Reizen en antibioticaresistentie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Reizen en antibioticaresistentie"

Transcriptie

1 MINC Symposium 20 juni 2013 Infecties op reis: preventie en behandeling Reizen en antibioticaresistentie John Penders Medische Microbiologie/Epidemiologie Maastricht UMC+

2 Inhoud (Gezonde) reizigers Contact met gezondheidszorg in buitenland CRE ESBL Focus Multi-resistente (darm)bacteriën Gram-negatieve Enterobacteriaceae ESBLs, Carbapenemases (OXA-48, NDM)

3 Extended-spectrum beta-lactamases ESBLs: Resistentie tegen vrijwel alle beta-lactam anitibiotica behalve carbapenems Lokatie: vaak samen met additionele genen die zorgen voor coresistentie (o.a. quinolonen, aminoglycosides) Resistentie minder extreem dan carbapenemases, maar problematisch : Verwerving en verspreiding in open populatie Toenemend gebruik van carbapenems

4 Waarom: klinische relevantie? Mortaliteit (en kosten) stijgen bij resistentie uur voordat resistentie is geïdentificeerd in het laboratorium Wanneer infectie een ESBL betreft: Vaker inadequate empirische therapie (44% vs. 15%) 1 OR = 5.56 vertraging in effectieve therapie 2 Mortaliteit OR = Sepsis literatuur Vertraging = Mortaliteit 1. Pena C, et al. J Hosp Infect 2008;68(2): Melzer M, J Infect. Sep 2007;55(3): Schwaber MJ. J Antimicrob Chemother. Nov 2007;60(5): Kumar A, Crit Care Med, 2006

5 Waarom: Geografisch? Nordmann P, et al, Lancet Infect Dis, 2009, 9 (4), Walsh TR, Int J Antimicrob Agents, 2010, 36 S3, S8-14 Canton R, et al. Curr Opin Microbiol, 2006, 9 (5),

6 Waarom nu?

7 Reizigers: Vakantiegangers, zakenreizigers, migranten (VFR s), pelgrims. Blootstelling in open populatie

8 Hoog percentage ESBL-PE dragerschap onder reizigers EASE Studie 109 reizigers via EASE Travel Clinic Ontlastingmonster voor en na reis Korte vragenlijst: bestemming, soort reis, symptomen en medicijngebruik tijdens reis 6% 8% 2% Asia 51% Africa Europe South & Central America Multiple continents 33%

9 Hoog percentage ESBL-PE dragerschap onder reizigers EASE Studie 109 reizigers via EASE Travel Clinic Ontlastingmonster voor en na reis Korte vragenlijst: bestemming, soort reis, symptomen en medicijngebruik tijdens reis 6% 8% 2% Asia 51% Africa Europe South & Central America Multiple continents 33% 100 Prevalentie van dragerschap van ESBL-producerende Enterobacteriaceae onder reizigers Voor reis: 12.8% (14/108) Na reis: 36.1% (39/108) Prevalentie (%) Reizigersdiarree: OR adj = 9.9 (95%BI ) Indiaas subcontinent: OR adj = 6.6 (95%BI ) 0 Totaal Geen RD RD

10 Overige studies: ESBL en reizen ESBL-PE dragerschap (feces) onder gezonde reizigers Thuisland % voor reis % na reis Tángden 2010, Zweden 1 1/105=1% 24/100=24% Kennedy 2010, Australië 2 2/102=2% 22/102=22% Östholm-Balkhed 2013, Zweden 3 6/251 = 2.4% 72/231 = 31.2% Paltansing, Nederland 4 33/307=11% 107/307=35% Geen carbapenemases gevonden (methodologie?)

11 Risicogebieden & -factoren voor aqcuisitie ESBL-PE OR = 8.63* OR = 24.8* OR = 4.94* Östholm-Balkhed Å et al. J. Antimicrob. Chemother. 2013;Epub. Merendeel > 90% CTX-M E. coli ESBL-PE dragerschap: - Reizigers naar Indiaas subcontinent, Azië (overig) en Noord-Afrika - Gastroenteritis 4 - AB gebruik niet geassocieerd met dragerschap 1,4!!

12 Wat is de duur van ESBL-dragerschap na reizen? Slechts kleine groep langdurig drager Merendeel verliest resistente bacterie < 3 maanden 2 Minstens 5% heeft zelfde stam nog na 3 jaar 1 Langdurig dragerschap zorgelijk -> risico voor transmissie Maar. - Relatief kleine studies - Selectieve populatie (RD) 1 - Geen pre-travel gegevens 1 Wat bepaalt duur dragerschap? - Reisgerelateerde risicofactoren - (Virulentie)factoren stam 1. Tham J et al, Scand J Infect Dis, 44, Rogers BA, Eur J Clin Microbiol Infect Dis, 2012

13 Consequentie.. Populatie-gebaseerd community-aqcuired ESBL-E. coli Canada 1 Merendeel UWI s RR 5.7 (p<0.001) voor reizen buiten Canada/VS in afgelopen jaar (India: RR 146, Midden-Oosten RR 18) TRUS prostaat biopsie infecties Groot-Brittanië 2 Reizen RR 2.7 (p 0.04) enkel 4 weken verhoogd risico resistente infecties! 1. Laupland K. B.,. The Journal of infection, 57(6), 2008, Patel, U. BJU International. E published 31/10/2011, doi: /j x

14 Ongewenste souveniers: meer dan alleen ESBLs Resistoom Verzameling van antibiotica resistentie genen in zowel pathogene en nietpathogene bacteriën Wright, G.D. Nature Reviews Microbiology. 2007;5: Prevalentie (%) Pre-travel Post-travel P < P < 0.05

15 Gegevens voor klinisch en public health beleid Hoe om te gaan met patiënten die (mogelijk) drager zijn? Duur dragerschap en risicobestemmingen beperkte gegevens Wat is het werkelijke risico op infectie? Wat zijn de (beïnvloedbare) risicofactoren voor dragerschap? Risico op transmissie in thuisomgeving? COMBAT- Studie

16 COMBAT-studie Carriage Of Multiresistant Bacteria After Travel Tropenpoli AMC Havenziekenhuis EASE Travel Clinic Doelstellingen: Incidentie van colonisatie ESBL- en carbapenemase-producerende Enterobacteriaceae Persistentie van colonisatie Transmissie naar thuisblijvers (Reis-gerelateerde) risicofactoren Bestuderen van het resistoom Voor reis Na reis 2,000 reizigers & 400 huisgenoten Travel Q + swab Q + swab 1 month Q + swab 3 months Q + (swab) 6 months Q + (swab) 12 months Q + (swab)

17 Inclusie COMBAT-studie na 7 maanden Afrika Azië Amerika Overig Overig Carribean Zuid Amerika Centraal Amerika Zuid-Oost Azië Zuid Azië Oost Azië West Azië Centraal Azië Zuid Afrika Midden Afria West Afrika Oost Afrika Noord Afrika

18 Samenvattend: reizigers en resistentie Reizen naar bestemmingen met hoge prevalentie van ESBLs leidt tot een verhoogd risico op: Dragerschap na reis Resistente infectie na reis Nieuw verwerving van breed-spectrum resistentie niet gemedieerd door contact in gezondheidszorg/ab gebruik Beperkte onderzoeksdata voor bepalen beleid

19 Contact met gezondheidszorg in buitenland Relevantie? Doelgroepen?

20 Relevantie: Sterk geassocieerd met verspreiding van antimicrobiële resistentie Carbapenemases, MRSA, VRE Onderschreven door nationale infectiepreventie werkgroepen Frankrijk en UK 1 aanbevelingen voor screening van HR-patiënten op CPE 1. Health Protection Agency ARHAI - Advice on Carbapenemase Producers: Recognition, infection control and treatment

21 Risicogroepen 1 : De intercontinentale patiënt (aero-medische evacuees, burgers & militairen) Snelle doorvoer Contact met meerdere zorgfaciliteiten Risico op secundaire infecties Formele Medische toeristen Zorg in ontwikkelingslanden sterk geadverteerd (verwachtte groei in India >30%/jaar) Redenen: beschikbaarheid (vruchtbaarheid, transplantatie), wachtlijsten, kosten Implantaten, fertiliteit, cosmetisch, transplantaties Informele medische toeristen Reizigers met chronische ziekten Migranten frequente reizigers/nabijheid familie Zorg verspreid over verschillende landen 1. Rogers BA et al. CID 2011;

22 NDM-1 & OXA-48

23 OXA-48 (carbapenemase) Vnl. Klebsiella pneumoniae Oorsprong Turkije (2003) Resistentie tegen alle β-lactams (mede door additionele resistentiegenen o.a. ESBL) Endemisch in Noord Afrika (Marokko, Tunesië), raakt gevestigd in Zuid-Europa Voorbeelden van internationale verspreiding door contact gezondheidszorg: - Israël 3 van 4 patiënten medische zorg in Jordanië en Georgië - Duitsland 2 van 9 isolaten gerelateerd aan medische zorg in Syrië en Libië - K. pneumoniae kloon (ST395) Marokko/Frankrijk/Nederland

24 New Dehli metallo-beta-lactamase (carbapenemase) Voor het eerst beschreven in 2009 informele medisch toerist Zweden -> India 1 Indiase uitbraak in Groot-Brittanië in van 19 patiënten recentelijk gehospitaliseerd in India of Pakistan (variërend van cosmetische ingrepen tot transplantaties) Selectie van case reports naar verspreiding van NDM-1 3 Zweden, 2009 (n = 1) UWI India K. pneumoniae, E. coli Nederland, 2009 (n = 2) Rectale colonisatie India K. pneumoniae VS, 2010 (n = 1) UWI India E. coli Australië, 2010 (n = 1) Pneumonie Bangladesh E. coli Japan, 2009 (n = 1) Bacteraemie India E. coli Oostenrijk, 2009 (n = 2) Wondinfectie Pakistan, Kosovo K. pneumoniae België, 2010 (n = 3) meerdere Pakistan, Kosovo, Montenegro K. pneumoniae, E. coli, E. cloacae, M. morganii 1. Yong D. et al AAC, 2009, 53(12) van der Bij AK, et al. JAC 2010;67:

25 Nordman P, et al. Emerg Infect Dis 2011 NDM - nu

26 Conclusies Reizen uniek risico voor het verwerven van breed-spectrum antimicrobiële resistentie zonder contact gezondheidszorg Contact gezondheidszorg in buitenland Toenemend risico Carbapenemases (vnl. NDM-1 & OXA-48) Chronisch zieken, migranten, medisch toeristen Vroege identificatie van infectie/dragerschap vereiste om ziekenhuisuitbraken te voorkomen

27 Dankwoord EASE studie Dr. Ellen Stobberingh Dr. Petra Wolffs Drs. Chris von Wintersdorff Mayk Lucchesi Prof. dr. Paul Savelkoul University of Queensland Dr. Ben Rogers COMBAT-onderzoeksteam AMC - Amsterdam Prof. dr. Menno de Jong Dr. Constance Schultsz Dr. Bram Goorhuis Drs. Jarne van Hattem Erasmus MC - Rotterdam Dr. Damian Melles Prof. dr. Henri Verbrugh Drs. Maris Arcilla Havenziekenhuis Rotterdam Dr. Perry van Genderen MUMC Maastricht Dr. Ellen Stobberingh UMC Utrecht Dr. Martin Bootsma En alle medewerkers van de Travel Clinics (Havenziekenhuis, Tropenpoli AMC, EASE Travel & Health Support)!

Antimicrobiële resistentie: import en verspreiding door gezonde reizigers

Antimicrobiële resistentie: import en verspreiding door gezonde reizigers Antimicrobiële resistentie: import en verspreiding door gezonde reizigers Maris Arcilla AIOS /arts-onderzoeker Afdeling Medische Microbiologie en Infectieziekten, Erasmus MC Antimicrobiële resistentie

Nadere informatie

Puntprevalentieonderzoek dragerschap resistente bacteriën in verpleeghuizen. Esther van Kleef (RIVM) Emma Rademakers (PPO coördinator RZN Utrecht)

Puntprevalentieonderzoek dragerschap resistente bacteriën in verpleeghuizen. Esther van Kleef (RIVM) Emma Rademakers (PPO coördinator RZN Utrecht) Puntprevalentieonderzoek dragerschap resistente bacteriën in verpleeghuizen Esther van Kleef (RIVM) Emma Rademakers (PPO coördinator RZN Utrecht) Nationale aanpak ABR 1 schakel ontbreekt ISIS-AR 3 10%

Nadere informatie

Twee jaar na Maasstad - Hoe staan Carbapenemases in Nederland op de kaart? Daan Notermans

Twee jaar na Maasstad - Hoe staan Carbapenemases in Nederland op de kaart? Daan Notermans Twee jaar na Maasstad - Hoe staan op de kaart? Daan Notermans Centrum Infectieziekteonderzoek, diagnostiek en screening (IDS) Div. Bacteriologie en Parasitologie 1 Symposium van infectieziektensurveillance

Nadere informatie

Epidemiologie van carbapenemase producerende enterobacteriën in België: 01/01/ /10/2012

Epidemiologie van carbapenemase producerende enterobacteriën in België: 01/01/ /10/2012 Epidemiologie van carbapenemase producerende enterobacteriën in België: 0/0/202 3/0/202 B. Jans en Y. Glupczynski Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV), Volksgezondheid en surveillance, Brussel,

Nadere informatie

Resistentie. Toegespitst naar onze regio. Een internationaal probleem

Resistentie. Toegespitst naar onze regio. Een internationaal probleem Resistentie Toegespitst naar onze regio Een internationaal probleem 19 e Grande Conférence Verona 2013 Indeling bacteriën Indeling bacteriën Coccen Staven Gram positief Staphylococcen Streptococcen Pneumococ

Nadere informatie

De superbacterie verlaat het ziekenhuis en komt naar u toe Wat gaat u doen? Wat kunt u doen?

De superbacterie verlaat het ziekenhuis en komt naar u toe Wat gaat u doen? Wat kunt u doen? De superbacterie verlaat het ziekenhuis en komt naar u toe Wat gaat u doen? Wat kunt u doen? Arend-Jan Meinders, internist-intensivist Resistente ziekenhuisbacteriën MRSA = Resistente S. aureus 30-40%

Nadere informatie

Over kleine dierkens en grote gevolgen

Over kleine dierkens en grote gevolgen Over kleine dierkens en grote gevolgen Paul Savelkoul Dept. medical microbiology VU university medical center Antoni van Leeuwenhoeck 1632-1723 3 Infectie en gezondheid Enorme gezondheidswinst door: I:

Nadere informatie

Epidemiologie van carbapenemase producerende enterobacteriaceae (CPE) in België:

Epidemiologie van carbapenemase producerende enterobacteriaceae (CPE) in België: Epidemiologie van carbapenemase producerende enterobacteriaceae (CPE) in België: 1 januari 2012 tot 0 april 201 B. Jans en Y. Glupczynski Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV), OD Volksgezondheid

Nadere informatie

Epidemiologie van carbapenemase producerende enterobacteriaceae (CPE) en aanbevelingen in België:

Epidemiologie van carbapenemase producerende enterobacteriaceae (CPE) en aanbevelingen in België: Epidemiologie van carbapenemase producerende enterobacteriaceae (CPE) en aanbevelingen in België: Jaar 2012 B. Jans en Y. Glupczynski etenschappelijk Instituut Volksgezondheid (IV), OD Volksgezondheid

Nadere informatie

ampc Wat moet je ermee? Tobias Engel AIOS MMB

ampc Wat moet je ermee? Tobias Engel AIOS MMB ampc Wat moet je ermee? Tobias Engel AIOS MMB S is goed (?) SDD kweek rectum: Enterobacter aerogenes, Piptazo gevoelig Advies MMB: Bij ernstige sepsis à Start meropenem (?????) BRMO MRSA VRE ESBL Carbapenemases

Nadere informatie

Q 1: Vraag 13/01/2012: Antwoord Prof. Y. Glupczynski: Q 2: Vraag 26/01/2012: Antwoord Béa Jans: enterobacteriaceae carbapenemase +

Q 1: Vraag 13/01/2012: Antwoord Prof. Y. Glupczynski: Q 2: Vraag 26/01/2012: Antwoord Béa Jans: enterobacteriaceae carbapenemase + Q 1: Vraag 13/01/2012: In de richtlijnen van de HGR wordt verwezen naar een gedetailleerde lijst van landen waar CPE epidemisch of endemisch voorkomt. Als je deze landen in aanmerking neemt, dan behoren

Nadere informatie

Astrid Beckers Specialist ouderengeneeskunde Vivium Naarderheem

Astrid Beckers Specialist ouderengeneeskunde Vivium Naarderheem Astrid Beckers Specialist ouderengeneeskunde Vivium Naarderheem (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium

Nadere informatie

Carbapenemase producerende enterobacteriaceae (CPE)

Carbapenemase producerende enterobacteriaceae (CPE) Carbapenemase producerende enterobacteriaceae (CPE) informatie voor patiënten WAT IS CPE? CPE staat voor carbapenemase (C) producerende (P) enterobacteriaceae (E). Enterobacteriaceae zijn een grote familie

Nadere informatie

Zakenreizigers, expats en biologische agentia

Zakenreizigers, expats en biologische agentia Zakenreizigers, expats en biologische agentia Sietse Felix KLM Health Services Verwachte ontwikkeling intercontinentaal vliegverkeer (World Tourism Organization, 2002) Schiphol: aantal passagiers / jaar

Nadere informatie

BRMO. lessen uit het verleden & toekomstperspectief. Dr. (L.E.) Ina Willemsen Amphia ziekenhuis VHIG congres 11 april 2013

BRMO. lessen uit het verleden & toekomstperspectief. Dr. (L.E.) Ina Willemsen Amphia ziekenhuis VHIG congres 11 april 2013 BRMO lessen uit het verleden & toekomstperspectief Dr. (L.E.) Ina Willemsen Amphia ziekenhuis VHIG congres 11 april 2013 BRMO: ESBL IN PLUIMVEE & EIERSCHILLEN Knapp C.W. Environ. Sci Technol. 2010, 44,

Nadere informatie

Microbiologie en Urineweginfectie. Joost Hopman, arts-microbioloog, Hoofd HIP

Microbiologie en Urineweginfectie. Joost Hopman, arts-microbioloog, Hoofd HIP Microbiologie en Urineweginfectie Joost Hopman, arts-microbioloog, Hoofd HIP Resistentie 2010: Kind 16 jaar, verlamming na trauma Rec. UWI Opname Co-trimoxazol, Augmentin, Ciprofloxacine Klebsiella pneumoniae

Nadere informatie

BRMO - Verpleeg/verzorging/kleinschalig wonen - Openbare gezondheidszorg

BRMO - Verpleeg/verzorging/kleinschalig wonen - Openbare gezondheidszorg BRMO 8 september 2014 BRMO - Verpleeg/verzorging/kleinschalig wonen - Openbare gezondheidszorg Ron de Groot Deskundige Infectiepreventie Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Antibiotic Stewardship op een afdeling Intensieve Zorg Pediatrie

Antibiotic Stewardship op een afdeling Intensieve Zorg Pediatrie Antibiotic Stewardship op een afdeling Intensieve Zorg Pediatrie 10de PICU Thanksgiving symposium 26 November 2015 Dr. Jef Willems Intensieve Zorgen Pediatrie Kinderziekenhuis Prinses Elisabeth Antibiotic

Nadere informatie

Antibioticaresistentie (ABR)

Antibioticaresistentie (ABR) Antibioticaresistentie (ABR) Wat kan ík daaraan doen? Inspiratiedag 21 maart 2019 Ingeborg Groothuis, antibioticaverpleegkundige UMCU / RZN ABR Eefje Jong, internist-infectioloog Meander MC 21maart 2019

Nadere informatie

Disclosure slide. (potentiële) belangenverstrengeling. Geen

Disclosure slide. (potentiële) belangenverstrengeling. Geen BRMO Disclosure slide (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder

Nadere informatie

De rol van dubbeltherapie bij de behandeling van ernstige Pseudomonas infecties

De rol van dubbeltherapie bij de behandeling van ernstige Pseudomonas infecties De rol van dubbeltherapie bij de behandeling van ernstige Pseudomonas infecties H.I. Bax, coördinator concept SWAB sepsis richtlijn Erasmus Medisch Centrum 11 juni 2009 1. Achtergrond 2. Literatuuronderzoek

Nadere informatie

Blootstelling en modelleren van attributie

Blootstelling en modelleren van attributie ESBLAT Symposium 2018 Blootstelling en modelleren van attributie Veilig voedsel produceren Mevrouw Engeline van Duijkeren RIVM Overzicht Blootstelling via het eten van vlees Blootstelling via zwemmen in

Nadere informatie

Aanbevelingen voor de aanpak van Carbapenemase Producerende Enterobacteriaceae (CPE)

Aanbevelingen voor de aanpak van Carbapenemase Producerende Enterobacteriaceae (CPE) Aanbevelingen voor de aanpak van Carbapenemase Producerende Enterobacteriaceae (CPE) o Dit probleem vergt dringende maatregelen voor een snelle aanpak van CPE teneinde overdracht te beperken en epidemieën

Nadere informatie

*PDOC01/229801* PDOC01/ De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

*PDOC01/229801* PDOC01/ De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK DEN HAAG De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Prins Clauslaan 8 2595 AJ DEN HAAG Postbus 20401 2500 EK DEN HAAG www.rijksoverheid.nl/eleni

Nadere informatie

MRSA in de verloskunde Dépistage MRSA en gynécologie Sara Pinxten

MRSA in de verloskunde Dépistage MRSA en gynécologie Sara Pinxten MRSA in de verloskunde Dépistage MRSA en gynécologie Sara Pinxten Verpleegkundig ziekenhuishygiëniste AZ Sint-Jan Brugge-Oostende AV Probleemstelling uit de praktijk Sedert januari 2010 gebeurt in AZ Sint-Jan

Nadere informatie

DISCUSSIE EN SAMENVATTING

DISCUSSIE EN SAMENVATTING 166 Chapter 9 DISCUSSIE EN SAMENVATTING Wereldwijd neemt de kolonisatie-prevalentie en incidentie van infecties met Bijzonder Resistente Micro-Organismen (BRMOs) toe. Zonder adequate maatregelen is de

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting SAMENVATTING EN DISCUSSIE Het veelvuldig gebruik van beta-lactam antibiotica heeft resistentie tegen deze middelen in de hand gewerkt. Voornamelijk de extended-spectrum beta-lactamasen (ESBL) en de carbapenemasen

Nadere informatie

Surveillance septicemieën in Belgische ziekenhuizen

Surveillance septicemieën in Belgische ziekenhuizen Surveillance septicemieën in Belgische ziekenhuizen Jaarrapport 2014 Surveillance gegevens 2000 2014 Minimale ziekenhuis gegevens 2000-2012 OD Volksgezondheid en Surveillance Dienst: Zorginfecties en antimicrobiële

Nadere informatie

Bijzonder Resistente Micro Organismen (BRMO) Wat is het probleem

Bijzonder Resistente Micro Organismen (BRMO) Wat is het probleem Bijzonder Resistente Micro Organismen (BRMO) Wat is het probleem Regionale nascholing Samen krachtig tegen BRMO! Hoe pakken we dat aan? 29 januari 2015 dr F. Vlaspolder, arts microbioloog Maasstad ziekenhuis

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting Dit proefschrift beschrijft de epidemiologie van antibioticaresistente bacteriën in ziekenhuizen en in het bijzonder op intensive care-afdelingen (IC s). Deze bacteriën reageren

Nadere informatie

De rol van het resistoom & antibioticaresistentie in de patiëntenzorg

De rol van het resistoom & antibioticaresistentie in de patiëntenzorg 141 De rol van het resistoom & antibioticaresistentie in de patiëntenzorg De opkomst en verspreiding van antibioticaresistentie onder pathogene bacteriën is wereldwijd een toenemend probleem voor de volksgezondheid.

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting Eenvoudig verhaal De laatste 20 jaar zijn ziekenhuisuitbraken en infecties veroorzaakt door de tot dan toe als onschuldig beschouwde darmbacterie Enterococcus faecium sterk toegenomen.

Nadere informatie

TDM van betalactam antibiotica op de IC: toekomstmuziek

TDM van betalactam antibiotica op de IC: toekomstmuziek TDM van betalactam antibiotica op de IC: toekomstmuziek Jan J. De Waele MD PhD Surgical ICU Ghent University Hospital Ghent, Belgium. Jan.DeWaele@UGent.be @CriticCareDoc TDM OUTCOME Agenda Het concept

Nadere informatie

Artikelen COMBAT-studie: import en verspreiding van ESBL-E door reizigers

Artikelen COMBAT-studie: import en verspreiding van ESBL-E door reizigers Artikelen COMBAT-studie: import en verspreiding van ESBL-E door reizigers M. S. Arcilla, J. M. van Hattem, M. R. Haverkate, M. C.J. Bootsma, P. J.J. van Genderen, A. Goorhuis, M. P. Grobusch, A. M. Oude

Nadere informatie

Wat betekent antibioticaresistentie in de verpleeghuispraktijk

Wat betekent antibioticaresistentie in de verpleeghuispraktijk Wat betekent antibioticaresistentie in de verpleeghuispraktijk Paul Geels, arts-adviseur 24 januari 2018 Disclosure relevante belangen Potentiële belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante

Nadere informatie

Surveillance van ABR. 17 sept 2015

Surveillance van ABR. 17 sept 2015 Surveillance van ABR 17 sept 2015 1 2 Advies carbapenemresistentie gedeeld met Tweede kamer dataverzameling is relatief langzaam, versnipperd niet toekomstbestendig onopgemerkte verspreiding tussen zorginstellingen

Nadere informatie

DIS and wiping out central line infections, diffuse intravasale stolling en infecties beter onder controle

DIS and wiping out central line infections, diffuse intravasale stolling en infecties beter onder controle DIS and wiping out central line infections, diffuse intravasale stolling en infecties beter onder controle Ingrid de Graaf Docent verpleegkunde/medische kennis Koning Willem 1 College s Hertogenbosch Disclosure

Nadere informatie

Carbapenemases. Maurine A. Leverstein-van Hall

Carbapenemases. Maurine A. Leverstein-van Hall Carbapenemases Maurine A. Leverstein-van Hall Medische Microbiologie, University Medical Centre Utrecht Centrum voor Infectieziekten en Epidemiologie, RIVM Bacterie indeling: onderscheid naar celwand D.m.v.

Nadere informatie

Zorginfecties en antibioticagebruik bij kwetsbare ouderen

Zorginfecties en antibioticagebruik bij kwetsbare ouderen Zorginfecties en antibioticagebruik bij kwetsbare ouderen 38ste Wintermeeting Oostende 27 Februari 2015 Latour K, Jans B Rue Juliette Wytsmanstraat 14 1050 Brussels Belgium T +32 2 642 57 62 email: katrien.latour@wiv-isp.be

Nadere informatie

Leidt antibioticumgebruik in dieren tot risico's voor de volksgezondheid? Dik Mevius

Leidt antibioticumgebruik in dieren tot risico's voor de volksgezondheid? Dik Mevius Leidt antibioticumgebruik in dieren tot risico's voor de volksgezondheid? Dik Mevius Antibioticumgebruik in mensen en dieren in Europa kg active ingredient x 1.000 Antibioticumgebruik in dieren in NL (Bron

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Het opsporen van bacteriën

Patiënteninformatie. Het opsporen van bacteriën Patiënteninformatie Het opsporen van bacteriën 2 Inhoud Inhoud... 3 Inleiding... 4 Informatie over MRSA... 4 Staphylococcus aureus... 4 Wat is MRSA?... 4 Informatie over VRE... 5 Wat is een VRE-bacterie?...

Nadere informatie

BRMO. Bijzonder Resistent Micro-Organisme. dr. M.C.A. Wegdam-Blans, arts-microbioloog, Stichting PAMM. Bedside teaching 18 NOV 2014

BRMO. Bijzonder Resistent Micro-Organisme. dr. M.C.A. Wegdam-Blans, arts-microbioloog, Stichting PAMM. Bedside teaching 18 NOV 2014 BMO Bijzonder esistent Micro-Organisme dr. M.C.A. Wegdam-Blans, arts-microbioloog, Stichting PAMM Bedside teaching 18 NOV 2014 Hoezo BMO? Bedside teaching 18 NOV 2014 bacteriële resistentie zieken huis

Nadere informatie

Antibiotica Resistentie van Uropathogene E. coli. bij huisartsen patiënten in de leeftijd van 1-100 jaar. E.Stobberingh, MINC 29 maart 2011

Antibiotica Resistentie van Uropathogene E. coli. bij huisartsen patiënten in de leeftijd van 1-100 jaar. E.Stobberingh, MINC 29 maart 2011 Antibiotica Resistentie van Uropathogene E. coli bij huisartsen patiënten in de leeftijd van 1-100 jaar E.Stobberingh, MINC 29 maart 2011 Antibiotica resistentie van uropathogene E.coli Is het een probleem?

Nadere informatie

Humane salmonellose overgedragen door reptielen

Humane salmonellose overgedragen door reptielen Humane salmonellose overgedragen door reptielen Feiten en cijfers Lapo Mughini-Gras, DVM, PhD Wilfrid van Pelt, PhD 1 2 december 2014 Salmonella en reptielen - basics Salmonella is een natuurlijke darmbewoner

Nadere informatie

ESBLAT Symposium Veilig voedsel produceren. Similariteitsanalyse. Dick Heederik IRAS UU

ESBLAT Symposium Veilig voedsel produceren. Similariteitsanalyse. Dick Heederik IRAS UU ESBLAT Symposium 2018 Similariteitsanalyse Veilig voedsel produceren Dick Heederik IRAS UU Aanleiding voor dit project Opzet van het project Identificeren van alle beschikbare Nederlandse studies Identificeren

Nadere informatie

Ziekenhuisuitbraken en resistente micro-organismen

Ziekenhuisuitbraken en resistente micro-organismen Ziekenhuisuitbraken en resistente micro-organismen Akke K. van der Bij, Katina Kardamanidis, Florine N.J. Frakking, Marc J.M. Bonten en het Signaleringsoverleg Ziekenhuisinfecties en Antimicrobiële Resistentie*

Nadere informatie

Antibiotica Gebruik ze goed en alleen. als t moet!

Antibiotica Gebruik ze goed en alleen. als t moet! Antibiotica Gebruik ze goed en alleen Algemene informatie als t moet! Antibiotica blijven effectief als we ze verstandig gebruiken: niet te vaak en op de goede manier. Uw arts weet wanneer u antibiotica

Nadere informatie

Vraag en Antwoord NDM Klebsiella Pneumoniae Voor aanvullingen zie onderaan, laatste update 18 december 2015

Vraag en Antwoord NDM Klebsiella Pneumoniae Voor aanvullingen zie onderaan, laatste update 18 december 2015 Vraag en Antwoord NDM Klebsiella Pneumoniae Voor aanvullingen zie onderaan, laatste update 18 december 2015 Algemene vragen 1 Wat is BRMO? BRMO is de afkorting van Bijzonder Resistent Micro-organisme.

Nadere informatie

Innocent NDM? De genetische achtergrond van een NDM positieve, meropenem gevoelige E. coli

Innocent NDM? De genetische achtergrond van een NDM positieve, meropenem gevoelige E. coli Innocent NDM? De genetische achtergrond van een NDM positieve, meropenem gevoelige E. coli Van Infectieziekten-Surveillance Naar Respons 28 mei, 2013, RIVM, Bilthoven Laura van Dommelen Stichting PAMM,

Nadere informatie

Urineweginfecties Rubriekhouder: Mw. Dr. E.E. Stobberingh (RIVM)(2014)

Urineweginfecties Rubriekhouder: Mw. Dr. E.E. Stobberingh (RIVM)(2014) Urineweginfecties Rubriekhouder: Mw. Dr. E.E. Stobberingh (RIVM)(2014) Inleiding Urineweginfecties zijn veel voorkomende aandoeningen in de huisartsenpraktijk. De incidentie varieert afhankelijk van de

Nadere informatie

Antibiotica bij ongecompliceerde urineweginfecties: geen toename van resistentie in de afgelopen 5 jaar

Antibiotica bij ongecompliceerde urineweginfecties: geen toename van resistentie in de afgelopen 5 jaar Postprint Version 1.0 Journal website http://www.ntvg.nl/publicatie/antibiotica-bij-ongecompliceerdeurineweginfecties-geen-toename-van-resistentie-de-afgelopen-5-jaar/volledig Pubmed link DOI Antibiotica

Nadere informatie

Antibiotic stewardship. Carien Miedema Catharina Ziekenhuis Eindhoven

Antibiotic stewardship. Carien Miedema Catharina Ziekenhuis Eindhoven Antibiotic stewardship Carien Miedema Catharina Ziekenhuis Eindhoven Antibiotic stewardship Gecoordineerde interventies om antimicrobiele therapie te optimaliseren wat betreft het selecteren van antibioticum,

Nadere informatie

Screening BRMO na opname in een buitenlands ziekenhuis

Screening BRMO na opname in een buitenlands ziekenhuis Infectiepreventie Screening BRMO na opname in een buitenlands ziekenhuis www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl INF006 / Screening BRMO na opname

Nadere informatie

Ron de Groot Deskundige infectiepreventie. Bijzonder Resistente Micro-organismen

Ron de Groot Deskundige infectiepreventie. Bijzonder Resistente Micro-organismen Ron de Groot Deskundige infectiepreventie Bijzonder Resistente Micro-organismen Antibiotica Ontdekt door Alexander Flemming in 1928 (penicilline) Na 10 jaar pas actie ondernomen tot zuivering Rondom de

Nadere informatie

OVERZICHT BIJZONDER RESISTENTE MICRO-ORGANISMEN (BRMO)

OVERZICHT BIJZONDER RESISTENTE MICRO-ORGANISMEN (BRMO) OVERZICHT BIJZONDER RESISTENTE MICRO-ORGANISMEN (BRMO) 0-07 EEN TOENEMEND PROBLEEM? OVERZICHT BIJZONDER RESISTENTE MICRO-ORGANISMEN (BRMO) 0-07 INTRODUCTIE Doel rapportage Het doel van deze rapportage

Nadere informatie

Worden alle patiënten in de toekomst gescreend op resistente Enterobacteriaceae bij een ziekenhuisopname?

Worden alle patiënten in de toekomst gescreend op resistente Enterobacteriaceae bij een ziekenhuisopname? Worden alle patiënten in de toekomst gescreend op resistente Enterobacteriaceae bij een ziekenhuisopname? Myrte Molenaar-Vorstermans Praktijkbegeleider: Suzanne Honing Opleidingsplaats: Onze Lieve Vrouwe

Nadere informatie

Infectie RIsico Scan (IRIS) risico s in beeld

Infectie RIsico Scan (IRIS) risico s in beeld ABR Netwerk, 5 september Vucht Infectie RIsico Scan (IRIS) risico s in beeld dr Ina (LE) Willemsen Consultant Infectiepreventie Amphia ziekenhuis Breda Werkpakket verantwoordelijke IRIS Amphia ziekenhuis

Nadere informatie

De rol van influenza vaccinatie in reizigersgeneeskunde

De rol van influenza vaccinatie in reizigersgeneeskunde De rol van influenza vaccinatie in reizigersgeneeskunde Marco Goeijenbier M.D. Ph.D. Havenziekenhuis, Rotterdam Havensymposium 2016 Om te beginnen The usual three suspects Seizoen- Pandemische- Vogel-

Nadere informatie

Antibiotica voor dummies Annemieke Mes-Rijkeboer infectioloog-intensivist

Antibiotica voor dummies Annemieke Mes-Rijkeboer infectioloog-intensivist Antibiotica voor dummies Annemieke Mes-Rijkeboer infectioloog-intensivist Doel Basisprincipes antibiotica Generaliserend Geen microbioloog/infectioloog Leuk! Puzzel! Centrale vraag Antibiotica: wat dekt

Nadere informatie

Frapper fort et frapper vite

Frapper fort et frapper vite Antibacteriële therapie van volwassenen met sepsis Frapper fort et frapper vite Jeroen van der Hilst Internist-infectioloog Frapper fort et frapper vite Paul Ehrlich, address to the 17th International

Nadere informatie

Jacqueline van Diermen Praktijkverpleegkundige Vivium Naarderheem

Jacqueline van Diermen Praktijkverpleegkundige Vivium Naarderheem Jacqueline van Diermen Praktijkverpleegkundige Vivium Naarderheem (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium

Nadere informatie

Urineweginfecties Rubriekhouder: Mw. Dr. E.E. Stobberingh (RIVM)( )

Urineweginfecties Rubriekhouder: Mw. Dr. E.E. Stobberingh (RIVM)( ) Urineweginfecties Rubriekhouder: Mw. Dr. E.E. Stobberingh (RIVM)(2014-2015) Inleiding Urineweginfecties zijn veel voorkomende aandoeningen in de huisartsenpraktijk. De incidentie varieert afhankelijk van

Nadere informatie

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen. ESBL s. (extended spectrum β-lactamases) Raadgevend Comité 19/6/2013

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen. ESBL s. (extended spectrum β-lactamases) Raadgevend Comité 19/6/2013 Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen ESBL s (extended spectrum β-lactamases) Raadgevend Comité 19/6/2013 Aanleiding Resultaten NL studie ESBL producerende E. Coli in rundvlees/kalfsvlees

Nadere informatie

REIS GERELATEERDE VACCINATIES. Dr. Perry JJ van Genderen, internist Havenziekenhuis en Instituut voor Tropische Ziekten Rotterdam

REIS GERELATEERDE VACCINATIES. Dr. Perry JJ van Genderen, internist Havenziekenhuis en Instituut voor Tropische Ziekten Rotterdam REIS GERELATEERDE VACCINATIES Dr. Perry JJ van Genderen, internist Havenziekenhuis en Instituut voor Tropische Ziekten Rotterdam Risicolanden: vaccineren? Increased risk for infectious diseases standard

Nadere informatie

MDR Gram-negatieve bacteriën:

MDR Gram-negatieve bacteriën: MDR Gram-negatieve bacteriën: Tijd voor actie? Bilulu Symposium 2012 Reinoud Cartuyvels Bilulu 2/03/2012 Inhoud 1. Wat zijn Multi-Drug Resistente Gram-negatieve bacteriën (MDR-GNB)? 2. Komen MDR-GNB voor

Nadere informatie

Stand van zaken SNIV. Netwerken in ABR-surveillance. Linda Verhoef, Epidemioloog

Stand van zaken SNIV. Netwerken in ABR-surveillance. Linda Verhoef, Epidemioloog Stand van zaken SNIV Netwerken in ABR-surveillance Linda Verhoef, Epidemioloog sniv@rivm.nl Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties

Nadere informatie

Bijzonder Resistent Micro-Organisme

Bijzonder Resistent Micro-Organisme Bijzonder Resistent Micro-Organisme (BRMO en MRSA) In deze folder krijgt u uitleg over een Bijzonder Resistent Micro-Organisme (BRMO) en wat gevolgen hiervan zijn. Ook leest u algemene informatie over

Nadere informatie

Samenvatting. Detectie en typeringsmethoden

Samenvatting. Detectie en typeringsmethoden amenvatting 176 amenvatting amenvatting Resistentie veroorzaakt door EBL producerende Enterobacteriaceae neemt, over de gehele wereld, snel toe. De oorzaken van deze toename zijn nog niet geheel opgehelderd.

Nadere informatie

Persconferentie MRSA in de rusthuizen, WIV, vrijdag 27/5/2005

Persconferentie MRSA in de rusthuizen, WIV, vrijdag 27/5/2005 Persconferentie MRSA in de rusthuizen, WIV, vrijdag 27/5/2005 Wat is MRSA? Methicilline-resistente Staphylococcus aureus (MRSA) is een belangrijke ziekteverwekkende kiem in de geneeskunde en tevens een

Nadere informatie

FR 7,2 / Tuberculose kan eender wie treffen maar komt vaker voor bij mensen uit landen met een hoge incidentie. Incidentie /100.

FR 7,2 / Tuberculose kan eender wie treffen maar komt vaker voor bij mensen uit landen met een hoge incidentie. Incidentie /100. TUBERCULOSE in België Dankzij de verplichte melding van alle gevallen van actieve tuberculose kunnen de VRGT (Vlaamse Vereniging voor Respiratoire Gezondheidszorg en Tuberculosebestrijding) en de FARES

Nadere informatie

!"#!$#%!$&' over mensen, bacteriën en antibiotica. goedkoop is duurkoop. Jan Kluytmans. antibiotica

!#!$#%!$&' over mensen, bacteriën en antibiotica. goedkoop is duurkoop. Jan Kluytmans. antibiotica over mensen, bacteriën en antibiotica goedkoop is duurkoop Jan Kluytmans antibiotica $' Two is a company De gevolgen van resistentie!"""# $%%%# $%%$# $%%&# $%%+# $%%"# $%%!# $%%'# $%%(# $%%)# $%%*#! Behandeling

Nadere informatie

9 e Post-O.N.S. Meeting

9 e Post-O.N.S. Meeting 9 e Post-O.N.S. Meeting Neutropenie & Antibiotica resistentie Heleen Klein Wolterink Research verpleegkundige Medische Oncologie UMC Utrecht Schiphol introductie Neutropenie: Definitie Symptomen MASSC

Nadere informatie

Bijzonder Resistent Micro-Organisme

Bijzonder Resistent Micro-Organisme Bijzonder Resistent Micro-Organisme (BRMO en MRSA) In deze folder krijgt u uitleg over een Bijzonder Resistent Micro-Organisme (BRMO) en wat gevolgen hiervan zijn. Ook leest u algemene informatie over

Nadere informatie

ESBL in de kliniek: achtergrond, relevantie en epidemiologie

ESBL in de kliniek: achtergrond, relevantie en epidemiologie 4 ESBL in de kliniek: achtergrond, relevantie en epidemiologie ESBLs in the hospital: background, relevance and epidemiology E.A. Reuland, C.M.J.E. Vandenbroucke-Grauls en N. al Naiemi Samenvatting Het

Nadere informatie

JAARGANG12OKTOBER2017

JAARGANG12OKTOBER2017 156 Import en verspreiding van extended - spectrum bètalactamase-producerende Enterobacteriaceae door internationale reizigers (COMBAT-studie): een prospectieve, multicenter cohort-studie Import and spread

Nadere informatie

Antibioticaresistentie en ouderenzorgantib

Antibioticaresistentie en ouderenzorgantib Home no. 2 April 2015 Eerdere edities Verenso.nl Antibioticaresistentie en ouderenzorgantib Hoe houden wij de voeten droog? Prof. dr. Jan Kluytmans, voorzitter Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie

Nadere informatie

Urineweginfecties (UWI s): Antibiotica en resistentie bij microorganismen

Urineweginfecties (UWI s): Antibiotica en resistentie bij microorganismen Urineweginfecties (UWI s): Antibiotica en resistentie bij microorganismen in verpleeghuizen - SNIV 2012 -, De Reehorst, Driebergen Dr. Ine Frénay, arts-microbioloog RLM Dordrecht- Gorinchem 1 Indeling

Nadere informatie

Het netwerk voor surveillance van antibioticaresistentie in Centraal-Azië en Oost-Europa (CAESAR)

Het netwerk voor surveillance van antibioticaresistentie in Centraal-Azië en Oost-Europa (CAESAR) Het netwerk voor surveillance van antibioticaresistentie in Centraal-Azië en Oost-Europa (CAESAR) Katherine Kooij WHO Collaborating Centre for Antimicrobial Resistance Surveillance and Epidemiology Centrum

Nadere informatie

Koorts na tropenreis. Epidemiologie van reizigersziekten. Epidemiologie van reizigersziekten. Epidemiologie van reizigersziekten

Koorts na tropenreis. Epidemiologie van reizigersziekten. Epidemiologie van reizigersziekten. Epidemiologie van reizigersziekten Koorts na tropenreis Les ASO 22 november 2017 EuroTravNet studie (2011) : 5965 ill-returned travellers in Western-Europe Acute diarrhea 35% Dermatologic syndrome 18% Respiratory syndrome 11% Systemic febrile

Nadere informatie

Cultuur M/12958 was een Klebsiella pneumoniae die resistentie vertoonde tegen verschillende antibioticaklassen (beta-lactams, aminoglycosiden,

Cultuur M/12958 was een Klebsiella pneumoniae die resistentie vertoonde tegen verschillende antibioticaklassen (beta-lactams, aminoglycosiden, Cultuur M/12958 was een Klebsiella pneumoniae die resistentie vertoonde tegen verschillende antibioticaklassen (beta-lactams, aminoglycosiden, chinolonen, ) waaronder de carbapenems. De stam vertoonde

Nadere informatie

INHOUDSTAFEL INHOUDSTAFEL... 1 LIJST VAN TABELLEN EN FIGUREN... 2

INHOUDSTAFEL INHOUDSTAFEL... 1 LIJST VAN TABELLEN EN FIGUREN... 2 INHOUDSTAFEL INHOUDSTAFEL... 1 LIJST VAN TABELLEN EN FIGUREN... 2 LUIK 1: ENTEROBACTER AEROGENES... 3 1- DEELNAME... 3 2- ENTEROBACTER AEROGENES (E. A.)... 4 3- MULTIRESISTENTE ENTEROBACTER AEROGENES (MREA)...

Nadere informatie

Aangrijpingspunten van antibiotica in de prokaryoten. - Celwandsynthese - DNA, RNA en eiwitsynthese

Aangrijpingspunten van antibiotica in de prokaryoten. - Celwandsynthese - DNA, RNA en eiwitsynthese Aangrijpingspunten van antibiotica in de prokaryoten - Celwandsynthese - DNA, NA en eiwitsynthese Dwarsdoorsnede celwand micro-organisme Gram-negatief Gram-positief Algemene mechanismen van antibioticum

Nadere informatie

Puntprevalentieonderzoek dragerschap resistente bacteriën in verpleeghuizen. Informatie en handelingsperspectief

Puntprevalentieonderzoek dragerschap resistente bacteriën in verpleeghuizen. Informatie en handelingsperspectief Puntprevalentieonderzoek dragerschap resistente bacteriën in verpleeghuizen Informatie en handelingsperspectief Inhoud Waarom dit boekje? 5 Je kunt hier als instelling je voordeel mee doen 6 Interview

Nadere informatie

Informatiefolder BRMO voor patiënt en familie

Informatiefolder BRMO voor patiënt en familie Informatiefolder BRMO voor patiënt en familie BIJZONDER RESISTENTE MICRO-ORGANISMEN, WAT ZIJN DIT? Bij u is aangetoond dat u een Bijzonder Resistent Micro-organisme heeft. In deze folder leest u algemene

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/32006 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Paltansing, Sunita Title: Antimicrobial resistance in Enterobacteriaceae : characterization

Nadere informatie

Format disclosure-slide voor sprekers op nascholingsbijeenkomsten Disclosure belangen spreker

Format disclosure-slide voor sprekers op nascholingsbijeenkomsten Disclosure belangen spreker Format disclosure-slide voor sprekers op nascholingsbijeenkomsten Disclosure belangen spreker Géén (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties: géén Sponsoring of onderzoeksgeld:

Nadere informatie

JAAROVERZICHT 2010 gedetailleerd per Categorie, Regio en Land Bron: CBS

JAAROVERZICHT 2010 gedetailleerd per Categorie, Regio en Land Bron: CBS Hout en Plaatmateriaal JAAROVERZICHT gedetailleerd per Categorie, Regio en Land Bron: CBS 1 van 22 08/15/2011 Hout Nederland - Index en Samenvatting Per Categorie (genummerd) zijn de gegevens uitgesplitst

Nadere informatie

Nationaal actieplan One Health voor de strijd tegen antibioticaresistentie (AMR) in België

Nationaal actieplan One Health voor de strijd tegen antibioticaresistentie (AMR) in België Nationaal actieplan One Health voor de strijd tegen antibioticaresistentie (AMR) in België Ir. Martine Delanoy Conseiller Stratégique One World One Health Coördinatie AMR (Antimicrobiële Resistentie) Services

Nadere informatie

Cefalosporineresistentie en ESBL s bij huisdieren

Cefalosporineresistentie en ESBL s bij huisdieren Cefalosporineresistentie en ESBL s bij huisdieren Dr. Davy Persoons 21/04/2011 Inleiding Cefalosporines: ß-lactam antibiotica Ook penicillines, cefamycines, carbapenems, monobactams & ß-lactamase inhibitoren

Nadere informatie

Rapport Bronnen van antibioticaresistentie in het milieu en mogelijke maatregelen

Rapport Bronnen van antibioticaresistentie in het milieu en mogelijke maatregelen Colofon Rapport Bronnen van antibioticaresistentie in het milieu en mogelijke maatregelen Mei 2017 RIVM Dr. Heike Schmitt, Centrum Zoönosen en Omgevingsmicrobiologie, Centrum Infectieziektebestrijding

Nadere informatie

Legionella. De overdracht. Jacob P. Bruin Streeklaboratorium voor de Volksgezondheid Kennemerland Haarlem

Legionella. De overdracht. Jacob P. Bruin Streeklaboratorium voor de Volksgezondheid Kennemerland Haarlem Legionella De overdracht Jacob P. Bruin Streeklaboratorium voor de Volksgezondheid Kennemerland Haarlem Legionella Inhoud: Legionella bacterie Infectieroute Diagnostiek Kweek Urine antigeentesten Serologie

Nadere informatie

Het Hepatitis probleem in NL

Het Hepatitis probleem in NL Bewustwording Identificatie-Behandeling HEPATITIS B en C Het Hepatitis probleem in NL Virale hepatitis A-E : Wat is er aan het veranderen? Chronische hepatitis B & C: Sterfte, Impact behandeling Uitdaging

Nadere informatie

SNIV 04. Nieuwsbrief. Jaargang 9 nummer 4 december Het doel van SNIV

SNIV 04. Nieuwsbrief. Jaargang 9 nummer 4 december Het doel van SNIV Het doel van SNIV Landelijk inzicht geven in het vóórkomen van infectieziekten in uw eigen verpleeghuis in vergelijking met dat van de andere deelnemende huizen. Uiteindelijk doel is het optimaliseren

Nadere informatie

Bijlage 4. Advies Preventie en bestrijding van carbapenemresistentie in Nederland. Centrum infectieziektebestrijding 26 juni 2014

Bijlage 4. Advies Preventie en bestrijding van carbapenemresistentie in Nederland. Centrum infectieziektebestrijding 26 juni 2014 Bijlage 4 Advies Preventie en bestrijding van carbapenemresistentie in Nederland Centrum infectieziektebestrijding 26 juni 2014 Contactpersoon: Prof. dr. J.T. van Dissel Pagina 2 van 25 Inhoudsopgave 1

Nadere informatie

De cascade of care van hepatitis B en C in beeld. Irene Veldhuijzen

De cascade of care van hepatitis B en C in beeld. Irene Veldhuijzen De cascade of care van hepatitis B en C in beeld Irene Veldhuijzen Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring

Nadere informatie

Een schets van het (maatschappelijke) probleem van de AMR vanuit het perspectief van de publieke gezondheid. Aura Timen

Een schets van het (maatschappelijke) probleem van de AMR vanuit het perspectief van de publieke gezondheid. Aura Timen Een schets van het (maatschappelijke) probleem van de AMR vanuit het perspectief van de publieke gezondheid Aura Timen Gebruik Resistentie Maatschappelijke gevolgen cdc.gov De pool van resistentiegenen

Nadere informatie

MRSA. Rini Eringfeld Specialist ouderengeneeskunde De Zorgboog

MRSA. Rini Eringfeld Specialist ouderengeneeskunde De Zorgboog MRSA Rini Eringfeld Specialist ouderengeneeskunde De Zorgboog MRSA in het verpleeghuis Op 1-8-2008 wordt bij een medewerker werkzaam op de dubbelzorgafdeling de Wich op St. Jozefsheil te Bakel een MRSA

Nadere informatie

BRMO (MRSA/VRE/ESBL) Bacteriën die niet reageren op standaard gebruikte antibiotica

BRMO (MRSA/VRE/ESBL) Bacteriën die niet reageren op standaard gebruikte antibiotica BRMO (MRSA/VRE/ESBL) Bacteriën die niet reageren op standaard gebruikte antibiotica Inhoud Inleiding 3 Wat is een BRMO? 3 MRSA 3 VRE 3 ESBL en CPE 4 Wanneer verhoogde kans om drager van een BRMO te zijn?

Nadere informatie

Artikelen. tussen dieren en mensen. Hebben mensen die op vleeskuikenboererijen wonen en/of werken een hoger risico op dragerschap?

Artikelen. tussen dieren en mensen. Hebben mensen die op vleeskuikenboererijen wonen en/of werken een hoger risico op dragerschap? Artikelen Transmissie van ESBLproducerende Enterobacteriaceae tussen dieren en mensen E. van Duijkeren Antibiotica zijn belangrijk bij de behandeling van bacteriële infecties. Sommige bacteriën produceren

Nadere informatie