KOERSKRANT 07. Volop verbinding in Beeld en Geluid. Allemaal verbinden

Transcriptie

1 INFORMATIEKRANT VOOR ALLE MEDEWERKERS VAN DE ALOYSIUS STICHTING OVER DE KOERS EN KOERSPROJECTEN KOERSKRANT 07 Op bezoek bij Triade > pagina 4 De Dolfijn over werken met groepsplannen > pagina 8 Kennismaken met de ICT-coaches > pagina 14 Volop verbinding in Beeld en Geluid Een betere locatie voor het thema van de studiedag 2014 was er niet te vinden. In het Nederlands instituut voor Beeld en Geluid in Hilversum beleefden alle leidinggevenden van Aloysius een inspirerende dag die in het teken stond van verbinding. Interne en externe relaties opbouwen en onderhouden: hoe doe je dat? De ramen open! Voorzitter van college van bestuur Hans Kelderman opende de studiedag 2014 met een oproep aan alle deelnemers. Aloysius zal zich in de samenwerkingsverbanden passend onderwijs stevig moeten presenteren en profileren als topexpert op het gebied van speciaal onderwijs en onderwijsondersteuning. Maar: hoe doe je dat? Vanuit eigen identiteit Hoe denken onze netwerkpartners eigenlijk over ons? Dat kwam aan bod tijdens een workshop over externe relaties. Organisatieadviseur (en kwartiermaker van diverse samenwerkingsverbanden) Wim Nederlof benadrukte dat Aloysius vraaggericht(er) moet gaan werken, maar wél vanuit eigen kracht en identiteit. Vier netwerkpartners stelden de leidinggevenden van Aloysius in beeld een aantal vragen waarop deelnemers het antwoord moesten geven. De interactieve netwerkquiz leverde inzicht op: wat weten wij eigenlijk van die zo belangrijke netwerkpartners? Vervolgens maakten deelnemers zelf ook een filmpje met de ipad, die de hele papierloze dag meeging in Beeld en Geluid. Zij bedachten onder meer nieuwe onderwijsarrangementen en een plan voor goede communicatie met ouders. > Lees verder op p3 Allemaal verbinden Ik kijk met veel voldoening en plezier terug op onze studiedag! In de geweldig inspirerende omgeving van Beeld en Geluid hadden we met alle leidinggevenden van Aloysius een leerzame dag. Het thema dit jaar: interne en externe relaties opbouwen en onderhouden: hoe doe je dat? Dat is natuurlijk geen onderwerp dat alleen is voorbehouden aan leidinggevenden: álle medewerkers van Aloysius hebben hiermee te maken. Bij beter dan goed onderwijs hoort immers ook beter dan goed contact met elkaar, met ouders en met netwerkpartners. In de samenwerkingsverbanden passend onderwijs zoeken we als Aloysius op verschillende niveaus ook volop contact met onze netwerkpartners, om zo samen te zorgen voor een prima onderwijsaanbod voor alle kinderen in die regio s. Hoe wij het regulier onderwijs ook ondersteunen bij de overgang naar passend onderwijs, lees je in deze koerskrant in het artikel over onze Triades. Natuurlijk lees je in deze voorjaarsuitgave nog veel meer over onze koers. Hans Kelderman voorzitter college van bestuur Aloysius Stichting Nieuwe koers We zijn nog volop bezig met Verbinden & Vernieuwen , maar gaan ook alweer nadenken over de periode daarná. Bij het ontwikkelen van ons nieuwe meerjaren strategisch beleid voor betrekken we net als bij de huidige koers weer veel medewerkers. De voorbereidingen starten deze zomer. Dit najaar meer nieuws! Hoge respons MTO! Driekwart van al onze medewerkers gaf zijn mening over onze organisatie in het medewerkertevredenheidonderzoek (MTO). Dat is een hogere respons dan de vorige keer, toen 67 procent meedeed. Binnenkort natuurlijk meer over de resultaten!

2 2 Aloysius studiedag Aloysius in 't kort Nieuw project van start Passend onderwijs versus personele gevolgen Met de nieuwe Wet passend onderwijs gaan ook financieringsstromen anders lopen en dat heeft de nodige consequenties voor medewerkers in het onderwijs. Om daarop tijdig te anticiperen starten wij het project Personele Impact Passend Onderwijs. Extern project leider Harry Mes begeleidt Aloysius bij het in beeld brengen van de personele gevolgen van passend onderwijs. Binnenkort meer nieuws over het project. Netwerk(en) en (nieuw)bouw Aloysius zet volop in op intensivering van samenwerking met onze netwerkpartners zoals jeugdhulpinstellingen en gemeenten. In verschillende sectoren betekent dit ook dat we gaan samenwonen. Een overzichtje van het (nieuw)bouwnieuws. Intern netwerken ging tussen de workshops door gewoon verder de Don Boscoschool bouwt in Lisse samen met jeugdhulppartner Cardea en kinderopvangorganisatie de Theepot een nieuwe Brede School die in 2015 klaar moet zijn De Savioschool plant in Hillegom samen met de reguliere basisschool Hilmare de bouw van een nieuwe Brede School in Schagen bouwen Aloysius en Lijn 5 samen een transitiecentrum. Hier staat een goede verbinding tussen onderwijs en zorg voorop, met focus op goede doorstromingskansen voor jongeren Het Molenduin in Santpoort-Noord wordt nu verbouwd en is voor de zomer klaar op 1 augustus aanstaande gaat de schop in de grond voor de bouw van het Kennis- en Expertise Centrum (KEC) in Roermond de bouw van het KEC in Weert gaat door: de aftrap vond plaats op 18 maart met een Feest van Talent (zie achterzijde koerskrant) dit voorjaar besluit het college van burgemeester & wethouders van Eindhoven definitief of het integraal kindcentrum (IKC, eenzelfde concept als KEC, red.) aan de Avignonlaan komt. Streven is om de huidige locatie vanaf augustus 2014 te slopen voor nieuwbouw

3 Aloysius studiedag 3 Aan de slag met apps Hoe je jezelf dan kunt presenteren als school of sector, kwam aan bod tijdens twee andere workshops. Gerichte Berichten is bijvoorbeeld een prima app om rechtstreeks met ouders te communiceren, liet opleidingscoördinator Bruno Mol zien. Dieter Snellen liet de studiedagdeelnemers kennismaken met een andere app, waarmee je snel een flitsend presentatiefilmpje in elkaar zet. Natuurlijk begint profileren bínnen, onderstreepte workshopleider en auteur Cor Hospes. Deze contentmarketeer liet de workshopdeelnemers ervaren dat netwerken echt niet zo moeilijk is en dat sociale media ook niets nieuws zijn. Want, illustreerde hij met een oude foto van dorpsbewoners bij de dorpspomp: nieuwtjes uitwisselen deden we toch altijd al? Collega s van Aloysius leerden elkaar vervolgens beter kennen door uit te vinden wat zij voor elkaar kunnen betekenen. Intern netwerken dus. Dat ging tussen de workshops door gewoon verder: er werden heel wat vervolgafspraken gemaakt om eens bij elkaar op school te komen kijken. Dat stemde de organisatoren van de studiedag 2014 natuurlijk tevreden: leren van elkaar is immers waar het ook tijdens deze studiedag om draaide. Muziekquiz Dat van elkaar leren zeker leuk kan zijn, bewees Ed Hoogeveen met zijn Aloysius a gogo quiz. Een leuke variant van de Top 2000 die jaarlijks wordt uitgezonden vanuit Beeld en Geluid. Opnieuw konden alle deelnemers via hun ipad het juiste antwoord geven op eenentwintig vragen over muziekclips. Liefst vier collega s wisten alles van de Nederpop. Jammer genoeg was er slechts één bokaal beschikbaar voor de winnaars. Dat wordt dus een wisseltrofee.

4 4 Ambulante diensten bij Aloysius Altijd een stap voor zijn op de nieuwe vraag Sinds een jaar horen de collega s van de Triades in Eindhoven en Helmond óók bij Aloysius. Triade Midden-Limburg in Horn was al onderdeel van onze stichting. Op bezoek bij ambulant begeleiders Fleur Dekker en Annemiek van Melick, teamcoördinator/ambulant begeleider Anja Striekwold en locatiedirecteuren Janine Jansen en Hans Maas. Wij moeten het antwoord al hebben op de vraag die nog gesteld gaat worden. Het zijn spannende en uitdagende tijden, vinden Fleur Dekker, Annemiek van Melick en Anja Striekwold van Triade Eindhoven, Triade Midden-Limburg en Triade Helmond. Hun belangrijkste zorg, met passend onderwijs en de transitie jeugdzorg in aantocht: zal het wel over kinderen blijven gaan? Of draait het straks alleen om euro s als gekeken wordt naar onderwijs en zorg voor kinderen? Vanaf schooljaar in het tweede jaar na het verdwijnen van de leerlinggebonden financiering gaat het geld voor ambulante begeleiding rechtstreeks naar de samenwerkingsverbanden passend onderwijs. Triade Helmond is in twee samenwerkingsverbanden vertegenwoordigd, Triade Eindhoven in drie, Triade Midden-Limburg in vier. Uiteraard hopen de drie specialisten van de Triades dat de mooie beleidsvoornemens van de samenwerkingsverbanden praktijk worden en dat de ondersteuningsbehoeften van kinderen leidend blijven. En dat zij en hun collega s hun expertise kunnen blijven inzetten. Vooralsnog zitten de agenda s in elk geval boordevol Soms plan je de dag zo mooi, vertelt Annemiek, om na afloop te constateren dat je dag van acht tot zes heel anders is verlopen omdat een school belde met een dringende zorgvraag rondom een leerling. Juist de variëteit en het kunnen en moeten inspelen op het onverwachte, maakt het werk als ambulant begeleider zo uitdagend, vindt ze. Of je in het voortgezet onderwijs nu leerlingen observeert en begeleidt, hun docenten ondersteunt of op een basisschool bezig bent met co-teaching: geen dag is hetzelfde. Preventief Triade anticipeert al langere tijd volop op passend onderwijs. Neem de focus op meer preventief werken, om te voorkomen dat kinderen later intensievere ondersteuning nodig hebben. Preventieve ambulante begeleiding is vast onderdeel in het aanbod, maar Triade ontwikkelde recent ook een ondersteuningsaanbod voor voorschoolse en buitenschoolse voorzieningen, vertelt Anja Striekwold. We gaan ons basisprogramma voor de voorschoolse doelgroep binnenkort als proefproject draaien op een aantal kindcentra in de werkgebieden van de drie Triades. Door medewerkers van voorschoolse voorzieningen goed te ondersteunen, kunnen zij ondersteuningssignalen van kinderen tijdig herkennen en daarop inspelen. Een ander voorbeeld is het Project leerkracht, meldt Anja. Het samenwerkingsverband en Triade Helmond stellen uren beschikbaar zodat leerkrachten met hun vragen snel terecht kunnen bij Triade. Denk onder meer aan hulp bij het bieden van meer structuur in de klas, vertelt Anja. Door dit vraaggericht werken kun je ook hier als ambulant begeleider maatwerk bieden. En bovendien haal je vaak nog ándere vragen op. Komt zo n vraag binnen, dan proberen we de week erop al op de werkvloer te staan.

5 Ambulante diensten bij Aloysius 5 Janine Jansen Hans Maas Zo moet het, vindt locatiedirecteur van Triade Helmond, Janine Jansen. Als ambulante dienst moet je ervoor zorgen dat je voorop loopt. Wij moeten het antwoord al hebben op de vraag die nog gesteld gaat worden. Collega Hans Maas, locatiedirecteur van Triade Eindhoven (en tijdelijk ook van Triade Midden-Limburg) vult aan. Onze aanpak is oplossings- en handelingsgericht en laagdrempelig. Juist door dat contact op de werkvloer, ben je in staat om maatwerk te leveren, legt hij uit. We merken dat leerkrachten in het basisonderwijs goed hun eigen hulpvraag kunnen formuleren. Dat is belangrijk, want je bent natuurlijk alleen coachbaar als je je daarvoor openstelt, vindt Fleur. Zij merkt, net als haar collega s, dat passend onderwijs steeds meer gaat leven. Er is in het onderwijs grote vraag naar trainingen en scholing op allerlei gebied. Denk aan trainingen als Wij, een klasse klas, gericht op het bevorderen van het pedagogisch klimaat in de groep en aan een sociale cognitietraining als Theory of Mind, om sociaal inzicht en invoelend vermogen zo goed mogelijk aan te leren. Scholen zijn hard bezig om hun basisondersteuning op orde te krijgen. Omgekeerd is het voor de collega s bij de Triades zaak om vooral een stap voor te blijven. Doorontwikkelen dus. Verbindende schakel De ambulant begeleiders van Triade fungeren vaak als de verbindende schakel bij het vormgeven van passende onderwijs arrangementen. Voor de begeleiding van kind, ouders en betrokken scholen heeft Triade veel expertise in huis, bijvoorbeeld als een leerling van speciaal onderwijs naar regulier onderwijs overstapt. Hans Maas: Wat dat betreft zit de kracht ook in de breedte: de ambulant begeleiders zijn bruggenbouwers in de afstemming tussen netwerkpartners als het gaat om één kind, één gezin, één plan. Sinds een jaar hoort ook Triade bij Aloysius. Dat wil zeggen: één Triade, met drie locaties/werkgebieden in Helmond, Eindhoven en Horn (Midden-Limburg). De ruim honderd experts begeleiden in het regulier onderwijs in het zuiden circa drieduizend leerlingen. Daarnaast ondersteunen zij leerkrachten, teams en schooldirecties en hebben zij een uitgebreid trainingsaanbod. Ambulant begeleiders van de Triades zijn betrokken bij een aantal projecten ter voorbereiding op passend onderwijs. Meer informatie over aanbod, diensten en werkwijze op de sites: en

6 6 Ambulante diensten bij Aloysius Orthopedagoog Fleur Dekker werkt bijna acht jaar voor Triade Eindhoven. Zij houdt zich bezig met scholing en trainingen en is ook één dag per week werkzaam als ambulant begeleider. In mijn werk is met de overgang naar Aloysius niets wezenlijks veranderd. Ik vind het een voordeel dat we bij een grotere professionele organisatie horen die zich wil ontwikkelen. We zijn nu meer verbonden met de scholen van Aloysius en kunnen onze expertise ook inzetten in de Aloysius Academie. Collega Annemiek van Melick werkt circa zes jaar voor Triade Midden- Limburg (Horn) en is onder meer bezig met co-teaching op leerkracht- en groepsniveau in het primair en voortgezet onderwijs en de begeleiding van individuele leerlingen. Ik vind het een voordeel dat we nu naast Horn (Midden-Limburg) meer Triades in huis hebben. We kunnen leren van elkaar en je kunt als organisatie de sterke kanten van medewerkers breed inzetten. Als ambulante diensten zijn we nu binnen Aloysius en de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad sterker vertegenwoordigd. Dit maakt ons sterker, ook richting netwerkpartners. Anja Striekwold is ook zo n zes jaar werkzaam voor Triade, in Helmond. Zij is teamcoördinator/ambulant begeleider, verzorgt trainingen en workshops en is (mede) gespecialiseerd in co-teaching en video-interactiebegeleiding. Ik denk dat wij een meerwaarde kunnen zijn voor de scholen van Aloysius zelf. Ik merk wel dat we nu bij een grotere organisatie horen waardoor dingen soms wat langer duren voor ze zijn geregeld. Maar: we zijn warm onthaald bij Aloysius en voelen ons welkom. Triade en Gedragpunt ontwikkelen momenteel samen vijf nieuwe trainingen voor de Aloysius Academie.

7 Koers nieuws in vogelvlucht 7 Koers in 't kort Ontwikkeling in Beeld Onderwijsplanners: hoever zijn we? Alle scholen voor voortgezet speciaal onderwijs werken met de onderwijsplanner in MLS. Op pagina 10 en 11 vertelt projectleider Claudia Koppenaal over de stand van zaken. Maar hoe zit het in het speciaal (basis)onderwijs? Dit schooljaar kunnen we binnen Aloysius voor het eerst onderwijsopbrengsten in kaart brengen op stichtings-, sector- en locatieniveau. Dat is allereerst bruikbare informatie voor onszelf, om ons onderwijs verder te verbeteren en om meer maatwerk te kunnen bieden aan kinderen. Ook vraagt de Inspectie van het Onderwijs om dit soort data. Voortgezet speciaal onderwijs: planner draait Onze scholen voor voortgezet speciaal onderwijs werken met de onderwijsplanner. Verbetering van de planner staat op de agenda, door een betere koppeling tussen administratiesysteem en de onderwijsplanner. Lees meer over de stand van zaken op pagina 10 en 11. Update speciaal (basis)onderwijs In het speciaal (basis)onderwijs vraagt het leren werken met de onderwijsplanner meer tijd en energie dan vooraf gedacht. We werken aan verbetering van de onderwijsplanner zélf. Maar ook zoeken we naar aanvullende manieren voor kennisverbreding. Ton Mestrom blijft inhoudelijke vraagbaak, maar ook andere ervaringsdeskundigen gaan op pad om op andere scholen te vertellen over het gebruik van de onderwijsplanner. Op weg naar een Aloysius-brede visie en aanpak Handelingsgericht werken in ontwikkeling Aan welke doelen moet handelingsgericht werken binnen Aloysius voldoen? Wat willen wij minimaal terugzien in de klas? Met deze vragen gaan we binnenkort Aloysius-breed verder aan de slag. Zo goed mogelijk aansluiten bij de onderwijsbehoefte van kinderen is de kern van Ontwikkeling in Beeld. Basis is onze ecologische visie op onderwijs. Die uit zich onder meer door handelingsgericht te werken: kijken naar wat een kind nodig heeft om een bepaald doel te bereiken en zijn ontwikkeling systematisch volgen. > Op veel onderdelen zijn de afgelopen tijd flinke stappen gezet. Denk onder meer aan het pedagogisch klimaat werken met Pedagogische Tact. Ook doen we nu ervaring op met het systematisch volgen van kinderen via de onderwijsplanners en werken steeds meer scholen met groepsplannen. Lees bijvoorbeeld de ervaringen op De Dolfijn, op pagina s 8 en 9. Veel leerkrachten handelen in de klas ook in meer of mindere mate al handelingsgericht. Nu zoeken we naar een meer uniforme en breed gedragen Aloysius-visie en werkwijze voor handelingsgericht werken. Daarvoor willen we juist ook onze eigen experts inzetten. Er zijn immers al veel intern begeleiders en leerkrachten die ervaring hebben met handelingsgericht werken. > Binnenkort meer nieuws over handelingsgericht werken in de nieuwsbrief over de koersprojecten Succesfactoren overstap speciaal naar regulier in kaart Aloysius werkte mee aan een onderzoek van onderwijsadviesbureau KPC Groep naar terugplaatsen van leerlingen uit speciaal onderwijs naar regulier. Liever spreken de onderzoekers trouwens over overstappen. Wanneer is een overstap succesvol? Wat zijn succesfactoren? In welke fase moet je waaraan denken? Dat bracht KPC Groep op verzoek van het ministerie van OCW in kaart. Verschillende experts werkten mee aan het onderzoek. Zo ook collega s van De Hilt en De Rungraaf in Sector Zuid. Zij vertelden over hun ervaringen en leerlingen van de scholen en hun ouders werden gevolgd bij hun overstap. Inmiddels is een handreiking klaar. > In de volgende koerskrant uitgebreidere informatie over de do s en don t s bij overstappen, dat met de komst van passend onderwijs naar verwachting méér zal plaatsvinden. Wie niet wil wachten:

8 8 Ontwikkeling in Beeld praktijk Maak van groepsplan geen administratieve oefening: 'Het gaat juist om kinderen en wat ze nodig hebben' Groepsplannen helpen ook om goed om te gaan met verschillen tussen leerlingen in de klas. Dat is de ervaring van het team van De Dolfijn. Deze school voor speciaal basisonderwijs in Uithoorn werkt al zes jaar met groepsplannen. Zorgcoördinator Sonja Has blikt terug en geeft tips. Ruimte maken voor kinderen, dat is wat we doen, zegt Sonja Has. Zij is zorgcoördinator midden- en bovenbouw en rekenspecialist op De Dolfijn. Als school voor speciaal basisonderwijs heeft De Dolfijn zowel zeer moeilijk lerende als hoogbegaafde kinderen in huis. Differentiëren móet dus wel. En steeds zoeken naar mogelijkheden om iedereen zo goed mogelijk te bedienen. Wij hebben sinds enige tijd bijvoorbeeld twee praktisch georiënteerde klassen, schetst Sonja. De kinderen in deze groepen krijgen het lesaanbod veel praktischer aangeboden omdat dit meer aansluit bij hun onderwijsbehoeften. Deze kinderen krijgen dus onderwijs via activiteiten die betekenis hebben voor ze. Rekenen terwijl je kookt bijvoorbeeld. Terugblik op zes jaar groepsplannen Juist de vele verschillen tussen kinderen maken dat De Dolfijn al zes jaar werkt met groepsplannen. Allang niets nieuws meer dus. Het was een leerproces, vindt Sonja, terugkijkend. Vooral omdat sommige leerkrachten aanhikken tegen het goed formuleren van de inhoud. Zo n groepsplan moet geen theoretisch verhaal zijn, vindt Sonja. Juist daarom begon De Dolfijn bij de kindplannen, waar leerkrachten al aan gewend waren. Van daaruit gingen wij stap voor stap toe naar groepsplannen. Bij ons is zo n groepsplan een praktische leidraad voor het handelen van leerkrachten, want uiteindelijk draait het daar natuurlijk om: wat dóe je dan in de klas? Om collega s op weg te helpen maken Sonja en collega zorgcoördinator onderbouw Mascha elk jaar zelf een praktische opzet voor het groepsplan, waarin de doelen voor de verschillende groepen al staan. Service van de zaak. Vervolgens vullen de leerkrachten in dit groepsplan in hóe zij aan die doelen gaan werken. Wie dat lastig vindt, krijgt van Sonja steevast de tip om gewoon op te schrijven wat je nu al doet. Hoe ziet je dag eruit, op wie let je, wie heeft extra uitleg nodig, wat doe je? Als je dat in kaart hebt, is de slag naar een groepsplan snel gemaakt. Andere tip: zet er niet teveel in. Op één A4 kan het echt niet, maar houd zo n groepsplan zo sober mogelijk. Zorg dat wat je opschrijft ook daadwerkelijk uitvoerbaar is. Aan collega zorgcoördinatoren/intern begeleiders en directeuren de schone taak om vooral ook het nút van de groepsplannen te onderstrepen. Werken met groepsplannen is verplicht, maar het helpt natuurlijk wel als leerkrachten het gevoel hebben dat het zin heeft. Niet dat we de illusie moeten hebben dat leerkrachten juichend enthousiast zullen zijn of worden, denkt Sonja Je kunt het wel gemakkelijker maken door goede voorbereiding en serieus te luisteren naar ervaringen, vindt zij. De belangrijkste argumentatie voor nut en noodzaak van de groepsplannen? Toch de doorgaande lijn in onderwijs en overzicht voor leerkrachten. Je moet als leerkracht aan zoveel denken en hebt met zoveel verschillen te maken: het is prettig om een compleet plaatje te hebben.

9 9 foto: Maria Hermes Verbreding doelgroep Dat overzicht is op De Dolfijn óók belangrijk omdat leerkrachten in hun groepen te maken hebben met tijdelijk geplaatste leerlingen die bijvoorbeeld een time-outperiode doorbrengen op De Dolfijn, voor een observatie komen of die vanuit een crisis opgevangen worden. Met passend onderwijs in aantocht verwacht het team bovendien ook meer leerlingen te krijgen die meer gevarieerd en complex(er) gedrag laten zien. Allemaal redenen voor De Dolfijn om zich niet alleen op overzichtelijke groepsplannen te richten, maar zich ook nog intensiever te focussen op eenduidig opbrengstgericht en handelingsgericht werken. Op Het Molenduin zagen we dat collega s met schoolroutines werken, vertelt Sonja. Dat inspireerde om ook vastere afspraken te maken Op De Dolfijn leren kinderen met hun hoofd, hun hart en hun handen. Denken, voelen en doen dus! Het team van De Dolfijn geeft onderwijs via activiteiten die betekenis hebben voor leerlingen. Rekenen wordt leuker als je zelf de ingrediënten weegt voor de appeltaart die je gaat bakken. En techniek leeft veel meer als je zelf die triplex plaat meet en zaagt. De Dolfijn ondersteunt ook leerlingen in het regulier basisonderwijs en in het samenwerkingsverband passend onderwijs. Tijdelijke plaatsingen, observaties, time-out, plaatsing van zeer jonge leerlingen die anders naar het speciaal onderwijs zouden gaan en hulp aan kinderen met spraak- en taalontwikkelingsstoornissen: De Dolfijn zoekt altijd naar mogelijkheden om kinderen te ondersteunen. over hoe wij werken. Gelijk handelen, gelijke regels. Vaste structuren, veiligheid en duidelijkheid: het zijn allemaal belangrijke randvoorwaarden voor leerlingen om zich prettig te voelen en goed te functioneren. We hebben enorme stappen gezet, constateert Sonja. Nu is het zaak om het werken met groepsplannen te borgen en om de inhoud nog meer af te stemmen op individuele kinderen. Hoe het met die ontwikkeling van kind én groep staat, komt regelmatig aan de orde tijdens evaluatiemomenten en kindplanbesprekingen met de leerkrachten. Proces belangrijk Wie als leerkracht denkt dat ie met een administratieve oefening bezig is bij het invullen van een groepsplan, heeft het wat betreft Sonja toch echt mis. Uiteindelijk moet je je niet verliezen in papier, het gaat juist om het denkproces. Tijdens het nadenken over de inhoud van dat groepsplan ben je als leerkracht juist héél erg met die kinderen bezig en met wat ze nodig hebben. Groepsplan: wat is dat ook alweer? Een groepsplan is een organisatiemodel om tegemoet te komen aan verschillende onderwijsbehoeften van kinderen in een groep. Hierin beschrijf je aan welke doelen je de komende periode gaat werken en hoe je dat praktisch vormgeeft in de klas.

10 10 Ontwikkeling in Beeld praktijk MLS wordt komend jaar meer vólgsysteem Update Onderwijsplanner VSO Nu alle scholen voor voortgezet speciaal onderwijs (VSO) werken met de onderwijsplanner, blikt coördinator Claudia Koppenaal terug op het invoeringsjaar. Conclusie: grote stappen gezet én: nog veel te doen. Om opbrengstgericht te werken is een goed leerlingvolgsysteem noodzakelijk. Aloysius koos voor hetzelfde systeem voor alle scholen voor voortgezet speciaal onderwijs, om zo op eenduidige wijze onderwijsopbrengsten in beeld te hebben op stichting-, sector en locatieniveau. Het werd het Maatwerk Leerling Volgsysteem kortweg MLS. Alle scholen zijn inmiddels begonnen met MLS, vertelt Claudia. In MLS vind je verschillende modules waaruit scholen zelf een keuze kunnen maken. Een aantal modules is verplicht, zoals de onderwijsplanner en incidentenregistratie. Andere modules zijn optioneel. Zo kunnen scholen binnen MLS dus hun eigen maatwerk zoeken. Als coördinator maakte Claudia de afgelopen maanden rondes langs alle scholen om MLS te presenteren en de teams te begeleiden bij de invoering. Zij plande en verzorgde ook de teamscholing. Voortvarende scholen die meteen van start gingen, worden door haar gevoed bij de uitbreiding van de verschillende modules. Per locatie is in elk geval één locatiebeheerder actief die mijn aanspreekpunt is, legt Claudia uit. Die is vooral ook intern de contactpersoon voor vragen over MLS. Cultuurverandering In een jaar tijd zijn door de scholen grote stappen gezet, vindt Claudia. Het gaat niet zozeer om de invoering van een systeem, vindt zij, je praat veel meer over een cultuurverandering. Elke school heeft natuurlijk een bepaalde manier van werken. Die sluit niet altijd meteen helemaal aan bij het systeem. Scholen die in detail willen vasthouden aan hun oude manier van werken hebben het soms lastig. Neem je MLS als uitgangspunt en kijk je vervolgens wat je daarin kunt, dan heb je het gemakkelijker. Door de modulaire opbouw van MLS is behoorlijk maatwerk mogelijk, vindt Claudia. Toch: Sommige scholen moeten de meerwaarde van het systeem nog gaan zien, merkt zij. Wat zijn die voordelen dan? Het wordt steeds belangrijker dat je dossiers goed voor elkaar zijn, zodat die informatie inzichtelijk is als onze leerlingen een volgende stap maken naar vervolgonderwijs, werk of dagbesteding. Via MLS heb je met één druk op de knop dat dossier digitaal beschikbaar. Alle belangrijke informatie op één plek voorkomt ook miscommunicatie. Iedereen is op de hoogte van alle informatie rondom een leerling, legt Claudia uit.

11 Ontwikkeling in Beeld praktijk 11 Op naar meer vólgen Het belangrijkste voordeel is natuurlijk dat je de ontwikkeling van een leerling goed kunt volgen. Al moeten hier nog wel slagen worden gemaakt. In veel opzichten is MLS een registratiesysteem en nog te weinig een volgsysteem, constateert Claudia. We zijn nu volop bezig om die slag te maken en de onderwijsplanner verder te verbeteren op onderdelen. Zo komen straks zowel methodeafhankelijke als methodeonafhankelijke toetsgegevens in het systeem te staan. De Aloysius-competentielijst en het ontwikkelingsperspectief staan al in MLS, net als de module groepsplannen waarbij je gebruik kunt maken van leerlijnen. Zo kun je ook goed inzichtelijk maken hoe een leerling zich ontwikkelt op de vier leergebiedoverstijgende kerndoelen, licht Claudia toe. Momenteel wordt gewerkt aan het visueel zichtbaar maken van de ontwikkeling van een leerling via grafieken bijvoorbeeld. Dat maakt het systeem aantrekkelijker. En nuttig: Dit soort informatie is heel bruikbaar voor docenten in gesprekken met hun leerlingen en ouders. Ook komen er meer mogelijkheden om te filteren in de informatie die je in MLS hebt vastgelegd. Denk aan specifieke informatie zoals: hoeveel van onze leerlingen stromen op deze locatie nu uit richting vervolgonderwijs, hoeveel naar dagbesteding en hoeveel naar arbeid? Verder verbeteren We willen soms sneller dan kan, merkt Claudia. Ook de Inspectie van het Onderwijs komt bijvoorbeeld met aanvullende eisen die we in het systeem moeten bouwen. De wensenlijst ligt klaar, nu moet het nog gebouwd worden. Daar is komend jaar voor. Naast verdere verbeteringen en uitbreiding van MLS staat in het tweede en laatste invoeringsjaar ook verdere training op de agenda. Via de Aloysius Academie bieden we binnenkort scholing aan. Vervolgens kunnen die collega s die geschoold zijn via een train-de-traineraanpak in hun eigen school verder. Claudia is als coördinator nog een jaar paraat om scholen te ondersteunen en te adviseren. Is de invoering na volgend jaar eenmaal klaar, dan zal er ongetwijfeld een helpdesk beschikbaar blijven voor onderwijsteams die vragen hebben over MLS. Tot die tijd: vooral veel aan de slag met MLS, tipt Claudia. Hopelijk gaan onderwijsteams zich daardoor komend jaar meer eigenaar voelen van het systeem.

12 12 Koers nieuws in vogelvlucht Koers in 't kort Onderwijs & ICT Digitale leeromgeving getest We bouwen zoals bekend aan onze digitale leeromgeving. Die wordt sinds dit voorjaar getest op drie scholen in Sector Zuid en Sector West. Eerst willen we veel ervaring opdoen om alle mogelijke kinderziektes eruit te halen, voor we organisatiebreed komend schooljaar aan de slag gaan in en met de omgeving. Wordt vervolgd. Subsidie voor online coaching Triade Eindhoven en Fontys Hogeschool hebben samen een gemeentelijke subsidie binnengehaald om ervaring op te doen met online synchroon coachen. Oftewel: coaching door de specialisten van Triade op afstand, terwijl de leerkracht in zijn/haar eigen klas lesgeeft. Het project loopt tot eind Verder is de veilige app bijna beschikbaar ook wel de paniekknop genoemd! Na uitgebreide testrondes door de medewerkers van De Korenaer in Deurne is de app klaar voor organisatiebrede invoering kun je aan de slag met de app Gerichte berichten. Tijdens de studiedag maakten leidinggevenden er al kennis mee. Scholing kun je regelen via de Aloysius Academie, maar wie al regelmatig appt kan ook zonder. Europese aanbesteding ICT-beheer loopt Aloysius zoekt een nieuwe partner voor ICT-beheer. De Europese aanbesteding hiervoor loopt nu. Europees aanbesteden moet als het gaat om grote investeringsbedragen. Wie al onze ICT-middelen en digitale leer- en werkomgevingen gaat beheren, is in april duidelijk. Kwaliteit is een belangrijk selectiecriterium, ook voor ICT geldt immers dat we gaan voor beter dan goed! Plan is om het beheer van onze leer- en werkomgevingen vanaf 1 augustus 2014 over te dragen. Onze manier van inloggen wijzigt en in de volle breedte verbeteren we de kwaliteit en de werking van onze ICT. > Op 28 maart is de voorlopige gunning bekend gemaakt. Vanaf die datum staat er een termijn van 20 dagen open voor mogelijke bezwaren over de procedure. Zonder bezwaren volgt op 18 april de definitieve gunning. > Meer informatie volgt binnenkort o.a. via intranet. ICT-aanbod Aloysius Academie scherper We nemen ons ICT-aanbod in de Aloysius Academie kritisch onder de loep. Niet altijd was duidelijk wat er precies te leren viel in een workshop of training: dat kan beter. We houden nu beter rekening met verschillen in niveau en geven doelstellingen beter aan. Sociale Media Protocol klaar Aloysius heeft een Sociale Media Protocol gemaakt dat binnenkort op alle scholen wordt gepresenteerd. Er verschijnen ook posters op de verschillende locaties. In het protocol vind je afspraken over het gebruik van sociale media. Scholen krijgen ook links toegestuurd met lesideeën op het gebied van sociale media, er staat informatie op intranet wat doe je wel en niet online en alle scholen ontvangen een boek over sociale media. Facebook- en Twitter-ze!

13 Onderwijs & ICT - Praktijk 13 Digibord? Daar zit muziek in! Komend schooljaar werken we in onze digitale leeromgeving. Die wordt nu uitgebreid getest op drie scholen in Sector Zuid en Sector West. Niet dat je daarop hoeft te wachten, als je aan de slag wilt met Onderwijs & ICT. Moeilijk hoeft het niet te zijn: al met een filmpje van YouTube zorg je voor een geweldig swingende, digitale les, bewijst juf Kim van de Antoniusschool in Castricum. De leerlingen van juf Kim werken zo hard dat zij nu eens zelf een les mochten kiezen. Waar ze zin in hadden? Muziek! Op het bureau: een grote bak met allemaal muziekinstrumenten. Voor de klas: juf Kim. Op het digibord: een leuk filmpje in de startmodus. Wie weet tot welk soort instrument deze trommel hoort, opent Kim de les. In een paar minuten passeren slagwerk, toets-, snaar-, strijk- en blaasinstrumenten de revue. Dylan, Tom, Adam en andere kinderen in de groep zijn duidelijk méér met muziek bezig en weten de antwoor den meteen. Dan is het tijd voor een filmpje. Mét opdracht. Kim laat The Typewriter horen van componist Leroy Anderson en vraagt welke muziekinstrumenten de kinderen horen. De titel van dit muziekstuk weten ze dan nog niet Leerlingen roepen verschillende instrumenten en ja: de meeste zijn inderdaad te horen. Dan vertelt juf Kim dat dit muziekstuk uit 1950 komt, hoe het heet en wie de componist is. Tussendoor stelt ze rekenvragen hoe oud is dit stuk dan? en komen ook Engels en geschiedenis voorbij. Want wat betekent typewriter eigenlijk? En wat ís een typemachine: wie weet dat? Beelden van een oude typemachine, de eerste megagrote computer en onze huidige laptop komen op het scherm voorbij. >

14 14 Onderwijs & ICT - Praktijk Nogmaals start een filmpje op het digibord. Nu gaan de kinderen met hun handen en voeten meedoen en zelf muziek maken. Muziektaal, verklaart juf Kim de mooie notenbalk op het digibord. Waar je een driehoekje in de notenbalk ziet staan, klap je in je handen. Bij een paarse stamp je op de grond. Ritme komt er natuurlijk aan te pas: de kinderen leren dus meteen even wat een vierkwartsmaat is. Precies op tijd tellen en klappen en stampen: da s nog best moeilijk. Maar het klinkt al geweldig. De volgende les, belooft juf Kim, gaan de kinderen met muziekinstrumenten aan de slag met hetzelfde muziekstuk. Nu eerst: applaus voor jezelf! Geweldig gedaan! Fuzen met Karin, Bjorn, Paul en Tessa Maak kennis met onze nieuwe ICT-coaches, die jou en je collega s adviseren en ondersteunen bij de invoering van onze digitale leer- en werkomgeving. Karin van den Berg, Bjorn Kloostra, Paul Guns en Tessa van Geffen stelden zich via Fuze voor.

15 Onderwijs & ICT - Praktijk 15 ICT-coach Karin sector Noord Leerkrachten denken steeds meer digitaal ICT-coach Bjorn alle scholen voor voortgezet speciaal onderwijs Ik wacht met smart op onze online leeromgeving In 2009 werd Karin van den Berg ICT-coach op de Antoniusschool. Al snel ging ze breder beleidsmatig aan de slag voor de gehele sector en kwam in de stuurgroep Onderwijs en ICT. Sinds kort verdeelt ze haar tijd als ICT-coach voor haar sector en als ICT-beleidsmedewerker voor haar sector. Al enkele jaren geleden beschreef Karin hoe de onderwijstoekomst er wat haar betreft uit zou kunnen zien. Rode draad in haar toenmalige verhaal: de kansen die de digitale leeromgeving biedt om maximaal te differentiëren. En zie: nu gaat het dan gebeuren! Karin: Leerkrachten en leden van het managementteam denken steeds meer digitaal. Het gaat nu heel snel. Nu komen we meer en meer toe aan het stuk ónderwijs. Er is steeds meer educatieve software op de markt, bij veel methoden is dat nu goed voor elkaar. Digiborden worden volop gebruikt en je ziet steeds meer digitaals opduiken in de lessen. Goed nieuws vind ik, want je krijgt er zoveel meer interactie en enthousiasme door. Neem de virtuele moestuin voor Het Molenduin, waarover Karin nu nadenkt. Wat is er nu leuker dan vast een keertje digitaal zaaien en oogsten vóór je buiten in het echt aan de slag gaat? Ook zijn er steeds meer interessante apps op de markt. Instructiefilmpjes voor allerlei praktijkvakken zoals koken bijvoorbeeld. Ik zie in mijn sector dat dit soort inzet van ICT steeds normaler wordt. Niet dat het daarbij altijd om léren gaat. De ipad biedt veel mogelijkheden, maar wordt ook ingezet als beloning : spelletjes doen, signaleert Karin. Als ICT-coach wil Karin scholen niet alleen adviseren en ondersteunen, maar wil ze er ook voor zorgen dat teams hun kennis en ervaring meer gaan uitwisselen. Een belangrijke taak is ook: filteren. Ontwikkelingen gaan zo razendsnel dat je als leerkracht gewoon niet alles kunt bijhouden. Als Karin nu nadenkt over de toekomst, ziet ze een papierloze leer- en werkomgeving voor zich. Er is nog heel veel te doen voor alle printers de deur uit kunnen. Bjorn Kloostra is docent, mentor en ICT-contactpersoon van De Korenaer aan de Strausslaan in Eindhoven. Sinds kort is hij ook ICT-coach voor alle scholen voor voortgezet speciaal onderwijs. Met plezier, want zijn drijfveer: een rijke leeromgeving creëren waarin je leerlingen op hun eigen niveau kunt aanspreken. Ik wacht met smart op onze online leeromgeving, zegt Bjorn. Daarmee krijg je als docent zóveel meer mogelijkheden. Juist omdat Bjorn zelf ook docent is ziet hij volop kansen voor goed en gedifferentieerd onderwijs. Tekst, opdrachten, filmpjes: je kunt alle content delen met een leerling of groepjes leerlingen die je maar wilt. Omgekeerd kunnen leerlingen zelf ook content toevoegen. Ik denk dat je de betrokkenheid van leerlingen zo enorm vergroot. Zijn eerste ervaringen als ICT-coach? Het komt vooral aan op goed luisteren. De beginsituatie van elke school is verschillend, merkt hij. In welke fase zit een team? Vanuit dat startpunt denkt Bjorn mee over de visie op Onderwijs & ICT en over het plan van aanpak. Vervolgens is het vraag en aanbod bij elkaar brengen, met onderwijsinhoud als rode draad. Dat valt nog lang niet altijd mee, want zie in dat steeds vernieuwende aanbod maar eens je weg te vinden. Voor de digitale leeromgeving organisatiebreed start, wordt die uitgebreid getest. Onder meer op één van de scholen die Bjorn coacht. We willen natuurlijk eerst alle hiaten eruit halen. Alleen al één keer inloggen scheelt straks veel tijd en frustratie, denkt de ICT-coach. De uiteindelijke droom draait om goed onderwijs. Leerdoelen zo verweven in het onderwijsaanbod dat leerlingen zich bewust zijn van hun eigen leerproces en daar eigenaar van zijn. Zo kan een prachtig leerling-volg-jezelf-systeem ontstaan, denkt Bjorn. Het leukste tot nu toe als coach? Op scholen komen en collega s vragen naar hoe zij werken. Ervaringen delen, ondersteunen. Op al die scholen kijken is een voorrecht.

16 16 Onderwijs & ICT - Praktijk ICT-coach Paul sector Zuid Vanuit ervaring als leerkracht meedenken met collega s ICT-coach Tessa sector West Goed om ervaringsverhalen van scholen te delen Paul Guns combineerde het leraarschap op De Latasteschool lange tijd met zijn rol als ICTcontactpersoon. Soms een lastige combinatie. Nu focust Paul zich volledig op Onderwijs & ICT: op school en voor collega-scholen in het speciaal (basis)onderwijs binnen Aloysius in sector Zuid. Prachtig om op andere scholen te kijken en te zien hoe collega s daar werken. Ik merk dat Onderwijs & ICT heel erg leeft: veel collega s verlangen naar de mogelijkheden die de digitale leeromgeving kan bieden. Neem de roep om ipad s: de scholen die Paul coacht willen er vrijwel allemaal mee aan de slag. Zelf was Paul al langer bezig met inzet van ICT in zijn eigen lessen en werd bevestigd in zijn overtuiging dat je de mogelijkheden voor ontplooiing van kinderen enorm kunt vergroten. We zijn echt toe aan die online leeromgeving, is zijn overtuiging. Ik heb al even mogen kijken hoe die gaat werken en ik ben heel enthousiast! Juist doordat De Latasteschool voorloper was op ICTgebied, kan Paul teruggrijpen op zijn opgedane kennis en ervaring. Leuk om nu als coach het delen en uitwisselen te stimuleren, vindt hij. Ik vind het ook een voordeel dat ik uit de praktijk kom. Ik denk vanuit mijn ervaring als leerkracht mee met collega s. Ik ben niet de computernerd die alle apps technisch van binnen en buiten kent, maar weet wél wat je er in de klas mee kunt. Net als zijn collega ICT-coaches, volgt ook Paul momenteel een training waarin allerlei facetten aan bod komen. Coachingsvaardigheden, projectmanagement, et cetera. De coaches werken tot de invoering van de digitale leeromgeving in duo s samen met adviseurs van samenwerkingspartner QL-ICT. Gaandeweg nemen de ICT-coaches dat stokje volledig over. Best een overgang na dertig jaar voor de klas. Toch viel me dat mee, reageert Paul. Ik merk dat dit werk mij ook voldoening geeft. Alles is leuk. Het reizen, de contacten op andere scholen, bezig zijn met waar je interesse ligt. En tóch bezig zijn voor kinderen en goed onderwijs. Uiteindelijk is het doel waarvoor ik werk dus niet veranderd. Dat Tessa van Geffen veel met ICT heeft, was haar collega s van De Dolfijn in Uithoorn allang duidelijk. Toen zij een oproep zagen voor ICT-coaches, spoorden ze Tessa aan om te solliciteren. Ik dacht: laat ik het maar proberen, vertelt Tessa. Zo gezegd, zo gedaan. Inmiddels is Tessa ICT-coach en combineert die rol met twee dagen voor de klas. Ontzettend leuk om nu veel op andere scholen te kijken en te zien hoe daar gewerkt wordt. Daar doe ik zelf ook weer ideeën op. Op de Savioschool bijvoorbeeld waar kinderen sinds kort met ipad s werken zijn ze goed bezig met praktisch rekenen met geld via itunes, ontdekte Tessa onlangs. Leuk idee. Zo merk je dat het goed is om de ervaringsverhalen van scholen te delen. Haar ideaal? Dat ieder kind werkt op een eigen ipad in zijn eigen digitale leeromgeving. Dat biedt zoveel mogelijkheden om doelgerichter onderwijs te bieden, denkt ze. Natuurlijk wordt ICT nu ook al wel ingezet, maar veel scholen doen dat erbij, naast hun werkboek. In West doen twee scholen al ervaring op met de online omgeving, waarin het onderwijsaanbod per kind klaarstaat. Super natuurlijk, glundert Tessa. Maar ze wordt ook enthousiast van andere successen. Zoals die aarzelende collega die het gebruik van een ipad behoorlijk spannend vond, maar die toch een app ging gebruiken en er nu veel meer mee wil. Juist omdat ontwikkelingen zó snel gaan, zijn adviezen van de coaches welkom, merkt Tessa. Wat is de beste keuze voor een school? Hoe vind je het goede aanbod? Wij adviseren en filteren voor scholen. Binnenkort organiseren we ook bijeenkomsten voor de ICT-contactpersonen van de scholen, zodat die hun ervaringen kunnen uitwisselen, meldt Tessa. En: een goede keuze, die sollicitatie? Ik had niet gedacht dat het zó leuk zou zijn, reageert Tessa enthousiast. Goed dat dit op mijn pad is gekomen en dat mijn collega s mij over de streep hebben getrokken.

17 Koers nieuws in vogelvlucht 17 Koers in 't kort Kwaliteit Nieuwe wervingsronde auditoren! Nieuwe ronde, nieuwe kansen! Ook interesse in auditen? Meld je dan nu aan bij projectleider Ellen Ros! Dit voorjaar start een nieuwe wervingsronde voor auditoren. Deze auditoren gaan dan in het najaar van 2014 op training en kunnen daarna meteen aan de slag met hun eerste audit. Aloysius leidt in fases steeds meer collega s op als auditor. Nu zijn zo n 25 collega s al auditor. Wil je meer weten over wat een rol als auditor precies inhoudt? Kijk dan even op intranet of mail Ellen Ros: ellen.ros@aloysiusstichting.nl Audits nu in teken van organisatie De komende ronde audits gaat over organisatie. Denk aan thema s als taken en bevoegdheden, communicatiestructuren, jaarplannen, toetskalenders: hoe werk je daar als team mee? De Kwaliteitsnorm Speciaal Onderwijs waar Aloysius en de scholen in 2015 aan moeten voldoen kent zes domeinen. Nu op de agenda: het thema organisatie. Maar hoe ziet het totale plaatje er ook alweer uit? De zes domeinen op een rij: beleid: missie, visie en beleid zijn helder beschreven, kernwaarden zijn zichtbaar in ons werk organisatie: Aloysius/school is duidelijk georganiseerd en we hebben een goed werkend kwaliteitssysteem onderwijs (primair proces): ontwikkelingsgericht onderwijs, zoveel mogelijk op maat, we delen onze kennis mensen: een professioneel HRM-beleid en bevoegde en bekwame medewerkers die zichzelf ontwikkelen partners: we werken samen met professionele partners, wederzijdse verwachtingen zijn helder, we evalueren onze samenwerking reflectie: we evalueren ons beleid systematisch Per domein is vastgelegd wat Aloysius allemaal geregeld moet hebben om aan de norm te voldoen. Innovatief onderzoek naar integraal samenwerken Aloysius onderzoek(t) Wat levert de samenwerking tussen onderwijs en jeugdhulp op? Dat is het thema van innovatief onderzoek naar kosten en baten van integrale samenwerking in Kennis- en Expertisecentra. Aloysius en de netwerkpartners in KEC Roermond zijn opdrachtgever van het kosten- en batenonderzoek, dat SEO Economisch Onderzoek uitvoert. Niet eerder is onderzocht wat intensieve samenwerking oplevert. Netwerkpartners hopen dat jongeren dankzij intensieve samenwerking van onderwijs en jeugdhulp beter een duurzame plek vinden ná school. Denk aan vervolgonderwijs of een baan. De winst kan zitten in minder schooluitval, minder criminaliteit, minder gebruik van zorg en meer jongeren met een betaalde baan. SEO volgt leerlingen in KEC Roermond vier jaar om hun toekomst in kaart te brengen. Als controlegroep fungeren kinderen/jongeren die onderwijs en jeugdhulp apart krijgen aangeboden. Waar blijven onze leerlingen? Nieuw: Uitstroommonitor Scholen voor speciaal onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs zijn verplicht om leerlingen minimaal twee jaar te volgen nadat zij van school gaan. Voor Aloysius is dat niet alleen moeten, maar ook willen. Daarom is nu een Uitstroommonitor in ontwikkeling. De monitor is een digitale vragenlijst die we de school, werkplek of dagbehandelinglocatie sturen waar onze leerlingen heengaan. We vragen daarin hoe het gaat met de oud-leerling in kwestie en herhalen die vraag nog eens na een jaar en na twee jaar. De antwoorden leveren ons een schat aan informatie op om ons onderwijs verder te verbeteren. We kunnen straks op school-, sector- en stichtingsniveau zien hoe onze leerlingen terecht komen. > Voor de zomervakantie gaan drie pilotscholen aan de slag met de Uitstroommonitor. Zodra alle mogelijke kinderziektes eruit zijn, gaan alle scholen voor (voortgezet) speciaal onderwijs ermee werken.

18 18 Kwaliteit Praktijk Nieuw: lead-auditoren Aloysius gaat voor beter dan goed onderwijs. Logisch dus, dat we in 2015 willen voldoen aan de Kwaliteitsnorm Speciaal Onderwijs. Op naar het keurmerk dat onze leerlingen, ouders en netwerkpartners duidelijk maakt dat het met onze kwaliteit goed zit. Om te toetsen hoever we zijn met onze kwaliteit, vinden steeds regelmatiger audits plaats. Sinds kort ligt de organisatie daarvan op het bord van de nieuwe lead-auditoren. Ellen Ros en Jeroen Spanbroek zijn twee van de lead-auditoren. Niet op de foto, wel lead-auditor: Yvonne Both. Onze nieuwe lead-auditoren: Yvonne Both, Jeroen Spanbroek en Ellen Ros. Ellen heeft daarmee naast haar projectleiderschap dus een tweede rol. Ingrid Chambon-Gijsbers rondt binnenkort haar lead-training af en is daarna lead-auditor nummer vier. Als lead-auditor bereid je alles voor een audit voor, vat Jeroen Spanbroek bondig samen. Hij is directeur van de Don Boscoschool, was al auditor en is sinds kort lead-auditor. Nadat de leads samen met de stuurgroep kwaliteit het auditprogramma hebben gemaakt, stemmen de leadauditoren dat af met auditoren en directeuren van de te bezoeken scholen. Zo weten directeuren goed wat van ze wordt verwacht en hoe een audit in elkaar steekt. Deze keer konden auditoren zelf hun voorkeur aangeven voor de auditdag en locatie. Werken in een duo is prettig, omdat de één zich kan focussen op het stellen van de juiste vragen en de ander kan rapporteren, merkte Jeroen. Je kunt elkaar bovendien scherp houden. We toetsen de kwaliteitsnorm en rapporteren feitelijke bevindingen, licht Jeroen toe. Als lead toetst hij de rapportages van de auditoren ook langs die meetlat. Nog een jaar Zoals bekend staat bij elke audit steeds een ander thema centraal. De volgende ronde audits staat in het teken van organisatie. Zaken die dan bekeken worden zijn bijvoorbeeld: taken en bevoegdheden, verantwoordelijkheden, communicatiestructuren, jaarplanning, toetskalenders, leerlingvolgsystemen en onderwijsplanners. Omdat 2015 nu snel dichterbij komt, wordt in elke audit óók het primaire proces meegenomen. We toetsen altijd of alle processen rondom het onderwijs op orde zijn, legt Ellen uit. We nemen ook mee hoe een locatie omgaat met beleid en evaluatie daarvan. Wat doe je bijvoorbeeld met de resultaten van de tevredenheidonderzoeken? De kunst is om steeds duidelijk te maken dat je een audit kunt zien als cadeau: een objectieve thermometer voor de kwaliteit op je school. Met de verbeteracties die een directeur in het auditrapport vindt, kan hij of zij met zijn team meteen aan de slag, zegt Ellen. Verbeterplannen moeten terug te zien zijn in de jaarplannen, maar, onderstreept Ellen: Nog beter is natuurlijk als directeuren de volgende audit niet eerst afwachten maar al voor die tijd kijken hoe het ervoor staat. Er zijn hiervoor zelfevaluaties en stellingen beschikbaar per domein van de Kwaliteitsnorm die de directeur kan gebruiken om een onderwerp in te brengen in een teamvergadering. Nieuwe wervingsronde Dit voorjaar werft Ellen Ros nieuwe auditoren. Hoe meer collega s bezig zijn met kwaliteit, hoe meer het kwaliteitsdenken zich verspreidt binnen Aloysius. Auditoren zijn allemaal ambassadeurs voor kwaliteit, zegt Ellen. In de praktijk zijn zij op hun eigen school inmiddels ook allemaal bezig met kwaliteit. Jeroen: Het helpt mijzelf ook heel erg om ook als directeur de goede dingen te doen. Natuurlijk: zo n audit kost tijd. Maar nuttig is het wel, vindt Jeroen. Kwaliteit is de beste reclame voor onze organisatie.

19 Aloysius Nieuws 19 Aloysius in 't kort Ziekteverzuim flink omlaag (dat leverde je een leuke bon op!) Heb jij je bon al besteed bij Rituals? Die attentie was wel verdiend voor alle medewerkers, want het ziekteverzuim bij Aloysius daalde afgelopen jaar flink. Was ons percentage ziekteverzuim in 2011 nog 10 procent, in 2013 daalde dit tot 6,2 procent. Bijna een procent lager dan het gemiddelde voor het speciaal onderwijs. We zijn nu bezig met de ontwikkeling van gezondheidsbeleid, om jou en je collega s te ondersteunen bij fit en gezond werken. Even voorstellen: opleidingscoördinator Bruno Mol Bruno Mol is sinds begin 2014 aan de slag als opleidingscoördinator bij Aloysius. In deze koerskrant stelt hij zich vast aan je voor; ongetwijfeld kom je Bruno binnenkort ook live tegen tijdens een bijeenkomst, training of workshop! Sinds januari ben ik bij Aloysius aan de slag en ik voel mij als een vis in het water. Ik kreeg meteen allerlei uitdagingen op mijn pad. De bijeenkomsten voor Aandachtsfunctionarissen, Contactpersonen, de invoering van de Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling, de studiedag op 19 maart, de introductie van de app Mijn school (Gerichte berichten) en héél veel andere klussen. Gelukkig is er ook de komende tijd veel te doen op het gebied van ontwikkeling. Bij Gedragpunt was ik met verschillende coördinerende klussen bezig, naast mijn rol als ambulant begeleider. Daarvoor begeleidde ik als onderwijskundig mede werker van de Lieven de Key Scholengroep allerlei vernieuwingstrajecten en werkte jarenlang met leerlingen met gestapelde problematiek, als leraar en coördinator. Bij Aloysius kan ik mijn ambitie om opnieuw een coördinerende rol te vervullen, volop kwijt. Ik wil graag de spil zijn in de ontwikkeling van mensen en organisatie. En dat kan als opleidingscoördinator prima, zeker bij een organisatie zoals Aloysius die heel gericht werkt aan organisatieontwikkeling via de koers Verbinden & Vernieuwen. Graag ontmoet ik je binnenkort op één van onze locaties of tijdens een bijeenkomst, training of workshop van de Aloysius Academie. Allemaal aan de studie(dag) Elke Aloysius-school heeft een Contactpersoon. Hij of zij is het aanspreekpunt voor klachten over ongewenst gedrag binnen school. Dat kan gaan om pesten, geweld, racisme, agressie, discriminatie, (seksuele) intimidatie. Onze Contactpersonen wisselden op 18 maart hun kennis en ervaringen uit tijdens een gezamenlijke studiedag. Ook de collega s administratie weten elkaar te vinden: hun studiedag is op 15 april. > Er is een nieuwe folder beschikbaar voor medewerkers en ouders met de routes voor wat je kunt doen als je te maken krijgt met ongewenst gedrag in welke vorm dan ook. Download de folder via intranet of vraag ernaar op je locatie. > Lees op intranet een verslag over de Contactenpersonendag! Meldcode kindermishandeling De Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling is nu ruim een jaar van kracht. Invoering van de code vraagt natuurlijk tijd, daarom even opfrissen. Hoe zit het ook alweer met die code? Als professional die werkt met kinderen en contact heeft met hun ouders, ben je verplicht om bij een vermoeden van kindermishandeling of huiselijk geweld de meldcode kindermishandeling te volgen. Code in stappen Die code kent vijf stappen: 1 signalen van mishandeling of huiselijk geweld in kaart brengen 2 overleggen met een collega en eventueel met het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) of het Steunpunt Huiselijk Geweld 3 in gesprek met betrokkenen 4 wegen van het geweld of kindermishandeling 5 beslissen: hulp organiseren, melden bij het AMK of Steunpunt Huiselijk Geweld Aanspreekpunt: Aandachtsfunctionaris De Aandachtsfunctionarissen Kindermishandeling kunnen je verder helpen als je mishandeling of geweld vermoedt. Zij zijn speciaal getraind om de meldcode in te voeren binnen Aloysius en kennen ons protocol Kindermishandeling/Huiselijk geweld en de meldcode op hun duimpje. Zij kunnen signalen interpreteren en weten hoe er gehandeld moet worden als dat nodig is. Prima aanspreekpunten dus, als je een vermoeden hebt van mishandeling.

20 20 Talent (h)erkennen Talenten maken er een mooi feest van Onderwijsexpertise De Wijnberg, De Mutsaersstichting, Stichting Meerderweert, Stichting Speciaal Onderwijs Noord- en Midden-Limburg en Aloysius: allemaal schoven zij op 18 maart hun talenten naar voren tijdens het Feest van talent & (h)erkenning in Weert. De dinershow onderstreepte de samenwerking in het nieuw te bouwen Kennis- en Expertisecentrum in Weert. Leerlingen van alle samenwerkingspartners lieten hun talent zien in kunst, zang, dans, presentatie, techniek, bakken, koken en serveren. Ook Jeremy, Bob en Nando namen applaus in ontvangst. Bob rapte over gelijkheid Jeremy: presentator in de dop Voor Jeremy Kombrink (13) is een loopbaan als presentator weggelegd. Als veilingmeester deed hij het geweldig en hij interviewde op 18 maart artiesten en gasten alsof hij nooit anders doet. > Bob Korten (17) is aan zijn laatste jaar bezig op de Widdonckschool. Na het voortgezet speciaal onderwijs gaat hij naar het mbo om een transportopleiding te doen. Tijdens het Feest van talent rapte Bob zijn zelfgemaakte raptekst. < Nando: meerdere keren op het podium Ik houd niet zo van werken in de boeken, zegt Nando. Ik ben liever bezig met mijn handen. Dus koos hij op school voor praktijk. Ik wil de bouw in, legt hij uit. Uiteindelijk hoopt Nando tegelzetter te worden, maar eerst volgend jaar maar eens naar de stageklas. > Colofon Uitgave, inhoud en eindredactie Aloysius Stichting Tekst Anne-Marie Veldkamp Fotografie Maria Hermes (inspiratieboekje), Jeroen Jazet (krant), Thomas Vervuurt (feest van talent) Ontwerp en vormgeving Budelinc Druk Drukkerij Kempers