De bracebehandeling voor scoliose

Transcriptie

1 Orthopedie De bracebehandeling voor scoliose Inleiding Bij scolioses vanaf 20 graden wordt de bocht in je wervelkolom meestal groter als je nog in de groei bent. Met de bracebehandeling kan worden voorkomen dat de kromming groter wordt, waardoor een operatie vaak niet meer nodig is. De orthopeed bepaalt of een bracebehandeling voor jou de beste optie is. Wat is een brace? Een brace is een soort korset van plastic dat strak om je bovenlichaam zit. Een brace weegt niet veel en draag je onder je kleren. Met de juiste kledingkeuzes is er niets van te zien. Op de afbeelding zie je een voorbeeld van een brace. Afbeelding 1. De brace Verschillende soorten Er bestaan meerdere soorten braces om scoliose te behandelen. De Boston Brace is het meest bekend en wordt het meest gebruikt. De Boston Brace heeft zijn naam te danken aan dokter H. Watts, die de brace in Boston heeft ontwikkeld. Soms wordt een TriaC brace voorgeschreven. Op maat gemaakt De brace drukt op drie plaatsen tegen je lichaam. Dit zorgt ervoor dat de kromming in je rug wordt 1

2 tegengewerkt. De brace wordt speciaal voor jouw lichaam gemaakt. Het is belangrijk dat de brace perfect om je lichaam zit, zodat hij goed zijn werk kan doen. De brace drukt tegen je ribben, precies daar waar de kromming zit. Op de afbeelding zie je waar de brace druk uitoefent om de wervelkolom in een rechtere stand te duwen. Afbeelding 2. De werking van de brace Wanneer dragen? De brace draag je zowel overdag als s nachts. Je doet hem alleen af wanneer je jezelf wast en als je gaat sporten. De behandeling werkt alleen als je de brace veel draagt. Het is daarom de bedoeling dat je de brace 23 uur per dag draagt. De behandeling duurt zolang je groeit. Wanneer je bent uitgegroeid heeft de brace namelijk geen effect meer. Door de brace een aantal jaar goed te dragen, is een operatie vaak niet nodig. Wat is het doel van de bracebehandeling? Het doel van een bracebehandeling is progressie van de bocht voorkomen. Dat wil zeggen dat we proberen de scheefgroei van je wervelkolom te stoppen. Als de behandeling goed werkt, is een operatie vaak niet meer nodig. Bij een kromming in de wervelkolom van 45 graden of meer is een operatie vaak de enige optie. Een operatie is alleen mogelijk als je bent uitgegroeid. In dat geval gebruiken we de brace om tijd te winnen. Dankzij de brace wordt de bocht dan niet erger in de tijd dat je wacht op een operatie. Aan het eind van de groeiperiode wordt duidelijk hoe groot de scoliose nog is na de bracebehandeling. In de meeste gevallen is de bracebehandeling een goede manier om progressie van de bocht te stoppen. Helaas zijn er wel uitzonderingen. Er zijn namelijk typen scoliose die zo krachtig doorgroeien dat alleen een operatie kan helpen. De orthopeed kan redelijk snel bepalen of dit bij jou het geval is. Wat houdt een bracebehandeling in? Nadat je orthopeed de brace voorschrijft, zal de orthopedisch instrumentmaker de brace maken. De instrumentmaker gebruikt een scanapparaat om je lichaam nauwkeurig op te meten. De brace moet namelijk perfect op je lichaam aansluiten. Daarna duurt het ongeveer zes weken voordat je de brace 2

3 krijgt. Aan de hand van een röntgenfoto bepaalt de orthopeed of de brace je wervelkolom op de juiste manier corrigeert. Op de afbeelding zie je daar een voorbeeld van. Afbeelding 3. Een röntgenfoto van een scoliosepatiënt zonder brace (links) en met brace (rechts) De brace zit strak om je lichaam, daar moet je in het begin even aan wennen. Na een tijdje heb je daar geen last meer van. Omdat je tijdens de behandeling nog groeit, zal de brace na verloop van tijd niet meer passen. Dan wordt er een nieuwe brace voor je gemaakt. Uiteindelijk zal dit ongeveer jaarlijks gebeuren, waardoor je in totaal misschien wel vier verschillende braces draagt. Wennen Omdat je in het begin nog aan de brace moet wennen, zal je hem niet meteen 23 uur per dag dragen. Probeer in deze wenperiode de brace wel zo lang mogelijk aan te houden. De meeste mensen dragen de brace na de eerste week al 23 uur per dag. Hoe lang duurt een bracebehandeling? De duur van de behandeling hangt af van hoe vroeg je begint met het dragen van de brace. De brace draag je tot het einde van je groei. Zolang je skelet groeit, moet de kromming tegengewerkt worden. Bij meisjes is dat ongeveer tot twee jaar na de eerste ongesteldheid. Bij jongens is dat lastiger in te schatten, omdat zij langer doorgroeien. Je kan ervan uitgaan dat de behandeling in ieder geval meerdere jaren zal duren. Het jarenlang dragen van een brace vergt veel doorzettingsvermogen. Betrek daarom de mensen in je omgeving bij je behandeling, zodat ze je kunnen helpen en met je mee kunnen denken wanneer dat nodig is. Wat betekent een brace voor het dagelijks leven? De brace draag je 23 uur per dag. Dat betekent dat je alle dagelijkse activiteiten met de brace zal uitvoeren. Wij hebben handige tips en richtlijnen voor je verzameld om deze activiteiten soepel te laten verlopen. De brace aan- en uittrekken Wanneer je de brace krijgt, leert de instrumentmaker je hoe je deze het best aan kan trekken. In het begin kan je de brace nog niet in je eentje aantrekken. We leren daarom je ouders of verzorgers hoe ze je daarbij kunnen helpen. Het is handig als jij het zelf aan een klasgenootje of vriend(in) op school leert, zodat ook daar iemand weet hoe het werkt. Dat is vooral fijn bij de gymlessen. 3

4 De brace trek je op de volgende manier aan: Stap 1: Ga rechtop staan en doe de brace om met de opening (en banden) naar achteren. Stap 2: Zorg dat je stevig staat door je bijvoorbeeld ergens aan vast te houden en buig een beetje door je knieën. Stap 3: Trek je hemd strak, zodat er geen kreukels onder de brace zitten. Maak nu de riemen vast tot aan de streepjes. Trek daarna de brace strak aan. Vraag iemand je hierbij te helpen. Na een tijdje kan je dit alleen. Via internet heb ik een keer een meisje gesproken dat ook scoliose had. Dat vond ik erg prettig. Zo kon ik eens met iemand praten die me begreep en niet alleen maar zei: je ziet er helemaal niks van hoor Daphne. Wat voor kleding is handig met een brace? Onder de brace draag je een strak katoenen hemd dat geen naden heeft. Naden kunnen de huid irriteren doordat de brace strak om je lichaam zit. Je draagt je onderbroek over de brace en je beha onder de brace. De meeste braces komen echter niet zo hoog als je beha te zitten. De kleren die je over de brace draagt, kan je eventueel in een grotere maat kopen dan je gewend bent. Dat zit fijner en de brace valt minder op. De brace heeft aan de buitenkant metalen en plastic onderdelen waar je kleren langs schuren als je beweegt. Je kleding slijt hierdoor sneller dan normaal. Wanneer mag ik de brace uit doen? De brace draag je 23 uur per dag en hij gaat maar op een paar momenten uit. Tijdens het sporten en bij de gymles op school mag je de brace uit doen. Verder doe je de brace af bij het douchen, bij het verzorgen van je huid en bij het schoonmaken van de brace. Hieronder lees je daar meer over. Hoe verzorg ik de huid onder de brace? Doordat de brace altijd tegen je huid drukt, kunnen er irritatieplekken ontstaan. Op deze plaatsen wordt de huid rood. Om te voorkomen dat je hier last van krijgt en er wondjes ontstaan, is het belangrijk de huid goed te verzorgen. De volgende adviezen helpen je hierbij: Was je bovenlichaam dagelijks in bad of onder de douche. Controleer je huid regelmatig op geïrriteerde of pijnlijke plekken. Als je huid rood en gevoelig is, kun je deze plekken met Kampferspiritus behandelen. Dit middel maakt je huid steviger en is verkrijgbaar bij een apotheek of drogist. Je huid kan donkerbruin worden op de plaatsen waar de brace drukt. Dit is een normale reactie van de huid en zal verdwijnen wanneer er een tijdje geen druk meer wordt uitgeoefend. Je hoeft je hier geen zorgen over te maken. Als je huid erg rood, ruw en gevoelig is, mag je de brace één dag af doen. Verzorg je huid in deze tijd goed in overleg met een specialist. Gebruik nooit lotions, poeders of crèmes op de huid onder de brace. Deze middelen maken de huid zachter, waardoor hij sneller irriteert. Stop nooit watten onder de brace om de drukpunten te verzachten. Dit werkt niet en bovendien maakt het de brace minder effectief. Moet ik de brace schoonmaken? Aangezien je de brace de hele dag draagt, moet je deze ook schoonmaken. Dit doe je met een washandje, zachte zeep en water. Droog de brace af met een handdoek. Let op dat je de brace nooit in de hete zon of bij een hete verwarming legt. Zulke warmtebronnen kunnen de brace namelijk 4

5 vervormen. Je moet heel open zijn als je een brace draagt. Praat er over met je omgeving, je vrienden, op school. Dan weet iedereen wat je meemaakt en zullen ze meer begrip voor je hebben. Zo heb ik op school gewoon verteld waarom ik een brace droeg, zodat iedereen er rekening mee kon houden Renée. Contactgegevens Polikliniek Orthopedie Voor vragen over scoliose of het maken van een afspraak kun je bellen naar het telefoonnummer (050) Dit nummer is bereikbaar op werkdagen tussen 8.00 en uur. Vereniging van Scoliosepatiënten Voor meer informatie over scoliose. Aantekeningen VLK