Inhoudsopgave INLEIDING: SOORTEN DRUGS EN HUN EFFECTEN 1 I. DRUGWET: 24 FEBRUARI II. DRUGS IN HET VERKEER 86. C. Verzwarende omstandigheden 43

Transcriptie

1 Inhoudsopgave INLEIDING: SOORTEN DRUGS EN HUN EFFECTEN 1 A. Drugs: vriend of vijand van alle tijden? 1 1. Inleiding 1 2. De psychoactieve stoffen van alle tijden: de klassieke drugs 4 3. De nieuwe psychoactieve stoffen: NPS 6 4. Referenties 8 B. Drugs in de politionele praktijk 9 1. Inleiding 9 2. Verdovende middelen Stimulerende middelen Bewustzijnsveranderende middelen Nieuwe Psychoactieve Stoffen Optreden van de politie Referenties 29 C. Verzwarende omstandigheden Algemeen De leeftijd De gevolgen van het misdrijf Het kader waarin de misdrijven worden gepleegd Bijzondere herhaling 51 D. Straffen Hoofdstraffen Bijkomende straffen De opschorting, het uitstel en de probatie 58 E. Specifieke procedures in de Drugwet Algemeen Ontzetting beroepsverbod sluiting van de inrichting bijzondere verbeurdverklaring De bijzondere heterdaadprocedure Onthulling 73 I. DRUGWET: 24 FEBRUARI A. Inleiding Algemeen 30 F. Bestuurlijk optreden De administratieve sluiting De administratieve aanhouding Afbakening 32 B. Wat is strafbaar? Algemeen De verboden producten De geviseerde handelingen 36 II. DRUGS IN HET VERKEER 86 A. De speekseltesten tegen drugs in het verkeer Andere stoffen die de rijvaardigheid beïnvloeden 86 i

2 2. Test en tijdelijk rijverbod Speekselanalyse Bloedproef Besluit 96 B. Dronkenschap of soortgelijke toestand Definitie Maatregelen en bestraffing 99 C. Verval van het recht tot sturen als straf Algemeen Motorvoertuig Facultatief verval Verplicht verval Duur van het verval Weekendverval Herstelexamens of onderzoeken 108 D. De immobilisering en verbeurdverklaring van voertuigen Algemeen Immobilisering Verbeurdverklaring Verval Voertuig 113 E. De onmiddellijke intrekking van het rijbewijs Algemeen Voorwaarden Procedure Termijn Behandeling ten gronde Sancties 120 III. BELEID 121 A. Inleiding 121 B. De genese van het Belgisch drugbeleid Parlementaire werkgroep Drugs COL 5/ Federale Beleidsnota Drugs Lacunes in de wetgeving Remediëring door het beleid 126 C. Het actuele strafrechtelijk beleid op het vlak van illegale verdovende middelen: COL 15/ IV. HULPVERLENING 129 A. Justitie en hulpverlening Toenemende samenwerking tussen justitie en de drughulpverlening Juridische basis voor doorverwijzingen vanuit justitie naar de drughulpverlening Een evoluerend hulpverleningsaanbod voor druggebruikers Het actuele zorgaanbod in de drughulpverlening Discussie en conclusies 140 ii

3 B. Gedwongen en vrijwillige opname Voorwaarden voor de toepassing van de wet van 26 juni 1990 betreffende de bescherming van de persoon van de geesteszieke (WPG) - algemene principes Toepassing van de wet van 26 juni 1990 op verslaafden: specifieke aandachtspunten Internering van de geesteszieke toxicomaan en de toepassing van de WPG Vrijwillige opname 153 C. Adressenlijst Ambulant Residentieel Zelfhulp Justitiële drang 165 V. DRUGS IN SPECIFIEKE OMGEVINGEN 167 A. Drugs en gevangenissen Inleiding Een penitentiair drugbeleid Gezondheidsgerelateerde aspecten in de wetgeving Veiligheidsgerelateerde aspecten in de wetgeving Besluit Bibliografie 184 B. Drugs op school en thuis Grondrechten drugscontroles Fouillering Urinecontrole Uithuiszetting van het kind 191 C. Drugs in de jeugdbeweging 192 D. Drugs in het bedrijf Impact van alcohol- en ander druggebruik op functioneren van werknemer Uitgangspunt CAO 100: disfunctioneren van werknemer CAO 100 en testen naar alcohol- en druggebruik 195 E. Drugs en doping Raakpunt Antidopingdecreet en Drugwet Strafuitsluitende verschoningsgrond Het non bis in idem-beginsel 203 VI. INTERNATIONALE LUIK 205 A. Op het niveau van de Verenigde Naties Enkelvoudig Verdrag inzake verdovende middelen (opgemaakt te New York op 30 maart 1961, goedgekeurd bij Wet van 20 augustus 1969, zoals gewijzigd door het Protocol van Genève van 25 maart 1972, goedgekeurd bij wet van 8 december 1983) Verdrag van Wenen van 21 februari 1971 inzake psychotrope stoffen, goedgekeurd bij wet van 25 juni Verdrag van de Verenigde Naties tegen de sluikhandel in verdovende middelen en psychotrope stoffen, opgemaakt te Wenen op 20 december 1988, goedgekeurd bij wet van 6 augustus B. Op Europees niveau 209 iii

4 WETGEVING I. Drugwet: 24 februari 1921 Wet 8 juni 1867 Strafwetboek (B.S., 9 juni 1867) Wet 24 februari 1921 betreffende het verhandelen van giftstoffen, slaapmiddelen en verdovende middelen, psychotrope stoffen, ontsmettingsstoffen en antiseptica en van de stoffen die kunnen gebruikt worden voor de illegale vervaardiging van verdovende middelen en psychotrope stoffen (B.S., 6 maart 1921) Code 1 maart 1993 Code Geneeskundige Plichtenleer (Tijdschrift Nationale Raad Orde van Geneesheren, 1 maart 1993, nr. 59, volgens «aanpassing 1995») II. Drugs in het verkeer K.B. 16 maart 1968 tot coördinatie van de wetten betreffende de politie over het wegverkeer (Vlaamse versie) (B.S., 27 maart 1968) K.B. 27 november 2015 tot uitvoering van de wet betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd op 16 maart 1968, wat betreft de speekselanalyse en de bloedproef bij het sturen onder invloed van bepaalde psychotrope stoffen en de erkenning van de laboratoria (B.S., 30 november 2015, err., B.S., 1 februari 2016) III. Beleid Bericht 19 januari 2001 Federale Beleidsnota Drugs Beleidsnota van de Federale Regering in verband met de drugproblematiek IV. Hulpverlening Wet 21 maart 1804 Burgerlijk Wetboek (B.S., 3 september 1807) Org. wet 8 juli 1976 betreffende de Openbare Centra voor Maatschappelijk Welzijn (Vlaamse versie) (B.S., 5 augustus 1976, err., B.S., 26 november 1976) Wet 26 juni 1990 betreffende de bescherming van de persoon van de geesteszieke (B.S., 27 juli 1990) V. Drugs in specifieke omgevingen A. Drugs en gevangenis Wet 17 november 1808 Wetboek van Strafvordering (B.S., 6 september 1967) K.B. 21 mei 1965 houdende algemeen reglement van de strafinrichtingen (B.S., 25 mei 1965) M.O. nr. 1722, 18 december 2000 met betrekking tot de integrale aanpak van de drugproblematiek in de penitentiaire instellingen Wet 22 augustus 2002 betreffende de rechten van de patiënt (B.S., 26 september 2002, err., B.S., 20 december 2002). 338 Wet 12 januari 2005 betreffende het gevangeniswezen en de rechtspositie van de gedetineerden (B.S., 1 februari 2005) M.O. nr. 1785, 18 juli 2006 met betrekking tot de drugproblematiek in de gevangenissen Omzendbrief nr. COL 1/2009, 15 januari 2009 van het College van Procureurs-generaal bij de hoven van beroep betreffende het vervolgingsbeleid inzake inbreuken op de drugswetgeving die worden gepleegd aan de ingang van en binnen de penitentiaire inrichtingen M.O. nr. 1806, 6 februari 2009 betreffende het overleg met het openbaar ministerie in geval van inbreuken op de wetgeving inzake verdovende middelen binnen de gevangenissen B./C. Drugs op school en thuis en in de jeugdbeweging Verdrag 4 november 1950 tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden, ondertekend te Rome (B.S., 19 augustus 1955, err., B.S., 29 juni 1961) K.B. nr. 78, 10 november 1967 betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen (B.S., 14 november 1967, err., B.S., 12 juni 1968) Verdrag 20 november 1989 inzake de rechten van het kind opgemaakt te New York (B.S., 17 januari 1992) Wet 5 augustus 1992 op het politieambt (B.S., 22 december 1992) Wet 22 augustus 2002 betreffende de rechten van de patiënt (B.S., 26 september 2002, err., B.S., 20 december 2002). 360 D. Drugs in het bedrijf CAO nr. 100 NAR 1 april 2009 betreffende een preventief alcohol- en drugbeleid in de onderneming (B.S., 13 juli 2009) E. Drugs en doping Decr. Vl. Parl. 25 mei 2012 betreffende de preventie en bestrijding van doping in de sport (B.S., 12 juli 2012) B. Vl. Reg. 13 februari 2015 houdende uitvoering van het Antidopingdecreet van 25 mei 2012 (B.S., 26 maart 2015) 371 iv

5 VI. Internationale luik Verdrag 30 maart 1961 Enkelvoudig Verdrag inzake verdovende middelen, opgemaakt te New York (B.S., 27 november 1969) Verdrag V.N. 20 december 1988 tegen de sluikhandel in verdovende middelen en psychotrope stoffen, opgemaakt te Wenen (B.S., 21 maart 1996) Chronologisch register Verdrag 21 februari 1971 inzake psychotrope stoffen, opgemaakt te Wenen (B.S., 21 maart 1996) v