AFDELING BESTUURSRECHTSPRAAK. Uitspraak met toepassing van artikel 8:54, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht op het hoger beroep van:

Transcriptie

1 Raad vanstate /1/V3. Datum uitspraak: 15 september 2009 AFDELING BESTUURSRECHTSPRAAK Uitspraak met toepassing van artikel 8:54, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht op het hoger beroep van: appellant, tegen de uitspraak van de rechtbank 's-gravenhage, nevenzittingsplaats Zwolle, van 22 juni 2009 in zaak nr. 08/16407 in het geding tussen: en de staatssecretaris van Justitie.

2 /1/V september Procesverloop Bij besluit van 7 mei 2008 heeft de staatssecretaris van Justitie (hierna: de staatssecretaris) een aanvraag van (hierna: de vreemdeling) om hem een verblijfsvergunning asiel voor bepaalde tijd te verlenen afgewezen. Dit besluit is aangehecht. Bij uitspraak van 22 juni 2009, verzonden op dezelfde dag, heeft de rechtbank 's-gravenhage, nevenzittingsplaats Zwolle, het daartegen door de vreemdeling ingestelde beroep ongegrond verklaard. Deze uitspraak is aangehecht. Tegen deze uitspraak heeft de vreemdeling bij brief, bij de Raad van State binnengekomen op 19 juli 2009, hoger beroep ingesteld. Deze brief is aangehecht. De staatssecretaris heeft een verweerschrift ingediend. Vervolgens is het onderzoek gesloten. 2. Overwegingen 2.1. Hetgeen in het hoger-beroepschrift is aangevoerd en voldoet aan het bepaalde in artikel 85, eerste en tweede lid, van de Vreemdelingenwet 2000, kan niet tot vernietiging van de aangevallen uitspraak leiden. Omdat het aldus aangevoerde, mede gelet op de uitspraak van de Afdeling van 31 augustus 2009 in zaak nr /1 ( geen vragen opwerpt die in het belang van de rechtseenheid, de rechtsontwikkeling of de rechtsbescherming in algemene zin beantwoording behoeven, wordt, gelet op artikel 91, tweede lid, van deze wet, met dat oordeel volstaan Het hoger beroep is kennelijk ongegrond. De aangevallen uitspraak dient te worden bevestigd Voor een proceskostenveroordeling bestaat geen aanleiding.

3 /1/V september Beslissing De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State Recht doende in naam der Koningin: bevestigt de aangevallen uitspraak. Aldus vastgesteld door mr. H.G. Lubberdink, lid van de enkelvoudige kamer, in tegenwoordigheid van mr. E.K van Leening, ambtenaar van Staat. w.g. Lubberdink lid van de enkelvoudige kamer w.g. Van Dokkum ambtenaar van Staat Uitgesproken in het openbaar op 1 5 september Verzonden: 15 september 2009 Voor eensluidend afschrift, de secretaris van de Raad van State, voor deze, mr. H.H.C. Visser, directeur Bestuursrechtspraak

4 19. Juli :54 ADVOCAAT SCHONKEREN Nr.5852 P. 8 7% RECHTBANK 'S-GRAVENHAGE -- "*" nevenzittingsplaats Zwolle Sector Bestuursrecht, Enkelvoudige Kamer voor Vreemdelingenzaken Registratienummer: Awb 08/16407 Uitspraak in het geding tussen: geboren op van Somalische nationaliteit, IND dossiernummer , eiser, gemachtigde mr. F.J.M. Schonkeren, advocaat te Tilburg; en De Staatssecretaris van Justitie, (Immigratie- en Naturalisatiedienst), te VGravenhage, vertegenwoordigd door mr. M.S. Veld, ambtenaar ten departcmente, verweerder. 1. Procesverloop Eiser heeft een aanvraag ingediend om verlening van een verblijfsvergunning asiel voor bepaalde üjd. Verweerder heeft die aanvraag afgewezen omdat Griekenland verantwoordelijk is voor de behandeling daarvan. Daartegen is beroep ingesteld. Het beroep is ter zitting van 26 mei 2009 behandeld, gelijktijdig met een aantal verwante beroepen. Eiser is verschenen, bijgestaan door zijn gemachtigde. Verweerder heeft zich doen vertegenwoordigen. 2. Overwegingen 2.1 Ingevolge artikel 30, eerste lid, aanhef en onder a, van de Vreemdelingenwet 2000 (hierna: Vw 2000) wordt een aanvraag tot het verlenen van een vcrbjijfwergunniiig voor bepaalde tijd, als bedoeld in artikel 28 van deze wet, afgewezen, indien een ander land, paitij bij het Vluchtelingenverdrag ingevolge een vendrag of een dit land en Nederland bindend besluit van een volkenrechtelijke organisatie verantwoordelijk is voor de behandeling van de aanvraag. In dit geval is van toepassing Verordening (EG) 343/2003 van de Raad van 18 februari 2003 tot vaststelling van de criteria en instrumenten om te bepalen welke lidstaat verantwoordelijk is voor de behandeling van een asielverzoek dat door een onderdaan van een derde land bij een van de lidstaten wordt ingediend (hierna Vo 343/2003),

5 i 19. Juli :54 ADVOCAAT SCHONKEREN Wr P. 9 AWB 08/16407 blad 2/4 2.2 Griekenland heeft niet tijdig gereageerd op het overnameverzoek. Op grond van artikel 18, zevende lid, Vo 343/2003 staat dit gelijk met aanvaarding van het overnameverzoek. Op 12 april 2008 heeft Griekenland het overnameverzoek op grond van artikel 10, eerste lid, Vo 343/2003 alsnog expliciet aanvaard. 2.3 Ingevolge artikel 3, tweede lid, Vo 343/2003, voor zover thans van belang, kan, in afwijking van het eerste lid, verweerder een bij hem ingediend asielverzoek van een onderdaan van een derde land behandelen, ook al is hij daartoe op grond van de in deze verordening neergelegde criteria niet verplicht. 2.4 Eiser betoogt dat er concrete aanwijzingen zijn dat Griekenland zijn internationale verplichtingen niet nakomt. 2.5 In zijn algemeenheid mag verweerder ten opzichte van Griekenland uitgaan van het interstatelijk vertrouwensbeginsel. Dit betekent dat het aan de vreemdeling is om aan de hand van concrete feiten en omstandigheden aannemelijk te maken dat de tekortkomingen in de Griekse asielprocedure waarop hij heeft gewezen van dien aard zijn dat moet worden geconcludeerd dat ten aanzien van hem niet kan worden vastgesteld of hij de in het Vluchtelingenverdrag en het (Europees) Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM) genoemde risico's loopt indien hij naar zijn land van herkomst moet terugkeren en hij daardoor het risico loopt dat Griekenland zijn verdragsverplichtingen inzake non-refoulement jegens hem niet zal nakomen. Eerst indien hij daarin is geslaagd, kan verweerder niet langer volstaan met een algemeen beroep op het interstatelijk vertrouwensbeginsel en is het aan hem om concreet te weerleggen dat de vreemdeling bedoelde risico's loopt. 2.6 De algemene stukken waarnaar eiser heeft verwezen heeft de rechtbank betrokken in haar uitspraak van 20 april 2009, gepubliceerd onder LJN: Bil 634. Dié stukken hebben in hoofdzaak betrekking op de positie van vreemdelingen die in Griekenland internationale bescherming zoeken, de omstandigheden waaronder zij in Griekenland worden ondergebracht en opgevangen, de wijze waarop zij worden behandeld en de wijze waarop de Griekse asielprocedure is ingericht en wordt toegepast. Die stukken behelzen echter geen concrete aanknopingspunten die er op wijzen dat de gesignaleerde tekortkomingen ertoe leiden dat Griekenland ten aanzien van vreemdelingen die, zoals eiser, op grond van de Vo 343/2003 aan Griekenland worden overgedragen, zijn non-refoulementverplichtingen schendt. Het door eiser overgelegde rapport van Thomas Hammarberg, Commissaris voor de Rechten van de Mens van de Raad van Europa, van 4 februari 2009 over de positie van asielzoekers in Griekenland, dat nog niet in de beoordeling van de rechtbank is betrokken leidt niet tot een ander oordeel. De strekking van dit rapport komt overeen met de strekking van de reeds eerder beoordeelde stukken en biedt daarom evenmin concrete aanknopingspunten in vorenbedoelde zin. Het gegeven dat de voorzitter van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM ) een "interim measure" heeft getroffen (en nadien heeft verlengd voor de duur van de procedure bij het EHRM) op verzoek van een vreemdeling die door de Franse autoriteiten op grond van Vo 343/2003 zou worden overgedragen aan Griekenland, brengt de rechtbank niet tot een ander oordeel. Daarbij neemt derechtbankin aanmerking dat zoals door verweerder onweersproken is gesteld - niet is gebleken dat het om een vergelijkbare casus gaat.

6 19. Juli :55 ADVOCAAT SCHONKE8EN Nr P. 10 AWB 08/16407 blad 3/4 Gelet op het voorgaande heeft verweerder zich met een beroep op het interstatelijk vertrouwensbeginsel op het standpunt kunnen stellen, dat ervan kan worden uitgegaan dat Griekenland de refoulementverboden niet zal schenden. 2.7 Niet is met concrete gegevens gestaafd dat aan de asielprocedure in Griekenland zodanige gebreken kleven, dat niet kan worden onderzocht en vastgesteld of de in het Vluchtelingenverdrag en het EVRM genoemde risico's worden gelopen bij terugkeer naar het land van herkomst. Aldus is niet aannemelijk gemaakt dat het risico bestaat dat Griekenland zijn verplichtingen voortvloeiend uit die verdragen niet zal nakomen. 2.8 Het betoog dat de behandeling van asielzoekers door de Griekse autoriteiten en de omstandigheden waaronder zij in Griekenland (in detentie) verblijven op zichzelf reeds in strijd is met artikel 3 van het EVRM kan door de Nederlandse rechter niet worden beoordeeld. Daaromtrent behoort te worden geklaagd bij de Griekse autoriteiten. De rechtbank verwijst naar de uitspraak van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens van 2 december 2008 (JV 2009,41). Het betoog dat eiser in Griekenland geen toegang heeft tot rechtsmiddelen is onvoldoende onderbouwd en leidt niet tot het oordeel dat Griekenland onvoldoende processuele waarborgen biedt voor toetsing aan artikel 3 EVRM. 2.9 Voor zover eiser erop heeft gewezen dat sinds het indienen van zijn aanvraag ruim anderhalfjaar is verstreken, is de rechtbank van oordeel dat dit tijdsverloop YOOT verweerder, anders dan door eiser is betoogd, geen behoeft te zijn om de behandeling van de aanvraag onverplicht aan zich te trekken Gelet op het vorenstaande is het beroep ongegrond Er bestaat geen aanleiding voor veroordeling van een partij in de kosten die de andere partij in verband met de behandeling van het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken.

7 9. Juli :55 ADVOCAAT SCHONKEREN Nr P. 11 AWB 08/16407 blad 4/4 3. Beslissing De rechtbank verklaart het beroep ongegrond Deze uitspraak is gedaan door mr. F. van der Maden en in het openbaar uitgesproken in tegenwoordigheid van M Ji\ Kambeel als griffier, op HIKI 7ftllQ Afschrift verzonden op: 2 2 JUN 2009 Rechtsmiddel Tegen doe uitspraak kunnen partijen binnen vier weken na de datum van verzending \cn deze uitspraak hoger beroep instellen bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State, onder vermelding van "Hoger beroep vreemdelingenzaken", postbus 16113,2500BC 's-gravenhage. Artikel &ï Vw 2000 bepaalt in dat verband dat het berotpschriß oen afmeer grieven tegen de uitspraak bevat Artikel 6:6 AHA (herstel verzuim) is niet van toepassing.

8 19. Juli :5 ADVOCAAT SCHONKEREN Nr P. 2 ADVOCATENKANTOOR ABBA Mr F.J.M. SCHONKEREN Sm idspad JA Ttiburg Telefoon Fax Aan de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State Vreemdelingenzaken Postbus BC ( s-gravenhage Tilburg, 19 juli 2009 Inzake: hoger beroep van de heer IND-dossiernummer; RAAD VAN STATE ST^^ INGEKOMEN i «La 'JUL 2009 \ ZAAKNR. AAN- BEHANDELD: nn: PAR: «* HOGER BEROEPSCHRIFT Edelgrootachtbare Heer of Vrouwe, Middels dit hoger beroepschrift wordt namens de heer (hierna te noemen: betrokkene), geboren op, van Somalische nationaliteit, hoger beroep ingesteld tegen de uitspraak van de Rechtbank te ' s-gravenhage, zittinghoudende te Zwolle, d.d.22 juni 2009 (Awb 08/16407 BEPTDN BF1 GS C2). Betrokkene heeft mij bepaaldelijk gevolmachtigd tot het instellen van hoger beroep. Hij kiest domicilie op mijn kantooradres. Bijgaand treft u aan een kopie van de op 23 juni 2009 aan mij per aangetekende post toegezonden uitspraak. In de bestreden uitspraak wordt het namens betrokkene ingestelde beroep tegen de beschikking van de Staatssecretaris van Justitie d.d. 7 mei 2008, waarbij de asielaanvraag is afgewezen, ongegrond verklaard. Betrokkene kan zich in de bestreden uitspraak niet vinden en voert daartegen de volgende grieven aan. Grief 1: Ten onrechte overweegt de Rechtbank aai de door eiser overgelegde algemene stukken, waaronder het rapport van Thomas Hammarberg, geen concrete aanknopingspunten behelzen die er op wijzen dat de gesignaleerde tekortkomingen in de Griekse asielprocedure ertoe leiden dat Griekenland ten aanzien van vreemdelingen die, zoals eiser, op grond van de Vo 343/2003 aan Griekenland worden overgedragen, zijn

9 19. Juli :52 ADVOCAAT SCHONKEREN Wr P. 3 IH refoulementverplichiingen schendt. In dit verband heeft de Rechtbank bovendien ten onrechte overwogen dat verweerder zich met een beroep op het inter statelijke vertrouwensbeginsel op het standpunt heeft hamen stellen dat ervan kan worden uitgegaan dat Griekenland de refoviementverboden niet zal schenden. Deze grief richt zich tegen rechtsoverweging 2.6 van de aangevallen uitspraak. Betrokkene stelt zich op het standpunt dat de Rechtbank heeft miskend dat de door betrokkene overgelegde rapporten erop duiden dat er aan de Griekse asielprocedure ernstige en systematische gebreken kleven. De in de rapporten beschreven gebreken treffen derhalve niet een minderheid van de asielzoekers in Griekenland, maar alle asielzoekers. Het gaat immers om systematische gebreken. Als voorbeeld wordt gewezen op het rapport van dhr. Hammarberg, blz. 2, sub I, waarin wordt gesproken over ernstige en systematische gebreken, waardoor het fundamentele recht om asiel aan te vragen in gevaar komt. In dit verband wordt er verder op gewezen dat er inmiddels een groot aantal rapporten door diverse organisaties zijn uitgebracht welke alle wijzen op dezelfde gebreken. Door de Staatssecretaris zijn de gebreken niet ontkend en is evenmin gewezen op rapporten die erop duiden dat de Griekse asielprocedure naar behoren functioneert. Op grond van de gesignaleerde gebreken concludeert betrokkene dat Griekenland niet op adequate wijze zijn beroep op bescherming ingevolge het Vluchtelingenverdrag en art. 3 EVRM zal beoordelen. Door betrokkene is er ook op gewezen dat Griekenland wel degelijk asielzoekers verwijdert naar Turkije en naar andere landen in het Midden-Oosten. Betrokkene heeft dit onder meer onderbouwd door verwijzing naar het rapport van Human Rights Watch d.d. 1 november 2008 (blz ) en het rapport van de Stiftung Pro Asyl, de Forderverein Pro Asyl en de Group of Lwyers for the Rights of Refugees and Migrants van oktober In laatstgenoemd rapport wordt o.m. melding gemaakt van systematisch refoulement naar Turkije. Betrokkene stelt zich op het standpunt dat zelfs indien moet worden vastgesteld dat de Griekse autoriteiten relatief weinig asielzoekers uitzetten, dit in feite niets zegt over de toepassing van het verdragsrecht Met name uit het rapport van Human Rights Watch d.d. 1 november 2008 blijkt immers dat er vooral praktische belemmeringen zijn (zoals in het verleden het niet bestaan van een directe lijnvluchtverbinding met Irak) die uitzettingen onmogelijk maken. Deze situatie brengt het risico met zich mee dat bij het wegnemen van deze praktische belemmeringen alsnog uitzetting en daarmee refoulement zal plaatsvinden. Betrokkene stelt zich derhalve op het standpunt dat de Rechtbank heeft miskend dat de eventuele Griekse praktijk om nauwelijks uit te zetten niet betekent dat geen gevaar voor refoulement bestaat zolang het Griekse asielsysteem disfunctioneert. Het gevaar voor refoulement bestaat 2

10 19. Juli :52 ADVOCAAT SCHONKEREN zolang Griekenland niet adequaat vast stelt of een asielzoeker terecht een beroep doet op het Vluchtelingenverdrag en/of art 3 EVRM. Hiervan is in Griekenland sprake, hetgeen betrokkene voldoende concreet heeft gemaakt Gelet op het voorgaande had de Rechtbank niet tot de bestreden rechtsoverweging mogen komen en had zij niet mogen stellen terecht een beroep doet op het interstatelijke vertrouwensbeginsel. Grief 2: Ten onrechte heeft de Rechtbank overwogen dat niet met concrete gegevens is gestaafd dat aan de asielprocedure in Griekenland zodanige gebreken kleven, dat niet kan worden onderzocht en vastgesteld of de in het Vluchtelingenverdrag en het EVRM genoemde risico 's worden gelopen bij terugkeer naar het land van herkomst Op grond hiervan heeft de Rechtbank ten onrechte overwogen dat niet aannemelijk is gemaakt dat het risico bestaat dat Griekenland zijn verplichtingen voortvloeiend uit die verdragen niet zal nakomen. Deze grief richt zich tegen rechtsoverweging 2.7 van de aangevallen uitspraak. Betrokkene wijst erop dat de Rechtbank heeft miskend dat het sedert september 2008 niet mogelijk is om in Griekenland asiel aan te vragen, hetgeen betrokkene heeft onderbouwd met verwijzing naar het rapport van dhr. Hammarberg (blz. 2, sub III; blz. 9, par, 23). De Staatssecretaris heeft niet aangetoond dat het inmiddels wel weer mogelijk is om in Griekenland asiel aan te vragen. Verder heeft de Rechtbank, zoals ter toelichting op grief 1 reeds is aangevoerd, miskend dat de gebreken aan de Griekse asielprocedure systematisch zijn, waardoor elke asielzoeker hiermee te maken krijgt. Aangezien deze gebreken betrekking hebben op o.m. het niet kunnen aanvragen van asiel, afname van een gehoor zonder tolk, het ontbreken van rechtshulp, slecht of niet gemotiveerde afwijzende beslissingen, geen opvang en het risico op refoulement, had de Rechtbank tot de conclusie moeten komen dat in Griekenland niet op adequate wijze kan worden onderzocht of een asielzoeker bescherming op grond van het Vluchtelingenverdrag of het EVRM nodig heeft. Betrokkene heeft zijn standpunt met concrete gegevens, zoals de verwijzing naar het stopzetten van de mogelijkheid om asiel aan te vragen in september 2008, onderbouwd. Van belang daarbij is dat de Staatssecretaris de in de door betrokkene naar voren gebrachte rapporten genoemde gebreken niet heeft betwist. Gelet op het voorgaande had de Rechtbank niet tot de bestreden rechtsoverweging mogen komen. Grief 3: Ten onrechte heeft de Rechtbank overwogen dat het betoog dat eiser in Griekenland 3

11 19. Juli :53 ADVOCAAT SCHONKEREN Nr P. 5 geen toegang heeft tot rechtsmiddelen onvoldoende is onderbouwd en niet leidt tot het oordeel dat Griekenland onvoldoende processuele waarborgen biedt voor toetsing aan art 3 EVRM. Deze grief richt zich tegen rechtsoverweging 2.8 van de aangevallen uitspraak. Betrokkene stelt zich op het standpunt dat de Rechtbank ten onrechte heeft overwogen dat hij niet zou hebben onderbouwd dat hij in Griekenland geen toegang heeft tot rechtsmiddelen. Betrokkene heeft immers verwezen naar het rapport van dhr. Hammarberg (blz. 2 sub IV; blz. 10, par. 25 en 26), waarin expliciet staat vermeld dat er voor asielzoekers in de asielprocedure geen toegang bestaat tot gesubsidieerde rechtshulp. Asielzoekers zullen derhalve alleen gebruik kunnen maken van door hen zelf betaalde private rechtshulp. De Rechtbank heeft voorts miskend dat het voor asielzoekers niet mogelijk is om het inkomen te verwerven om daarmee de rechtshulp te financieren teneinde rechtsmiddelen te kunnen aanwenden tegen een schending van art 3 EVRM in Griekenland. Gelet op het voorgaande had de Rechtbank niet tot de conclusie mogen komen dat er in Griekenland voldoende processuele waarborgen zijn voor een toetsing aan art. 3 EVRM. Tot deze processuele waarborgen behoort immers ook toegang tot rechtshulp. Betrokkene wijst er daarbij op dat in de uitspraak van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens d.d. 11 juni 2009 (nr /01, S.D. tegen Griekenland) is geoordeeld dat de detentie-omstandigheden van de betreffende asielzoeker in Griekenland in strijd zijn met art. 3 EVRM en dat zijn detentie als asielzoeker in strijd was met art. 5 lid 4 EVRM. Aangezien uit de aangehaalde rapporten (bijvoorbeeld het rapport van dhr. Hammarberg, blz. 5 en 6, par. 13) volgt dat asielzoekers veelvuldig worden gedetineerd, dient te worden vastgesteld dat overdracht aan Griekenland een reëelrisicoop schending van art. 3 EVRM impliceert. Betrokkene zal zich daartegen niet teweer kunnen stellen. Voorts wijst betrokkene erop dat er in Griekenland dusdanig weinig opvangplaatsen zijn voor asielzoekers (volgens het rapport van dhr. Hammarberg 630 plaatsen) dat duizenden asielzoekers in inhumane omstandigheden leven in illegale huisvesting. Tegen deze leefomstandigheden, die ook neerkomen op een onmenselijke behandeling in de zin van art. 3 EVRM, heeft betrokkene evenmin een adequate remedie. Behalve de hiervoor geschetste problematiek ten aanzien van de toegang tot rechtsmiddelen hebben de Griekse autoriteiten eenvoudigweg niet de middelen om op korte termijn de leefomstandigheden van asielzoekers op een niveau te brengen dat in overeenstemming is met de opvangrichtlijn (Ri 2003/9/EG). Gelet op het voorgaande had de Rechtbank niet tot de bestreden rechtsoverweging mogen komen. Grief 4: Ten onrechte heeft de Rechtbank het namens betrokkene ingestelde beroep ongegrond 4

12 9.Jöli :53 ADVOCAAT SCHONKEREN Nr.5852 P. 6 verklaard en nagelaten de beschikking van de Staatssecretaris te vernietigen Utt hetgeen ter toelichting op de grieven 1 t/m 3 is opgemerkt volgt dat de Rechtbank het beroep gegrond had dienen te verklaren en de bestreden beschikking had dienen te vernietigen. MET CONCLUSIE: Betrokkene verzoekt de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State de bestreden uitspraak van de Rechtbank te 's-gravenhage, zittinghoudende te Zwolle, te vernietigen en, opnieuw rechtdoende, het op 8 mei 2008 ingediende beroep alsnog gegrond te verklaren en de beschikking van de Staatssecretaris d.d. 7 mei 2008 te vernietigen. F.J.M. Schonkeren gemachtigde 5