Dia 2: Je hebt helemaal gelijk dat bot hard is dus hoe zou je daar een tand doorheen kunnen verplaatsen? Maar gelukkig is bot wel hard, maar het is

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Dia 2: Je hebt helemaal gelijk dat bot hard is dus hoe zou je daar een tand doorheen kunnen verplaatsen? Maar gelukkig is bot wel hard, maar het is"

Rosalia van der Velde
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

5 Dia 2: Je hebt helemaal gelijk dat bot hard is dus hoe zou je daar een tand doorheen kunnen verplaatsen? Maar gelukkig is bot wel hard, maar het is wel een levend weefsel dus het kan zich ombouwen. Dat gebeurt bijvoorbeeld als je een been breekt, dat groeit ook weer aan elkaar. Ik zal het verplaatsen van een tand door het bot aan de hand van een kies van een hond uitleggen (want daar hebben wij veel onderzoek naar gedaan). Hier zie je een kies van een hond. Die kies heeft 2 wortels. Een tand zit niet rechtstreeks met het bot verbonden (anders zou je ook nooit een kies getrokken krijgen), maar tanden en kiezen hangen met vezeljes in het bot, zie tekening. Porbeer maar bij jezelf: er zit altijd wat beweging in je tanden. Op de volgende dia zie je 1 wortel van de kies uitvergroot en de vezels rondom die wortel

6 Dia 3: Op deze dia zie je 1 wortel van de kies uitvergroot en de vezels rondom die wortel. Nu zie je dat er ook een hoop verschillende cellen inzitten Het blauwe is dus weer bot. Groene cellen: bindweefselcellen (= fibroblast), die zorgen voor de aanmaak van de vezeltjes Rood groot: bloedvaatje voor de afvoer van bloed Rood met blauw randje: bloedvaatje voor de aanvoer van bloed Geel: zenuw Nu gaan we tegen een tand duwen vanaf de linkerkant, zie de richting van de rode pijl. Dat is dus wat je met een beugel doet: je zet een kracht op een tand met die beugel

7 Dia 4: De kracht op de tand komt in dit geval van links. Op de volgende dia zie je nu wat er gaat gebeuren met al die vezeltjes en cellen

8 Dia 5: De kracht op de tand komt in dit geval van links, de tand gaat daardoor een beetje naar rechts. Dus is het logisch dat nu alle celletjes en vezels rechts platgedrukt worden. Dit noemen we de drukzijde. Je snapt ook dat nu de bloedvaatjes dichtgedrukt worden aan de rechterkant. Aan de andere kant van de tand worden de vezeltjes en de bindweefselcellen cellen juist uitgerekt als je de tand naar rechts duwt en de bloedvaatjes kunnen meer open want ze krijgen meer ruimte. Deze kant noemen we de trekzijde.

9 Dia 6: Nu zijn we 1 week de kies naar rechts aan het duwen en je ziet dat de vezeltjes aan de rechterkant helemaal aan het verdwijnen zijn. Het wordt een ongeorganiseerde bende daar. Eigenlijk staat de tand aan die kant gewoon los want hij hangt dus niet meer met de vezeltjes in het bot. Dat merk je wel als je een beugel hebt want dan staan je tanden was losser dan normaal.

10 Dia 7: nu zijn we twee weken aan het drukken op de kies en de tand gaat dus naar rechts. Het is nog erger geworden: een hoop bindweefselcellen zijn dood gegaan want die kunnen niet tegen druk. Je krijgt een stuk dood weefsel daar zitten (die paarse klont). Maar nu gaat een ander soort cellen reageren die in en op het bot zitten. Dat zijn botvretende cellen, die heten osteoclasten. Er staan er twee getekend. Dat zijn hele grote cellen met veel celkernen en die vreten bot op.

11 Dia 8: Maar let nu eens op wat er aan de andere kant gebeurt, aan de trekzijde dus. Daar zie je ronde cellen op de rand van het bot verschijnen. Dat zijn cellen die geen botvreten maar juist bot aanmaken. Die cellen heten osteoblasten. Hoe komt dat nou? Aan de trekzijde krijg je trek op de vezels want de vezels worden als een soort elastiekje uitgerekt omdat de tand naar rechts geduwd wordt. Zo krijg je dus ook trek op het bot. Bot reageert op die trek door botcellen aan te gaan maken, die bot gaan afzetten.

12 Dia 9: we zijn nu 3 weken tegen de kies aan het duwen. Er komen steeds meer botvretende cellen bij aan de drukzijde en het bot gaat aan die kant dus langzaam maar zeker verdwijnen. Ook zijn er nog andere cellen actief die de dode rotzooi aan het opruimen zijn (die paarse klont).

13 Dia 10: we zijn nu 12 weken aan het drukken: en wat je hier ziet blijft eigenlijk bezig zolang de beugel op de tand drukt. Het bot wordt weggevroten aan de drukzijde (rechts) dus daarom kan de tand dus door het bot bewegen. Tegelijkertijd moet er aan de andere kant van de tand (de trekzijde) natuurlijk wel wat gebeuren, want anders zou de hele tand los komen te staan. Nou, dat heeft de natuur dus slim geregeld. Ik zei al dat er osteoblasten = botaanmakende cellen aan de trekzijde op het oppervlak van het bot onstaan doordat er trek op het bot is. Die cellen gaan bot aanmaken, zie lichtblauw in de tekening en die vullen zo de ruimte op die er ontstaat omdat de kies naar rechts gaat. En zo kunnen je tanden dus door het bot schuiven. Dat is heel mooi geregeld dus! Nu snap je ook dat het eerst een paar weken duurt voor je effect van de beugel ziet want al die ingewikkelde processen moeten eerst allemaal op gang komen en dat duurt even. Als je nou stopt met de beugel staan je tanden behoorlijk los en die moeten dus eerst weer fatsoenlijk vastgroeien, dus dat het bot, die vezeltjes en alles er weer net zo gaat

14 uitzien als het in het begin was. Dat duurt ook weer een paar maanden. Daarom krijg je na een vaste beugel dus iets om alles goed vast te houden want anders zouden je tanden meteen terugschuiven omdat ze nog zo los staan.

Vergelijkbare documenten

Ga naar en remix het spel.

Ga naar en remix het spel. Super Giga In deze handleiding is onze grote vriendin van het doolhof, Giga, terug om mee te gaan spelen. Maar deze keer gaan we een soort Mario spel maken. We laten Giga dus rennen, springen en ook nog