Plan. Schaatsen voor Water Lespakket 2016

Transcriptie

1 1 Plan Schaatsen voor Water Lespakket 2016

2 2 Colofon Dit werkboek is ontwikkeld door Plan Nederland in samenwerking met de KNSB en Water for Life. Inhoudsopgave Redactie: Kim Verhagen Coordinatie: Barbara van Opdorp Vormgeving: Studio Plan Nederland Fotografie: Beeldbank Plan, Guido Dingemans, Ruth Catsburg, Wim Meijer en Peter de Ruiter. Onze partners Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 Kom in actie voor Malawi 3 Alles over water 14 Onze sponsors Hoofdstuk 3 De schaatssport 20 Samenvatting Alle weetjes op een rij 25

3 3 Hoofdstuk 1 Kom in actie voor Malawi!

4 4 Inleiding Schoon drinkwater In Nederland komt er schoon water uit de kraan. Dat is superde-luxe! Zo kun je een verfrissend glaasje kraanwater drinken. Ook kun je met het water douchen, koken, de wc doorspoelen en je handen wassen. In veel landen komt er geen veilig drinkwater uit de kraan. Vaak zijn er zelfs helemaal geen kranen. Er is bijvoorbeeld weinig schoon drinkwater in het Afrikaanse land Malawi. Veel kinderen hebben geen drinkwater in de buurt en meisjes moeten elke dag ver lopen om water te halen. Ze kunnen hierdoor vaak niet naar school. Malawi Veel scholen in Malawi hebben geen goede wc s of geen stromend water. De kinderen gaan in de bosjes naar de wc en kunnen daarna hun handen niet wassen. Daardoor worden ze vaak ziek en kunnen ze niet naar school. Wat zou er gebeuren als er meer schoon drinkwater komt in Malawi? Dan hoeven kinderen niet meer zo ver te lopen om water te halen en worden ze niet meer zo vaak ziek. Kom in actie! Goed nieuws: als je meedoet aan Schaatsen voor Water dan komt er meer schoon water in Malawi en kunnen er meer kinderen naar school! Bekijk de films, lees de verhalen en speel de spelletjes in dit hoofdstuk. Zo leer je meer over Malawi, Schaatsen voor Water en het werk van Plan Nederland. Kom in actie!

5 5 Opdracht: ontwikkelingslanden Nederland Malawi Het land Malawi onder de loep Malawi is een ontwikkelingsland. Wat weet jij over ontwikkelingslanden? Schrijf het op.

6 6 Het warme hart van Afrika Malawi is een land in het oosten van Afrika. Malawi wordt ook wel het warme hart van Afrika genoemd. De inwoners staan bekend om hun vriendelijkheid en gastvrijheid. Land in opkomst Malawi is een ontwikkelingsland. Dat betekent dat veel inwoners van Malawi arm zijn en hard moeten werken om te overleven: vaak van minder dan 1 euro per dag. Er is niet veel eten of schoon drinkwater. Waterschaarste In veel ontwikkelingslanden is er waterschaarste. Dat betekent dat er weinig schoon drinkwater is voor de bewoners. Veel families hebben geen schoon water in de buurt. Daardoor moeten meisjes vaak ver lopen om water te halen. Gezond blijven In Malawi zijn er door waterschaarste weinig sanitaire voorzieningen, zoals wc s, wasbakken en douches. Sanitaire voorzieningen zijn nodig voor een goede hygiëne en hygiëne is nodig om gezond te blijven. Op school zijn er weinig wc s en de wachtrij is dus lang. Daarom gaan veel kinderen in de bosjes naar de wc. Dat vervuilt de omgeving en het is niet veilig, want er kunnen slangen en andere beesten zitten. Ook kunnen kinderen door het tekort aan water hun handen niet wassen. Ze worden daardoor vaak ziek. Plan Nederland, Water for Life en de Koninklijke Nederlandsche Schaatsenrijders Bond (KNSB) zetten zich in voor schoon water en sanitaire voorzieningen in Malawi. Kijk het filmpje om meer te leren over ontwikkelingslanden en waterschaarste. Opdracht: waterschaarste Door het filmpje leerde je meer over ontwikkelingslanden en waterschaarste. Schrijf hier op wat je hebt geleerd. Klik Filmpje

7 7 Nederland Malawi Werelddeel Europa Afrika Oppervlakte (grootte) van het land km km 2 Aantal inwoners miljoen miljoen Naam van de hoogste berg Vaalserberg Mount Mulanje Hoogte van de hoogste berg 321 meter 3002 meter Nationale taal Nederlands Chichewa Geldsoort Euro Kwacha Malawi op de kaart Lualaba Luvua Lake Tanganyika Shama Great Ruaha Rufiji Rufiji Malawi is een lang en smal land en ligt tussen de landen Zambia, Tanzania en Mozambique Lufira Dit is Malawi in. Malawi is bijna drie keer zo groot als Nederland. De hoofdstad van Malawi heet Lilongwe en het geld waarmee je kunt betalen heet Kwacha (zeg kwat-sjaa). Bergen Malawi heeft hele hoge bergen. In het zuiden van het land ligt de allerhoogste berg van heel zuidelijk Afrika. Dat is de Mount Mulanje van 3002 meter hoog. Dat is bijna tien keer hoger dan de hoogste heuvel van Nederland! Kafue Luapula ZAMBIA Mzimba Chilumba Malawimeer Nkhotakota TANZANIA Malawimeer In het oosten van Malawi ligt het Malawimeer: een van de mooiste en grootste meren van de wereld. Toch kun je het water uit dit meer niet drinken, omdat het niet schoon is. Er zitten veel bacteriën in en als je het drinkt, word je ziek. Dieren In Malawi leven veel soorten dieren: olifanten, nijlpaarden, buffels, neushoorns, luipaarden en leeuwen. Ook zijn er wel 650 verschillende soorten vogels! Kafue Zambezi Lilongwe Zomba Blantyre MOZAMBIQUE

8 8 Opdracht: Spreek jij ook Chichewa? In Malawi is de nationale taal Chichewa. Hieronder staan een paar zinnen in het Nederlands en in het Chichewa. NEDERLANDS CHICHEWA ontmoet Bridget Stel je voor: je bent op vakantie in Malawi en je ontmoet het meisje Bridget (12 jaar). Ze stelt je vragen in het Chichewa en jij wilt antwoorden. Wat zou jij antwoorden op de vragen hieronder? Schrijf de antwoorden op. Hallo Mijn naam is Wat is jouw naam? Hoe gaat het? Met mij gaat het goed, en met jou? Met mij gaat het niet zo goed, en met jou? Alstublieft / graag gedaan Dank je Tot ziens / tot snel Ja / nee Moni Dzina langa ndi Dzina lanu ndani? Muli bwanji? Ndili bwino, kaya inu? Sindili bwino, kaya inu? Chonde Zikomo Tsala bwino / Tiwonana Inde / lyayi Moni, dzina langa ndi Bridget. Dzina lanu ndani? Muli bwanji?

9 9 Plan Nederland aandacht voor meisjes In veel ontwikkelingslanden vinden veel mensen meisjes minder belangrijk dan jongens. Veel meisjes moeten al op jonge leeftijd meewerken op het land. Ook moeten ze thuis helpen met het huishouden en met het verzorgen van broertjes en zusjes. Meisjes kunnen vaak niet naar school, omdat ze water moeten halen of al jong getrouwd zijn. Opdracht: Goed voor iedereen Plan is een wereldwijde organisatie die zich inzet voor kinderen in ontwikkelingslanden. Plan strijdt voor betere levensomstandigheden in die landen, zodat kinderen minder arm worden, meer kansen krijgen en bijvoorbeeld allemaal naar school kunnen. Plan besteedt extra aandacht aan meisjes. Niet omdat meisjes belangrijker zijn dan jongens, maar om ervoor te zorgen dat meisjes dezelfde kansen en rechten krijgen als jongens. Want als jongens en meisjes zich kunnen ontwikkelen, is dat goed voor iedereen. Klik Filmpje

10 10 Plan Plan Nederland organiseert samen met Water for Life en de Koninklijke Nederlandsche Schaatsenrijders Bond (KNSB) de actie Schaatsen voor Water. Kinderen van basisscholen in heel Nederland schaatsen zoveel mogelijk rondjes op de ijsbaan. Zij laten zich per geschaatst rondje sponsoren en zamelen zo geld in voor veilig drinkwater en goede hygiëne in Malawi. Waterproject in Malawi Het opgehaalde geld van de actie wordt gebruikt voor een waterproject in Malawi. Plan en Water for Life voeren het waterproject uit in het gebied rond de hoofdstad Lilongwe. Ambassadeur Annamarie Thomas Annamarie Thomas is schaatsster en voormalig wereldkampioen. Haar spetterende wereldrecord hield lang stand! Annamarie is ambassadeur van Plan Nederland. Dat betekent dat Annamarie zich al veel jaren enthousiast inzet. Bekijk het filmpje en je ontdekt waarom Annamarie alvast hard traint voor Schaatsen voor Water. Filmpje Klik Opdracht: Scholen worden aangesloten op het waternet en krijgen stromend water en wasbakken met kranen. Zo kunnen kinderen water drinken en hun handen wassen. Ook worden er wc s aangelegd, zodat kinderen niet meer in de bosjes naar de wc hoeven. Er komen aparte wc s voor meisjes en jongens. Kinderen krijgen ook lessen over hygiëne. Zij leren bijvoorbeeld hoe belangrijk het is om je handen te wassen als je naar de wc bent geweest. Klik Filmpje

11 11 Geld inzamelen voor Malawi Kom ook in actie! Laat je sponsoren door je familie, buren en vrienden en schaats met je klas zo veel mogelijk rondjes. Hoe meer rondjes je schaatst, hoe meer geld je inzamelt voor Malawi. Met jouw hulp kunnen er in Malawi meer kinderen naar school! Om zo veel mogelijk kinderen in Malawi te helpen, wil jij natuurlijk zo veel mogelijk geld ophalen. Lees de tips en doe inspiratie op voor het vinden van sponsors. Extra Tips Wil je ook op andere manieren geld inzamelen voor het waterproject in Malawi? Hieronder een paar ideeën. Tips 1. Laat je enthousiasme zien! Als je er plezier in hebt, dan straal je dat uit. Zo maak je sponsors enthousiast om je te steunen. 2. Sponsors willen weten waarom jij meedoet met Schaatsen voor Water. Bedenk waarom jij meedoet en leg het aan je sponsors uit. 3. Vertel aan iedereen die je kent dat je meedoet met de actie: bijvoorbeeld aan je vader, moeder, opa, oma, oom, tante, buren en vrienden. Zo vind je veel sponsors! 4. Houd je sponsors op de hoogte. Vertel aan hen wat jij doet om je voor te bereiden op het schaatsen. 5. Bedank je sponsors altijd. Het is immers geweldig dat ze bijdragen aan het waterproject in Malawi! 1. Bezoek supermarkten en vraag aan mensen of zij hun statiegeldbonnetje willen doneren voor schoon drinkwater in Malawi. 2. Maak verse limonade, koekjes of cupcakes. Verkoop deze op een markt om geld op te halen. 3. Ga op een rommelmarkt staan en verkoop de spulletjes die je niet meer nodig hebt. 4. Maak muziek of organiseer een toernooi op je sportclub.

12 12 Opdracht: Actielijst Hoe ga jij sponsors vinden en geld inzamelen? Schrijf je plannen op en vul de actielijst in om je plannen te realiseren. Actielijst

13 Doe de quiz 1. Waar ligt Malawi? a. In het oosten van Azië. b. In het oosten van Afrika. c. In het westen van Afrika. 13 Antwoorden: Wat betekent het als er waterschaarste is in een land? a. Dat er te veel water is voor de inwoners. b. Dat er te weinig schoon drinkwater is voor de inwoners. c. Dat er precies genoeg water is voor de inwoners. 3. Waarom is schoon drinkwater zo belangrijk? a. Om schoon te blijven, want zonder schoon water kun je geen handen wassen en word je snel ziek. b. Om veilig te kunnen drinken, want als je vervuild water drinkt word je ziek. c. Allebei, dus om schoon te blijven en om veilig te kunnen drinken. 4. Wat is Schaatsen voor Water? a. Dat is een actie om een schaatsbaan in Malawi te bouwen. b. Dat is een actie waarbij leerlingen van scholen in Nederland zo veel mogelijk rondjes schaatsen, om geld op te halen voor drinkwater en goede hygiëne in ontwikkelingslanden. c. Dat is een actie waarmee je leert dat veel water drinken belangrijk is, vooral tijdens het schaatsen. 5. Hoe kun jij helpen om waterkiosken in Malawi te bouwen? a. Door mee te doen met Schaatsen voor Water en door zo veel mogelijk mensen te vinden die jou willen sponsoren. b. Door bewuster om te gaan met water. c. Door je hoofd in het zand te steken als een struisvogel. Samengevat In dit hoofdstuk leerde je het land Malawi kennen: het warme hart van Afrika. Je kwam te weten wat waterschaarste is en dat veilig drinkwater uit de kraan een luxe is. Je leerde meer over meisjes in ontwikkelingslanden en hoe jij in actie kunt komen voor schoon drinkwater in Malawi. Gebruik je kennis en vind zo veel mogelijk sponsors!

14 14 Hoofdstuk 2 Alles over water

15 15 Schoon water is van levensbelang Sta jij er wel eens bij stil hoe bijzonder schoon water uit de kraan is? In Nederland hebben we het beste kraanwater van de wereld. Dat is fijn, want schoon water is noodzakelijk voor een goede gezondheid. Zonder water kunnen mensen niet overleven. Een op de vijf kinderen in de wereld leeft zonder schoon drinkwater en kan daardoor makkelijk een besmettelijke ziekte oplopen. Schoon drinkwater is van levensbelang. Lees snel verder om meer te weten te komen over water in de wereld. Speel de spelletjes en kom erachter hoeveel water jij per dag gebruikt. Opdracht: Water uit de kraan Wat weet jij over kraanwater? Schrijf het op en lees daarna de tekst. Water als eerste levensbehoefte Kraanwater is water dat uit de kraan komt, als je die opendraait. In Nederland is het kraanwater gezond en veilig. Dat is fijn, want water is een eerste levensbehoefte van de mens. Dat betekent dat we niet zonder kunnen. Je houdt het zonder water drie tot hooguit zes dagen vol. Weinig water in Afrika In Afrika hebben mensen maar ongeveer 20 liter water per persoon per dag. Dat is net zo veel water als je verbruikt met 2,5 minuut douchen! De hoeveelheid schoon water die wij in Nederland hebben is dus eigenlijk heel bijzonder. Veel water in Nederland In Nederland gebruiken we gemiddeld 128 liter water per persoon per dag. Daarvan wordt ongeveer 2 liter gebruikt om te drinken. De rest gebruiken we om de was en de afwas te doen, te koken, de planten water te geven, te douchen en de wc door te trekken. Dat is best veel.

16 Opdracht: Douchen doe ik minuten x 1 minuut = liter per dag liter douchen Op drinkwater kun je rekenen 2 De wc doorspoelen doe ik keer x wc doorspoelen = liter per dag 6 liter Vul de hokjes in en kom erachter hoeveel water jij per dag gebruikt. 3 Mijn tanden poetsen doe ik keer x 1 tanden poetsen = liter per dag liter Begin bij vraag 1. Schrijf in het blauwe hokje hoeveel minuten jij doucht per dag. Vermenigvuldig dit blauwe hokje met het cijfer in de gele ballon erachter. Schrijf het antwoord in het oranje hokje. Maak nu vraag 2 tot en met vraag 7 op dezelfde manier. 4 Een glas leeg drinken doe ik keer x glas water = liter per dag drinken Handen wassen doe ik keer x = liter per dag liter handen wassen ml Tel daarna de getallen van de oranje hokjes bij elkaar op. Schrijf het antwoord in het roze hokje onderaan de bladzijde. Dat is het aantal liters water dat jij per dag gebruikt. En wat denk je van het water dat wordt gebruikt om te koken, je kleding te wassen, de afwas te doen en de planten water te geven? Badderen doe ik keer x liter Een bad nemen = liter per dag Mezelf wassen bij de wastafel doe ik keer x je wassen aan = liter per dag een wastafel 4 liter = Totaal

17 17 Overal water Kijk eens naar de kaart van de wereld. Je ziet veel blauw: dat zijn de zeeën en oceanen van de wereld. In deze wateren zit zout water en dat is geen drinkwater. Als je het drinkt, droogt je lichaam uit. Je krijgt dan nog veel meer dorst. Zoet water Zoet water is wel drinkbaar. Zoet water komt uit rivieren, meren, regen en het water in de grond. Het wordt goed gezuiverd, voordat het drinkwater wordt. Na het zuiveren is het goed schoon. Het water wordt zoet genoemd, maar er zit geen suiker in. Eén theelepel Op de wereld is er ongeveer 1385 miljoen kubieke kilometer water. Helaas is dit water niet allemaal drinkbaar. Stel je eens voor dat je een gigantische bak zou kunnen vullen met al het water van de wereld. Dan zou je van deze bak maar één theelepel kunnen gebruiken als drinkwater. Het meeste water op aarde is namelijk zout.

18 18 De oorzaken van waterschaarste Waterschaarste heeft verschillende oorzaken. Weet jij welke oorzaken er zijn? Bevolkingsgroei Het aantal mensen op aarde groeit. Het drinkwater moet daardoor gedeeld worden door steeds meer mensen. Rebus Opdracht: 2 1 Vervuiling Rivieren en meren raken vervuild. Mensen Klimaat Met klimaat bedoelen we het weer in een gebied over een lange periode. Nederland heeft een zeeklimaat. Dat betekent wisselvallig weer, maar geen extreme kou, hitte of droogte. gaan in het water naar de wc en er wordt Malawi heeft een (sub)tropisch klimaat: droogte, hitte en afvalwater in de rivieren gegooid. Vervuild water is niet geschikt om te drinken. een regenseizoen. De zon verdampt veel water, waardoor er weinig drinkwater te vinden is Verspilling Er wordt heel veel water verspild. Denk maar eens aan een druppelende kraan, heel lang douchen of de kraan open laten terwijl je je tanden poetst. Fabrieken gaan ook niet zuinig om met water. En het verbouwen van bijvoorbeeld rijst kost veel water. Hierdoor blijft er minder zoet water over om te drinken. 6 Antwoord: 7

19 19 Waterquiz Antwoorden: Wat hebben mensen het hardst nodig om te overleven? a. Drinkwater b. Eten c. Zeep om schoon te blijven 2. Wat betekent een eerste levensbehoefte? a. Dat je heel nodig naar de wc moet. b. Dat je het nodig hebt om te overleven. c. Dat je ergens super veel trek in hebt. 3. Waarom is zout water geen drinkwater? a. Zout water smaakt naar drop en dat vindt niet iedereen lekker. b. Van zout water droog je uit en krijg je alleen maar meer dorst. c. In zout water hebben mensen gezwommen, dus dat is niet fris. 4. Welke uitspraak is waar? a. Er is meer zout water dan zoet water op aarde. b. Er is meer zoet water dan zout water op aarde. c. Er is evenveel zoet water als zout water op aarde. 5. Wat zijn geen oorzaken van waterschaarste? a. Dolfijnen en andere zeezoogdieren b. Het klimaat en watervervuiling c. Bevolkingsgroei en waterverspilling Samengevat In dit hoofdstuk kwam je veel te weten over water. Zo weet je nu hoeveel kraanwater jij per dag gebruikt en je kwam te weten dat drinkwater heel schaars is. Zet je kennis in en bespaar kraanwater door wat korter te douchen en de kraan niet open te laten als je je tanden poetst. Zo wordt er elke dag minder water verspild: een mooi doel!

20 Hoofdstuk 3 20 De schaatssport

21 21 Als het vriest, verandert water in ijs. Geen softijs met discospikkels, maar doorzichtig ijs. Denk bijvoorbeeld aan het ijs in je drankje en aan het ijs op de schaatsbaan. Een goede voorbereiding is het halve werk. In dit hoofdstuk staan veel tips, zodat je straks supersnel over het ijs heen sjeest. Lees de verhalen, bekijk de filmpjes en speel de spellen om meer te leren over de schaatssport. Winnen! Schaatst jouw klas de meeste rondjes? Dan maken jullie kans op een van de mooie prijzen: Opdracht: IJspegel regel Cool! Opdracht: De ijsblokjesuitdaging Tijd voor een ijsproefje. Pak een ijsblokje en wrijf met je vinger over een kant. Zie je dat er een beetje ijs smelt? Pak nu een tweede ijsblokje en doe hetzelfde. Duw nu de twee gesmolten kanten van de blokjes tegen elkaar en druk hard. Wat gebeurt er als je een van de ijsblokjes loslaat? Antwoord:

22 Luchtweerstand Hoe harder je schaatst, hoe meer tegenwind je voelt: luchtweerstand. Door luchtweerstand ga je minder hard vooruit. Als je een goede schaatshouding hebt, dan heb je minder luchtweerstand. Je gaat dan sneller vooruit en je staat steviger op het ijs. 22 Opdracht: Schaatshouding De schaatshouding op de foto hiernaast heet diep zitten. Ga samen met een klasgenootje in de schaatshouding staan. Hou de tijd bij met een stopwatch. Hoeveel minuten en seconden houden jullie het vol? En wie kan er het langst diep zitten? Naam Tijd Filmpjes met Schaatstips Klik Klik Naam Opdracht: Tijd krabbel De schaatsregels: ga veilig het ijs op 1 Draag altijd handschoenen en een muts of een helm. 2 De ijsbaan heeft twee banen met een binnenbocht en een buitenbocht. Schaats altijd op de buitenste helft (buitenbocht) van de ijsbaan. Alleen de megasnelle schaatsers rijden op de binnenste baan (binnenbocht). Zo worden botsingen voorkomen. 3 Elke dag wordt de ijsbaan gedweild met een machine. De ijsbaan wordt zo mooi glad. Als het dweilen begint, ga dan even van de ijsbaan af. Je kunt de ijsbaan weer op als het dweilen klaar is. D E 4 Op de ijsbaan schaatst iedereen in dezelfde richting: tegen de wijzers van de klok in. Wil je weten wat de goede richting is? Ga dan met je neus naar de binnenkant van de ijsbaan toe staan. Dus kijk naar het midden van de ijsbaan. De goede schaatsrichting is: naar rechts. Antwoord:

23 23 De disciplines van de schaatssport Er zijn verschillende schaatsdisciplines: soorten schaatssporten. Wat voor schaatser ben jij? Langebaanschaatsen De bekendste schaatsdiscipline is langebaanschaatsen. Deze sport heb je vast weleens op de televisie gezien. De schaatsers rijden zo snel mogelijk rondjes op een ijsbaan van 400 meter. De kortste wedstrijdafstand is 500 meter en de langste is 10 kilometer. Opdracht: RI-RA-REBUS Kortebaanschaatsen Kortebaanschaatsen is snel schaatsen op een ijsbaan van 111,12 meter lang. De afstand is korter dan bij langebaanschaatsen, vandaar de naam. In het Engels noem je deze discipline shorttrack. Shorttrackers kunnen super goed bochten rijden. De shorttrack-baan wordt vaak opgebouwd op een ijsveld, waar ook ijshockey en kunstrijden kan worden gedaan. Kunstrijden Kunstrijden is het sierlijk schaatsen en bewegen op het ijs. De kunstrijders schaatsen zelfstandig (solo), met z n tweeën (paar) of in een groep. Ze hebben prachtige pakjes aan en maken mooie sprongen en bewegingen. Een discipline binnen het kunstrijden is ijsdansen: sierlijk en dansend schaatsen op muziek. Antwoord:

24 24 Quiz Antwoorden: Wat is diep zitten? a. Dat is een manier om je schaatsen snel aan te krijgen. b. Je moet diep zitten als de ijsbaan gedweild wordt. c. Dat is een schaatshouding, waarmee je sneller kunt schaatsen dan wanneer je rechtop schaatst. 2. Wat betekent shorttrack? a. Kortebaanschaatsen b. Langebaanschaatsen c. Kunstrijden 3. Waarvan is ijsdansen een discipline? a. Langebaanschaatsen b. Kortebaanschaatsen c. Kunstrijden 4. Wat is ijsdansen? a. Dat is dansen met een ijsje in je hand. b. Dat is dansen als het buiten vriest. c. Dat is sierlijk en dansend schaatsen op muziek. 5. De ijsbaan heeft twee banen met een binnenbocht en een buitenbocht. Welke uitspraak is juist? a. De binnenbocht is voor megasnelle schaatsers en de buitenbocht is voor iedereen. b. De binnenbocht is voor iedereen en de buitenbocht is voor megasnelle schaatsers. c. Het maakt niet uit waar je schaatst. Iedereen mag schaatsen in de binnenbocht en de buitenbocht. Samengevat In dit hoofdstuk leerde je veel over de schaatssport. Zo kwam je meer te weten over de schaatsdisciplines en de regels van de schaatsbaan. Je leerde dat de schaatshouding zorgt voor minder luchtweerstand. Ook weet je nu dat je door die schaatshouding sneller en stabieler kunt schaatsen. Zet je kennis in en schaats zo veel mogelijk rondjes voor het waterproject in Malawi. Hoe meer rondjes je schaatst en hoe meer sponsors je vindt, hoe meer kinderen straks water in de buurt hebben.

25 25 Samenvatting Dit lespakket staat proppievol weetjes over Malawi, waterschaarste en de actie Schaatsen voor Water. Door de teksten te lezen, de filmpjes te bekijken en de spelletjes te spelen, heb je veel geleerd! Alle weetjes op een rij Zo weet je nu veel meer over Malawi en de kenmerken van dit warme hart van Afrika. dat veel kinderen wereldwijd geen veilig drinkwater in de buurt hebben. dat veel Nederlanders drinkwater gebruiken, zonder dat ze het in de gaten hebben. veel over water. hoe jij water kunt besparen. het verschil tussen scholen mét en scholen zonder goede sanitaire voorzieningen. dat veel meisjes niet dezelfde kansen en rechten krijgen als jongens. dat veel meisjes hierdoor niet altijd naar school kunnen. dat ontwikkelingsorganisatie Plan Nederland hard werkt om hier wat aan te doen. dat jij in actie kunt komen voor kinderen in Malawi door mee te doen met Schaatsen voor Water. dat een goede voorbereiding ervoor zorgt dat je veel sponsors vindt en dat je veel rondjes kunt schaatsen. dat het opgehaalde geld van de actie wordt ingezet in het gebied rond Lilongwe: de hoofdstad van Malawi. Zet je kennis in en bereid je voor om te Schaatsen voor Water!

26 26 Antwoorden Bladzijde 8 Spreek jij ook Chichewa? 1. Bridget zegt: Hallo, mijn naam is Bridget. Wat is jouw naam? Je zou kunnen antwoorden met Moni, dzina langa ndi (vul hier je naam in). Hiermee zeg je hallo en je naam. 2. Hierna zegt Bridget: Hoe gaat het? Als je wilt zeggen dat het goed gaat en wilt vragen hoe het met Bridget gaat, dan is het antwoord Ndili bwino, kaya inu?. Als je wilt zeggen dat het niet zo goed gaat en wilt vragen hoe het met Bridget gaat, dan is het antwoord Sindili bwino, kaya inu?. Bladzijde 13 Quiz 1=B, 2=B, 3=C, 4=B, 5=A Bladzijde 18 Rebus Ik bespaar water, want het is schaars. Bladzijde 19 Waterquiz 1=A, 2=B, 3=B, 4=A, 5=A Bladzijde 21 De ijsblokjes uitdaging De ijsblokjes zijn aan elkaar vast gevroren. Bladzijde 21 IJspegel regel Schaatsen is erg cool. Bladzijde 22 IJskrabbel Dweilpauze. Bladzijde 23 RI-RA-REBUS Wat een plezier op de schaatsbaan. Bladzijde 24 Quiz 1=C, 2=A, 3=C, 4=C, 5=A