Lespakket Water. Instructieblad groep 3 & 4. Inhoud pakket - Achtergrondinformatie. Lessuggesties:

Transcriptie

1 Lespakket Water Instructieblad groep 3 & 4 Inhoud pakket - Achtergrondinformatie - Instructieblad groep 3 & 4 - Materialen van het pakket * 2 plastic potten * 1 potje melk * 1 potje met thee * 1 potje met broodkorstjes/ kruimels * 1 potje met tandpasta * 1 potje met shampoo * 1 potje met handzeep * 1 potje met afwasmiddel * 1 potje met schoonmaakmiddel * 2 potjes met inkt * 1 potje met zand * 2 potjes met grond * 2 potjes met olijfolie * PET fles 1,5 liter * zakje zand * zakje steentjes * zakje watten * 3 plastic bakjes * tuinkerszaden * 3 stickers (wel water, geen water, sopwater) * 30 rietjes met kartonnen opzet druppel * 1 groot rietje met 1 kartonnen opzet druppel * 30 bekertjes met naamstikkers - Werkblad door de goot/in de prullenbak Lessuggesties: Hoe wordt het water vervuild? Tijdens een kringgesprek wordt met de klas gesproken over water. Enkele vraagsuggesties zijn:

2 Waar gebruik jij water voor?, Hoe vaak op een dag gebruik jij water?, Waar kun je water vinden? Kun je al het water drinken?. Tijdens het kringgesprek wordt duidelijk dat water belangrijk is in ons dagelijks leven. We hebben water nodig; om te drinken, te wassen, tanden te poetsen, te koken, schoon te maken etc. We vinden water op veel plekken in huis. In de kraan, in de douche, in de buizen van de centrale verwarming. Veel van ons huiswater verdwijnt via de gootsteen, toilet of het doucheputje naar het riool. Wat gooi je op een dag allemaal door de gootsteen of spoelt weg door de wc, het douche of badputje? Gedurende de dag wordt er van alles door de gootsteen gespoeld; Denk aan zeepresten of etensresten. Al deze stoffen zorgen er voor dat het water vervuild wordt en dat dit water uiteindelijk weer gezuiverd moet worden. Maak vervuiling zichtbaar op de volgende manier: Nodig: 1 grote plastic pot 1 potje melk 1 potje met thee 1 potje met broodkorstjes/ kruimels 1 potje met tandpasta 1 potje met shampoo 1 potje met handzeep 1 potje met afwasmiddel 1 potje met schoonmaakmiddel 1 potje met inkt 1 potje met zand 1 potje met aarde 1 potje met olijfolie Zet de plastic pot met een laag schoon drinkwater (kraanwater) op tafel of midden in de kring. Deel de kleine potjes uit aan de kinderen. Vervolgens wordt een willekeurige dag met de kinderen doorgenomen (zie verhaal suggestie). Steeds wordt een van de potjes geleegd in de pot met schoon drinkwater. Vraag steeds na het legen van een potje: zou je het water nu nog kunnen drinken zonder dat je er ziek van wordt? en zou je hond er nog van kunnen drinken?, of zou je vis er in rond kunnen zwemmen? Verhaal suggestie: De dag begint en je wordt wakker. Je ontbijt met een glas melk een boterham en een kopje thee. Aan het eind van het ontbijt zit er nog wat thee en melk in je beker er liggen nog wat broodkruimels en korstjes op je bord. Dit wordt door de gootsteen gespoeld. De kinderen met potjes met thee, melk en broodkorstjes worden geleegd. Daarna is het wassen en aankleden. Je poetst je tanden, neemt een douche en wast je haren.

3 De potjes met tandpasta en shampoo worden geleegd. Vandaag is er geen school dus ga je lekker buiten spelen. Na het buiten spelen ben je helemaal vies je handen zitten onder de aarde en het zand. Van je moeder moet je goed je handen wassen voor het middag eten. De potjes met zand en aarde worden geleegd. En ook het potje met handzeep. Na het eten is het tijd om de afwas te doen. En dan moet je van je moeder ook de keukenvloer nog even dweilen! De potjes met afwasmiddel en schoonmaakmiddel worden geleegd. In de middag trekken er wolken het land over en begint het te regenen. Dan maar binnen spelen, even lekker knutselen thuis. Je maakt een mooie tekening, maar helaas is je pen lek. Dan maar een mooie verftekening maken, maar de kwasten moeten wel schoon gemaakt worden als je klaar bent. Het potje met inkt wordt geleegd. Vanavond is het feest en eten jullie lekker patatjes. Maar voor die tijd moet de frituurpan nog wel even schoongemaakt worden. Het potje met olie wordt geleegd. Hoe maken we water schoon? Al het schone drinkwater dat uit onze kraan thuis komt, wordt door ons vervuild en verdwijnt door de goot in het riool. We noemen het water dat uit de kraan komt drinkwater en het water dat door de gootsteen verdwijnt afvalwater. Gelukkig wordt het afvalwater in Nederland goed schoongemaakt, maar dit is niet zomaar gedaan! Sommige stoffen kun je makkelijk uit het afvalwater halen en andere niet! Kijk maar eens goed! Demonstratie opdracht filteren: Nodig: PET fles 1,5 liter 1 grote plastic pot zakje zand zakje steentjes zakje watten 1 potje met grond 1 potje olijfolie 1 potje inkt Werkblad door de goot/in de prullenbak

4 Bekijk met de klas de volgende filmpjes: Bouw een simpele filter door van een PET fles de bodem af te snijden. Zet de PET fles vervolgens op zijn kop (dop eraf) in de grote plastic pot. Doe in de fles achtereenvolgens: laagje watten, laagje zand, laagje steentjes. De filter is klaar. Vul nu een flesje, gieter of pot met water, grond en olijfolie. Giet het vervuilde water door de filter en wacht tot al het water erdoorheen is gesijpeld. In de filter blijven de restjes grond en olie achter. Het water dat overblijft kan worden geproefd. Het smaakt nog een beetje vreemd, maar is wel drinkbaar! Voeg nu inkt toe aan het water en probeer dit te zuiveren. De inkt kan niet met de filter worden gezuiverd. Het wordt duidelijk dat niet alle stoffen makkelijk uit het drinkwater kunnen worden gehaald. Omdat sommige stoffen moeilijk te filteren zijn, moeten we voorzichtig zijn met wat we wel en niet door de gootsteen spoelen! Water drinken is gezond In deze les leren de kinderen dat water drinken een goede gewoonte is. Water is gezond, een prima dorstlesser en niet slecht voor het gebit. De leerlingen gaan gezamenlijk een bekertje water drinken. In je lijf zit voor een groot deel water. Je verliest elke dag wat water: als je zweet door hard te sporten, als je het warm hebt, als je uitademt (is met een spiegeltje aan te tonen)) of als je gaat plassen. Om gezond te blijven, te kunnen spelen en leren, moet je veel drinken. Wel 2 liter per dag! U kunt dit duidelijk maken door bijvoorbeeld een kan, fles of maatbaker met water te vullen en aan te geven hoeveel 2 liter is. Wat kun je allemaal drinken om het verloren water uit je lijf weer aan te vullen? Laat de kinderen noemen wat zij zelf allemaal drinken. Waarschijnlijk zullen ze veel zoete drankjes noemen. U kunt met de kinderen de suikerklontjestest doen. Daarvoor kunt u de bekers uit het pakket gebruiken. Neem 1 pakje Wicky, 1 flesje cola en 1 flesje of kan met water. Zet bij elk pak of fles een omgekeerd bekertje met daaronder het aantal suikerklontjes dat in één beker van dat drankje zit. (De drankjes en klontjes moet u zelf aanschaffen; deze zitten niet in het pakket). Schenk bij elk kind een kleine hoeveelheid water in de beker. Vraag de kinderen een slokje water te nemen en laat hen raden hoeveel suikerklontjes hier in zitten. Til de omgekeerde beker omhoog, er zitten geen suikerklontjes onder. Schenk vervolgens een beetje Wicky in de bekers van de kinderen. Vraag de kinderen een slokje te nemen van de Wicky en vraag of ze weten hoeveel suikerklontjes hier in zitten.

5 Til de omgekeerde beker omhoog, er liggen 4 suikerklontjes onder. Herhaal de proef ook met de cola, hierin zitten 7 suikerklontjes per beker. Vertel ook dat sport- en energiedranken (Red Bull, Aquarius) ook heel veel suiker bevatten! In zoete drankjes zit veel suiker en dat is niet gezond. Het is ook niet goed voor je tanden. Een paar zoete drankjes drinken per dag mag, maar het is beter om zeker 2 van die drankjes per dag te verruilen voor gewoon water! In water zit geen suiker, het is goed tegen de dorst en niet slecht voor je gebit. In de vorige les hebben we besproken dat kraanwater schoongemaakt water is en dat je het heel goed kunt drinken. Het is niet nodig om flesjes water te kopen. U kunt vervolgens met de hele klas een beker kraanwater drinken. Om hier een goede gewoonte van te maken zou er iedere dag een vast waterdrinkmoment ingesteld kunnen worden. Om het water drinken aantrekkelijk te maken is voor elk kind een beker met naamsticker bij het pakket geleverd. De kinderen kunnen van blauw karton een waterdruppel versieren, uitknippen of prikken en op een rietje plakken. Voor de leerkracht zijn deze spullen in het groot mee geleverd, zodat u zich in uw voorbeeldrol kunt uitleven. Water voor de planten De leerlingen weten nu dat water belangrijk is. Schoon water is nodig om te drinken. We gebruiken water om ons huis schoon te maken, af te wassen en te douchen. Maar, het afvalwater dat door de goot verdwijnt is vervuild. Het belangrijk dat ons afvalwater goed wordt gezuiverd. Want de planten en dieren in de natuur ook schoon water hebben om te drinken. Maak het belang van schoon water voor de natuur zichtbaar met de volgende proef. Proefje tuinkers Nodig: 3 plastic bakjes tuinkerszaden 3 stickers (wel water, geen water, sopwater) Water in de natuur is erg belangrijk. Alle leerlingen weten dat planten water nodig hebben om te groeien en dat zaden die geen water krijgen niet kunnen ontkiemen. Met dit eenvoudig proefje maken we dat duidelijk evenals het feit dat niet al het water geschikt is voor de groei van planten. Leg in de plastic bakjes een laag keukenpapier of wc-papier en plak op ieder bakje één van de stickers. Verdeel de tuinkerszaden over de verschillende bakjes. Laat wat kinderen hun handen wassen met zeep en vang dit water op (sopwater). De zaden krijgen water zoals vermeld op de sticker, dus: 1 bakje krijgt gewoon water, 1 bakje krijgt geen water, 1 bakje krijgt sopwater. Zorg bij de bakjes die water krijgen dat het papier vochtig blijft maar dat de zaden niet onder water staan. De gekiemde tuinkers kan uiteraard worden gegeten. De tuinkerszaden in het bakje die geen water hebben gehad mogen na afloop van de proef wel water krijgen.

6 Extra: Voor de mogelijkheden omtrent het lenen van ontdekdozen, leskisten, veldwerkmateriaal en extra Informatie m.b.t. water, neem contact op met uw CNME (Centrum voor Natuur- en Milieueducatie). Een rap over water: Boek Kikker en het water door Max Velthuijs (ISBN ) Meer informatie: Over de inhoud van de pakketten: Natasja Huijs & Perkash Soekhoe, Kwekerij Lesmateriaal Vreelustweg. Telefoon: , Over de instructie/lessuggesties: Marloes Petri Telefoon ,