Retourtje Water. Een project van Diaconie Evangelisch- Lutherse Gemeente Amsterdam en het Amsterdams NME Centrum. Lay-out Agnes Bergveld

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Retourtje Water. Een project van Diaconie Evangelisch- Lutherse Gemeente Amsterdam en het Amsterdams NME Centrum. Lay-out Agnes Bergveld"

Transcriptie

1 Retourtje Water

2 Uitgave: Amsterdams NME Centrum Retourtje Water Een project van Diaconie Evangelisch- Lutherse Gemeente Amsterdam en het Amsterdams NME Centrum Auteur Mirella Vierveijzer Lay-out Agnes Bergveld Augustus 2009

3 a m s t e r d a m s n m e c e n t r u m Inhoud Inleiding 5 1 Waterzuivering 6 - Werkblad Kijkopdracht 7 - Antwoorden Kijkopdracht 9 2 Thuisopdracht 10 - Werkblad Thuisopdracht 11 - Werkblad Rekenopdracht 12 3

4 a m s t e r d a m s n m e c e n t r u m 4

5 a m s t e r d a m s n m e c e n t r u m i n l e i d i n g Inleiding Binnenkort gaat u met uw klas van start met de 3 e ronde van het project Retourtje Water. Dit project wordt u aangeboden door de Diaconie Evangelisch-Lutherse Gemeente Amsterdam en het Amsterdams Natuur en Milieu Educatie Centrum. In deze handleiding kunt u lezen wat er van u en uw klas wordt verwacht. Met deze handleiding en bijbehorende opdrachtenbladen kunt u uzelf en de leerlingen voorbereiden op het onderwerp schoon drinkwater hier en in de Derde Wereld. In grote lijnen gaat het project over: Water in de Derde Wereld Waterzuivering Watergebruik in je eigen leefomgeving Waterbesparing In deze handleiding zijn werkbladen en beschrijvingen van de opdrachten opgenomen om in de klas aandacht aan te besteden. Tevens bevat deze handleiding een antwoordenblad en is er een DVD bijgesloten. Leerdoelen van deze module De leerlingen weten dat schoon (drink)water niet overal beschikbaar is; weten dat vervuild water verregaande gevolgen heeft voor mens en milieu; weten dat water een belangrijk onderdeel van ons leven is; weten hoe water gezuiverd wordt tot drinkwater; weten op welke manier je water kunt besparen. Praktische informatie De opdrachten voor de leerlingen zijn opgedeeld in verschillende werkbladen; kijkopdracht, thuisopdracht en rekenopdracht. Voor de uitvoering van het programma moet u ongeveer 10 uur uittrekken. Waterzuivering De excursie aan de waterzuivering Amstelveen wordt verzorgd door Waternet en kan in de maanden oktober, november, februari, maart en april plaatsvinden. U kunt dus zelf bepalen in welke maand u op excursie gaat. De excursie duurt ongeveer 1,5 uur. Veel succes! 5

6 a m s t e r d a m s n m e c e n t r u m 1 Waterzuivering In deze 3 e ronde van het project Retourtje Water kijken de leerlingen naar drinkwater in Nederland en Niger. In Nederland is schoon drinkwater makkelijk verkrijgbaar. Je doet de kraan open en daar komt het schone drinkwater! Overal in Nederland heb je deze voorziening: op school, thuis, op de camping... ga zo maar door. De leerlingen zullen door het bekijken van twee films, ontdekken dat schoon drinkwater niet voor iedereen op deze wereld vanzelfsprekend is. Voordat beide films in de klas worden afgespeeld, vertelt u in het kort waar de films over gaan. Hierbij kunt u de filmbeschrijvingen in de volgende kolom gebruiken. Daarnaast kunt u het onderwerp schoon drinkwater hier en in de Derde Wereld introduceren door aan de leerlingen een aantal vragen te stellen: Waar ligt het land Niger? Gebruik een landkaart om het op te zoeken. In Nederland komt schoon drinkwater uit iedere kraan. Is in andere landen schoon drinkwater ook zo makkelijk te verkrijgen? Kun je een ander land noemen waar schoon drinkwater niet zo vanzelfsprekend is? Nadat u de films heeft laten zien, geeft u iedere leerling het werkblad Kijkopdracht. U kunt er ook voor kiezen om het werkblad van tevoren uit te delen. Aan de hand van de vragen kunt u zien of de leerlingen beide films goed hebben begrepen. De lengte van de beide films is in totaal ongeveer 18 minuten. De verwerking en nabespreking van het werkblad zal ongeveer 1 uur in beslag nemen. De film Schoon drinkwater in Niger. Hoe kom je eraan? samengesteld door Teleac/NOT kunt u bekijken via de website clip/ _drinkwater01. Op de DVD Retourtje Water die u tijdens de bijeenkomst heeft ontvangen, staat de film: Waterzuivering, samengesteld door Teleac/NOT Schooltv-Weekjournaal. Filmbeschrijving Schoon drinkwater in Niger Hoe kom je eraan? Deze film geeft in het kort weer welke problemen de bewoners in Niger (West-Afrika) ondervinden om aan schoon drinkwater te komen. Het water uit de bergen is namelijk geen schoon drinkwater. Door de hoge temperaturen zitten er veel bacteriën in het water. De mensen kunnen daar erg ziek van worden en in sommige gevallen zelfs sterven. Vooral kinderen lopen een groot risico. Om ervoor te zorgen dat het water niet wordt besmet, zit er een deksel op de waterput. Zonnepanelen in de watertank zorgen ervoor dat het opgepompte water schoon blijft en iedereen in het dorp toegang heeft tot schoon drinkwater. In deze film wordt Nederlands gesproken. Filmbeschrijving Waterzuivering In de deze film wordt uitleg gegeven over het principe van waterzuivering in Nederland. De leerlingen zullen zien hoe het vieze water vanuit de rivier de Rijn door buizen stroomt naar een grote fabriek. Daar worden chemicaliën aan het rivierwater toegevoegd, die ervoor moeten zorgen dat de gevaarlijke stoffen eruit gehaald worden. Vanuit de fabriek wordt met buizen het water getransporteerd naar de duinen. Daar worden andere vieze deeltjes uit het water gehaald. Vanuit de duinen gaat het water naar een andere fabriek. Daar wordt het water op verschillende manieren nog meer gezuiverd, totdat het gezond drinkwater is. Ook wordt de nadruk gelegd op een aantal feiten, zoals: dat wij per dag, per persoon 126 liter water gebruiken. Alleen het doortrekken van de wc kost al 9 liter water per keer. Al het water dat we gebruiken voor het wassen, afwassen, douchen, doortrekken en tanden poetsen, is drinkwater. In deze film wordt Nederlands gesproken. 6

7 Kijkopdracht Waar ligt het land Niger? Hoe komen de bewoners van Niger aan hun drinkwater? Waarom is het water niet veilig om te drinken? Hoe zorgen de bewoners dat het water schoon blijft? Wat is het nadeel van deze methode? Uit welke rivier komt ons drinkwater? Ons drinkwater komt uit de rivier: 7

8 Vervolg Kijkopdracht Hoe wordt het vieze water schoongemaakt tot drinkwater? Hoeveel liter water gebruiken wij gemiddeld per dag per persoon? Wij verbruiken liter per persoon per dag. Waar gebruik jij allemaal water voor? Noem vijf voorbeelden: Stel je voor. Er komt één dag geen water uit de kraan. Wat zou je dan niet meer kunnen doen? Geef drie voorbeelden

9 a m s t e r d a m s n m e c e n t r u m Antwoorden Kijkopdracht Waar ligt het land Niger? Niger ligt in West-Afrika. Hoe komen de bewoners van Niger aan hun drinkwater? Het drinkwater komt uit de bergen en wordt uit de grond gepompt. Waarom is het water niet veilig om te drinken? Het water wordt opgeslagen in putten. Omdat het in Niger altijd warm is en de waterputten geen deksels hebben, zitten er veel bacteriën in het water. Dit is gevaarlijk voor de gezondheid van de mensen. Vooral kinderen lopen een groot risico. Hoe zorgen de bewoners ervoor dat het water schoon blijft? Het water wordt opgeslagen in watertanks. Deze tanks hebben een deksel om ervoor te zorgen dat er geen vuil in de tanks kan komen. De zonnepanelen zorgen ervoor dat er geen ziekmakende bacteriën in het water zitten. Waar gebruik jij allemaal water voor? Noem 5 voorbeelden: Mogelijke antwoorden Wassen Koken Drinken (voor mens en dier) WC doortrekken Tanden poetsen Afwassen Planten water geven Auto wassen Schoonmaken Douche, bad zwembad vullen Stel je voor: er komt één dag geen water uit de kraan. Wat zou je dan niet meer kunnen doen? Eigen antwoord Wat is het nadeel van deze methode? Het plaatsen van zonnepanelen kost veel geld. Uit welke rivier komt ons drinkwater? Uit de rivier de Rijn. Hoe wordt het vieze water schoongemaakt tot drinkwater? Het vieze water komt vanuit de rivier de Rijn door buizen naar een grote fabriek. Daar worden chemicaliën aan het rivierwater toegevoegd, die ervoor moeten zorgen dat de gevaarlijke stoffen eruit gehaald worden. Vanuit de fabriek wordt met buizen het water getransporteerd naar de duinen. Daar worden andere vieze deeltjes uit het water gehaald. Vanuit de duinen gaat het water naar een andere fabriek. Daar wordt het water op verschillende manieren nog meer gezuiverd, totdat het gezond drinkwater is. Hoeveel liter water gebruiken wij gemiddeld per dag per persoon? 126 liter 9

10 a m s t e r d a m s n m e c e n t r u m 2 Thuisopdracht Bij de thuisopdracht gaan de leerlingen op school en thuis bekijken op welke manieren water wordt gebruikt en hoe vaak. Deze opdracht kan deels als huiswerkopdracht worden meegegeven en de leerlingen kunnen aan de hand van een werkblad deze zelfstandig uitvoeren. De uitvoering van deze opdracht duurt één schooldag. Hoe introduceert u deze opdracht? Deze opdracht kunt u introduceren door gedurende één schooldag met de leerlingen bij te houden waar allemaal water voor nodig is. Denk aan bijvoorbeeld: Handen wassen Toilet doortrekken Koffie/thee zetten Limonade maken Afwassen Schoonmaken Door samen met de leerlingen een lijstje met handelingen op te schrijven en vervolgens gedurende de dag te turven hoe vaak iets gebeurt, krijgt u een overzicht van het watergebruik. Interessant om te weten! Het doortrekken van de wc kost gemiddeld 9 liter water per keer. Bij het opendraaien van de kraan gaat er per minuut 15 liter water door de gootsteen. Als je vijf minuten doucht, gebruik je 95 tot 190 liter water. Een druppelende kraan kan 75 liter water per dag verspillen. gebruiken). De antwoorden van de leerlingen kunt u met de andere antwoorden vergelijken. Is er verschil? Zo ja, hoe komt dat? (gezinsgrootte, meer auto s etc.). Na afloop kunnen de leerlingen een flyer maken met waterbesparende tips. Deze flyers kunnen ze uitdelen aan de mensen die ook de vragenlijst hebben ingevuld. Hieronder vindt u een aantal waterbesparende tips. Vraag de kinderen of zij nog meer tips hebben. Waterbesparende tips Bespreek samen met de kinderen welke tips zij hebben om water te besparen. U kunt ook zelf een aantal tips geven: Tijdens het tandenpoetsen de kraan uitzetten; Douchen verbruikt minder water dan een bad; Niet te lang douchen (5 minuten i.p.v. 10 minuten!); Een waterbesparende douchekop gebruiken; Isoleer de badkuip, dan wordt het water minder snel koud; Druppelende kraan goed dichtdraaien/repareren; Bij het doortrekken van het toilet, de spaarknop gebruiken; De vaatwasser alleen aanzetten als deze vol is; Was de auto met een emmertje water. Het resultaat is net zo goed; Sproei de tuin in de zomer met regenwater; Sproei de tuin het liefst s avonds (als je s morgens sproeit verdampt er meer water). Thuisopdracht (uitvoeren en nabespreken) Aan de hand van de werkbladen, op de volgende pagina s, gaan de leerlingen het watergebruik thuis onder de loep nemen. Tot slot berekenen de leerlingen hoeveel liter water er per persoon, per dag, thuis wordt gebruikt. U kunt als leerkracht de antwoorden met de leerlingen bespreken. Stel de volgende vragen: Vind jij dat er thuis teveel water wordt gebruikt? Op welke manier kun je zuiniger met water omgaan? Verwerking en nabespreking van de thuisopdracht neemt ongeveer 3 uur in beslag. Extra opdracht U kunt de leerlingen ook laten uitrekenen hoeveel liter water buren, vrienden, familieleden of kennissen per dag verbruiken (hiervoor kunnen de leerlingen ook de werkbladen van de thuisopdracht en werkopdracht 10

11 Thuisopdracht vragen antwoorden Met hoeveel mensen woon jij thuis? Ik woon thuis met personen Hoe vaak wordt er bij jou thuis met met de hand afgewassen? Er wordt keer per week de hand afgewassen Heb jij thuis een vaatwasser? nee / ja, de vaatwasser wordt keer per week gebruikt Heb jij thuis een douche? nee / ja, ik sta ongeveer minuten onder de douche Hoe vaak per week ga jij onder de douche? Ik ga keer per week onder de douche En je ouders, broer(s) / zus(sen)? Mijn ouders, broer(s) / zus(sen) staan ongeveer minuten onder de douche Mijn ouders, broer(s) / zus(sen) gaan keer per week onder de douche Heb jij thuis een bad? nee / ja, ik ga keer per week in bad En je ouders, broer(s) / zus(sen)? Mijn ouders, broer(s) / zus(sen) gaan keer per week in bad Heb jij thuis een auto? Wij hebben geen / wel een auto De auto wordt keer per week / maand gewassen Hoe vaak per week wordt de wasmachine gebruikt? De wasmachine wordt keer per week gebruikt Probeer jij thuis, samen met je familie, zo zuinig mogelijk met water om te gaan? nee / ja Hoe denk je dat bij jou thuis (meer) water bespaard kan worden? 11

12 Rekenopdracht Hoeveel liter water wordt er bij jou thuis gebruikt? Bij de thuisopdracht heb je gekeken naar het watergebruik bij jou thuis. Je gaat nu berekenen hoeveel water er per dag bij jou thuis gebruikt wordt. Gemiddeld wordt er per dag, per persoon, 130 liter water gebruikt. Hieronder staat een overzicht met het watergebruik in liters per handeling. 1 bad 120 liter 1 minuut douchen 7,8 liter 1 keer wassen bij de wastafel 4 liter 1 keer toilet doorspoelen 9 liter 1 keer handen wassen 5 liter 1 keer vaatwasmachine gebruiken 18 liter 1 keer afwassen met de hand 40 liter 1 keer wasmachine gebruiken 100 liter 1 keer autowassen met tuinslang 150 liter Bekijk de antwoorden op de thuisopdracht. Deze antwoorden heb je nodig om het watergebruik per dag te berekenen. Maak gebruik van de tabel hierboven. 12

13 Vervolg 1 Rekenopdracht vragen antwoorden Ik woon thuis met: personen We hebben thuis: een douche een bad nee / ja nee / ja Ik ga keer per week onder de douche en gebruik: Ik ga keer per week in bad en gebruik: Mijn ouders, broer(s), zus(sen) gaan keer per week onder de douche en gebruiken: Mijn ouders, broer(s), zus(sen) gaan keer per week in bad en gebruiken: In totaal gebruiken wij thuis voor de douche en/of het bad Thuis doen wij de afwas met de: vaatwasser / afwasteil De vaatwasser wordt per week gebruikt: dat is liter water De afwasteil wordt per week gebruikt: dat is liter water In totaal gebruiken wij thuis voor de afwas: De auto wordt per week / maand: keer gewassen In totaal kost het auto wassen: Als de auto 1 keer per maand wordt gewassen, deel dan het aantal liters door vier. Dan krijg je het watergebruik per week. De wasmachine wordt per week: keer gebruikt In totaal gebruiken wij om kleding te wassen: Je gaat nu uitrekenen hoeveel water er per dag wordt gebruikt. Dit kun je doen door alle totalen bij elkaar op te tellen en te delen door zeven. Het watergebruik per week totaal is liter water Het watergebruik per dag totaal is liter water Per persoon gebruiken wij thuis ongeveer liter water per dag 13

14 Vervolg 2 Rekenopdracht Je zult zien dat je minder water gebruikt dan de gemiddelde 130 liter water per persoon, per dag. Dit komt omdat we een aantal handelingen niet hebben meegenomen in de berekening. Zoals bijvoorbeeld tanden poetsen, toilet doortrekken, planten water geven, handen wassen. Vind jij dat er thuis veel water wordt gebruikt? Denk jij dat er minder water gebruikt kan worden? nee / ja nee / ja Schrijf op hoe jij denkt thuis minder water te kunnen gebruiken. Thuis kunnen we minder water gebruiken door: 14

Beste bewoner, Vriendelijke groeten, Het drinkwaterbedrijf

Beste bewoner, Vriendelijke groeten, Het drinkwaterbedrijf Beste bewoner, Op. vinden in uw straat werkzaamheden plaats aan de leidingen. Van. tot.. wordt het water afgesloten. Wij adviseren u om vooraf enkele emmers met water klaar te zetten, voor bijvoorbeeld

Nadere informatie

Wandelen voor Water 2013

Wandelen voor Water 2013 Wandelen voor Water 2013 Eerst maar even voorstellen Frank van Batenburg Ondernemer: Bedrijfskundig Bureau Gastles over WATER Powerpoint, filmpjes, interactief met opdrachten Vragen mag je direct stellen

Nadere informatie

Waterrijk. 1. Aanzetten. 1.a Waterrijk

Waterrijk. 1. Aanzetten. 1.a Waterrijk 1. Aanzetten Waterrijk 1.a Waterrijk Jij gaat aan de slag met het dossier Waterrijk. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je docent. GA IK DOEN STAP ONDERDEEL TIJD BESCHRIJVING 2

Nadere informatie

Afdrukken pagina 2-23 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd

Afdrukken pagina 2-23 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd Gebruiksaanwijzing leerdagboek Exempel Schoon water Afdrukken pagina 2-23 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd Aanwijzingen Schrijf- en tekenruimte in leerdagboek

Nadere informatie

Uitdager van de maand. Natuur & Techniek, Groep 7/8. Algemeen. Titel. Waterverbruik. Cognitieve doelen en vaardigheden voor excellente leerlingen

Uitdager van de maand. Natuur & Techniek, Groep 7/8. Algemeen. Titel. Waterverbruik. Cognitieve doelen en vaardigheden voor excellente leerlingen Uitdager van de maand Waterverbruik Natuur & Techniek, Groep 7/8 Algemeen Titel Waterverbruik Cognitieve doelen en vaardigheden voor excellente leerlingen Een onderzoek opzetten naar het waterverbruik

Nadere informatie

Wat weet je van water?

Wat weet je van water? Vragenset Wat weet je van water? Genoeg schoon water voor iedereen www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Wat weet jij van (schoon) water? Het waterschap zorgt voor

Nadere informatie

GEEN water bij de wijn!

GEEN water bij de wijn! GEEN water bij de wijn! Water! Je gebruikt het dagelijks. Het begint al meteen s ochtends bij het wassen en het toilet doorspoelen. Daarna drink je water (puur water of in je kopje thee, ranja of in elke

Nadere informatie

Lespakket. Rioolwaterzuivering. Genoeg schoon water voor iedereen. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta

Lespakket. Rioolwaterzuivering. Genoeg schoon water voor iedereen. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Lespakket Rioolwaterzuivering Genoeg schoon water voor iedereen www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Lespakket Rioolwaterzuivering Informatie voor de leerkracht Het

Nadere informatie

5 manieren om Samsam te gebruiken

5 manieren om Samsam te gebruiken Vraag de leerlingen waarom dit zeepje de vorm van een waterdruppel heeft.* Vertel dat handen wassen de makkelijkste manier is om te voorkomen dat bacteriën en ziektes zich verspreiden. Kinderen die regelmatig

Nadere informatie

Aftekenlijst

Aftekenlijst Aftekenlijst 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. Naam: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Werkblad 1 Ik en water

Nadere informatie

Naam: WATER. pagina 1 van 8

Naam: WATER. pagina 1 van 8 Naam: WATER Geen leven zonder water Zonder water kun je niet leven. Als je niet genoeg drinkt, krijgt je dorst. Als je dorst hebt, heeft je lichaam water tekort. Je raakt dit water vooral kwijt door te

Nadere informatie

Water kan ook veranderen is waterdamp. Het wordt dan een gas. Maar heter als 100 graden kan water niet worden. Dit is het kookpunt van water.

Water kan ook veranderen is waterdamp. Het wordt dan een gas. Maar heter als 100 graden kan water niet worden. Dit is het kookpunt van water. Water Zonder water kun niet Zonder water kun je niet leven. Als je niet genoeg drinkt, krijgt je dorst. Als je dorst hebt, heeft je lichaam water tekort. Je raakt dit water vooral kwijt door te plassen

Nadere informatie

Hoeveel percent water zit in het bloed van de mens? Het lichaam van de mens bevat veel water. Hoeveel percent water is dat?

Hoeveel percent water zit in het bloed van de mens? Het lichaam van de mens bevat veel water. Hoeveel percent water is dat? Hoeveel percent water zit in het bloed van de mens? a) 50 % b) 70% c) 90% antwoord c is juist d) 99% Het lichaam van de mens bevat veel water. Hoeveel percent water is dat? a) 30% b) 60% antwoord b is

Nadere informatie

KLEINE LEKKEN, GROTE GEVOLGEN. Water, water, water... we drinken liever bier. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS

KLEINE LEKKEN, GROTE GEVOLGEN. Water, water, water... we drinken liever bier. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS KLEINE LEKKEN, GROTE GEVOLGEN De jongeren sluiten een deal met de school: als zij het waterverbruik van de school kunnen verminderen, mogen ze een watervriendelijk initiatief opzetten. Door hun eigen waterverbruik

Nadere informatie

Hoofdstuk 1: eigen waterrekening, thuis hebben wij geen waterrekening, dus ik heb hem van iemand anders geleend maar hij most hem wel terug hebben.

Hoofdstuk 1: eigen waterrekening, thuis hebben wij geen waterrekening, dus ik heb hem van iemand anders geleend maar hij most hem wel terug hebben. Werkstuk door een scholier 1573 woorden 26 mei 2003 5,3 90 keer beoordeeld Vak Wiskunde Inhoud Inleiding De eigen waterrekening - Water gebruiken - De eigen waterrekening. De lekkende kraan - Schatten

Nadere informatie

Praktisch: Inhoudelijk: Thema: een dag uit het leven van een kind in België en in Dogbo, focus op watergebruik

Praktisch: Inhoudelijk: Thema: een dag uit het leven van een kind in België en in Dogbo, focus op watergebruik 1 Praktisch: Leeftijdsgroep: 2de graad Groepsgrootte: klasgroep Omgeving: klas Tijdsduur: 50 min. Materiaal: o Powerpoint met foto s van Clémence uit Dogbo o Smartbord of beamer om de foto s te projecteren

Nadere informatie

Doel expo = we volgen de reis van het kraantjeswater

Doel expo = we volgen de reis van het kraantjeswater Doel expo = we volgen de reis van het kraantjeswater - Rode vlak is Brussel uitvergroten heel wat water in Brussel, zie blauwe lijntjes. - Is er een waterloop in de buurt van je school? Waar ligt je school

Nadere informatie

SCHOOL

SCHOOL INTRODUCTIE THEMA / INLEIDING Met de actie wereldwaterdag @ school, willen we ons waterverbruik onder de loep nemen. Een Belg verbruikt gemiddeld zo n 7400 liter water per dag. 120 liter rechtstreeks om

Nadere informatie

Doel: Je leert van alles over het riool. Uitleg opdracht

Doel: Je leert van alles over het riool. Uitleg opdracht Thema: Ter land, ter zee en in de lucht aardrijkskunde Nederland Water Moeilijkheid: *** Tijdsduur: **** Juf Carolien Het riool in Doel: Je leert van alles over het riool. Uitleg opdracht Ga naar: http://www.nietinhetriool.nl/indeklas/

Nadere informatie

Opdracht 1: Hoeveelheden Duurzaam water

Opdracht 1: Hoeveelheden Duurzaam water Opdracht 1: Hoeveelheden A. Handen wassen Zoek uit hoeveel water je nodig hebt voor het wassen van je handen: Zet de emmer in de gootsteen, onder de kraan. Was je handen (mag met zeep). Als je klaar bent

Nadere informatie

Thema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer

Thema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer WEGGESPOELD GELD Thema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer Verwarming/Koeling Warm water CO2-zuinig vervoer Verlichting Elektrische

Nadere informatie

nme-les voor groep 5/6 Het raadsel van Rio de excursie

nme-les voor groep 5/6 Het raadsel van Rio de excursie nme-les voor groep 5/6 Het raadsel van Rio de excursie Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Leerdoelen en inhoud lesproject... 5 3. Organisatie van de les...8 Bijlagen A. Instructie voor de begeleiders...13

Nadere informatie

2015 Wandelen voor Water. Rotary clubs: Almelo, Ambt Almelo, Rijssen, samen met Wilde Ganzen

2015 Wandelen voor Water. Rotary clubs: Almelo, Ambt Almelo, Rijssen, samen met Wilde Ganzen 2015 Wandelen voor Water Rotary clubs: Almelo, Ambt Almelo, Rijssen, Twenterand, Wierden, samen met Wilde Ganzen Wat gaan we vandaag doen? Wat is Wandelen voor Water? Hoe is het eigenlijk bij ons? Voor

Nadere informatie

DOCENTENHANDLEIDING GROEP 3-4

DOCENTENHANDLEIDING GROEP 3-4 1 INLEIdING Droppiewater.nl is al jaren dé kinderwebsite van de Nederlandse waterschappen. Het bekende stripfiguurtje Droppie Water nodigt de kinderen uit om kennis te maken met alles wat speelt rondom

Nadere informatie

inhoud 1. Inleiding 2. Water is een wonder. 3. De kringloop van het water 4. Zoet, zout of brak 5. Drinkwater 6. Liter na liter

inhoud 1. Inleiding 2. Water is een wonder. 3. De kringloop van het water 4. Zoet, zout of brak 5. Drinkwater 6. Liter na liter Water inhoud 1. Inleiding 3 2. Water is een wonder. 4 3. De kringloop van het water 5 4. Zoet, zout of brak 6 5. Drinkwater 7 6. Liter na liter 9 7. Water in de wereld 10 8. Zuinig met water 11 9. Water

Nadere informatie

INLEIDING Iedereen waterdrager!

INLEIDING Iedereen waterdrager! INLEIDING We gebruiken dagelijks water : tanden poetsen, wassen, drinken, koken, kleren wassen, toilet doorspoelen Het volstaat om de kraan open te draaien om proper en drinkbaar water te hebben. Maar

Nadere informatie

De Gloob-Fanfare. tweede leerjaar CORRECTIESLEUTEL - WATER

De Gloob-Fanfare. tweede leerjaar CORRECTIESLEUTEL - WATER De Gloob-Fanfare tweede leerjaar CORRECTIESLEUTEL - WATER De Gloob-Fanfare! Onze uitdagingen: 1. Wat verspillen wij dat blauw en vloeibaar is en veel meer waard dan goud? 2. Zet een groot emmer spektakel

Nadere informatie

Vul de enquête in. Bij deze enquête is het belangrijk dat elke vraag wordt ingevuld.

Vul de enquête in. Bij deze enquête is het belangrijk dat elke vraag wordt ingevuld. Dit is stap twee van de test die je in MOVE vindt op pagina 22 & 23. Wil je graag een realistisch beeld van hoe je ervoor staat op de 7 terreinen van je leven? Doe de check. Klopt jouw zelfbeeld met de

Nadere informatie

1. Waar gaat jouw voorkeur naar uit?

1. Waar gaat jouw voorkeur naar uit? Waterverbruik De één pakt snel een douche de ander laat het bad vollopen. 9 8 7 6 5 4 3 78% 1. Waar gaat jouw voorkeur naar uit? (n=531) 2 1 1 12% De douche Het bad Ik wissel het af Weet niet De douche

Nadere informatie

De leerlingen: leren en ervaren dat mensen niet zonder water kunnen leven. zien waar water voor wordt gebruikt.

De leerlingen: leren en ervaren dat mensen niet zonder water kunnen leven. zien waar water voor wordt gebruikt. Water 2 Speuren naar water Doelen Begrippen De leerlingen: leren en ervaren dat mensen niet zonder water kunnen leven. zien waar water voor wordt gebruikt. de druppel, stromend water Materialen Tip Lamineer

Nadere informatie

Inleiding. Afvalwater. Afvalwaterzuivering

Inleiding. Afvalwater. Afvalwaterzuivering Inleiding Je poetst je tanden en spoelt je mond. Hup, doorspoelen! Vieze handen? Flink wat zeep en de kraan open: hup, ook maar doorspoelen! Elke dag spoel jij vele liters schoon drinkwater door de wastafel,

Nadere informatie

Werkblad voor de leerling

Werkblad voor de leerling Werkblad voor de leerling werken aan zuiver water. Kies het juiste antwoord Water uit een gemengd rioolstelsel dat op de WZ wordt verwerkt is:. regenwater. huishoudelijk afvalwater. een mengsel van huishoudelijk

Nadere informatie

Duik in Brabant Water

Duik in Brabant Water Duik in Brabant Water Gratis lesmateriaal over drinkwater voor het basisonderwijs Schoon water is belangrijk. Voor iedereen. Schoon water heb je nodig. Om te drinken natuurlijk. En om te douchen, te wassen,

Nadere informatie

Lespakket Water. Groep 7-8 PO. Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam tel 020 531 31 18 info www.e-nemo.nl e-mail boekingsbureau@e-nemo.nl

Lespakket Water. Groep 7-8 PO. Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam tel 020 531 31 18 info www.e-nemo.nl e-mail boekingsbureau@e-nemo.nl Lespakket Water Groep 7-8 PO Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam tel 020 531 31 18 info www.e-nemo.nl e-mail boekingsbureau@e-nemo.nl Inhoudsopgave Inleiding 3 Activiteit 1; Drinkwater 4 Activiteit 2; Bezoek

Nadere informatie

Doel expo = we volgen de reis van het kraantjeswater

Doel expo = we volgen de reis van het kraantjeswater Doel expo = we volgen de reis van het kraantjeswater - Rode vlak is Brussel uitvergroten heel wat water in Brussel, zie blauwe lijntjes. - water in de stad trek leven (planten en dieren) naar de stad =

Nadere informatie

Weg met dat vieze water! Alles wat je moet weten over afvalwater

Weg met dat vieze water! Alles wat je moet weten over afvalwater Weg met dat vieze water! Alles wat je moet weten over afvalwater Nederland is een land van water. Met veel beken, sloten en rivieren. Het water dat door deze beken, sloten en rivieren stroomt noemen we

Nadere informatie

De Friese Waterketen: samen besparen!

De Friese Waterketen: samen besparen! De Friese Waterketen: samen besparen! Weet u het antwoord? Drinkwater; waar halen we dit vandaan? Hoeveel water gebruikt u per dag? Auto naar de wasstraat of zelf wassen? Waterbelasting, rioolheffing,

Nadere informatie

Donderdag 22 maart 2012. Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR

Donderdag 22 maart 2012. Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Donderdag 22 maart 2012 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Wereldwaterdag - Basisschool Heiende, Lokeren Geachte directeur en leerkrachten, Geachte burgemeester

Nadere informatie

Kraanwater! Wat weten kinderen hier eigenlijk van? Mei 2009. ten behoeve van:

Kraanwater! Wat weten kinderen hier eigenlijk van? Mei 2009. ten behoeve van: Kraanwater! Wat weten kinderen hier eigenlijk van? Mei 2009 ten behoeve van: Inhoudsopgave Inhoudsopgave...2 1 Inleiding...3 2 Conclusie...4 3 Achtergrond onderzoek...5 3.1 Doelstelling van het onderzoek...

Nadere informatie

Lespakket Water. Instructieblad groep 5-8. Inhoud pakket: Lessuggesties: Achtergrondinformatie Instructieblad groep 5-8

Lespakket Water. Instructieblad groep 5-8. Inhoud pakket: Lessuggesties: Achtergrondinformatie Instructieblad groep 5-8 Lespakket Water Instructieblad groep 5-8 Inhoud pakket: Achtergrondinformatie Instructieblad groep 5-8 Materialen van het pakket: * 2 plastic potten * 1 potje melk * 1 potje met thee * 1 potje met broodkorstjes/

Nadere informatie

Vraag 1 Jouw lichaam bestaat voor een groot deel uit water. Hoeveel procent van je lichaam is water?

Vraag 1 Jouw lichaam bestaat voor een groot deel uit water. Hoeveel procent van je lichaam is water? Drinkwater Quiz?? Vraag 1 Jouw lichaam bestaat voor een groot deel uit water. Hoeveel procent van je lichaam is water? a) 25 tot 35% b) 35 tot 45 % c) 45 tot 55% d) 55 tot 75% Antwoord vraag 1 Jouw lichaam

Nadere informatie

Spreekbeurt over Simavi

Spreekbeurt over Simavi Spreekbeurt over Simavi Wat leuk dat je een spreekbeurt wilt houden over het werk van Simavi. Via onze website kun je een aantal handige items downloaden voor je spreekbeurt, namelijk: deze geschreven

Nadere informatie

INLEIDING Iedereen waterdrager!

INLEIDING Iedereen waterdrager! INLEIDING We gebruiken dagelijks water : tanden poetsen, wassen, drinken, koken, kleren wassen, toilet doorspoelen Het volstaat om de kraan open te draaien om proper en drinkbaar water te hebben. Maar

Nadere informatie

Wat doet een haar met een glas water?

Wat doet een haar met een glas water? Simavi werkt in kwetsbare gemeenschappen aan schoon drinkwater, wc s en hygiëne en aan geplande, gezonde zwangerschappen. Gezondheid is namelijk een voorwaarde om uit armoede te komen. Dit doen wij niet

Nadere informatie

Colofon: Inge Bramsen, Kees Willemse, Chris Kuiper & Mieke Cardol, Kenniscentrum Zorginnovatie van Hogeschool Rotterdam, 2015.

Colofon: Inge Bramsen, Kees Willemse, Chris Kuiper & Mieke Cardol, Kenniscentrum Zorginnovatie van Hogeschool Rotterdam, 2015. Colofon: Mijn Pad is gemaakt door Inge Bramsen, Kees Willemse, Chris Kuiper & Mieke Cardol (2015), Lectoraat Disability Studies; Diversiteit in Participatie, Kenniscentrum Zorginnovatie van Hogeschool

Nadere informatie

INLEIDING Iedereen waterdrager!

INLEIDING Iedereen waterdrager! INLEIDING We gebruiken dagelijks water : tanden poetsen, wassen, drinken, koken, kleren wassen, toilet doorspoelen Het volstaat om de kraan open te draaien om proper en drinkbaar water te hebben. Maar

Nadere informatie

Voorbereidende les. Basisonderwijs. Educatieteam

Voorbereidende les. Basisonderwijs. Educatieteam Basisonderwijs Voorbereidende les (1) Introductie (2) Huiswerkopdracht (3) Bijlage 1 (4) Bijlage 2 Educatieteam Het educatie team bestaat uit jonge, gemotiveerde en bevlogen medewerkers die dichtbij de

Nadere informatie

Regenwater? We hebben er schoon genoeg van

Regenwater? We hebben er schoon genoeg van Concept dd. donderdag 17 februari 2011 Haalbaarheidsstudie: Regenwater? We hebben er schoon genoeg van Samengesteld door: Openbare Basisschool De Molenvliet Stad aan t Haringvliet Leerlingen bovenbouw

Nadere informatie

Groep 8 - Les 4 Duurzaamheid

Groep 8 - Les 4 Duurzaamheid Leerkrachtinformatie Groep 8 - Les 4 Duurzaamheid Lesduur: 30 minuten (zelfstandig) DOEL De leerlingen weten wat de gevolgen zijn van energie verbruik. De leerlingen weten wat duurzaamheid is. De leerlingen

Nadere informatie

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen?

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dagboek Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dat het klimaat verandert is een feit. Je hoort het overal om je

Nadere informatie

AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS

AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS LESBRIEVEN LEERLINGENBESTAND LESBRIEF 4: DE WOESTIJN Verhaal: De Uitvinders en De Verdronken Rivier (deel 4) De Woestijn Opdrachten: Opdracht 1: Opdracht 2: Water in de woestijn Maak een water-bespaar

Nadere informatie

10+ verbindt jongeren. Dit Kompas is van: OKTOBER 2017 NUMMER 3B

10+ verbindt jongeren. Dit Kompas is van: OKTOBER 2017 NUMMER 3B 10+ Dit Kompas is van: OKTOBER 2017 NUMMER 3B verbindt jongeren Stefan Stefan zit op een christelijke school. Hij hoort elke dag vertellen uit de Bijbel. Zijn meester is een christen. Dat kan Stefan merken.

Nadere informatie

Zuinig wonen. 10. Doe de VREG-test! Bekijk zeker de website: http://www.vreg.be/nl/doe-de-v-test-voorgezinnen

Zuinig wonen. 10. Doe de VREG-test! Bekijk zeker de website: http://www.vreg.be/nl/doe-de-v-test-voorgezinnen 10. Doe de VREG-test! Bekijk zeker de website: http://www.vreg.be/nl/doe-de-v-test-voorgezinnen Hier vergelijk je de verschillende producten van de verschillende energieleveranciers. Zo kun je zien wat

Nadere informatie

Suc6 Cursussen voor mensen. Suc6 Cursusboek 2014/2015

Suc6 Cursussen voor mensen. Suc6 Cursusboek 2014/2015 Cursussen voor mensen Suc6 Cursusboek 2014/2015 Inleiding Leren is leuk. Als je iets leert, weet je meer of kun je meer! In dit boekje staan alle cursussen die je bij Suc6 kunt leren. Je kunt samen met

Nadere informatie

AQUAPAS. Mijn gids voor de watervoetafdruk

AQUAPAS.  Mijn gids voor de watervoetafdruk AQUAPAS www.aquapath-project.eu Mijn gids voor de watervoetafdruk Dit project is gefinancierd met steun van de Europese Commissie. Deze publicatie geeft alleen de visie van de auteur weer en de Commissie

Nadere informatie

EVIDES IN DE KLAS BASISLES EN VERDIEPING. Beste docent,

EVIDES IN DE KLAS BASISLES EN VERDIEPING. Beste docent, EVIDES IN DE KLAS Beste docent, In deze docentenhandleiding geven we je graag een indruk van de educatieve materialen van Evides in in de klas. Het materiaal is ontwikkeld voor basisschoolleerlingen van

Nadere informatie

Water en drinkwater (waterhardheid en ontkalken)

Water en drinkwater (waterhardheid en ontkalken) Water en drinkwater (waterhardheid en ontkalken) Ik vertel jullie in mijn spreekbeurt meer over water en drinkwater. Eerst vertel ik wat water is, waarom water het allerbelangrijkste is voor leven, en

Nadere informatie

Plannen van het huishouden.

Plannen van het huishouden. Dit document is onderdeel van de site www.huishoudeninhokjes.nl Plannen van het huishouden. In de laatste kolom kun je invullen wanneer je de taak hebt gedaan. Vul in hoelang (in tijd) je over deze taak

Nadere informatie

Mijn huis, mijn thuis

Mijn huis, mijn thuis Les 5: Mijn huis, mijn thuis (A-klas) Mijn huis, mijn thuis 1. Mijn huis Mijn naam is Ik ben jaar oud. Ik woon in Ik woon samen met... mensen. Heb je een broer? JA / NEE Heb je een zus? JA / NEE Mijn huis

Nadere informatie

1-Kennismaking met archeologie

1-Kennismaking met archeologie UITLEG VOOR DE LEERKRACHT Deze opdracht is de start van de lessenserie. Met deze opdracht introduceert u bij de leerlingen het onderwerp op een leuke manier. U kunt het onderwerp op verschillende manieren

Nadere informatie

Hoeveel water verbruik ik?

Hoeveel water verbruik ik? Eventuele vervolgles: Zuinig met water! Doelen Kerndoel 39: De leerlingen leren met zorg om te gaan met het milieu Materialen Varieert naar aanleiding van de vragen van de kinderen. In ieder geval: Waterdagboeken

Nadere informatie

Elke liter weloverwogen

Elke liter weloverwogen Elke liter weloverwogen Water in overvloed op onze planeet. Of niet? Ongeveer 70 % van het aardoppervlak is ermee bedekt, maar toch is de voorraad water die geschikt is voor menselijke consumptie niet

Nadere informatie

Zonder WATER geen LEVEN!

Zonder WATER geen LEVEN! Zonder WATER geen LEVEN! Inleiding De volgende dagen staat het water hoog. Neen, niet het niveau van de Molenbeek, de Schelde of de Leie.; maar wel hier op jouw school. Inderdaad, water is het thema voor

Nadere informatie

Gastles: Hoe word ik rijk?

Gastles: Hoe word ik rijk? Gastles: Hoe word ik rijk? Hoe word je rijk? Dat willen we natuurlijk allemaal weten. In deze presentatie krijg je veel tips. Eerst een quiz om te kijken hoe veel jullie weten. Wie weet er veel? Pak je

Nadere informatie

Synopsis Watergebruik Thuis 2013

Synopsis Watergebruik Thuis 2013 Vereniging van waterbedrijven in Nederland Synopsis Watergebruik Thuis 2013 In opdracht van Vewin heeft TNS Nipo onderzoek gedaan naar het watergebruik thuis onder 1.349 respondenten en de resultaten weergegeven

Nadere informatie

Jaarplan ASVZ 2015 Met Elkaar in 2015

Jaarplan ASVZ 2015 Met Elkaar in 2015 Jaarplan ASVZ 2015 Met Elkaar in 2015 Jaarplan ASVZ 2015 eenvoudige versie Met elkaar in 2015! Dit is het jaarplan van ASVZ. Hierin schrijft ASVZ op wat we in 2015 gaan doen, en wat beter of anders kan

Nadere informatie

WATER ZELFSTANDIG WERK. Naam: Inleverdatum :

WATER ZELFSTANDIG WERK. Naam: Inleverdatum : WATER Naam: Klas: Volgnummer: ZELFSTANDIG WERK Inleverdatum : 1 1. Het water Als je vanuit de ruimte naar onze planeet kijkt, is het eigenlijk onbegrijpelijk dat wij onze planeet Aarde noemen. De Aarde

Nadere informatie

Tekst lezen en vragen stellen

Tekst lezen en vragen stellen 1. Lees de uitleg. Tekst lezen en vragen stellen Als je een tekst leest, kunnen er allerlei vragen bij je opkomen. Bijvoorbeeld: Welke leerwegen zijn er binnen het vmbo? Waarom moet je kritisch zijn bij

Nadere informatie

Schoon water voor iedereen?

Schoon water voor iedereen? Doelen Kerndoel 43: De leerlingen leren hoe je weer en klimaat kunt beschrijven met behulp van temperatuur, neerslag en wind. Kerndoel 47: De leerlingen leren de ruimtelijke inrichting van de eigen omgeving

Nadere informatie

Wassen en de wasmachine bedienen.

Wassen en de wasmachine bedienen. Dit document is onderdeel van de site www.huishoudeninhokjes.nl Wassen en de wasmachine bedienen. Stap 1. Leg wat er gewassen moet worden bij elkaar. Dat wil zeggen: zoek het wasgoed uit. Daarvoor moet

Nadere informatie

Deventer Digipanel Energiebesparend gedrag Juni 2013

Deventer Digipanel Energiebesparend gedrag Juni 2013 Deventer Digipanel Energiebesparend gedrag Juni 2013 Uitgave : Team Kennis en Verkenning Naam : Jaap Barink Telefoonnummer : (0570) 693369 Mail : j.barink@deventer.nl 2 Introductie Team Kennis en Verkenning

Nadere informatie

Werkblad voor de leerling

Werkblad voor de leerling Werkblad voor de leerling werken aan zuiver water 1. Kies het juiste antwoord Water uit een gemengd rioolstelsel dat op de RWZI wordt verwerkt is: 1. regenwater 2. huishoudelijk afvalwater 3. een mengsel

Nadere informatie

Lesmateriaal op school

Lesmateriaal op school Lesmateriaal op school Instructieblad groep 1 & 2 Inhoud pakket - Achtergrondinformatie - Instructieblad groep 1 & 2 - Materialen van het pakket: * memoryspel water * zout * 1 praatplaat het meer * 1 praatplaat

Nadere informatie

Lesbrief bij Een caravan in de winter van Louisa van der Pol

Lesbrief bij Een caravan in de winter van Louisa van der Pol Lesbrief bij Een caravan in de winter van Louisa van der Pol Voor groep 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief Thema s in het boek Lesopzet Doel van de les Uitwerking Bijlage: opdrachtenblad Thema s in het boek

Nadere informatie

Voor het welzijn van kind en school. Klas 3!

Voor het welzijn van kind en school. Klas 3! Voor het welzijn van kind en school Klas 3! Wat is energie Energie heb je nodig om iets te doen. Je hebt het nodig om een auto mee te kunnen laten rijden, een huis mee te verwarmen of een fabriek mee te

Nadere informatie

= een rij struiken of planten die dichtbij elkaar staan. = een hoge lamp die langs de weg staat.

= een rij struiken of planten die dichtbij elkaar staan. = een hoge lamp die langs de weg staat. Woordenschat blok 1 gr4 Les 1 De heg De lantaarn De plant Het tuinhek Het terras De garage Het dorp De stad De zwerver De stoep De woonwijk = een rij struiken of planten die dichtbij elkaar staan. = een

Nadere informatie

Alvast bedankt voor het invullen!

Alvast bedankt voor het invullen! Deze vragenlijst gaat over jongeren die steun of hulp geven aan een familielid. Wij zijn erg benieuwd hoeveel jongeren er binnen onze school steun of hulp geven en hoe zij dit ervaren. De vragenlijst is

Nadere informatie

Hieronder vindt u enkele veelgestelde vragen

Hieronder vindt u enkele veelgestelde vragen Hieronder vindt u enkele veelgestelde vragen Er is dus asbest verspreid, wat betekent dit voor mij? Het asbestgebied is afgezet. U mag hier wel uit, u wordt ontsmet bij het naar buiten gaan. Mag ik het

Nadere informatie

Energiebespaar Tips!

Energiebespaar Tips! Energiebespaar Tips! Hieronder vind u een aantal tips waarmee u op uw energierekening vele euro s kunt besparen. De tips zijn verdeeld in de verschillende onderdelen waaraan u energie verbruikt in uw huis.

Nadere informatie

Aquafin leerpakket Lager onderwijs. 1. Verbind wat bij elkaar past. 2. Zoek het antwoord in het stripverhaal. werken aan zuiver water

Aquafin leerpakket Lager onderwijs. 1. Verbind wat bij elkaar past. 2. Zoek het antwoord in het stripverhaal. werken aan zuiver water or o v d a l b Werk eerling de l werken aan zuiver water 1. Verbind wat bij elkaar past RWZI Naam van de Vlaamse waterzuiveringsmaatschappij Drinkwater Oppervlaktewater Grondwater Leidingwater uit de kraan

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 14. Opdrachten

Thema Op het werk. Lesbrief 14. Opdrachten Thema Op het werk. Lesbrief 14. Opdrachten Kofi is op het werk. De chef geeft opdrachten: zij zegt wat Kofi moet doen. De eerste opdracht is de rommel opruimen. Kofi moet de vloer vegen. Het is weer netjes

Nadere informatie

KIJK! OP JEZELF. mijn leven. Leerjaar 1. Leskatern 4. Geschikt voor. praktijkonderwijs Basis - Kader

KIJK! OP JEZELF. mijn leven. Leerjaar 1. Leskatern 4. Geschikt voor. praktijkonderwijs Basis - Kader em ex jk ki In KIJK! OP JEZELF mijn leven Leerjaar 1 aa pl Leskatern 4 r Geschikt voor praktijkonderwijs Basis - Kader op jezelf INLEIDING Stap voor stap komen jongeren dichter bij het zorgen voor zichzelf.

Nadere informatie

Bijeenkomst 7 Module Zorg thuis (2)

Bijeenkomst 7 Module Zorg thuis (2) Bijeenkomst 7 Module Zorg thuis (2) Doelen van deze bijeenkomst Doelen voor de cursusbegeleider: b laten kennismaken met het aanbod van de thuiszorg, inclusief hulpmiddelen b laten kennismaken met de ziekenboeg

Nadere informatie

BESTEMMING BEREIKT?! Opdrachtenblad Niveau:

BESTEMMING BEREIKT?! Opdrachtenblad Niveau: Opdrachten Opdracht 1 a) Wesley gaat lekker op vakantie. Welk onderdeel heeft hij niet zo goed voorbereid? b) Waarom is dat wel belangrijk? c) Hoe heeft hij dat eerder opgelost? d) Welk advies geef je

Nadere informatie

Brabant Water Les je dorst educatieplatform Verdiepende suggesties

Brabant Water Les je dorst educatieplatform Verdiepende suggesties Brabant Water Les je dorst educatieplatform Verdiepende suggesties Voor groep 6 tot en met 8 Verdiepende suggesties voor de bovenbouw De volgende lessuggesties zijn veelal gericht op actief coöperatief

Nadere informatie

6,3. Werkstuk door een scholier 1722 woorden 24 mei keer beoordeeld. Waterzuivering. Kwaliteit van het drinkwater

6,3. Werkstuk door een scholier 1722 woorden 24 mei keer beoordeeld. Waterzuivering. Kwaliteit van het drinkwater Werkstuk door een scholier 1722 woorden 24 mei 2001 6,3 238 keer beoordeeld Vak Biologie Waterzuivering Kwaliteit van het drinkwater Onze drinkwater voorziening is kwetsbaar. De bronnen van drinkwater

Nadere informatie

Een deel van het onderzoek doe je met z n tweeën, het andere deel doe je zelfstandig. Dit onderzoek telt als repetitie A en B.

Een deel van het onderzoek doe je met z n tweeën, het andere deel doe je zelfstandig. Dit onderzoek telt als repetitie A en B. In jouw stad of dorp zijn er vast wel wijken waar mensen met wat hogere inkomens wonen en wijken waar mensen met wat lagere inkomens wonen. Er wordt beweerd dat mensen met een hoger inkomen meer en verder

Nadere informatie

inhoud blz. 1. Water is niet gewoon 2. Water, ijs en wolken 3. Een kring 4. Drinken 5. Water in de zee 6. Olie en water 7. Vuil water wordt schoon

inhoud blz. 1. Water is niet gewoon 2. Water, ijs en wolken 3. Een kring 4. Drinken 5. Water in de zee 6. Olie en water 7. Vuil water wordt schoon Water inhoud blz. 1. Water is niet gewoon 3 2. Water, ijs en wolken 4 3. Een kring 6 4. Drinken 7 5. Water in de zee 9 6. Olie en water 10 7. Vuil water wordt schoon 11 8. Wassen 13 9. Filmpjes 14 Pluskaarten

Nadere informatie

Energiebesparingswijzer. STIJLGIDS COMMUNICATIE VERSIE 01 _Oktober 2012. Geld besparen met handige energietips voor thuis

Energiebesparingswijzer. STIJLGIDS COMMUNICATIE VERSIE 01 _Oktober 2012. Geld besparen met handige energietips voor thuis Energiebesparingswijzer STIJLGIDS COMMUNICATIE VERSIE 01 _Oktober 2012 Geld besparen met handige energietips voor thuis Energie besparen, snel verdiend! Ieder jaar betaal je veel geld voor een warm huis,

Nadere informatie

VRAGENLIJST. Mantelzorger

VRAGENLIJST. Mantelzorger VRAGENLIJST pagina 2 Uw ervaringen als mantelzorger zijn waardevol U zorgt voor uw partner, een familielid, een vriend of andere naaste. In deze lijst staan vragen over wat die zorg betekent voor u als

Nadere informatie

2014 PROTOS en Solidagro met de medewerking van Dwagulu Dekkente Lay-out door MadebyHanna.com - ontwikkeld door Mediaraven vzw

2014 PROTOS en Solidagro met de medewerking van Dwagulu Dekkente Lay-out door MadebyHanna.com - ontwikkeld door Mediaraven vzw 2014 PROTOS en Solidagro met de medewerking van Dwagulu Dekkente Lay-out door MadebyHanna.com - ontwikkeld door Mediaraven vzw 1. ALLES IS WATER Alles is water. We zijn letterlijk omringd door water. Water

Nadere informatie

SCHOOL

SCHOOL INTRODUCTIE THEMA / INLEIDING Met de actie wereldwaterdag @ school, willen we ons waterverbruik onder de loep nemen. Een Belg verbruikt gemiddeld zo n 7400 liter water per dag. 120 liter rechtstreeks om

Nadere informatie

MEEDOEN Heitje voor een karweitje

MEEDOEN Heitje voor een karweitje MEEDOEN Heitje voor een karweitje Open de wereld voor een kind met een handicap Het Liliane Fonds zet zich in voor kinderen en jongeren met een handicap in ontwikkelingslanden. Wij willen ervoor zorgen

Nadere informatie

IMPACT OP PARTICIPATIE EN AUTONOMIE (IPA) VRAGENLIJST. M. Cardol m.cardol@nivel.nl

IMPACT OP PARTICIPATIE EN AUTONOMIE (IPA) VRAGENLIJST. M. Cardol m.cardol@nivel.nl IMPACT OP PARTICIPATIE EN AUTONOMIE (IPA) VRAGENLIJST M. Cardol m.cardol@nivel.nl Laatste update: augustus 2004 IPA Vragenlijst : 'Impact op Participatie en Autonomie' In deze vragenlijst worden een aantal

Nadere informatie

2.5. Waterverbruik. Visuele voorstelling. Waterverbruik op school. Waar? Toilet. Handen wassen. Hoeveel?

2.5. Waterverbruik. Visuele voorstelling. Waterverbruik op school. Waar? Toilet. Handen wassen. Hoeveel? 2. Lessuggesties en activiteiten op klasniveau 2.5. Waterverbruik Visuele voorstelling Gemiddeld gebruiken we in ons gezin 110 liter water per persoon. Hoeveel emmers van 10 liter is dat dan voor jou?

Nadere informatie

Lesbrief Hygiene op het werk

Lesbrief Hygiene op het werk Lesbrief Hygiene op het werk [bij pagina 5] Wat betekent hygiëne? Waarom is hygiëne op het werk belangrijk? Waarom is het belangrijk dat je schoon bent? Waarom is het belangrijk dat jij en je collega s

Nadere informatie

Brabantwater en uw kraanwater

Brabantwater en uw kraanwater Brabantwater en uw kraanwater Uw kraanwater wordt geleverd door Brabant Water. Wij winnen en zuiveren grondwater, wat u later als drinkwater van hoge kwaliteit uit de kraan haalt. In totaal maken 2,4 miljoen

Nadere informatie

Onderzoek Milieubewust 2011 (personeel)

Onderzoek Milieubewust 2011 (personeel) Onderzoek Milieubewust 2011 (personeel) Gepubliceerd van 06.07.2011 tot 20.07.2011 197 respondenten 83 antwoorden (83 uniek) 42% responsepercentage 1 Bewust met water omgaan 54,2 % 45 2 Biologische consumptiegoederen

Nadere informatie