Fundamentele Belgische Wetgeving 2012

Transcriptie

1 Fundamentele Belgische Wetgeving 2012

2 De eenentwintigste editie van FBW is bijgewerkt tot en met BS, 1 februari Verantwoordelijke uitgever: Hans Suijkerbuijk # 2012 Wolters Kluwer Belgium NV Ragheno Business Park Motstraat 30 B 2800 Mechelen Tel.: Fax: info@kluwer.be Behoudens de uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden, op welke wijze ook, zonder de uitdrukkelijke voorafgaande en schriftelijke toestemming van de uitgever. D/2012/2664/336 ISBN BP/NFBW-YI-12001

3 Auteurs 1. Redactieraad G. BAETEMAN {, Buitengewoon hoogleraar em. aan de V.U.B. - Ere-eerste voorzitter van de Raad van State G.L. BALLON, Hoogleraar aan de K.U.Leuven, deeltijds hoogleraar aan de Universiteit Antwerpen en advocaat R. BLANPAIN, Gewoon hoogleraar em. aan de K.U.Leuven H. COUSY, Gewoon hoogleraar em. aan de K.U.Leuven en Assessor Afdeling Wetgeving Raad van State A.M. DANCOT, Juriste Instituut Sociaal Zekerheidsrecht K.U.Leuven L. DE WILDE, Ere-eerste advocaat-generaal bij het Hof van Beroep te Gent R. DILLEMANS, Ere-rector van en gewoon hoogleraar em. aan de K.U.Leuven E. DIRIX, Raadsheer in het Hof van Cassatie K. GEENS, Buitengewoon hoogleraar aan de K.U.Leuven en advocaat F. GOTZEN, Pro-rector van de K.U.Brussel en buitengewoon hoogleraar aan de K.U.Leuven F. HELLEMANS, Gastdocent aan de K.U.Brussel en advocaat L. HELLIN, Kamervoorzitter in de Raad van State en ere-advocaat-generaal bij het Hof van Beroep te Gent P. LAUWERS, Advocaat P. LEMMENS, Kamervoorzitter in de Raad van State en buitengewoon hoogleraar aan de K.U.Leuven J. PUTZEYS, Hoogleraar em. aan de U.C.L. en advocaat M. STORME, Hoogleraar em. aan de Universiteit Gent, buitengewoon hoogleraar em. aan de U.F.S.I.A. en advocaat J. STUYCK, Buitengewoon hoogleraar aan de K.U.Leuven en aan de K.U.Nijmegen en advocaat P. TAELMAN, Hoogleraar aan de Universiteit Gent en advocaat O. VANACHTER, Gewoon hoogleraar em. aan de K.U.Leuven I. VAN DE WOESTEYNE, Doctor-assistent aan de Universiteit Gent W. VAN GERVEN, Buitengewoon hoogleraar em. aan de K.U.Leuven en aan de R.U.Maastricht - Gewezen Advocaat-Generaal EG Hof van Justitie K. VAN HULLE, Afdelingshoofd bij de Europese Commissie en deeltijds hoofddocent aan de K.U.Leuven F. VANISTENDAEL, Gewoon hoogleraar em. aan de K.U.Leuven J. VAN LANGENDONCK, Gewoon hoogleraar em. aan de K.U.Leuven C. VAN SCHOUBROECK, Docent K.U.Leuven P. VERBANCK, Belastingconsulent - Docent aan de EHSAL E. WYMEERSCH, Buitengewoon hoogleraar em. aan de Universiteit Gent 2. Redactie Publiek recht: P. LEMMENS Burgerlijk recht: E. DIRIX Gerechtelijk recht: P. TAELMAN Strafrecht: L. DE WILDE en L. HELLIN Handelsrecht: H. COUSY Economisch recht: J. STUYCK Consumentenrecht: G.L. BALLON Financieel recht: E. WYMEERSCH Intellectuele rechten: F. GOTZEN Kluwer Fundamentele Belgische Wetgeving 2012 (1 februari 2012) V

4 AUTEURS Fiscaal recht: F. VANISTENDAEL Arbeidsrecht: R. BLANPAIN en O. VANACHTER Sociaal zekerheidsrecht: J. VAN LANGENDONCK en A.M. DANCOT De oorspronkelijke, losbladige FBW werd in 1977 gesticht door Prof. Dr. R. De Corte. VI Fundamentele Belgische Wetgeving 2012 (1 februari 2012) Kluwer

5 Woord vooraf bij de editie 2012 Het jaarboek FBW, waarvan thans de eenentwintigste editie voorligt, is uitgegroeid tot een vaste waarde in juridische middens. In drie stevige banden, gedrukt op dundrukpapier, biedt het de jurist een ruime selectie van internationale, Europese, federale, Vlaamse én hoofdstedelijke wetgeving. Meer dan 350 wetgevende akten zijn opgenomen. De toevoeging van wetsgeschiedenis en verwijzingen naar uitvoeringsbesluiten verhoogt de praktische waarde van FBW in aanzienlijke mate. Bij het opschrift van de akten vindt u in een rechthoekje het met een uniek nummer, dat ook op iedere bladzijde in de rug van het boek wordt herhaald. Als u beschikt over de databank jura, kunt u steeds de meest actuele (of een vorige) versie van een wettekst oproepen. U kunt dit makkelijkst doen via dat unieke nummer. Een opmerkelijke troef van dit jaarboek is zijn snelle publicatie. Reeds in de maand april van elk jaar verschijnt de nieuwe editie, die minstens tot het BS van 1 januari bijgewerkt is. Wie ook tussen twee edities in de wetgeving op de voet wenst te volgen, consulteert best Elke dag geeft deze on-line service u de teksten van nieuwe relevante wetgeving uit het BS, inclusief een korte toelichting door onze redacteurs. Bovendien biedt Legal- World ook de nieuwste rechtspraak en rechtsleer, zodat u permanent op de hoogte blijft van al wat beweegt in uw vakgebied. LegalWorld heeft nog andere troeven. Zo brengt de Alert service u per op de hoogte van de laatste wetgeving, rechtspraak en rechtsleer binnen uw juridische voorkeursmateries. U ziet dus niets meer over het hoofd en bent altijd als eerste op de hoogte. Verder geniet u van de klassieke voordelen van het internet: u kunt het nieuws raadplegen van op elke computer, u kunt de teksten kopiëren voor conclusies en dossiers, enz. Voor meer informatie: Teneinde het wetboek op de meest efficiënte manier te raadplegen is het ten zeerste aanbevolen de toelichting bij het gebruik (zie pagina IX e.v.) door te nemen. De uitgeverij staat steeds open voor uw suggesties inzake de selectie van wetteksten of inzake het concept van het wetboek. U kan ons steeds contacteren, ofwel telefonisch (0800/14500), ofwel per (info@kluwer.be) Mechelen, april 2012 Kluwer Fundamentele Belgische Wetgeving 2012 (1 februari 2012) VII

6

7 Toelichting bij het gebruik 1. Structuur van het wetboek Boekdeel 1: I. Publiek recht I.A. Staatsrecht I.B. Bestuursrecht I.C. Milieurecht I.D. Verdragen II. Burgerlijk recht II.A. Wetboeken II.B. Bijzondere wetgeving Boekdeel 2: III. Gerechtelijk recht III.A. Wetboek III.B. Bijzondere wetgeving IV. Strafrecht IV.A. Wetboeken IV.B. Bijzondere wetgeving V. Handels- en economisch recht V.A. Handelsrecht V.B. Economisch recht V.C. Consumentenrecht V.D. Financieel recht V.E. Intellectuele rechten Boekdeel 3: VI. Fiscaal recht VI.A. Inkomstenbelasting VI.B. Belasting over de toegevoegde waarde VI.C. Successierechten VI.D. Registratierechten VI.E. Met de inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen VI.F. Diverse rechten en taksen VII. Sociaal recht VII.A. Arbeidsrecht VII.B. Sociaal zekerheidsrecht De verschillende sectoren werden verder onderverdeeld in trefwoorden, die in principe alfabetisch gerangschikt zijn. Binnen elk trefwoord zijn de akten eerst in hiërarchische volgorde geplaatst (bv. Wet, Besluit) en vervolgens chronologisch. 2. Enkele bijzonderheden m.b.t. de wettekst en de annotaties 2.1. Actuele wettekst en toekomstig recht Dit wetboek is bijgehouden tot en met het BS 1 februari Dit wil zeggen dat alle wetswijzigingen en inwerkingtredingen die uiterlijk in dit Staatsblad bekendgemaakt werden, verwerkt werden. Hierbij wordt volgende methode gevolgd: 1) de wetswijzigingen die uiterlijk bij het verschijnen van het boek in werking treden, zijn verwerkt in de vigerende wettekst (in concreto 30 april 2012); 2) de wetswijzigingen die in de loop van in werking zullen treden, worden vermeld in een aparte annotatie over toekomstig recht, aangeduid met de rubriek "Toekomstige wijziging". Alle gewoon afgedrukte wetteksten, opgenomen in dit wetboek, zijn dus van kracht. Hierop heeft de redactie wel uitzondering gemaakt voor bepaalde nieuwe of vervangende akten, die ofwel omwille van hun belang reeds opgenomen worden of die, omwille van de leesbaarheid en samenhang van de artikelen, volledig opgenomen worden. Aan de gebruiker de algemene raad om, wat de inwerkingtreding betreft, steeds de wetsgeschiedenis te raadplegen. Bij nieuwe en/of vervangende akten kan het van belang zijn het inwerkingtredingsartikel (in fine van de akte) te consulteren. Bij de hierboven vermelde annotaties over toekomstig recht is op te merken dat zij de stand van zaken van de wetgeving weergeven, zoals bekend op de afsluitdatum van 1 februari Latere aanpassingen zijn dus niet verwerkt; de geïnteresseerde lezer kan ze raadplegen via Kluwer Fundamentele Belgische Wetgeving 2012 (1 februari 2012) IX

8 TOELICHTING BIJ HET GEBRUIK 2.2. Wetsgeschiedenis In principe is in dit wetboek de actuele wetsgeschiedenis van ieder artikel opgenomen, d.w.z. dat de oorsprong van de huidige tekst van het artikel volledig verklaard wordt. Ook de inwerkingtredings- en eventuele overgangsbepalingen worden vermeld Uitvoeringsbesluiten De relevante uitvoeringsbesluiten worden onder het wetsartikel vermeld Beperking m.b.t. de regionalisering FBW bevat een selectie van de nationale, Vlaamse en hoofdstedelijke wetgeving sensu lato. Indien in een federale tekst door een regionale wetgever wijzigingen worden aangebracht, wordt het resultaat gepresenteerd in de vorm van een apart artikel, met de expliciete vermelding dat het gaat om een versie geldend voor een bepaalde gemeenschap of gewest. U vindt in deze uitgave geen regionale varianten voor het Waalse Gewest, noch voor de Franse of Duitstalige Gemeenschap Rechtspraak U vindt bij een aantal artikelen telkens een verwijzing naar relevante rechtspraak die kan geraadpleegd worden op jura.be. 3. Chronologisch en alfabetisch register (apart boekdeel, jaarlijks) Alle wetten, besluiten en verdragen die in FBW zijn opgenomen, zijn in het register opgenomen. Uitvoeringsbesluiten, wijzigende, aanvullende en opheffende wetten en besluiten worden in principe niet vermeld, behalve indien ze in het wetboek als een aparte akte werden opgenomen. Het register vermeldt evenmin de akten waarnaar verwezen wordt in de noten of in de bijlagen. Indien het een uittreksel betreft, worden de artikelen vermeld. X Fundamentele Belgische Wetgeving 2012 (1 februari 2012) Kluwer

9 Algemene inhoud I. PUBLIEK RECHT 1 I.A. Staatsrecht 3 I.A.1. Grondwet 5 Gecoördineerde Grondwet 17 februari I.A.2. Hervorming instellingen 35 Bijzondere wet tot hervorming der instellingen 8 augustus Bijzondere wet met betrekking tot de Brusselse instellingen 12 januari I.A.3. Grondwettelijk Hof 85 Bijzondere wet op het [Grondwettelijk Hof] 6 januari I.A.4. Raad van State 103 Gecoördineerde wetten op de Raad van State 12 januari Besluit van de Regent tot regeling van de rechtspleging voor de [afdeling bestuursrechtspraak] van de Raad van State 23 augustus Koninklijk besluit tot regeling van de rechtspleging voor de [afdeling bestuursrechtspraak] van de Raad van State inzake de dwangsom 2 april Koninklijk besluit tot bepaling van de rechtspleging in kort geding voor de Raad van State 5 december Koninklijk besluit tot vaststelling van de cassatie-procedure bij de Raad van State 30 november I.A.5. Grondrechten 169 Wet tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens 8 december Wet ter bestrijding van bepaalde vormen van discriminatie 10 mei Wet ter bestrijding van discriminatie tussen vrouwen en mannen 10 mei Koninklijk besluit ter uitvoering van de wet van 8 december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens 13 februari I.B. Bestuursrecht 213 I.B.1. Algemene beginselen van bestuur 215 Wet betreffende de uitdrukkelijke motivering van de bestuurshandelingen 29 juli Wet betreffende de openbaarheid van bestuur 11 april Kaderdecreet bestuurlijk beleid 18 juli Decreet betreffende de openbaarheid van bestuur 26 maart I.B.2. Monumenten, landschapszorg 237 Decreet tot bescherming van monumenten en stads- en dorpsgezichten 3 maart Decreet [betreffende de landschapszorg] 16 april I.B.3. Onteigeningen ten algemenen nutte 255 Wet betreffende de rechtspleging bij hoogdringende omstandigheden inzake onteigening ten algemenen nutte 26 juli Kluwer Fundamentele Belgische Wetgeving 2012 (1 februari 2012) Inhoud 1

10 Decreet van de Vlaamse Raad tot bepaling van de gevallen en de modaliteiten waarbij de Vlaamse regering kan overgaan tot onteigeningen ten algemenen nutte inzake de culturele, persoonsgebonden en onderwijsaangelegenheden 13 april Decreet van de Vlaamse Raad tot bepaling van de gevallen en de modaliteiten waarbij de Vlaamse regering kan overgaan tot onteigeningen ten algemenen nutte inzake de gewestelijke aangelegenheden 13 april I.B.4. Overheidsopdrachten 261 Wet betreffende de overheidsopdrachten en sommige opdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten 24 december Wet overheidsopdrachten en bepaalde opdrachten voor werken, leveringen en diensten 15 juni 2006 [art. 1-43, 72bis-80] I.B.5. Personeel overheidsdienst 305 Wet betreffende de aansprakelijkheid van en voor personeelsleden in dienst van openbare rechtspersonen 10 februari I.B.6. Provinciale en gemeentelijke instellingen 307 Provinciewet 30 april Nieuwe Gemeentewet 24 juni Gemeentedecreet 15 juli Provinciedecreet 9 december Decreet betreffende de organisatie van de openbare centra voor maatschappelijk welzijn 19 december Koninklijk besluit betreffende de procedure voor de bestendige deputatie in de gevallen waarin deze een rechtsprekende taak vervult 17 september I.B.7. Vreemdelingen 601 Internationaal verdrag betreffende de status van vluchtelingen 28 juli Protocol betreffende de status van vluchtelingen 31 januari Wet betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen 15 december Koninklijk besluit betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen 8 oktober Koninklijk besluit tot regeling van de werking van en de rechtspleging voor het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen 11 juli Koninklijk besluit houdende vaststelling van bepaalde elementen van de procedure die dienen gevolgd te worden door de dienst van de Dienst Vreemdelingenzaken die belast is met het onderzoek van de asielaanvragen op basis van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen 11 juli Koninklijk besluit houdende de rechtspleging voor de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen 21 december I.C. Milieurecht 741 I.C.1. Normen van toepassing in het Vlaams Gewest 743 Decreet betreffende de milieuvergunning 28 juni Decreet houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid 5 april Decreet betreffende de bodemsanering en de bodembescherming 27 oktober Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening 15 mei Besluit van de Vlaamse regering houdende vaststelling van het Vlaams reglement betreffende de milieuvergunning (VLAREM I) 6 februari Besluit van de Vlaamse regering tot bepaling van de vergunningsplichtige functiewijzigingen [...] 14 april Inhoud 2 Fundamentele Belgische Wetgeving 2012 (1 februari 2012) Kluwer

11 Besluit van de Vlaamse regering betreffende de administratieve geldboete voor het overtreden van een bekrachtigd stakingsbevel 28 april Besluit van de Vlaamse regering betreffende de berekening en de betaling van de meerwaarde 5 mei Besluit van de Vlaamse Regering betreffende de minnelijke schikking inzake ruimtelijke ordening 29 mei Besluit van de Vlaamse Regering tot bepaling van handelingen waarvoor geen stedenbouwkundige vergunning nodig is 16 juli I.C.2. Normen van toepassing in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1001 Ordonnantie betreffende de milieuvergunningen 5 juni Ordonnantie betreffende de opsporing, de vaststelling, de vervolging en de bestraffing van misdrijven inzake leefmilieu 25 maart Brussels Wetboek van Ruimtelijke Ordening 9 april I.C.3. Federale normen 1123 Wet betreffende een vorderingsrecht inzake bescherming van het leefmilieu 12 januari I.D. Verdragen 1125 I.D.1. Europese Unie 1127 Verdrag betreffende de Europese Unie 7 februari Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie 25 maart Handvest van de grondrechten van de Europese Unie 12 december I.D.2. Rechten van de Mens - Raad van Europa 1217 Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden 4 november Aanvullend protocol bij het verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden 20 maart Vierde protocol bij het Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden, tot het waarborgen van bepaalde rechten en vrijheden, die niet reeds in het Verdrag en in het eerste Aanvullend Protocol daarbij zijn opgenomen 16 september Aanvullend Protocol bij het Europees Sociaal Handvest ter invoering van een systeem van collectieve klachten, gedaan te Straatsburg op 9 november november Herziene Europees Sociaal Handvest 3 mei I.D.3. Rechten van de Mens - Verenigde Naties 1243 Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten 19 december Facultatief Protocol behorend bij het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten 19 december Internationaal Verdrag inzake economische, sociale en culturele rechten 19 december Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen 18 december Verdrag inzake de rechten van het kind 20 november Facultatief Protocol bij het Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen 6 oktober II. BURGERLIJK RECHT 1275 II.A. Wetboeken 1277 II.A.1. Burgerlijk Wetboek 1279 Burgerlijk Wetboek 21 maart Kluwer Fundamentele Belgische Wetgeving 2012 (1 februari 2012) Inhoud 3

12 II.A.2. Wetboek internationaal privaatrecht 1501 Wet houdende het Wetboek van internationaal privaatrecht 16 juli II.B. Bijzondere wetgeving 1525 II.B.1. Aansprakelijkheid 1527 Decreet betreffende de politie van de gemeenten 2 oktober Wet betreffende de aansprakelijkheid voor produkten met gebreken 25 februari II.B.2. Adoptie 1531 Verdrag inzake de bescherming van kinderen en de samenwerking op het gebied van de interlandelijke adoptie Den Haag, 29 mei mei Decreet tot regeling van de interlandelijke adoptie van kinderen 15 juli II.B.3. Elektronische handtekening 1543 Wet houdende vaststelling van bepaalde regels in verband met het juridisch kader voor elektronische handtekeningen en certificatiediensten 9 juli II.B.4. Erfpacht en opstal 1549 Wet over het recht van erfpacht 10 januari Wet over het recht van opstal 10 januari Wet betreffende de erfpachten 14 mei II.B.5. Geesteszieke 1553 Wet betreffende de bescherming van de persoon van de geesteszieke 26 juni II.B.6. Hypothecair krediet 1563 Wet op het hypothecair krediet 4 augustus II.B.7. Internationaal privaatrecht inzake verbintenissen 1573 Verordening 864/2007/EG betreffende het recht dat van toepassing is op niet-contractuele verbintenissen (Rome II) 11 juli Verordening 593/2008/EG van het Europees Parlement en de Raad inzake het recht dat van toepassing is op verbintenissen uit overeenkomst (Rome I) 17 juni II.B.8. Internationale koop 1583 Verdrag inzake de verjaring bij internationale koop van roerende zaken, gedaan te New York op 14 juni juni Verdrag der Verenigde Naties inzake Internationale Koopovereenkomsten betreffende Roerende Zaken 11 april II.B.9. Jeugdrecht 1601 Wet [betreffende de jeugdbescherming, het ten laste nemen van minderjarigen die een als misdrijf omschreven feit hebben gepleegd en het herstel van de door dit feit veroorzaakte schade] 8 april Decreet inzake bijzondere jeugdbijstand 7 maart Ordonnantie inzake hulpverlening aan jongeren 29 april II.B.10. Kleine nalatenschappen 1647 Wet tot erfregeling van de kleine nalatenschappen 16 mei II.B.11. Landbouwbedrijven - Erfrecht 1649 Wet betreffende een uitgesteld loon in land- en tuinbouw 28 december Inhoud 4 Fundamentele Belgische Wetgeving 2012 (1 februari 2012) Kluwer

13 Wet op de erfregeling inzake landbouwbedrijven met het oog op het bevorderen van de continuïteit 29 augustus II.B.12. Namen en voornamen 1653 Wet betreffende de namen en voornamen 15 mei II.B.13. Nationaliteit 1655 Wetboek van de Belgische nationaliteit 28 juni II.B.14. Notarisambt 1667 Wet tot regeling van het notarisambt 16 maart II.B.15. Onderhoudsplicht 1691 Verdrag nopens de wet welke op onderhoudsverplichtingen jegens kinderen toepasselijk is 24 oktober Verordening nr. 4/2009/EG van de Raad betreffende de bevoegdheid, het toepasselijke recht, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen, en de samenwerking op het gebied van onderhoudsverplichtingen 18 december Wet tot oprichting van een Dienst voor alimentatievorderingen bij de FOD Financiën 21fe- bruari II.B.16. Patiëntenrechten 1711 Wet betreffende de rechten van de patiënt 22 augustus Wet betreffende de vergoeding van schade als gevolg van gezondheidszorg 31 maart II.B.17. Testament 1723 Wet tot invoering van een testament in de internationale vorm en tot wijziging van een aantal bepalingen betreffende het testament 2 februari II.B.18. Veldwetboek 1725 Veldwetboek 7 oktober II.B.19. Verenigingen zonder winstoogmerk 1735 [Wet betreffende de verenigingen zonder winstoogmerk, de internationale verenigingen zonder winstoogmerk en de stichtingen] 27 juni II.B.20. Wettelijke rentevoet 1755 Wet betreffende de lening tegen intrest 5 mei II.B.21. Woningbouw 1757 Wet tot regeling van de woningbouw en de verkoop van te bouwen of in aanbouw zijnde woningen 9 juli II.B.22. Wooncode 1761 Decreet houdende de Vlaamse Wooncode 15 juli 1997 [art. 1-20ter, ] III. GERECHTELIJK RECHT 1791 III.A. Wetboek 1793 III.A.1. Gerechtelijk wetboek 1795 Gerechtelijk Wetboek 10 oktober Kluwer Fundamentele Belgische Wetgeving 2012 (1 februari 2012) Inhoud 5

14 III.B. Bijzondere wetgeving 2137 III.B.1. Taal in gerechtszaken 2139 Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken 15 juni III.B.2. Europees procesrecht 2159 Verordening (EG) nr. 44/2001 van de Raad betreffende de rechterlijke bevoegdheid, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen in burgerlijke en handelszaken 22 december Verordening nr. 1206/2001/EG van de Raad betreffende de samenwerking tussen de gerechten van de lidstaten op het gebied van bewijsverkrijging in burgerlijke en handelszaken 28 mei Verordening nr. 2201/2003/EG van de Raad betreffende de bevoegdheid en de erkenning en tenuitvoerlegging van beslissingen in huwelijkszaken en inzake de ouderlijke verantwoordelijkheid, en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1347/ november Verordening 805/2004/EG van het Europees parlement en de Raad tot invoering van een Europese executoriale titel voor niet-betwiste schuldvorderingen 21 april Verordening 1896/2006/EG van het Europees Parlement en de Raad tot invoering van een Europese betalingsbevelprocedure 12 december Verordening 861/2007/EG van het Europees Parlement en de Raad, tot vaststelling van een Europese procedure voor geringe vorderingen 11 juli Verordening 1393/2007/EG van het Europees Parlement en de Raad inzake de betekening en de kennisgeving in de lidstaten van gerechtelijke en buitengerechtelijke stukken in burgerlijke of in handelszaken ( de betekening en de kennisgeving van stukken ), en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1348/2000 van de Raad 13 november III.B.3. Rechtsplegingsvergoeding 2205 Koninklijk besluit tot vaststelling van het tarief van de rechtsplegingsvergoeding bedoeld in artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek en tot vaststelling van de datum van inwerkingtreding van de artikelen 1 tot 13 van de wet van 21 april 2007 betreffende de verhaalbaarheid van de erelonen en de kosten verbonden aan de bijstand van de advocaat 26 oktober III.B.4. Woonplaats zelfstandige, beslag 2209 Wet houdende diverse bepalingen (IV) 25 april 2007 [art ] IV. STRAFRECHT 2211 IV.A. Wetboeken 2213 IV.A.1. Strafwetboek 2215 Strafwetboek 8 juni IV.A.2. Wetboek van strafvordering 2313 Wetboek van strafvordering 17 november IV.B. Bijzondere wetgeving 2431 IV.B.1. Beroepsverbod 2435 Koninklijk besluit nr. 22 [betreffende het rechterlijk verbod aan bepaalde veroordeelden en gefailleerden om bepaalde ambten, beroepen of werkzaamheden uit te oefenen] 24 oktober IV.B.2. Dronkenschap 2439 Besluitwet betreffende de beteugeling van de dronkenschap 14 november Inhoud 6 Fundamentele Belgische Wetgeving 2012 (1 februari 2012) Kluwer

15 IV.B.3. Euthanasie 2441 Wet betreffende de euthanasie 28 mei IV.B.4. Gedetineerde 2445 Wet betreffende de verklaringen van hooger beroep of van voorziening in verbreking van de gedetineerde of geïnterneerde personen 25 juli Koninklijk besluit nr. 236 tot vereenvoudiging van sommige vormen van de strafvordering ten opzichte van de gedetineerden 20 januari Wet betreffende de externe rechtspositie van de veroordeelden tot een vrijheidsstraf en de aan het slachtoffer toegekende rechten in het raam van de strafuitvoeringsmodaliteiten 17 mei IV.B.5. Huiszoeking 2473 Wet tot vaststelling van de tijd gedurende welke geen opsporing ten huize of huiszoeking mag worden verricht 7 juni IV.B.6. Internering 2475 [Wet tot bescherming van de maatschappij tegen abnormalen, gewoontemisdadigers en plegers van bepaalde seksuele strafbare feiten] 9 april Wet betreffende de internering van personen met een geestesstoornis 21 april IV.B.7. Opdecimes 2501 Wet betreffende de opdecimes op de strafrechtelijke geldboeten 5 maart IV.B.8. Opschorting, uitstel en probatie 2503 Wet betreffende de opschorting, het uitstel en de probatie 29 juni IV.B.9. Overtreding van algemene verordeningen 2511 Wet betreffende de straffen uit te spreken tegen de overtreders van algemene verordeningen of te stellen bij provinciale of plaatselijke reglementen 6 maart IV.B.10. Politie 2513 Wet op het politieambt 5 augustus IV.B.11. Racisme 2531 Wet tot bestraffing van bepaalde door racisme en xenophobie ingegeven daden 30 juli IV.B.12. Recht tot antwoord 2539 Wet betreffende het recht tot antwoord 23 juni IV.B.13. Rechtshulp in strafzaken, uitlevering 2541 Europees Verdrag betreffende uitlevering 13 december Europees Verdrag aangaande de wederzijdse rechtshulp in strafzaken 20 april Verdrag aangaande de uitlevering en de rechtshulp in strafzaken tussen het Koninkrijk België, het Groothertogdom Luxemburg en het Koninkrijk der Nederlanden 27 juni Europees Verdrag inzake de internationale geldigheid van strafvonnissen, gedaan te s-gravenhage op 28 mei mei Uitleveringswet 15 maart Wet betreffende de wederzijdse internationale rechtshulp in strafzaken en tot wijziging van artikel 90ter van het Wetboek van strafvordering 9 december Wet inzake de toepassing van het beginsel van de wederzijdse erkenning van rechterlijke beslissingen in strafzaken tussen de lidstaten van de Europese Unie 5 augustus Kluwer Fundamentele Belgische Wetgeving 2012 (1 februari 2012) Inhoud 7

16 IV.B.14. Schadevergoeding gewelddaden 2579 Wet houdende fiscale en andere bepalingen 1 augustus 1985 [art ] Koninklijk besluit betreffende [de commissie voor financiële hulp aan slachtoffers van opzettelijke gewelddaden][en aan de occasionele redders] 18 december IV.B.15. Spel 2595 Wet [op de kansspelen, de weddenschappen, de kansspelinrichtingen en de bescherming van de spelers] 7 mei IV.B.16. Strafbemiddeling 2615 Koninklijk besluit houdende uitvoeringsmaatregelen inzake de procedure voor de bemiddeling in strafzaken 24 oktober IV.B.17. Verdovende middelen 2617 Wet [betreffende het verhandelen van giftstoffen, slaapmiddelen en verdovende middelen, psychotrope stoffen, ontsmettingsstoffen en antiseptica en van de stoffen die kunnen gebruikt worden voor de illegale vervaardiging van verdovende middelen en psychotrope stoffen] 24 februari Koninklijk besluit [houdende regeling van de slaapmiddelen en de verdovende middelen en betreffende risicobeperking en therapeutisch advies] 31 december Koninklijk besluit [houdende regeling van sommige psychotrope stoffen en betreffende risicobeperking en therapeutisch advies] 22 januari IV.B.18. Verzachtende omstandigheden 2645 Wet op de verzachtende omstandigheden 4 oktober IV.B.19. Voorlopige hechtenis 2647 Wet [betreffende de vergoeding voor onwerkzame voorlopige hechtenis] 13 maart Wet betreffende de voorlopige hechtenis 20 juli Wet betreffende het Europees aanhoudingsbevel 19 december IV.B.20. Wapens 2671 Wet houdende regeling van economische en individuele activiteiten met wapens 8 juni IV.B.21. Wegverkeer 2685 Wet betreffende de politie over het wegverkeer 16 maart Koninklijk besluit betreffende de bloedproef met het oog op het bepalen van het alcoholgehalte en tot vaststelling van de datum van inwerkingtreding van de wet van 15 april 1958 tot wijziging van het Wetboek van strafvordering, van de wet van 1 augustus 1899 houdende herziening van de wetgeving en van de reglementen op de politie van het verkeer en van de besluitwet van 14 november 1939 betreffende de beteugeling van de dronkenschap 10 juni Koninklijk besluit houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer [en van het gebruik van de openbare weg] 1 december Koninklijk besluit betreffende de bloedproef met het oog op het bepalen van het gehalte van andere stoffen dan alcohol die de rijvaardigheid beïnvloeden 4 juni Koninklijk besluit tot aanwijzing van de overtredingen waarvan de vaststelling gesteund op materiële bewijsmiddelen die door onbemande automatisch werkende toestellen worden opgeleverd, bewijskracht heeft zolang het tegendeel niet bewezen is 18 december Koninklijk besluit betreffende de inning en de consignatie van een som bij de vaststelling van de overtredingen van de wet betreffende de politie over het wegverkeer en zijn uitvoeringsbesluiten 22 december Koninklijk besluit tot aanwijzing van de overtredingen per graad van de algemene reglementen genomen ter uitvoering van de wet betreffende de politie over het wegverkeer 30 september Inhoud 8 Fundamentele Belgische Wetgeving 2012 (1 februari 2012) Kluwer

17 V. HANDELS- EN ECONOMISCH RECHT 2801 V.A. Handelsrecht 2803 V.A.1. Wetboeken 2805 Wetboek van Koophandel 10 september Wetboek van vennootschappen 7 mei V.A.2. Boekhouding 3033 Wet met betrekking tot de boekhouding [...] van de ondernemingen 17 juli V.A.3. Concessies van alleenverkoop, handelsagentuur 3039 Wet betreffende de eenzijdige beëindiging van de voor onbepaalde tijd verleende concessies van alleenverkoop 27 juli Wet betreffende de handelsagentuurovereenkomst 13 april V.A.4. Faillissement, insolventie, continuïteit 3045 Verordening (EG) nr. 1346/2000 van de Raad betreffende insolventieprocedures 29 mei Faillissementswet 8 augustus Wet betreffende de continuïteit van de ondernemingen 31 januari V.A.5. Handelstransacties, betalingsachterstand 3083 Wet betreffende de bestrijding van de betalingsachterstand bij handelstransacties 2 augustus V.A.6. Inpandgeving handelszaak 3085 Wet [betreffende het in pand geven van een handelszaak, het endossement van de factuur, alsmede de aanvaarding en de keuring van de rechtstreeks voor het verbruik gedane leveringen] 25 oktober V.A.7. Kruispuntbank van Ondernemingen 3089 Wet tot oprichting van een Kruispuntbank van Ondernemingen, tot modernisering van het handelsregister, tot oprichting van erkende ondernemingsloketten en houdende diverse bepalingen 16 januari V.A.8. Vennootschappen 3103 Wetboek van vennootschappen 7 mei Koninklijk besluit tot uitvoering van het Wetboek van vennootschappen 30 januari V.A.9. Verzekeringen 3167 Wet betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen 21 november Wet op de landverzekeringsovereenkomst 25 juni Koninklijk besluit betreffende de rechtsbijstandsverzekering 12 oktober Koninklijk besluit houdende de inwerkingtreding en uitvoering van de wet van 21 november 1989 betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen 13 februari Koninklijk besluit betreffende de verzekering tegen brand en andere gevaren wat de eenvoudige risico s betreft 24 december Koninklijk besluit [tot uitvoering van de wet van 25 juni 1992 op de landverzekeringsovereenkomst] 24 december Koninklijk besluit houdende de vaststelling van de toelatingsvoorwaarden en de werking van het Belgisch Bureau en het Gemeenschappelijk Waarborgfonds 11 juli Kluwer Fundamentele Belgische Wetgeving 2012 (1 februari 2012) Inhoud 9

18 V.B. Economisch recht 3225 Programmawet tot bevordering van het zelfstandig ondernemerschap 10 februari 1998 [art. 1-18, 58] Wet tot bescherming van de economische mededinging, gecoördineerd op 15 september september Dienstenwet 26 maart Dienstenwet betreffende bepaalde juridische aspecten bedoeld in artikel 77 van de Grondwet 26 maart Koninklijk besluit betreffende de procedures inzake bescherming van de economische mededinging 31 oktober V.C. Consumentenrecht 3269 Wet op het consumentenkrediet 12 juni Wet tot regeling van het contract tot reisorganisatie en reisbemiddeling 16 februari Wet betreffende de minnelijke invordering van schulden van de consument 20 december Wet betreffende de bescherming van de consumenten bij verkoop van consumptiegoederen 1 september Wet betreffende marktpraktijken en consumentenbescherming 6 april Wet met betrekking tot de regeling van bepaalde procedures in het kader van de wet van 6 april 2010 betreffende marktpraktijken en consumentenbescherming 6 april V.D. Financieel recht 3349 Wet op de financiële transacties en de financiële markten 4 december 1990 [art ] 3351 Wet op het statuut van en het toezicht op de kredietinstellingen 22 maart [Wet inzake het statuut van en het toezicht op de beleggingsondernemingen] 6 april 1995 [art bis, 66-72, 75-82, 90-95bis, , 111bis-112, ] Wet betreffende de Centrale voor Kredieten aan Particulieren 10 augustus Wet betreffende het toezicht op de financiële sector en de financiële diensten 2 augustus Wet houdende afschaffing van de effecten aan toonder 14 december Wet op de openbare overnamebiedingen 1 april Wet betreffende de betalingsdiensten 10 december Koninklijk besluit op de openbare overnamebiedingen 27 april Koninklijk besluit op de openbare uitkoopbiedingen 27 april V.E. Intellectuele rechten 3531 Verdrag van Parijs tot bescherming van de industriële eigendom 14 juli Berner Conventie voor de bescherming van werken van letterkunde en kunst van 9 september 1886, aangevuld te Parijs op 4 mei 1896, herzien te Berlijn op 13 november 1908, aangevuld te Bern op 20 maart 1914, herzien te Rome op 2 juni 1928, te Brussel op 26 juni 1948, te Stockholm op 14 juli 1967 en te Parijs op 24 juli juli Verdrag inzake de verlening van Europese octrooien (Europees octrooiverdrag) 5 oktober Verordening (EG) nr. 6/2002 van de Raad betreffende Gemeenschapsmodellen 12 december Benelux-Verdrag inzake de intellectuele eigendom (merken en tekeningen of modellen) 25 februari Verordening nr. 207/2009/EG van de Raad inzake het Gemeenschapsmerk (Gecodificeerde versie) 26 februari Wet houdende goedkeuring van volgende internationale akten: 1. Verdrag betreffende de eenmaking van enige beginselen van het octrooirecht, opgemaakt te Straatsburg op 27 november 1963; 2. Verdrag tot samenwerking inzake octrooien, en Uitvoeringsreglement, opgemaakt te Washington op 19 juni 1970; 3. Verdrag betreffende de verlening van Europese octrooien (Europees Octrooiverdrag), Uitvoeringsreglement en vier Protocollen, opgemaakt te München op 5 oktober 1973; 4. Verdrag betreffende het Europees octrooi voor de Gemeenschappelijke Inhoud 10 Fundamentele Belgische Wetgeving 2012 (1 februari 2012) Kluwer

19 Markt (Gemeenschapsoctrooiverdrag), en Uitvoeringsreglement, opgemaakt te Luxemburg op 15 december juli Wet op de uitvindingsoctrooien 28 maart Wet betreffende het auteursrecht en de naburige rechten 30 juni Wet houdende omzetting in Belgisch recht van de Europese richtlijn van 14 mei 1991 betreffende de rechtsbescherming van computerprogramma s 30 juni Wet houdende omzetting in Belgisch recht van de Europese richtlijn van 11 maart 1996 betreffende de rechtsbescherming van databanken 31 augustus Wet betreffende de bestraffing van namaak en piraterij van intellectuele eigendomsrechten 15 mei VI. FISCAAL RECHT 3707 VI.A. Inkomstenbelasting 3709 Wetboek van de inkomstenbelastingen april Koninklijk besluit tot uitvoering van het Wetboek van de inkomstenbelastingen augustus VI.B. Belasting over de toegevoegde waarde 4075 Wetboek van de belasting over de toegevoegde waarde 3 juli VI.C. Successierechten 4137 Wetboek der successierechten 31 maart Koninklijk besluit houdende algemeen reglement van de successierechten 31 maart VI.D. Registratierechten 4191 Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten 30 november VI.E. Met de inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen 4261 Wetboek van de met inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen 23 november VI.F. Diverse rechten en taksen 4303 [Wetboek diverse rechten en taksen] 2 maart VII. SOCIAAL RECHT 4337 VII.A. Arbeidsrecht 4339 VII.A.1. Arbeidsmarktrecht 4343 Wet betreffende de tijdelijke arbeid, de uitzendarbeid en het ter beschikking stellen van werknemers ten behoeve van gebruikers 24 juli Decreet betreffende de private arbeidsbemiddeling 10 december Besluit van de Vlaamse Regering tot uitvoering van het decreet betreffende de private arbeidsbemiddeling 10 december Collectieve arbeidsovereenkomst nr. 38 betreffende de werving en selectie van werknemers 6 december Collectieve arbeidsovereenkomst nr. 51 betreffende de outplacement 10 februari Collectieve arbeidsovereenkomst nr. 58 tot vervanging van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 47 van 18 december 1990 betreffende de na te leven procedure en de duur van de tijdelijke arbeid 7 juli Collectieve arbeidsovereenkomst nr. 82 betreffende [...] outplacement voor werknemers van vijfenveertig jaar en ouder die worden ontslagen 10 juli Kluwer Fundamentele Belgische Wetgeving 2012 (1 februari 2012) Inhoud 11

20 VII.A.2. Arbeids- en rusttijd 4379 Arbeidswet 16 maart Wet betreffende de feestdagen 4 januari Wet betreffende de invoering van nieuwe arbeidsregelingen in de ondernemingen 17 maart Wet betreffende de verzoening van werkgelegenheid en kwaliteit van het leven 10 augustus Koninklijk besluit tot bepaling van de algemene wijze van uitvoering van de wet van 4 januari 1974 betreffende de feestdagen 18 april Collectieve arbeidsovereenkomst nr. 42 betreffende de invoering van nieuwe arbeidsregelingen in de ondernemingen 2 juni VII.A.3. Arbeidsovereenkomsten 4411 Wet betreffende de arbeidsovereenkomst voor betaalde sportbeoefenaars 24 februari Wet betreffende de arbeidsovereenkomsten 3 juli Decreet tot vaststelling van het statuut van de niet-professionele sportbeoefenaar 24 juli Herstelwet houdende sociale bepalingen 22 januari 1985 [art ] Programmawet 22 december 1989 [art ] Programmawet (I) 27 december 2006 [art ] Wet houdende diverse bepalingen 30 december 2009 [art ] Koninklijk besluit betreffende het behoud van het normaal loon van de werklieden, [de dienstboden,] de bedienden en de werknemers aangeworven voor de dienst op binnenschepen, voor afwezigheidsdagen ter gelegenheid van familiegebeurtenissen of voor de vervulling van staatsburgerlijke verplichtingen of van burgerlijke opdrachten 28 augustus Koninklijk besluit tot uitvoering van hoofdstuk IV van de wet van 10 augustus 2001 betreffende verzoening van werkgelegenheid en kwaliteit van het leven betreffende het stelsel van tijdskrediet, loopbaanvermindering en vermindering van de arbeidsprestaties tot een halftijdse betrekking 12 december Collectieve arbeidsovereenkomst nr. 12bis tot aanpassing van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 12 van 28 juni 1973 betreffende het toekennen van een gewaarborgd maandloon aan de werklieden in geval van arbeidsongeschiktheid ingevolge ziekte, ongeval van gemeen recht, arbeidsongeval of beroepsziekte, aan de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten 26 februari Collectieve arbeidsovereenkomst nr. 35 betreffende sommige bepalingen van het arbeidsrecht ten aanzien van de deeltijdse arbeid 27 februari Collectieve arbeidsovereenkomst nr. 77bis tot vervanging van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 77 van 14 februari 2001 tot invoering van een stelsel van tijdskrediet, loopbaanvermindering en vermindering van de arbeidsprestaties tot een halftijdse betrekking 19 december Collectieve arbeidsovereenkomst nr. 85 betreffende het telewerk 9 november Collectieve arbeidsovereenkomst nr. 95 betreffende de gelijke behandeling gedurende alle fasen van de arbeidsrelatie 10 oktober VII.A.4. Arbeidsreglementen 4505 Wet tot instelling van de arbeidsreglementen 8 april VII.A.5. Buitenlandse werknemers 4513 Wet betreffende de tewerkstelling van buitenlandse werknemers 30 april Koninklijk besluit houdende de uitvoering van de wet van 30 april 1999 betreffende de tewerkstelling van buitenlandse werknemers 9 juni VII.A.6. Collectieve arbeidsovereenkomsten en paritaire comités 4531 Wet betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités 5 december Inhoud 12 Fundamentele Belgische Wetgeving 2012 (1 februari 2012) Kluwer