1. OPDRACHT COMMUNICATIESTRATEGIE EVENEMENTEN COMMUNICATIEACTIES- EN KANALEN 38

Transcriptie

1 ACTIVITEITENVERSLAG

2

3

4 INHOUDSOPGAVE

5 WOORD VAN DE VOORZITTER SAMENSTELLING VAN DE BEHEERSORGANEN ACTIVITEITENVERSLAG 1. MISSIE ACTIVITEITEN 11 Inleiding 11 Interfacefunctie met de Europese instellingen 11 EXPAT WELCOME DESK 1. OPDRACHT ALGEMENE TRENDS VOOR STATISTIEKEN DOSSIEROVERZICHT 16 Inschrijving en verblijf 16 Arbeid 18 Burgerlijke stand 20 Huisvesting 21 Kinderen en onderwijs 22 Gezondheid en sociale zekerheid 23 Taxen en belastingen 24 Consumentenrechten en ondernemingen 25 Transport 26 Regionale en lokale vertegenwoordigingen 27 Diverse inlichtingen ACTIVITEITEN EN SEMINARIES 28 Onthaaldagen voor 2000 stagiairs 28 Infosessie service 29 INFO DAY Europese Commissie 29 Evenementen voor echtgenoten 29 CEL COMMUNICATIE EN EVENEMENTEN 1. OPDRACHT COMMUNICATIESTRATEGIE EVENEMENTEN 34 Festival Matongé-Europa 34 Rally voor Brusselse scholieren COMMUNICATIEACTIES- EN KANALEN 38 Visuele identiteit 38 Newsletter 40 Social Media 40 Website 41 Advertenties 41 Informatiestanden en seminaries 41 Communicatiepartnerships ENQUÊTE OVER HET LEVEN VAN DE INTERNATIONALE GEMEENSCHAP IN BRUSSEL 45 Doelstelling 45 Opzet 45 Resultaten 46 Publicatie PERSONEEL 50 Samenstelling 50 Opleiding 51 CONCLUSIE

6 WOORD VAN DE VOORZITTER

7 Op de volgende pagina s kan u een niet-exhaustieve voorstelling vinden van de activiteiten die het Europe.Brussels Liaison Office heeft georganiseerd in 2013 of waaraan onze organisatie heeft deelgenomen, zij het in het kader van de promotie van Brussel als hoofdstad van de Europese Unie, van de sensibilisering van de Brusselaars voor de Europese roeping van hun gewest of in het kader van de talrijke problemen die Europe.Brussels heeft kunnen oplossen inzake onthaal en administratieve assistentie aan nieuwkomers die zich hier komen vestigen was een goedgevuld jaar. De publicatie van de enquête over het leven van de internationale gemeenschap in Brussel heeft de visibiliteit van Europe.Brussels versterkt dankzij de weerklank die deze peiling kreeg in de geschreven en audiovisuele pers, zowel nationaal als internationaal. Europe.Brussels slaagde erin het beeld enigszins bij te stellen van de internationale ambtenaar die leeft in zijn ivoren toren en aan te tonen dat diens deelname aan het Brusselse socio-cultureel leven toeneemt. Maken dat de Europeanen die hier leven zich volwaardige Brusselaars voelen is uiteraard een van de hoofdbekommernissen van Europe.Brussels. Aangezien het onmogelijk is om Europa in Brussel te doen slagen zonder de goedkeuring van haar inwoners werden daarnaast talrijke initiatieven ondernomen opdat de Brusselaars zélf zich zouden beschouwen als Europeanen en fiere burgers van de hoofdstad van Europa. Europe.Brussels stelt alles in het werk om ontmoetingen en uitwisselingen te bevorderen tussen Brusselaars en Europeanen. De succesvolle organisatie van het Festival Matongé- Europa, tijdens hetwelk cultuur als hefboom fungeerde om bruggen te creëren tussen beide wijken, is daar een goed voorbeeld van. Als gastgewest voor de Europese instellingen behoort de promotie van een gastvrij imago tot onze belangrijkste taken. Dit gebeurt door een waaier van diensten die het team van Europe. Brussels aanbiedt aan al wie zich in Brussel vestigt in het kader van zijn activiteiten in of rond de Europese instellingen, of het nu gaat om ambtenaren, parlementsleden en hun assistenten, vertegenwoordigers van Europese regio s en steden, journalisten, stagiairs, nationaal gedetacheerde experten, e.a. In 2013 werden niet minder dan dossiers behandeld, wat de totaliteit van het aantal dossiers dat sinds de oprichting van het Bureau werd behandeld, brengt op ongeveer Deze cijfers slaan op alle dossiers met een zekere complexiteit en laten de zeer talrijke gegevens die worden gecommuniceerd via telefoon, of aan bezoekers van onze lokalen, van onze antenne in het Europees Parlement of aan een van onze standen buiten beschouwing. Bij de lezing van het 23ste jaarverslag kan vooral opgemerkt worden dat het Europe. Brussels Liaison Office de doelstellingen die haar door de Regering vanaf 1991 opgelegd zijn ten volle heeft gerealiseerd en er in geslaagd is in de loop der jaren een zetelpolitiek uit te bouwen die naam waardig. Alain Hutchinson Voorzitter Europe.Brussels Liaison Office

8 SAMENSTELLING VAN DE BEHEERSORGANEN

9 9 Raad van beheer De heer Alain HUTCHINSON Voorzitter De heer Rudi VERVOORT, Adjunct - penningmeester vertegenwoordigd door de heer Micha KAPETANOVIC De heer Guy VANHENGEL, Ondervoorzitter vertegenwoordigd door de heer Frank LELON Mevrouw Evelyne HUYTEBROECK, vertegenwoordigd door Mevrouw Marie-Hélène LAHAYE Mevrouw Brigitte GROUWELS, Penningmeester vertegenwoordigd door Mevrouw Monique VAN TRAPPEN Mevrouw Céline FREMAULT, vertegenwoordigd door de heer Alain ROBA Mevrouw Anne-Marie CLAEYS Secretaris De heer Bruno DE LILLE, vertegenwoordigd door de heer Rik JELLEMA De heer Christos DOULKERIDIS, vertegenwoordigd door de heer Stéphane JANS Secretaris Mevrouw Nathalie GILSON De heer Bernard HAYETTE De heer Laurent VAN DER ELST Algemene Vergadering Effectieve leden De heer Alain HUTCHINSON De heer Rudi VERVOORT De heer Guy VANHENGEL Mevrouw Evelyne HUYTEBROECK Mevrouw Brigitte GROUWELS Mevrouw Céline FREMAULT Mevrouw Anne-Marie CLAEYS-MATTHYS De heer Bruno DE LILLE De heer Christos DOULKERIDIS Mevrouw Sophie BROUHON Mevrouw Nathalie GILSON De heer Bernard HAYETTE De heer Rachid MADRANE De heer Jérôme DE MOT De heer Laurent VAN DER ELST Voorzitter Secretaris Aangesloten leden De heer Jos BERTRAND De heer Jean-Pierre CORNELISSEN Mevrouw Françoise DUPUIS De heer Paul GALAND De heer Pascal GOERGEN De heer Michel LEGROS Mevrouw Anne MARCUS-HELMONT Mevrouw Catherine RABIER De heer Daniel SOUDANT De heer Christophe T SAS

10

11 ACTIVITEITEN- VERSLAG

12 1 MISSIE Europe.Brussels stelt zich tot doel de rol van Brussel als hoofdstad van Europa te ontwikkelen en wel door de band of liaison tussen Brussel, Europa en de internationale instellingen te versterken via participatie, onthaal, promotie en kennisopbouw- en verspreiding. ONTHAAL Een gratis, snelle, one-stop en brede Welcome Desk voor expats aanbieden die deze doelgroep informeert, gidst en probleemoplossend ondersteunt bij vestiging en verblijf in Brussel, een tussenschakel vormt naar de Brusselse instellingen en hen gerust stelt zodat ze zich thuis voelen in Brussel. PROMOTIE Europa laten slagen in Brussel en Brussel demystifiëren als Europese hoofdstad door haar imago te verbeteren, een uitstalraam te zijn voor Brussel én voor de Europese Unie. Ook maar niet uitsluitend door alle Brusselaars, expat of niet, te sensibiliseren voor hun hoofdstad. PARTICIPATIE Activiteiten organiseren of stimuleren die de integratie bevorderen tussen expats en Brusselse natives via ontmoetingen, uitwisseling, dialoog, communicatie en bruggenbouwende activiteiten tussen beide doelgroepen, teneinde een gemeenschappelijke Brusselse identiteit te ontwikkelen en een sterker bewustzijn van beide doelgroepen over de Europese rol van Brussel. KENNISOPBOUW EN VERSPREIDING Creëren, uitbouwen, actualiseren en verspreiden van kennis en knowhow over de Europese en internationale dimensie van Brussel. Het gaat meer bepaald over de aanwezigheid van de internationale instellingen en internationale organisaties in Brussel en de expats in Brussel.

13 ACTIVITEITENVERSLAG ACTIVITEITEN ACTIVITEITENVERSLAG Inleiding Europe.Brussels bestaat uit twee cellen: de Expat Welcome Desk en de Cel Communicatie en Evenementen. Beide cellen werken in gelijke mate aan de realisatie van Europe.Brussels missie. De Expat Welcome Desk vervult een concrete onthaalfunctie voor individuen van de Brusselse internationale gemeenschap. De Cel Communicatie en Evenementen zet zich vooral in voor sensibilisering via kennisopbouw en -verspreiding, promotionele activiteiten en de (communicatieve) ondersteuning van de Expat Welcome Desk was meer dan ooit een jaar waarin beide cellen elkaars werking versterkten door een intense samenwerking. Interfacefunctie met de Europese instellingen Dat de Europese instellingen van levensbelang zijn voor Brussel hoeft geen betoog. Het is dan ook des te belangrijker om de werking van deze instellingen grondig te begrijpen en een goede relatie met hen te creëren en te onderhouden. Ook dat is een functie die Europe.Brussels volledig ter harte neemt. Al te dikwijls wordt Europe.Brussels precies omwille van die functie door andere Brusselse instellingen benaderd. Maar wie en hoe benaderen en voor welk onderwerp? Het is geen sinecure om de weg te vinden in de honderden departementen, tientallen instellingen en te weten wie van de tienduizenden personeelsleden het best gecontacteerd wordt. De directie en beide cellen onderhouden dan ook permanent goede relaties met een hele reeks sleuteldepartementen en -personen. Het gaat daarbij bijvoorbeeld over de personeels- en communicatiedepartementen van de instellingen. Voortdurende contacten, de uitbouw van een uitgebreid netwerk, duidelijke afspraken en voortdurende informatieuitwisseling van beide kanten zorgen al jaar en dag voor een vruchtbare en efficiënte samenwerking en zijn doorslaggevend voor het realiseren van onze missie. De jarenlange ervaring zorgde bovendien voor een inzicht en kennis in de manier van werken én cultuur van de Europese Unie die uniek is binnen de Brusselse instellingen. Een bijzondere vermelding verdient het lidmaatschap van de Task Force EU-Belgium. Dit overlegorgaan tussen de Europese instellingen enerzijds en vertegenwoordigers van de Belgische en Brusselse overheden anderzijds, vergadert op initiatief van de Europese Commissie en meer bepaald de Europese Commissaris bevoegd voor administratie en behandelt onderwerpen die raken aan de aanwezigheid van de Europese instellingen in ons land. De Belgische component wordt geleid door de ambassadeur die het Interministerieel Comité voor het Zetelbeleid (ICZ) voorzit, dat ook de voorbereidende vergaderingen organiseert. Op de agenda worden alle mogelijke thematieken aangekaart die van belang zijn voor een goed onthaal door ons land van de instellingen in Brussel zoals de Europese scholen, veiligheid en mobiliteit in de Europese wijk, dossiers inzake urbanisme, de toepassing van het Protocol betreffende de Privileges en Immuniteiten. Europe.Brussels maakt deel uit van deze vergadering en kon met name dankzij deze aanwezigheid, een bijzonder goed inzicht in de instellingen verwerven, een netwerk uitbouwen van beslissingsnemers en zo concrete medewerking verwerven voor tal van projecten, zoals de Enquête over het leven van de internationale gemeenschap in Brussel of de campagnes om Europeanen ertoe aan te zetten zich te registreren voor de gemeenteraadsverkiezingen..

14

15 EXPAT WELCOME DESK

16 Expat Welcome Desk OPDRACHT De Expat Welcome Desk geeft advies aan leden van de internationale gemeenschap en in het bijzonder diegenen die verloren lopen in het doolhof van Belgische, Brusselse en Europese regels, wetgeving én procedures. Het internet biedt weliswaar een schat aan informatie, maar het Belgisch recht is dermate complex dat een gepersonaliseerd advies een essentiële service blijkt voor nieuwkomers in Brussel. De onderwerpen waarover de cel advies geeft zijn erg breed, maar 60% van de vragen heeft betrekking op inschrijving en verblijf, huisvesting en belastingen (zie tabel). De cel geeft individueel advies per , telefoon, in face-to-face afspraken, maar verspreidt ook informatie via presentaties en documentatie, onder meer tijdens belangrijke evenementen waar heel wat leden van de internationale gemeenschap op afkomen. De INFO DAY van de Europese Commissie, de Open Deurdag van de Europese instellingen, de ontvangst van 2000 stagiairs in de verschillende Europese instellingen of het onthaal van de nieuwe Europese parlementsleden van elke legislatuur, zijn slechts een paar voorbeelden. De statistieken die hierna vermeld worden betreffen enkel de individuele dossiers, niet deze collectieve informatiesessies. ALGEMENE TRENDS IN 2013 De Expat Welcome Desk stelde in haar dagdagelijkse werking en voor alle behandelde thema s vier grote algemene tendensen vast. De complexiteit van de adviesvragen noopt Europe. Brussels meer en meer om de administratieve overheden te raadplegen om de problemen te kunnen oplossen. Het grote aantal aanvragen en hun diversiteit vereist immers een goede kennis en tekstvaardigheid van de wetteksten in zeer uiteenlopende domeinen. Eén dossier kan tegenwoordig talrijke tussenkomsten verspreid over één jaar vereisen. Cliënten vragen meer en meer een full service. Ze wensen steeds vaker informatie over een breed scala aan onderwerpen. Bijvoorbeeld de vestiging van expats in België, hun huisvestingsmogelijkheden, maar ook huurprijzen, tewerkstelling of het statuut van zelfstandige of werknemer blijven populaire thema s. Ook de Belgische sociale zekerheid, het onderwijs en belastingen komen vaak ter sprake. Het is duidelijk dat nieuwe technologieën een grote impact hebben op de werking van de Expat Welcome Desk. Cliënten hebben meer en meer toegang tot informatie via het internet. Het type van vragen varieert bijgevolg in functie van informatie die sowieso al op het internet beschikbaar is.

17 ACTIVITEITENVERSLAG STATISTIEKEN De Expat Welcome Desk behandelde in dossiers 1, een lichte toename van 1.8% tegenover 2012 hetgeen meteen de stijgende trend bevestigt. In 2012 was er al een toename van 2.5% in het aantal dossiers. Onderstaande tabel en grafiek sommen het aantal dossiers in 2012 en 2013 op, opgedeeld in tien thema s waarvoor onze Welcome Desk quasi dagelijks geconsulteerd wordt. 60% van de vragen hebben betrekking op inschrijving en verblijf, huisvesting en belastingen. Thema s Aantal dossiers Huisvesting Inschrijving en verblijf Taxen en belastingen Gezondheid en sociale zekerheid Arbeid Consumentenrechten en ondernemingen EXPAT WELCOME DESK Transport Kinderen en onderwijs Burgerlijke stand Diverse inlichtingen TOTAAL Huisvesting Inschrijving en verblijf Taxen en belastingen Gezondheid en sociale zekerheid Arbeid Consumentenrechten en ondernemingen Transport Kinderen en onderwijs Burgerlijke stand Diverse inlichtingen 1 Een dossier betreft één concrete vraag die betrekking heeft op één problematiek. Eenzelfde aanvrager kan dus meerdere vragen stellen in meerdere problematieken die allemaal als een dossier worden geteld.

18 Expat Welcome Desk DOSSIEROVERZICHT INSCHRIJVING EN VERBLIJF OMSCHRIJVING Het thema Inschrijving en verblijf behandelt de registratie en het verblijf van personen van vreemde nationaliteit die in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wonen. Het gaat om vragen over bijvoorbeeld verblijfsvergunning, visa, gezinshereniging, de speciale identiteitskaarten of verbintenissen tot ten lasteneming. Dit zijn dossiers waarin Europe.Brussels bij uitstek één van haar belangrijkste functies vervult: een brug slaan tussen expats en de Brusselse gemeenten. De Welcome Desk komt geregeld op een heel praktische manier tussen inzake inschrijving en verblijf. Al te dikwijls draaien de contacten van personen met een vreemde nationaliteit met de gemeentelijke administratie op niets uit door de taalbarrière of hun bijzonder statuut als personeelslid van een Europese instelling. Tijdens hun eerste bezoek aan de gemeentelijke administratie worden ze vaak verkeerd begrepen of wordt hun situatie verkeerd beoordeeld. Met een gevoel van machteloosheid nemen ze dan ten einde raad contact op met de Welcome Desk in de hoop dat hun dossier zo wel tot een goed einde komt. Inschrijving in de gemeente is inderdaad geen sinecure, ongeacht of de aanvrager een Europese nationaliteit heeft of niet. Het duurt effectief een aantal maanden, is niet gemakkelijk te begrijpen voor buitenstaanders en plaatst ze soms in moeilijke situaties. Belangrijke demarches in het leven van expats worden daardoor uitgesteld. Denken we maar aan het openen van een bankrekening of de zoektocht naar werk van de partner. OVERZICHT VAN HET WETTELIJK LANDSCHAP Dergelijke dossiers vereisen een goede kennis van het vreemdelingenrecht. Het gaat met name om twee belangrijke wetteksten: De wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen Het Koninklijk Besluit van 8 oktober 1981 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen Case: Inschrijving Een jonge Duitse vrouw werkte sinds een paar maanden in het Europees Parlement. Haar partner sinds drie jaar, een man van Turkse nationaliteit die in Duitsland woont, wenst zich bij haar te vestigen hier in België en ze klopt bij de Helpdesk aan om advies. De vrouw had nog nooit met hem samengewoond maar beiden wensten hun relatie in België te officialiseren met een wettelijke samenwoning om vervolgens eventueel in het huwelijk te treden. De Welcome Desk legde haar de verschillende procedurestappen uit. De vrouw werd geadviseerd om in de eerste plaats een verklaring van wettelijk samenwonen af te leggen bij de dienst burgerlijke stand van de gemeente waar ze gevestigd is. De partner kan dan vervolgens dankzij zijn Duitse verblijfstitel naar België komen om van hieruit een verblijfsvergunning aan te vragen op basis van gezinshereniging. Die laatste procedure vereist echter allerlei bijkomende voorwaarden naast de verklaring van wettelijk samenwonen bij de ambtenaar van de burgerlijke stand. In dit geval kon het paar niet bewijzen dat het al één jaar had samengewoond. Er zat niets anders op dan zich te beroepen op de laatste wettelijke voorwaarde: een dossier samenstellen dat bewijst dat ze elkaar al twee jaar kennen. Dat gebeurde dan ook aan de hand van een maximum aan bewijselementen. Voorbeelden daarvan zijn vliegtuigbiljetten, hotelreservaties, brieven van verwanten, facturen op naam van beide partners, s of telefoonuittreksels.

19 ACTIVITEITENVERSLAG TRENDS IN 2013 Het aantal dossiers voor dit thema stijgt voortdurend. Europe.Brussels licht een aantal wijzigingen toe in drie materies: de gewijzigde permanente verblijfsvergunning, de nieuwe speciale identiteitskaart en de regeling voor schijnwettelijke samenwoning. Een gewijzigd permanent verblijf 2 EU-burgers of hun familieleden die een E+kaart (permanent verblijf) aanvragen, moeten voortaan een ononderbroken verblijf van vijf jaar bewijzen. De Dienst Vreemdelingenzaken kan dus vanaf nu het verblijfsrecht intrekken gedurende de eerste 5 jaar vanaf de datum van afgifte van de F-kaart. De administratie trekt de kaart enkel in indien de EU-burger of zijn familielid niet meer voldoet aan de eerder opgelegde verblijfsvoorwaarden. De nieuwe speciale identiteitskaart De Directie Protocol reikt sinds 2 december 2013 een nieuw type speciale identiteitskaart uit voor bevoorrechte personen die tijdelijk in België verblijven. Het gaat hoofdzakelijk om een praktische modernisering van de oude, geplastificeerde identiteitskaart. De wijzigingen betreffen het materiaal (polycarbonaat), het formaat (kleiner dan voorheen) en de lay-out (recto-verso). De inhoudelijke data vermeld op de oude identiteitskaarten blijven behouden op de nieuwe kaart. Er werd geen enkel nieuw inhoudelijk element toegevoegd. Een specifiek, gekleurd kenteken op de keerzijde geeft de categorie van de kaart aan en ze bevat opnieuw een aantal zichtbare en onzichtbare veiligheidskenmerken. Aanvragen voor een nieuwe identiteitskaart vóór de op de kaart vermelde einddatum zijn niet meer mogelijk, tenzij ingeval van diefstal of verlies van de kaart of wijziging van gegevens. In dat geval levert de overheid een nieuwe kaart af die geldt als duplicaat. De schijnwettelijke samenwoning Op 3 oktober 2013 werd een wetswijziging van kracht in de strijd tegen schijnhuwelijken en de schijnwettelijke samenwoningen 3. De nieuwe regelgeving verzwaart de straffen en de regeling voor gedwongen huwelijken. Zo bestaat er voortaan een wettelijke definitie van het begrip schijnwettelijke samenwoning en voerde het Burgerlijk Wetboek meteen een verbod in op schijnwettelijke samenwoning. Daarnaast bevat ook de Vreemdelingenwet een aantal nieuwe regels en sancties in deze materie. De wetgever beoogt met al deze wijzigingen daders strenger te straffen en slachtoffers beter te beschermen. Schijnwettelijke samenwoning wordt dus nu voor het eerst omschreven in het Burgerlijk Wetboek (artikel 1476bis 4 ). Het wetboek verwijst naar het feit dat uit een geheel van omstandigheden blijkt dat de intentie van minstens een van beide partijen kennelijk enkel gericht is op het bekomen van een verblijfsrechtelijk voordeel dat is verbonden aan de staat van wettelijk samenwonende.. Artikel 1476 ter BW bepaalt ook impliciet het begrip van gedwongen samenwoonst: Er is evenmin een wettelijke samenwoning wanneer deze wordt aangegaan zonder vrije toestemming van beide wettelijk samenwonenden of de toestemming van minstens een van de wettelijk samenwonenden werd gegeven onder geweld of bedreiging. Een huwelijk (zoals de wettelijke samenwoning) is dus voortaan gedwongen indien aan een van de twee voorwaarden voldaan is, in plaats van beide zoals voorheen. De officier van de burgerlijke stand kan in dat geval dus voortaan weigeren de verklaring van wettelijke samenwoning te aanvaarden. De ambtenaar kan de registratie van de aangifte gedurende twee maanden schorsen om de situatie te kunnen onderzoeken als hij denkt dat er een ernstig vermoeden van de schending van de voorwaarden is. Hij vervult zo voortaan een preventieve én een actieve rol in deze dossiers. Een ministeriële omzendbrief met een opsomming van aanwijzingen voor een schijnhuwelijk of schijnwettelijke samenwoning moet de ambtenaar helpen zijn nieuwe functie uit te oefenen. De wetgever voerde tegelijkertijd ook een aantal strafbepalingen in inzake huwelijken en schijnwettelijke samenwoningen. Overtredingen worden bestraft met een gevangenisstraf van 1 maand tot 3 jaar en een boete van 50 tot 250 euro. Bovendien is de maximale lengte van het inreisverbod verlengd tot 5 jaar (in plaats van drie jaar). Voor gedwongen huwelijken en wettelijke samenwoonst werden de minimum en maximum straffen naar boven herzien: 3 maanden tot 5 jaar gevangenisstraf en een boete van 250 tot 5000 euro (in plaats van 1 maand tot 3 jaar en 50 tot 250 EUR). EXPAT WELCOME DESK 2 Aanpassing door de programmawet van 28 juni 2013 die de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering wijzigt. 3 Inwerkingtreding van de wet van 2 juni 2013 tot wijziging van het Burgerlijk Wetboek, de wet van 31 december 1851 met betrekking tot de consulaten en de consulaire rechtsmacht, het Strafwetboek, het Gerechtelijk Wetboek en de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen, met het oog op de strijd tegen de schijnhuwelijken en de schijnwettelijke samenwoningen. 4 Art. 1476bis. Er is geen wettelijke samenwoning wanneer, ondanks de geuite wil van beide partijen om wettelijk samen te wonen, als uit een geheel van omstandigheden blijkt dat de intentie van minstens een van beide partijen kennelijk enkel gericht is op het bekomen van een verblijfsrechtelijk voordeel dat is verbonden aan de staat van wettelijk samenwonende.

20 Expat Welcome Desk ARBEID OMSCHRIJVING De dossiers in deze rubriek slaan op zeer uiteenlopende onderwerpen die te maken hebben met tewerkstelling zoals bijvoorbeeld au pairs, beroepskaarten, werkvergunningen of stagevergunningen. De Welcome Desk is elke keer weer verbaasd over het aantal vragen en problemen i.v.m. grensoverschrijdende arbeidsmobiliteit van mensen die naar België komen werken. De cel analyseert elk dossier afzonderlijk en houdt daarbij telkens rekening met verschillende parameters zoals nationaliteit, woonplaats, status van de echtgenoot of het type activiteit. De meerderheid van de aanvragen heeft betrekking op een werkvergunning B voor werknemers of stagiairs. Europe. Brussels helpt om alle documenten te verzamelen en het dossier in te dienen bij Brussel Economie en Werkgelegenheid van de Brusselse Gewestelijke Overheidsdienst. De aanvragen zijn meestal succesvol en cliënten zijn dan ook bijzonder tevreden. Ter herinnering: regelgeving inzake de toegang van buitenlandse werknemers tot de arbeidsmarkt is een complexe aangelegenheid. Met uitzondering van onderdanen van de Europese Unie dient iedereen die hier wenst te werken en een vreemde nationaliteit heeft in principe voorafgaand een vergunning aan te vragen bij de bevoegde autoriteiten. Zo is een werknemer onderworpen aan een werkvergunning (en zijn werkgever moet een verblijfsvergunning aanvragen). De zelfstandige moet dan weer een beroepskaart aanvragen. Er bestaan wel veel uitzonderingen op die principes of er gelden speciale voorwaarden die dan weer afhangen van de specifieke arbeidsmarkt, de voorgenomen activiteit of internationale verdragen. Er zijn drie categorieën van werkvergunningen: Werkvergunning A is van onbeperkte duur, geldig voor alle werknemersberoepen en voorbehouden voor werknemers die er al meerdere jaren als werknemer met een arbeidsvergunning B hebben opzitten. Werkvergunning B is geldig voor een bepaalde periode van twaalf maanden en beperkt tot tewerkstelling bij een welbepaalde werkgever. De overheid reikt ze alleen maar uit wanneer het onmogelijk is om binnen de beschikbare werknemers op de arbeidsmarkt en binnen een redelijke termijn een werknemer te vinden die het werk op een bevredigende manier kan uitvoeren, al dan niet na het volgen van een aangepaste beroepsopleiding. Werkvergunning C heeft een beperkte geldigheidsduur, geldt voor alle werknemersberoepen en wordt toegekend aan specifieke categorieën buitenlandse onderdanen die slechts over een beperkt of onzeker verblijfsrecht in België beschikken (bv. studenten, kandidaatvluchtelingen,...). OVERZICHT VAN HET WETTELIJK LANDSCHAP wet van 30 april 1999 betreffende de tewerkstelling van buitenlandse werknemers koninklijk besluit van 9 juni 1999 houdende uitvoering van de wet van 30 april 1999 betreffende de tewerkstelling van buitenlandse werknemers koninklijk besluit van 2 augustus 1985 houdende uitvoering van de wet van 19 februari 1965 betreffende de uitoefening van de zelfstandige beroepsactiviteiten der vreemdelingen koninklijk besluit van 3 februari 2003 tot vrijstelling van bepaalde categorieën van vreemdelingen van de verplichting houder te zijn van een beroepskaart voor de uitoefening van een zelfstandige beroepsactiviteit wet van 19 februari 1965 betreffende de uitoefening van de zelfstandige beroepsactiviteiten der vreemdelingen Case: Arbeid Een jonge Amerikaanse student staat op het punt zijn master in Frankrijk af te werken en wil in het kader van zijn studies een laatstejaarstage doen in een Belgische onderneming. Hij vroeg de Welcome Desk hoe hij zoiets moet aanpakken. Heeft hij een Belgische werkvergunning nodig? De nieuwe regelgeving zorgt er nu precies voor dat dat niet meer nodig is: het feit dat hij studeert in een EU-lidstaat en dat zijn stage verplicht is, zijn voldoende om hem toegang te verlenen tot het grondgebied zonder dat een werkvergunning vereist is.

21 ACTIVITEITENVERSLAG TRENDS IN is een jaar waarin we vaststelden dat bedrijven meer en meer terughoudend worden om een arbeidsvergunning aan te vragen voor niet-eu-personeelsleden. De regelgeving inzake gezinshereniging werd vereenvoudigd en ook kunnen bepaalde studenten nu gemakkelijker een vrijstelling van arbeidsvergunning krijgen. Bulgaren en Roemenen hebben ondertussen een volledige vrije toegang tot de Belgische arbeidsmarkt verworven, terwijl de pas toegetreden Kroaten rekening moeten houden met een overgangsperiode. Het minimummaandloon voor het bekomen van een arbeidsvergunning B en de Blue Card (Europese werkvergunning) werden geïndexeerd. Terughoudendheid van bedrijven inzake niet-eu-burgers We stellen vast dat meer en meer bedrijven zeer terughoudend worden om arbeidsvergunningen voor niet-eu-burgers aan te vragen. De procedure lijkt hen veel te ingewikkeld en zelfs het feit dat ze een vacature voor de persoon in kwestie hebben, schijnt hen niet te overtuigen. Op verzoek van de potentiële werknemer nemen ze dan contact met ons: dergelijke bedrijven willen vooral informatie en/of hulp bij de indiening van een aanvraag. De toegang tot de arbeidsmarkt Ingevolge nieuwe wetgeving trad er ook een wijziging in inzake de vrijstelling van een werkvergunning voor EU-burgers en sommige van hun familieleden 5. Tot nu toe werd er bij een vrijstelling van arbeidsvergunning op basis van een gezinshereniging met een Belgische inwoner of met een inwoner die de nationaliteit van de Europese Economische Ruimte heeft, verwezen naar een bestaande verwantschapsband. Het bleek echter dat de bevoegde autoriteiten in de praktijk niet met precisie kunnen vaststellen of de persoon in kwestie wel degelijk voldoet aan alle voorwaarden voor de gevraagde vrijstelling. De formulering van de betreffende artikelen bemoeilijkten bovendien de rechtshandhaving omdat de controlerende overheid erg moeilijk kon vaststellen wie nu precies het voordeel genoot van de vrijstelling. Die grijze zones kwamen vaak voor in de praktijk. Om die problemen op te lossen, verwijst de wet niet meer naar de eigenlijke verwantschapsband maar rechtstreeks naar de verblijfstitel van de buitenlandse werknemer, ook al toegekend op basis van een gezinshereniging. Die verblijfstitel vormt vanaf nu de vrijstellingsgrond voor een werkvergunning. Uit de praktijk bleek ook dat er een lange periode kan verstrijken tussen de positieve beslissing over een verblijfsvergunning enerzijds en de aflevering van het verblijfsdocument anderzijds. Gedurende die wachttijd leveren de gemeenten aan vreemdelingen dan ook een bijlage 15 af. De wetgever heeft daarmee rekening gehouden: op voorwaarde dat alle voorwaarden vervuld zijn genieten vreemdelingen in het bezit van die bijlage 15 van een vrijstelling of ontvangen ze een arbeidsvergunning C. Studenten Dezelfde wet breidt de vrijstelling van arbeidsvergunning voor studenten voortaan uit naar buitenlandse studenten die een verplichte stage in België doen terwijl ze hun studies verderzetten in België of in een ander land van de Europese Unie. We kunnen die wijziging alleen maar toejuichen gezien het groot aantal studenten die zich binnen Europa verplaatsen. Bulgaarse, Roemeense en Kroatische burgers Het vrij verkeer van werknemers is en blijft een fundamenteel beginsel van de EU. De toetredingsverdragen van nieuwe lidstaten voorzien echter altijd een overgangsperiode waarin die vrijheid van verkeer onderhevig is aan beperkingen. De overgangsperiode voor Roemenen en Bulgaren is definitief afgelopen. Voor Roemeense en Bulgaarse werknemers voorzag de EU van 1 januari 2007 tot 1 januari 2009 een eerste overgangsperiode van 2 jaar. Ze werd opnieuw verlengd tot 31 december 2011 en een laatste keer op december Sindsdien hebben deze Europese burgers zonder enige beperking toegang tot de arbeidsmarkt. Op 1 juli 2013 trad Kroatië toe tot de Europese Unie. Ook hier geldt een eerste overgangsperiode van twee jaar voor Kroatische werknemers en wel van 1 juli 2013 tot 30 juni Niet-EU-vertegenwoordigingen Europe.Brussels heeft een bevoorrechte relatie met de regionale vertegenwoordigingen die de belangen verdedigen van Europese en niet-europese regio s bij de EU. Het zijn vooral de niet-europese vertegenwoordigingen die gebruik wensen te maken van onze diensten en dan meer bepaald voor de verlengingen van arbeidsvergunningen. Europe.Brussels hernieuwde bijvoorbeeld de werkvergunning van de directeuren van de Kamer van Koophandel van Servië en de (Turkse) Vereniging van Sociaal-Democratische Gemeenten (Sodem). De Welcome Desk diende ook een aantal aanvragen voor arbeidsvergunningen in voor studenten tewerkgesteld door de Kroatische Kamer van Koophandel, waarmee Europe.Brussels al jaren goede relaties onderhoudt. Ook de werkvergunning van de Chinese directeur van Shenzen s European Office for Trade and Investment werd door de tussenkomst van Europe.Brussels verlengd. Voor dit dossier werd er intens samengewerkt met Invest in Brussels. Minimum maandloon Net als vorig jaar stelde Europe.Brussels een verstrenging vast van de voorwaarden voor vernieuwing van een werkvergunning door Brussel Economie en Werkgelegenheid van de Gewestelijke Overheidsdienst Brussel. De administratie besteedt inderdaad bijzondere aandacht aan het opgegeven minimum maandloon voor hoogopgeleide werknemers: bruto voor een gedetacheerde werknemer en 2.777,66 bruto voor een werknemer onderworpen aan de Belgische sociale zekerheid. Een probleem doet zich vooral voor bij de vernieuwing van arbeidsvergunningen en daaruit voortvloeiende verplichting tot het bijhouden van sociale documenten in België nadat de werknemer 12 maanden gedetacheerd is. Bepaalde toelagen ( allowances ) werden in het verleden wel toegelaten bij de berekening van de minimumbedragen, maar door de steeds striktere interpretatie van de voorgelegde bedragen, is dat nu niet meer het geval. Het Gewestelijk bestuur vraagt effectief een aantal documenten voor te leggen. Het gaat ofwel om de rekeninguittreksels van elke maand van de periode waarvoor de vorige vergunning werd afgeleverd ofwel om een kopie van de individuele rekening van de werknemer voor het afgelopen jaar. Uit dat laatste document moet het belastbaar maandsalaris in euro s van de betrokkene duidelijk blijken. Om die reden zagen trouwens heel wat regionale kantoren zich in 2013 voor de hernieuwing van arbeidsvergunningen verplicht beroep te doen op Belgische sociale secretariaten. Dat was onvermijdelijk om maandelijkse loonfiches en een jaarlijkse afrekening te kunnen voorleggen, zoals de Belgische wet dat voorschrijft. De Blue Card Op 10 december 2012 werd de nieuwe regelgeving over arbeidsmigratie van hoogopgeleide werknemers van kracht 6. Het specifieke van deze wetgeving is dat ze een gecombineerde vergunning of Blue Card invoert (de Europese kaart) die tegelijkertijd fungeert als verblijfs- en arbeidsvergunning. Ze kan worden toegekend voor hoogopgeleide werknemers die in 2013 meer dan inkomen genoten en een diploma van een opleiding hoger onderwijs van ten minste drie jaar bezitten. De betreffende Europese richtlijn breidt daarmee het principe van de gecombineerde vergunning uit tot alle werknemers-migranten én tot alle migranten die in het land verblijven om andere redenen dan arbeid. EXPAT WELCOME DESK 5 Koninklijk besluit van 17 juli 2013 tot wijziging van het koninklijk besluit van 9 juni 1999 houdende uitvoering van de wet van 30 april 1999 betreffende de tewerkstelling van buitenlandse werknemers. 6 Het gaat om de Europese richtlijn 2009/50/EG betreffende de voorwaarden voor toegang en verblijf van onderdanen van derde landen met het oog op een hooggekwalificeerde baan die werd omgezet bij de wet van 15 mei 2012 tot wijziging van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen (BS 31 augustus 2012) en het uitvoeringsbesluit van 15 augustus 2012.