1 O 6 r' Q I #a1bw HOV. %OEI"

Transcriptie

1 .?I \,A i; b-* m- EC Vereniging van de Nederlandse ch'éniick~%ie 1 O 6 r' Q I #a1bw HOV. %OEI" Loire AK Den Haag Postbus AK Leidschendam Provincie Zeeland Statencommissie Ruimte, Ecologie en Water Postbus LA Middelburg Kenmerk: Doorkiesnummer: Den Haag, B (0) vreuls@vnci.nl 22 oktober 2008 Onderwerp: Reductie van C02 uitstoot Geachte Commissieleden, De Vereniging van de Chemische Industrie (VNCI) wil uw aandacht vragen voor de ontwikkelingen rond de reductie van C02-uitstoot door de industrie. Door een herziening van de richtlijn emissierechtenhandel (ETS) wil de Europese Commissie vanaf overgaan tot een eenzijdig veilen van emissierechten in Europa. De chemische industrie ondersteunt nadrukkelijk de klimaatdoelstellingen van de Europese Commissie en wil zich ook inspannen om bij te dragen aan het bereiken van die doelstellingen. De VNCI stelt echter vraagtekens bij de gekozen methodiek om die te realiseren. Deze beoogde herziening van de richtlijn stuurt weliswaar op C02-reductie, maar leidt tevens tot hoge kosten. Producten van buiten Europa, die niet belast zijn met deze kosten, zullen in de markt de voorkeur krijgen, waardoor de Europese chemie marktaandeel, winstgevendheid, aantrekkingskracht voor investeringen, en innovatiekracht verliest. Omdat uw provincie chemische industrie huisvest, kan deze ontwikkeling voor Zeeland negatieve gevolgen hebben. De herziening van de ETS-richtlijn is inmiddels in de Europese parlementaire fase beland. Zowel in Brussel als in Den Haag heeft de VNCI onder de aandacht gebracht dat systeem dat gebaseerd is op volledig en eenzijdig veilen van C02-rechten het verkeerde instrument is in de huidige wereldeconomie. Ook de Europese sociale partners hebben te kennen gegeven nadrukkelijk de klimaatdoelstellingen te ondersteunen, maar bevreesd te zijn dat een belasting op C02-uitstoot leidt tot een afname van chemische bedrijvigheid in Nederland en Europa. Onze internationaal opererende industrie kan onder druk komen te staan van import uit andere werelddelen en als gevolg daarvan kan uiteindelijk de productie verschuiven naar landen buiten Europa. Omdat momenteel de C02-efficiëntie van de Europese chemische industrie aanzienlijk beter is dan in andere werelddelen, is het gevaar aanwezig van zogenaamde 'carbon leakage' die leidt tot een mondiale toename van C02-uitstoot bij gelijkblijvende productie. De VNCI is er juist voorstander van om via verhoogde energie efficiëntie bij te dragen aan een klimaatverbetering. Pagina 1 van 2

2 Met de ETS-voornemens komt Brussel wel heel dicht bij uw provincie. Dat is ook de reden waarom de VNCI u hierover informeert. De chemische industrie draagt in aanmerkelijke mate bij aan welvaart en welzijn in Zeeland. Deze economische activiteit is gebaat bij een internationaal level playing field en een actieve support van politieke bestuurders. De VNCI en de Europese koepelorganisatie Cefic hebben voorstellen geformuleerd die de klimaatdoelstelling kunnen realiseren zonder de winstgevendheid van de bedrijven daardoor aan te tasten. Op basis van een benchmark - een door Europa vast te stellen norm - ontvangen chemische ondernemingen vastgestelde C02-rechten in plaats van deze op een veiling te moeten kopen. Goed functionerende en efficiënte bedrijven worden daarmee gevrijwaard van de aankoop van C02-rechten, terwijl bedrijven die niet aan de norm voldoen aanvullende rechten moeten kopen. Dat geeft ondernemingen de mogelijkheid om te investeren in innovatie om de scherpe uitstootnorm te kunnen halen. In de bijlage is te lezen hoe dit door ons voorgestelde systeem van benchmarking werkt. Temeer omdat het onderwerp zowel Europese, als nationale en provinciale dimensies heeft, vragen wij u om op deze politieke niveaus uw invloed aan te wenden zodat de chemische industrie zijn duurzame economische ontwikkeling ten behoeve van uw provincie kan blijven behouden. Wij zouden het op prijs stellen tekst en uitleg te kunnen geven over de recente ontwikkelingen met betrekking tot het emissiehandelssysteem. Wij nemen hierover binnenkort met u contact op. Met vriendelijke groet, Dr.ir N.C.M. Alma-Zeestraten MBA directeur Bijlagen: - de chemische industrie en C02 -joint statement by the social partners of the chemica1 industry Pagina 2 van 2

3 chloorproducenten. EU-ETS leidt voor hen onvermijdelijk tot een hogere elektriciteitsrekening omdat elektriciteitsbedrijven wel in de positie verkeren dat zij de C02- kosten kunnen doorberekenen aan hun afnemers. Het transport van stroom is immers over grote afstanden niet rendabel. Er is dus geen concurrentie van stroomopwekkers van buiten Europa Toch is de chemische industrie vooralsnog niet aangewezen als sector die blootstaat aan internationale concurrentie, en wordt deze industrie dus vooralsnog niet uitgezonderd van het veilingsysteem. Emissiehandel met een combinatie van veilen en benchmarking De VNCI wil dat de Europese Commissie de chemische industrie als een sector aanmerkt die volledig blootstaat aan wereldwijde concurrentie. De VNCI brengt in november van dit jaar de resultaten naar buiten van een onderzoek, om de argumenten aan te dragen waarom in de chemie wel degelijk het risico bestaat dat C02-emissie naar buiten Europa verplaatst worden. Dit is het zogenaamde 'carbon leakage'. Voor het verdelen van C02-emissierechten wordt dan in plaats van veilen een systeem voorgesteld op basis van een C02-prestatienorm, of benchmark. Voor elke (sub)sector die blootstaat aan wereldwijde concurrentie wordt door de Europese Commissie een Europese C02-benchmark vastgesteld. Bij de chemie gaat het om een achttal processen, waarmee de chemische bouwstenen worden geproduceerd en waarop zo'n verschillende chemische producten zijn gebaseerd. Het produceren van deze bouwstenen kost verreweg de meeste energie en levert de grootste C02-emissie in de sector op. Ook bedrijven uit de maakindustrie die energie in de vorm van elektriciteit gebruiken moeten volgens de VNCI onder ETS vallen. Kleinere bedrijven daarentegen, die een beperkte C02-uitstoot hebben, moeten erbuiten blijven omdat voor hen de administratieve lasten niet opwegen tegen de C02-besparingen. I Het voorgestelde systeem werkt als volgt: De Europese Commissie stelt jaarlijks vast hoeveel emissierechten alle bedrijven krijgen die onder het C02-handelssysteem vallen. Deze ondernemingen kunnen samen dus niet méér C02 uitstoten. Om de uitstoot in 2020 op het gewenste niveau te krijgen, vermindert de Europese Commissie jaarlijks de hoeveelheid rechten. De bedrijven die onder het systeem vallen zullen daardoor samen in Oh minder C02 moeten uitstoten dan in Elke lidstaat krijgt een deel van die rechten toegewezen, precies zoals dat in het plan van de Europese Commissie staat. Voor de verdeling van rechten over bedrijven wordt onderscheid gemaakt tussen twee groepen bedrijven: de maakindustrie, die blootstaat aan wereldwijde concurrentie, en de elektriciteitssector Bedrijven uit de maakindustrie vervaardigen producten die ook gemakkelijk kunnen worden ge'importeerd Hun producten moeten concurreren met producten die niet belast zijn met COZ-kosten. I Pagina 2 van 4

4 uc l' De elektriciteitssector daarentegen ondervindt niet of nauwelijks concurrentie van buiten Europa geproduceerde elektriciteit. Het is daarom begrijpelijk dat die twee groepen verschillend worden behandeld. Voor bedrijven uit de maakindustrie geldt het volgende: bedrijven die in Europa dezelfde producten maken, inventariseren hoeveel C02 zij uitstoten per ton product. Overheden kunnen deze inventarisatie controleren. Vervolgens ontstaat een lijst waarop de bedrijven in volgorde van C02-efficiëntie zijn gerangschikt (de benchmarkcurve). Daarna stelt de Europese Commissie een prestatienorm vast: de benchmark. Hierbij ontvangt een bedrijf van zijn lidstaat een hoeveelheid C02-emissierechten per ton product. Die zijn in heel Europa gelijk. Voor de toegekende rechten hoeft het bedrijf niet te betalen, maar de norm is wel zo ambitieus dat alleen de schoonste producenten de benchmark halen en geen emissierechten behoeven bij te kopen. Voor verschillende (sub)sectoren ligt de norm in relatieve zin even hoog. De rechten die na toewijzing aan bedrijven uit de maaksector overblijven in de "pot" van de lidstaat, worden door de lidstaat geveild. Elektriciteitsbedrijven kopen hun rechten op die veilingen, maar ook 'achterblijvers' in de maakindustrie die rechten tekort komen om hun C02-emissies te kunnen afdekken. Met het vaststellen van de precieze hoogte van de benchmark heeft de Europese Commissie een extra instrument in handen om het emissiehandelssysteem te beheersen: - de jaarlijkse verlaging van de benchmark kan worden gebruikt als indicatie van het tempo waarin bedrijven verwacht worden te innoveren en te investeren om hun C02-uitstoot te reduceren - de benchmark kan worden bijgesteld afhankelijk van de verwachte economische groei van de ETS bedrijven. Zo heeft men het totaal aantal gratis toe te kennen rechten in de hand, en wordt ervoor gezorgd dat er voldoende rechten in de veilingen zijn voor de elektriciteitssector. - de hoogte van de benchmark is ook een instrument om de hoogte van de "lat" ten opzichte van het buitenland vast te stellen, en daarmee te bevorderen dat binnen de Europese Unie de meest schone producten worden gebruikt: immers de allerschoonste producenten krijgen een concurrentievoordeel ten opzichte van de buitenlandse bedrijven, en kunnen groeien. De achterblijvers ondervinden een concurrentienadeel en hun producten worden van de markt verdrongen door importen. Veilen of veilen met benchmarking: het onderscheid Het is een misverstand te denken dat beide systemen verschillen in hun stimulans om C02-uitstoot te reduceren. Of ze hun rechten nu op basis van prestatie of door veiling krijgen; bedrijven zijn altijd voordeliger uit als ze hun C02-uitstoot terugbrengen. De bedrijven uit de maakindustrie betalen alleen in absolute zin veel minder aan C02-kosten. Bovendien zijn er geen ingewikkelde Pagina 3 van 4

5 compensatieregelingen nodig om die bedrijven te beschermen tegen oneerlijke concurrentie. Bedrijven houden geld over om maatregelen te nemen om de C02- uitstoot terug te dringen. Door middel van het werken met plafonds en prestatienormen die de hele markt omvatten, zullen bedrijven de oudste faciliteiten sluiten, en wordt ruimte geboden aan andere producenten om het gat met efficiëntere installaties te vullen. En als de productie maar efficiënt genoeg is, is er ook ruimte voor volumegroei. Waarom verdere groei van de chemische industrie niet per sé slecht is voor COZ-reductie De chemische industrie levert producten, waarmee elders C02-reductie bereikt kan worden. Bijvoorbeeld polystyreen die gebruikt wordt om daken en vloeren van huizen en gebouwen te isoleren en aan kunststoffen die auto's lichter maken. Zo heeft BASF onlangs nog voor een productenpakket van 90 verschillende producten becijferd dat tegenover de elke ton C02-emissie om deze producten te maken er bij het gebruik driemaal zoveel C02-uitstoot wordt vermeden. Daarom is het bij de plafonds essentieel om te kijken naar de totale emissies in de keten per land of werelddeel. Versie 21 oktober 2008 Pagina 4 van 4

6 JOINT STATEMENT BY THE SOCIAL PARTNERS OF THE CHEMICAL INDUSTRY The European Chemical Employers group (ECEG) The European Mine, Chemical and Energy Workers Federation (EMCEF) ON THE EUROPEAN UNION EMISSION TRADING SCHEME (EU ETS) We, the Social Partners of the chemical industry in Europe, have discussed the European Union's plans for the third phase of the Emissions Trading Scheme (EUETS). The proposed Directive of the European Parliament and of the Council amending the Emission Trading Scheme (COM (2008) 16 Final) set new objectives of reduction of emission of greenhouse gases from industry for the years in Europe. Both ECEG and EMCEF support the EU in their efforts to address climate change and wish to play our part. Ambitious targets are one part of the framework that can lead to a low carbon economy in which the chemical industry wil1 be a key sector. We also support the use of emissions trading as a prime instrument to achieve this environmental aim. Indeed, within the Commission's proposed amendments, we very much welcome the recognition of the need to address competitiveness impacts (carbon leakage), the harmonization of allocations and definitions and inclusion of the principle of excluding small emitters. However, until there is a truly globally inclusive international agreement, the Commission's proposed legislation should contribute, through effective measures, to the competitiveness of energy intensive industries, including the chemicals industry, and to the protection of the jobs depending thereof. We believe instead that the proposal: Seeks a disproportionate effort from EU ETS participants over other sectors without taking into account actions already taken as wel1 as cost-efficiency. For this reason, the Commission should consider the possible impact of the cost of emission rights on the price of products exposed to international competition, in order to avoid any loss against non EU investments. Provides for a genera1 increase in the level of allowance auctioning while leaving the identity and treatment of sectors exposed to carbon leakage uncertain. Covers too many small emitters when the environmental benefits of their inclusion are not justified by the associated administrative burdens. Common position The Social Partners of the European Chemical Industry: Support the objectives of the legislation to address climate change in the framework of the Kyoto Protocol. Stress that the reduction effort is spread across al1 sectors through transparent analyses taken into account actions already taken as wel1 as cost effectiveness r Recall that the Chemical Industry is an enabler for solutions to address climate change, producing the "building blocks" of numerous products that contribute to energy and emission savings. In addition, the Chemical Industry has made big efforts on investment and technological upgrading, enabling for stronger environmental improvement and industrial leadership.

7 Recall also that some of these "buiiding blocks" are however produced by energy intensive sub-sectors of the chemical industry that could not pass on any cost downstream, especially while major producing countries do not apply the Kyoto Protocol in a similar way as the EU. Note that tlie proposal of auctioning of this emission rights wil1 create uncontrolled costs for the enerpy intensive industries and endanger their competitiveness and is equivalent to a new tax in disguise, accounting Erom 10 to 35 % of production costs. The cost premium would impact this competitiveness by weakening exports and strengthening the profitability of non EU investments to serve the European market In case of compensation measure at EU borders, the complexity of most of value chains prevents efficient protection against competitive distortion for al1 downstream products Conclude that auctioning (unless there is guaranteed and sustained free allocation for enery intensive industries), represents a threat to the EU manufacturing base preventiiig energy intensive industries from producing tlie essential chemicais needed to contribute to energy and ernission savings Note that the legislation does announce specific ineasures for the energy intensive industries but links them to the conclusions of an international agreement at the Conference of Copenhagen on 5-6 December The Commission must watch that any international agreement ensures comparable costs against competitors of other regions of the world, in order to avoid the cost of "carbon leakage". Regret that Uie drafl legislation does not provide legally certain information about the measures to support energy intensive industries subject to " carbon leakage" (art. I O b) and only set a limit to Juiie to end this legal uncertainty. Share the concerti of al1 energy intensive industries in Europe aiid cal1 the Parliament and the Council to ciari@ their situatioii earlier than currently planned. Propose to the European Partiament and to the Council to confirm immediately an alternative allocation system to auctioning based on European sector benchinarks which, with reference, BPT (best proven technology), set reduction objectives according to the proven technology of these sectors. Ask for recognition that the energy intensive industries, including the major basic buiiding block processes (90% of our sector's emissions) of the chemical industry, are at risk from carbon leakage and should receive free allocation of emissions allowances based on benchmarks, throughout the envisaged period. Mitigation measures such as allocation to electricaily intensive indirect emitters must be introduced to address the impact o11 power prices in the EU. Propose to address 95 % of the einissions without overburdening 75 % of European companies, especially tlie smal1 and medium enterprises, by setting tlie threshold for inclusion in the scheme at t C02 per year. To allow our commitment to be more effective and to promote stronger involvement in industrial policy and environmental policy, the European Chemical Industry Social Partners urge the Commission to create a tripartite European body (Administrationlï'rade Unions/Employers) for dialogue and regular monitoring of Sectoral evolution and contribution to energy policy, both in Europe and at a global level. The European Social Partners of the chemical sector are following the debate on ETS closely, in particular to examine the social consequences of the proposed directive, and wil1 if necessary come up with other common positions since their opinion as major stakehoiders in this debate indeed should be taken into consideration by the EU Cornmission and the European Parliament and The Council. Signed in Brussels on 29 September A SIMON MARSH ECEG REINHARD REIBSCH EMCEF "

8 CONCEPT Versie 17 oktober 2008 De chemische industrie en C02 Bij de opwekking van energie door de verbranding van fossiele brandstoffen zoals olie, gas en steenkool en bij het maken van chemieproducten komt C02 vrij. Dit gas is één van de veroorzakers van het broeikaseffect en daarom wil de Europese Commissie de C02-uitstoot terugdringen. Als één van de maatregelen om dat te realiseren, heeft de Europese Commissie met ingang van 2005 het emissiehandelssysteem in het leven geroepen. Dit is bedoeld om bedrijven te stimuleren minder C02 uit te stoten bij de energieopwekking en bij de productie. De chemische industrie heeft de afgelopen tientallen jaren de uitstoot van C02 en andere broeikasgassen, zoals lach- en fluorkoolwaterstofgas, al fors verlaagd. Dat blijkt onder meer uit cijfers van het CBS. Ook is de energie-efficiëntie sterk verbeterd, onder meer door een aanzienlijke toename van de inzet van warmtekrachtkoppeling. De chemische bedrijven in ons land leveren een belangrijke bijdrage aan de vermindering van het energieverbruik door middel van hun innovatieve producten zoals lithium-ion batterijen, autobanden met lagere rolweerstand, lichtere materialen of isolatiematerialen. Tevens zoekt de chemische industrie intensief naar mogelijkheden om hernieuwbare grondstoffen te gaan gebruiken en spant zij zich voortdurend in om de C02-uitstoot die met de productie gepaard gaat, zoveel mogelijk te reduceren. Daarvoor zijn veelal forse investeringen nodig, die een aanzienlijk beslag leggen op het kapitaal van de onderneming. Emissiehandel met veilen alleen Die investeringsmogelijkheden voor innovatie en emissiereductie dreigen door het voorgestelde emissiehandelssysteem (EU-ETS) van de Europese Commissie in gevaar te komen. Dit systeem gaat ervan uit dat in de periode binnen een EU-C02-plafond, stapsgewijs C02-rechten worden geveild. Voor ondernemingen betekent dit dat zij vanaf 2013 voor 20% van hun uitstoot rechten moeten kopen op een veiling, oplopend naar 100% in Alleen voor specifieke sectoren, die blootstaan aan wereldwijde concurrentie kan een uitzondering worden gemaakt. Dit systeem staat in schril contrast met de eerdere handelsperiodes en , waarin rechten kosteloos zijn toegewezen op basis van prestatienormen ofwel energie-efficiëntie benchmarks. De extra kosten als gevolg van de veiling van C02-rechten moeten niet worden onderschat. Het gaat in de Europese industrie om een kostenpost van vele miljarden euro's. En deze veilingkosten zullen jaarlijks terugkeren. De Europese chemische industrie is een sector die blootstaat aan mondiale concurrentie. Hun concurrentiepositie zal worden aangetast als zij alleen in Europa kosten moeten maken voor C02-rechten. Dit geldt ook voor de energie-intensieve chemiebedrijven die hun energie in de vorm van elektriciteit inkopen, zoals de Pagina 1 van 4