie. Het nieuw paginabegin moet uitgevoerd worden voor de super() methode in de epiloogsectie, omdat de epiloog moet geprint worden op een nieuwe pagina. Je moet nu een rapportsjabloon hebben zoals afgebeeld in Figuur 4 : rapportsjabloon. Figuur 4 : rapportsjabloon 7. De volgende stap is de nieuwe rapportsjabloon gebruiken in MyReport_MyInternalList. Ga naar de vertakking Designs/ReportDesign1; open het eigenschappenblad en selecteer MyInternalTemplate als de rapportsjabloon. 8. Creëer een nieuwe menuoptie voor het rapport. Wanneer het rapport wordt uitgevoerd, zal er een pagina voor de proloog voor het rapport en een pagina voor de epiloog na het rapport worden afgedrukt. De MyInternalList sjabloon gebruikt displaymethodes om de waarden voor de controls terug te geven. Net zoals in het geval van formulieren, gebruik je regelmatig displaymethodes als je een rapport maakt of aanpast. Dit is één van de manieren om gegevens te printen die je niet gemakkelijk kan ophalen met een query. In dit voorbeeld gebruik je de displaymethode om een string terug te geven, in andere gevallen kan het een resultaat van een berekening zijn. Je maakt gewoon de displaymethode en sleept de methode naar het ontwerp. Je moet je geen zorgen maken over het controltype om de juiste waarde weer te geven. MorphX doet dit voor jou door het return type van de methode na te kijken. Je moet overwegen of je één of twee rapportsjablonen gaat gebruiken voor de meeste van je rapporten. Het voordeel van het gebruiken van één rapportsjabloon is dat het je toelaat om de basisopmaak van je rapporten te standaardiseren. Als je later besluit om een rapportsjabloon aan te passen, zullen alle rapporten met auto-ontwerp die dit sjabloon gebruiken, automatisch mee veranderen Steen Andreasen 20 of 60

21 Opmerking: Het is vaak nodig om zowel de paginanummer af te drukken als het totaal aantal pagina s. Het sjabloon InternalList gebruikt element.page() om de huidige paginanummer af te drukken. De methode element.pagestotal() geeft het totaal aantal af te drukken pagina s weer. Element.pagesTotal() kan alleen gebruikt worden als return value voor een displaymethode met return type integer. Het totaal aantal pagina s wordt berekend tijdens het uitvoeren van het rapport dus kan je de methode niet gebruiken voor validaties. Om <page> of <page total> af te drukken, zal je gebruik moeten maken van 3 report controls. Sectiesjabloon De sectiesjablonen zijn geïntroduceerd in versie 3.0. Dit kan de reden zijn waarom ze zelden gebruikt worden en je geen voorbeelden van hun gebruik zal terug vinden in het standaardpakket. Een sectiesjabloon moet gebaseerd zijn op een tabelmap. Tabelmappen worden uitgelegd in het hoofdstuk Data Dictionary. Velden van de map kunnen toegevoegd worden als controls. In het geval dat je rapporten met gelijkaardige sectieblokken hebt, kan je dankzij een sectiesjabloon hetzelfde stuk code herbruiken in plaats van dezelfde sectieblok telkens weer op te bouwen in verschillende rapporten. Niettemin kan het in praktijk gemakkelijker zijn om één rapport te maken en X++ te gebruiken om de output aan te passen in plaats van twee rapporten te gebruiken met een sectiesjabloon. Het SalesInvoice rapport is hiervan een uitstekend voorbeeld. 1.5 Ontwerpen Het plaatsen van velden en controls in je ontwerp wordt gedaan door MorphX. Alle controls zullen automatisch naar de standaard worden aangepast zoals gevraagd. Dit betekent dat de controls gezet worden op automatisch positioneren. Het lettertype en de lettergrootte worden bepaald door de gebruikersopties in de werkbalkmenu Tools/Options in het tabblad Fonts. Wanneer je de volgorde van de rijen kiest, zal MorphX de controls positioneren, gebaseerd op de uitgebreide datatypes. Dit kan zeer handig zijn : als je ooit een control moet toevoegen in het midden van een rij of je wil een control verbergen, dan worden de volgende controls geherpositioneerd. Voor de meeste rapporten moet je Morphx toelaten om de controls zelf te plaatsen. In situaties waar je controls altijd een vaste positie moeten hebben, kan je de standaard instellingen overschrijven. Dit heeft wel één nadeel : als je één enkele control op een vaste positie in een rij zet, dan moet je vaste posities definiëren voor alle controls. Dit is meestal niet aan te raden, tenzij je controls in een voorgedrukt formulier moeten passen of beantwoorden aan specificaties van klanten, verkopers of de overheid. Als je controls moet afdrukken die onder elkaar zijn gepositioneerd in dezelfde kolom, kan je de eigenschap ModelFieldname gebruiken (alle report controls hebben 2007 Steen Andreasen 21 of 60

22 deze eigenschap). De positie van de huidige control zal zich aanpassen aan de positie van control bepaald in ModelFieldName, als de positionering van de huidige control op automatisch worden gezet. Het ontwerp maken Een rapport kan meer dan één ontwerp hebben. Onder de ontwerp vertakking (Design node) kan je zoveel ontwerpen maken als je nodig hebt. Dit kan zeer nuttig zijn als je een formulier hebt dat je wil afdrukken met een verschillende opmaak voor elke taal of voor elke klantengroep. Verschillende ontwerpen in één rapport worden niet vaak gebruikt in het standaardpakket. In plaats van te werken met verschillende ontwerpen, kan je de nood aan verschillende layout oplossen met X++, een voorbeeld hiervan is het Sales Invoice rapport. In het SalesInvoice rapport zal de methode element.changedesign() ervoor zorgen dat er wel of niet een control zal geprint worden. Het vraagt dikwijls meer tijd om verschillen in meerdere ontwerpen na te kijken dan één ontwerp te manipuleren met X++. Het onderhoud van de hoofdingsecties over verschillende ontwerpen is vervelend werk, omdat het tijd vraagt om na te gaan of je veranderingen hetzelfde zijn in alle ontwerpen. Opmerking : Als je een rapport maakt zoals een formulier dat moet passen in een voorgedrukte layout, kan het nodig zijn om de laatste aanpassing te doen met gebruik van de specifieke printer driver die gebruikt zal worden om voor de productieoutput te zorgen. Variaties in printers kan ervoor zorgen dat velden op een andere plaats worden afgedrukt. Vaak zal de opmaak of layout aangepast worden naar gelang de gebruikte printer driver. Ontwerpen kunnen gemaakt worden als auto-ontwerp of gegenereerd ontwerp. Een ontwerp kan ook zowel een auto-ontwerp als een gegenereerd ontwerp bevatten. In dit geval wordt alleen het gegenereerd ontwerp gebruikt. Het grote verschil tussen de twee is dat auto-ontwerpen alle mogelijkheden van MorphX gebruiken : ze laten dynamische sjablonen toe, auto-hoofdingen en auto-sommen gebaseerd op de criteria toe die je in de query hebt vastgelegd. Gegenereerde ontwerpen zijn statisch en zullen zich niet automatisch aanpassen aan de veranderingen die je maakt in de query of de rapportsjabloon. Het wordt aangeraden om auto-ontwerpen te gebruiken. Je kan overwegen gebruik te maken van gegenereerde ontwerpen maar dan enkel in speciale gevallen waar een vaste layout vereist is. Gegenereerde ontwerpen zijn doorgaans enkel nodig wanneer de opmaak vastgelegd is door een contract of statuut, of wanneer je gebruik moet maken van voorgedrukte formulieren zoals cheques en aankooporders. Gegenereerde ontwerpen hebben extra secties om paginahoofdingen en voetregels of footers toe te voegen aan de middensectie. Voor de rest gebruiken auto-ontwerp en gegenereerd ontwerp dezelfde soort secties. Zie figuur 5 Rapportontwerpsecties voor een overzicht van de secties in rapportontwikkeling Type Proloog Omschrijving Dit is de eerste sectie die afgedrukt wordt. De 2007 Steen Andreasen 22 of 60

23 proloog wordt meestal gebruikt om een logo of een titel op de eerste pagina af te drukken. Paginahoofding Midden De paginahoofding wordt bovenaan op elke pagina afgedrukt. Een rapport kan meer dan één paginahoofding hebben. De middensectie wordt afgedrukt na de paginahoofding. Dit is de gegevenssectie. Het rapport zal normaal gezien een middensectie bevatten voor elke gegevensbron (data source). Paginavoetregel Epiloog Programmeerbare sectie Sectiesjabloon Hoofding Sectiegroep Voetregel Figuur 5 : Rapportontwerpsecties De voetregel wordt onderaan elke pagina afgedrukt. Een rapport kan meer dan één paginavoetregel hebben. Dit is de laatste pagina die afgedrukt wordt. Programmeerbare secties worden uitgevoerd op basis van code. Dit type van secties kan gebruikt worden in gevallen, waar je gegevens moet printen die geen deel zijn van de query. Sectiesjablonen worden gebruikt om veelvuldig gebruikte gegevens te definiëren; het wordt meestal gebruikt in middensecties. Een sectie is gebaseerd op een Map. Hoofding wordt gebruikt in gegenereerde ontwerpen als hoofding van de middensectie. In gegenereerde ontwerpen wordt de middensectie toegevoegd aan een sectiegroep. Voetregel wordt gebruikt in gegenereerde ontwerpen als voetregel voor een middensectie. Je kan bij benadering een beeld van het rapport zien als je view selecteert. De view optie kan bijna hetzelfde zijn als het geprint resultaat. Maar als een rapport een complex ontwerp heeft zoals het SalesInvoice rapport, kan het moeilijk zijn om uit te puzzelen hoe het resultaat eruit zal zien als het geprint is. Je hebt twee opties om controls toe te voegen aan je ontwerp, ofwel door het gebruik van de vertakkingen van de rapportboom, die je hebt gezien in voorgaande voorbeelden, ofwel door de visuele editor te gebruiken. De visuele editor geeft de optie om de controls in je ontwerp te zien of aan te passen. Om een rapport te editeren met de rapportboom, moet je dubbelklikken op de ontwerpvertakking; als je de visuele editor wil gebruiken, klik je met je rechtermuisknop op de ontwerpvertakking en kies edit. Zoals de view optie in het rapport kan de visuele 2007 Steen Andreasen 23 of 60

24 editor moeilijk zijn om te gebruiken in complexe rapporten, maar het kan gebruikt worden wanneer je rapporten maakt met een relatief eenvoudige opmaak. Om een ontwerp te maken, biedt de visuele editor dezelfde hoofdkenmerken als de AOT. Via de visuele editor kan je de eigenschappen van een element in een rapport veranderen en controls toevoegen en verwijderen. Om een rapport aan te passen via de visuele editor, positioneer de cursor en klik met je rechtermuisknop op de menu om een element aan te passen, te verwijderen of toe te voegen. Om de eenheid van de liniaal te veranderen, klik je erop met je rechtermuisknop en kies tussen centimeters, inches en chars. Figuur 6 : de visuele editor In de praktijk is de visuele editor het best om een overzicht te krijgen van je ontwerp of om de eigenschappen van een specifieke control op te vragen en te veranderen. De visuele editor is relatief traag en de meeste dingen kunnen sneller gedaan worden wanneer je werkt met een rapportboom. Auto-ontwerp De meest gebruikelijke weg om de opmaak voor je rapporten te maken is door het gebruiken van auto-ontwerp. Wanneer je auto-ontwerp gebruikt, moet je alleen een rapportsjabloon kiezen en kiezen welke velden van de query moeten afgedrukt worden. MorphX zal voor de formattering van je opmaak zorgen. Als je rapport gehele of reële getallen bevat, zal de gebruiker de optie hebben om een optelling tijdens de uitvoering te kiezen. Voor een snelle start met auto-ontwerp klik je met je rechtermuisknop op de vertakking van auto design en kies Generate Specs From Query, een middensectie zal dan gemaakt worden voor elke gegevensbron in de query en de sorteervelden zullen toegevoegd worden als controls aan het ontwerp. Om het visueel voor te stellen, klik met je rechtermuisknop op de auto design vertakking en selecteer view. Probeer MyReport te openen in de visuele editor. Merk 2007 Steen Andreasen 24 of 60

25 op dat de visuele editor de secties toont van de rapportsjabloon, ook al zijn de sjabloonsecties geen deel van de rapportvertakkingen. Dit geeft een nuttig overzicht van het rapport. Om het rapport aan te passen, klik je met je rechtermuisknop en kies edit. In het aanpasscherm zullen alleen de vertakkingen die deel zijn van het rapport, toegankelijk zijn. Autosommen zijn een nuttig kenmerk van auto-ontwerpen; het staat de gebruiker toe, bij het uitvoeren van het rapport, om aan te geven waar er subtotalen moeten berekend worden. In de rapportdialoog kan je zowel afbreekniveaus voor subtotalen instellen voor elk veld of middensectie als het totaal vragen voor het gehele rapport. Vanuit het standpunt van de applicatiegebruiker kan het de belangrijkste reden zijn om auto-ontwerp te gebruiken. Het maakt je rapport meer flexibel en elimineert de meeste inspanningen van het programmeren die anders noodzakelijk zijn om deze sommen te coderen. Voorbeeld 4: Autosom Elementen gebruikt van het MORPHXIT_Reports project Report, MyReport_Sums Menu item output, MyReport_Sums Breid MyReport uit met totalen voor transactiebedragen. Een subtotaal voor elke klant en een totaal voor alle klanten zal toegevoegd worden. 1. Start met het kopiëren van MyReport en geef het nieuwe rapport de naam MyReport_Sums. 2. Omdat een index geen optie heeft om afbreekpunten als de waarde van een indexveld wijzigt, zal de AccountIdx verwijderd worden van de sorteervertakking van de CustTable gegevensbron, en in plaats daarvan zal het AccountNum veld gespecifiëerd worden. Zet de eigenschap Autosum op Yes voor het veld AccountNum. Je hebt nu bepaald dat een subtotaal zal geprint worden elke keer de waarde van een klantenrekening verandert. 3. De velden om op te tellen moeten bepaald worden. In dit voorbeeld zullen alleen de velden AmountMST van de tabel CustTrans gebruikt worden. Zoek de control die AmountMST afdrukt in de CustTrans middensectie; open het eigenschappenblad en zet SumAll op Yes. 4. Maak een nieuw menuoptie voor het rapport en laat het rapport lopen. Voor elke klant zal een subtotaal geprint worden. 5. In dit geval was er alleen een subtotaal afgedrukt. Om een totaal voor het hele rapport toe te voegen, sluit het rapport en ga terug naar de AOT. Ga naar de middensectie van de CustTable en zet de eigenschap GrandTotal op Yes. De 2007 Steen Andreasen 25 of 60

26 middensectie CustTrans heeft deze eigenschap niet, alleen de CustTable wel omdat deze de primaire gegevensbron is. Stap 2 specifieerde de control die de subtotalen van het rapport bepaalt, maar niet welke velden worden opgeteld. Het ontwerp specifieert welke velden moeten opgeteld worden, hier is dat AmountMST. Dit zijn de enige vereiste instellingen. De gebruiker zal de rest kunnen doen tijdens de uitvoering. Het sorteerveld, gebruikt om af te breken op het subtotaal, en de instellingen voor het algemeen totaal bepalen alleen de standaardinstellingen van het rapport en kunnen veranderd worden tijdens de uitvoering van het rapport. De vertakking AutoDesignSpecs heeft een eigenschap GrandTotal. Deze eigenschap zal een totaal afdrukken voor het rapport met als standaardetiket SuperGrandTotal, als de eigenschap op Yes wordt gezet. SuperGrandTotal en het algemeen totaal, ingesteld via de rapportdialoog of de middensectie zullen alitjd hetzelfde resultaat geven. Beiden zullen een totaal voor het hele rapport afdrukken. Dus als de gebruiker de optie heeft om het volledige totaal in stellen via de rapportdialoog moet je de super grand total niet gebruiken. De waarde van een automsom kan beheerd worden via de element.sumcontrol(). Om de autosom control voor CustTrans.AmounMST in het voorgaande voorbeeld te beheren, moet je code er als volgt uitzien : element.sumcontrol(identifierstr(custtrans_amountmst), element.indent()); Element.sumControl geeft de gesommeerde waarde terug. De eerste parameter is de controlnaam van het gesommeerde veld. De systeemfunctie identifierstr() wordt gebruikt om te verhinderen dat de best practice check een waarschuwing geeft. Gebruik steeds element.indent() als tweede parameter om het juiste indentatieniveau te bepalen. Zoals je misschien hebt opgemerkt is er een eigenschap auto-hoofding. Dit wordt op dezelfde manier gebruikt als auto-som. In plaats van totalen te printen, zal een hoofding worden afgedrukt elke keer als een sorteerveld van waarde verspringt. De gebruiker kan de auto-hoofding controleren tijdens de uitvoering, maar als het nodig is, kan je instellen dat de standaard autohoofdingen zichtbaar moeten zijn. Autosommen en autohoofdingen zijn kenmerken die alleen beschikbaar zijn in autoontwerpen. Alle secties die tot nu toe vermeld zijn, starten ofwel door het rapportraamwerk ofwel door de rapportquery. Je zal situaties hebben waar je een rapportsectie manueel zal moeten starten. In die situatie zullen programmeerbare secties die in X++ gemaakt zijn, gebruikt worden. Voorbeeld 5: Programmeerbare sectie 2007 Steen Andreasen 26 of 60

27 Elementen gebruikt van MORPHXIT_Reports project Report, MyReport_ProgSec Menu item output, MyReport_ProgSec Je gaat een programmeerbare sectie toevoegen aan MyReport. Voor de eenvoud zal het rapport alleen een tekstcontrol afdrukken. 1. Start met het kopiëren van MyReport en hernoem het nieuwe rapport MyReport_ProgSec. Ga naar de vertakking AutoDesignSpecs, klik met je rechtermuisknop op de vertakking en kies nieuwe ProgrammableSection. 2. Open het eigenschappenblad voor de nieuwe programmeerbare sectie en zoek de eigenschap ControlNumber. Het ControlNumber wordt gebruikt als referentie voor de sectie van X++. Stel het ControlNumber in op Voeg nu een controle toe aan de programmeerbare sectie. Klik met je rechtermuisknop op de programmeerbare sectie en kies New Control om een text control toe te voegen. Ga naar de nieuwe text control, zoek de eigenschap Text en typ Hoofding voor klanten in. 4. Definieer nu de uitvoering van de programmeerbare sectie. Ga naar MyReport_ProgSec/Methods, klik met je rechtermuisknop en kies Override Method en selecteer init(). De init() methode moet er als volgt uitzien: Public void init() super(); element.execute(10); 5. Maak een menupunt voor het rapport MyReport_ProgSec. Wanneer MyReport_ProgSec wordt uitgevoerd, zal de tekst Hoofding voor klanten afgedrukt worden vooraleer de query start. In het voorbeeld heb je de nummer van de programmeerbare sectie in 10 gewijzigd. Het is aangewezen dat je openingen laat in de volgorde van de nummers die je toekent aan de programmeerbare secties. Op deze manier kan je later de logische volgorde bewaren als je een nieuwe programmeerbare sectie moet toevoegen. De uitvoering van een programmeerbare sectie kan opgeroepen worden vanuit X++ waar nodig. Maar als je het gebruikt in combinatie met autosommen, zijn er dingen waarvoor je moet opletten: stel dat je een programmeerbare sectie wil afdrukken voor de middensectie wordt geprint, dan is de logische plaats om je code toe te voegen in de executesection() methode juist voor super() in de middensectie. Dit zal je programmeerbare sectie afdrukken voor de middensectie wordt afgedrukt, maar de programmeerbare sectie zal ook uitgevoerd worden voor elke autosom. Tijdens de 2007 Steen Andreasen 27 of 60