STUDIEGIDS Opleiding Militaire Systemen en Technologie Academisch jaar 2015/2016

Transcriptie

1 STUDIEGIDS Opleiding Militaire Systemen en Technologie Academisch jaar 2015/2016 FACULTEIT DER MILITAIRE WETENSCHAPPEN Opleidingsbestuur MS&T Nederlandse Defensie Academie 31 augustus 2015 Militaire Systemen en Technologie

2 ii Disclaimer Hoewel de studiegids zorgvuldig is samengesteld, kunnen tussentijdse wijzigingen en/of aanvullingen leiden tot wijzigingen in het curriculum en/of de beschreven cursussen. De inhoud van de studiegids heeft betrekking op het curriculum zoals aangeboden in het academisch jaar Deze uitgave van de studiegids wordt bij wijzigingen niet geactualiseerd en er kunnen geen rechten aan worden ontleend. c 2015, Nederlandse Defensie Academie,

3 INHOUDSOPGAVE iii Inhoudsopgave 1 Inleiding De opleiding Militaire Systemen en Technologie Opbouw en plaats van dit document Historie en aanleiding Visie en uitgangspunten voor de opleiding Het opleidingsprofiel Inleiding Competenties van een Officier MS&T European Credit Transfer System Besturen en commissies Synchrone rooster en lesrooster 11 3 Beschrijving van de opleiding Inleiding Overzicht van de opleiding Verpichte vakken per opleidingsvariant Keuzevakken binnen de opleiding Fasering van de opleiding Overzichten per variant Eerste jaar Tweede jaar Derde jaar Vierde jaar Literatuurlijst 35 A Vakbeschrijvingen 37 A.1 Academische introductie (AAI) A.2 Accounting, control & economics (ACE) A.3 Advanced military communications (TAMC) A.4 Akoestiek, optica en materialen (TAOM) A.5 Analyse 1 (TAN1) A.6 Analyse 2 (TAN2) A.7 Analyse 2 (deel 1) (TAN2A) A.8 Antennetechniek en golfgeleiding (TANT) A.9 Avionica (TAVI)

4 iv INHOUDSOPGAVE A.10 Ballistiek (TBAL) A.11 Betrouwbaarheid (TBET) A.12 Bouwconstructies (TBCO) A.13 Business-ICT alignment (TBIA) A.14 Capita selecta OI&G (TOIG) A.15 Communicatieve vaardigheden Engels (CVE) A.16 Communicatieve vaardigheden Nederlands (CVN) A.17 Complexe functietheorie (TCFT) A.18 Computernetwerken (TCNT) A.19 Computersystemen (TCSY) A.20 Constructieleer (TCOL) A.21 Cyber technology and protection (TCYB) A.22 Databases (TDTB) A.23 Datastructuren en algoritmen (TDSA) A.24 Defensie economie en logistiek (DEL) A.25 Defensie operationele logistiek (DOL) A.26 Defensie organisatie (DO) A.27 Dynamische systemen (TDYN) A.28 Eindopdracht (TEOP) A.29 Elektriciteit en magnetisme (TEMA) A.30 Elektrische circuits en componenten (TECC) A.31 Elektrische omzettingen (TEOM) A.32 EM transmissie en golven (TEMT) A.33 Enterprise architecture (TEPA) A.34 Fundamentele informatica (TFIT) A.35 Gasturbines (TGAS) A.36 Gebruiks- en conditiebewaking (TGCB) A.37 Geleide wapens 1 (TGW1) A.38 Geleide wapens 2 (TGW2) A.39 Genieproject 1 (TGP1) A.40 Genieproject 2 (TGP2) A.41 Geodesie (TGEO) A.42 Geografische informatiesystemen (TGIS) A.43 Grondkerende constructies & funderingstechniek (TGCF) A.44 Grondmechanica (TGRM) A.45 Helikopters (THEL) A.46 Informatiebeveiliging (TINB) A.47 Informatiemanagement (IM) A.48 Inleiding faalmechanismen (TIFM) A.49 Inleiding militaire operaties (IMO) A.50 Inleiding militaire systemen (IMS) A.51 Inleiding navigatiesystemen (TING) A.52 Inleiding oorlog en veiligheid (O&V) A.53 Inleiding stromingsleer (TISL) A.54 Inleiding thermodynamica (TITH) A.55 Inleiding vliegtuigaerodynamica (TIVA) A.56 Integraaltransformaties (TITR)

5 INHOUDSOPGAVE v A.57 Kenmerken en beheer instandhouding (TKBI) A.58 Klassieke regeltechniek (TKRG) A.59 Krijgsbouwkunde 1 (TKB1) A.60 Krijgsbouwkunde 2 (TKB2) A.61 Legitimiteit & humanitair oorlogsrecht (HOR) A.62 Lineaire algebra (TLAB) A.63 Maritieme werktuigbouwkunde (TMAR) A.64 Materiaalkunde (TMAT) A.65 Materiaalkunde genie (TMAG) A.66 Mechanica (TMEC) A.67 Modelleren en simuleren (TM&S) A.68 Navigatie dataverwerking (TNAD) A.69 Navigatiesystemen (TNAS) A.70 Numerieke methoden (TNUM) A.71 Onderhoudsanalysetechnieken (TOAT) A.72 Operationeel onderhoudsmanagement (TOOM) A.73 Optimalisatie (TOPT) A.74 Optimalisatie en netwerkanalyse (TOPN) A.75 OR methoden in kwantitatieve logistiek (TMKL) A.76 Performance engineering (TPEN) A.77 Platformcomponenten (TPCO) A.78 Platformconstructies (TPLC) A.79 Practica platform/sewaco (TPRA) A.80 Practicum vliegtuigprestaties (TPVP) A.81 Proces- en bouwmanagement 1 (TPB1) A.82 Proces- en bouwmanagement 2 (TPB2) A.83 Programmeren MATLAB (TPRO) A.84 Pyrotechniek 1 (TPT1) A.85 Pyrotechniek 2 (TPT2) A.86 Search and detection (TS&D) A.87 Sensorsystemen 1 (TSS1) A.88 Sensorsystemen 2 (TSS2) A.89 Signaalverwerking (TSVW) A.90 Signaalverwerking en analyse (TSVA) A.91 Signalen en systemen (TS&S) A.92 Software engineering en OO programmeren (TSEO) A.93 Speltheoretische modellering (TSMO) A.94 Stabiliteit en besturing (TSTB) A.95 Stabiliteit en besturing van vliegtuigen (TSBV) A.96 Statistiek (TSTA) A.97 Statistische data analyse (TSDA) A.98 Stijfheid en sterkte (TSTS) A.99 Stochastische processen (TSPR) A.100 Stromingsleer (TSTL) A.101 Subsone stromingen (TSUS) A.102 Supersone stromingen (TSPS) A.103 Systeemergonomie (TSER)

6 vi INHOUDSOPGAVE A.104 Systeeminzet en tegenmaatregelen (TSIT) A.105 Telecommunicatie (TTEL) A.106 Thema project (TTP1) A.107 Thermodynamica (TTHD) A.108 Toegepast fysisch meten in water (TFMW) A.109 Vliegtuigconstructies (TVLC) A.110 Vliegtuigprestaties (TVLP) A.111 Vliegtuigsystemen (TVLS) A.112 Voertuigdynamica (TVDY) A.113 Voertuigen (TVTG) A.114 Voortgezette faalmechanismen (TVFM) A.115 Voortgezette militaire systemen (TVMS) A.116 Voortgezette sterkteleer (TVST) A.117 Voortgezette thermodynamica (TVTH) A.118 Wapentechniek (TOWS) A.119 Warmteoverdracht (TWAO) A.120 Waterbeheer en -management (TWAT) A.121 Wetenschapsfilosofie en argumentatie (WA) B Beschrijving overgang nieuwe synchrone rooster 141 B.1 Fasering tot 1 januari B.2 Transitieroosters per opkomstjaar C Aansluitende masteropleidingen 153 D Lijst van acroniemen 155

7 LIJST VAN TABELLEN vii Lijst van tabellen 2.1 Lestijden van de locaties KIM en KMA Overzicht van de verplichte vakken van de variant MST Overzicht van de verplichte vakken van de variant MBT Overzicht van de verplichte vakken van de variant GT Beoogde profielen en specialisaties per korps Verdiepende keuzevakken Verbredende keuzevakken Overzicht profiel Militaire Platformsystemen Overzicht profiel Sensor- en Wapensystemen Overzicht profiel C2 Systems Overzicht profiel Operationele Inzet en Gereedheid Overzicht profiel Genietechniek Fasering van de vakken van de variant MST Fasering van de vakken van de variant MBT Fasering van de vakken van de variant GT B.1 Fasering t/m van de vakken van de variant MST B.2 Fasering t/m van de vakken van de variant MBT B.3 Fasering t/m van de vakken van de variant GT B.4 Transitierooster opkomst 2013, variant MST, profiel MPS B.5 Transitierooster opkomst 2013, variant MST, profiel SW&S B.6 Transitierooster opkomst 2013, variant MBT, profiel C2S B.7 Transitierooster opkomst 2013, variant MBT, profiel OI&G B.8 Transitierooster opkomst 2013, variant GT C.1 Aansluiting op masteropleidingen

8 viii LIJST VAN TABELLEN

9 1 Hoofdstuk 1 Inleiding 1.1 De opleiding Militaire Systemen en Technologie Voor u ligt de studiegids van het academisch jaar 2015/2016 van de bacheloropleiding Militaire Systemen en Technologie (Ba-MS&T) van de Nederlandse Defensie Academie (NLDA). Deze studiegids geeft aan studenten, docenten en staf van de NLDA een overzicht van de opleiding Ba-MS&T. Deze opleiding is op 1 september 2004 van start gegaan als bachelor Technische Wetenschappen. Met ingang van het collegejaar 2005/2006 is de naam gewijzigd in Ba-MS&T. Per 21 december 2011 is de opleiding MS&T door de Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO) geaccrediteerd als wetenschappelijke technische bacheloropleiding. De accreditatie geldt voor alle diploma s die na die datum zijn uitgereikt. Studenten mogen na het behalen van het diploma MS&T, naast hun militaire rang, ook de titel Bachelor of Science voeren. Met ingang van 2011 is de NLDA-opleiding Communicatie, Informatie- en Commandovoering Systemen (CICS) geïntegreerd in MS&T. Dat is gedaan door het maken van een variant Militair Bedrijf en Techniek (MBT) binnen de opleiding MS&T 1, initieel als pilot. Binnen de MBTvariant staan techniek en de voor techniek noodzakelijke grondslagen centraal, maar is er ook ruimte voor vakken uit de militaire bedrijfswetenschappen. In het academisch jaar heeft de officiele start van de MBT-variant plaats gevonden. Met ingang van het academisch jaar is ook de NLDA-opleiding civiele techniek als variant ondergebracht bij MS&T. Deze zogenaamde Genietechniek variant (GT) is dus naast MST en MBT de derde onder MS&T vallende variant. Uitgangspunt bij al deze varianten is dat er zoveel mogelijk dezelfde vakken gegeven worden, terwijl er nog steeds aan de specifieke eisen van de krijgsmachtdelen wordt voldaan. De opleiding MS&T staat open voor de cadetten/adelborsten van de volgende krijgsmachtdelen en wapens/korpsen: Koninklijke Marine (Commando Zeestrijdkrachten): KM Zeedienst (KM-Z), KM Tech- 1 Om verwarring te voorkomen wordt de oorspronkelijke MS&T-opleiding aangeduid als de variant Militair Systeem en Techniek (MST) van de bachelor MS&T.

10 2 HOOFDSTUK 1. INLEIDING nische Dienst (KM-TD) 2, KM Mariniers (KM-M). Koninklijke Luchtmacht (Commando Luchtstrijdkrachten): KLu Elektrotechniek (KLu-Elek), KLu Techniek (KLu-Tech), KLu Vliegoperatiën (KLu-Vlo), KLu Geleide Wapens (KLu-GW), KLu Communicatie en Informatiesystemen (KLu-CIS) en KLu Luchtverkeersleiding (KLu-Lvl). Koninklijke Landmacht (Commando Landstrijdkrachten): KL Artillerie (KL-Art), KL Cavalerie (KL-Cav), KL Logistieke/Technische Dienst (KL-LogTD), KL Genie (KL-Gn), KL Infanterie (KL-Inf) en KL Verbindingsdienst (KL-Vbdd). Daarbij moet altijd voldaan worden aan de toelatingseisen zoals vastgesteld door de FMW en opgenomen in [1]. De totale officiersopleiding duurt 4 of 5 jaar, waarvan 3 jaar ingevuld wordt op een wetenschappelijk bachelor niveau, door de Ba-MS&T. Die 3 jaar is de wettelijk bepaalde duur van een wetenschappelijke bachelor opleiding. De bachelor gerichte activiteiten vinden plaats in 11 aparte periodes van 7 of 14 weken, de zogenaamde ba periodes. Deze ba periodes worden afgewisseld met meerdere zgn. non-bachelor (non-ba) periodes, waarin beroepsspecifieke- en vormende activiteiten plaatsvinden. Zie hoofdstuk 2 voor een overzicht van de ba en non-ba periodes. Deze ba en non-ba periodes zijn strict gescheiden vanuit accreditatie-eisen en voor een eenduidige planningsverantwoordelijkheid. Wel geldt dat in ba periodes naast de ba-studie ook tijd besteed wordt aan non-ba activiteiten als sport, vorming en verplichte korps/corps activiteiten. Deze activiteiten zijn vergelijkbaar met activiteiten die civiele studenten naast de studie ontplooien en komen bovenop de gemiddelde ba studielast van 40 uur per week. De non-ba activiteiten duren voor de meeste cadetten/adelborsten één jaar. Deze brengen beroepsspecifieke kennis en vaardigheden aan, door (onder andere) de volgende activiteiten: korpsintroductie; militaire vaardigheden als infanterie excercitie, schietlessen etc.; sociale- en groepsvaardigheden (teamwerk, leiding geven, korps/corps activiteiten); operationele practica (veldoefeningen, bootjesreis, kruisreis etc.); 2 In 2014 zijn de korpsen Elektrotechnische dienst en Technische Dienst samengevoegd tot één korps Technische Dienst

11 1.2. OPBOUW EN PLAATS VAN DIT DOCUMENT 3 praktische vaardigheden (damage control cursus, zeewachtstandaard etc.); praktijkgerichte kenniselementen (scheeps/vliegtuigspecifieke opleidingen etc.); eventuele korte bedrijfsstages. De studenten KM-Zeedienst en KM-Mariniers volgen een langer non-bachelortraject wegens specifieke eisen die aan met name hun eerste officiersfuncties gesteld zijn. Dat zijn respectievelijk het halen van de zeewachtstandaard en de Praktische Opleiding Tot Officier der Mariniers (POTOM). Voor hen geldt dat de totale opleiding 5 jaar duurt, waarin voor totaal twee jaar non-ba periodes gepland zijn. Voor meer informatie over het non-bachelor programma wordt verwezen naar de betreffende non-ba studiegidsen. 1.2 Opbouw en plaats van dit document Deze studiegids beschrijft de volgende aspecten van de Ba-MS&T: Het gewenste gedrag na afronding van de opleiding (paragraaf 1.5, Opleidingsprofiel); Het synchrone jaarrooster (hoofdstuk 2); De opbouw of architectuur van de opleiding (hoofdstuk 3, Beschrijving van de opleiding); Het verplichte deel van de opleiding, per variant, (paragraaf 3.3); De keuzemogelijkheden binnen de opleiding (keuzevakken en profileringen) (paragraaf 3.4); De fasering van de vakken over het synchrone rooster (paragraaf 3.5) De beschrijving van de vakken van de opleiding (appendix A); Aansluitende master opleidingen (appendix C).

12 4 HOOFDSTUK 1. INLEIDING Halverwege het collegejaar 2015/2016 wordt een nieuw jaarrooster ingevoerd binnen de NLDA, het zgn. synchrone rooster. Deze studiegids en de appendix A gaan uit van dat nieuwe synchrone rooster. Appendix B is opgenomen om de overgang van het oude rooster naar het nieuwe te beschrijven. Deze beschrijft de transitieroosters per opkomstjaar. Deze studiegids moet gezien worden als onderdeel van de algemene NLDA documentatie die de organisatie en locaties beschrijft. Naast de Ba-MS&T verzorgt de NLDA ook andere bacheloropleidingen, waarvoor separate programmaboeken en/of studiegidsen geschreven zijn: Bachelor Krijgswetenschappen (KW); Bachelor Militaire Bedrijfswetenschappen (MBW). Naast de studiegidsen wordt er ieder jaar een Onderwijs- en Examen Regeling (OER) vastgesteld 3. De OER [3] legt het studieprogramma formeel vast. De beschrijvingen in de studiegids moeten gezien worden als een aanvulling op de OER. 1.3 Historie en aanleiding De Defensienota 2000 geeft aan dat Koninklijke Militaire Academie (KMA), Koninklijk Instituut voor de Marine (KIM) en Instituut Defensie-Leergangen (IDL) zullen worden samengevoegd in één nieuwe bestuursvorm, de Nederlandse Defensie Academie (NLDA). Daarbij is de wetenschappelijke staf in een gezamenlijke Faculteit der Militaire Wetenschappen (FMW) opgenomen. De FMW is verdeeld over het KIM (Den Helder) v.w.b. MS&T en de KMA (Breda) v.w.b. KW en MBW. Het onderwijs dat wordt gegeven speelt daarbij in op de invoering van de Bachelor-Master (Ba-Ma) structuur in het Wetenschappelijk Onderwijs (WO) en Hoger Beroeps Onderwijs (HBO) en de intensivering van internationale samenwerking in het onderwijs. De invoering van de Ba-Ma structuur bij de NLDA heeft als belangrijk effect dat de gewenste 3 Informatie uit de OER is in deze studiegids weergegeven. Bij verschillen prevaleert de OER, aan de studiegids kunnen geen rechten worden ontleend.

13 1.4. VISIE EN UITGANGSPUNTEN VOOR DE OPLEIDING 5 kwaliteit van de officiersopleidingen wordt geborgd in een civiel erkende structuur die aansluit bij het Nederlandse en het Europese hoger onderwijs. De NLDA heeft de opdracht het onderwijs te positioneren in de BaMa structuur van universiteiten en hogescholen, om een goede aansluiting bij civiel onderwijs te garanderen. Het wetenschappelijke onderwijs wordt verzorgd door de FMW, in eerste instantie beperkt tot het bachelor niveau, waarbij de aansluiting met masteropleidingen aan civiele universiteiten gewaarborgd is. Masteropleidingen in eigen beheer worden in beperkte mate voorzien. Thans wordt een op de bachelor KW aansluitende master Military Strategy Studies gegeven door de betreffende vakgroep in Breda. De haalbaarheid van een éénjarige technische master als aansluiting op de bachelor MS&T wordt onderzocht. De NLDA streeft voor alle bachelor- en masteropleidingen een civiele accreditatie op WOniveau na. In 2009 heeft bij MS&T een visitatie plaatsgevonden onder auspiciën van de NVAO. Deze visitatie heeft geleid tot de accreditatie van MS&T als wetenschappelijke technische bacheloropleiding, per december Visie en uitgangspunten voor de opleiding Beknopt volgt hier een aantal uitgangspunten die bij het curriculumontwerp van de Ba-MS&T gehanteerd zijn: Processen (operaties) en materieel bij de krijgsmachtdelen rechtvaardigen het bestaan van een technisch-wetenschappelijke opleiding MS&T. De Ba-MS&T bestaat uit enerzijds herkenbare technisch-wetenschappelijke fundamenten, zoals die ook voorkomen in civiele academische opleidingen, en anderzijds uit specifieke militair-technische toepassingsgebieden, die recht doen aan de behoefte en technologische ambities van de diverse wapens, korpsen en dienstvakken binnen de krijgsmacht. Er wordt gestreefd naar maximale gemeenschappelijkheid in de opleiding: op deze wijze draagt de Ba-MS&T maximaal bij aan het creëren van een paarse krijgsmacht, wordt een voldoende kritische massa bereikt die herkenbaar is voor technische universiteiten en wordt in de uitvoering doelmatig gebruik gemaakt van de personele en materiële middelen in de FMW. De Ba-MS&T creëert de wetenschappelijke basis voor de technisch geörienteerde officieren van de krijgsmacht: KM-TD en KM-Z, KM-M, KL-Art, KL-Cav, KL-Gn, KL-Inf, KL-LogTD en KL-Vbdd, KLu-Elek, KLu-Tech, KLu-CIS, KLu-GW, KLu-Vlo, KLu-Lvl. De Ba-MS&T zoekt naar de juiste balans tussen moderne opleidingsconcepten, d.w.z. een soepele aansluiting met instroom vanuit Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs (VWO) en doorstroom naar Technische Universiteiten en een gedegen ingenieurs -opleiding op de relevante militaire toepassingsgebieden. Bij de beoogde doorstroom naar masteropleidingen wordt gestreefd naar een keuzemogelijkheid (matrix) voor de student ter verhoging van de aantrekkelijkheid (interesse) en de vereiste gespreide kennis in het korps of dienstvak.

14 6 HOOFDSTUK 1. INLEIDING 1.5 Het opleidingsprofiel Inleiding In het opleidingsprofiel wordt het gewenst gedrag na afronding van de opleiding beschreven in termen van competenties. Competenties zijn vaardigheden, onderliggende vakkennis, attituden, normen en persoonskenmerken die iemand in staat stellen taken te verrichten die een belangrijk deel uitmaken van zijn/haar functie of rol. Deze competenties zijn enerzijds afgeleid van de met de behoeftestellers afgestemde beroepsprofielen. Anderzijds zullen de competenties van zodanige aard moeten zijn, dat de totale opleiding als wetenschappelijk erkend zal worden en doorstroming naar een aantal masteropleidingen (aan civiele universiteiten) mogelijk is. In deze paragraaf is een zeer verkorte versie van het vastgestelde opleidingsprofiel opgenomen. Voor het volledige opleidingsprofiel en de beroepsprofielen wordt verwezen naar het Programmaboek MS&T [2] De competenties van een Officier MS&T De Officier met een voltooide MS&T opleiding vervult functies waarin de vaardige toepassing vereist is van kennis die gefundeerd is op de wiskunde, natuurwetenschappen en technologie, in combinatie met bedrijfskunde en management. Deze kennis wordt verkregen d.m.v. een opleiding en beroepsmatige vorming in een technisch-wetenschappelijk vakgebied. De beroepspraktijk van de Officier MS&T is gericht op het ontwikkelen, verwerven en instandhouden van de infrastructuur, producten en diensten ten behoeve van de krijgsmacht en (indirect) de samenleving. De volgende competenties worden aangebracht in de opleiding MS&T: 1. Toepassen van kennis en inzicht. Hiertoe behoren: (a) grondslagen in de wiskunde en natuurwetenschappen; (b) kernvakken van de technische en ingenieursopleidingen; (c) verdiepende en profileringsvakken; (d) basiskennis van methodes voor onderzoek (modellering, simulatie) en ontwerpen;

15 1.5. HET OPLEIDINGSPROFIEL 7 (e) inzicht in andere technische specialisaties; (f) bedrijfskunde en managementtechnieken. 2. Domeinspecifieke vaardigheden. Hiertoe behoren de subcategorieën: (a) Technisch-wetenschappelijk probleem oplossen. i. een probleem (her)formuleren; ii. een probleem analyseren; iii. een probleem met beperkte complexiteit oplossen; de oplossingsrichting aangeven voor complexe problemen; iv. bestaande systemen, componenten en processen evalueren en aanpassen; v. eenvoudige systemen, componenten en processen specificeren en ontwerpen, gebaseerd op een bekende behoefte. (b) Onderzoeksvaardigheden i. principes van kennisopbouw hanteren; ii. bronnenonderzoek (gedrukt en elektronisch); iii. een onderzoek (experiment) kunnen ontwerpen t.b.v. data-acquisitie; iv. gegevens analyseren en interpreteren. (c) Praktische vaardigheden het gebruik van hulpmiddelen, technieken en apparatuur (inclusief software). 3. Algemene academische en professionele vaardigheden en kwaliteiten. Hiertoe behoren de subcategorieën: (a) Academische en professionele vaardigheden. i. een professioneel oordeel kunnen vormen; ii. verantwoordelijkheid kunnen dragen; iii. bewust zijn van relevante hedendaagse kwesties; iv. effectief communiceren in de Nederlandse en Engelse taal, zowel mondeling als schriftelijk;

16 8 HOOFDSTUK 1. INLEIDING v. efficiënt en effectief informatietechnologie gebruiken; vi. samenwerken in een team; vii. nieuwe technologie in de werkomgeving implementeren en de technische bedrijfsvoering aanpassen; viii. bewust van de noodzaak en in staat om nieuwe kennis te verwerven en zich verder te ontwikkelen; een vragende attitude; ix. inzicht in de beperkingen en randvoorwaarden rondom technische problemen (gezondheid en milieu, de beroepspraktijk, de politiek, wetgeving, financiële en praktische haalbaarheid, onzekerheden en risico s). (b) Professionele kwaliteiten. i. vernieuwend kunnen handelen in het ontwerpproces; ii. middelen en tijd efficiënt en effectief inzetten; iii. risico s afwegen; iv. bewust van de beroepsmatige en ethische verantwoordelijkheden; bewust van de sociale en economische context van de beroepspraktijk; bewust van de gevolgen van technisch-wetenschappelijk handelen; v. een veilige werkwijze toepassen en uitdragen. (c) Persoonskenmerken. 4 i. zelfstandig werkend, naast teamplayer; ii. ondernemend; iii. probleemoplossend; iv. creatief; v. gemotiveerd en gedisciplineerd; vi. kritisch en analytisch ingesteld; vii. nieuwsgierig; viii. integer; ix. een zelfstandige geest; x. enthousiast. Wegens de breedte van de technische wetenschappen concentreert de student MS&T zich in de opleiding op een beperkt aantal toepassingsgebieden, middels keuzevakken en profielen. Er is echter wel een aantal thema s te identificeren die de basis vormen van alle technische wetenschappen en dus gevolgd worden door alle studenten. De thema s zijn: wiskunde en natuurwetenschappen; Informatie- en Communicatie Technologie (ICT); ontwerp en specificatie: creativiteit en innovatief vermogen; bedrijfskundige context; militaire beroepspraktijk (verwerven, operationele behoeftestelling, inzet van militaire middelen, instandhouding, militaire omgeving); 4 Deze worden in de opleiding niet aangebracht; ze worden alleen ontwikkeld en gestimuleerd.

17 1.6. EUROPEAN CREDIT TRANSFER SYSTEM 9 teamwork; integratie van kennis en inzicht. Voor de gedetailleerde omschrijving van de competenties en thema s wordt verwezen naar het vastgestelde opleidingsprofiel. Dat is opgenomen in [2]. 1.6 European Credit Transfer System In de wet is bepaald dat het programma van de normstudent, de betere VWO-leerling, ieder studiejaar een studielast moet hebben van 1680 uur, oftewel 42 weken van 40 uren studie. De gemiddelde student (zo die al bestaat) moet er rekening mee houden dat zijn of haar studiebelasting, met name in onderwijs- en tentamenperiodes, wel eens hoger kan komen te liggen. Bij het ontwerp van het curriculum is een schatting gemaakt van de tijd die studenten nodig hebben om ieder vak te kunnen halen en de practica en dergelijke te kunnen voltooien. De studielast van bacheloropleidingen wordt uitgedrukt in European Credit (EC)-punten. Eén EC-studiepunt staat voor een studielast van 28 uren, één jaar bevat 60 EC. De totale wetenschappelijke bacheloropleiding omvat 180 EC studielast. Voor de colleges geldt in het algemeen dat 1 EC ingeroosterd wordt voor 8 tot 12 collegeuren van 45 minuten. De rest van de tijd is bestemd voor collegevoorbereiding, zelfstudie, tentamenvoorbereiding en opdracht- of practicumrapportages. 1.7 Besturen en commissies De opleiding MS&T kent een aantal besturen en commissies.

18 10 HOOFDSTUK 1. INLEIDING Het opleidingsbestuur: Voorzitter: Lid: Lid: Lid: Lid SO: Student lid: Prof. dr. ir. T. Tinga Dr. ir. E. Dado KLTZ (TD) ing. B. Stoelinga Dr. ir. R.H.P. Janssen P. van der Beek MSc SADBM R.S. Gielings Het opleidingsteam GOO: Voorzitter: Lid: Lid: Lid: Lid SO: C.A. Scheele MSc MAJ R.C.J.P. Benning Drs. S.N. Mengelberg Ing. C.A.A. Vermeer L. de Boer-Gutter De opleidingscommissie MS&T: Voorzitter: Lid: Lid: Lid FB: Lid SO: Student lid: Student lid: Student lid: Dr. J.M. Jansen KLTZ Ir. G. Tas Ing. T.O.H. Popma BEd ELNT L.J. van det Laan P. van der Beek MSc LTZ3 S.G. ten Zeldam SADBZ M.A.V.M. Thomeer CS J.C. Plijter De examencommissie: Voorzitter: Lid: Lid: Extern lid: Dr. L. Koene KLTZ (TD) ir. O. Boot Dr. O.J.G. Somsen Dr. W.F. Schmidt

19 11 Hoofdstuk 2 Synchrone rooster en lesrooster Dit hoofdstuk geeft een overzicht van de ba en non-ba periodes volgens het synchrone jaarrooster. Daarnaast bevat dit hoofdstuk een tabel met de lestijden op de twee locaties. De officiersopleidingen van de NLDA bestaan uit een wetenschappelijke bachelor (ba) deel en een niet-bachelor (non-ba) deel, waarin beroepsspecifieke en vormende activiteiten plaatsvinden. Al deze activiteiten zijn toegewezen aan onderwijsperiodes in het NLDA brede synchrone rooster. Dit rooster beschrijft de verdeling van de onderwijsperiodes met bachelor activiteiten (wetenschappelijke vorming) en niet-bachelor activiteiten. De NLDA hanteerde tot nu toe het zogenaamde generieke jaarrooster, zie figuur B.1. Het generieke jaarrooster verschilde per locatie. Per 1 januari 2016 gaat de FMW over op een nieuw trimester rooster, het synchrone rooster (figuur 2.1) dat gelijk is voor de gehele NLDA 1. Deze studiegids en de appendices gaan uit van het nieuwe synchrone rooster. Appendix B is opgenomen om de overgang van het oude rooster, geldig tot 31 december 2015, naar het nieuwe synchrone rooster te beschrijven. Deze geeft ook de transitieroosters per opkomstjaar. De bachelor gerichte activiteiten vinden plaats in 11 aparte ba periodes van 7 of 14 weken (10 resp. 20 EC). De periodes van 14 weken worden vanwege planningsredenen meestal opgedeeld in twee subperiodes van 10 EC (a en b). Deze ba periodes worden afgewisseld met meerdere non-ba periodes. In ba periodes wordt naast de gemiddelde ba studielast van 40 uur per week, ook tijd besteed aan non-ba activiteiten als sport, vorming en verplichte korps/corps activiteiten. Uit het synchrone rooster blijkt dat het eerste trimester van de opleiding wordt besteed aan non-ba activiteiten. Na het winterverlof begint de propedeuse van de opleiding MS&T, die 1 kalenderjaar beslaat. De propedeuse MS&T bestaat uit de eerste 60 EC van de opleiding, t.w. 30 EC voor de Gemeenschappelijke Officiers Opleiding (GOO) en de Aanvullende Gemeenschappelijke Officiers Opleiding (AGOO), en 30 EC voor ba-specifieke (MS&T) vakken. De GOO is identiek voor alle initiële opleidingen binnen de NLDA, waaronder de bachelor opleidingen. De AGOO is hierop een aanvulling alleen voor de bachelor opleidingen binnen de NLDA. De propedeuse vindt plaats in de periodes Ba 1 t/m Ba 4 van figuur 2.1. De eerste 30 EC van de propedeuse wordt doorlopen op de locatie waar de studenten MS&T initieel zijn opgekomen, 1 Omdat het jaar kalenderweken kent, begint het rooster dit collegejaar in wk 1 (4 januari 2016) i.t.t. wk 2, zoals volgt uit de grijze kolom in figuur 2.1. De invulling van de extra week is nog niet bepaald.

20 12 HOOFDSTUK 2. SYNCHRONE ROOSTER EN LESROOSTER te weten Breda voor studenten KL en KLu en Den Helder voor studenten KM. Parallel aan de AGOO volgen de studenten al enkele grondslagenvakken die bachelor-specifiek zijn. Na week 41 (d.w.z. na de eerste 30 EC van de propedeuse) vervolgen alle studenten MS&T hun opleiding te Den Helder. Dat gebeurt dus ongeacht het krijgsmachtdeel van de student. De studenten KL en KLu verhuizen dan naar Den Helder 2. Na het winterverlof van het tweede jaar begint de post-propedeuse (PP), vanaf Ba 5 tot en met Ba 11. Deze periodes worden afgewisseld door non-ba periodes, aangegeven met Beroeps Onderwijs (BO) en Bijzonder Beroeps Onderwijs (BBO). Na periode 11 is er enige tijd ingeruimd om achterstanden in te halen, voordat de student begint met verdere opleidingen en/of zijn eerste functie. Voor meer informatie over de non-ba periodes, zie de studiegids voor het non-ba programma. Voor de studenten KM Zeedienst en KM Mariniers geldt een afwijkend rooster wegens speciale eisen die aan de non-ba programma s gesteld zijn. De studenten KM-Z beginnen na de Maritieme Introductie Periode (MIP) niet met de propedeuse, maar volgen dan één jaar aaneengesloten de Vaktechnische Opleiding (VTO) Zeedienst, het zogenaamde knipjaar. De studenten KM-M beginnen na de MIP de Praktische Opleiding Tot Officier der Mariniers (POTOM), die ook één kalenderjaar duurt. Na het afronden van dit knipjaar respectievelijk de POTOM beginnen deze studenten met hun propedeuse MS&T. Per periode (Ba en non-ba) uit het synchrone rooster wordt een gedetailleerde onderwijsplanning, het lesrooster, gemaakt per klas, docent en lokaal. Voor het exacte lesrooster per periode wordt verwezen naar de online pagina s van het roostersysteem. De lestijden zijn gegeven in tabel De KM studenten die KW of MBW gaan volgen, verhuizen na 40 EC, d.w.z. in het zomerverlof, naar Breda.