STUDIEGIDS Opleiding Militaire Systemen en Technologie Academisch jaar 2016/2017

Transcriptie

1 STUDIEGIDS Opleiding Militaire Systemen en Technologie Academisch jaar 2016/2017 FACULTEIT DER MILITAIRE WETENSCHAPPEN Opleidingsbestuur MS&T Nederlandse Defensie Academie 29 juni 2016 Militaire Systemen en Technologie

2 ii Disclaimer Hoewel de studiegids zorgvuldig is samengesteld, kunnen tussentijdse wijzigingen en/of aanvullingen leiden tot wijzigingen in het curriculum en/of de beschreven cursussen. De inhoud van de studiegids heeft betrekking op het curriculum zoals aangeboden in het academisch jaar Deze uitgave van de studiegids wordt bij wijzigingen niet geactualiseerd en er kunnen geen rechten aan worden ontleend. c 2016, Nederlandse Defensie Academie,

3 INHOUDSOPGAVE iii Inhoudsopgave 1 Inleiding De opleiding Militaire Systemen en Technologie Opbouw en plaats van dit document Visie en uitgangspunten voor de opleiding Het opleidingsprofiel Inleiding Competenties van een Officier MS&T European Credit Transfer System Besturen en commissies Synchrone rooster en lesrooster 11 3 Beschrijving van de opleiding Inleiding Overzicht van de opleiding Verpichte vakken per opleidingsvariant Keuzevakken binnen de opleiding Fasering van de opleiding Bibliografie 37 A Vakbeschrijvingen 39 A.1 Academische introductie (AAI) A.2 Accounting, control & economics (ACE) A.3 Advanced military communications (TAMC) A.4 Akoestiek, optica en materialen (TAOM) A.5 Analyse 1 (TAN1) A.6 Analyse 2 (TAN2) A.7 Analyse 2 (deel 1) (TAN2A) A.8 Antennetechniek en golfgeleiding (TANT) A.9 Avionica (TAVI) A.10 Ballistiek (TBAL) A.11 Betrouwbaarheid (TBET) A.12 Bouwconstructies (TBCO) A.13 Business-ICT alignment (TBIA) A.14 Capita selecta OI&G (TOIG) A.15 Communicatieve vaardigheden Engels (CVE)

4 iv INHOUDSOPGAVE A.16 Communicatieve vaardigheden Nederlands 1 (2017+) (CVN1) A.17 Communicatieve vaardigheden Nederlands 2 (2019+) (CVN2) A.18 Complexe functietheorie (TCFT) A.19 Computernetwerken (TCNT) A.20 Computers en programmeren 1 (TCP1) A.21 Computers en programmeren 2 (TCP2) A.22 Computersystemen (-2016) (TCSY) A.23 Constructieleer (TCOL) A.24 Cyber technology and protection (TCYB) A.25 Databases (TDTB) A.26 Datastructuren en algoritmen (TDSA) A.27 Defensie economie en logistiek (DEL) A.28 Defensie operationele logistiek (DOL) A.29 Defensie organisatie (DO) A.30 Dynamische systemen (TDYN) A.31 EM transmissie en golven (TEMT) A.32 Eindopdracht (TEOP) A.33 Elektriciteit en magnetisme (TEMA) A.34 Elektrische circuits en componenten (TECC) A.35 Elektrische omzettingen (TEOM) A.36 Enterprise architecture (TEPA) A.37 Fundamentele informatica (TFIT) A.38 Gasturbines (TGAS) A.39 Gebruiks- en conditiebewaking (TGCB) A.40 Geleide wapens 1 (TGW1) A.41 Geleide wapens 2 (TGW2) A.42 Genieproject 1 (TGP1) A.43 Genieproject 2 (TGP2) A.44 Geodesie (TGEO) A.45 Geografische informatiesystemen (TGIS) A.46 Grondkerende constructies & funderingstechniek (TGCF) A.47 Grondmechanica (TGRM) A.48 Helikopters (THEL) A.49 Informatiebeveiliging (TINB) A.50 Informatiemanagement (IM) A.51 Inleiding faalmechanismen (TIFM) A.52 Inleiding militaire operaties (IMO) A.53 Inleiding militaire systemen (IMS) A.54 Inleiding navigatiesystemen (TING) A.55 Inleiding oorlog en veiligheid (O&V) A.56 Inleiding stromingsleer (TISL) A.57 Inleiding thermodynamica (TITH) A.58 Inleiding vliegtuigaerodynamica (TIVA) A.59 Integraaltransformaties (TITR) A.60 Kenmerken en beheer instandhouding (TKBI) A.61 Klassieke regeltechniek (TKRG) A.62 Krijgsbouwkunde 1 (TKB1)

5 INHOUDSOPGAVE v A.63 Krijgsbouwkunde 2 (TKB2) A.64 Legitimiteit & humanitair oorlogsrecht (HOR) A.65 Lineaire algebra (TLAB) A.66 Logica (TLOG) A.67 Maritieme werktuigbouwkunde (TMAR) A.68 Materiaalkunde (TMAT) A.69 Materiaalkunde genie (TMAG) A.70 Mechanica (-2016) (TMEC) A.71 Mechanica (2017+) (TMEC) A.72 Militaire voertuigdynamica (TMVD) A.73 Militaire voertuigtechniek (TMVT) A.74 Modelleren en simuleren (TM&S) A.75 Navigatie dataverwerking (TNAD) A.76 Navigatiesystemen (TNAS) A.77 Numerieke methoden (TNUM) A.78 OR methoden in kwantitatieve logistiek (TMKL) A.79 Onderhoudsanalysetechnieken (TOAT) A.80 Operationeel onderhoudsmanagement (TOOM) A.81 Optimalisatie (TOPT) A.82 Optimalisatie en netwerkanalyse (TOPN) A.83 Performance engineering (TPEN) A.84 Platformcomponenten (TPCO) A.85 Platformconstructies (TPLC) A.86 Practica platform/sewaco (TPRA) A.87 Practicum vliegtuigprestaties (TPVP) A.88 Proces- en bouwmanagement 1 (TPB1) A.89 Proces- en bouwmanagement 2 (TPB2) A.90 Pyrotechniek 1 (TPT1) A.91 Pyrotechniek 2 (TPT2) A.92 Search and detection (TS&D) A.93 Sensorsystemen 1 (TSS1) A.94 Sensorsystemen 2 (TSS2) A.95 Signaalverwerking (TSVW) A.96 Signaalverwerking en analyse (TSVA) A.97 Signalen en systemen (TS&S) A.98 Speltheoretische modellering (TSMO) A.99 Stabiliteit en besturing (TSTB) A.100 Stabiliteit en besturing van vliegtuigen (TSBV) A.101 Statistiek (-2016) (TSTA) A.102 Statistiek (2017+) (TSTA) A.103 Statistische data analyse (TSDA) A.104 Stijfheid en sterkte (TSTS) A.105 Stochastische processen (TSPR) A.106 Stromingsleer (TSTL) A.107 Subsone stromingen (TSUS) A.108 Supersone stromingen (TSPS) A.109 Systeemergonomie (TSER)

6 vi INHOUDSOPGAVE A.110 Systeeminzet en tegenmaatregelen (TSIT) A.111 Telecommunicatie (TTEL) A.112 Thema project (TTP1) A.113 Thermodynamica (TTHD) A.114 Toegepast fysisch meten in water (TFMW) A.115 Vliegtuigconstructies (TVLC) A.116 Vliegtuigprestaties (TVLP) A.117 Vliegtuigsystemen (TVLS) A.118 Voortgezette faalmechanismen (TVFM) A.119 Voortgezette militaire systemen (-2018) (TVMS) A.120 Voortgezette militaire systemen (2019+) (TVMS) A.121 Voortgezette sterkteleer (TVST) A.122 Voortgezette thermodynamica (TVTH) A.123 Wapentechniek (TOWS) A.124 Warmteoverdracht (TWAO) A.125 Waterbeheer en -management (TWAT) A.126 Wetenschapsfilosofie (2019+) (TWEF) A.127 Wetenschapsfilosofie en argumentatie (-2016) (WA) B Aansluitende masteropleidingen 153 C Lijst van acroniemen 155

7 LIJST VAN TABELLEN vii Lijst van tabellen 2.1 Lestijden van de locaties KIM en KMA Overzicht van de verplichte vakken van de variant MST Overzicht van de verplichte vakken van de variant MBT Overzicht van de verplichte vakken van de variant GT Beoogde profielen en specialisaties per korps Verdiepende keuzevakken Verbredende keuzevakken Overzicht profiel Militaire Platformsystemen Overzicht profiel Sensor- en Wapensystemen Overzicht profiel C2 Systems Overzicht profiel Operationele Inzet en Gereedheid Overzicht profiel Genietechniek Fasering van de vakken van de variant MST (opkomst 2015 en eerder) Fasering van de vakken van de variant MBT (opkomst 2015 en eerder) Fasering van de vakken van de variant GT (opkomst 2015 en eerder) Fasering van de vakken van de variant MST (opkomst 2016 en later) Fasering van de vakken van de variant MBT (opkomst 2016 en later) Fasering van de vakken van de variant GT (opkomst 2016 en later) Fasering van de profielvakken (transitierooster, opkomst 2013) Fasering van de profielvakken (vanaf opkomst 2014) B.1 Aansluiting op masteropleidingen

8 viii LIJST VAN TABELLEN

9 1 Hoofdstuk 1 Inleiding 1.1 De opleiding Militaire Systemen en Technologie Voor u ligt de studiegids van het academisch jaar 2016/2017 van de bacheloropleiding Militaire Systemen en Technologie (Ba-MS&T) van de Nederlandse Defensie Academie (NLDA). Deze studiegids geeft aan studenten, docenten en staf van de NLDA een overzicht van de opleiding Ba-MS&T. Deze opleiding is op 1 september 2004 van start gegaan, initieel als bachelor Technische Wetenschappen. Per 21 december 2011 is de opleiding MS&T door de Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO) geaccrediteerd als wetenschappelijke technische bacheloropleiding. De accreditatie geldt voor alle diploma s die na die datum zijn uitgereikt. Studenten mogen na het behalen van het diploma MS&T, naast hun militaire rang, ook de titel Bachelor of Science voeren. Dit academisch jaar doorloopt de opleiding een heraccreditatie traject. Met ingang van 2011 is de NLDA-opleiding Communicatie, Informatie- en Commandovoering Systemen (CICS) geïntegreerd in MS&T. Dat is gedaan door het maken van een variant Militair Bedrijf en Techniek (MBT) binnen de opleiding MS&T 1, initieel als pilot. Binnen de MBTvariant staan techniek en de voor techniek noodzakelijke grondslagen centraal, maar is er ook ruimte voor vakken uit de militaire bedrijfswetenschappen. In het academisch jaar heeft de officiele start van de MBT-variant plaats gevonden. Met ingang van het academisch jaar is ook de NLDA-opleiding civiele techniek als variant ondergebracht bij MS&T. Deze zogenaamde Genietechniek variant (GT) is dus naast MST en MBT de derde onder MS&T vallende variant. Uitgangspunt bij al deze varianten is dat er zoveel mogelijk dezelfde vakken gegeven worden, terwijl er nog steeds aan de specifieke eisen van de krijgsmachtdelen wordt voldaan. De opleiding MS&T staat open voor de cadetten/adelborsten van de volgende krijgsmachtdelen en wapens/korpsen: Koninklijke Marine (Commando Zeestrijdkrachten): KM Zeedienst (KM-Z), KM Tech- 1 Om verwarring te voorkomen wordt de oorspronkelijke MS&T-opleiding aangeduid als de variant Militair Systeem en Techniek (MST) van de bachelor MS&T.

10 2 HOOFDSTUK 1. INLEIDING nische Dienst (KM-TD) 2, KM Mariniers (KM-M). Koninklijke Luchtmacht (Commando Luchtstrijdkrachten): KLu Elektrotechniek (KLu-Elek), KLu Techniek (KLu-Tech), KLu Vliegoperatiën (KLu-Vlo), KLu Geleide Wapens (KLu-GW), KLu Communicatie en Informatiesystemen (KLu-CIS) en KLu Luchtverkeersleiding (KLu-Lvl). Koninklijke Landmacht (Commando Landstrijdkrachten): KL Artillerie (KL-Art), KL Cavalerie (KL-Cav), KL Logistieke/Technische Dienst (KL-LogTD), KL Genie (KL-Gn), KL Infanterie (KL-Inf) en KL Verbindingsdienst (KL-Vbdd). Daarbij moet altijd voldaan worden aan de toelatingseisen zoals vastgesteld door de FMW en opgenomen in [1]. De totale officiersopleiding duurt 4 of 5 jaar, waarvan 3 jaar ingevuld wordt op een wetenschappelijk bachelor niveau, door de Ba-MS&T. Die 3 jaar is de wettelijk bepaalde duur van een wetenschappelijke bachelor opleiding. De bachelor gerichte activiteiten vinden plaats in 11 aparte periodes van 7 of 14 weken, de zogenaamde ba periodes. Deze ba periodes worden afgewisseld met meerdere zgn. non-bachelor (non-ba) periodes, waarin beroepsspecifieke- en vormende activiteiten plaatsvinden. Zie hoofdstuk 2 voor een overzicht van de ba en non-ba periodes. Deze ba en non-ba periodes zijn strict gescheiden vanuit accreditatie-eisen en voor een eenduidige planningsverantwoordelijkheid. Wel geldt dat in ba periodes naast de ba-studie ook tijd besteed wordt aan non-ba activiteiten als sport, vorming en verplichte korps/corps activiteiten. Deze activiteiten zijn vergelijkbaar met activiteiten die civiele studenten naast de studie ontplooien en komen bovenop de gemiddelde ba studielast van 40 uur per week. De non-ba activiteiten duren voor de meeste cadetten/adelborsten één jaar. Deze brengen beroepsspecifieke kennis en vaardigheden aan, door (onder andere) de volgende activiteiten: korpsintroductie; militaire vaardigheden als infanterie excercitie, schietlessen etc.; sociale- en groepsvaardigheden (teamwerk, leiding geven, korps/corps activiteiten); operationele practica (veldoefeningen, bootjesreis, kruisreis etc.); 2 In 2014 zijn de korpsen Elektrotechnische dienst en Technische Dienst samengevoegd tot één korps Technische Dienst

11 1.2. OPBOUW EN PLAATS VAN DIT DOCUMENT 3 praktische vaardigheden (damage control cursus, zeewachtstandaard etc.); praktijkgerichte kenniselementen (scheeps/vliegtuigspecifieke opleidingen etc.); eventuele korte bedrijfsstages. De studenten KM-Zeedienst en KM-Mariniers volgen een langer non-bachelortraject wegens specifieke eisen die aan met name hun eerste officiersfuncties gesteld zijn. Dat zijn respectievelijk het halen van de zeewachtstandaard en de Praktische Opleiding Tot Officier der Mariniers (POTOM). Voor hen geldt dat de totale opleiding 5 jaar duurt, waarin voor totaal twee jaar non-ba periodes gepland zijn. Voor meer informatie over het non-bachelor programma wordt verwezen naar de betreffende non-ba studiegidsen. 1.2 Opbouw en plaats van dit document Deze studiegids beschrijft de volgende aspecten van de Ba-MS&T: Het gewenste gedrag na afronding van de opleiding (paragraaf 1.4, Opleidingsprofiel); Het synchrone jaarrooster (hoofdstuk 2); De opbouw of architectuur van de opleiding (hoofdstuk 3, Beschrijving van de opleiding); Het verplichte deel van de opleiding, per variant, (paragraaf 3.3); De keuzemogelijkheden binnen de opleiding (keuzevakken en profileringen) (paragraaf 3.4); De fasering van de vakken over het synchrone rooster (paragraaf 3.5) De beschrijving van de vakken van de opleiding (appendix A); Aansluitende master opleidingen (appendix B).

12 4 HOOFDSTUK 1. INLEIDING Halverwege het collegejaar 2015/2016 is een nieuw jaarrooster ingevoerd binnen de NLDA, het zgn. synchrone rooster. Deze studiegids en de appendix A gaan uit van dat nieuwe synchrone rooster. De planning van de profileringsvakken in de periodes 10a/b en 11a/b wijkt af van de definitieve planning omdat voor betreffende opkomst een transitierooster geldt. Deze studiegids moet gezien worden als onderdeel van de algemene NLDA documentatie die de organisatie en locaties beschrijft. Naast de Ba-MS&T verzorgt de NLDA ook andere bacheloropleidingen, waarvoor separate programmaboeken en/of studiegidsen geschreven zijn: Bachelor Krijgswetenschappen (KW); Bachelor Militaire Bedrijfswetenschappen (MBW). Naast de studiegidsen wordt er ieder jaar per opleiding een Onderwijs- en Examen Regeling (OER) vastgesteld 3. De OER [3] legt het studieprogramma formeel vast. De beschrijvingen in de studiegids moeten gezien worden als een aanvulling op de betreffende OER. 1.3 Visie en uitgangspunten voor de opleiding Beknopt volgt hier een aantal uitgangspunten die bij het curriculumontwerp van de Ba-MS&T gehanteerd zijn: Processen (operaties) en materieel bij de krijgsmachtdelen rechtvaardigen het bestaan van een technisch-wetenschappelijke opleiding MS&T. De Ba-MS&T bestaat uit enerzijds herkenbare technisch-wetenschappelijke fundamenten, zoals die ook voorkomen in civiele academische opleidingen, en anderzijds uit specifieke militair-technische toepassingsgebieden, die recht doen aan de behoefte en technologische ambities van de diverse wapens, korpsen en dienstvakken binnen de krijgsmacht. Er wordt gestreefd naar maximale gemeenschappelijkheid in de opleiding: op deze wijze draagt de Ba-MS&T maximaal bij aan het creëren van een paarse krijgsmacht, wordt 3 Informatie uit de OER is in deze studiegids weergegeven. Bij verschillen prevaleert de OER, aan de studiegids kunnen geen rechten worden ontleend.

13 1.4. HET OPLEIDINGSPROFIEL 5 een voldoende kritische massa bereikt die herkenbaar is voor technische universiteiten en wordt in de uitvoering doelmatig gebruik gemaakt van de personele en materiële middelen in de Faculteit der Militaire Wetenschappen (FMW). De Ba-MS&T creëert de wetenschappelijke basis voor de technisch-wetenschappelijk opgeleide Officieren (TWOO) van de krijgsmacht. De Ba-MS&T zoekt naar de juiste balans tussen moderne opleidingsconcepten, d.w.z. een soepele aansluiting met instroom vanuit Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs (VWO) en doorstroom naar Technische Universiteiten en een gedegen ingenieurs -opleiding op de relevante militaire toepassingsgebieden. Bij de beoogde doorstroom naar masteropleidingen wordt gestreefd naar een keuzemogelijkheid (matrix) voor de student ter verhoging van de aantrekkelijkheid (interesse) en de vereiste gespreide kennis in het korps of dienstvak. 1.4 Het opleidingsprofiel Inleiding In het opleidingsprofiel wordt het gewenst gedrag na afronding van de opleiding beschreven in termen van competenties. Competenties zijn vaardigheden, onderliggende vakkennis, attituden, normen en persoonskenmerken die iemand in staat stellen taken te verrichten die een belangrijk deel uitmaken van zijn/haar functie of rol. Deze competenties zijn enerzijds afgeleid van de met de behoeftestellers afgestemde beroepsprofielen. Anderzijds zullen de competenties van zodanige aard moeten zijn, dat de totale opleiding als wetenschappelijk erkend zal worden en doorstroming naar een aantal masteropleidingen (aan civiele universiteiten) mogelijk is. In deze paragraaf is een zeer verkorte versie van het vastgestelde opleidingsprofiel opgenomen. Voor het volledige opleidingsprofiel en de beroepsprofielen wordt verwezen naar het Programmaboek MS&T [2].

14 6 HOOFDSTUK 1. INLEIDING De competenties van een Officier MS&T De Officier met een voltooide MS&T opleiding vervult functies waarin de vaardige toepassing vereist is van kennis die gefundeerd is op de wiskunde, natuurwetenschappen en technologie, in combinatie met bedrijfskunde en management. Deze kennis wordt verkregen d.m.v. een opleiding en beroepsmatige vorming in een technisch-wetenschappelijk vakgebied. De beroepspraktijk van de Officier MS&T is gericht op het ontwikkelen, verwerven en instandhouden van de infrastructuur, producten en diensten ten behoeve van de krijgsmacht en (indirect) de samenleving. De volgende competenties worden aangebracht in de opleiding MS&T: 1. Toepassen van kennis en inzicht. Hiertoe behoren: (a) grondslagen in de wiskunde en natuurwetenschappen; (b) kernvakken van de technische en ingenieursopleidingen; (c) verdiepende en profileringsvakken; (d) basiskennis van methodes voor onderzoek (modellering, simulatie) en ontwerpen; (e) inzicht in andere technische specialisaties; (f) bedrijfskunde en managementtechnieken. 2. Domeinspecifieke vaardigheden. Hiertoe behoren de subcategorieën: (a) Technisch-wetenschappelijk probleem oplossen. i. een probleem (her)formuleren; ii. een probleem analyseren; iii. een probleem met beperkte complexiteit oplossen; de oplossingsrichting aangeven voor complexe problemen; iv. bestaande systemen, componenten en processen evalueren en aanpassen; v. eenvoudige systemen, componenten en processen specificeren en ontwerpen, gebaseerd op een bekende behoefte. (b) Onderzoeksvaardigheden i. principes van kennisopbouw hanteren; ii. bronnenonderzoek (gedrukt en elektronisch); iii. een onderzoek (experiment) kunnen ontwerpen t.b.v. data-acquisitie; iv. gegevens analyseren en interpreteren. (c) Praktische vaardigheden het gebruik van hulpmiddelen, technieken en apparatuur (inclusief software). 3. Algemene academische en professionele vaardigheden en kwaliteiten. Hiertoe behoren de subcategorieën: (a) Academische en professionele vaardigheden. i. een professioneel oordeel kunnen vormen; ii. verantwoordelijkheid kunnen dragen; iii. bewust zijn van relevante hedendaagse kwesties;

15 1.4. HET OPLEIDINGSPROFIEL 7 iv. effectief communiceren in de Nederlandse en Engelse taal, zowel mondeling als schriftelijk; v. efficiënt en effectief informatietechnologie gebruiken; vi. samenwerken in een team; vii. nieuwe technologie in de werkomgeving implementeren en de technische bedrijfsvoering aanpassen; viii. bewust van de noodzaak en in staat om nieuwe kennis te verwerven en zich verder te ontwikkelen; een vragende attitude; ix. inzicht in de beperkingen en randvoorwaarden rondom technische problemen (gezondheid en milieu, de beroepspraktijk, de politiek, wetgeving, financiële en praktische haalbaarheid, onzekerheden en risico s). (b) Professionele kwaliteiten. i. vernieuwend kunnen handelen in het ontwerpproces; ii. middelen en tijd efficiënt en effectief inzetten; iii. risico s afwegen; iv. bewust van de beroepsmatige en ethische verantwoordelijkheden; bewust van de sociale en economische context van de beroepspraktijk; bewust van de gevolgen van technisch-wetenschappelijk handelen; v. een veilige werkwijze toepassen en uitdragen. (c) Persoonskenmerken. 4 i. zelfstandig werkend, naast teamplayer; ii. ondernemend; iii. probleemoplossend; iv. creatief; v. gemotiveerd en gedisciplineerd; vi. kritisch en analytisch ingesteld; vii. nieuwsgierig; 4 Deze worden in de opleiding niet aangebracht; ze worden alleen ontwikkeld en gestimuleerd.

16 8 HOOFDSTUK 1. INLEIDING viii. integer; ix. een zelfstandige geest; x. enthousiast. Wegens de breedte van de technische wetenschappen concentreert de student MS&T zich in de opleiding op een beperkt aantal toepassingsgebieden, middels keuzevakken en profielen. Er is echter wel een aantal thema s te identificeren die de basis vormen van alle technische wetenschappen en dus gevolgd worden door alle studenten. De thema s zijn: wiskunde en natuurwetenschappen; Informatie- en Communicatie Technologie (ICT); ontwerp en specificatie: creativiteit en innovatief vermogen; bedrijfskundige context; militaire beroepspraktijk (verwerven, operationele behoeftestelling, inzet van militaire middelen, instandhouding, militaire omgeving); teamwork; integratie van kennis en inzicht. Voor de gedetailleerde omschrijving van de competenties en thema s wordt verwezen naar het vastgestelde opleidingsprofiel. Dat is opgenomen in [2]. 1.5 European Credit Transfer System In de wet is bepaald dat het programma van de normstudent, de betere VWO-leerling, ieder studiejaar een studielast moet hebben van 1680 uur, oftewel 42 weken van 40 uren studie. De gemiddelde student (zo die al bestaat) moet er rekening mee houden dat zijn of haar studiebelasting, met name in onderwijs- en tentamenperiodes, wel eens hoger kan komen te liggen. Bij het ontwerp van het curriculum is een schatting gemaakt van de tijd die studenten nodig hebben om ieder vak te kunnen halen en de practica en dergelijke te kunnen voltooien. De studielast van bacheloropleidingen wordt uitgedrukt in European Credit (EC)-punten. Eén EC-studiepunt staat voor een studielast van 28 uren, één jaar bevat 60 EC. De totale wetenschappelijke bacheloropleiding omvat 180 EC studielast. Voor de colleges geldt in het algemeen dat 1 EC ingeroosterd wordt voor 8 tot 12 collegeuren van 45 minuten. De rest van de tijd is bestemd voor collegevoorbereiding, zelfstudie, tentamenvoorbereiding en opdracht- of practicumrapportages.

17 1.6. BESTUREN EN COMMISSIES Besturen en commissies De opleiding MS&T kent een aantal besturen en commissies. Het opleidingsbestuur (OB): Voorzitter: Lid: Lid: Lid: Student lid: Adviseur: Adviseur SO: Prof. dr. H. Monsuur Dr. ir. E. Dado KLTZ (TD) ing. B. Stoelinga Dr. ir. R.H.P. Janssen TLNTMARNS R.S. Gielings Drs. M.P.A. van de Ven P. van der Beek MSc De opleidingscommissie (OC): Voorzitter: Lid: Lid: Lid: Lid FB: Student lid: Student lid: Student lid: Student lid: Student lid: Student lid: Adviseur SO: Dr. J.M. Jansen KLTZ Ir. G. Tas Ing. T.O.H. Popma BEd Dr.tech C. Hofer-Temmel ELNT L.J. van det Laan LTZ3 M.A.V.M. Thomeer SGTADBZ G.S.M. Haggenburg CS H.H. de Jong SGTADBTD N.W.A. Roelofs CS R.P. Zijlstra ADBTD N. van den Nieuwenhuijzen P. van der Beek MSc De examencommissie: Voorzitter: Lid: Lid: Extern lid: Dr. L. Koene KLTZ (TD) ir. O. Boot Dr. O.J.G. Somsen Dr. W.F. Schmidt

18 10 HOOFDSTUK 1. INLEIDING

19 11 Hoofdstuk 2 Synchrone rooster en lesrooster Dit hoofdstuk geeft een overzicht van de ba en non-ba periodes volgens het synchrone jaarrooster. Daarnaast bevat dit hoofdstuk een tabel met de lestijden op de twee locaties. De NLDA hanteert per 1 januari 2016 een trimester rooster, het synchrone rooster (figuur 2.1) dat gelijk is voor de gehele NLDA. De officiersopleidingen van de NLDA bestaan uit een bachelor (ba) deel voor de wetenschappelijke opleiding en een niet-bachelor (non-ba) deel waarin beroepsspecifieke en vormende activiteiten plaatsvinden. Al deze activiteiten zijn toegewezen aan verschillende onderwijsperiodes in het NLDA brede synchrone rooster. De bachelor gerichte activiteiten vinden plaats in 11 aparte ba periodes van 7 of 14 weken (10 resp. 20 EC). De periodes van 14 weken zijn vanwege planningsredenen opgedeeld in twee subperiodes van 10 EC (a en b). Deze ba periodes worden afgewisseld met meerdere non-ba periodes. In ba periodes wordt naast de gemiddelde ba studielast van 40 uur per week, ook tijd besteed aan non-ba activiteiten als sport, vorming en verplichte korps/corps activiteiten. Uit figuur 2.1 blijkt dat het eerste trimester van de opleiding wordt besteed aan non-ba activiteiten. Na het winterverlof begint de propedeuse van de opleiding MS&T, die 1 kalenderjaar beslaat. De propedeuse MS&T bestaat uit de eerste 60 EC van de opleiding, t.w. 27 EC voor de Gemeenschappelijke Officiers Opleiding (GOO) en de Aanvullende Gemeenschappelijke Officiers Opleiding (AGOO), en 33 EC voor ba-specifieke (MS&T) vakken. De GOO is identiek voor alle initiële opleidingen binnen de NLDA, waaronder de bachelor opleidingen. De AGOO is hierop een aanvulling alleen voor de bachelor opleidingen binnen de NLDA. De propedeuse vindt plaats in de periodes Ba 1 t/m Ba 4 van figuur 2.1. De eerste 30 EC van de propedeuse wordt doorlopen op de locatie waar de studenten MS&T initieel zijn opgekomen, te weten Breda voor studenten KL en KLu en Den Helder voor studenten KM. Parallel aan de AGOO volgen de studenten al enkele grondslagenvakken die bachelor-specifiek zijn. Na kalenderweek 24 (d.w.z. na de eerste 30 EC van de propedeuse) vervolgen alle studenten MS&T hun opleiding te Den Helder. Dat gebeurt dus ongeacht het krijgsmachtdeel van de student. De studenten KL en KLu verhuizen dan naar Den Helder 1. Na het winterverlof van het tweede jaar begint de post-propedeuse (PP), vanaf Ba 5 tot en met 1 De KM studenten die KW of MBW gaan volgen, verhuizen na 40 EC, d.w.z. in het zomerverlof, naar Breda.

20 12 HOOFDSTUK 2. SYNCHRONE ROOSTER EN LESROOSTER Ba 11. Deze periodes worden afgewisseld door non-ba periodes, aangegeven met Beroeps Onderwijs (BO) en Bijzonder Beroeps Onderwijs (BBO). Na periode 11 is er enige tijd ingeruimd om achterstanden in te halen, voordat de student begint met verdere opleidingen en/of zijn eerste functie. Voor meer informatie over de non-ba periodes, zie de studiegids voor het non-ba programma. Voor de studenten KM Zeedienst en KM Mariniers geldt een afwijkend rooster wegens speciale eisen die aan de non-ba programma s gesteld zijn. De studenten KM-Z beginnen na de Maritieme Introductie Periode (MIP), in BO 1, niet met de propedeuse, maar volgen dan één jaar aaneengesloten de Vaktechnische Opleiding (VTO) Zeedienst, het zogenaamde knipjaar. De studenten KM-M beginnen na de MIP, in BO 1, de Praktische Opleiding Tot Officier der Mariniers (POTOM), die ook één kalenderjaar duurt. Na het afronden van dit knipjaar respectievelijk de POTOM beginnen deze studenten met hun propedeuse MS&T. Per periode (Ba en non-ba) uit het synchrone rooster wordt een gedetailleerde onderwijsplanning, het lesrooster, gemaakt per klas, docent en lokaal. Voor het exacte lesrooster per periode wordt verwezen naar de online pagina s van het roostersysteem. De lestijden zijn gegeven in tabel 2.1.

21 13 OP 1 W-verlof 1 W-verlof 1 W-verlof wk 2 2 wk 2 2 wk 2 Z wk Jaar 1 Jaar 2 Jaar 3 Jaar W-verlof 2 wk Figuur 2.1: Het NLDA synchrone rooster. Bachelor onderwijs vindt plaats in de oranje/gele periodes Ba 1 t/m Ba 11. Voor 2016 is het rooster gestart in week 1. Daarom begint het rooster dit jaar eenmalig in week 35 i.p.v. week 36. De extra week komt ten goede aan de BBO periode voor het winterverlof (***).

22 14 HOOFDSTUK 2. SYNCHRONE ROOSTER EN LESROOSTER Tabel 2.1: Lestijden van de locaties KIM en KMA Lesuur Lestijd KIM 1 e e Pauze 3 e e Pauze 6 e e Pauze 8 e e Lesuur Lestijd KMA 1 e e Pauze 3 e e e Pauze 6 e Pauze e e Pauze 9 e e

23 15 Hoofdstuk 3 Beschrijving van de opleiding 3.1 Inleiding Dit hoofdstuk beschrijft de opbouw van de 3-jarige wetenschappelijke Ba-MS&T opleiding. Deze Ba-MS&T is verdeeld over vier collegejaren, volgens het synchrone rooster, zie hoofdstuk 2. Detailoverzichten van de genoemde vakken staan in Bijlage A. Voor het collegejaar 2016/2017 is de opleidingsarchitectuur van de propedeuse veranderd om de studeerbaarheid te verbeteren. Deze wijzigingen betreffen: De vakken Mechanica en Statistiek zijn uitgebreid met 1 EC. De vakken Computersystemen en Programmeren Matlab zijn samengevoegd tot het vak Computers en programmeren 1. Dit vak heeft een extra EC gekregen. Het vak Software engineering en OO programmeren is hernoemd naar Computers en programmeren 2. Het vak Wetenschapsfilosofie en argumentatie is gesplitst in Logica (1 EC in de propedeuse) en Wetenschapsfilosofie (2 EC in de postpropedeuse). Het vak Communicatieve vaardigheden Nederlands (CVN) is gesplitst in deel 1 (1 EC in de propedeuse) en deel 2 (1 EC in de postpropedeuse). Het vak CVN deel 2 wordt parallel gegeven aan Voortgezette Militaire Systemen, dat daardoor naar 9 EC gegaan is. De verbredende clusters gaan elk van 7 naar 6 EC. De student kiest 12 EC totaal. De eerste drie punten hebben betrekking op het programma van de propedeuse die op 9 januari 2017 van start gaat. De laatste drie punten beschrijven vakken uit het derde jaar. Die worden pas in 2019 in gewijzigde vorm gegeven. Betreffende vakken zijn in deze studiegids gemarkeerd met een jaartal, bijvoorbeeld met (-2016) indien het vak in die vorm vervalt na 1 januari In de verdere beschrijving wordt uitgegaan van de vakken zoals die in 2017 gegeven gaan worden, tenzij anders aangegeven d.m.v. een jaartal.

24 16 HOOFDSTUK 3. BESCHRIJVING VAN DE OPLEIDING 3.2 Overzicht van de opleiding In de opleiding komen diverse types vakkenclusters voor: inleidend, grondslagen, verdiepend, integrerend, verbredend en profilerend. Hoe deze clustercategorieën over de opleiding Ba- MS&T verdeeld zijn is voor de variant Militair Systeem en Techniek (MST) weergegeven in figuur 3.1. Voor de variant Militair Bedrijf en Techniek (MBT) wordt verwezen naar figuur 3.2, voor de variant Genietechniek (GT) naar figuur 3.3. Instroom vanuit het VWO vindt plaats aan de onderzijde van de figuur. Aan de linkerzijde zijn de vakkencategorieën weergegeven, aan de rechterzijde de vakcodes, gegroepeerd naar soort wetenschap, en de keuzeopties. Toelichting van de vakkencategorieën: De inleidende vakken worden gedoceerd in de GOO/AGOO en zijn verplicht voor alle studenten binnen de FMW. In het cursusjaar heeft een grondige herziening van de inleidende vakken plaatsgevonden. De grondslagen vakken zijn verplicht voor alle studenten van de betreffende variant. Er is vanuit efficiency overwegingen een zo groot mogelijke overlap tussen de verschillende varianten nagestreefd. Waar dit niet mogelijk was zijn specifieke grondslagenvakken opgenomen. De grondslagen vakken vormen de technisch-wetenschappelijke basis van de opleiding. De verdiepende vakken (verdieping) geven op basis van de aangebrachte grondslagen een eerste verdieping binnen één technologie-gebied. Dit zijn keuzevakken; uit de totale set kiest de student 21 EC aan vakken. De keuze is gedeeltelijk vastgelegd door de later te volgen profilering. In de integrerende vakken wordt de opgedane kennis toegepast op het werkdomein. Hier vindt onderwijs in belangrijke mate in projectvorm plaats. Bij dit deel van de opleiding geldt een aantal uitgangspunten: Er wordt gestreefd naar maximale integratie van platformen en Sensor-, Wapen- en Commandosystemen (SEWACO); Van het totaal van 17 EC wordt 7 EC uitgevoerd als een praktisch project en 10 EC gegeven in het vak Voortgezette Militaire Systemen; In het project wordt een (onbemand) systeem gebouwd, door multi-disciplinaire projectteams (d.w.z. met verschillende keuzes voor verdiepingsvakken, zie paragraaf 3.4) van bij voorkeur maximaal 10 personen; Het vak Voortgezette Militaire Systemen, 10 EC modulair (9 EC in 2019+), behandelt de kwantitatieve toepassing van de technische wetenschappen in het militaire vakgebied. Deze kennis wordt gebruikt om in projectvorm een ontwerp van een militair systeem (land/lucht/zee) te maken dat een bepaalde missie moet vervullen. Ook hier worden gemengde teams uit cadetten en adelborsten samengesteld. Het schrijven van het verslag en de presentatie wordt ondersteund door het Talencentrum Defensie (TCD). De verbredende vakken (verbreding) zetten de toepassing van militaire technologie in een breder perspectief, te weten de operationele effectiviteit, de bruikbaarheid en de onderhoudbaarheid. Dit zijn keuzevakken: uit de totale set kiest de student 14 EC aan vakken (12 EC in 2019+). De keuze is gedeeltelijk vastgelegd door de later te volgen profilering,

25 3.2. OVERZICHT VAN DE OPLEIDING 17 Een laatste fase in de verdieping of specialisatie wordt gevormd door de profilering. Deze heeft een omvang van 40 EC, waarvan 25 EC voor de profielvakken en 15 EC voor de afsluitende eindopdracht (scriptie). De profielvakken geven een verdere verdieping en moeten de student voldoende bagage meegeven om zonder schakelprogramma een relevante masteropleiding te volgen. De aansluitende masteropleidingen zijn gespecificeerd in Bijlage B. Figuur 3.1: Overzicht van vakkencategorieën binnen de opleidingsarchitectuur (MST-variant, vanaf collegejaar 2016/2017)

26 18 HOOFDSTUK 3. BESCHRIJVING VAN DE OPLEIDING Figuur 3.2: Overzicht van vakkencategorieën binnen de opleidingsarchitectuur (MBT-variant, vanaf collegejaar 2016/2017) Figuur 3.3: Overzicht van vakkencategorieën binnen de opleidingsarchitectuur (GT-variant, vanaf collegejaar 2016/2017)

27 3.3. VERPICHTE VAKKEN PER OPLEIDINGSVARIANT Verpichte vakken per opleidingsvariant De tabellen 3.1, 3.2 en 3.3 geven de verplichte vakken vanaf opkomst 2016/2017, inclusief de in de inleiding (paragraaf 3.1) genoemde wijzigingen in de propedeuse en post-propedeuse. Voor eerdere opkomsten gelden te tabellen uit eerdere studiegidsen. Dit is gedaan voor de MS&Tvarianten MST, MBT en GT. Deze drie varianten verschillen qua verplichte vakken alleen in de specifieke grondslagen. In Bijlage A zijn de vakken in detail beschreven. De Communicatieve Vaardigheden Nederlands en Engels (CVN, CVE) worden voor 5 EC monodisciplinair verzorgd, grotendeels in het eerste cursusjaar. Vanaf de postpropedeuse zijn de onderdelen communicatieve vaardigheden Nederlands geïntegreerd in een aantal geselecteerde vakken per bacheloropleiding, zie [3]. CVN wordt getoetst aan de hand van werkstukken en/of rapportages van die vakken. De beoordeling geschiedt door vakdocenten en/of het Talencentrum Defensie (TCD). De beoordeling van het CVN deel van deze vakken wordt opgenomen in het dossier Communicatieve Vaardigheden van de student. Indien na het 2e studiejaar blijkt dat studenten onvoldoende resultaten behalen ten aanzien van de CVN onderdelen kunnen zij deelnemen aan een remedial traject op niveau dat in het 3e studiejaar (onderwijsperiode 7) op beide FMW locaties wordt aangeboden. Deelname aan het remedial traject geschiedt op initiatief van de student in lijn met de toegenomen mate van verantwoordelijkheid voor het eigen leerproces.

28 20 HOOFDSTUK 3. BESCHRIJVING VAN DE OPLEIDING Tabel 3.1: Overzicht van de verplichte vakken van de variant MST voor de opkomst 2016/2017.Voor eerdere opkomsten gelden te tabellen uit [4]. Vakcode Vaknaam EC Soort AAI Academische introductie 0 Inleidend CVE Communicatieve vaardigheden Engels 3 Inleidend CVN1 Communicatieve vaardigheden Nederlands 1 (2017+) 1 Inleidend CVN2 Communicatieve vaardigheden Nederlands 2 (2019+) 1 Inleidend DO Defensie organisatie 4 Inleidend IMO Inleiding militaire operaties 4 Inleidend IMS Inleiding militaire systemen 6 Inleidend O&V Inleiding oorlog en veiligheid 4 Inleidend HOR Legitimiteit & humanitair oorlogsrecht 4 Inleidend TWEF Wetenschapsfilosofie (2019+) 2 Inleidend TLOG Logica 1 inleidend TAN1 Analyse 1 5 Grondslag TCNT Computernetwerken 2 Grondslag TCP1 Computers en programmeren 1 5 Grondslag TCP2 Computers en programmeren 2 3 Grondslag TEMA Elektriciteit en magnetisme 3 Grondslag TISL Inleiding stromingsleer 1 Grondslag TLAB Lineaire algebra 4 Grondslag TMEC Mechanica (2017+) 5 Grondslag TSTA Statistiek (2017+) 4 Grondslag TAOM Akoestiek, optica en materialen 2 Grondslag-specifiek TAN2 Analyse 2 5 Grondslag-specifiek TDYN Dynamische systemen 2 Grondslag-specifiek TITH Inleiding thermodynamica 2 Grondslag-specifiek TITR Integraaltransformaties 4 Grondslag-specifiek TKRG Klassieke regeltechniek 3 Grondslag-specifiek TPRA Practica platform/sewaco 4 Grondslag-specifiek TSVA Signaalverwerking en analyse 4 Grondslag-specifiek TNUM Numerieke methoden 3 Grondslag-specifiek TTP1 Thema project 7 Integrerend TVMS Voortgezette militaire systemen (2019+) 9 Integrerend Totaal 107

29 3.3. VERPICHTE VAKKEN PER OPLEIDINGSVARIANT 21 Tabel 3.2: Overzicht van de verplichte vakken van de variant MBT voor de opkomst 2016/2017.Voor eerdere opkomsten gelden te tabellen uit [4]. Noot**: Studenten KL-LogTD volgen verplicht het vak ACE, in plaats van IM. Vakcode Vaknaam EC Soort AAI Academische introductie 0 Inleidend CVE Communicatieve vaardigheden Engels 3 Inleidend CVN1 Communicatieve vaardigheden Nederlands 1 (2017+) 1 Inleidend CVN2 Communicatieve vaardigheden Nederlands 2 (2019+) 1 Inleidend DO Defensie organisatie 4 Inleidend IMO Inleiding militaire operaties 4 Inleidend IMS Inleiding militaire systemen 6 Inleidend O&V Inleiding oorlog en veiligheid 4 Inleidend HOR Legitimiteit & humanitair oorlogsrecht 4 Inleidend TWEF Wetenschapsfilosofie (2019+) 2 Inleidend TLOG Logica 1 inleidend TAN1 Analyse 1 5 Grondslag TCNT Computernetwerken 2 Grondslag TCP1 Computers en programmeren 1 5 Grondslag TCP2 Computers en programmeren 2 3 Grondslag TEMA Elektriciteit en magnetisme 3 Grondslag TISL Inleiding stromingsleer 1 Grondslag TLAB Lineaire algebra 4 Grondslag TMEC Mechanica (2017+) 5 Grondslag TSTA Statistiek (2017+) 4 Grondslag ACE Accounting, control & economics **5 Grondslag-specifiek TAN2A Analyse 2 (deel 1) 2 Grondslag-specifiek TBIA Business-ICT alignment 4 Grondslag-specifiek DEL Defensie economie en logistiek 5 Grondslag-specifiek DOL Defensie operationele logistiek 5 Grondslag-specifiek IM Informatiemanagement 5 Grondslag-specifiek TS&S Signalen en systemen 5 Grondslag-specifiek TSDA Statistische data analyse 3 Grondslag-specifiek TTP1 Thema project 7 Integrerend TVMS Voortgezette militaire systemen (2019+) 9 Integrerend Totaal 107

30 22 HOOFDSTUK 3. BESCHRIJVING VAN DE OPLEIDING Tabel 3.3: Overzicht van de verplichte vakken van de variant GT voor de opkomst 2016/2017.Voor eerdere opkomsten gelden de tabellen uit [4]. Vakcode Vaknaam EC Soort AAI Academische introductie 0 Inleidend CVE Communicatieve vaardigheden Engels 3 Inleidend CVN1 Communicatieve vaardigheden Nederlands 1 (2017+) 1 Inleidend CVN2 Communicatieve vaardigheden Nederlands 2 (2019+) 1 Inleidend DO Defensie organisatie 4 Inleidend IMO Inleiding militaire operaties 4 Inleidend IMS Inleiding militaire systemen 6 Inleidend O&V Inleiding oorlog en veiligheid 4 Inleidend HOR Legitimiteit & humanitair oorlogsrecht 4 Inleidend TWEF Wetenschapsfilosofie (2019+) 2 Inleidend TLOG Logica 1 inleidend TAN1 Analyse 1 5 Grondslag TCNT Computernetwerken 2 Grondslag TCP1 Computers en programmeren 1 5 Grondslag TCP2 Computers en programmeren 2 3 Grondslag TEMA Elektriciteit en magnetisme 3 Grondslag TISL Inleiding stromingsleer 1 Grondslag TLAB Lineaire algebra 4 Grondslag TMEC Mechanica (2017+) 5 Grondslag TSTA Statistiek (2017+) 4 Grondslag TAN2 Analyse 2 5 Grondslag-specifiek TBCO Bouwconstructies 4 Grondslag-specifiek TGRM Grondmechanica 4 Grondslag-specifiek TITR Integraaltransformaties 4 Grondslag-specifiek TKB1 Krijgsbouwkunde 1 2 Grondslag-specifiek TKB2 Krijgsbouwkunde 2 2 Grondslag-specifiek TPB1 Proces- en bouwmanagement 1 5 Grondslag-specifiek TNUM Numerieke methoden 3 Grondslag-specifiek TTP1 Thema project 7 Integrerend TVMS Voortgezette militaire systemen (2019+) 9 Integrerend Totaal 107

31 3.4. KEUZEVAKKEN BINNEN DE OPLEIDING Keuzevakken binnen de opleiding Uit de figuren 3.1, 3.2 en 3.3 blijkt dat de opleiding een aantal keuzemogelijkheden bevat: 1. Een verdieping van totaal 21 EC. 2. Een verbreding van totaal 12 EC. Deze omvang geldt vanaf 2019, als gevolg van de wijziging in de propedeuse, waardoor aanpassingen in het derde jaar programma nodig zijn. Tot en met 2018 geldt het oude programma, waarin de omvang van de verbreding 14 EC is. Het programma t/m 2018 is in deze paragraaf en in bijlage A beschreven; 3. Een profilering, totaal 40 EC (inclusief eindopdracht). De keuzevakken zijn gespecificeerd in de tabellen 3.5 (verdieping), 3.6 (verbreding) en 3.7 t/m 3.11 (profileringen). De student kan echter niet geheel vrijblijvend kiezen; er is een duidelijke relatie tussen de keuze voor een specialisatie binnen een profilering en de daaraan voorafgaande verdiepende en verbredende vakken. Deze relatie is weergegeven in de tabellen 3.5 en 3.6. Voor elke profilering zijn de verplichte verdiepende- en verbredende vakken aangegeven door X. De aanbevolen vakken zijn aangeduid met O. De vakken aangeduid met T zijn verplicht voor de studenten KL-LogTD. De niet-ingevulde velden vormen de (eventuele) vrije keuzeruimte voor de student. De consequentie van deze opzet is dat de student, in samenspraak met de begeleider, voorafgaande aan Ba-periode 6b een keuze voor een profilering zal moeten maken. In zijn keuze moet de student ook rekening houden met de planning van de keuzevakken over de Ba-periodes. Uit de fasering (tabellen 3.15 t/m 3.17) volgt dat de verdieping verdeeld wordt over twee blokken van 7 en 14 EC. In deze blokken moeten één respectievelijk twee vakken van 3 EC en één respectievelijk twee vakken van 4 (of 2x2) EC gekozen worden. De verdieping bestaat totaal dus uit drie vakken van 3EC en drie vakken van 4 (of 2x2) EC, totaal 21 EC. Iets soortgelijks kent de verbreding. De 3 EC vakken worden gepland in de Ba-periode 7b. De 4 EC vakken worden gegeven in de Ba-periode 8a. De student volgt dus twee vakken van 3 EC en twee vakken van 4 EC, totaal 14 EC. Een bijzonderheid voor de verdiepende vakken van 3 EC is dat de Ba-periodes waarin deze gepland worden, 6b en 9, op hetzelfde moment in het kalenderjaar vallen waardoor deze vakken gecombineerd gegeven kunnen worden over verschillende collegejaren. Dit geldt ook voor de verdiepende vakken van 4 EC, in Ba-periodes 7a en 10a. Voor de profilering kiest de student één profiel. Binnen sommige profielen zijn er meerdere specialisaties waaruit er één gekozen moet worden. Tabel 3.4 geeft per dienstvak, korps of wapen de beoogde profielen/specialisaties die gekozen kunnen worden. De volgende profielen en specialisaties worden binnen de opleoding MS&T aangeboden: Tabel 3.7, Militaire Platformsystemen (MPS): Dit profiel kent twee specialisaties, te weten Luchtvaarttechniek (Lvt) en Werktuigbouw (Wtb). Tabel 3.8, Sensor- en Wapensystemen (S&WS): Dit profiel kent drie specialisaties, te weten Avionica (Avi), Sensoren (Sen) en Wapens (Wap).

32 24 HOOFDSTUK 3. BESCHRIJVING VAN DE OPLEIDING Tabel 3.9, C2 Systems (C2S): Dit profiel kent twee specialisaties, te weten Informatie Systemen (IS) en Navigatie (Nav). Tabel 3.10, Operationele Inzet en Gereedheid (OI&G): Dit profiel kent twee specialisaties, te weten Instandhouding (Ins) en Operations Research (OR). Tabel 3.11, Genietechniek (GT). Dit profiel kent geen specialisaties. Tussen de profielen onderling is een zo groot mogelijke gemeenschappelijkheid van vakken nagestreefd. De profielen MPS en S&WS kunnen alleen vanuit de MS&T-opleidingsvariant MST gekozen worden. De profielen C2S en OI&G kunnen gekozen worden vanuit de varianten MST of MBT. Het profiel GT volgt op de MS&T-variant GT. Voor alle bovengenoemde tabellen geldt dat, als de kolom specialisatie leeg is, het betreffende vak verplicht is voor alle specialisaties. De opgenomen planninginformatie (Ba periodes) voor de profielvakken is die van het transtitierooster (tabel 3.18). Voor de KL-LogTD studenten is het volgende afgesproken met de behoeftesteller: De student kiest de variant MBT en het profiel OI&G met de specialisatie Instandhouding (OI&G-Ins). Het verplicht vak Informatiemanagement wordt niet gevolgd. In plaats daarvan volgt hij het vak Accounting, Control and Economics (ACE). Naast de voor OI&G verplichte keuzevakken zijn bovendien verplicht: Militaire Voertuigdynamica (TMVD) en Militaire Voertuigtechniek (TMVT). Tabel 3.4: Beoogde profielen en specialisaties per korps Profiel- KL KLu KM specialisatie Art Cav Gn Inf LogTD Vbdd CIS Elek GW Lvl Tech VLO Z M TD MPS-Lvt X X X X X X X MPS-Wtb X X X X X S&WS-Avi X X X X S&WS-Sen X X X S&WS-Wap X X X X X X C2S-IS X X X X X X X X C2S-Nav X X X X OI&G-Ins X X X X X X X OI&G-OR X X X X X X X GT X X

33 3.4. KEUZEVAKKEN BINNEN DE OPLEIDING 25 Tabel 3.5: Verdiepende vakken; X = verplicht voor profiel, O = aanbevolen voor profiel, T = verplicht voor studenten KL-LogTD Profiel/Specialisatie MPS S&WS C2S OI&G GT Vakcode Vaknaam EC Ba L W A S W IS N IN OR TCOL Constructieleer 4 7a, 10a X TDTB Databases 3 6b, 9 O X X O TEMT EM transmissie en golven 4 7a, 10a X X X O TECC Elektrische circuits en componenten 3 6b, 9 X X X X TEOM Elektrische omzettingen 2 7a, 10a X X O O O TFIT Fundamentele informatica 4 7a, 10a X TGEO Geodesie 4 7a, 10a X THEL Helikopters 2 7a, 10a X TINB Informatiebeveiliging 3 6b, 9 X TING Inleiding navigatiesystemen 3 6b, 9 O O O X O TIVA Inleiding vliegtuigaerodynamica 2 7a, 10a X X X X X TMAT Materiaalkunde 3 6b, 9 X X X TMAG Materiaalkunde genie 3 6b, 9 X TMVD Militaire voertuigdynamica 4 7a, 10a T TMVT Militaire voertuigtechniek 3 6b, 9 T TNUM Numerieke methoden 3 9 O O O O TPT1 Pyrotechniek 1 4 7a, 10a X TSDA Statistische data analyse 3 9 O O O X X TSTS Stijfheid en sterkte 4 7a, 10a X X X X TSPR Stochastische processen 4 10a O O X X TSTL Stromingsleer 3 6b, 9 X X X X X X TTEL Telecommunicatie 4 7a, 10a X X X X X TTHD Thermodynamica 2 7a, 10a X X TFMW Toegepast fysisch meten in water 3 6b, 9 X TVLP Vliegtuigprestaties 3 6b, 9 X X TVTH Voortgezette thermodynamica 2 10a X Totaal 21 (Student kiest 21 EC)